dagblad voor alkmaar en omstreken.
De Bono wordt door Badoglio vervangen.
137e Jaargang
Hel Abihaansche conflict
Poging om de plannen van
den Afcgas te verstoren.
NU EERST BEGINT DE STRIJD.
DE SANCTIES.
Demonstraties er tegen in
Parijs.
BADOGLIO VOLGT
DE BONO OP.
Geen verrassing te Asmara.
Wai vandaag de
aandacht trekt
WEINIG STRIJD.
In Addis Abeba wordt een
groote aanval op Dagabboer
verwacht.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk f 2 50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Mo. 272 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 18 November 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De Bono, de gaande
Mussolini heeft de Bono, den
bevelhebbeij der Italiaansche troe
pen in Oost-Afrika teruggeroepen
en zijn kundigsten generaal naar
het front gezonden. Maarschalk
Badoglio, de chef van den staf, zal
weldra zelf de operaties in Abes-
sinië leiden. Wat ook de oorzaak
van deze persoonswisseling moge
zijn, één ding staat vast: Italië zal
zich met nog grooter inspanning
wijden aan het krijgsbedrijf.
De oorzaak van de wijziging in het be
velhebberschap kunnen we nog niet met
zekerheid vaststellen. Het kan zijn, dat de
inspanning voor de Bono te groot gebleken
is, hij heet overwerkt. Het kan ook zijn,
en men is eer geneigd dit aan te nemen,
dat hij niet tegen zijn taak opgewassen is.
Heeft de Bono dan fouten gemaakt? Er
zijn menschen, die hem dat verwijten. Hij
zou nog te snel opgerukt zijn, zoodat er
gaten in zijn front zijn gebleven, waardoor
de Abessiniërs zijn verbindingslijnen kun
nen aantasten. De meest deskundigen ne
men echter aan, dat Mussolini de waarheid
spreekt, als hij de Bono prijst voor den ar
beid, dien hij verricht heeft. Wat hij ge
daan heeft is technisch in orde, zeggen zij,
maar de taak, die hem nu wacht, zou boven
zijn krachten gaan,een ander moet die taak
overnemen.
En ook deze groep waarnemers is het
nog niet onderling eens. De een zegt: het
militaire werk in Abessinië valt tegen, het
is veel moeilijker dan de Bono verwachtte.
De ander meent, dat het hem niet alleen in
Abessinië zit. Met de Abessiniërs had de
Bono wel kunnen afrekenen, als hem daar
de tijd toe was gelaten.
Maar de positie, waarin Italië geraakt is
door zijn conflict met Engeland en den
Vjlkenbond, eischt een ander krijgsplan.
De leider daarbij kan slechts een man
rijn, die het geheel overziet. Als de Bono
ziek was, zouden er tien generaals zijn om
hem te vervangen, wanneer de taak de
zelfde was. Doch wat Mussolini thans be-
°°gt, moet onder leiding van Badoglio uit-
gevoerd worden.
Nieuw krijgsplan.
Er is voor de laatste redeneering onge
twijfeld veel te zeggen. De Abessinische
yeldtocht moet, nu er zooveel verzet tegen
is gerezen buiten Abessinië, slechts in ver
hand worden gezien met heel de militaire
®n maritieme positie van Italië. En deze
Positie is op haar beurt weer afhankelijk
ysn de politieke positie van Italië, waar
Mussolini zelf de Italiaansche wachter is.
De Duce heeft na Badoglio's reis naar het
•font ruimschoots gelegenheid gehad de po
litieke situatie te overzien en met Bado-
guo te overleggen, wat onder de gegeven
omstandigheden de beste strategie en tac-
;,ek is. Het resultaat van hun besprekingen
ls blijkbaar geweest, dat het Abessinische
operatieplan gewijzigd moet worden.
De correspondent te Rome van de Temps
Verzekert, dat de benoeming van Badoglio
er op wijst, dat de operaties in Abessinië
n versneld zullen worden en een beslis
sender karakter zullen krijgen.
t kan ook om andere redenen nood'.g
*'jn, dan de situatie in Europa.
Het werk van de Bono.
