DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het nieuwe kabinet presenteert zich. ONRUST IN GEHEEL EUROPA. Minister Colijn tegen devaluatie. Ho. dri' Directeurs C. KRAK. Woensdag 23 September 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang PARLEMENT. ZULLEN DE KATHOLIEKEN DIT MINISTERIE STEUNEN Qjaqdiikfxh OiKttidit Engelsche en Italiaansche kabinetsbijeen komsten. - Diverse persstemmen. In'ernationale kwesties. Waf vandaag de aandachl trekt,,. (Zie verder eventueel laatste berichten.) ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. 0 PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. Den Haag, 24 September Op het Binnenhof stond een aantal men- schen te kijken naar de aankomst der mi nisters en van de prominente Kamerleden. In de Kamer een drukke opkomst van leden en overvulde tribunes. En achter de regeerings- tafel alle ministers. Kortom, er waren alle kenmerken van de politieke gebeurtenis, welke het optreden van het nieuwe Kabinet-Colijn was. Het n i e u w e Kabinet? De meeningen zullen misschien uiteenloopen over de vraag, of het Kabinet nieuw is Minister Colijn zelf versprak zich een oogenblik, toen hij „het vorige Kabinet" bedoelde en „d i t Kabinet" zeide. De vraag heeft op het oogenblik slechts ecademische beteekenis. Practische beteekenis heeft een andere vraag, welke belangrijker is, namelijk of de katho lieken bereid zijn, dit kabinet te steunen. Wij weten dit nog niet. De regeering heeft nu geantwoord op de opmerkingen, welke vóór de schorsing van het debat over het bezui nigingswetsontwerp in Juli vanuit de Kamer gemaakt zijn in tweeden termijn. Minister Colijn heeft zich bereid verklaard om des- verlangd inlichtingen te verstrekken over cx oplossing van de kabinetscrisis. Morgen zul len waarschijnlijk verschillende Kamerleden zulke inlichtingen vragen. En dan zal mi- niter Colijn ze op één der volgende dagen geven. Zullen de katholieken de regeering steu nen? Onwaarschijnlijk lijkt het niet Minister Colijn heeft in zijn rede, welker ernst en doorwrochtheid op vriend en tegenstander indruk moeten hebben gemaakt, alle moei-e gedaan om prof. Aalberse's fractie tegemoet te komen. Dat de leider der katholieken, iri Juli, had gemeend, dat hun critiek de regee ring zou hebben geprikkeld, gaf minister Colijn aanleiding om te herinneren aan het beroemde „afschuwelijk misverstand" in vroeger dagen in de Kamer. En, zeide Z.Exc., indien waar is, wat de heer Aalberse zeide, n.1. dat de regeering door aandrang der katholieken ertoe is gekomen, bepaalde maat regelen voor te stellen op het gebied der handelspolitiek, der industrialisatie, enz., be wijst dit slechts, dat zij gaarne tot overleg met de Kamer bereid is, en dit moet men juist prijzen. Inzake de vaste lasten-ontwer- pen bekende de premier ronduit, dat zijn vorige Kabinet daarbij vergissingen nad be gaan. Tot de wijzigingen, noodig om deze vergissingen te herstellen, bleek de regeering alleszins bereid Wel betwistte Z.Exc. prof. Aalberse, dat men zou staan voor de keuze tusschen conse quente deflatie en devaluatie. Volgens de regeering 1 e i d t het eerste juist tot het tweede Want in consequente deflatie is begre pen een wettelijke vermindering van de hoofdsom der aangegane schulden. En zulk een vermindering zou het vertrouwen van ons publiek in het Nederlandsche crediet- wezen zoodanig schokken, dat het zijn toe vlucht zou nemen tot buitenlandsche crediet- aanvragen, dus zijn geld zou steken in bui tenlandsche valuta's, met als gevolg devalua tie van den gulden. Waar is, dat onder de katholieken sterke sympathieën leven voor aantasting van de hoofdsommen der schul den. Maar anderzijds vergete men niet, dat heel wat kaholieken, met prof. Aalberse aan het hoofd, tegenstander van devaluatie zijn De regeering heeft consequente deflatie krachtig afgewezen, omdat hierdoor alles over één kam zou worden geschoren. Con sequente deflatie brengt mede aantasting van alle hoofdsommen, onverschillig de grootte der schuld, onverschillig ook de positie van schuldenaar en schuldeischer. Zij brengt mede ook verlaging van alle loonen, ook in die bedrijven, waarin zij reeds ver genoeg voor de aanpassing zijn verlaagd. Misschien zal de katholieken tot nadenken stemmen, dat ook het systeem van den vroegeren Duitschen