DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Prof. Aalberse heeft den vrede met het kabinet-Colijn geteekend. De persoonlijke boodschap van Hoare aan Mussolini. Stad en Omgeving. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. N°' 227 R'« mimm» hestaat nlt drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 26 September 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Tweede Kamer Sprekers beraden zich. flxujeÜifcxfi Engelsche en Fransche kranten spreken over een ontspanning in den algemeenen toestand. Mussolini en het Italiaansche koningshuis. Wat vandaag de aandacht trekt,, ZIJ, DIE ZICH MET INGANG VAN 1 OCTOBER VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABON- NEEREN, ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. DE DIRECTIE. ALKMAARSGHE COURANT Den Haag, 25 September. Reeds aanstonds bij het begin der verga dering heeft men antwoord gekregen op de vraag, ef de katholieken het nieuwe kabinet in het leven zullen laten. Hun leider, prof Aalberse, was de eerste spreker. Hij ving aan met een musicologische vergelijking. Toen hij zeidè, dat al zouden 's ministers rede en de zijne geen unisono blijken, dit geen disso nant behoefde te beteekenen en dat juist ver schil van toon een goede harmonie kan vor men, wist men al bijna genoeg. Zijn speech in drieën verdeelende, het ontstaan van de crisis, het verloop ervan en het program van het nieuwe kabinet, vergeleek hij, wat hij zeggen zou, met Haydns driedeelige sympho- nie met den paukenslag. En toen prof. Aal berse ondanks zijn vergelijkingen verklaar de, dat er in zijn rede geen muziek zou zit ten, zal menigeen hebben gedacht aan de muziek, welke de sociaal-democraten bereid waren geweest, met de katholieken in een kabinet ten gehoore te brengen. Terloops merkte de spreker vervolgens op, dat, als mi nister Colijn zijn rede van gister op 23 Juli zou hebben gehouden, het conflict vermeden ware Was dit de paukenslag? Of was het de verklaring, aan het einde door hen. afge legd, dat zijn fractie zal wachten op de da den van dit kabinet? Zij zal het dus in de gelegenheid stellen om daden te verrich ten. „Lang gewacht en toch gekregen dit was, zeide de leider der katholieken, de ge dachte, bij hem opgekomen, toen hij gisteren den minister-president had gehoord. En be langrijker dan het regeeringsprogram noem de de heer Aalberse de wijze, waarop, en de geest en het tempo, waarin het werd uitge voerd. Te dezen opzichte scheen hij optimis tisch. Het resultaat van den tegemoetkomen- den-toon der rede van den premier! Ir. Al- barda (sd) betoogde later, dat de politiek van het nieuwe kabinet blijkens minister Co- Iijn's speech van gisteren precies dezelfde was als die van het oude, maar de leider der katholieken ziet nieuwe elementen. Zeker, laatstgenoemde heeft er ernstig be zwaar tegen gemaakt, dat minister Colijn op 23 Juli een uiting van vertrouwen speciaal van de katholieken vroeg, (al heeft hij zijn eisch in de Handelingen verzacht, door er aan toe te voegen, dat dit vertrouwen moest blijken door het achterwege laten van onder mijnende critiek). Ook zeide prof. Aalberse, dat zijn fractie ernstig gegriefd was geweest, «foordat de premier in de regeeringsverkla- ring van Juli de katholieken in één hoek met de communisten en den sociaal-revolutionnai- ren heer Sneevliet had geplaatst. Maar de minister kan er gemakkelijk op antwoorden, dat hij alle fracties moest nemen, die geen vertrouwen in de regeering stelden, omdat hij moest laten uitkomen, dat zij de meerder heid der Kamer vormden. De bewindsman heeft toen de sociaal-democraten ook ge noemd, maar van hèn sprak de heer Aalberse niet, toen hij er bezwaar tegen maakte, met zekere groepen in de Kamer in één hoek te worden geplaatst. Overigens kreeg men den indruk, dat de voorzitter der katholieke frac tie deze en andere grieven uitte, omdat hij oud zeer uit den weg wenschte te ruimen. Heeft ir. Albarda er den katholieken een verwijt van gemaakt, dat zij niet met de sociaal-democraten alleen wilden regeeren, toen de vrijzinnig-democraten weigerden, mee te doen, prof. Aalberse achtte een kabi net, steunende op niet