DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De oorlog en de internationale politiek.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 245 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 17 October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
In Abessinië nog steeds geen beslissende
gevechten. Italië en de sanctiemaatregelen.
Geneefsche berichten.
De schadeloosstelling van staten,
die sancties te eigen nadeele toe
passen.
Italië en de saucties.
Laval's bemiddelingspoging.
Het Engelsche antwoord aan
Frankrijk.
Het verbod van wapenuitvoer
naar Italië.
l.4 sanctieconferentie heeft gister
avond in een openbare zitting de aange
vulde lijst van artikelen, die vallen on
der het verbod van wapenuitvoer naar
Italië, aangenomen. De Hongaarsche ge
delegeerde onthield zich van stemming,
De Zwitsersche bondsraad Motta ver
klaarde inzake het verbod van chemi
sche en brandwapenen dat deze oorlogs
werktuigen reeds door het volkenrecht
waren verboden en derhalve ook niet
naar Abessinië behoorden te worden uit
gevoerd. De conferentie nam acte van
deze verklaring.
Van het oorlogsfront.
Albanië mobiliseert.
Onrust op den Balkan.
De correspondent van de Daily
Telegraph te Geneve zegt een on
betwistbare bevestiging te hebben
van het gerucht, dat te Geneve
eenige dagen geleden werd ver
spreid,, n.l. dat Albanië bezig is 7
'ichtingen van zijn leger te mobili-
seeren. Deze mobilisatie zou een
antwoord moeten beteekenen op
een aanzielijke concentratie van het
Zuid-Slavische leger nabij de grens
van Albanië.
De Zuid-Slavische troepenmacht
woidt in Albaneesche regeerings-
kringen geschat op ongeveer 60.000
man. De mobilisatie in Albanië zou
15000 man omvatten.
Waf vandaag de
aandacht trekt
I
OURANT.
7
Do kwestie van den wederzijdschen
steun tusschen de staten, die sancties
ten uitvoer leggen, ie gistermiddag in de
daarvoor ingestelde commissie behan-
de d. Er werden verschillende voorstel
len besproken, die deels berustten op het
principe van de rechtsverplichting tot
vergoeding van ontstane schade, deels
er van uitgingen, dat aan alle billijke
aanspraken door overeenkomstige prac-
tische middelen moet worden voldaan.
De Spaansche gedelegeerde, Cantos,
had instelling van een vergoedingsin
stantie voorgesteld, welke tijdens den
duur der vijandelijkheden in Geneve de
noodige maatregelen tot het omslaan
van den uit- en invoerhanöel der ver
schillende aan de sancties deelnemende
landen zou moeten voorstellen.
De Roemeensche minister van buiten
landsche zaken, Titoelescoe, stelde voor
da de hun internationale verplichtingen
getrouw nakomende staten bij de nieuwe
ve»-deeling der markten, die door de uit
schakeling van den staat, die inbreuk
op het handvest had gemaakt, vrij zou
den komen, aanspraak zouden kunnen
maken op een preferentieele behande
ling. Een voorste' van den Griekschen
minister van buitenlandsche zaken,
Maximos, had betrekking op het instel
len van een gemeenschappelijke kas. die
de verliezen van enkele 6taten bij de
uitvoering der sancties zou moeten ver
goeden. De middelen daartoe zouden op
gebracht worden door een bijdrage van
2 tot 3 op den handel met Italië.
Omtrent het verloop van de Geneef
sche sanctie-onderhandelingen maakt
men zich in Itaiië geen illusies meer.
Men is voorbereid op ernstige en in
grijpende maatregelen van den Volken
bond. Op grond hiervan wordt ernstig
overwogen hoe men tegenstand zal kun
nen bieden aan de dagelijks al meer on-
ve mijdelijk beschouwde sanctiegevaren.
Het hoofdartikel van den „Gior-
nale d'Italia" 6taat in het teeken
van een oproep tot eensgezindheid
van geheel Italië. Het blad deelt zijn
lezers mede, dat Engelsche tenden
ties bestaan om in de eerste week
slechts gematigde economische en
financieele sancties toe te passen,
in de tweede week over te gaan tot
ernstige economische dwangmaatre
gelen en na drie weken een econo
mische blokkade in te voeren. Deze
leatste phase noemt het blad echter
een militaire sanctie, die niet ver
keerd begrepen kan worden en die
een agressief karakter draagt.
Het blad maakt hierop in het bij
zonder den Franschen premier, La-
val, opmerkzaam. Men moet af
wachten, aldus het blad, hoe d>? hou
ding van Frankrijk en van den Vol
kenbond zou zijn tegenover een zoo-
danigen Engelschen maatregel.