Zoo oppervlakkig gezien heeft de Bono
et niet moeilijk gehad. Gevechten van
een'®® be'eekenis zijn er niet gevoerd, de
verhalen over de herovering van Adoea
Badoglio, de komende man.
waren fantasie, de verlieslijst is tot nog toe
heel kort gebleven. Volgens de militaire
deskundigen heeft de Bono echter met zeer
groote moeilijkheden te kampen gehad en
hij heeft die weten te overwinnen. De op-
marsch van een groot leger in een land
zonder eenige cultuur, zonder wegen, zon
der behoorlijke behuizing, zonder zieken
huis of sanitaire inrichtingen, zonder voor
raden graan of vee, over eeor terrein, dat
snel doch onregelmatig stijgt, is een reu
zenwerk. Telkens als het leger naar voren
schoof moest het veroverde gebied van we
gen voorzien worden om den aanvoer van
eten, drinken en munitie te verzekeren.
Men moest opereeren met tanks en vlieg
tuigen, die nog nooit beproefd waren in
oorlogstijd. Er moest in korten tijd een
kameelcorps worden gevormd, men moest
opereeren met groote massa's lastdieren,
die verzorgd moesten worden.
Dit zijn nog slechts de bijkomende om
standigheden. Waar het in een oorlog ten
slotte op aan komt zijn de menschen. De
soldaten nu moesten opereeren onder om
standigheden, waarvan men zich moeilijk
een voorstelling kan maken. De koks moes
ten opnieuw leeren koken, want op de
hooge bergen kookt het water als bij 80 gr.
C. en dan moet de rijst veel langer in de
pot blijven. Maar de koks konden bij hun
vuren zitten, de anderen moesten loopen,
wegen aanleggen in de ijle lucht, die hart
en longen snel tot uitputting brengt, terwijl
venijnige insecten de gezondheid bedrei
gen.
Neemt men dit in aanmerking, dan heeft
de Bono technisch goed werk gedaan, zeg
gen de deskundigen.
Het plan van den Negus.
Dit wat de Italianen betreft. Nu de Abes
siniërs. Wat doen die eigenlijk? Waar zit
ten de legers? Wat willen hun bevelheb
bers?
Het lijdt geen twijfel, dat ook de Abes
siniërs met groote moeilijkheden te kam
pen hebben. Het klimaat kunnen ze beter
verdragen, ze kunnen met minder voedsel
toe. Maar bij hen ontbreekt vrijwel alle
organisatie. Op een strijd als die tegen de
Italianen is het Abessinische leger niet be
rekend. Men trok met zijn leger op tegen
vijandige stammen, men leefde van hetgeen
het land opleverde, waar men doortrok,
men leverde slag, veroverde, plunderde en
dan keerde men naar huis. Toen Menelik
tegenover de Italianen stond bij Adoea
had hij de keus tusschen aanvallen en ver
hongeren, hij viel aan en won. Nu echter
zullen de Italianen zich niet zoo gauw la
ten overrompelen.
De Abessiniërs zijn thans gedwongen tot
een andere tactiek. Zij moeten een gevecht
op groote schaal voorloopig vermijden om
eersteen leger te maken uit de duizen
den krijgers en den aanvoer van voedsel
en munitie te verzekeren.
Teruggetrokken in hun sterkste stellin
gen zijn de leiders thans bezig voorraad
schuren te bouwen, te oogsten, den oogst
bijeen te brengen, het vervoer te regelen.
Ze zijn bezig munitie en wapens aan te
voeren, die te verdeelen en de slecht ge
oefende krijgers het gebruik te leeren van
moderne wapens. Ze zijn bezig de troepen
te oefenen in het strijden tegen de zwaar
bewapende legers, wat heel andere eischen
stelt dan het gevecht van man tegen man.
Zij moeten hun mannen geducht leeren
oefenen, om te wachten op het geschikte
oogenblik, dat de langer geworden verbin
dingslijnen der Italianen gelegenheid geven
to onverwachte aanvallen. Zij moeten en
dit karakteriseert het enorme verschil met
vroeger een Abessinisch „leger" vor
men, dat in staat is zoo noodig enkele jaren
stand te houden, te wachten op het gunsti
ge moment en dan dat oogenblik te gebrui
ken.
Uit een horde van strijders, die het tegen
andere wilden kan opnemen, wil de Negus
een instrument maken, dat profiteerend
van de terreinsomstandigheden, weerstand
kan bieden aan een moderne strijdmacht.
