WIE
Najaarsstormen joegen over ons land.
ÖE LAATSTE LES VAN LANCELOT
Rondom het wereldkampioenschap.
\S DAT O
ALKMAARSCHE COURANT van DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1935
Binnenland.
Nadere bi', zonderheden over de 4 verdronken
vtsschers in de Waddenzee.
Moedige reddingspogingen.
SPORT.
Aan den vooravond van een groot schaakgebeuren;
Meester Aljechin wist er nog
niets van!...
Een kijkje achter de schermen van
het „Euwe-Aljechin-Comité".
Dinsdagavond 1 October
Motorschip gezonken; één der
opvarenden verdronken.
Gistermiddag is het motorschip „Nijver-
heid", groot 185 ton, geladen met graan en
stukgoederen, komende van Rotterdam met
bestemming Steenwijk, tusschen Urk en
Schokland gezonken.
Eén der opvarenden is hierbij verdronken.
De schipper en een andere opvarende zijn
door de visschersboot „Urk 175" gered en te
Kampen aan wal gebracht.
Het schip behoorde aan den motordienst
van de Gebrs. Ouwehand te Rotterdam.
Motorsloep op zandbank geloopen.
Tijdens den storm is de motorsloep van J.
gen es en Zoon op een zandbank op de
Lauwerszee geloopen. De sloep had een de
fect aan het roer en den motor. Voor de in
zittenden dreigde geen gevaar.
Onder stoomtram geraakt en
gedood.
Gistermiddag omstreeks vier uur is op den
weg Dokkum—Veen wouden de 60-jarige J.
Huizinga uit Akkerwoude door den storm
van zijn fiets geworpen en door een goede
rentram overreden en gedood. De heer Hui-
zinga fietste aan de rechterzijde van den
weg vlak langs de trambaan. Hij geraakte
onder een van de iaatste goederenwagens
van de juist passeerende tram, en werd met
ernstige verwondingen opgenomen. De man
is vrijwel onmiddellijk na het ongeluk over
leden.
Doodelijk ongelnk bij Wezep.
Gistermiddag reed de 47-jarige gehuwde
landbouwer G. van Dorp, wonende te Olde-
broek, op den Zuiderzeestraatweg nabij We
zep op de fiets. Door een hevige windvlaag
werd de man van zijn rijwiel geslingerd,
juist op het oogenbhk, dat een auto, bestuurd
door baronesse Van Heeckeren van Molen-
cate uit Hattem, prssierde. De man werd
door den wagen gegrepen en was op slag
dood. Hij had een ernstige schedelbreuk op-
geloopen.
De reddingboot C. A. den Tex
onverrichterzake ternggekeerd.
De reddingboc' „C. A. den Tex" van de
Noord- en Zuidhollandsche Redding-Mij
welke gisterochtend om tien uur was uitgeva
ren in verband net berichten omtrent schip
breuken langs de F iesche kust, is gister,
middag om kwart over drie onverrichterzake
in de haven van Harlingen teruggekeerd.
Men heeft geen enkel schip, dat in nood ver
keerde, aangetrcf.'en en evtnnin heeft men
wrakstukken gevonden.
In het Blauwe Slenk zijn geen
schepen gezonken.
Naar gebleken is moet het bericht, dat er
in het Blauwe Slenk twee binnenschepen
zouden zijn gezonken, op een ve. gissing heb
ben berust. Men heeft hier slechts te doen
gehad met een vermoeden van de kustwacht
van Vlieland, doch daar de „Brandaris" het
«^heeft afgezocht en niets heeft kunnen
ontdekken, dat op eenig onheil wijst, neemt
men aan, dat er in het geheel geen scheeps
ramp heeft plaats gehad. Tijdens den storm
bevond zich wel ter plaatse een motorbeurt-
scheepje uit Harlingen, doch dit is inmiddels
veilig en wel te Kornwerderzand aangeko
men.
