iLsr™*als ,oi*er
QemeetUemdeti
Tlieums
DE LA
LES VAN LANGELOT'
het noordholl.
VEEVOEDERBUREAU.
de langendijker groente
veilingen.
HENSBROEK
SCHERMERHORM
aanmerkelijke hoeveelheden van dit zout,
dan is extra toevoeging natuurlijk overbodig.
jn welke gevallen andere mineralen, zooals
koper en andere doelmatig zijn, moet nog
«ader worden nagegaan. Van de toevoeging
van zeer 'c'e'ne hoeveelheden colloidaal ijzer
,agen wij bij een eerste proef met melkvee
THoorn geen gunstig gevolg, en aanzien
koper zijn onlangs door prof. Sjollema
„ifuwe gezichtspunten geopend, het schijnt
dat daar waar de ontginningaziekte op-
treedt te weinig koper in de voedermiddelen
voorkomt Omtrent het voorkomen van deze
oirtginningsziekte in N-H. is ons niets be-
'*nat aankoop van mineralenmengsels van
«bekende samenstelling niet aanbeveling»-
waardig is, behoeft op deze plaats niet te
worden uiteengezet; Amerikaansche proeven
tobben doen zien, dat dergelijke mineralen-
^«csels zelfs schadelijk kunnen zijn, ook
fraaie attesten kunnen worden over-
W.utrd Hier geldt dus niet altijd d. bekende
SJwk: .<baat hct niet het schaadt ook niet".
Het Noordholl. Veevoederbureau, Land
i« te Alkmaar schrijft ons:
stalperiode staat weer voor de deur
wii meenen er goed aan te doen de vee
houders eens te wijzen op de gelegenheid die
?r bestaat tot het verkrijgen van gratis in
lichtingen (advies) omtrent de wijze van voe-
een 10-tal jaren bestaat in Noord-
holland het Veevoederbureau eene com
missie samengesteld uit vertegenwoordigers
van enkele Noordholl. landbouworganisaties
te weten, Holl. Mii. van Landbouw, Holl.
Noorderkwartier, Bond van Melkveehouders,
Y>r Oudleerl. R. L. W. S. te Schagen. Deze
commissie heeft ten doel kortweg uitgedrukt
de bevordering eener doelmatige veevoe
ding" Secretaris, dus belast met de uitvoe
ring van het dagelijksche werk is <Je Rijks-
vgeteeltconsulent te Alkmaar.
Dez commissie nu verschaft gratis monde
ling (zoo noodig ter plaatse) en schriftelijk
advies. Zij die schriftelijk advies vragen die
nen in de aanvrage om advies zooveel moge
lijk inlichtingen te verschaffen omtrent hoe
veelheid en kwaliteit der bedrijfsvoedermid-
delen (hooi, kuilgras, enz.), eventuec, reeds
aangekocht voer, levend gewicht, leeftijd,
productie en conditie van het vee
Wat de mondelingen adviezen betreft kun
nen wij mededeelen dat óf de secretaris ir
L de Vries óf de assistent van het V B Je
heer J. Bakker te Heüoo wekelijks te spreken
is op de navolgende marktdagenDinsdag te
Purmerend van Q12 uur v.m. in hotel De
Doelen; Donderdags te Schagen van 10—12
uur v.m. in café de Beurs bij Boontjes; Vrij
dags te Alkmaar van 9—12 uur in het Land-
bouwhuis te Alkmaar; Zaterdags te Hoorn
van 10-12 uur in café de Keizerskroon;
idem te Alkmaar van 9—12 uur in het Land-
bouwhuis.
BEVERWIJK.
Bloembollencultuur.
De 179ste algemeene vergadering van
bovengenoemde cultuur vindt plaats in De
cember, waar o m aan de orde zal komen de
verkiezing van een voorzitter, vacature E. H
Krelage, welice zijn mandaat niet meer her
nieuwd wenscht te zien.
In dit verband ligt het in de bedoeling van
ihet hoofdbestuur om nog deze maand met
de voorzitters der afdeelingen besprekingen
te voeren over pas genoemde vacature.