meer dan de helft der Kamer, te zwak. Ds. Lingbeek (h.g.) dacht echter waar schijnlijk aan de mogelijkheid van een roomsch-rood kabinet, toen hij verklaarde, voor het bezuinigingsontwerp te zullen stem men, omdat een andere regeering voor hem misschien nog minder aannemelijk zou zijn dan deze. Deze afgevaardigde en ds. Kersten (s.g.) voerden beiden tegen dit kabinet als bezwaar aan, dat er een katholiek minister meer in komt, zoodat h.i. Rome's macht groeit. Maar ook ds. Kersten zal vermoede lijk niet liever een roomsch-rood kabinet zien. Op zulk een kabinet schijnt de kans overigens voorloopig niet groot, nu prof Aalberse den vrede met het kabinet-Colijn geteekend heeft. Overigens, dat de sociaal democraten zoodanigen vrede niet zouden teekenen, was te voorzien. Hun woordvoer der heeft te kennen gegeven, dat de interna- tionaal-politieke en onze eigen monetaire moeilijkheden hen niet kunnen brengen tot godsvrede en hen niet zullen afhouden van verderen parlementairen strijd. Natuurlijk is ook over de kwestie van den gulden één en ander gezegd. Prof. Aalberse verdedigde zich tegen wat hier en daar in de pers is geschreven, n.1. dat zijn fractie de waardedaling van den gulden in Juli zou hebben veroorzaakt, door een conflict met de regeering uit te lokken. Zij heeft, zei hij, geen conflict uitgelokt en heeft het ook niet kun nen voorkomen. En ir. Albarda verklaarde, dat een parlementaire actie geen gevaar voor den gulden behoeft op te roepen, omdat de scheidingslijn tusschen voor- en tegenstan ders van devaluatie dwars door de politieke partijen heen loopt Klaagde prof Aalberse, dat de regeering in Juli de goudafvloeiingen niet had verhinderd, ir. Albarda drong er op aan, dat zij thans de controle op de goudafgiften zou verscherpen, opdat alleen goud zou worden afgegeven ter betaling aan het buitenland van goederen en diensten en niet om als aanvalsmiddel tegen den gulden te worden gebruikt Ook wenscht de sociaal democraat instelling van een centraal devie zen beheer. De vergadering moest ontijdig worden ver daagd, omdat er zich geen sprekers meer aanmeldden. Na prof. Aalberse's rede moes ten vele heeren zich blijkbaar eerst thuis voorbereiden. Hebben zij na minister Colijn's speech geen vermoeden gehad, hoe de katho liek fractievoorzitter zou spreken? In verschillende Engelsche bladen wordt veel aandacht geschonken aan de „persoon hjke boodschap" van den Engelschen minis- !fjr van buitenlandsche zaken, sir Samuel '"foare, en Mussolini. En in dit verband fdt gesproken over een „bevredigende verlichting in de EngelschItaliaansche spanning55. Zoo schrijft de politieke correspondent van de Daily Telegraph, dat de verklaringen van den Britschen ambassadeur aan Mus- •®!»ni gedaan zijn, omdat de Duce klaar- Pl'jkelijk een verkeerde voorstelling had van de houding van Engeland en van de Engel sche politiek. Tengevolge van de Britsche verklaringen zijn de betrekkingen tusschen beide regeeringen beslist minder gespannen. Lte Britsche regeering is er van overtuigd, dat Mussolini er naar streeft ieder „inci dent" te vermijden. In Britsche officieele kringen gelooft men, dat een oorlog, wanneer het daartoe zou ko men, beperkt zal blijven tot Abessinië. Zelfs wanneer op grond van het Volken bondshandvest tegenmaatregelen genomen zouden worden, zouden deze niet tot moei lijkheden in Europa moeten leiden. Het verluidt verder, dat tusschen Enge land en Frankrijk volkomen overeenstem ming heerscht, dat onvoorwaardelijk vast gehouden moet worden aan de beginselen van den Volkenbond. Het is mogelijk, dat bij de komende onderhandelingen in Genè- ve Frankrijk een nog grootere rol zal spe len dan tot dusverre. Intusschen zal de Britsche regeering geen gelegenheid voorbij laten gaan om een stap te doen tot verzoening. Wel kan geen spra ke zijn van een hervatten der drie-mogend- heden-besprekingen buiten den Volkenbond. Het schijnt niet mogelijk, dat een denkbaar aanbod van den Volkenbond de Italiaansche regeering in staat zou stellen haar strijd krachten terug te trekken van de Abessini- sche grenzen. Het Britsche Kabinet heeft t niet noodzakelijk geacht het parlement