TiïHan ^®'J®chip tegen den dijk geslagen,
iijaens den storm is gistermiddag een
«Jlschip van schipper De Jong uit Makkum
gen den zeedijk nabij Zurich geslagen. Het
aartuig bekwam daarbij ernstige averij Het
An i gisteravond nog vast. Persoonlijke
ongelukken zijn niet voorgekomen.
r. Motorboot vergaan?
18 de heer J. de Vries met zijn
otorooot van Zoutkamp vertrokken. Tot op
enen heeft men niets van hem vernomen.
611 vreest het ergste.
p Sloep in nood.
jf jVaF de Lauwerszee terugkeerende vis-
er deelde mede, dat zich op het Gronin-
varwi 601 ■£roote klipperaak bevindt, waar-
m?~,de schipper in de sloep is gegaan, ten-
slü v wa*er daaruit te scheppen. De
meer af^ ecdder ^g^tcn en dreef meer en
Aan boord van de klipperaak bevindt zich
schippersvrouw. Men hoopt spoedig red-
««g te kunnen brengen.
r. De „Hilda" kon niets vinden.
dj. .hipper van de reddingboot „Hilda",
p». ud£evaren was om hulp te verleenen aan
Icpa jScJlen Urk en Lemmer in nood ver-
Jpn iia"cschip, heeft gisteravond om ne-
s®1. uur vanuit Urk gemeld, dat men geen
S^'P heeft kunnen vinden.
dammen nCLWOrdt echter volgehouden,
van ^u,t,de >™t in de richting
W,el deSeliik een in nood vef-
keerend schip heeft gezien.
morTJi^r Vfn de v'ssohera, die gister-
werfen ov/rvln ge^aren door den sto™
Lemmer te e,n' 'sweer in de haven van
achter Srh L)e overigen vonden
ï«hte w^Hand voor hot
Vier dooden aan de Friesche
kust; twee lijken aangespoeld.
In aansluiting op het bericht, in onze
stadseditie, waarin sprake was van de
veronderstelling, dat vier personen tij
dens het stormweer aan de Friesche
kust zijn verdronken, kan thans worden
gemeld, dat hieromtrent zekerheid is
verkregen.
troBki!PyS°ek °"der Jacobi-Parochie
K hn nnorgen acht personen er met
terwhm!!fV°Pi,Ultï schar te visschen,
nircl Koehool onder Tzummarum zes
pmonen eveneens met drie bootjes zee ko-
overvaïlen6 F dW1 Noordwester storm
diïk had men r0eds waargenomen,
dat zij het zwaar te verantwoorden hadden
en in nood verkeerden. De reddingboot „C.
m'fliaei\ Ult Harlingen, voer, zooals ge
meld ter assistentie uit, doch kon de boot
jes door den lagen waterstand, niet berei
ken daar zich ter plaatse een zandbank be-
yond; Inmiddels had een zestigtal mannen
te W esthoek een boot over den dijk naar de
zee gesleept en daaraan een aanhangmotor
be\estigd. Zes man trokken ermee op uit
naar een van de in nood verkeerende boo
ten, waarin zich vier personen bevonden.
Toen zij dit vaartuig hadden bereikt
sprongen twee van de redders over in het
visschersschuitje, lichtten het anker daar
van en brachten het veilig naar den wal.
Vóór den wind trokken de vier andere red
ders naar de andere bootjes. Onderweg
sloeg echter de motor af, waardoor men
vijftig meter terugdreef.
Met zwaar boomen gelukte het eindelijk
het tweede bootje te bereiken, dat men echter
leeg aantrof. Op den dijk was reeds waarge
nomen, dat de twee inzittenden eruit waren
geslagen en in de diepte waren verdwenen.
De bemanning van de reddingboot zette den
tocht voort, en bereikte tenslotte het derde
bootje, waarvan zij de beide inzittenden wist
t? redden. De over boord geslagenen waren
D. S. Barendsma, kapper en J. verg, café
houder, beiden te Leeuwarden.
