DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
||ieuwjaarswenschcn
Hoe lang kan Italië het uithouden?
QaqeÜikscfi veezicht
^Buitenland
tBiimenland
Het aftreden van
president Masarijk.
No 296 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 16 December 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Hef Afrikaansche conflict
Vóór April moei hel pleit beslecht zijn
Petroleum, de slagader van den oorlog.
Wal vandaag de
aandacht trekt
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h, HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Wil men zich een eenigszins
juist beeld kunnen vormen over
den invloed der sancties en het
weerstandsvermogen van de Ita-
liaansche economie, alsmede over den
mogelijken duur van de sancties,
dan moet men eenige feiten toet
sen aan min of meer betrouwbare
officieele of niet-officieele statistie
ken en daarbij op eigen oordeel
afgaan.
Bijvoorbeeld: hoeveel bedraagt het maan-
delijksche verbruik in Italië aan petroleum,
ijzer, staal, gummi, wol, kolen en hout?
Hoeveel voorraad bezit het van deze arti
kelen? En over hoeveel goud, buitenland-
sche deviezen en andere middelen beschikt
Italië, om het ontbrekende in het buiten
land te kunnen aankoopen? Hierbij dient
men er rekening mede te houden, dat de
sanctie niet alleen bedoelen, een goederen
handel met Italië te blokkeeren, doch ook
zijn betalingsvermogen uit te putten. Dat
Italië hun diensten niet rijk genoeg zal kun
nen beloonen vormt ook de grootste zorg
van de avontuurlijke tusschenpersonen die
reeds opduiken en met een veelbeteekenend
knipoogje onmogelijke verhalen opdisschen
over aankoop van goederen in Zuid-Ameri-
ka en vervoer via drie Oceanen.
In den loop van de laatste drie weken is
de invoer van Italië aanmerkelijk gestegen.
De haven van Genua vertoont nog steeds
hétzelfde beeld: lossen van grondstoffen,
balen katoen, haver en oud ijzer, vertreK
van schepen met soldaten en oorlogsmate
riaal, of in ballast. Het is een opmerkelijk
feit, dat in de eerste negen maanden van
1935 niet zooveel meer van de voornaamste
grondstoffen is aangekocht, als in 1934.
Dit neemt evenwel niet weg, dat de toege
nomen invoer, te zamen met officieele cij
fers, zekere gevolgtrekkingen wettigt met
betrekking tot de beschikbare voorraden.
De inheemsche productie,
heeft zoo goed als niets te beteekenen; deze
bedroeg slechts 12.000 ton petroleum, of
3000 ton mindr an in 1934. In „normale''
jaren beraagt het verbruik ongeveer 1 1/2
millioen ton. De oorlog in Abessinië heelt
de behoefte sterk doen toenemen; hoeveel
méér men thans evenwel noodig heeft,
wordt streng geheim gehouden. Uit de
scheepvaartberichten valt af te leiden, dat
wekelijks ongeveer '200 ton benzine wordt
ingevoerd in de haven van Massawa. Aan
de hand van verschillende berekeningen komt
men tot de slotsom, dat Italië thans naar
schatting 14.000 ton per maand noodig
zal hebben, zoodat de hoeveelheid van 0.2
millioen ton, die méér is ingevoerd, op zijn
laatst op het eind van deze maand zal op
gebruikt.
Tot dergelijke schattingen kan men ech
ter alleen komen door gebruik te maken van
een aantal bronnen, die voor een deel met
elkaar in tegenspraak zijn; „gallons" en
„barrels", soortelijk gewicht en de verschil
lende beteekenissen van de woorden „pe
troleum", „benzine", „kerosine" e.a. moeten
een fantastischen rondedans uitvoeren, om
den feitelijken toestand zooveel mogelijk te
verheimelijken. Des niettemin kan men aan
nemen, dat Italië althans voor wat zijn pe-
troleumvooraden is aangewezen op een
voortzetting van den invoer, zoodat het ge
voelig zou worden getroffen door een even
tueel Amerikaansch embargo.