bij een te roepen voor den reeds vastgestelden datum, 29 October, aangezien men niet aan neemt, dat het veel vroeger tot vijandelijk heden zal komen. De correspondent voegi hier nog aan toe, dat de gebruikelijke weke- lijksche zittingen op iederen Woensdag waar schijnlijk van nu af aan regelmatig zullen worden gehouden. Verder meldt de correspondent nog, dat aan de Fransche regeering een formeel ant woord zal worden gezonden betreffende de toekomstige houding van Engeland met be trekking tot de Volkenbondsverplichtingen in Europa. Dit antwoord zal, naar verluidt, nogmaals een uiteenzetting geven van de al- gemeene richtlijnen der Engelsche politiek, maar geen bijzondere beschouwingen geven over gevallen, die eerst kunnen worden be oordeeld, wanneer zij zich in de werkelijk heid voordoen. Fransche persstemmen. Het verloop der Geneefsche besprekingen van Dinsdag geeft de Parijsche bladen weer aanleiding tot een meer hoopvolle beoordee ling van den toestand. Ofschoon er voor Donderdag nauwelijks een beslissende wen ding te wachten is, ziet men zoowel in de re devoering van Hoare voor het Kabinet, als ook in het officieele communiqué van de Italiaansche regeering, zekere teekenen van een ontspanning, die door een Italiaansch—- Engelsche toenadering tot stand gebracht zou kunnen worden. De opvattingen van de speciale correspon denten der groote nieuwsbladen, zooals de Echo de Paris, de Matin en de Oeuvre zijn algemeen, dat een nieuwe commissie ge vormd zal worden, die op grond van artikel 15 aanbevelingen moet uitweTken en wier rapport dan den Volkenbond zal worden voorgelegd voor aanvaarding met algemee- ne stemmen. In dit verband spreekt de Jour over een commissie van veertien leden, d.w.z. een col lege van de eerste gedelegeerden van alle permanente raadsleden. De oorspronkelijke vrees, dat het niet mogelijk zou zijn een stemmigheid te bereiken over de rapporten, resp. de aanbevelingen, aangezien Polen zich wei eens zou kunnen aansluiten bij de Ita liaansche opvatting, wordt door de Fransche bladen niet gedeeld, wel spreekt men daar entegen over zekere meeningsverschillen tus schen Laval en Eden en over het voortzetten van de onderhandelingen. De Fransche mi nister van buitenlandsche zaken, aldus Per- tinax in den Echo de Paris, heeft oorspron kelijk geëischt, dat men voorloopig de mis lukking van de verzoeningsonderhandelin gen der commissie van vijf zou constateeren en dan het verdere verloop van de gebeurte nissen zou afwachten. Eden heeft echter vastgehouden aan toepassing van artikel 15, daar hij vreesde, dat anders de toepassing van artikel 16 (sancties) moeilijkheden zou kunnen ontmoeten. Waarschijnlijk zal een overeenstemming tot stand komen, aldus, dat de nieuw in te stellen commissie, die zich zal moeten bezig houden met het opstellen van het rapport en het redigeeren der aan- beelingen, haar werkzaamheden eenige we ken zal traineeren om op deze wijze de ver dere ontwikkeling van den toestand te kun nen afwachten. Deze zelfde opvatting brengen ook de Ma- tin en de Oevre tot uiting, waarbij laatstge noemd blad erop wijst, dat men in Russische kringen voor het hervatten van diplomatieke onderhandelingen is. Merkwaardigerwijze wordt een dergelijk standpunt ook in de Petit Parisien verde digd, welke voortreffelijke betrekkingen met Rome in den loop der laatste weken verschei dene malen tot uitdrukking gekomen zijn. De medewerker voor buitenlandsche politiek van het blad schrijft, dat het na het mislukken van de commissie van vijf misschien op zijn plaats zou zijn, opnieuw den weg in te slaan, die in Parijs weliswaar niet tot een resultaat geleid heeft, maar die ditmaal, wanneer Mussolini er mee aceoord zou gaan, een anderen uitslag zou kunnen geven. Deze nieuwe oriënteering, die tengevolge zou heb ben, dat gezocht zou worden naar een oplos sing op een andere basis dan die van Geneve, wordt trouwens reeds aangeduid door ze kere teekenen. De Londensche regeering heeft zich direct in verbinding gesteld met Rome en dit contact heeft reeds geleid tot een ont- spannig. Wanneer men voortgaat op dezen weg, zai men misschien komen tot onderhan