Ook de zes personen, die bij Koehool, met
drie bootjes waren uitgevaren, werden door
den storm verrast. In een bootje is een der
inzittenden oveiboord gesprongen. Hij
slaagde erin zwemmende de kust te berei
ken.
De ander werd door een aantal jongelie
den, die tot den hals toe in 't water liepen,
gered. Een reddingboot werd over den dijk
in zee getrokken om de overige visschers te
redden. De twee inzittenden van een der bei
de bootjes konden gered worden. Inmiddels
was echter het derde bootje omgeslagen,
waardoor de beide inzittenden jammerlijk
verdronken. Het waren H. Radelaar en eén
zekere Tromp, beiden uit Leeuwarden.
De lijken van Radelaar en Barendsma, die
bii Westhoek verdronken zijn, zijn aange
spoeld. Het gebeurde bracht groote versla
genheid te weeg.
37 MILLIOEN TEKORT BIJ DE
NED. SPOORWEGEN.
Wegen- en bruggenverbetering.
De minister van waterstaat legt als bij
lage een staat over, waarin een overzicht is
gegeven van de inkomsten en uitgaven van
het Verkeersfonds volgens de ontwerp-
begrooting voor 1936 in vergelijking met
d e, welke aan de bij de wet van 28 Juni
1935 vastgestelde begrooting voor 1935 ten
grondslag hebben gelegen.
Uit dit overzicht blijkt, dat de uitkeering
uit de rijksbegrooting van f 3118538 tot
f 35629885 moest worden verhoogd, een ver
hooging dus met f 4.444.547, doordat het
verschil tusschen uitgaven en ontvangsten
voor de af deelingen III Tramwegen, IV Wa
terwegen, V Scheepvaart en VII Landwegen
gezamenlijk f 2.197.632 gunstiger kon wor
den gesteld, waar tegenover staat een be
drag van f 6.642.179, omdat de afdeelingen
II Spoorwegen, VIII Luchtvaart en IX, ove
rige uitgaven een ongunstiger beeld vertoo-
nen en onder afdeeling VI het vervoer van
on'piofbare stoffen is opgenomen, dat in
de begrooting in hoofdstuk IX (begrooting
vat Waterstaat); afdeeling VI was vervat.
Spoorwegen.
Wat afdeeling II betreft, vloeit dit voort
uit de omstandigheid, dat de post voor dek
king van het tekort op de exploitatie der
Nederlandsche Spoorwegen f 6.500.000 hoo-
ger wordt geraamd dan het vorig jaar, toen
deze post op f 30.500.000 werd gesteld, het
geen echter niet voldoende is gebleken,
aangezien het tekort over 1934 heeft bedra
gen f 32.418.164.10.
Blijkens de cijfers over de eerste helft
van het loopende jaar is de daling der ont
vangsten nog steeds niet tot stilstand geko
men, heeft zich integendeel verscherpt;
immers terwijl de bruto-opbrengsten over
1934 met ruim f 10.000.000 tegenover 1933
terugliepen, bedraagt de teruggang in ont
vangsten over de eerste helft van 1935, ver
geleken bij dezelfde periode van 1934, reeds
f 5.247.943.81; over het geheele jaar wordt
een teruggang van f 13.000.000 verwacht
Aangezien op een vermindering van uit
gaven over '35 van niet meer dan f 8.500.000
mag worden gerekend, is het tekort over
1935 f 4.500.000 hooger moeten worden ge
raamd dan dat hetwelk 1934 heeft opge
leverd.
Ter beperking van deze groeiende be
dreiging der Staatsfinanciën worden in af
wachting van de in bewerking zijnde maat
regelen tot coördinatie van het verkeer
reeds aanstonds ingrijpende maatregelen
voorbereid, waartoe een interdepartemen
tale commissie onder voorzitterschap van
den Thesaurier-Generaal werd ingesteld,
welke maatregelen tot aanmerkelijke ver-
minderin gvan de tekorten op de exploitatie
der spoorwegen voorbereidt. Ofschoon
daarbij de grootst mogelijke spoed wordt
betracht, mogen daarvan ten aanzien van
het loopende boekjaar nog geen resultaten
worden verwacht.