DE NOORDHOLLANDSCHE
INZENDING OP DE FOKVEE-
TENTOONSTELLING VAN HET N. R S.
10 EN II SEPTEMBER 1935 TE
UTRECHT.
De heer ir. L. de Vries, rijksveeteeltconsu-
lent voor Noordholland, schrijft ons:
De groote dagen te Utrecht behooren
reeds weer eenigen tijd tot het verleden
Utrecht is weer gevolgd door andere be
langrijke provinciale tentoonstellingen en
toch blijven de indrukken van Utrecht boven
drijven. Deze tentoonstelling toch is in alle
opzichten buitengewoon geslaagd Veel vee
van hooge kwaliteit, een mooi expositie
terrein en demonstratie-ring, veel bezoek uit
binnen, en buitenland en prachtig weer De
georganiseerde Ned. rundveefoki7 onve^
Utreeft 'laten ™ndveeslag, heeft te
7'n rpnntav, dati ondanks crisis, hij
fekeliik™»al
overtrof WanlL .Unngen de wrwaohfingen
™.ant ^at moet eerlijk erkend wor-
s^hela-f No°rdhollanders, ook de commis-
7«n,ï, i?"1 mtxoeken van de in te
gerust was niet in alle opzichten
trJïl^ki5" ^e°ht is ons meegevallen,
Ï2J?- ^Jan' meening. dat de N.H.
inzending ,n 1928 beter was, al erkennen
j g arne dat het trekken van een derge
lijke vergelijking altijd moeilijk is. In N.H.
nestond min of meer de vrees, gezien het ge-
weldkr enthousiasme, waarmede de Gronin
ger Zwartbontfokkers de laatste jaren heb
ben gewerkt en gezien hun bereikte resul
taten op diverse provinciale tentoonstellin
gen, gezien de groote vraag in de laatste
jaren naar Gron. mannelijk fokmateriaal in
andere zwartbont-fokeentra, mede in aan
merking genomen de crisisomstandigheden,
welke de fokrichting volgens velen, in de
richting drijft van wat minder melkrijk vee,
dat de inzending van de provincie Gronin
gen wel eens een zeer belangrijke concurrent
voor de Noordhollanders zou kunnen wor
den, wat ook inderdaad het geval is ge
weest. niet enkel in de rubrieken stieren, ons
zwakke punt. maar ook in de rubrieken vrou
welijk fokvee.
Waar in de zwartbontfokkerij in diverse
fokepntra en soms zelfs binnen een en het
zelfde fokcentrum die fokrichting nogal uit
een loopt en eveneens de opvattingen om
trent de meest te verkiezen fokrichting bij
deskundigen varieert, waren wij er van
overtuigd dat de samenstelling van de jury's
van invloed zou zijt. op het verloop van de
keuringen Het resultaat van de keuringen is
voer Noordholiand een succes geweest, de
jury s welke te Utrecht het zwartbonte vee
van d?n zwaren grond hebben gekeurd,
hebben in de uitslagen getoond, over het al
gemeen de voorkeur te geven aan het mooie
adellijke meer melkrijpe type boven het meer
robuuste type
Deze uitspraak van verschillende jury's is
voor de lokkers en de leiders van de fokkerij
in Noordholiand een verheugend feit ge
weest omdat wij in de laatste jaren wel eens
twijfel hóórden omtrent de te volgen rich
ting
De heer van Muilwijk drukt zich in de
Nieuwe Veldbode aldus uit: „Men heeft te
Utrecht op het intern. Engelsch-, Ame-
rikaansch- Afrikaansch-, Australisch-, Frie-
sche zwartbont type gekeurd, terwijl de
Groningers het Duitsche „Wirtschaftstype"
als ideaal hebben"' Zoolang het nog moge
lijk is in onderscheidene streken van Neder
land een type te fokken, dat voor die streken
even goed met den naam „wirtschaftiype" be
titeld kan worden en dat internationaa' zoo
gewaardeerd wordt als de heer M aangeeft,
dan mogen wij ons gelukkig prijzen, een
dergelijk type te bezitten
Thans het een en ander omtrent de aan
N.H. fokkers toegekende prijzen. In de eerste
plaats de stieren.