Op den voorgrond van de Parijsche be
langstelling staat de poging van Laval
Mussolini te bewegen tot een vreedzame
oplossing. Men heeft weinig hoop, dat
Laval zal slagen. Ir. politieke kringen
blijft men er op wijzen, dat het hier
Waarschijnlijk gaat om de laatste be
middelingspoging en dat Italië dienten-
6«volge er alle belang bij heeft de taak
v4n Laval te vergemakkelijken. Overi
gens legt men er den nadruk op, dat het
bij de reeds bekend geworden voorstel
len niet gaat om een vast omlijnd voor
stel, waartoe Laval geen bevoegdheid be
zit, maar om een zoowel Rome als Lon
den voorgesteld kader voor een minne
lijke overeenstemming. De houding van
Engeland heeft niet gefaald indruk te
maken op de openbare meening, maar
toch wordt, vooral van de rechterzijde,
nog tegenstand tegen sanctie geboden,
waarbij duidelijk binnenlandsch poli
tieke tegenstellingen aan het licht
komen
Het Engelsche kabinet heeft zich
gisteren voornamelijk met problemen
der buitenlandsche politiek bezig ge
houden. Op de agenda stond allereerst
het voorlezen van een uitvoerig rapport
dat de minister voor Volkenbondsaange-
legenheden, Eden, uit Geneve had ge
zonden over den tegenwoordigen stand
van de sanctieonderhandelingen. In ver
hand hiermede besprak het kabinet de
in het parlement noodzakelijk geworden
stappen voor het verleenen van rechts
geldigheid aan deze sancties.
Naar verder verluidt heeft het kabinet
zich bezig gehouden met de voorstellen,
die de Fransche premier, Laval, Maan
dagavond heeft gedaan in een onder
houd met den Britschen ambassadeur te
Parijs.
Reeds zou een beslissing door het ka
binet genomen zijn en zou het antwoord
aan Laval reeds zijn opgesteld. Gister
avond nog zou de Britsche ambassadeur
dit antwoord overhandigen. Men neemt
aan, dat het bezoek van den Franschen
ambassadeur in Londen van gistermid
dag aan het Engelsche departement van
buitenlandsche zaken hiermede in ver
band staat.
Voorts meent men zekere conclusies
te kunnen trekken over den inhoud van
het antwoord uit de in Londensche of-
ficieele kringen naar voren gebrachte
opvatting, volgens welke de toestand
door het zenden van verdere Italiaansche
(roepencontingenten naar Libië in den
laatsten tijd niet beter is geworden. Men
heeft reden aan te nemen, dat de vloot-
voorstellen van Laval begeleid zijn ge
weest door andere voorstellen, over den
aard waarvan echter niets verluidt.
Naar verder verluidt, heeft Laval te
genover den Britschen ambassadeur
niets gezegd over een ihededeeling van
de Italiaansche regeering aan de Fran
sche, volgens welke Italië zich niet meer
in staat zou zien den Brennerpas te ver
dedigen zonder Fransche hulp tegen
eventueele aanvallen.
Er kan echter nauwelijks aan getwij-
fe'd worden, dat Laval op het laatste
oogenblik ernstig er naar streeft een
verzoenende regeling van 't Italiaansch-
Abessinische geschi' tot stand te bren
gen, voordat de Volkenbond overgaat tot
meer drastische economische sancties.
Men wijst er verder in Londen op, dat
een vermindering van de Britsche vloot
strijdkrachten in de Middellandsche zee,
zooals Laval zou hebben voorgesteld,
tegenover een vermindering van de Ita
liaansche strijdkrachten in Libië, een
kwestie is, die Engeland alleen aangaat,
aangezien de Engelsche vlootstrijd-
krtchten samengetrokken zijn voor de
toepassing van artikel 16
Verder zijn in de kabinetszitting nog
problemen betreffende de verkiezing be
sproken. Het tijdstip dezer verkiezingen
is nog niet vastgesteld.
Bovendien werd een door de commis
sie van juristen der conferentie uitge
werkte resolutie aangenomen, waarin
verklaard wordt, dat het van belang is
de maatregelen, die de conferentie heeft
voorgesteld en nog voorstellen zal, snel
en effectief ten uitvoer te leggen. Iedere
staat, die lid is van den Volkenbond
moet de uitvoering van deze maatrege
len volgens de regelen van zijn publiek
recht en in overeenstemming met de be
voegdheden van zijn regeering bewerken
ten behoeve van de nakoming der bij
ve 'drag vastgelegde veiplichtingen. Er
wordt aan herinnerd, dat de Volken
bondsstaten gebonden zijn door artikel
16. Zij hebben derhalve den plicht de
noodige maatregelen te nemen, teneinde
met den geboden spoed de door hen aan
gegane verplichtingen te kunnen na
komen.