De voorraden.
Op dezelfde wijze komt men bij de steen
kolen tot de conclcsie, dat de in den loop
van dit jaar ingevoerde hoeveelheid van
2.2 millioen ton, te zamen met de eigen
productie die verigens van Janauari tot
Augustus 1935, in vergelijking met dezelf
de periode in 1934, terug is geloopen van
54.000 tot 47.000 ton— nog slechts 2 1/2
maand in de behoefte kunnen voorzien. De
voorraden gietijzer en staal, die volgens de
officieele statistiek einde Augustus slechte
2900 ton bedroegen, behoeven ook voort
durende aanvulling door middel van in
voer.
In sterke maten gestegen zijn de invoer
van andere metalen, als tin, koper en zink
Hier van moet Italië nog voor maanden en
maanden genoeg hebben. Wat wol en gum
mi betreft moeten de zichtbare voorraden
niet eens meer toereikend zijn voor een
maand; katoen heeft men voldoende voor
iets meer dan drie maanden. Zelfs wanneer
men rekening houdt met een buitengewone
stijging van aankoopen van grondstoffen
in de laatste weken en met tot het uiterste
doorgevoerde zuinigheid in het verbruik in
Italië, komt het ons toch voor dat de Lon-
densche schatting, volgens welke Italië nog
grondstoffen voor een jaar bezit, zeer aan
den hoogen kant is. Het is elkaar grijpen
van de Italiaansche en de buitenlandsche
handelstatistieken laat geen ruimte voor
het vermoeden, dat er aanzienlijke geheime
voorraden petroleum zouden kunnen be
staan tenzij men aanneemt, dat Mussolini
reeds jarenlang heeft rondgeloopen met het
plan, Abessinië aan te vallen.
Levens- en geldmiddelen.
Voor het voornaamste voedingsmiddel,
tarwe, heeft Italië zich bijna geheel van het
buitenland onafhankelijk weten te maken; het
te kort van 10 pet. aan vleesch wordt inge
haald door vleeschlooze dagen en gebruik
van visch. Hoe staat het nu met Italië's geld
middelen? De Banca d'Italia beschikt over
4 milliard lire aan goud, 300 millioen aan
buitenlandsche deviezen. 450 millioen aan
zilver. Hierbij komen de vrijwillige offers,
door die bevolking gebracht in den vorm
van edele metalen, van Italiaansche zijde
geraamd op 1 mlliard lire. Voorts komen
daarbij nog de gelden, welke de regeering in
het buitenland heeft uitstaan, door den Vol
kenbond eind September op 18 milliard lire
geschat, alsmede particuliere uitstaande gel
den in het buitenland, zeer verschillend ge
schat op van 5 tot 8 milliard lire, doch die
voor het grootste deel „bevroren" zijn. Wan
neer men thans onzeker geworden inkomsten,
als scheepsvrachien, toeristenverkeer enz.
buiten beschouwing laat, blijven alleen nog
over de inkomsten uit den uitvoer, die in
normale maanden gemiddeld 410 a 420 mil
lioen lire bedroegen, doch die thans, tenge
volge van de sancties, wel zullen terug-
loopen tot c_a. 165 millioen. Aan de debet
zijde staan, naast den schuldendienst en af
vloeiing van goud om den koers van de lire
te Pat ijs te steunen, in de eerste plaats de
inkoopen van grondstoffen.
Alles bijeengenomen, kan men aannemen,
dat Italië beschikt over een disponibele koop
kracht in het buitenland van ongeveer 12
milliard lire. Als het alle krachten inspant,
zou het daarmede, uit financieel oogpunt,
kunnen rondkomen tot eind September 1936.
Doch vóór het aanbreken van den regentijd,
in April, zal de beslissing moeten zijn ge
vallen in Abessinië.
Iedereen offert.