Door Noordholland waren ingezonden 2
3-jarige en oudere stieren, 3 IK-jarige stie
ren. Van de IK-jarige werd geen enkele
bekroond en zeer terecht er waren er beter
Van de beide oudere stieren behaalde Hen
drik li902S van W. Jimming Hz., 't Zand
den kampioenspr. stieren, terwijl Constantijn
Frans 11881S van F. A. F. Groneman te
Wieringerwaard, res.-kampioen werd. Twee
stieren, die in type nog al iets uiteen loopen,
met het gevolg, dat wij over de plaatsing
van deze stieren verschillend hoorden ooi-
deelen.
Wat de behaalde prijzen betreft, met het
vrouwelijk fokvee van den zwaren grond,
meenen wij dit het beste in nevenstaand
staatje weer te geven, een en ander overge
nomen uit de lijst van bekroningen, voor
komende in „De Boerderij".
Rubriek.
Melkkoeien
geboren vóór 1 Octoöer 1928
geboren na 30 September 1928
en vóór 1 October 1930
geboren na 30 September 1930
in vóór 1 October 1931
geboren na 30 September 1931
in vóór 1 October 1932
Drachtige:
geboren vóór 1 October 1930
geboren na 30 September 1930
èn vóór 1 October 1932
Drachtige vaarzen
Pinken
Collecties 1 eigenaar
Collecties nakomelingen van één stier
Productieklasse
Totaalaantal door N.H. behaalde Tot. door
prijzen. prijzen. N.H. ingez.
28
9 eerste
7
4 eerste
7
8 tweede
0 tweede
8 derde
3 derde
3 vierde
0 vierde
17
4 eerste
7
3 eerste
13
5 tweede
2 tweede
4 derde
2 derde
4 vièrde
12
3 eerste
5
3 eerste
18
3 tweede
0 tweede
4 derde
2 derde
2 vierde
1 vierde
23
6 eerste
9
4 eerste
10
8 tweede
2 tweede
5 derde
0 derde
3 vierde
3 vierde
19
4 eerste
3
0 eerste
3
4 tweede
1 tweede
6 derde
2 derde
5 vierde
8
2 eerste
1
0 eerste
4
2 tweede
1 tweede
3 derde
1 vierde
10
5 eerste
0
0 eerste
0
2 tweede
3 derde
11
3 eerste
8
2 eerste
9
3 tweede
1 tweede
3 derde
2 derde
2 vierde
3 vierde
10
7 eerste
3
3 eerste
4
3 tweede
4
2 eerste
2
0 eerste
2
1 tweede
1 tweede
1 derde
1 derde
15
5 eerste
8
2 eerste
6 tweede
4 tweede
4 derde
2 derde
Bij nadere bestudeering van dit staatje
komen wij zeker tot de conclusie, dat Noord
holland tevreden mag zijn en ook is.
In de rubrieken melkkoeien zijn in totaal
22 eerste prijzen toegekend en N.-H. heeft
er 14 of ruim 63 mee naar huis geno
men.
In totaal zijn in de rubrieken melkkoeien
80 dieren bekroond, waarvan 28 uit N.-H.
of 35 In de rubriek zichtbaar drachtige
koeien was door de Noordholl. bedrijfsom
standigheden het aantal inzendingen ge
ring, n.1. 7, waarvan4 bekronenswaardige
dieren. Bij de pinken was het succes weder
om uitstekend, van de 11 toegekende prijzen
behaalde N.-H. 8 stuks met 9 dieren Dit
succes is te danken aan één fokker, n.1. den
heer Groneman te Wieringerwaard.
In de productieklasse zijn in totaal 15
prijzen toegekend, waarvan er 8 naar N.-H.
zijn gegaan, w.o. 2 van de 5 eerste prijzen
en wel la en lb en 4 van de 6 tweede.