delingen volgens het model van de conferen tie der drie mogendheden, waaraan uiter aard Engeland en Frankrijk zouden deelne men Op deze wijze zou men de veertien da gen die nog over zijn voor het uitbreken van de vijandelijkheden gebruiken, om een uit weg te zoeken uit het slop, waarin men bij de besprekingen thans doodgeloopen is. Een onwaarschijnlijk bericht van de „Oeuvre". De Oeuvre" publiceert een overigens vrij onwaarschijnlijk bericht van zijn correspon dente te Geneve, volgens hetwelk in de wan delgangen van het Volkenbondspaleis ge ruchten de ronde zouden doen, als zouden besprekingen hebben plaats gevonden tus schen hooge Engelsche en Italiaansche krin gen waarbij men de Engelsche kringen zou hebben duidelijk gemaakt, hoe in geval van een regeeringswisseling te Rome een nieuwe regeering er zou kunnen uitzien, waarin in de plaats van Mussolini een lid van het ko ninklijk huis de leiding op zich zou nemen. De correspondente voegt hieraan toe, dat, hoewel men aan deze geruchten geen bijzon dere beteekenis toekent, men het niet uitge sloten acht, dat het oogenblik zou kunnen aanbreken, waarop slchts een regeeringswis seling de positie van Italië tegenover den Volkenbond en de mogendheden zou kunnen redden. Abessinische troepen terug getrokken. Volgens een officieele mededeeling heeft de Negus van Abessinië een telegram doen toe komen aan den Volkenbond, waarin hij den bond er van op de hoogte stelt, dat met het oog op de voortdurende provocaties en ter vermijding van incidenten bevel is gegeven, dat de Abessinische troepen over het geheele front dertig kilometer moeten terugtrekken. Dit bevel is strikt ten uitvoer gebracht. De Negus noodigt den Volkenbond uit, een waarnemer naar Abessinië te zenden, opdat bij nieuwe incidenten onmiddellijk de schul dige kan worden vastgesteld De Abessinische regeering heeft de berich ten over een algemeene mobilisatie opnieuw gedementeerd. Nog steeds troepen verschepingen. In de haven van Napels liggen op het oogenblik tien stoomschepen, die in de eerst volgende 24 uur met ongeveer 9000 soldaten en zwarthemden, benevens veel materiaal, naar Oost-Afrika zullen vertrekken. De Italiaansche oorlogsschepen in Grieksche havens. Het officieuze Grieksche Agence d'Athéne meldt: „Zooals bekend is zijn bepaalde Grieksche havens zonder voorafgaande aan kondiging aangeloopen door Italiaansche oorlogsschepen. Daarbij werd medegedeeld, dat de betrokken eenheden der Italiaansche oorlogsmarine die in den laatsten tijd in Grieksche territoriale wateren een toevlucht moesten zoeken, zonder dat daarvoor mach tiging van de Grieksche regeering was ver kregen, naar inlichtingen van bevoegde Ita liaansche zijde niet voor Griekenland be stemd waren. Aangezien het aanloopen van Grieksche havens niet van tevoren kon wor den voorzien, was het ook niet mogelijk, er de Grieksche regeering tijdig van op de hoogte te stellen. Het kan derhalve voldoen de worden geacht, hieraan toe te voegen, dat het aanloopen noch een politiek, noch een militair karakter droeg". Naar aanleiding van deze verklaring be weert men in politieke kringen, dat de door eenige bladen gegeven interpretatie van het Italiaansche bezoek noch door de feiten, noch door de politik, die zoowel de Italiaan sche als de Grieksche regeering wordt ge voerd en gedragen wordt door de hartelijk ste gevoelens van wederzij dsche vriend schap, wordt gerechtvaardigd. VOOR HET BEHOUD VAN DE L. C. O. IN ALKMAAR. Naar wij vernemen heeft de Vereeniging tot ontwikkeling van den Landbouw in Hol lands Noorderkwartier in een gistermiddag te Alkmaar gehouden vergadering besloten, dat de secretaris, de heer G. Nobel, heden naar den minister van Landbouw zou gaan om het behoud der Landbouw-Crisis-organi- satie voor Noordholland in Alkmaar te be pleiten. NAAR HET HUIS VAN BEWARING. Door de politie te Den Helder is aldaar als verdacht van overtreding van art. 250bis W. v. Str. aangehouden de gehuwde vrouw J. K. Zij is gister ter beschikking van den offi cier van justitie overgebracht naar het Huis van Bewaring te Alkmaar. KINDJE BIJTIJDS GERED. Toen de moeder, mej. R te Hoorn, even afwezig