Gravin Yolanda Calvi di Bergolo, de oud
ste dochter van koning Victor Emmanuel,
heeft, evenals zoovele andere Italiaansche
burgeressen een bijdrage geleverd aan de
schatkist in den strijd tegen de economische
sancties. Zij heeft al haar gouden en zilveren
sieraden en munten ingeleverd en bovendien
afstand gedaan van haar auto, een voor
beeld, dat gevolgd is door den hertog van
Turijn, een neef van den koning van Italië.
De kroonprins en zijn vrouw hebben voor
het eerst gebruik gemaakt van de tram en
daarmede het hart gewonnen van de Napoli-
tanen. Zooals bekend heeft de prins last ge
geven, dat zijn auto's voortaan nog slechts
mogen worden gebruikt indien dit absoluut
noodzakelijk is.
Een zendeling heeft de schatkist een gou
den medaille van de orde van Menelik toe
gezonden, die hij jaren geleden van den
Abessinischen keizer had ontvangen.
Het ordeteeken lijkt wat op een Mal-
theser kruis met in het midden den leeuw
van Juda Honderd en vierentwintig leden
van de militaire politie, die op het punt staan
naar het oorlogsgebied te vertrekken, hebben
eveneens hun gouden sieraden geofferd.
Maar nog steeds staat de stad Milaan
vooraan in deze golf van offervaardigheid.
De hoeveelheid goud en zilver, door haar
burgers geofferd, overtreft die van andere
steden.
De beroemde geleerde Voronof, die op het
oogenblik in Italië vertoeft, heeft aan den
burgemeester der stad Imperia een schrijven
gericht, waarin hij scherp protesteerd tegen
„het egoïsme en de onrechtvaardigheid van
vijftig naties". Aan de Italiaansche regee
ring heeft de geleerde een kilo goud afge
staan.
De aartsbisschop van Florence heeft de
geestelijkheid van zijn dioces opgewekt het
volk de woorden „Geeft den keizer wat des
keizers is" in herinnering te brengen. Aan
gezien de fascistische regeering buitenge
wone moeilijkheden moet overwinnen is het
de plicht van iederen goeden burger en
iederen goeden christen de regeering bij te
staan. We geestelijkheid moet het volk dui
delijk maken dat het zoeken naar nieuwe
economische hulpbronnen en het tegenstand
bieden aan de sancties niet den oorlog ver
lengen, doch juist den vrede bevorderen.
Verder moet er op gewezen worden, dat in
het front tegen Jtalië het bolsjewisme niet
ontbreekt, dat onder het mom van strijd
voor den vrede en voor de eenheid van het
proleiariaat streeft naar een wereldrevolutie
en dat de basis van alle autoriteit wil ver
nielen.
De kardinaal-aartsbisschoppen van Genua
en Milaan hebben de geestelijkheid van hun
aartsdiocees aangespoord de bevolking op te
wekken tot het geven van alle soorten metaal
aan den staat.
PESSIMISME TE ROME.
Politieke situatie toegespitst.
De diplomatieke redacteur van Stefani
schrijft, dat men er in Romeinsche politieke
kringen met groot pessimisme op wijs*, dat
de hevige campagne van de zijde der sanc-
tielanden tegen het Fransch—Britsche plan
de situatie verscherpt en de mogelijkheden
van een oplossing op den achtergrond
schuift.
Anderzijds voorziet het ontwerp in zekere
voorwaarden, welke de Italiaansche publieke
0[ in ie niet voldoende kan achten. De bevol
king van Aksoem heeft de Italiaansche be
zetting gevraagd en mag niet aan de wraak
van de Ethiopische vorsten worden overgele
verd. Assab is reeds door Italië als Fransche
haven aangeboden, maar Abessinië heeft
geweigerd zich ervan te bedienen. Het ge
bied van Tigre, dat buitengemeen bergachtig
is en het gebied van Ogaden met zijn ma
lariakoortsen en woestijnen bieden geen
groote mogelijkheden voor kolonisatie. Ten
slotte zijn de handelsconcessies ten zuiden
van den achtsten breedetegraad belast met
gevaarlijke hypotheken van Addis Abeba,
hetgeen regelrecht in strijd is met een mo
derne, effectieve kolonisatie.