In de rubriek collecties van één eigenaar
behaalde de heer Groneman te Wieringer
waard den la prijs, de collectie van N. Ruy-
ter te Beemster den ld prijs en die van P.
Wijdenes te Twisk den 2c prijs. In de klasse
nakomelingen van één stier, waarin 4 groe
pen tegen elkaar streden, behaalde de Gro
ninger Heridon den la prijs, de Zuidhollan
der Jonge Meine 23 (een N.-H. fokproduct)
den lb prijs en Constantijn Frans van Gro
neman met een mooie collectie vrijwel allen
individueel bekroonde pinken den lc pr. Den
2den pr. behaalden Flores 35-kinderen van
Twisk.
Tenslotte moeten wij er nog even aan her
inneren, dat aan twee Noordholl. koeien, te
weten Bouwman 10 van C. Stapel te Hoog-
karspel en Aafje 21 van W. Koelemey te
Beemster den kamp.- en res.- kampioenspr.
melkkoeien werd toegekend.
De bovenstaande schematische en korte
samenvatting is voldoende om aan te too-
nen, dat N.-H. in Utrecht een paar succes
volle dagen heeft gehad. Tóch dienen wij
dis succes critisch te bekijken en ons niet
wijsmaken, dat wij er zijn en op onze lau
weren kunnen gaan rusten. Zoover is het ge
lukkig nog in de verste verte niet.
We weten zeer goed dat de provinciale
collecties te Utrecht geen beeld geven van
het peil der fokkerij in de provincie in haar
geheel, maar dat het een expositie is van de
provinciale topprestaties. Ook moeten wij,
wat deze tentoonstelling betreft, goed be
seffen, dat het groote succes voor Noord
holland voor een zeer belangrijk deel te
danken is aan één enkelen fokker, n.1. den hr.
F. A. F. Groneman te Wieringerwaard, die
met zijn eigen dieren 16 prijzen heeft be
haald, terwijl daarenboven nog minstens 0
dieren bekroond zijn, behoorende tot den
Frans-stam, waarvan de heer Groneman
fokker is.
Wanneer van het totaal van 48 door
N.-H. behaalde individueele prijzen er 16
behaald zijn door een enkelen fokker, dan
zeggen wij toch zeker niet teveel, dat deze
zeer veel tot het succes van N.-H. heeft bij
gedragen.
Wij weten wel, dat wanneer een betrekke
lijk kleine collectie fokvee uit een bepaald
gebied gevraagd wordt, het veeal een klein
groepje fokkers is, welke het grootste aan
deel hebben in de samenstelling van de pro
vinciale topprestatie. Toch vermoeden wij,
dat bij geen enkele provincie dit zoo sterk is
geweest dan bij de N.-H. inzending
Dit feit mogen wij in N.-H. niet voorbij
zien. Wij mogen zeer tortsch zijn op 't bezit
van een dergelijken kundigen fokker. Naast
den hr. Groneman moeten wij nog de namen
noemen van eenige andere fokkers, die mee
hebben geholpen om N.-H. eervol uit den
strijd te doen treden, n.1. N. Ruyter te Beem
ster, C. Stapel te Hoogkarspel, P. Sikkes
te Assendelft, P. Waal te Beemster, W Koe
lemey te Beemster, P. Wijdenes en G Blok
ker, beiden te Twisk.
In de afdeeling lichte grond had N.-H.
slechts een 8-tal dieren ingezonden, waarbij
het vooral P. Sikkes te Assendelft is ge
weest, die hier heeft getoond, dat ook in
N.-H. op den lichten grond beste dieren zijn
te fokken. Vol bewondering waren wij, wat
deze afdeeling betrof, voor de inzendingen
uit Drente, collecties, welke zich over het al
gemeen kenmerkten door een groote mate
van uniformiteit, buitengewoon fraai gelijn
de, ruime, platte, goed behangen dieren, met
voldoenden adel, een type, dat ons zeer be
koorde. Het eenige wat wij door onze
Noordholl. bril gezien, liever iets beter za
gen, was de ontwikkeling van de melktee-
kens.