rijkskanselier Brüning, dat zij hier zoo gaarne aanbevelen, geen aantasting van de hoofdsom kende. Maar evenzeer heeft minister Colijn, nog maals, zich met groote kracht tegen devalua tie verzet. Voor verlaging van het kostenpeil der productie in ons land helpt devaluatie betrekkelijk weinig, omdat de vaste lasten, waarvan men zich een verlichting als ge volg van devaluatie voorstelt, gemiddeld slechts twintig percent van den kostprijs be dragen, tegen dertig percent de grondstoffen en vijftig percent de loonen. Bovendien zou den wij de grondstoffen na devaluatie duur der aan het buitenland moeten betalen en daar zij een grooter percentage van den kostprijs uitmaken dan de vaste lasten, zou het nadeel van devalutie grooter zijn dan het voordeel. Wij hebben uit 's ministers mond gehoord, dat ook zijn nieuwe kabinet al het mogelijke zal doen om de muntpariteit te handhaven. Zijn bestrijding van devaluatie was een bestrijding lang niet van alle katho lieken. Velen hunner zullen met 's ministers opmerkingen hartelijk instemmen. Die be strijding richtte zich tegen leden van alle partijen Want onder alle partijen vindt men voorstanders van devaluatie. Maar dit juist maakt het bijna ondenkbaar, dat er een partijengroepeering in een nieuwe regeering mogelijk zou zijn op de basis van devaluatie. Tegemoetkomend ook was 's ministers toon inzake de door de katholieken zoozeer be pleite industrialisatie. Als eerlijk man achtte hij zich verplicht, nog eens tegen overdreven verwachtingen van industrialisatie te waar schuwen, maar ook vertelde hij, dat hij aan stonds had toegestemd in de vorming van een afzonderlijk departemest van landbouw, toen minister Geiissen te kennen had gegeven, zich niet genoeg op industrialisatie te kun nen concentreeren, als hij daarnaast nog voor landbouw ook zou moeten zorgen. Bin nen enkele weken zal het wetsontwerp voor de financiering van de industrialisatie worden ingediend. Maar zal het beleggend publiek er de noodige credieten voor willen beschik baar stellen? Het was minister Colijn zelf, die twijfel uitte aangaande de vraag, of de regeering er voldoende crediet voor zou kun nen krijgen. Maar dit juist was één der redenen, dat hij met diepen ernst heeft gewezen op de onrust van de geldmarkt, waaraan een einde moet worden gemaakt. Die onrust is gewekt door de politieke onzekerheid. Wie vreest voor devaluatie, steekt zijn geld niet gaarne in obligaties. De regeering kan op het oogen blik de schuld niet consolideeren. Ja, zij kon, (minister Oud herinnerde er aan) twee maan den geleden niet eens voldoende kasmiddelen krijgen, zelfs niet tegen hooge rente. Giste ren heeft zij wel genoeg vlottende schuld kunnen uitgeven, maar ten koste van een al weer hoogere rente dan twee maanden ge leden. De vrees voor devaluatie zal, verklaar de minister Colijn, niet worden bewaarheid, mits het publiek rustig blijve en niet vluch'e in buitenlandsche valuta's, mits de Kamer met de regeering tot een goede samenwerking kome en mits zich geen onvoorziene omstan digheden voordoen. Het volk en de volks vertegenwoordiging hebben het in de hand om de beide eerste voorwaarden te verwezen lijken. Worden zij verwezenlijkt, dan staat men tegen onvoorziene omstandigheden ster ker. Komt aan de politieke onzekerheid een einde, dan zal de regeering ook weer tegen normale rente geld kunnen opnemen. Het beroep van den kabinetsleider op samenwerking in verband met de onrust op de geldmarkt, maar ook in verband met de internationale spanningen in Europa, maakte merkbaren indruk. Voor minister Oud is het een moeilijkheid, dat hij bij een dergelijke debat steeds na mi nister Colijn het woord moet voeren. Ook nu weer verslapte de belangstelling der Kamer De leden gingen de indrukken uitwisselen, welke de rede van den premier hun had ge geven. Maar het mag toch wel algemeen be kend worden, dat het zuivere (of moeten wij schrijven: onzuivere?) fantasie is, wat hier en daar is geschreven, als zou de regeering door middel van particuliere banken veel meer schitkistbiljetten bij de Nederlandsche bank hebben ondergebracht dan de tien millioen, waaraan bekendheid is gegeven. Particuliere banken hebben haar eigen schatkistpapier be leend om aan het geld te komen, dat zij noódig hebben en dat zij op de enge geld markt niet