De redacteur komt tot de slotsom, dat
alles bijeen genorSètfMeHtaliaansche behoef
ten op een dergelijke wijze niet voldaan zou
den zijn.
De ontwikkeling van Tigre.
De administratieve organisatie van Tigre
wordt methodisch voortgezet en neemt een
definitief karakter aan. De landbouwwerk-
zaamheden zijn met versneld tempo opnieuw
ter hand genomen en het handelsverkeer
neemt voortdurend toe. Deze ontwikkeling
wordt vergemakkelijkt door de zeer onlangs
aangelegde groote wegen. Ook het aantal
scholen neemt snel toe. De bisschop draagt
door veelvuldige voorstellingen bij aan de
beschaving, welke bezig is heel Tigre te ver
levendigen en te vervormen.
Een artikel van de Popoio d'Italia.
In de Popoio d'Italia verschijnt morgen
een artikel over de houding van de sanctie-
landen tegenover het FranschBritsche
voorstel. Daarin wordt erop gewezen, dat de
internationale kringen, die een anti-fascisti
sche campagne voeren ter verdediging der
slavernij in Ethiopië zich thans verzetten
tegen gedachtenwisseling. Hun fanatisme
staat niet toe, dat men met Italië beraad
slaagt. Zelfs op gevaar af Europa in vlam
te zetten, blijven zij den fakkel der sancties
zwaaien. Voor deze brandstichtende revolu-
tionnairep is de Volkenbond niet meer dc
bond der souvereine naties, welke voor den
vrede samenwerken, maar een kliek, dU ..an
de lastgeving van de tweede en de derde In
ternationale is onderworpen. Deze last/»
ving is oorlog zonder pardon tegen het fas
cistisch Italië, voortaan ie het sanctionisme
en het program der omverwerping hetzelfde.
Hte blad voegt eraan toe, dat de nota van
den negus geheel in het kader van deze ma
noeuvre past. De argumenten van de Abes-
sinische nota herinneren aan de Geneefsche
debatten van de door Addis Abeba betaalde
advocaten. Zij herinneren ook aan de oude
methoden van de Abessinische regeering ten
einde tusschen de Europeesche mogendheden
een breuk te veroorzaken en tusschen de
tegenstellingen in te glippen.
Het blad besluit: De moeilijkheden in en
buiten Europa gemaakt, voordat de bespre
kingen aan den gang zijn, zijn van dien
aard, dat geen enkel optimisme gerechtvaar
digd is. Italië houdt aan zijn gedragslijn in
Afrika en Europa vast, te meer omdat men
een snelle en beslissende oplossing niet in
het zicht heeft.
Dr. Benesj als opvolger aanbevolen.
Staatspresident Masaryk heeft in de bijeen
komst, waarin hij zijn ambt neerlegde, een
verklaring van hem door den kanselier Samul
doen voorlezen. Hierin wordt" o.m. gezegd:
Wij hebben een goede buitenlandsche politiek
noodig, en in het binnenland gerechtigheid
tegenover alle burgers, van welke nationali
teit zij ook zijn. Ik zou U gaarne zeggen, dat
ik dr Benesj, met wien ik heb gewerkt en
dien ik ken, als mijn opvolger aanbeveel. Ik
heb h-*t volle vertrouwen, dat alles zal goed
gaan; wanneer God wil, zal ik U nog een
poos aanschouwen. Ik verzoek U mijnheer
de minister-president, van mijn aftreden ken
nis te nemen.
Na de toespraak van president Masaryk
namen achtereenvolgens minister-president
dr. Hodza, de president van de Kamer Maly-
petr en de president van den senaat het
woord om den scheidenden president den
dank van de natie over te brengen. Nadat de
minister-president te Praag was terugge
keerd, werd op zijn ambtsgebouw de stan
daard van den staatspresident geheschen ten
teeken, dat de bevoegdheden van den presi
dent tot de verkiezing van een nieuwen
staatspresident op de regeering overgaan.