Waar wij in Noordholland ook over groote
gebieden lichten grord beschikken, ik behoef
maar te wijzen op de Duinstreek (Êgmond-
dermeer, Zijpe, Kcegras), Schermer enz,
streken, waar de veehoudorij de hoofdbron
van bestaan is, moet het constateeren van
de bereikte resultaten van den lichten grond
uit andere provincies voor de leiding in
N.-H. eei. aanwijzing geweest zijn, dat wij
in N.-H. er nog lang niet zijn.
Een tentoonstelling als die te Utrecht, is
vooral ook geschikt om eens te zien, wat an
dere provincies presenteeren, vooral provin
cies waar de omstandigheden (bijv. bodem
kwaliteit en grootte der bedrijven) veel slech'
ter zijn dan in eigen gebied, en dan kan het
niet anders, zoowel bij het aanschouwen van
het zwartbonte Fr.-H.veeslag en het M. R.
Y. (Noordbrabant, Gelderland en Limburg)
of men krijgt een gevoel van bewondering
en eerbied voor de fokkers in die provincies.
Wanneer men dan bovendien een praatje
maakt met een der geleiders van een ouden
M. R. Y.-stier en hoort dat deze jaarlijks 'n
buitengewoon groot aantal koeien dekt te
gen een dekgeld van 15, en men denkt
dan aan streken in eigen provincie, waar
in vele fokkers een dekgeld van 5 voor
een goeden stier van een stamboeklid in de
buurt te hoog vinden en liever een afgekeur-
den stier met papieren koopen dan be
hoeft men zich ook niet de moeite en drukte
op den hals te halen om een eind met de
koeien te loopen of te rijden dan be
grijpt men direct de oorzaak van het suc
ces van deze door de natuur min of meer
misdeelde streken, misdeeld althans verge
leken bij vele gebieden in eigen provincie,
dan begrijpt men tevens de oorzaken, waar
om in vele streken, gezegend met betere
bedrijfsomstandigheden, de toestand op het
gebied der veefokkerij min of meer achter-
lijkmis.
Het is hier zooals zoo vaak, de omstan
digheden vormen den mensch, eenerzijds min
gunstige natuurlijke omstandigheden,
waardoor de mensch, in dit geval de boer,
met behulp van wetenschap en samenwer
king die omstandigheden de baas is gewor
den, zich dus boven die omstandigheden
heeft geplaatst, anderzijds bij meer gunstige
natuurlijke omstandigheden de gemakzucht,
niet uit de omstandigheden te halen wat er
uit te halen zou zijn. Al hoe slecht de econo
mische omstandigheden voor de veehouderij
en veefokkerij tijdens de Utrechtsche ten
toonstelling ook waren, de fokkers in Neder
land hebben getoond dc ongunst der tijden
het hoofd te kunnen bieden, energie en am
bitie is er nog genoeg, wij kunnen met een
gerust gevoel, althans wat betreft de rund
veefokkerij, de toekomst tegemoet gaan.
Als gevolg van allerlei tegenslagen ziet
het er voor de Langendijker tuinders niet
rooskleurig uit. Bij de verschillende kwalen,
die het gewas dit jaar treffen, komt de laat
ste weken het ongunstige weer, dat een be
letsel is voor vruchtbaren arbeid. De aan
voer van aardappelen aan de veilingen wordt
er door belet, omdat van rooien geen sprake
kan zijn. Groote hoevelheden uien liggen
nog op de akker9, wachtende op vervoer naar
de markt of op opberging in rennen of hoo-
pen.
De aanvoer van aardappelen was dienten
gevolge kleiner dan gewoonlijk. De verwach
ting, dat de prijzen daardoor wel wat zou
den oploopen, werd echter beschaamd
Slechts een zeer kleine stijging viel te consta
teeren, zoodat de aardappelen voor zeer lage
prijzen werden verhandeld. Grove Schotsche
muizen brachten niet meer dan 1.60 tot
1.90 per 100 KG. op; die van middelbare
grootte 2.20 tot 2.40. Duken werd ver
kocht voor 1.20 tot 1.50, een bijzonder
j zacht prijsje dus. Turore bracht 1.90 op,
Graafjes 2.40, Eigenheimers werden voor
2 tot 260 verkocht, terwijl Blauwe
Eigenheimers ongeveer dezelfde prijzen op
brachten. Blauwe aardappelen golden 2.