In Noordholland.
Weg no. 7 AmsterdamWieringenf
Leeuwarden). Het wegvak Amsterdam
't Slochter is in uitvoering in werkverrui
ming.
In verband met den toestand van den be-
staanden weg over Purmerend en Hoorn
naar Lambertschaag komt voor vervan
ging in de eerste plaats het wegvak Hoorn-
Lambertschaag in aanmerking.
Voor voortzetting van grondaankoop voor
dit weggedeelte is f 120.000 noodig, waar
van f 60.000 wordt aangevraagd, te verwer
ken in 1936.
Brug oi tunnel bij Velsen.
De regeering is tot de overtuiging geko
men, dat niet alleen de bruggen versneld
moeten worden gebouwd, maar dat de toe
neming van het verkeer over het Noordzee
kanaal bij Velsen evenzeer om spoedige
verbetering van den kanaalovergang vraagt,
door den bouw van een tunnel onder of van
een hooge vaste brug over het Noordzee
kanaal. Het is toch te voorzien, dat binnen
kort zelfs met drie gelijktijdig in dienst zijn
de ponten verkeersopstoppingen niet zullen
uitblijven; meer ponten zullen het water
verkeer hinderen en omgekeerd zal dit ver
keer het toenemende landverkeer gaan be
moeilijken. Het van elkander onafhankelijk
maken van deze beide soorten verkeer is
derhalve een steeds dringender eisch.
Voor de toevoeging van dit belangrijke
kunstwerk aan het plan tot versnelden brug
genbouw wordt voorshands f 10 millioen
uitgetrokken. Nu de schuld van het Wegen
fonds, welke einde 1934 ongev. f 13.250.000
bedroeg, niet door een leening kan worden
afgelost, zooals bij het wetsontwerp tot tol
heffing beoogd werd, dient deze ten laste
van het Verkeersfonds te worden gebracht.
DUURDERE BENZINE.
Inzake den versnelden brug
genbouw.
Bij de Staten-Generaal is inge
diend een wetsontwerp tot financie
ring van (ten versnelden bruggen
bouw door verhooging der tijdelij
ke heffing van het bijzonder invoer
recht op benzine. De regeering heeft
—naar de memorie van toelichting
mededeelt besloten van tolhef
fing af te zien.
De prijs van benzine zal wan
neer dit ontwerp in het Staatsblad
is verschenen H cent per liter
duurder worden.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
Meerderheid van crediteuren
vóór verleenen van surséance.
Gistermiddag heeft in het Paleis van
Justitie te Amsterdam het verhoor voor den
president van de rechtbank in raadkamer
plaats gehad inzake de aanvrage van voor-
foopige surséance van betaling door den Ko
ninklijke Hollandsche Lloyd.
Na uitvoerige discussie uitte de vergade
ring zich vóór het verleenen van de voorloo-
pige surséance. De rechtbank zal Woensdag
a.s. de beslissing geven.
J93. in den aanvang van de rechtzitting begon het
jd meteen aardig te spannen. De rechters zeiden dat
bet een schandaal was dat grootmoeder als rat had
rondgeloopen, en ze vroegen of dat een voorbeeld
Voor de kinderen was.
194. Eerst werd Langelot als getuige gehoord. Daar
hij de belangrijkste getuige was, hing een der rech
ters heelemaal over de tafel heen om hem beter te
kunnen verstaan.
I.
Op het bureau van het „Euwe-Aljechin-
comité was een telefoonverbinding met War
schau. Aan het andere einde van de lijn be
vond zich Dr. Aljechin, wereldkampioen
schaken, die daar juist te Warschau een lan-
dentournooi hadl helpen beslissen. Bij wijze
van tijdpasseering belde hij een op naar
Amsterdam om te informeeren hoe het eigen
lijk stond met de voorbereidingen van den
wedstrijd om het wereldkampioenschap.