kunnen krijgen. Aan camouflage heeft de regeering zich niet schuldig gemaakt Toen de ministers hadden gesproken, heeft voorzitter Ruys de Beerenbrouck de vergade ring aanstonds verdaagd. Zoo kregen de woordvoerders der fracties tijd om zich te be raden over hun antwoord. Op het Binnenhof wachtte een schare om den premier te zien vertrekken. Maar hij bleef nog lang in het Kamergebouw. Gisteren is het Engelsche kabinet in een korte zitting voltallig bijeen geko men voor verschillende besprekingen. Zoo heeft het kabinet kennis genomen van den tekst van het antwoord der Britsche regeering op de vragen van den Franschen ambassadeur, die zooals hekend betrekking hebb-en op de kwestie van het standpunt van Engeland tegen- °ver zijn Volkenbcndsverplichtingen in geval van agressie in Europa. Het verluidt, dat dit antwoord eind dezer week zal worden gepubliceerd °adat het de Fransche regeering zal aln overhandigu. peuter meldt voorts, dat volgens berichten, elke het kabinet hebben bereikt de Volken- oondsraad Donderdagochtend zal bijeen komen. De Volkenbo.idsraad zal tusschen wee wegen kunnen kiezen: öf hij zal moe ten optreden overeenkomstig artikel 15 van et Volkenbondsstatuut en een rapport aan- nemen, öf hij zal de politiek van verzoening moeten voortzetten om na te gaan of niet Joch nog een andere basis zal kunnen wor- gevonden dan is voorgesteld door de eonanissie van vijf. Het kabinet heeft volgens Reuter met vol doening vastgesteld, dat in de betrekkingen tusschen Engeland en Italië na de publica tie van het Britsche communiqué over de vlootbewegingen, zoomede na de persoon lijke boodschap van Hoare aan Mussolini een zekere ontspanning is ingetreden De Engelsche avondbladen hebben groote aandacht gewijd aan de berichten aangaan de de Italiaansche kabinetszitting. Volgens Eveninr Standaard zal Eden mo gelijk naar Londen 'erugkeeren om persoon lijk rapport uit te brengen aan het kabinet. De besluiten van het Italiaansche kabinet. De besluiten, die de Italiaansche mi nisterraad gister heeft genomen hebben grootendeels betrekking op militaire aangelegenheden in verband met de troepenzendingen naar Oost-Afrika Een der voornaamste besluiten is, dat alle dienstplichtigen van de lichtingen 1901 tot 1914, die tot nog toe uit ge zondheids- of andere overwegingen niet moesten opkomen, zich aan een nieuwe keuring moeten onderwerpen. Een ander belangrijk besluit is, dat de dienst in de naar Oost-Afrika gezonden zwarthemden-divisies gelijk wordt ge steld met die van het gewone leger De hoogere officieren der fascistische militie krijgen allen automatisch den rang van reserve-officier. Voorts worden de trac- tementen der naar Oost-Afrika, gezon den reserve-officieren gelijkgesteld met die der beroeps-officieren. Onder de wetten die betrekking hebben op de luchtvaart is er een, die bepaalt dat de leden der regeering en van den Grooten Fascistischen Raad reserve-vliegofficier kunnen worden. Bovendien wordt een bedrag van een millioen lire gevoteerd voor den bouw van bomvrije schuilplaatsen op Mes- sina. Tenslotte is besloten, dat de subsidies, die particulieren tot nog toe konden krijgen bij de aanschaffing van een sportvliegtuig, ook zal worden toegestaan aan vereenigingen, die de luchtsport beoefenen. Italiaansche persstemmen. De Italiaansche pers acht de aankondi ging van een nieuwe kabinetszitting op Za terdag a s. van groote beteekenis en onthoudt zich in het algemeen van een beoordeeling van den huidigen stand van zaken en van de vermoedelijke perspectieven. De Tribuna" gelooft, dat de krachtige en rustige' houding van Italië een verandering heeft veroorzaakt in de houding van het bui tenland, die tot nog toe zuiver negatief is ge- WÉHet „Giornale d'Italia" bespreekt voorna melijk het toestemmende antwoord van Abessinië aan Genève en verklaart, dat Abessinië de voorstellen van de Commissie van Vijf slechts accepteert, omdat deze in wezen het dubbele spel van Abessinie bevor deren en gericht zijn tegen de belangen en rechten van Italië. Na de Abessinische voor behouden te hebben becritiseerd, wijst het blad nogmaals eiken uitweg voor Abessinië naar zee beslist af. Het Abessinische ant woord, dat voor het oog van geheel Europa met duidelijke spitsvondigheden werkt en de Italiaansche belangen driest over