Een Nederlandsche „Pou" op stapel.
^Buitenland
tRinmeidcutd
JANTJE'S LEER VAN 'T VERKEER.
ALKMAARSCHE COURANT van DINSDAG 12 NOVEMBER 1935
Luchtvaart
De eerste van een serie kleine vliegtuigjes,
waarvan velen groote verwachtingen hebben.
Gemakkelijke besturing.
recorbpoging
Kaapstad—londen geslaagd.
watervliegtuigen zoeken,
tevergeefs.
de walraven in indie
gearriveerd.
22 570 METER BOVEN
DE AARDE.
De Amerikaansche'vrije ballon
Explorer II vestigt een
nieuw hoogterecord.
DE „TIMES" IN BERLIJN IN
BESLAG GENOMEN.
BRAND IN EEN KRANKZINNIGEN
GESTICHT.
Op lagere belastingen
drongen.
aange-
TURKSCH SCHIP GEZONKEN
TE SMYRNA.
79 opvarenden verdronken?
DUTVELAANBIDDERS
GEBOMBARDEERD.
HET SCHIETEN OP
SMOKKELAARS.
Ministerieel onderzoek gevraagd.
TEGEN ONGEWENSCHTE
ONDERWIJZERS.
Een adres van Nationaal
Herstel gevraagd.
HET DAGELIJKSCH NIEUWS.
Ossche bekentenissen.
(Van onzen bijzonderen correspondent).
Sedert April van dit jaar heeft ons land
een Nederlandsche vereeniging tot beoefe
ning der kleine luchtvaart, waarvan het se
cretariaat is gevestigd te Amsterdam. En
dat het den leden van deze vereeniging met
deze beoefening ernst is, blijkt wel uit het
feit, dat er thans in Nederland een viertal
vliegtuigjes op stapel staat van het type
„Pou du Ciel" van den Franschman Mignet.
Van deze vier zal wel het eerste gereed
rijn dat van den Amsterdammer E. Nagel-
gast, den chef van de technische afdeeling
van deze vereeniging, die met eenige ande
ren op de eerste verdieping van een gebouw
op de Marinewerf in de hoofdstad aan het
bouwen is. Deze zolderruimte was oorspron
kelijk in gebruik bij de Amsterdamsche
zweefclub, welke haar aan deze vliegtuig
bouwers nu voor eenigen tijd heeft afge
staan. De heer Nagelgast, die, na het be
halen van het einddiploma M.T.S. in vlieg
tuigbouw en werktuigbouw, eenigen tijd bij
de luchtvaartafdeel ing te Soesterberg ge
werkt heeft, is reeds in Januari van dit jaar
met den bouw van zijn „pou" begonnen,
eerst thuis in den kelder, doch toen de
ruimte te klein werd, op dezen zolder en nog
dit jaar hoopt hij ermede gereed te komen
Wij hebben hem eens bij het werk opgezocht
en hij heeft daarbij ons het een en ander
ervan verteld.
Een apart type.
Ieder weet tegenwoordig natuurlijk wat
met een „pou" bedoeld wordt. We zullen
er dan ook maar geen vertaling van trach
ten te geven, want de naam heeft allang bur
gerrecht verkregen en wat zou men ervan
zeggen, wanneer we deze verhandeling over
de Nederlandsche „hemelluis" zouden schrij
ven? De naam duidt genoegzaam aan, wat
ermee bedoeld wordt: een vliegtuigje van de
kleinst mogelijke afmetingen. En dat het niet
bijvoorbeeld kolibri heet, wijst erop, dat het
niet van het gewone type is, hetwelk met
vogels wordt vergeleken, maar van een heel
bijzonder model, waarvoor door den eersten
ontwerper de naam van een klein, alhoewel
ia bet gewone leven niet zeer hoog geacht
insect werd gekozen.
