DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Minister Eden's taak begonnen.
Ho. 4
Maandag 6 Januari 1936
138e Jaargang
TtaqeUiksch
De tijd van reizende ministers
voorbij
Mac Donald Sr. weert zich.
ZBuitmland
Wat vandaag de
aandacht trekt»..
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprqs per
3 maanden bq vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
1ÊÈ
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENJ
Van 15 regels f 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Minister Eden is Downing Street in
gewandeld en links afgeslagen (of
rechts indien hij uit het park kwam)
door de poort naar 't Foreign Office. Hij
heeft het meer gedaan, maar dan deed
hij het als minister voor Volkenbonds
zaken; thans ging hij als Foreign
Secretary compleet. Niet alleen de
zaken van den Volkenbond, maar alle
buitenlandsche zaken zijn nu onder zijn
zorg gekomen. Den jongsten Foreign
Secretary dien Engeland in 80 jaren
heeft gehad, wacht een formidabele
taak.
Voorloopig moeten de oorlog in Abessi-
nië en zijn weerslagen in Europa hem in de
eerste plaats bezighouden, maar andere
vraagstukken van gewicht zijn inmiddels
gerezen. De betrekkingen met Egypte zul
len spoedig de aandacht van den nieuwen
minister eischen, maar aangezien hij zich tot
heden niet met deje zaak heeft bemoeid,
moet hij er zich eerst inwerken. De wereld
in haar geheel heeft reden om aan den
eersten gan van dezen minister naar zijn
kabinet bijzondere beteekenis toe te ken
nen. Want, naar immers te kennen is
gegeven, kan deze gang worden beschouwd
als de inleiding van een nieuwe methode
van behandeling van buitenlandsche zaken,
of misschien een hervatting van een oude
methode. De laatste jaren hebben ministers
van buitenlandsche zaken vaak buiten hun
gezanten om gehandeld. Zij reisden ver en
vaak en traden in persoonlijke verbinding
met hun ambtgenooten van andere landen.
De pers gaf aan zulke samenkomsten veel
gerucht en maakte flink misbaar, zoodat er
haken en oogen waren, of zelfs een klein
haakje of een enkel klein oogje. Het was de
open diplomatie, waaraan de beroepsdiplo
maten weinig deel hadden.
Beroepsdiplomaten,
hebben er tegen gefulmineerd en ver
klaard, dat in het schelle licht der open
baarheid kleine misverstanden tusschen
confereerende eerste ministers of ministers
van buitenlandsche zaken of op zichzelf on
belangrijke verschillen van zienswijze on
rustbarende en misprijzende aandacht kre
gen, welke buiten alle verhouding waren
tot hun werkelijke beteekenis en dat dit tot
verslechtering van de internationale ver
standhouding heeft geleid. Intusschen heb
ben zij den zegen van de oude, geheime
diplomatieke methode, welke den grooten
wereldoorlog niet heeft kunnen voorkomen,
niet kunnen bewijzen. In zooverre hebben
zjj echter in Engeland het pleit gewonnen
dat met Eden's ambtsaanvaarding, naar ons
te verstaan is gegeven, de tijd van reizende
ministers voorbij is en dat men terug zal
keeren naar de oude werkwijze, met den
Foreign Secretary thuis en de gezanten in
het buitenland. Dat neemt niet weg, dat
minister Eden zijn land in Genève zal blij
ven vertegenwoordigen, wanneer daar be
langrijke zaken moeten worden behandeld, j
De nieuwe minister is in menig opzicht
nog een gesloten boek. In en om het parle
ment kent men hem weinig mèer dan van
aanzien. Hij heeft een grooten naam gekre
gen als kampioen van den Volkenbond.
