DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Wetsontwerp inzake de onredelijke
executies goedgekeurd.
Het Engelsche Lagerhuis bijeen.
SxtgeCiikscA OmvücfU
^Buitenland
No. 31
138e Jaargang
Eerste Kamer
Een labour-resolutie ingediend en verworpen
met groote meerderheid.
KONINKLIJKE BOODSCHAP.
De moord op Gustloff.
Waf vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
franco door het geheele Rijk f 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN:
Van 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk-
kerü v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C 9,
postgiro 37000. Telef 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 6 Februari 1936 Hoofdredacteur: T). N. ADEMA.
DEN HAAG, 5 Februari.
Met 38 tegen 5 stemmen heeft de senaat
het wetsontwerp goedgekeurd, waardoor
onredelijke executies worden voorkomen
van met hypotheek bezwaard onroerend
goed. Tegen hebben gestemd de beide
N. S. B.-ers, de christelijk-historischen Ter
Haar en De Gijselaar en de katholiek De
Jong.
De laatste verweet de regeering, dat zij
met haar wetsontwerp inzake de vaste
lasten zelve de hypotheekgevers onrustig
had gemaakt, zoodat zij er toe komen, hy
potheek niet meer of slechts tegen hooge
rente beschikbaar te stellen, of geneigd
worden tot executie om zoo hun verlies
zooveel mogelijk te dekken. In het wets
ontwerp inzake de vaste lasten staat wel,
dat de grootte van hoofdsom en rente niet
zal worden aangetast, maar het is de
vraag, of dit wetsontwerp, waaraan de re
geering nog steeds doktert, wet zal wor
den. De landbouwer en de kleine zakeh-
man, aldus mr. De Jong, zullen nu slechts
door bankinstellingen geholpen kunnen
worden en z. i. gaan dezen tegenover hen
niet gemakkelijk tot hypotheekverstrek
king over. Daarom wenschte hij een Staats-
credietbank, met uitgifte van pandbrie
ven. De regeering had er in de stukken al
op gewezen, dat verwezenlijking van dit
denkbeeld tientallen millioenen zou kosten.
Jhr. van Sasse van Ysselt (r.k.) was
het in veel met mr. De Jong eens, maar
kwam bovendien met nog een bezwaar.
Minister Van Schaik heeft in de Tweede
Kamer een amendement overgenomen van
de commissie van rapporteurs, waardoor,
als er aanleiding voor is, een verzoek van
een schuldenaar om uitstel van betaling
der hoofdsom door den kantonrechter in
behandeling kan worden genomen, ook als
nog geen zes maanden te voren zulk een
verzoek is afgewezen. Volgens minister
Van Schaik zal zulk een hernieuwde be
handeling, welke met schorsing van exe
cutie gepaard gaat, hoogst zelden voor
komen, nl. alleen, als er gronden van recht
en billijkheid voor zijn. De bepaling, dat
hernieuwde behandeling in het algemeen
niet mogelijk is binnen zes maanden, is
opgenomen om chicanes van den schulde
naar te voorkomen. Al liet jhr. Van Sasse
zijn bezwaar tegen de uitzondering zwaar
wegen, hij stemde ten slotte niet tegen.
Mr. Droogleever Fortuyn (lib.) vreesde
moeilijkheden voor de hypotheekbanken.
Hij voorzag, dat die meer zullen moeten
aflossen, dan zij zeiven, als gevolg van dit
wetsontwerp, afgelost krijgen. De be
windsman deelde deze vrees niet en be
toogde, dat aflossing van de hypotheken
toch altijd mogelijk zal blijven, maar zeg
de toe, dat hij desnoods een noodwetje zal
voorstellen om de hypotheekbanken te
hulp te komen.
Door het particuliere initiatief van de
belanghebbenden zelvcn zijn bemidde
lingscommissies ingesteld, die reeds uitstel
van betaling voor bonafide schuldenaars
bewerkstelligen. Hypotheekbanken e. d.
zijn hierin vertegenwoordigd en verleenen
van harte medewerking, maar niet de par
ticuliere hypotheekgevers. Vertegenwoor
diging voor hen gaat moeilijk, omdat zij
niet zijn georganiseerd. Deze commissies
doen, dank zij de leiding van prof. Diepen
horst (a.r.), veel goeds en genoemde sena
tor had gewenscht, dat zij bij de uitvoering
van deze wet zouden zijn betrokken. Maar
minister Van Schaik vond het te moeilijk
om een wettelijken grondslag te maken
voor de bevoegdheid dezer commissies,
welke, door het particuliere initiatief in
het leven geroepen, een min of meer wil
lekeurige samenstelling hebben. Daarom
vertrouwt Z. Exc. het werk van deze wet
liever aan den kantonrechter toe, die naar
de minister meent, wel contact met de
commissies zal zoeken.