Deze Nederlandsche „pou" wordt vrijwel
geheel volgens de voorschriften van Mignet
gebouwd, Ja, onze landgenooten houden
zich in sommige opzichten nog strenger aan
Mignet's voorschriften dan de Franschman
zelf. Zoo bijvoorbeeld ten aanzien van de as
van de schroef, die hier inderdaad in hel
verlengde van de bovenzijde van de romp
ligt. Mignet kon dat zelf niet doen, omdat
hij een lager onderstel gebruikt, waardoor
zijn schroef bij de juiste plaatsing den
grond zou raken. Het toestel heeft twee
vleugels, een groote van voren, die een beetje
in V-vorm is gebouwd en precies 25 centi
meter uitsteekt boven den lageren achter
vleugel, die veel kleiner is. DaSfrtusschen en
dus onder den voorvleugel, zit de piloot. Het
zal niet gemakkelijk zijn om in de cockpit te
klauteren, want de afstand tusschen den
rand van de romp en de onderzijde van den
voorvleugel is niet groot. Mignet heeft daar
om een ronde insnijding gemaakt in de zij
kanten van de romp, welke hier is weggela
ten. Dat verbetert de stroomlijn en verhoogt
het gevoel van veilige beslotenheid voor den
inzittende. Tenslotte is de „pou" een vlieg
tuigje voor sportieve lieden en voor hen telt
een ongemak als een lastige inklimming im-
mers niet!
Mignet verbeterd.
Het Amsterdamsche toestelletje wordt in
vele opzichten een verbeterde „pou". De bo-
venvleugel bestaat uit twee deelen en er ko
nen verbindingen aan, die het mogelijk
maken den V-vorm te wijzigen. Bij enkele
Fransche toestellen (in totaal zijn er daar
nu al ruim honderd) is namelijk een te
groote stabiliteit geconstateerd, die bij het
dalen een onaangename schommelende bewe
ging tengevolge had, evenals men bij duiven
ziet, die met ongeheven vleugels op den
grond komen. Om die schommelingen te ver
mijden, kan men nu hier den ho^k in de
bovenvleugel willekeurig veranderen. De mo
tor hangt bij Mignet volkomen vrij; hier is
een stroomlijnbekleeding om aangebracht,
die de snelheid zal verhocgen. Het onder
stel is hier ook meer dat van een gewoon
vliegtuig, hetgeen het landen zal vergemak
kelijken, en de neus van den voorvleugel is
met triplex bekleed om de torsiestijfheid te
verhoogden. De besturing geschiedt bij Mig
net door middel van één stuurknuppelhier
is er ook een voetenstuur in aangebracht, dat
ook al weer meer met een gewoon vliegtuig
overeenkomt. Dit laatste is gedaan, om het
besturen voor gewone piloten gemakkelijker
te maken. En dan is er verder nog een
automatische beveiliging tegen een te groo-
ten negatieven invalshoek van den voorvleu
gel, hetgeen voor leeken wil zeggen, dat de
kans op een te grooten benedenwaartschen
druk op den vleusrel is verminderd.
Enke cijfers willen we onzen lezers niet
onthouden, omdiat ze zulk een goeden kijk
geven op dit kleine handige toestelletje, waar
wellicht voor den amateur zooveel toekomst
inzit. De totale lengte bedraagt 360 meter,
de spanwijdte van den voorvleugel 6.30
meter en die van den achtervleugel 4 meter
Ledig is het gewicht 160 KG- en de vleugel
belasting is 22 K.G. per vierk. meter. Als
men bedenkt, dat het militaire Fokkertoestel
S IV, dat in dit opzicht het gunstigst bekend
staat nog een belasting van 35 K.G. per
vierk. meter heeft, begrijpt men hoezeer de
„pou" den naam van gevaarloosheid ver
dient. De motor is een 2 cylinder lucht-
gekoelde ABC Scorpion van 3440 P.K.
met een toerental van 23002600 per mi
nuut. De maximum-snelheid bedraagt 145
K M. per uur. Het toestel zal een actie
radius hebben van 500 K.M. en de uitloop
bij een landing behoeft maar 50 meter te
wezen, zoodat een noodlandingsterrein tel
kens gemakkelijk zal zijn te vinden.
Het benzineverbruik (in dit geval vlieg-
tuigbenzine, die 17'A cent per liter kost) is
ongeveer 10 liter per uur. En de prijs van
het toestel? Deze „pou" komt den bouwer
op ongeveer f 800 te staan, met motor en
al. De motor is gesloopt uit een oude Pander
P 1, waarvan ook nog enkele andere onder
deden gebruikt zijn. Die Pander heet op den
duur niet er gvoldaan, met deze „pou" hoopt
men gelukkiger te wezen. Het dashbord ziet
er uit als dat van een echte vliegmachine,
met snelheidsmeter, olietemperatuurmeter,
oliedrukmeter, toerenteller, hoogtemeter en
dwars- en landingshellingsmeter. Dat is alle
maal niet bij elke „pou" noodig, maar hier
is het gedaan, omdat dit toestel speciaal
voor experimenteele doeleinden gebouwd
wordt.