De wedstrijd is definitief aanvaard!
zei het Euwe-Aljechin-comité.
O! zei de wereldkampioen daar
wist ik nog niets van!
Direct na het vervallen van den datum
hebben wij schriftelijk bevestigd zei het
comité.
Prachtig heel correctmaar waar
heen? vroeg de wereldkampioen!
Naar Le Cauf, bij Saint Aubin, waar
u woont!
Precies lachte de meester aan het
andere eind van de lijnmaar 'n schaak
meester is nocit waar hij woont, maar
waar hij speelt. Ik ben in Warschau.
Toen lachten ze allebei aan ieder einde
van de lijn. En de wereldkampioen besloot:
Dus de wedstrijd gaat doorDat is
allright! Ik za! aanwezig zijn. En doe m'n
groeten aan Herr Doctor Euwe.
Aldus was ten naastebij het verloop van
het vriendschappelijk gesprek tusschen het
Euwe-Aljechin Comité te Amsterdam en den
wereldkampioen schaken Dr. Aljechin te
Warschau, waarbij het ging over de vraag
of de laatste beletselen voor de te spelen
wedstrijden om het wereldkampienschap uit
den weg geruimd waren.
Die wedstrijd en die laatste beletselen bei
den waren inmiddels geen kleinigheden. Van
de voorgenomen wedstrijden heeft men
zoo het een en ander vernomen. En terecht.
Het gaat om niet minder dan een serie wed
strijden om de hoogste schaak-eer. Dat is
nummero één! Deze wedstrijden om de
hoogste schaak-eer, dat wil zeggen, om het
wereldkampioen schaken zullen en dat
voor het eerst in de geschiedenis kunnen
worden, neen: moeten worden gespeeld in
Nederland. Dat is nummero twee! En de
aangewezen en erkende tegenstander van
den wereldtitelhouder zal bij deze wedstrij
den zijn. de Nederlandsche kampioen Dr.
Euwe. Dat is nummero drie!
Maar de voorbereidingen.
Een en ander is op het oogen'blik publiek
geheim Maar wat er aan vooraf ging was de
wordingsgeschiedenis, welke zich nu reeds
bijna twee volle jaren dag in dag uit heeft
afgespeeld, voor het zóóver was, dat bet
comité in het boven aangehaalde telefoon
gesprek met Warschau definitief kon zeggen
De wedstrijd is aanvaard! Wij handhaven
het op 28 Mei j.1. geteekende contract
Dat is een wedstrijd om de zege op zich
zelf!
Want wat al gedachten, wat al meenin
gen, wat al praatuurtjes vóór in de maand
Nu het groote schaakgebeuren de
wedstrijd om het wereldkampioenschap
schaken een voldongen feit geworden is,
zet onze speciale medewerker Carel J,
Brensa in deze rubriek zijn interessante
beschouwingen er van voort
Hij zal ons van achter de schermen
op de hoogte houden yan dit belang
rijke tournooi.
Februari van 1934 ten slotte definitief
werd overgegaan tot het oprichten en door
den Ned. Schaakbond installeeren van het
„Euwe-Aljechin-comité", sinds in de wan
deling het N.C.W S. geneeten.
Wat al brieven, wat al verzoeken, wat al
besprekingen voor daarna gereed gekomen
was met het samenstellen van het Eere
comité van niet minder dan vijf en zeventig,
hoog in den lande, aangeschreven maonert,
met aan het hoofd niemand minder dan Z.E.
den minister van Onderwijs, Kunsten ei
Wetenschappen.