Niet alleen heeft hij pal gestaan voor de
beginselen van het Covenant in het conflict
tusschen Italië en Abessinië, maar hij is
hoofdzakelijk verantwoordelijk geweest
voor de aanwending van een internationale
politiemacht in het Saargebied en voor de
ontspanning toen Joego-Slavië en Honga
rije over den moord op koning Alexander
in ernstig conflict dreigden te komen. Maar
overigens verkeeren ook zij die het meest
om en met hem hebben gewerkt in onzeker
heid over zijn karakter en persoonlijkheid.
Alle bekendheid is grootendeels oppervlak
kig. Desniettemin hebben millioenen in En
geland hun hoop op hem gevestigd.
In het orgaan van Ramsey MacDonald
New Letter komt een artikel voor, waar
door de reeds zoo onzekere binnenlandsche
toestand nog ingewikkelder wordt gemaakt,
daar niet alleen critiek wordt geoefend op
oud-minister Hoare, doch ook op den ore-
mier Baldwin. Deze opmerkingen hebben
verwondering gewekt, daar de nationale
labourpartij tot nu toe geen oordeel over de
jongste gebeurtenissen had uitgesproken.
Het artikel vergroot de kansen op een nieu
we binnenlandsche crisis.
Het orgaan maakt bezwaar tegen de
critiek, die Hoare en Baldwin geoefend
hebben op de reizen van ministers en de
z.g. nieuwe diplomatie. Het is van meening,
dat juist de persoonlijke besprekingen der
ministers van groot nut zijn geweest. Blijk
baar willen Baldwin en de conservatieven
terugkeeren naar de oude wijze van onder
handelingen, uitsluitend door de gezanten.
Dat de jongste internationale bijeenkomst
man ministers, welke te slecht werd geleid,
tot een zeer ongelukkige impasse leidde, is
nog geen reden, om een algemeenen regel
voor de toekomst op te stellen, zonder dat
vooraf de kwestie is bestudeerd. Hoare
wordt er van beschuldigd, dat hij zijn in
structies te buiten is gegaan. Baldwin
wordt verweten, dat hij eerst in beginsel de
collectieve verantwoordelijkheid heeft aan
vaard en daarna weer verworpen. Het or
gaan publiceert dan de scherpe commen
taren tijdens de Lagerhuisdebatten van 19
December.
Uit dergelijke artikelen blijkt wel, hoe de
openbare meening zich tegen de houding
van de regeering verzet en dat er mee-
ningsverschillen in het kabinet bestaan, die
het voortbestaan van het kabinet van na
tionale eenheid niet gemakkelijker maken.
Queen Mary-Herrie.
Uit Liverpool wordt gemeld, dat de con
ferentie voor transatlantisch passagiersver-
keer in verband met de aankondiging van
de Cunard White Starline, zich van de
conferentie te zullen terugtrekken, vroeger
zal worden bijeengeroepen dan aanvanke
lijk was bepaald.
De Cunard White Starline heeft haar aan
kondiging gedaan als gevolg van oneenig-
heid tusschen de leden over de klassificatie
van de Queen Mary als huttenschip. Indien
de conferentie vroeger bijeenkomt, dan
blijft de mogelijkheid bestaan, dat in de
voorbesprekingen overeenstemming kan
worden bereikt over de basis van de klassi
ficatie, in welk geval de Cunard White
Starline haar besluit zou kunnen intrekken.
Besprekingen tusschen deze lijn en de
maatschappijen van ,'t vasteland zijn de
meening toegedaan, dat de tarieven van de
Queen Mary, een schip van superieure
snelheid en tonnage, hooger behoort te zijn
dan die van huttenschepen en meer in
overeenstemming met schepen als de Bre-
men, de Europa en de Normandie.
De voorstellen van de tarievencommissie
van de conferentie, aan de Cunard White
Starline gedaan in dit verband, bleken voor
de maatschappij onaannemelijk, waarop
haar besluit zich van de conferentie terug
te trekken is gevolgd. De directie van de
Engelsche maatschappij gelooft intusschen,
dat de kwestie vreedzaam en vriendschap
pelijk zal worden geregeld.
DE REDEVOERING VAN PRESIDENT
ROOSEVELT.
