DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het verkeer in Duitschland.
^Buitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar Dlaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 231 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag I October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Qaqeliiftsch Oueciicht
En hoe men op onze wegen huis houdt.
In Nederland wordt te snel en te woest
gereden.
Minder lawaai 1
Spanning in Abessinië.
Italiaansche troepen
rukken op.
Wat vandaag de
aandacht trekt
URANT.
Berlijn, 30 September.
Uit de Nederlandsche bladen lees ik, dat
op het oogenblik weer een „week tegen het
lawaai'' oftewel een „stille-week", ditmaal in
het Haagje, gehouden wordt, en ofschoon
mij, als Berlijnsch en Duitsch berichtgever,
zooiets natuurlijk niet onmiddellijk aangaat,
kan ik toch niet aan de verleiding weerstand
bieden, u in verband daarmee weer eens
iets over Duitsche verkeerstoestanden en
hiermede in verband staande dingen te
schrijven. Ik doe dat als hartstochtelijk man-
aan-het-siuur. met practische ervaringen, die
niet alleen op dagelijksche ritten door een
wereldstad, maar wel degelijk ook op lange
ritten door heel Duitschland, door Polen,
Nederland, Zwitserland Hongarije en an
dere landen gebaseerd zijn. Zij het niet over
al, maar toch wel in hooidzaak, zelf achter
het groote rad en met den voet op het gas
pedaal.
Daarom eerst iets over mijn ervaringen,
die ik nog slechts weinige maanden ge
leden io Nederland mocht opdoen (waarbij
een woord van lof voor de keurige ont
vangst. die mij iuist op den dag der bloem
rijke inwijding van de nieuwe tankinrichting
aan de IJselbrug m Zutphen mocht ten deel
vallen, hier als een wellicht wat posthume
hulde voor echt-Nederlandsche correctheid
dotheid. zindelijkheid en gastvrijheid niet
ontbreken mag!)
Als ik mijn Hollandsche lijfbladen door
blader, en dan daarbij aan mijn rrtten achter
het stuur door Nederland terugdenk, als >k
lees van die talrijke, bijna dagelijksche ern
stige ongevallen in het vaderland en aan het
geweeklaag daarover in de kranten dan kau
ik niet ontkennen, dat mij daarbij de ver
zuchting over de lippen komt: „Ja, lieve
menschen, hoe san het ook anders!" Uit
Duitschland komend, vie' mij n.L onmiddel
lijk op, dat zeer vele Nederlanders, hoe rus
tig en flegmatiek, soliede en beheerscht wel
licht in zaken en dagelijkschen omgang,
achter het stuur van hun snellen Amerikaan-
schen wagen blijkbaar tot een heel ander
soort menschen geworden zijn Ik wil daar
mee niet zeggen, dat in Duitschland en el
ders alles koek-en ei is. In Pruisen vooral
zitten aan het volant helaas al te veel inge
beelde jongelingen die, vooral als ze de
Hitler-uniform dragen en zich daardoor tot
een soort Ueber-Staatsburgers verheven
voelen, blijkbaar meenen, dat de openbare
weg er alleen voor hen en hun luxe-wagens
is en dat het overige verkeer als quantité
négligeable beschouwd mag worden. En
nemen we Berlijn alleen maar, dan blijkt, dat
bet aantal doodelijke ongelukken weer met
den dag toeneemt en thans op 35 tot 40 per
maand gestegen is. Maar dan valt toch ook
°P. dat hier tot een zeer hoog percentage de
volkomen ongedisciplineerde wielrijders de
onmiddellijke schuldigen zijn. Terwijl, al
thans naar mijn persoonlijke ervaring, in
Nederland de fietsers hun „beroeptech
nisch veel beter beheerschen, veel minder
heen en weer slingeren en zich in gedrang
veel handiger voortbewegen dan hun Duit
sche collega's.