Een grootsche toekomst.
Het moet de eerste zijn van een heele serie
Nederlandsche „pou's", die straks tezamen
den vaderlandschen hemel zullen verduiste
ren. Daarvoor moet er eerst een luchtwaar-
digheidsbewijs op worden verkregen van den
Rijksstudiedienst voor de luchtvaart. Met een
verkleind model voor den windtunnel is men
bijna gereed; daarmee zullen weldra proeven
worden genomen De persoonlijke belang
stelling van ir. A G. van Baumhauer, inge
nieur bij dien dienst, heeft den jongelui reeds
veel steun gegeven. Als dat alles in orde is,
moet de heer Nagelgast inmiddels zijn vlieg
brevet halen om ermee over groote afstanden
de lucht in te mogen. De Nationale lucht-
vaartschool wil dan een lestoestel doen bou
wen met twee zitplaatsen (dat zal dan wel de
eerste „pou" voor twee personen ter wereld
worden!) en zoo hoopt men het nieuwe type
vliegtuig ook hier ingang te doen vinden.
De besturing is heel eenvoudig en gemakke
lijk. vooral omdat er geen ailérons aan zijn;
de voorvleugel beweegt in zijn geheel en
verder is alleen het roer draaibaar. Bespre
kingen zijn dan ook gaande, om het lesgeld
van de luchtvaartschool voor dit soort
„kistjes" aanzienlijk te verlagen.
In sommige luchtvaartkringen is men ge
neigd, de „pou" niet geheel au sérieux te
nemen. Deze enthousiaste bouwers zijn er
echter van overtuigd, dat er een groote toe
komst in zit, vooral voor Nederland, dat
reeds zooveel belangstelling voor de lucht
vaart heeft.
De Nederlandsche vereeniging tot beoefe
ning van de kleine luchtvaart maakt er dan
ook ijverig propaganda voor. Zij heeft in
korten tijd reeds 150 leden in den lande en
afdeelingen te Tilburg. Arnhem, Leiden, Den
Haag en Haarlem.
Men streeft er ook naar den aanleg van
vele kleine vliegvelden, die niet duur be
hoeven te zijn, doch het verkeer met deze
toestelletjes zeer zuilen stimuleeren.
Dan kan straks ieder met zijn eigen toe
stel de lucht in, die nu nog op een motor
iets langs de wegen raast. Zou het er toch
van komen, wat humoristen al reeds zoo
lang hebben voorspeld, dat we op den duur
lucht-verkeersagenten krijgen?
ONZE POSTVLUCHTEN.
De Kievit (thuisreis) vloog gisteren van
Bangkok naar Jodhpur.
r De Lijster (uitreis) vloog gisteren van
Laïro naar Bagdad.
De Sperwer (thuisreis) is uit Athene te
Marseille aangekomen en wegens weersom-
•tandigheden genoodzaakt daarte blijven
De vlieger-officier David Llewellyn en
"}rs. Jill Wyndham zijn gistermiddag op het
hegveld Hanworth aangekomen. Zij hebben
net record voor den afstand Kaapstad—
jonden, dat op naam stond van mrs. Molli-
t°n' verbeterd en gebracht op zes dagen,
iio Vur en zeventien minuten. Mrs. Mol-
tirr°,n> die haar record in December 1932 ves-
gae, had 18 uur en 48 minuten langer over
Qen afstand gedaan.
Nog steeds geen spoor van Kings-
n lord Smith.
Smitii w?terv''eStuigen, die naar Kingsford
zii ir,.„„l)n P,an z°eken, hebben gemeld, dai
ontdekt Sp°or van den vlieSer hebben
JEAN BATTEN VERTROKKEN.
Van Londen via Theis naar Port
Natal.
De Nieuw-Zeelandsche pilote Jean Batten
vertrok gisterochtend van Lympne voor de
eerste éetppe van haar Zuid-Amerika-vlucht
Ze zal trachten een non-stop vlucht tot
Casablanca te maken, om daarna Theis op de
West-Afrikaansche kust te bereiken en van
daar den 3000 k.m.-sprong naar Port Natal
(Brazilië) te wagen.