De meening van de Iswestia.
De Iswestia schrijft te Moskou naar aan
leiding van de boodschap van president
Roosevelt aan het congres en het ingediende
wetsontwerp inzake de neutraliteit, dat deze
beide documenten naar den geest zijn ver
vuld van de erkenning der werkelijkheid
vpji het gevaar voor oorlog en den wensch
dèn moreelen en materieelen invloed van de
Vereenigde Staten op den loop der wereld
geschiedenis te handhaven, zq het ook
slechts binnen betrekkelijk enge grenzen,
welke hiervoor worden getrokken om tot
iederen prijs buiten het conflict te blijven.
Alle landen en volken, die streven naar
de handhaving van den vrede moeten de
woorden van den president waardeeren, dat
de meerderheid der menschen onvoorwaar
delijk is vervuld van den innigen wensch
van den vrede en dat het noodig is met het
oog op het toenemend"*oorlogsgevaar waak
zaam te blijven.
Het blad merkt op, dat het niet moeilijk
te raden is, dat president Roosevelt met de
landen, welke vervuld zijn van een geest
van autocratie en aggressie Japan, Italië en
Duitschland bedoelt.
Voorloopig geen ingrijpende
voorstellen.
Van wei-ingelichte zijde, waar men in
nauwe relatie staat met het Witte Huis,
wordt verklaard, dat voorloopig van Roose
velt geen ingrijpende hervormingsvoorstel
len te wachten zijn. Men neemt aan, dat hq
bij den aanvang van de eigenlijke verkie
zingscampagne het kiezerscorps zijn nieuwe
voorstellen zal voorleggen, waarbij hij het
volk de keus zal geven, hem in zijn functie
te handhaven met een mandaat voor ver
dere ingrijpende hervormingen, of een
tegenstander te kiezen, die een einde zal
maken aan de belangrijkste onderdeelen
van de New Deal.
In leidende democratische kringen is men
ervan overtuigd, dat Roosevelt, ondanks het
feit, dat zijn populariteit hier en daar is
gaan tanen, met een zeer groote meerder
heid herkozen zal worden.
Lof en blaam voor Roosevelt.
De voorzitter van het hoofdbestuur der
democratische partij, James A. Farley, heeft
te New York een rede gehouden, waarin hij
een feilen aanval deed op degenen, die
slechts critiek weten te oefenen op alles wat
Roosevelt doet eni zegt. Het scherpst hekel
de hij hun defaitisme, waarmee zij in het
land de vrees tracihtten te wekken, dat de
terugkeer van de welvaart slechts een illusie
was, en zij het geloof in het herstel onder
mijnden.
In een eveneens gisteravond in de Natio
nale Republikeinsche Club gehouden rede
verklaarde de afgevaardigde Hamilton Fish,
dat de Congresboodschap van Roosevelt
niets dan een „propaganda-speech van
laag-bij-de-grondsche soort" was.
Duitschland niet bedoeld?
In Amerikaansche regeeringskringen zou
men, naar de meening in de Wilhelmstrasse,
Duitschland niet bedoeld hebben, toen Roo
sevelt in zijn Congresrede sprak over de
autocratische, agressieve mogendheden. In
Duitsche regeerirtgskringen neemt men
aan, dat hij hiermède uitsluitend heeft ge
zinspeeld op Italië jen Japan.
Italië heeft nog geen standpunt
bepaald.
In den loop van Zaterdag konden nog
geen inlichtingen verkregen worden over
het standpunt, dat men in Italië inneemt
ten opzichte van de radiorede van president
Roosevelt, en het nieuwe wetsontwerp op
de Amerikaansche .neutraliteit. Men wil
hier eerst den verledigen tekst afwachten.
De bladen publiceeren met groote koppen
uittreksel, waarbij zij in het bijzonder den
nadruk laten vallen op de passages betref
fende de kwestie van het uitvoerverbod.