Met de autobestuurders echter lijkt het me
omgekeerd !n Nederland wordt te snel, te
woest en te onverschillig gereden, met
Duitschland vergeleken. En dat kan niet aan
„het volkskarakter" alléén liggen, ofschoon
het natuurlijk mogelijk is, dat ons „nationaal
individualisme" ook in verkeerszaken tot
uiting komt. Het moet ook te wijten zijn aan
gebrek aan discipline en aan minder goed
onderwijs voor het verkrijgen van het rij
bewijs. Hier h. Duitschland wordt den nieu
weling ingeprent, diat met toeter en claxon
elke idioot rijden kan, en dat het een kleine
kunst is, een wagen met 40 tot 60 K M. door
scherpe bochten te jagen, zoodat chassis en
opbouw al heel gauw ontwricht worden. w»j
leeren hier en passen in het algemeen ook
toe dat de rem een noodmaatregel is en
dat de goede bestuurder bijna uitsluitend
met den motor remt door tijdig, altijd en
overal, dus vooral ook op kruispunten, die
in steden en dorpen onoverzichtelijk plegen
te zijn, „het gas weg te nemen Wij leeren,
dat het geen kunst is snel te rijdien, snel te
remmen en .schneidig" door alle gaatjes heen
te kruipen, maar dat het een kunst is, goed
te rijden, dat wil zeggen, elke seconde op
alle eventualiteiten voorbereid te zijn en
nooit iets aan het toeval over laten. In
Duitschland rijden vele bestuurders zeker de
groote meerderheid volgens het beginsel,
dat elke seconde van onvoorzichtigheid een
of meer menschenlevens kosten kan, schade
aan eigen zenuwen, lichaam en persoonlijke
vrijheid nog niet eens meegeteld. Dat hier
desondanks nog altijd veel te veel ernstige
ongélukken gebeuren, is niet in de laatste
plaats te wijten aan de omstandigheid, dat
zooveel piepjonge, van hun groote verant
woordelijkheid nog niet voldoende bewuste,
menschen aan het stuur zitten, terwijl in het
algemeen gesproken, de automobilisten niet
het grootste percentage der schuldigen op
leveren.
Men heeft hier in Duitschland zeer wel
bewust de ondervinding opgedaan, dat de
staatsburger-in-'t-verkeer een bewijs levert
voor de gedisciplineerdheid en de werkelijke,
niet als een dun laagje schmink opgelegde,
wellevendheid van het volk als geheel De
autobestuurder aldus redeneert men hier
zeer terecht, ziet zich plotseling geplaatst
achter een machine, die hem de mogelijkheid
geeft, zich zeer snel voort te beewgen; en
in een voertuig, dat een twintigvoud en meer
plaats inneemt dan de enkeling-wandelaar.
Het is nu slechts een kwestie van karakter
en opvoeding, van inner'üke beschaving en
van waarachtige menschfievendheid, of hij
niet alleen zijn verkeersmiddel maar ook
zichzelf voortdurend zal weten te remmen,
waar de gemeenschap dat voorschrijft. Wie
na een zekeren leer- en overgangstijd niet die
zelfbeheersching, dat meerdere verantwoor
delijkheidsgevoel veroverd heeft bewijst
daarmee, dat men hem en dat hij zichzelf tot
nu toe overschat heeft, en bewijst verder,
dat men het recht heeft, zijn geheele volk,
mitsgaders onderwijs, opvoeding en volks
karakter, naar een al te veelvuldig voorko
men van ruwheid en roekeloosheid onbe
leefdheid en egoïsme achter-het-stuur te be-
oordeelen.
Ik kwam met een Duitschen wagen en
met Berlijnsch nummer dus uiterlijk als
vreemdeling naar Nederland. En mijn
indruk was, dat mijn landgenooten ach'er
het volant in het algemeen als beleefde gast-
heeren en gentlemen-chauffeurs te kort
schoten. Niet alleen tegenover mij als
„vreemdeling" maar ook jegens elkander,
Wat ik zag, was een gedachteloos razen,
„coupeeren", „snijden", den middenweg zel
den vrijgeven, woedend remmen, onzinnig
bochten nemen, een technische achterlijkheid,
die tegelijkertijd verbaasde en ontstelde Wie
wel eens in Engeland auto gereden heeft,
moet in het verkeer in Nederland wel de
tegenpool van de Britsche wellevendheid en
technische vaardigheid zien.