In het begin van de zitting maakte de
vertegenwoordiger van Venezuela een
algemeen voorbehoud met betrekking
tot de deelneming van zijn land aan de
sa'.ctiemaatregelen. waarbij hij een be
roep deed op den slechten economischen
toi stand des lands. Hij verklaar le, dat
met andere dan geweldmiddelen ge
streefd moet worden naar een oplossing
van het geschil.
Volgens de berichten gaan de Abessi-
niërs door met het concentreeren van
troepen aan het Noordelijk front. Te
Addis Abeba vestigt men nog eens de
aandacht op de politiek van den Negus,
die de Italiaansche troepen eerst zoo ver
mogelijk het land binnen wil laten trek
ken, om hen pas aan te tasten als er
lange, kwestbare verbindingslinies om
staan zijn en de troepen ver van hun
basis verwijderd zijn.
In hoeverre dit te rijmen is met een
bericht uit Addis Abeba, waarin ver
klaard wordt, dat de Abessinische leger
leiding gebruikt denkt te maken van de
periode, die de Italianen noodig hebben
voor consolidatie van hun stellingen in
het Noorden en van het oponthoud, dat
de Zuidelijke Italiaansche legers door
den regenval ondervinden, om de Abes
sinische troepen gereed te maken voor
een beslissenden slag, waarvan het
resultaat voor den geheelen oorlog van
overwegend belang zou zijn, is niet dui
delijk.
Gisteren schijnt het zoowel aan het
Noordelijk als aan het Zuidelijk front
rustig te zijn geweest. Alleen hebben de
Italianen verschillende verkennings
vluchten ondernomen om de bewegingen
van de Abessinische troepen na te gaan,
waarbij zij met bommen getracht hebben
deze troepen te verspreiden. Ook hebber,
de vliegtuigen verkenningen verricht
langs den spoorweg naar Dzjiboeti
De ministers krijgen commando's.
Van welingelichte zijde te Addi6 Abeba
wordt verklaard, dat de Abessinische leger
leiding gebruik denkt te maken van de perio
de, die de Italianen noodig hebben voor con
solidatie van hun stellingen in het Noorden
en van het oponthoud, dat de Zuide'ijk0,
Italiaansche legers door den regenval onder
vinden, om de Abessinische leger door den
regenval ondervinden, om de Abessinische
troepen gereed te maken voor een beslissen
den slag, waarvan het resultaat voor den ge
heelen oorlog van overwegend belang zou
zijn. In hoeverre deze mededeelingen juist
zijn en in overeenstemming gebracht kunnen
worden tot de guerrilla, die over het alge
meen beschouwd werd als de tactiek, die
hoofdzakelijk door Abessinië zou worden toe
gepast, valt hier niet te controleeren, daar
men uiteraard over de strijdplannen het
grootste stilzwijgen bewaart.
Wel schijnt thans vrijwel zeker te zijn, dat
alle leden van het kabinet van den Negus, die
allen autonome hoofden zijn, opdracht heb
ben gekregen hun particuliere legercorpsen
in gereedheid te brengen aangezien er thans
ieder oogenblik een beroep op kan worden
gedaan.
Absolute zekerheid omtrent het doel van d;
reis van Mulugeuta bestaat nog niet. Hei
waarschijnlijkst is echter, dat hij zich naar
Dessie zal begeven, waar groote troepen
concentraties hebben plaats gehad.
HWat het vertrek van den Keizer naar hef
oorlogstooneel betreft, ook daaromtrent is
gister geen nader bericht losgelaten. Wel is
men er vrijwel algemeen van overtuigd, dat
Haile Selassie niet zoo lang meer in Addis
Abeba zal blijven en dat hij zijn hoofdkwar
tier zal inrichten op een strategisch punt,
waar vermoedelijk beslissend gestreden zal
worden. Omtrent de plaats van dit punt ver
keert men echter in het onzekere.
De ontwikkeling van den oorlogs
toestand.
Naar Havas uit Diredaoea meldt, zouden
de Italianen van plan zijn een groot deel van
de Somalietroepen naar Erythrea te zenden.