James Mollison deed daar ny9 uur, Com
po (Spanje) 1614 uur over. Battens toestel is
een Percival Gull eendekker met ruim 240
k.m. kruissnelheid.
Cassablanca bereikt.
Naar Reuter uit Londen meldt, hee,ft Jean
Batten gisteravond om 16.20 Casablanca be
reikt. Ze was zeer tevrden over haar tocht.
Alles was uitstekend verloopen.
Hedenochtend vertrekt ze naar Theis in
Senegal; ze zal onderweg te Villa Cisn-ros
landen om benzine bij te vullen.
E>e heeren Khouw Ke Hien en Ter Luin
zijn hedenmorgen om 1115 uur met hun
Walraven li-toestel onder groote belangstel
ling op het vliegveld Tjililitan geland.
Reuter bericht, (dat de Amerikaansche bal-
lonvaarders die gisteren met den ballon Ex
plorer II zijn opgestegen voor een tocht naar
de stratosfeer, een hoogte hebben bereikt van
22.570 meter. Volgens de bemanning van de
den ballon, die dit cijfer seinde, was men met
een zeer groote snelheid van bijna honderd
meter per minuut opgestegen. Op het oogen-
blik dat men in contact was met de ballon-
vaarders verkeerden deze in moeilijkheden.
Nader wordt gemeld, dat deze moeilijkhe
den overwonnen werden en dat de ballon
vervolgens een hoogte bereikte van 22.570
meter. Een bericht van de ballonvaarders
meldt, dat zij hiermede hun doel bereikt heb
ben en dat zij zouden dalen.
Reuter meldt nog;
De daling van den ballon is goed verloo
pen. Op een afstand van 370 K.M. ten Wes
ten van het punt van uitgang, Rapid City, is
de ballon weer veilig op de aarde neergeko
men.
Tot dusver stond het record op naam van
den Russischen ballon Osoawiachim, die in
het voorjaar van 1934 een hoogte van 22.000
meter bereikt heeft, maar vervolgens bij de
daling is verongelukt.
De stratosfeerballon, die gisterochtend te
Rapid City is opgestegen, was bemand door
de Amerikaansche kapiteins Albert W. S.
Stevens en Orville Anderson. De weersom
standigheden waren buitengewoon gunstig.
De ballon, Explorer II genaamd, bevond zich
14 minuten na den start op een hoogte van
3510 meter, en naar de ballonvaarders
draadloos meldden, ging alles goed.
De onderneming wordt georganiseerd door
de National Geographical Society in samen
werking met de luchtschipafdeeling van het
leger.
Het is de derde poging van Stevens om tot
de stratosfeer door te dringen. Bij de eerste
poging in Juli 1934 scheurde het omhulsel
toen de ballon in de hoogere luchtlagen
kwam, en de bemanning moest met de pa
rachute dalen.
De Explorer II is de grootste vrije ballon,
die ooit gemaakt is. Hij heeft een inhoud
van 3.700.000 kub. voet. De gondel heeft
een middellijn van 3 meter.
Ook thans had bij de opstijgjng een inci
dent plaats. Toen de ballon gevuld werd met
heliumgas, scheurde het omhulsel over een
lengte van 7 meter open, doch dit werd door
personeel van de Good Year Zeppelinfabriek,
die den ballon vervaardigd heeft, snel ver
holpen.
De „Times" meldt, dat de editie van
Vrijdag te Berlijn in Beslag is genomen
op bevel van de geheime politie. Als
reden werd opgegeven een artikel over
ernstige anti-Joodsche maatregelen,
welke in Duitschland zijn genomen se
dert de goedkeuring van de Neuren-
berg6che wetten.
Het schijnt, dat het besluit inzake de
inbeslagneming tamelijk laat is geno
men, aangezien de „Times" nog ver
kocht werd voor dat de beslissing op
verschillende punten in de stad bekend
werd.
waarvan enkele met hun behoeders
rondreizen en dezen groote inkomsten
verzekeren, zoodat er een heele strijd
om het bezit van deze dieren gevoerd
wordt. Vandaar dat de stam verdeeld is
is aanhangers van verscheidene concur-
reerende Emirs. (Het woord „Sjeik"
wordt hier niet gebruikt, daar de vrees
voor den duivel zoover gaat, dat alle
woorden, die met dezelfde letters begin
nen, verwaarloosd worden.) Het be
zwaar, dat de Yesidi tegen den dienst
plicht hadden, lag in den wensch met
rust gelaten te worden.