En volkomen radeloos wordt de uit
Duitschland komende, als hij in Nederland
het helsche getoeter waarneemt, dat ook
's nachts nauwelijks minder wordt, den daar
aan (gelukkig!) niet gewenden vreemdeling
in de vele op drukke verkeerspunten gelegen
hotels alle nachtrust rooft, en overdag toch
ook den inwoner tot een (wellicht niet eens
meer bewuste) ondermijning van zijn zenu
wen moet worden. Enkele Duitsche steden
zijn er reeds toe overgegaan, het signalen
geven volkomen of tijdens de nachturen te
verbieden. Mijn ervaring in Berlijn, dat toch
met zijn 4 Vt millioen inwoners waarlijk geen
Drentsch veendorp is, heeft mij geleerd, dat
het signaal in verreweg de meeste gevallen
slechts verwarring sticht, geen enkel prac-
tisch resultaat heeft, in dienst van de roeke-
loozen slechts een middel is om zich op on
verantwoordelijke wijze plaats te veroveren
ten koste van zijn medemenschen, en voorts
slechts dient om de goede, rustige bestuur
ders van de zenuwachtige krukken te onder
scheiden. De toekomst zal daarom voor
Duitschland ook wel zijn, dat het signaal in
de bebouwde kommen zoo goed als geheel
verdwijnt (het is reeds zeer veel minder ge
worden, dank zij de propaganda van „der
Deutsche Automobil Club") of radicaal, vol
gens voorbeeld van Rcme, verboden wordt.
Wie goed rijdt, zal zeker bevestigen, dat in
99 van de 100 gevallen signaal geven niet
noodig, eerder schadelijk is en daarom door
den geroutineerden, kalmen bestuurder ook
opzettelijk vermeden wordt. Misschien laten
onze gemeentelijke dictatoren op verkeersge
bied daarover hun gedachten eens gaan
De afkondiging van het door den Negus
reeds onderteekende algemeene mobilisatie
bevel wordt afhankelijk gesteld van die re
actie van den Volkenbond op het telegram
van den negus van gisteren.
In Midden-Abessinië duren de mobilisatie
voorbereidingen voort.
Uit de grensprovincies komen eveneens
berichten binnen aangaande mobilisatie. De
stemming is buitengewoon gespannen.
Ingewijde kringen beweren, dlat nog
deze week de algemeene mobilisatie-order te
verwachten is, aangezien deze kringen steeds
meer aanwijzingen zien voor een tegen de
volgende week beraamden Italiaanschen aan
val.
Volgens mededeelingen uit betrouwbare
officieel Abessinische bron zou de Volken
bond den keizer reeds hebben doen weten,
dat hij onder de door Abessinië geschetste
omstandigheden geen bezwaar schijnt te
kunnen maken tegen een algemeene mobili
satie, aangezien deze noodig is voor de
landsverdediging.
Opmarsch van Italiaansche troepen?
De „Evening Standard" meldt uit
Londen
Volgens ontvangen berichten zouden
de Italiaansche troepen 32 K.M. over de
voorloopige Abessinische grens in de
buurt van Fransch Somaliiand zijn op
gerukt. De Italiaansche troepen zouden
den driehoek tusschen het gebergte en
Fransch-Somaliland hebben bezet.
Op grond van de ontvangen rappor
ten over den Italiaanschen opmarsch
heeft, volgens het blad, de bevelhebber
der Fransche troepen in Dijiboeti, direct
deskundigen uitgezonden, om de grens
over een traject van 40 K M. met palen
te markeeren.
Deze deskundigen zijn vergezeld geweest
van een afdeeling Senegaleesche troepen.
Als verdere voorzorgsmaatregelen hebben
50 Fransche vliegtuigen opdracht gekregen
voor een 24 uurs verkenningsvlucht.
Men vermoedt, dat het doel der Italiaan
sche actie de stad Doeanle is. De grens in
het gebied is niet nauwkeurig bepaald.