De ingekuilde aardappelen zijn weldra opge
ruimd en ih den handel in pootaardappelen
begint meer leven te komen.
Over den gang van zaken bij den handel
in de verschillende koolsoorten kunnen de
tuinders beter tevreden zijn. Voor de mooiste
groote witte kool werd van 2.50 tot 3
besteed, soms nog meer. Tweede kwaliteit
bracht 1.50 tot ruim 2 op. Voor kleine
werd 90 cent tot 1.10 betaald. Naar deze
kcol is goede vraag van zouters. Zoo goed
als alles wordt ingemaakt. Groote voorra
den van deze koolsoort zijn er niet. Dit is
wel een factor van deze levendige vraag.
Gele kool brengt ook goede prijzen cp, doch
door de geringe oogst is de aanvoer gering.
Aanvankelijk werd voor de eerste kwaliteit
van de meest gezochte sorteering nog ruim
5 betaald en voor tweede kwaliteit 3 tot
3.50, later zijn deze prijzen echter met 50
tot 80 cent teruggeloopen
Ook voor roode kool was goede vraag. De
meeste werd aan de Broeker veiling aange
voerd. De sorteering tot ongeveer 4 pond
bracht van 4 tct 4.30 op, enkele prima
partijtjes gingen daar wel met 20 tot 40 ct
bovenuit en een enkele partij bracht het tot
5.
Voor zwaardere kool van de eerste kwali
teit werd 3 tot 3.60 besteed. Tweede kwa
liteit werd voor 2.20 tot 2.50 verkocht.
Deensche wite kool, aanvankelijk 1.90 tot
ƒ2.80 opbrengende, naar gelang van kwa
liteit, werd later voor 3 tot 3.40 ver
kocht. Bloemkool verscheen alleen aan de
Broeker veiling. Zij is zeer verschillende van
kwaliteit en brengt dan ook sterk afwisselen
de prijzen cp. De noteeringen van eerste
soort lagen tusschen 3 en 10 gulden, de
hoogste prijzen werden echter bij groote uit
zondering gemaakt. Voor tweede soort werd
1.50 tot 1.80 besteed.
Ofschoon de aanvoer van uien gering
was, bleef een verhooging van de prijzen
uit. Voor grove werd 2 tot 2.30 bê&aJÏ;
middelgroote brachten 1.40 tot 1.90 op,
soms nog een paar dubbeltjes minder, drie
lingen werden verkocht voor 60 tot 70 cent
en nep voor 2 tot 230.
Kleine bieten golden 2 tot 270, groote
1.10 tot 1.30. Ook peen was goedkoop.
De mooistep artijen brachten het tot 1.40.
Veel werd voor 1.20 tot 1.30 verkocht.
Aan de veiling van den Noordermarktbond
kwamen nog heel wat slaboonen, minder te
Broek. Er is echter groot verschil in kwali
teit. Eerste kwaliteit bracht 12 tot 20 op,
overigens 4 tot 8.
Voor tomaten was de marktstemming weer
allerbedroevendst. De A-soort bracht het tot
slechs 3; ook B en C werden tegen dien
prijs verkocht en CC voor 2.
Druiven kwamen er maar weinig. Lage
prijzen werden er voor betaald. Frankentha-
lers 17, Alicante 15Z9 tot 20 en Col-
mar 21.70. De eerste andijvie kwam aan de
markt. De prijs was 90 cent tot 1.
Gistermorgen vergaderde de raad van
Hensbroek. O.a. heeft men op het verzoek
van een inwoner om een crediet ad 1350
ingevolge de Landarbeiderswet goedgunstig
beschikt.
De gemeenterekening werd voorloopig
vastgesteld voor wat betreft den gewonen
dienst met een ontvangst van J 65.196.26,
uitgaaf 72.196.95, alzoo een nadeelig saldo
van 7000.69.