De autoriteiten van Montreal zijn gis
teren overgegaan tot het instellen van
een onderzoek naar de oorzaken van
een brand, die een vleugel verwoest
heeft van het krankzinnigengesticht St.
Jean de Dieu, gisteravond, waarbij vijf
patiënten om het leven zijn gekomen en
een schade van naar schatting 100.000
dollar werd aangericht. Men heeft den
indruk, dat een der patiënten, een
pyromaan het gesticht in brand heeft
gestoken.
NOORDHOLLAND'S FINANCIEN.
Uit Smyrna wordt gemeld, dat het Turk-
sche s.s. Inebolu in den afgeloopen nacht bij
het binnenloopen van de haven van Smyrna
is gezonken. Van de 190 opvarenden zouden
slechts 111 gered zijn. 79 personen zijn ver
dronken of worden althans op het oogenblik
nog vermist.
De Inebolu is een klein oud schip van on
geveer 1000 ton, dat langs de Turksche kust
een vasten kustdienst onderhield. Het schip
was eigendom van de Turksche staatsree-
derij.
Volgens nog niet bevestigde geruchten zou
het ongeluk zijn geschied, toen het schip bij
zwaren zeegang probeerde den nauwen in
gang van de haven binnen te varen. De ha
vendienst en in de haven liggende schepen
verleenden oogenblikkelijk hulp. De ramp
geschiedde echter met groote snelheid en bo
vendien brak op het dichtbezette schip een
paniek uit. De passagiers hadden zich reeds
gereed gemaakt voor de aankomst te Smyrna
en stonden dicht opeengepakt met hun ba
gage aan dek of in de gangen om gedebar-
keerd te worden.
Hedenmorgen ontbraken te Istamboel nog
nadere bijzonderheden.
De Observer verneemt uit Bagdad, dat
Irakeesche troepen, waarbij vliegtuigen
waren ingedeeld, een strafexpeditie
hebben ondernomen tegen den stam der
Yesidi, duivelaanbidders, die geweigerd
hadden zich aan den dienstplicht te on
derwerpen en de boodschappers, die te
hunner bekeering waren uitgezonden,
vermoord hadden. Na een bombarde
ment onderwierpen zij zich.
De Yesidi vormen een overigens ge
heel onschuldige secte, in de woestijn
op de grens van Irak en Syrië. In hun
godsdienst begunstigen zij den duivel,
er van uitgaande, dat deze, als booze
geest, hun schade berokenen kan, ter
wijl God, als goede geest, geen begunsti
ging behoeft. Hun .twee voornaamste
profeten zijn de heilige Pauw en Jezus
en verder aanbidden zij een godheid in
de gedaante van een zwarte slang, waar
mee hun tempels zijn versierd. Er be
staan een stuk of zes heilige Pauwen,
In het afdelingsverslag van de Prov. Sta
ten van Noordholland omtrent de begroo
ting voor 1936 wordt opgemerkt, dat aan de
Staten een begrooting is voorgelegd, die om
te sluiten niet gebaseerd behoefde te worden
op de gegevens der rijksadministratie ten op
zichte van de belastingopbengst, maar op een
lagere raming, hetgeen getuigde van goed
financieel beheer.
Gaarne zou men gespecificeerd zien, van
welken invloed de salarisverlaging geweest
is, zoowel op de provinciale begrooting als
zoodanig, als op die van elk der prov. ge
stichten en bedrijven afzonderlijk.
Onder verwijzing naar het aanzienlijke
batige saldo van den dienst 1933, werd ge
vraagd of Ged. Staten niet den tijd gekomen
achten om tot belastingverlaging over te
gaan. Deze gedachte werd anderzijds bestre
den op grond van de overweging, dat bij ver
mindering der prov. inkomsten de provincie
niet meer in staat zal zijn op sociaal terrein
op te treden, zooals zij thans doet.
De hoop werd uitgesproken dat, zoodra het
eenigszins mogelijk zou zijn, eenig herstel
van vele subsidies zou kunnen worden inge
luid.
Werkverruiming.