Neutrale waarnemers naar
Abessinisch grensgebied?
De kwestie van het zenden van neutrale
waarnemers naar het ItaliaanschAbessi
nische grensgebied is gisteren bestudeerd
door de deskundigen van den Volkenbond.
Daarbij zouden ernstige zakelijke moeilijk
heden naar voren zijn gekomen.
Men veronderstelt, dat de kwestie pas
Donderdag, wanneer de commissie van
Dertien weer zal bijeenkomen, rijp voor be
spreking zal zijn.
Fersstemmen naar aanleiding
van telegram van den negus.
Giornale d'Italia schrijft ten aanzien van
het telegram van den Negus van Abessinië
aan den Volkenbond inzake de a.s. mobili
satie in Ethiopië, dat Italië thans voor de
openlijke publicatie van de algemeene mobi
lisatie in Abessinië, welke reeds grootendeels
is voltrokken.
Indien deze mobilisatie wordt afgekondigd
zullen 1.083.000 man onder de wapenen ko
men. Het blad verwijt Genève bewust den
weg te hebben ingeslagen, welke leidt tot de
heiligverklaring van de gewelddaden van
Abessinië, de demobilisatie van Italië en de
bevrediging van machtige belangen buiten
den Volkenbond.
Italië aldus besluit het blad, is niet ge
kant tegen Genève, doch wèl tegen de han
delwijze om de rechten van de staten te be
schermen en den vrede te verzekeren, ter
wijl hij een staat, welke zich verdedigt, met
oorlog dreigt.
Tribune verklaart, dat een oplossing van
het Italiaansch—Abessinische conflict, zoo
als door Italië aangegeven, in overeenstem
ming is met de interpretaties van 't Volken
bondspact, zooals die door Hoare zijn gege-
ven
Ofschoon officiëele kringen, aldus de cor
respondent van de „Daily Telgraph noch
bevestiging noch ontkenning geven van de
geruchten, dat er een Britsche vragenlijst
zou bestaan, welke handelt over het hypo
thetisch geval van een ongeprovoceerden
aanval van Italië op de Britsche vloot en de
Fransche reactie op zulk een aanval, schijnt
een dergelijke situatie toch het voorwerp van
belangstelling te zijn en is er voor Donder
dag een belangrijk- kabinetszitting belegd
onder voorzitterschap van president Lebrun
om den internationalen toestand te bespre
ken.
Spanning allerwege.
Ook te Genève zijn berichten ontvangen,
volgens welke Italiaansche troepen de Abes
sinische grens zijn gepasseerd. Er is geen
enkele officiëele bevestiging van te verkrij
gen. Trouwens ook de Volkenbond heeft geen
volstrekt betrouwbare berichten over dit ge
melde Italiaansche oprukken tot zijn beschik
king.
Van officiëele Volkenbondszijde wordt in
verband met deze geruchten verklaard, dat
de voorzitter van den Vilkenbondsraad, Gui-
nazu, den raad in spoedzitting bijeen zal
roepen, zoodra een bevestiging zekerheid
geeft, dat de Italianen de vijandelijkheden
inderdaad hebben geopend.
Van Volkenbondszijde zal echter nog eerst
moeten worden uitgemaakt of de troepenbe
wegingen, die waarschijnlijk aanleiding
hebben gegeven tot bovenvermelde geruch
ten, nog binnen het kader van voorberei
dingen vallen, dan wel reeds een volslagen
agressie vormen.
De laatste in Volkenbondskringen ont
vangen berichten schijnen er op te wijzen,
dat de bewegingen der Italiaansche troepen
nog steeds vallen binnen het kader van
voorbereidingen.
Waar begint Abessinië?
De woordvoerder van het Italiaansche
departement van buitenlandsche zaken heeft
gisteravond in verband met de geruchten
omtrent een overschrijden van de zuidelijke
Abessinische grens door Italiaansche troe
pen aan vertegenwoordigers van de pers de
vraag gesteld: „Wie weet waar Somaliiand
eindigt, en waar Abessinië begint?"