In de berichten uit Washington, Londen
en Parijs wordt algemeen de opvatting
naar voren gebracht, dat met het standpunt
van Roosevelt de ontworpen Amerikaan
sche uitvoerbeperkingen niet alleen voor
den aanvaller, maar ook voor alle aan een
sanctie-oorlog deelnemende staten zullen
gelden. Vooreerst wil men algemeen daarin
de hoofdgedachte zien van Roosevelt's
boodschap, die niet kan worden beschouwd
als een solidariteitsverklaring der Vereenig
de Staten met den Volkenbond, gelijk de
correspondent van de „Tribuna" uiteenzet.
Veeleer staat het duidelijke voornemen geen
speciale aandacht te wijden aan de staten,
die aan militaire sancties deelnemen, in
duidelijke tegenstelling tot den volkenbond.
AARTSBISSCHOPPEN VOOR DEN
VREDE.
Beroep op loyaliteit.
In hun gisteren te Londen gehouden pre-
dicatie hebben de aartsbisschoppen van
Canterbury en York een beroep gedaan op
de loyaliteit van het christelijk geweten,
opdat er vrede in Europa zal komen. Zij la
zen. een schrijven van deze inhoud voor, dat
geteekend was door vele hooge geestelijken.
ZELFMOORDENAAR SPRINGT IN
KRATER.
Met groote moeite gered.
De „anti-zelfmoord-brigade" van Osjima
in Japan is erin geslaagd een levensmoe
man, die in den voor dit doel veel gebruik
ten krater Miharayama op het eiland Osji
ma gesprongen was, te redden. Zoodra ont
dekt was, dat weer een zelfmoordpoging
was ondernomen, had de genoemde brigade
tien leden opgeroepen, die heldhaftige po
gingen in het werk stelden om den bewuste
loos in den krater liggenden man van een
wissen dood te redden. Hun pogingen wer
den door de dichte dampen, die uit den kra
ter opstegen, verijdeld. Eindelijk bood zich
een der tien vrijwilligers aan met touwen
af te dalen. Hij slaagde er werkelijk in den
man te bereiken, die ten slotte met vereen
de krachten opgeheschen werd. Hij is thans
in het ziekenhuis opgenomen en begint
reeds weer op krachten te komen.
FASCISTISCHE ORGANISATIES
ONTBONDEN.
In Bulgarije.
Op grond van een besluit van den minis
terraad in Bulgarije heeft de minister van
binnenlandsche zaken een verbod uitge
vaardigd voor en bevel gegeven tot ontbin
ding van den bond der Bulgaarsche Natio
nale Legioenen en der Fascistische organi
satie Rodna Sasjtita. De bond der nationale
legioenen heeft ongeveer 40.000 leden,
hoofdzakelijk studenten en leerlingen van
hoogere onderwijsinrichtingen. De Rodna
Sasjtita, een soort Heimwehr, had sedert
1933 nog slechts weinig beteekenis.
WEDEROM EEN ROODE KRUIS-
AMBULANCE GEBOMBARDEERD.
Ditmaal de Egyptisch-Abessinische.
Geen menschenlevens te betreuren.
De Londensche bladen maken op op
vallende wijze melding van geruchten
uit Harrar en Addis Abeba volgens wel
ke wederom een Roode Kruis-ambu-
lance in de nabijheid van Daggaboer
aan het Zuidelijk front door Italiaan-
sche vliegtuigen zou zijn gebombar
deerd.
Na het verschijnen van de bladen
ontvangen berichten, waaronder een of
ficieel communiqué van de Abessinische
regeering, bevestigen deze de geruchten
De gebombardeerde Roode Kruis-am-
bulance was de Egyptisch-Abessinische,
waarbij zich ook twee Britsche missio
narissen bevonden. De ambulance heeft
aanzienlijke schade geleden. Menschen
levens zijn gelukkig niet verloren ge
gaan.
De bombardementsaanval zou zijn
uitgevoerd door vijf Italiaansche vlieg
tuigen.