Ten aanzien van de werkverruiming was
men van oordeel, dat veel meer kon worden
gedaan en dat Ged. Staten met concrete voor
stellen moesten komen, b.v. tot verbetering
der tertiaire wegen en de verdediging van de
Noordhollandsche kust tegen de zee.
Men wees op de hoogst gevaarlijke gevol
gen van de voortwoekering van de N.S.B
welke beweging zich bij voorkeur werpt op
de slachtoffers van de crisis en de ontwortel
den in landbouw, tuinbouw en visscherij.
Enkele leden misten bij Ged. Staten het
streven om tot verlaging van bepaalde uit
gaven te komen. In dit verband werd o.a. ge
wezen op de bedragen aan jaarwedden van
de ambtenaren en bedienden bij de provin
ciale griffie, waar de raming voor 1935 en
1936 290.000 bedraagt.
Met de verlaging van de presentiegelden
voor leden van de Prov. Staten en van de
vacatiegelden voor de leden van de com
missies van bestuur der prov. ziekenhuizen en
van den Raad van Toezicht op de prov. be
drijven kon men zich vereenigen.
Het voorstel tot aankoop van een complex
gronden, groot rond 243 H.A. gelegen ten
Zuiden van den Rijksstraatweg Amsterdam
Haarlem, teneinde, door droogmaking en
ontginning daarvan een belangrijke gelegen
heid tot werkverruiming in het leven te roe
pen, vond algemeenen bijval. Enkele leden
stelden met aandrang de vraag of het niet
tijd werd, dat naast de Ontginningsmaatij.
de particuliere ondernemer weer zou worden
ingeschakeld.
Wat den aankoop van de terreinen bij
Halfweg, toebehoorende aan de Veenderij-
Mij. „De Eendracht" betreft, achtten deze
leden den prijs van 900 per H.A. vee! te
hoog. Indien men bij dezen prijs nog optelt
wat er besteed moet worden om eindelijk
bouwgrond te verkrijgen, dan was het duide
lijk, dat de gronden veel te duur zouden wor
den aangeschaft, inzonderheid ook, waar nog
939 H.A. gedurende 6 jaar in exploitatie blij
ven bij de tegenwoordige eigenaresse
Tuinbouw-export naar het Noorden.
Gevraagd werd of het niet op den weg d?r
provincie zou liggen, in overeenstemming
met het rapport- Minderhoud, de exportmoge
lijkheid van tuinbouwproducten naar de
Scandinavische landen en Finland te ver
sterken en tevens om bij de regeering aan te
dringen, dat bij de clearingregelingen ter.
volle met de tuinbouwbelangen rekening
worde gehouden. Anderen achtten het nood
zakelijk. dat de bestaande schuldenlast her
leid zou worden in overeenstemming met de
gedaalde waarden en met redelijke bednjfs-
mogelijkheden. Deze schuldherleiding kan
taak zijn van plaatselijke instanties of land
bouworganisaties. In zeer vele gevallen zal
dan blijken, dat tusschen schuldeischer en
schuldenaar overeenstemming kan worden
bereikt omtrent verdeeling van de aflossing
over een aantal jaren en omtrent afschrij
ving van fictieve posten, welke als gevolg van
de waardevermindering der beleeningsobjec-
ten thans in geen verhouding meer staan
tot de pandwaarde. Een garantiefonds zou
dan moeten worden gesticht door provincie
of (en) regeering om de termijnaccepten
door de crediteuren te doen aanvaarden. Een
dergelijk garantiefonds zou verbonden kun
nen zijn aan een op te richten Industriebank
met een afdeeling landbouw.
Men schrijft uit Tilburg aan de N.R.Crt.;
Er wordt in de zuidelijke provinciën her
haaldelijk geklaagd, dat er bij het vangen
van smokkelaars van de zijde der belasting
ambtenaren vaak gevaarlijke schietpartijen
worden gehouden.
In dit verband heeft zich thans een groep
Tilburgsche raadsleden, zich noemende R.K.
Zuider-, oftewel Waterleidingfront, tot den
minister van justitie gewend met een adres,
waarin zij onder de aandacht van den mi
nister brengt, dat de openbare meening in
de grensstreken van Brabant, Limburg en
Zeeuwsch-Vlaanderen zich ongerust begint
te maken over het optreden van sommige
ambtenaren (grenskommiezen), die den laat-
sten tijd de bevolking herhaaldelijk alarmee
ren, door in de bebouwde kom van steden en
dorpen, soms ver van de grens, gebruik te
maken van hun vuurwapenen, aldus op ern
stige wijze en vaak onnoodig de openbare
veiligheid in gevaar brengend.