het hoofd ziet, is gegeven op het laatste oogenblik voor de beslissing over den strijd. Het levert het definitieve bewijs, dat het voor Italië onmo gelijk is, met Abessinië te onderhandelen en een formule te accepteeren, die als compro mis tot stand is gekomen. Deze onmogelijk heid moet thans duidelijk aan het licht wor den gebracht. Abessinië, dat door zijn ant woord zelf toegeeft, niet op hetzelfde peil als de overige Volkenbondsstaten te staan, geeft Italië op alle in wezen belangrijke punten een afwijzend antwoord en bevestigt daar door de onvermijdelijkheid van een conflict. Het blad besluit, dat een Geneefsche op lossing niet mogelijk is, zoolang Genève niet besluit, over het starre formalisme van het Volkenbondsverdrag heen te stappen. Zoo lang Abessinië behandeld wordt als andere Volkenbondsleden, ontbreekt de feitelijke ba sis bij elke poging tot het vinden van een oplossing. De ontvangst der Italiaansche besluiten in Engeland. In Engelsche kringen te Genève, en naar uit de Britsche hoofdstad gemeld wordt ook te Londen, verklaart men naar aanleiding van het communiqué van den Italiaanschen ministerraad, dat de toon te Rome gema tigder is geworden, doch dat er geen aan leiding is, te hopen op een wijziging in de feitelijke houding van Italië. Uit den toon van de Italiaansche opmerkingen ten aan zien van de voorstellen van de commissie van Vijf moet men afleiden, dat men niet met Italiaansche tegenvoorstellen, doch met zuiver negatieve critiek heeft te maken. In Engelsche kringen is men in den hui digen toestand vastbesloten, alle noodige beslissingen binnen het raam van den Vol kenbond onder overhaasting doch ook zon der aarzeling, ten uitvoer te brengen. Men acht het uitgesloten, dat de Engelsche regee ring zich met diplomatieke onderhande lingen buiten Genève om, dus met een soort nieuwe conferentie van Stresa of iets derge lijks, zou inlaten. Verder wordt verklaard, dat ondanks al le geruchten omtrent tegenstellingen over den omvang van eventueele sancties er vol ledige overeenstemming in de opvattingen der Fransch- en Britsche regeering bestaat. In het bijzonder wordt het gerucht, dat La- val een beperking van eventueele maatrege len tot het economische en financieele ge bied zou hebben voorgesteld, nogmaals te gengesproken. Men is in Engelsche kringen ervan over tuigd, dat men thans weldra tot een nieuw stadium zal'overgaan. De bijzonderheden van de nieuwe procedure zullen Woensdag morgen tusschen Laval en Eden besproken worden. Gezien de huidige situatie zal dit onderhoud vermoedelijk den grondslag voor de a.s. besluiten van den Volkenbondsraad leggen. Ingeval de toepassing van artikel 16 noodzakelijk zou blijken, zou men de beslis sing daaromtrent aan de Volkenbondsver gadering willen overlaten, aangezien men van meening is, dat de Volkenbondsraad al leen de verantwoordelijkheid voor zoo be langrijke maatregelen niet op zich kan ne men. Indien de kwestie voor het normale einde van de huidige Volkenbondszitting nog niet in het stadium van een beslissing zou zijn gekomen, zou men waarschijnlijk de Assemblee willen verdagen. In dat geval zou zij niet formeel gesloten en ontbonden worden, teneinde tijdroovende formaliteiten wanneer zij bijeengeroepen zij worden, zoo als de verkiezing van een presidium, het on derzoeken der volmachten, enz., te kunnen vermijden. Klein eiland in Straat Bab-el- Mandeb door Britten bezet. De correspondente van de „Oeuvre" te Genève had gistermorgen haar blad ge seind, dat de Engelsche regeering, zondier van tevoren Frankrijk hierin te kennen, het eilandje Chei-el-Saia in de Straat Bab-el- Mandeb door militairen had laten bezetten. In Fransche diplomatieke kringen werd dit bericht niet tegengesproken, doch werd ver klaard, dat dit eilandje, hoewel het de Fransche regeering bij verdrag is toegewe zen, door haar nooit is opgeëischt, zoodat de zaak van geen beteekenis zou zijn. In politieke kringen heeft men echter den indruk, dat de Engelsche regeering pas na overleg met Frankrijk tot de bezetting van het eiland is overgegaan, en dat men het in leidende Fransche kringen pijnlijk vindt, dat de zaak waarschijnlijk door een indiscretie toch bekend is geworden. De regentijd in Abessinië ten einde? De beide laatste dagen heeft het in Abes sinië niet meer