Het ligt voor de hand, dat Badoglio zal
trachten hem geen tijd te laten voor dat
werk en in de eerste plaats den toevoer
van de zee af te snijden.
Do eerste zitting- van den Grooten
Fascistiechen Raad heeft Zaterdagnacht
tot één uur geduurd. De zitting zou gis
teravond te 10 uur worden hervat.
Officieel wordt omtrent de zitting het
volgende medegedeeld: Federzoni, de
voorzitter van den senaat, heeft mede
namens de overige leden van den mi
nisterraad een resolutie voorgelezen
van den volgenden inhoud:
De Groote Raad van het Fas
cisme, welke de samenvatting
vormt van het eensluidende ge
voelen des volks, dat zooals uit
de demonstratie van 2 October
j.l. is gebleken verknocht is aan
de zaak van het fascisme, tS&-
tuigt den Duce zijn bijval, aan
gezien hij het hoogste recht van
de natie heeft verwerkelijkt
door zich in Afrika voor zijn
waardevolle zonen de noodzake
lijke voorwaarden en middelen
te verschaffen om te leven en
zorg te dragen voor de toe
komst. Alle Italianen zijn der
halve vol vertrouwen bereid elk
offer te brengen om dit natio
nale doel te bereiken.
De secretaris van de partij 6telde
daarop veor het volgende telegram aan
de strijdende troepen in Afrika te
zenden:
„Als tolk van de gevoelens van het
Italiaansche volk en trotsch op den
rechtvaardigen strijd, biedt de Groote
Fascistische Raad den maarschalk van
Italië, Emilio de Bono, en den strijden
den troepen van het fascistische Italië
zijn kameraadschappelijken groet. De
strijdende troepen vertegenwoordigen
bij de onderneming in Afrika onveran
derd den ouden geest der revolutie en
brengen met de bevrijdende wapenen de
onsterfelijke beschaving van Rome".
De resolutie en het telegram werden
beide aangenomen. Vervolgens liet de
Duce uitvoerig rapport uitbrengen over
den toestand in het land aan den voor
avond van de toepassing der sancties.
Zes leden van den Raad brachten ver
slag uit. Hun rapporten werden ten
slotte door den Duce samengevat, waar
na de volgende resolutie werd aange
nomen
Datum van smaad en vernedering.
„De Groote Raad van het Fascisme,
die aan den vooravond van de zooge
naamde „sancties" bijeengekomen is,
beschouwt den datum van 18 November
1935 als een datum van smaad en on
rechtvaardigheid in de wereld. De Raad
noemt deze nog nooit tevoren toegepaste
sancties een voorwendsel om het Itali
aansche volk economisch te verstikken
en een ijdele poging het te verdeemoe
digen en het te verhinderen zijn idealen
te verwerkelijken en zijn levensbehoef
ten te verdedigen.
De Groote Fascistische Raad
prijst de voorbeeldige rust en de
stramme discipline, waarmede
het Italiaansche volk bewijst,
dat het zich ten volle bewust
is van de historische beteeke-
nis der tegenwoordige gebeurte
nissen en roept het volk op zich
met hechten tegenstand te ver
zetten tegen de sancties en alle
moreele krachten van het land
te mobiliseeren; hij roept het
volk verder op, op 18 Novem
ber gedurende 24 uur van alle
woningen de vlag te laten wap
peren.
De Groote Raad besluit op 1 Decem
ber 94 commissies van moeders en we
duwen van gevallenen in den wereld
oorlog naar Rome bijeen te roepen om
den weerstand systematisch te verster
ken, waarbij de vrouwen in de eerste
plaats hun taak hebben te vervullen.
Hij gelast verder, dat in alle gemeen
tehuizen in Italië een gedenksteen moet
worden aangebracht, opdat in de komen
de eeuwen de onrechtvaardigheid jegens
Italië vastgelegd blijve, tegen het land,
waaraan de cultuur van alle wereld-
deelen zooveel te danken heeft.
De Raad biedt den staten, die hun toe
stemming aan de sancties hebben gewei
gerd en aldus de zaak des vredes hebben
gediend en zich gemaakt hebben tot den
tolk van de volken, zijn sympathie.
De Groote Raad van het Fascisme is
er van overtuigd, dat de komende be
proeving aan de wereld zal toonen, dat
de Romeinsche kracht ook in het bezit
is van het Italiaansche volk van het jaar
XIV der fascistische jaartelling".