Naar aanleiding van dergelijke gevallen
verzoeken adressanten den minister te doen
onderzoeken, of op de betrokken ambtena
ren te Maastricht en Tilburg niet van toepas
sing is het in de wet opgenomen z.g. be
voegdheidsartikel, dat als volgt luidt:
„Bijaldien eenig ambtenaar bevonden
wordt een ongepast of ontijdig gebruik van
die middelen te hebben gemaakt, of wel be
paaldelijk ingeval hij van de hem toever
trouwde wapenen zich mocht hebben be
diend, elders dan op het voorgeschreven ter
rein, of wel zonder volstrekte noodzakelijk
heid en terwijl hem andere bekwame midde
len overbleven om de uitvoering van de wet
te handhaven, zal als zoodanig misbruik,
ontijdig of onvoorzichtig gebruik volgens ge
strengheid van het wetboek van strafrecht
worden gestraft".
Het Verbond voor Nationaal Herstel
heeft een adres aan den minister van onder
wijs gericht, met het verzoek zoodanige
maatregelen te nemen, dat onderwijzers,
die buiten de school niet voldoen aan de
eischen, gesteld in artikel 42 lid 2 van de
wet op het lager onderwijs en/of zich schul
dig maken aan de in artikel 10 lid 1 ver
melde feiten, niet yoor benoeming bij het
openbaar lager onderwijs in aanmerking
worden gebracht en dat dergelijke reeds in
functie zijnde onderwijzers hun bevoegd
heid tot het geven van onderwijs verliezen,
geschorst of ontslagen worden, op grond
van art. 42 lid 3 en/of artikel 10 lid I van
de Wet op het lager onderwijs en zoo veel
mogelijk vervangen worden door thans
werkloos zijnde onderwijzers, die wel vol
doen aan de in artikel 42 lid 2 gestelde
eischen en zich niet schuldig maken aan
de in artikel 10 lid 1 vermelde feiten.
(Art. 42 lid 2 schrijft die onderwijzers
eerbied voor ten aanzien van de godsdien
stige gezindheid van andersdenkenden; art.
10 lid 1 verbiedt hem handelingen die in
strijd zijn met de goede zeden en onge
hoorzaamheid aan de wetten des land Red).
De Justitie te 's-Hertogenbosch gaat
maar steeds voort, niet alleen Oss doch ook
verder Brabant van misdadige elementen te
zuiveren. Zoo werd, gelijk gemeld, dezer
dagen zekere van H., bijgenaamd de Mulder,
die in de gevangenis te Amsterdam vertoef
de in verband met diefstallen en roofover
vallen die hij te Eindhoven zou hebben ge
pleegd, naar 's-Hertogenbosch overgebracht.
Mr. Dubois, de substituut-officier van justitie
aldaar, heeft den man herhaaldelijk aan een
verhoor onderworpen. Eindelijk heeft van H.
nu bekend, in de jaren 1929, 1930, 1931 en
1932 zich te hebben schuldig gemaakt aan
tal van inbraken en roofovervallen te Eind
hoven, Geldrop, Heeze en omgeving, in totaal
ongeveer 25 aeliéïen.
Meestal werden deze gepleegd in samen
werking met den beruchten Peer de Bie en A.
Hendriks, bijgenaamd De Saai en den even
bekenden brandkastopener P. de Kok, die
vaak in Oss en omgeving heeft geopereerd.
63. Ze werden beiden licht gewond en ze
bleven net zoolang op straat liggen sparte
len tot er een ziekenauto voorbijkwam om
ze op te visschen. En terwijl de juffrouw en
de mijnheer in het ziekenhuis lagen, had
Jantje voldoenden tijd om over zijn domhe
den na te denken.
64. Toen Jantje weer vrij was, ging hij
eerst naar zijn huis om zijn ouders te be
groeten. Toen paktij hij zijn fiets. Zijn eerste
tocht ging door een breede stille straat. Daar
zag hij opeens een driehoekig waarschu
wingsbord waarop een dikke streep stond
afgebeeld.