Een vaste grenslijn is daar nooit vastge
steld. Berichten over een oprukken van Ita-
iaansche troepen op Abessinisch gebied kon
de woordvoerder dan ook niet bevestigen.
Op een vraag of, wanneer inderdaad een
voortwaartsche beweging der Italiaansche
troepen mocht zijn ingezet, deze beweging
tot staan gebracht zou worden, wanneer
Abessinisch gebied zeker zou zijn bereikt,
kon de woordvoerder geen antwoord geven.
Engelsche persstemmen.
Het bericht, dat de Britsche regeering
aan de Fransche regeering de vraag heeft
gesteld, welke houding zij onder zekere om
standigheden op de Middellandsche Zee
zal aannemen, wordt in de Londensche och
tendbladen besproken.
De politieke correspondent van de „Mor-
ning Post" schrijft, dat Londen binnenkort
een belofte van die Fransche regeering wordt
verwacht, betreffende ondersteuning van de
Britsche Middellandsche Zeevloot, door
Fransche zeestrijdkrachten, ingeval een po
ging economische sancties tegen Italië toe
te passen, tot vijandelijkheden mocht leiden
Deze belofte zal dan het antwoord zijn op
de diplomatieke vraag, die door de Britsche
regeering een week geleden is gesteld.
De vraag had betrekking op het geval dat
een Italiaansch oorlogsschip na het opleg
gen van economische sancties door den
Volkenbond een niet geprovoceerde aanval
zou richten op een Britsch vaartuig.
Het verkeer in Duitschland. (Datf.
Overzicht)
Ernstige ontploffing te Chicago eischt
acht dooden. (Buitenland)
Aardbeving geregistreerd, vermoe
delijk in China. (Buitenland)
Ernstige treinbotsing in Spanje; 46
passagiers gewond. (Buitenland)
De verkiezingen in Memel. (Buiten
land)
Moordaanslag op N.S,B.-er; dader
gevat. (Binnenland)
Een millioen-erfenis te Broek op
Waterland. (Binnenland)
Emil Ludwig over Abessinië. (Bin
nenland)
De a.s. N.S.B.-landdag; geen vergun
ning voor een optocht. (Binnenland)
De Havillands via Batavia naar Ban-
doeng .(Luchtvaart)
Vliegramp in Duitschland; 7 dooden.
(Luchtvaart)
Luitenant v. Boven komt Vrijdag a.s.
voor het Hoog Militair Gerechtshof te
Den Haag. (Rechtszaken)
Af scheidshuldiging van Ir. Haze-
loop. (Stad)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
tal stemhokjes tot ten minste 85 uit te brei
den. Zondag a.s. zal daar dus opnieuw van
8 uur 's morgens tot 8 uur 's avonds wor
den gestemd.
MEMELVERKIEZING GEËINDIGD.
Kalm verloop van den tweeden dag.
De verkiezing van den nieuwen Land
dag is thans beëindigd. Ook deze tweede dag
is kalm verloopen. De deelneming schijnt
meer dan 90 te hebben bedragen; enkele
districten telden zelfs geen enkelen thuis
blijver.
Na sluiten van de bussen werden zij onder
geleide naar Memel gezonden; Vrijdag zal
men beginnen het aantal uitgebrachte stem
men te tellen.
Wanneer de eerste uitslagen bekend zul
len zijn, is nog niet bij benadering aan te
geven; men verwacht, dat het eenige dagen
zal duren voordat een officieuze uitslag me'
degedeeld kan worden.
De Britsche waarnemer te Klaipeda (Me
mel) heeft via den Engelschen gezant te
Kaunas (Kowno) aan de regeering te Lon
den medegedeeld, dat de verkiezing, ondanks
het oponthoud door de ingewikkelde stem-
methode, in 't algemeen bevredigend is ver
loopen. In eenige dorpjes hebben onregel
matigheden plaats gehad, maar deze r
den geen ernstig karakter.
De communisten en socialisten in het Me-
melgebied hebben zich niet, zooals men ver
wacht had, van stemming onthouden.