Masarvk, bevrijder-president.
De ministerraad van Tsjecho-Slowakije
heeft zijn goedkeuring gehecht aan een
wetsontwerp, volgens hetwelk de eerste
president van de republiek na zijn aftreden
in dezelfde juridische en materieele omstan
digheden blijft en ook zijn titel behoudt.
Volgens dit ontwerp zal Masaryk den
titel van „Bevrijder-president" voeren. Het
slot Lany blijft zijn residentie.
Als laatste bestuursdaad heeft de scheiden
de president vóór zijn aftreden zijn handtee-
kening gezet onder een politieke amnestie,
welke betrekking heeft op alle personen, die
wegens politieke misdaden en vergrijpen zijn
veroordeeld.
Woensdag presidentsverkiezing
Minister-president dr. Hadza heeft de leden
van de Nationale Vergadering op grond van
het grondwetsartikel bijeengeroepen op 18
December des voormiddags om half elf in de
Wladilaw-zaal van de Burcht te Praag voor
de verkiezing van den nieuwen president en
voor het aanhooren van de door hem af te
leggen belofte.
De oude Wladislaw-zaal, waarin de Mid
deleeuwen tal van Boheemsche koningen zijn
gekozen, wordt voor de plechtige presidents
verkiezing met koortsachtigen ijver in orde
gemaakt.
Tot dusverre zijn de partijen het in meer
derheid niet eens kunnen worden over één
enkelen candidaat, doch de onderhandelingen
daarover duren voort.
DE BRITSCK—FRANSCHE
VREDESVOORSTELLEN.
De Belgische Werkliedenpartij
er tegen.
Het Dagelijksch Bestuur der Belgische
Werkliedenpartij heeft een telegram aan den
Volkenbond gezonden, waarin wordt ver
klaard
„In naam der Belgische Werklieden Partij,
welke meer dan 600000 leden telt en waarin
37 pet. van het kiezerscorps des lands ver
trouwen stelt, teekenen wij verzet aan tegen
de regeling van het ItaliaanschAbessinisch
conflict, welke een premie beteekent voor den
aanvaller en een rechtsweigering jegens het
slachtoffer, dat al zijn vertrouwen in het
Volkenbondspact had gesteld.
De eventueele aanneming dezer regeling
verontrust ten zeerste de burgers der kleine
landen voor wie het regiem der gemeen
schappelijke veiligheid de eenige waarborg
vormt tegen een aanval, zooals deze, waar
aan de Italiaansche regeering zich schuldig
heeft gemaakt tegenover Abessinië.
POLITIEKE HEETHOOFDEN
GESTRAFT.
In Polen.
In het proces tegen 45 leden van het uiterst
rechtsche „Nationale Kamp", die ervan wa
ren beschuldigd op den dag van de jongste
parlementsverkiezingen in Polen verschillen
de stemlokalen overhoop te hebben gezet,
werden vijf der beklaagden tot twee tot vier
jaar gevangenisstraf veroordeeld. Dertig be
klaagden kregen vrijheidsstraffen van zes
maanden tot anderhalf jaar. Tien beklaagden
werden vrijgesproken.
EEN TAAI GESTEL.
De 37-iarige gemeente-ontvanger van Ver-
sailles in den Amerikaanschen staat Mis-
souri, George Frisbie is te Booneville in het
ziekenhuis overleden, nadat hij in de laatste
vier jaar honderd en dertig bloedtransfusies
en verscheidene zwaardere operaties wegens
bloedarmoede had doorstaan.
DUITSCHE KLOOSTERBROEDERS
VEROORDEELD.
Wegens zedenmisdrijven.
Te Münster is uitspraak gedaan in het
proces tegen 15 leden van de Congregatie
der Barmhartige Broeders van het Gesticht
Maria-Lindenhof te Dorsten, beschuldigd
van zedenmisdrijven.
Het proces werd in het geheim gevoerd.