A. N. P. meldt nog:
Geheel Italië spreekt vandaag over
de besluiten van den Grooten Fascisti-
schen Raad, die de volledige instemming
vinden van a'.le kringen. Overal en met
niet te miskennen trots wordt de mee
ning naar voren gebracht, dat de dag
van het in werking treden der sancties
een dag van schande en onrechtvaardig
heid jegens Italië i6 en dat Italië den
krachtigsten tegenstand moet bieden
aan de overmachtige rijen van zijn vij
anden, waarbij offers niet geschuwd
mogen worden. Ook de koppen in de
Zondagsbladen leggen vooral op deze
beide punten den nadruk, waarbij zij in
het bijzonder er op wijzen, dat geheel
Italië onvoorwaardelijk vertrouwen in
Mussolini en zijn werk heeft. In politie
ke kringen wordt vooral gewezen op het
naar inhoud en taal gematigde karakter
van de besluiten van den Grooten Fas-
cistischen Raad.
De officieele mededeeling, dat ge
neraal de Bono als opperbevelheb
ber vervangen wordt door den chef
van den generalen staf Badoglio
heeft nergens groote verbazing
gewekt. Reeds toen Badoglio zijn
inspectietocht aan het noordelijk
front maakte en voortdurend sinds
dien aldus seint de oorlogscor
respondent van het Duitsche
Nieuwsbureau deden geruchten
de ronde, die in deze richting we
zen.
Men verwacht hier algemeen, dat Ba
doglio, die zich ter plaatse een indruk heeft
kunnen vormen van den toestand aan het
front, een gunstigen invloed zal uitoefenen
op de operaties, vooral aan het Noordelijk
front. Het is niet onwaarschijnlijk, dat on
middellijk een vlugger tempo zal worden in
gezet.
Zaterdag heeft zich overdag aan de fron
ten niets nieuws van belang voorgedaan. Het
corps Maravigna blijft den opmarsch boven
de Takazze voortzetten en de voorhoede ver
kent voorzichtig het hoogland van Tembien.
Bij bomaanvallen in de streek van Antalo is
een Italiaansche machine door het Abessi
nische afweervuur zoo zwaar beschadigd,
dat zij in Makalle een noodlanding moest
doen.
Het contact tusschen beide
fronten.
Omtrent deze vervanging wordt te Asma
ra nog opgemerkt, dat het tempo van actie
van de Bono ook het gevaar met zich mede
bracht, dat de ontworpen verbinding tus
schen het Noordelijke en Zuidelijke front
voorloopig niet mogelijk zou zijn. Met de be
noeming van Badoglio verwacht men nu een
volkomen wijziging van de tactiek. Men zal
thans vermoedelijk trachten aan het Noorde
lijk front onder alle omstandigheden zoo ver
mogelijk op te rukken en tegelijkertijd het
zwaartepunt der operaties aldus te verplaat
sen, dat een contact met Graziani aan het
Zuidelijk front zoo spoedig mogelijk tot stand
gebracht wordt. Wanneer dit niet mogelijk
wordt voor het intreden van het nieuwe re
genseizoen in het voorjaar moet noodzake
lijkerwijze een pauze intreden, die alleen den
tegenstanders ten goede kan komen.
Wat de politieke zijde van de commando
wijziging betreft, gelooft men, dat Rome met
deze maatregel een waarschuwing aan de
groote mogendheden heeft willen geven, met
het doel deze zoo mogelijk tot concesses te
bewegen, aangezien de strijd thans een wer
kelijk militair karakter zou gaan aannemen.
Generaal de Bono, die het bericht van de
wijziging van het opperbevel Donderdag
heeft ontvangen is naar Asmara onderweg.
Hij kan de voldoening mee naar Italië nemen
in de geschiedenis te blijven voortleven als
„bevrijder van Tigre en Noord-Abessinië".
Men is hier ten slotte van meening, dat de
politieke voorbereiding van den kolonialen
veldtocht nu in zekeren zin beëindigd is en
dat nu de militaire actie zal beginnen, wan
neer Europa niet nog toegeeft.
Persstem.
De semi-officieele „Temps" ziet in de be
noeming van Badoglio een teeken voor een
bespoediging van den Italiaanschen op-
Do Bono door Badog'io vervangen.