Reeds zouden ongeveer 1000 man onderweg
^Italiaansche vliegtuigen zoo wordt
verder gemeld - hebben op de kleine stad
Taffara en op Kathama in de provincie Oga-
den ongeveer 300 bommen geworpen. Daar
bij zouden 5 personen zijn gedood en om-
si reeks 20 gewond. Een Italiaansch vliegtuig
zou een noodlanding hebben moeten makai
in de omgeving van Ossa, terwijl een tweede
Hiegtuig in de streek rond Aski Tafaro ge
dwongen zou zijn geweest te landen. De in
zittenden van beide vliegtuigen zouden door
de Abessiniërs gevangen genomen zijn.
Berichten uit Addis Abeba melden, dat
een deel van de troepen van ras Seyoem de
rivier Takazze is overgestoken. De troepen
van ras Kassa zouden het contact met die
van ras Seyoem hebben tot stand gebracht.
Er zou een tegenaanval voor de deur staan,
die ten doel zou hebben de heilige stad Ak-
soem te heroveren.
De dumdum-kogels.
Van Italiaansche zijde wordt er te Moga-
discio op gewezen, dat in een aantal buiten
landsche bladen berichten zijn gepubliceerd,
volgens welke een Amerikaansch arts, die te
Harrar verblijf houdt, uit door hem onder
zochte verwondingen zou hebben geconclu
deerd, dat deze veroorzaakt waren door Ita
liaansche dumdum-kogels. Men acht hèt hier
overbodig te verklaren, dat dergelijke be
richten volstrekt onjuist moeten zijn, tenzij
het gaat om verwondingen, die veroorzaakt
zijn door Abessinische dumdumkogels,
waarvan het gebruik reeds bewezen is.
De inneming van Aksoem.
Gouverneur De Bono heeft na de inneming
van Aksoem bevel gegeven, dat groote voor
raden graan, die door de Abessinische mili
taire autoriteiten te Aksoem waren opgesla
gen voor oorlogsdoeleinden, onder de bevol-
cing van de stad moet worden verdeeld. De
bevolking heeft van dezen order met groote
blijdschap kennis genomen, aldus wordt uit
Aksoem gemeld.
Van Italiaansche zijde wordt verder mede
gedeeld, dat in den sector Entisjo en in de
omgeving van Adoea weer eenige hoofden
hun onderwerping hebben aangeboden.
Het regent weer.
De speciale correspondent van het Duit-
sche Nieuwsbureau seint, dat de opmarsch
der Italiaansche troepen op het Somalifront
in de richting van Harrar na de bezetting
van Gerlogoebi kort voor Gorrahei tot staan
is gekomen tengevolge van zware regen
buien. Het is niet uitgesloten, dat deze re
genval tot eind November aanhoudt.
Aan het Noordelijke front is het, afgezien
van losse schoten, niet tot nieuwe operaties
gekomen. Generaal De Bono, de Italiaan
sche opperbevelhebber, is teruggekeerd naar
zijn hoofdkwartier. Hij zal binnenkort een
bezoek brengen aan de veroverde stad
Adigrat.
De plannen voor een tegen
offensief.
In strijd met andersluidende berich
ten, volgens welke een tegen-offensief
eerst tegen het einde van October zou
kunnen worden verwacht, komen te Ad
dis Abeba berichten binnen van het
Zuidelijk front, dat de Abessinische troe
pen thans voornemens zijn onmiddellijk
op te rukken in Zuid-Oostelijke richting
en daarbij in de onmiddellijke nabijheid
denken te blijven van de vallei van de
rivier Webbe Sjebeli. Volgens dezelfde
berichten zou er geen sprake van zijn,
dat de Abessiniërs uit de omgeving van
Harrar Zuidwaarts den vijand tegemoet
zouden trekken, dwars door de water-
looze, door koorts geteisterde woestijn-
streken. Het plan schijnt veeleer te zijn,
langs de Webbe Sjebeli zullen opruk-
dat eerstgenoemde troepenafdeelingen
ken over een betrekkelijk laag liggend
en gemakkelijk terrein, waarbij zij er
zorg voor willen dragen alle voec.se 1 en
water weg te halen, hetgeen een verdere
opmarsch der Italianen langs dezen weg
eindeloos moeilijker zou maken.
De Abessiniërs niet verslagen.
De Daily Telegraph meldt uit Addis Abe
ba, dat Abessinië op geen enkel front versla
gen is, aangezien nog geen beslissende strijd
is geleverd en niet geleverd zal worden aleer
de Italianen de bergachtige streken zullen
hebben bereikt, waar de verdedigingsstellin
gen zijn ingericht. De negus heeft, volgens
den correspondent het bevel voor een offen
sief in Ogaden belachelijk genoemd en ver
klaard, dat dit in strijd is met alle plannen,
aangezien Abessinië geen munitie kan ver
spillen in de woestijn of in lage landen. Uit
Harrar wordt gemeld, dat het daar rustig
is. Boven deze stad worden geen vliegtuigen
meer waargenomen.