De kapita^ldienst sloot in ontvangst en
uitgaaf op 21.495.60. De cijfers van het G.
E B. zijn voor den gewonen dienst resp.
6154.23, 5400.18 en 754.05 en voor den
kapitaaldienst 1208.63, 1075.71 en
132.92.
Bij de rondvraag merkte de heer Overman
op, dat in werkverschaffing te veel van de
arbeiders gevergd wordt. Na breedvoerige
discussie werd besloten een nader onderzoek
in te stellen.
Zaterdagavond 5 October hield de espe
rantisten-club Persisto" alhier een propa
ganda feestavond.
De voorzitter, mej. J. D. Boekestein,
opende den avond, in 't bijzonder welkom
heetende mevr. van Veeoendaal van West-
Graftdijk.
Drie dames, Boekestein, Los en van der
Oord gaven enkele muzieknummer op de
viool, begeleid door mej. S Klippe! op de
piano. Het eerste nummer was de Fidéon-
marsch. Dit en de volgende nummers wer
den schitterend gespeeld en gaf dan oolc wel
te hooren, dat zij reeds jaren leden van
Polyphonia zijn.
Hierna werd door mevr. van Veenendaal
een causerie gehouden voor Esperanto. In
een mooie rede werd door spreekster weer
gegeven het groote nut van het beoefenen
dier taal. Door verschillende uitzendstations
worden 1200 uitzendingen gehouden over of
in esperanto. Spr. noemde verder verschei
dene nieuwsbladen, waarin een rubriek voor
of in esperanto wordt geschreven. Zoo oud
als de wereld is, werd reeds over een wereld
taal gedacht. Met ernst is men daar even
wel aan begonnen, ongeveer 300 jaar ge
leden. In 1876 werd begonnen met Volapuch
als wereldtaal. De eerste hadden geen levens
vatbaarheid; ook Volapuch voldeed niet en
is een mislukking geweest. In 1887 verscheen
het eerste leerboek over Esperanto van Dr.
Samenhof, samengesteld uit verschillende
woordenboeken, een taal van levende woor
den, zoo eenvoudig mogelijk met slechts 16
taalregels.
De taal is gemaakt van 900 woorden, telt
thans ongeveer 1100 woorden. Voor vrou
welijke woorden wordt het woordje in ge
voegd; voor tegenstellingen mal.
Esperanto is te leeren in 1/8 1/10 van
den tijd benoodigd een vreemde taal te
leeren. Een vreemde taal kan bijna niemand
leeren om zich daarin begrijpelijk uit te
drukken. Gedurig hebben in den Volkenbond
besprekingen plaats geh3d, welke niet be
grepen konden worden. Esperanto moet lei
den tot verbroedering der volkeren; het
christendom en het socialisme konden in
dezen de wereld niet redden. Spr. heeft ver
schillende congressen meegemaakt, het
maakt geen verschil van welken landaard
men is. Alle regeeringen hebben besluiten
genomen, ten gunste van Esperanto; ook de
Nederlandsche doet een stap in de goede
richting. De esperantisten hebben één doel:
het leeren van esperanto op de school; zoo
zal het kunnen brengen een verbroedering
van de volken.
Door vertaling van een werk van de ééne
in een andere taal gaat het mooie van het
oorspronkelijke werk verloren. Op groote
kantoren wordt reeds esperanto gebruikt;
ook op wereldtentoonstellingen als in Brus
sel kon men er zich mee redden.
Een flink applaus kresg deze begaafde
213. Toen de Zondag gekomen was, kwam grootmoeder
Langelot opzoeken. Langelot vertelde haar precies hoe de
rechters hein hier mee naar toe hadden genomen. Groot
moeder vond het natuurlijk verschrikkelijk.
214. Op zekeren dag echter kwam er bij Langelot een
soort van kabouter binnenwippen. Als je hier uit de ge
vangenis weg wil, zei de kabouter, waarom gebruik je
dan de tooverspreuk niet?