De getuigen, epileptici, zwakzinnigen en
geesteszieken, konden niet in het gerechts
gebouw verschijnen, waarom de terechtzit
ting in het sanatorium Marienthal in Mün
ster moest worden gehouden. Negen ver
dachten werden tot gevangenis- en tuchthuis
straffen veroordeeld. Vijf anderen, onder wie
de Broeder Overste, moesten worden vrijge
sproken,
Hoe lang zal Italië het uithouden?
(Dag. Overzicht).
Pessimisme te Rome. (Buitenland)
Het aftreden van president Masa
rijk; Dr. Benesj als opvolger aanbe
volen. (Buitenland).
Auto-ongeluk te Heemstede; 1
doode, 4 gewonden. (Binnenland).
Duitsch vliegtuig neergestort; 7
passagiers gedood, (Luchtvaart).
Geen radio-rede over „De Beul"?
(Binnenland).
Dr. Euwe wereldkampioen scha
ken. (Sport).
Oude vrouw te Haarlem levend
verbrand. (Binnenland).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
Evenals vorige jaren is ook dit jaar
weer gelegenheid voor het plaatsen van
NIEUWJAARSWENSCHEN in ons
nummer van DINSDAG 31 DECEMBER.
De prijs bedraagt 50 cent voor een
enkele advertentie van 5 regels a con
tant.
U zoudt onze administratie ten zeer
ste verplichten door nu reeds Uw
Nieuwjaarswensch aan ons bureau
VOORDAM 9 op te geven.
Ook kunt U ons Uwe advertentie
doen toekomen door tusschenkomst
van onze agenten en van H. H. Boek
handelaren.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI
A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
MET EEN GESTOLEN AUTO
VERONGELUKT.
Eén doode en vier gewonden.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag om kwart over twaalf heeft
een ernstig auto-ongeluk op den
Heerenweg te Heemstede één doode
en vier gewonden geëischt.
Een vijftal Amsterdamsche jon
gelui, t.w. de 16-jarige G. N., de 16-
jarige F. N., de 18-jarige W. A., de
26-jarige J. M. S. en de 21-jarige G.
L., had Zaterdagavond in de hoofd
stad de hand gelegd op een auto,
welke het onbeheerd aantrof en
ging hiermede uit toeren De tocht
ging over Utrecht, Den Haag en
Leiden met de bedoeling om via
Haarlem naar de hoofdstad terug te
keeren en de wagen daar ergens
langs den weg te laten staan.
Omstreeks middernacht, toen men Benne-
broek doorreed, bleek de benzinevoorraad
geheel verbruikt te zijn en men begaf zich
naar een garage om brandstof bij te vullen.
Toen men op het punt stond om weg te rij
den, wilde juist een politieman het portier
van de auto openen om den bestuurder naar
zijn papieren te vragen. Deze laatste, de 16-
jarige G. N., gat echter vo! gas, en met dui
zelingwekkende vaart verdween de wagen
met de vijf jongelieden in de richting Haar
lem. In een lichte bocht van den weg, even
voorbij de Zandvoortsche laan, kwam de ca-
tastrophe. De auto botste hier tegen een
boom en kwam tegen een tweede boom tct
stilstand. G. L., die naast den bestuurder
zat, was op slag dood. De bestuurder zeif
kwam met een enkelfractuur en eenige lichte
verwondingen vrij. Van de drie overige in
zittende werden er twee zwaar gewond, ter
wijl de derde lichte verwondingen opliep.
Een juist passeerende geneesheer uit Lei
den verleende de eerste hulp waarin hij werd
bijgestaan door den bestuurder van een
langskomende auto en een waker van den
nachtveiligheidsdienst.
Het lijk van G. L. is naar het lijkenhuis
van Heemstede vervoerd; de vier gewonden
werden per ziekenauto naar het Diaconessen-
huis te Haarlem overgebracht.
De politie heeft de ouders van de slachtof
fers van het noodlottig gebeuren in kenn s
gesteld.
De auto, welke aan de voorzijde gehee'
was ingedrukt, is naar het terrein van Opci:
bare Werken gesleept.