Uit Rome wordt gemeld, dat de regeering
besloten heeft alle correspondenten van bui'
tenlandsche bladen in Italiaansch Somali
land uit te bannen, aangezien men zegt, dat
Graziana staande houdt, dat geen faciliteiten
kunnen worden verleend voor het verzenden
van telegrammen.
Uit deze streek zijn sedert verscheidene
De oorlog tusscfren Italië en Abes
sinië. (Buitenland.)
De mijnwerkersstaking in Enge
land. (Buitenland).
Weer een aardbeving in Rusland;
reeds meer dan 100 dooden. (Bui
tenland).
Veerboot op den Nijl omg€6iagen;
ongeveer 50 menschen verdronken.
(Buitenland).
De zesde partij 6ehaken om het
wereldkampioenschap eindigt in
remise. (Sport).
Krijgt Amsterdam in 1940 een
wereldtentoonstelling? (Binnen
land.)
S.D.A.P. tegen fascisme in 't ge
weer. (Binnenland)
De Volkenbond en de oorlog; ver
gadering in het Concertgebouw.
(Binnenland).
Goederentrein ontspoord bij Wa
tergraafsmeer. (Binnenland).
Onze oud-stadgenoot ir. J. A. Rin-
gers, thans directeur-generaal van
den Waterstaat, heeft met ingang
van 1 Dec. a.s. ontslag gevraagd.
(Stad).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
dagen geen berichten ontvangen en men ge
looft, dat Graziana plannen voor een groo-
ten opmarsch voorbereidt.
Nieuwe aanvallen op Aksoem?
Uit Aksoem is bericht ontvangen, dat ras
Seyoem het gebied van de Guingura-rivier
heeft verlaten om een omtrekkende beweging
te maken langs den rechtervleugel van het
Italiaansche leger en aldus Aksoem te her
overen. 1
Uit Adoea wordt gemeld, dat men daar
vernomen heeft, dat ras Seyoem en zijn
naaste bloedverwanten groote oneenigheid
met elkander zouden hebben. De familie
van ras Seyoem zou hem hebben aangera
den zijn tegenstand tegen de Italianen op te
geven en zich aan hen te onderwerpen.
Amerikaansch schip op weg naar
de gevaarlijke zone.
Het stoomschip Exocharda is naar de
Middelandsche Zee vertrokken met een la
ding van 8000 ton, waartoe o.m. 'n hoeveel
heid koper en olie behooren, welke bestemd
zijn voor havens binnen de oorlogszone.
Dit is een buitengewoon groote lading voor
deze route. Een groot gedeelte der zending
is niet verzekerd, in verband met te hoog
geachte verzekeringpremies.
De Engelsche maatregelen in de
Middellandsche Zee.
Naar verluidt heeft de Britsche am
bassadeur te Parijs, Sir George Clerk,
van zijn regeering instructie gekregen
den Franschen minister van buitenland
sche zaken en premier mede te deelen,
dat de noodzakelijkheid voor in stand
houding van de door de Britsche vloot
voorzichtigheidsmaatregelen in de Mid
dellandsche Zee blijft bestaan.
Italiaansche luchtmacht van 200
vliegtuigen.
Woensdagavond verluidde in Alexandrië,
dat een Italiaansche luchtmacht van onge
veer 200 vliegtuigen bij de grens tusschen
Egypte en Lybië is geconcentreerd.
Al weer geruchten over overloopen.
Uit Aksoem is bericht ontvangen, dat ras
Seyoem het gebied van de Guingurarivier
heeft verlaten om een omtrekkende beweging
te maken langs den rechtervleugel van het
Italiaansche leger, om aldus Aksoem te her
overen.
Uit Adoea wordt gemeld, dat men daar
heeft vernomen, dat ras Seyoem en zijn
naaste bloedverwanten groote oneenigheid
met elkaar zouden hebben. De familie van
ras Seyoem zou hem hebben aangeraden zijn
tegenstand tegen de Italianen op te geven en
zich te onderwerpen.
Interneeringskampen in Britsch
Somaliland.
Volgens een Reuterbericht uit Berbera is
het in Britsch-Somaliland over het algemeen
rustig. Niettemin worden voorzorgsmaatre
gelen genomen met het oog op de mogelijk
heid, dat de bevolking van Ogaden op
Britsch gebied zou vluchten. In allerijl wor
den interneerings- en vluchtelingenkampen
ingericht, om soldaten der strijdende partijen
en vluchtende burgers te kunnen opnemen.