was, is een lamp omgevallen bij het ledikantje, waarin haar kindje van 9 maan den sliep. De buren ontdekten rook en stel den een'onderzoek in, waarbij ze bemerkten, dat het ledikantje reeds vlam had gevat. Met emmers water werd het vuur gebluscht, waar bij de kleine tijdig in veiligheid kon worden gebracht. HET TEXELSCH SCHAPENSTAMBOEK IN NOORDHOLLAND. De heer J. Sijp Jr., secretaris van het Texelsch Schapenstamboek in Noordhol land, schrijft ons, dat de bekende markt van geregistreerde ramlammeren dit jaar te Hoorn zal wordeng ehouden op Zaterdag 5 October, voormiddags 9 uur, op de Vee markt, aan de voormalige kazernezijde. INBRAAK IN ST. MAARTENSBRUG. In den nacht van Maandag op Dinsdag hebben ongewenschte bezoekers zich toegang verschaft tot de woning van mej. D. B. aan de Grootesloot te St. Maartensbrug, die alleen woont. De persoonlijke boodschap van Hoare aan Mussolini. (Dag. Overzicht). Engelsche visschersboot vergaan; elf menschen verdronken. (Buitenland). Groote brand in opslagplaats aan de Theems. (Buitenland). Nieuwe Spaansche regeering ge, vormd. (Buitenland). De officieele uitslag van den Gordon- Bennett-wedstrijd. (Buitenland). Duurdere benzine. (Binnenland). Koningin en prinses in de hoofdstad. (Binnenland). Tilburgsche staking opgeheven. (Bin nenland). Landbouwcrisisfonds 1935 heeft een tekort van 5 millioen. (Land- en Tuin bouw). Gemeenteraad. (Stad). Wat de storm vernielde. (Stad en Omgeving). (Z4« verder eventueel laatste berichten.) De inbrekers wisten geld te bemachtigen. De som van het ontvreemde bedrag is niet bekend. De rijkspolitie stelt met behulp van een politiehond een onderzoek in, dat nog geen resultaat heeft opgeleverd. LEELIJKE VAL. De heer C. D. te Oosterblokker viel bij het perenplukken van een ladder van ongeveer 6 meter hoogte. Eerst na een half uur vond men den ongelukkige, waarna dr. Barnhoorn de eerste hulp verleende. De getroffene, die vermoedelijk een gecompliceerde been- en heupbreuk heeft opgeloopen, is hierna naar het St. Jans Gasthuis vervoerd. WAT DE STORM VERNIELDE. In onze omgeving heeft de gister plotse ling opgestoken storm weer duchtig huis gehouden. Boomgaarden vernield. Te Heerhugowaard werd het vernieti gingswerk in de 'boomgaarden voortgezet De enkele vruchten die de vorige week nog bleven hangen, vielen thans ten prooi aan de hevige vlagen. Wederom sneuvelden tal rijke boomen, terwijl aan de behuizingen kleinere schade werd aangericht. Daken moesten het ontgelden. Uit Ursem wordt ons gemeld, dat eenige palen van het G E.B. stuk gewaaid zijn. Vele fruitboomen werden ter aarde gewor pen. Van de daken van kerk en huizen wer den vele pannen losgerukt. Dak afgewaaid en boomen gesneuveld. Door den storm, die Woensdagmorgen gepaard ging met een windhoos, is te Ber gen van een aan den Nesdijk staande houten keet, waarin tijdelijk de inboedel was ge borgen van een uit zijn woning gezet ge zin, het dak afgewaaid. Het huisraad onder vond geen schade. Van gemeentewege is de inboedel tijdelijk elders ondergebracht. Op de Vinkekrocht ontwortelde een mooie boom, terwijl aan de Stationsstraat achter pension „Erica" een iep aan den storm ten offer viel zonder dat schade werd toege bracht. Muur van een huis ingestort. Te Egmond aan Zee stak plotseling we der een storm op. Een muur van het huis van den heer Th Bont, dat jaren geleden verbrand is, stortte in. Van het buitenhuisje Adri aan de Wilhclminastraat werd het dak gedeeltelijk afgerukt. Het groote stuk lood, dat bij den vorigen storm losraakte op den toren der oud-kath. kerk, was gelukkig juist Maandag verwij derd Het had anders ongetwijfeld groot gevaar opgeleverd. Angstige oogenblikken. Onze correspondent te Hoorn schrijft ons: De storm, die Woensdagmorgen vrij on verwacht uit het Noord-Westen kwam op zetten, heeft hier een tamelijk groote schade aangericht. O m werden een aantal boomen ontworteld. Groote sensatie werd verwekt door het verschijnsel, dat door de krachtige wind stooten beweging werd gebracht in den torenspits van de Groote Kerk Dit ver schijnsel openbaarde zich in die mate, dat

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1