HOLLANDERS NAAR DESSIE.
Op punt van vertrekken.
De Zweedsche consul heeft van prins
Karei van Zweden een telegram ont
vangen, waarin deze meedeelt, dat
honderden Zweden bij het Roode
Kruis wenschen te worden ingedeeld
om de gewonde Abessinische krijgslie
den te helpen. De Nederlandsche am
bulance, waarbij zich zes artsen be
vinden, staat op het punt Addis Abeba
te verlaten om naar Desie te vertrek
ken. Ambulances uit Finland en Noor
wegen worden nog verwacht, alsmede
een Britsch detachement van de grens
van Soedan.
Alle thans in Abessinië verblijvende
detachementen verwachten verster
king.
VERLAAT MARLENE DIETRICH
AMERIKA?
Naar uit Hollywood wordt vernomen
is de bekende filmster Mariene Diet-
rich voornemens de Ver. Staten te ver
laten aangezien zij het hooge levenson
derhoud, de belastingen en de loonen
voor de zes lijfwachten voor haar doch
tertje niet meer kan opbrengen.
Volgens contract ontvangt de film
ster 200.000 gulden voor iedere filrn.
Twee jaar geleden ontving zij de eerste
afpersingsbrieven, waarin werd ge
dreigd met ontvoering van haar kind
en sindsdien heeft zij zes lijfwachten
aangesteld.
BANDIETEN OVERVALLEN TREIN.
Zeven Chineezcn en twee Japanners
gewond.
Eenige Japansche bandieten, gekleed in
het uniform van het corps „vredebewaar-
ders" hebben in de gedemilitariseerde
zone een overval gepleegd op den trein Pe-
king-Sjanhaikwan. Zij verwondden zeven
Chineezen en twee Japanners, waaronder
een Japanschen gendarme. De bandieten be
roofden de passagiers van hun eigendom
men.
Naar verluidt zal namens het Japansche
garnizoen een krachtig protest ingediend
worden bij generaal Soeng Tsje Joean en
Jin Joe Keng, die verantwoordelijk zijn
voor de handhaving van orde en rust langs
de spoorlijn Peking—Sjanhaikwan.
HELSCHE MACHINE ONTPLOFT IN
JOODSCHE ZAAK.
Drie personen te Wilna zwaar
gewond.
In een muziek- en radiohandel te Wilna
in Polen, welke in Joodsche handen is, is
gisteravond een helsche machine ontploft,
waardoor de eigenares en twee vrouwelijke
bedienden zwaar gewond werden. In den
winkel zelf werd een groote verwoesting
aangericht. Men neemt aan dat men de da
ders van dezen aanslag heeft te zoeken on
der de nationale jeugdbeweging.
DE DOOD VAN THELMA TODD.
Niet aan een ongeluk te wijten.
Het gerechtelijk onderzoek naar den
dood van de filmster Thelma Todd is te
New York gesloten zonder dat eenig licht
ontdekt is in deze geheimzinnige zaak.
Vastgesteld werd slechts, dat de dood
piet aan een ongeluk geweten kan worden.
Minister Eden's taak begonnen.
(Dag. Overzicht).
Wederom laffe Italiaansche lucht
aanval, thans op Egyptische Roode-
Kruis-ambulance. (Buitenland),
Na de redevoering van Roosevelt;
perscommentaar. (Buitenland).
Ernstige overstroomingen in
Frankrijk. (Buitenland).
De Maas wast gestadig. (Binnen
land).
Hollandsche Roode-Kruis-ambu-
lance naar Dessie. (Buitenland).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
DE GEDOODE ITALIAANSCHE
PILOOT.
Abessinische opvatting.
Ten aanzien van de Italiaansche verkla
ring, dat gebombardeerd is als vergelding
voor den dood van den onder-luitenant-vlie
genier Tito, die door de Abessiniërs was ge
dood, wordt van Abessinische zijde ver
klaard, dat deze opvatting misplaatst is.