(Dag. Overzicht).
Grieksche koning in Italië aan
gekomen. (Buitenland).
Vandaag de sancties in werking.
(Buitenland).
De jeugdherbergen in nood. (Bin
nenland).
Drie doodelijke verkeersongeval
len te Amsterdam. (Binnenland).
Brand bij den burgemeester van
Boschkapelle. (Binnenland).
Doodelijke messteek te Beugen
(N. Br.) (Binnenland).
Euwe wint de 20ste partij; stand
Aljechin 10M—Euwe 9Y. (Sport).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
marsch in Abessinië en is het daarmede eens
met de groote meerderheid der Parijscht
Zondagsbladen.
Generaal de Bono, aldus het blad, is tot
dusverre met de grootste voorzichtigheid op
getreden en heeft vooral de Italiaansche troe
pen willen sparen. Daar de tijd echter op het
oogenblik tegen Italië werkt, komt het er op
aan een beslissende overwinning op de Abes
siniërs te behalen, teneinde den Negus er toe
te brengen te onderhandelen op een basis, die
den Italianen tastbare voordeelen biedt.
Wat de houding van den Grooten Fascis-
tischen Raad ten opzichte van de sancties be
treft schrijft het blad, dat men wel begrijpt,
dat de Italiaansche regeering vastbesloten
is alle middelen te gebruiken om den gevol
gen van deze maatregelen tegen te gaan.
Wanneer men echter bedenkt, dat de sancties
in het leven zijn geroepen, nadat men met
algemeene stemmen geconstateerd had, dat
Italië het Volkenbondshandvest had ge
schonden, kan men betreuren, dat aan den
anderen kant der Alpen deze sancties tot
voorwendsel worden genomen om de ge
voelens van het publiek op te ruien tegen de
landen, die alleen hun internationale plicht
tegenover het Volkenbondshandvest hebben
nagekomen. Het belang van Italië en van alle
andere volkeren van Europa ligt er in de
kansen op een vreedzame regeling van het
geschil niet bloot te stellen en de taak van
de diplomaten niet moeilijker te maken, die
er naar streven een rechtvaardige oplossing
tot stand te brengen.
Een telegram van De Bono aan
Mussolini.
De Bono heeft in verband met
zijn benoeming tot maarschalk een
telegram gezonden aan Mussolini
van den volgenden inhoud: „Ik kon
niet meer verwachten stop ben ge
lukkig dat mijn werk als oud soldaat
en fascist door jou erkend is stop
hartelijke toewijding".
De oorlogscorrespondent van het Duit
sche Nieuwsbureau in het Italiaansche hoofd
kwartier meldt:
Het Zondagmorgen vroeg uitgegeven
legerbericht van het Noordelijk front "deelt
mede, dat het corps Maravigna den op
marsch naar de Takazzee heeft voortgezet en
bezit heeft genomen van de belangrijke plaats
bij Timsjet, waar de rivier kan worden ge
passeerd. Kleine afdeelingen Abessiniërs
trokken, toen het vuur geopend werd, over de
rivier terug. Op een ander punt van de Ta-
kaze is het tot een vuurgevecht gekomen,
waarbij het gelukte den aanvoerder van de
Abessinische voorhoede gevangen te nemen.
De verkenningsvluchten worden voortgezet
tot het meer Asjang Antalo is gebombar
deerd. De plaats schijnt volkomen door de
Abessiniërs te zijn ontruimd. Van militaire
zijde wordt gewezen op de onmogelijkheid
voor de Abessinische strijdkrachten de Ita
liaansche troepen nog langer in den rug te
verontrusten. De Abessiniërs pogen derhalve
thans ten Zuiden van de Takazze stand te
houden
Van het Somalifront wordt uit Addis Abe
ba gemeld, dat daar uit Dzjiboeti het bericht
ontvangen is, dat een Italiaansche aanval bij
Tabuna afgeslagen is. Daarbij zouden de
Italianen groote verliezen hebben geleden.
Te Addis Abeba weet men weinig of niets
van het front te vertellen. Reuter meldt
slechts:
De regeering heeft momenteel geen nieuws
vn het front. Men verwacht evenwel birner-
kort een grooten aanval in het Dagahboer
gebied.