Wat al plannen, wat al denkbeelden, wat
al ideeën in den boezem van het comité over
de vraag* Hoe spelen we het klaar? Wat
al gecijfer, wat al berekeningen voor de
puzzle: Wat zal het kosten?.... Wat al
gepieker, wat al gediscussieer, wat al ideeën,
wat al invallen om de nog grooter puzzle:
Hoe komen we aan het geld? Wat al ver
gaderingen ruim anderhalf jaar lang, wat ad
uitgroei tot 'n complete organisatie met af
deeling correspondentie, afdeeling boek'
houding, afdeeling accountant*, afdeeling
kas, afdeeling drukwerk, afdeeling loterij
afdeeling donatieboekjes, afdeeling bridge
drives, afdeeling sub-comité's, afdeeling pref-
paganda. Wat al geest, wat al durf, wat al
inspanning, wat al enthousiasme voordat
op 28 Mei van dit jaar in de lounge van het
Carlton Hotel te Amsterdam, onder aanwe
zigheid van verschillende autoriteiten, door
de toekomstige tegenstanders, Dr. Aljechin
en Dr. Euwe de contracten werden getee-
kend, waarbij de wereldtitel op het spel
kwam te staan.
Terwijl voor de eerste maal het blikse
mend licht van filmcamera en persfoto-toe
stel het geval voor de wereld belichtte.
En nog was hiermee de teerling niet de
finitief geworpen! Want uit serieuze over
weging ten opzichte van garantie-fonds en
de nog altijd niet in totaal aanwezige fc-
nancierings-som, behield het Euwe-Aljechin-
comité, blijkens ex artikel in het contract,
zich de rechten voor tot annuleeiing.
Tot acht en twintig Augustus 1935!
Vandaar het telefoongesprek uit War
schau van den wereldkampioen, die nog van
niets wist
Want nu was definitief het besluit geval
len. Nu was het groote schaakgebeuren tot
een absoluut feit geworden voor de Hol
landsche schaakgemeenschap dank zij na
genoeg twee jaren arbeid van het comité.
Maar de beslissende brieven lagen in Le
Cauf.'bij St. Aubin.
En de schaakmeester Aljechin zat in War
schau in 'n tournooi! En hij zei: Allright
De wedstrijd gaat dus vast door!
(Nadruk verboden).
DE VERMISTE SLAGERSKNECHT.
Te Antwerpen gearresteerd.
Na vijf dagen vermist te zijn geweest, is
de 18-jarige slagersknechts L G., die zooals
gemeld, vorige week Vrijdag met een bedrag
aan geld, toebehoorende aan zijn patroon,
spoorloos uit Bergen op Zoom verdween, gis
teravond door de politie te Antwerpen aan
gehouden. Hij bevond zich in gezelschap van
den 17-jarigen stadgenoot H., die naar thans
bekend wordt, eveneens sedert Vrijdag j.1. uit
de ouderlijke woning werd vermist. Beide
avonturiers zullen waarschijnlijk vandaag
naar Nederland worden overgebracht.
MIN. SLINGENBERGH BEZOEKT
WERKVERSCHAFFINGEN.
De minister van sociale zaken, mr. Slin-
genbergh, heeft heden in gezelschap van den
directeur-generaal der steunverleening en
werkverschaffing, den heer van Geelen, een
bezoek gebracht aan Arnhem, Apeldoorn en
Winterswijk, teneinde de werkverschaffing
aldaar in oogenschouw te nemen.
PROF. VENING MEINESZ BIJ DEN
MINISTER.
Vertellen over de reis met de
K 18.
Heden werd prof. dr. F. A. Vening Mei-
nesz uit Utrecht door den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen in een
audiëntie ontvangen.
De minister had den hoogleeraar tot dit
onderhoud uitgenoodigd, teneinde zijn be
langstelling te toonen in het wetenschappe
lijk werk, dat prof. Vening-Meinesz aan
boord van de K 18 heeft verricht en tevens
om zich omtrent de beteekenis van de reis
en de verkregen resultaten persoonlijk te
laten inlichten.
2'n hoed