De Abessiniërs zijn van oordeel, dat het ge
oorloofd is ook een vliegtuig, dat achter de
frontlijn daalt, met hun primitieve wapenen
als zwaard en lans aan te vallen en de be
manning onschadelijk te maken, aangezien
zij bjj hun landing ook gebruik maken van
hun mitrailleur tegen de Abessiniërs. De
Abessiniërs achten zich tegenover een
vijand, die met gasbommen ambulances aan
valt en deze met mitrailleurvuur bestookt,
gerechtigd te handelen, zooals zq hebben
gedaan.
NOODWEER BOVEN FRANKRIJK.
Het noodweer, dat sedert eenige da
gen met ongekende hevigheid boven
Frankrijk woedt, richt iederen dag op
nieuw ernstige verwoestingen aan. Er
valt bijzonder veel regen. In tal van
streken zijn de rivieren buiten haar
oevers getreden, waardoor geheele ge
bieden onder water staan.
In verschillende laaggelegen dorpen en
stadsdeelen staat het water zeer hoog. De
schade aan de te velde staande gewassen is
aanzienlijk. De Seine is zoodanig gewassen,
dat de kaden onder water staan. De situatie
te Parijs is voorshands evenwel nog niet
dreigend.
In het departement Indre-et-Loire is een
spoorbrug bezweken juist op het oogenblik,
dat een trein over de brug reed. De locomo
tief sloeg om, terwijl de laatste wagon uit de
rails liep. De reizigers zijn er met den schrik
afgekomen. Niettemin is de materieele scha
de aanzienlijk.
Bij Niort (departement Deux-Sèvres) zijn
gendarmen en militairen behulpzaam ge
weest bij de ontruiming van verschillende
huizen. Deze ontruiming werd met het oog
op gevaar noodig geacht. Men vreest, dat
twee personen, die vermist worden, zijn ver
dronken. Te Poitiers (departement Vienne)
hebben de bewoners aanzegging ontvangen
de kelders te ontruimen. Bij Tonnere (Yon-
ne) zijn geweldige rotsmassa's losgeraakt.
Verscheidene werkplaatsen en huizen zqn
bedolven. Er zijn geen persoonlijke ongeluk
ken voorgekomen.
Een geweldige lawine van sneeuw, doch
ook van steenen, heeft het baanvak tusschen
Chamonix en La Fayet geblokkeerd.
NIEUWE ITALIAANSCHE
BOMAANVALLEN.
Tijdens een hevigen Italiaanschen lucht
aanval aan het Noordelijk front zijn boven
de stad Amba Aleja, ten Zuiden van Mak-
kale, gifgasbommen geworpen. Eenige per
sonen werden gedood en verscheidene ge
wond. In den namiddag van 2 Januari wier
pen drie Italiaansche vliegers gifgas- en
brandbommen boven Debnat en Debre To-
bor.
Aan het Zuidelijk front werd de stad
Corem gebombardeerd, terwijl ook Dagga
boer opnieuw met bommen bestookt werd.
Volgens de laatste berichten werd bij het
eerste bombardement van Daggaboer de ge
heele Egyptische ambulance vernield. Er
zijn geen slachtoffers te betreuren.
Van vooraanstaande Abessinische zijde
wordt verklaard, dat men ten zeerste ver
ontwaardigd is over het voortdurende bom
bardeeren van Roode Kruis-posten door de
Italianen, en dat men zich afvraagt wat de
groote Europeesche mogendheden tegen
deze schending der heiligste internationale
instelling zullen doen. Men heeft Abessinië
aanvankelijk toelating tot het Internationale
Roode Kruis geweigerd, omdat van deze in
stelling slechts beschaafde volken deel zou
den kunnen uitmaken. Het herhaaldelijk
bombardeeren van Roode Kruisposten door
de Italianen, die door dit ten derde male te
doen duidelijk toonen, dat zij het opzettelijk
doen, schaadt het Europeesche prestige
enorm.
J