geregend, zoodat men kan veronderstellen, dat de regentijd achter den rug is. Naar verluidt zal de Abessinische regee ring Dinsdag het verzoek van den Fran schen gezant Fransche militairen te ont bieden voor de bescherming van den spoor weg AddisAbebaDsjiboetie, inwilligen. Fransche bladen pessimistisch. Het geringe optimisme, dat naar aanlei ding van het onderhoud tusschen den Ita liaanschen gedelegeerde baron Aloisi en den voorzitter van de commissie van vijf De Madariaga Maandagmorgen in de Panjsche bladen tot uiting kwam, heeft na de ver- Onrust in geheel Europa. (Dag. Over zicht). Aan de Amerikaansche kust is een reddingboot komen aandrijven met zeven lijken; later zijn zes levenden aangetroffen van het srhip „Hurry On". (Buitenland). In Japan richten zware regens groote schade aan; te Tokio alleen reeds staan 40.000 huizen onder water. (Buiten land). In Weenen is een wapendepót ont dekt; er zijn verschillende arrestaties verricht. (Buitenland). Einde Tilburgsche staking? (Binnen land). Op de begrooting voor sociale zaken is een post van 3H millioen uitgetrok ken ter bevordering van huurverla- ging. (Binnenland). Scheepsramp voor de kust van Ter schelling. (Binnenland). Den Haag door storm geteisterd. (Binnenland). Verscheidene doodelijke ongevallen tengevolge van den storm. (Binnen land). Geruchten in verband met de L. C. O. (Stad). ZIJ, DIE ZICH MET INGANG VAN 1 OCTOBER VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABON- NEEREN, ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. DE DIRECTIE. schillende gebeurtenissen, die zich in den loop van Maandag in Genève hebben afge speeld, plaats gemaakt voor een uitgespro ken pessimisme. Nu de commissie van vijf de geheele aangelegenheid weer in handen van den Volkenbondsraad heeft gelegd, houdt men van Fransche zijde geen rekening meer met de mogelijkheid van een vreedza me bijlegging van het geschil. Hierin worden de Parijsche bladen nog versterkt door de verschillende berichten over het onderhoud tusschen Laval en Aloisi aan den eenen en Laval en Eden aan den anderen kant, waaruit blijkt, dat Laval zich thans volledig heeft aangesloten bij de Engelsche opvatting. De besprekingen tusschen Eden en Laval. Wat de besprekingen aangaat, die Laval heeft gehad met oen Engelschen minister voor Volkenbondsaangelegenheden. Eden wordt er in de Parijsche bladen op gewezen, dat de Fransche vragen omtrent die houding van Engeland in geval van een Europeesch gevaar uitvoerig besproken zijn. De Geneefsche bijzondere correspondente van de Oeuvre meent te weten, dat het Engelsche antwoord op de desbetreffende Fransche nota reeds in den loop van van daag verwacht kan worden. De Jour voegt hieraan toe, dat men vooral uitvoerig gesproken heeft over het sluiten van een luchtpact en over de Oosten- rijksche onafhankelijkheid. Eden heeft vol gens dit blad Laval medegedeeld, dat zijn regeering bereid is een heele reeks overeen komsten te sluiten met Frankrijk ter waar borging van een duurzame en actieve Franscn-Engelsche samenwerking in Euro pa. Eden heeft toegegeven, dat de Engelsche diplomatie in den loop van de laatste jaren een reeks fouten heeft begaan. Engeland, zoo zou hij in groote lijnen verklaard heb ben, heeit weliswaar lang noodig gehad om tot het inzicht te komen van de waarde der collectieve veiligheid, maar de laatste gebeurtenissen hebben het de oogen ge opend en men erkent thans de noodzakelijk heid van een zoodanige politiek, zoowel in Afrika alsook in Europa en men is bereid in deze richting zeer ver-gaande verplich tingen te aanvaarden. Wat Italië al betalen moet. De door het Itauaansche departement van financiën gepubliceerde cijfers over Augus tus geven een tekort aan over deze maand van 504 millioen Lire. Voor Oost-Afrikaan- sche uitgaven zijn in totaal besteed 387 millioen, terwijl het deficit sedert 1 Juli is gestegen tot 946 millioen. Wat de algemeene financieele toestand des lands betreft, wordt uit Milaan gemeld, dat de beurs daar voor groote moeilijkheden is komen te staan, daar in den loop van den laatste paar weken verliezen zijn geleden van niet minder dan 450 millioen, terwijl 15 belangrijke firma's waarschijnlijk niet meer aan liun verplichtngen zullen kunnen voldoen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1