„Schulrat" Meyer, die zich „vertegenwoor
diger der meerderheid van de bevolking van
het „Memelgebied" noemt, heeft een tele
gram gezonden aan de Volkenbondsdelega
ties der staten-onderteekenaars der Memel
conventie, waarin hij wijst op het verloop
der verkiezingen in het Memelgebied. waar
bij z.i. de niet-uitvoerbaarheid zou zijn ge
bleken van verschillende bepalingen van de
kieswet.
In geheel Duitschland zijn betoogingen
en optochten gehouden vanwege den „Volks
bond van Duitschers in het buitenland",
waardoor geprotesteerd werd tegen de hou
ding van Litauen bij de verkiezingen in het
Memelgebied.
In een Maandagmiddag gehouden zitting
heeft het districtsstembureau voor Jugnaten
Wieshen, waar boeren de stembus hadden
vernield, besloten deze verkiezing ongeldig
te verklaren en nieuwe verkiezingen vast te
stellen voor 6 October. Besloten werd het
kiesdistrict in tweeën te verdeelen en 't aan
DREIGENDE REGEERINGSCRISIS
IN BULGARIJE.
De door Koning Boris aan het kabinet-
Tosjef opgedragen instelling van een nieuwe
grondwet en nieuwe kieswetten schijnt op
groote moeilijkheden in de regeering te stui
ten. Er schijnt onder de ministers geen een
stemmigheid omtrent de grondbeginselen der
beide nieuwe wetten te bestaan en in poli
tieke kringen doet hardnekkig het gerucht de
ronde, dat na 3 October a.s., den verjaardag
van de troonsbestijging van Koning Boris en
van de onafhankelijkheidsverklaring van Bul
garije, een regeeringscrisis of ten minste een
crisis in het kabinet verwacht kan worden.
De sedert twee dagen de ronde doende ge
ruchten omtrent een omwentelingspoging,
die een officierskliek tezamen met ontevreden
politici zou willen ondernemen, worden door
den minister-president met nadruk tegen
gesproken. De politie te Sofia verkeert echter
in staat van alarm.
ONDERZOEK NAAR DE SCHOTSCHE
HUWELIJKSWETGEVING.
Einde aan de romantiek van
Gretha Green?
De Staatssecretaris voor Schotland Sir
Godfrey Collins heeft Maandag te Edin-
burgh zijn voornemen te kennen gegeven,
een commisise van onderzoek in te stellen
naar de huwelijkswetgeving van Schotland,
teneinde daarin eenige gewenschte verande
ringen te brengen, in het bijzonder met het
oog op de huwelijken van Gretha Green, het
bekende plaatsje aan de grens van Schot
land en Engeland, waar de wereldbekende
hoefsmid de bevoegdheid heeft, met een mi-
numum aan formaliteiten huwelijken te slui
ten, een mogelijkht.d, waarvan tallooze weg-
geloopen paartjes in den loop der jaren ge
bruik hebben gemaakt en die stof voor tal
van romantische verhalen heeft geleverd.
ERNSTIGE ONTPLOFFING TE
CHICAGO.
Acht dooden.
Een ontploffing in de benedenverdieping
van een huurkazerne te Chicago heeft tot
gevolg gehad, dat het drie étages hooge ge
bouw binnen enkele seconden in lichtelaaie
stond. Acht menschen, o.w. vier kinderen uit
een gezin, zijn in de vlammen omgekomen.
Acht andere bewoners, die uit de vensters
waren gesprongen, werden gewond. De oor
zaak van het ongeluk is niet bekend
RESTAURATIEWERKEN TE MANTUA.
In de St. Andreasbasiliek te Mantua wor
den thans belangrijke restauratiewerken uit
gevoerd. Men is er in geslaagd, de wand
schilderingen, welke Christus en de vier
Evangelisten voorstellen, en die als jeugd
werken van Correggio worden beschouwd,
opnieuw aan het licht te brengen. Ook in de
drie groote kapellen der basiliek zijn ver
scheidene fresco's hervonden en gerestau
reerd. Het betreft hier werken van Benedetto
Pagni di Pescia, OitTio Romano, Rinaldo
Mantovano en Loreozo Costa.