Zeer geestig en gevat is prof. Diepen
horst graaf de Marchant et d'Ansembourg
(N.S.B.) te lijf gegaan. De -laatste bleek
leenrente zedelijk ongeoorloofd te achten,
maar diens partijprogram bevat hierom
trent niets en de professor liet niet na,
hierop te wijzen. Het Duitsche nationaal-
socialisme kantte zich vijftien jaar geleden
wel tegen „de renteslavernij", maar is
daar, door de practijk gedwongen, al lang
van teruggekomen, al had de heer Nivard
(r.k.) gelijk, toen hij tijdens prof. Diepen-
horst's rede interrumpeerde, dat het in de
praktijk de rente niet betaalt. Alleraar
digst is de manier, waarop de hoogleeraar
een loopje nam met graaf de Marchant,
wiens partij wel alle betrekkingen met het
Duitsche nationaal-socialisme loochent,
maar een heel programpunt letterlijk heeft
overgenomen. Overigens was het tegen
stemmen der beide N. S. B.-ers onbegrij
pelijk, want als zij leenrente ongeoorloofd
vinden, kan dit toch geen reden zijn om
een wetsontwerp te willen verwerpen, dat
het lot der schuldenaars verzacht. Terecht
merkte minister Van Schaik op, dat de
debiteur veel harder wordt getroffen door
executie, dan de crediteur door de belem
mering om zijn recht van executie uit te
oefenen. Trouwens, voor den crediteur
wilde graaf de Marchant het allerminst
opnemen; sterk keurde hij af „de bevoor
deeling van het geldkapitaal", welke hij in
het wetstontwerp zag. Tegen prof. Diepen-
horst's bestrijding bleek de graaf lang niet
opgewassen. Hij zat in het hoekje, waar de
slagen vallen, en zijn figuur was verre van
schitterend.
De algemeene beraadslagingen over de
Rijksbegrooting hebben tot nu toe drie
redevoeringen gebracht, nl. van de heeren
Van Embden (v.d.), Van Lanschot (r.k.)
en De Savornin Lohman (c.h.). Veel tee-
kening in het debat is er nog niet gekomen
en zal er vermoedelijk ook niet komen.
Het begrootingsdebat aan de overzijde
van het Binnenhof is nog maar kort ach
ter den rug en wat voor nieuwe dingen
zouden er nu al te zeggen zijn?
Prof. Van Embden wijdde een groot
deel zijner rede aan het Plan van den Ar
beid van S.D.A.P. en N.V.V. Er staan wel
zaken in, waarmede hij instemt, maar wat
het wil ten aanzien van openbare werken,
waarvoor 600 millioen in drie jaar zou
moeten worden beschikbaar gesteld, achtte
hij onmogelijk. Het Plan, merkte hij op,
wordt met veel actie gepropageerd, maar
men gebruikt er de democratische gezind
heid van een deel van ons volk mee op
evenals de 600 millioen productief kapitaal.
Mr. van Lanschot bestreed, behalve het
Plan van den Arbeid der S.D.A.P., ook dat
van de N.S.B., vragende, hoe dit laatste
zou kunnen worden uitgevoerd, zonder dat
ervoor geleend zou mogen worden. En
prof. Lohman verdedigde de regeering,
die geen Plan kan maken, omdat de om
standigheden nog steeds veranderen, tegen
de Plannenmakers der S.D.A.P., in wie hij
slechts stuurlui aan den wal ziet.
De aandacht verdiende mr. van Lan-
schot's opmerking, dat het valutavraag-
stuk de politieke verhoudingen doorkruist,
doordat er in eenzelfde partij voor- en
tegenstanders van devaluatie zijn. Eerst
als dit vraagstuk is opgelost, kan, naar hij
meent, weer een parlementaire regeering
mogelijk zijn. Hij huldigde voorts minister
Gelissen voor zijn handelsverdrag met de
Vereenigde Staten, maar vermaande hem,
omdat hij nog maar eenmaal de wet van
Mei 1934 heeft toegepast, welke speciale
invoerrechten voor noodlijdende indus
trieën mogelijk maakt. Overigens nam hij
de katholieke ministers in bescherming
tegen aanvallen van partij genooten uit de
Tweede Kamer, wier namen hij echter niet
noemde. De katholiekendag te Amsterdam
heeft getoond, dat er onder die partijge-
nooten nog wol anderen zijn, dan die tot
den naasten kring des heeren Max van
Poll behooren.
Prof. Lohman heeft de N. S. B. krachtig
aangevallen, haar leidersleer een leer voor
serviele naturen noemende. Zij laat het,
zoo zeide hij, wel voorkomen, alsof zij
voortbouwt op de christelijke beginselen,
maar haar beginselen zijn heidensch en,
als zij nog leefden, zou Groen van Prinste-
rer haar striemen en Kuyper de fiolen van
zijn sarcasme over haar uitgieten. N. S. B.
en S. D. A. P. critiseerde prof. Lohman ge
lijkelijk, in verband met haar vereering
voor het groote getal het boek van den
Spanjaard Lope de Vega „De opstand der
horden" noemende. Hij eindigde zijn rede
met een pleidooi voor een vereeniging van
antirevolutionnairen en christelijk-histori
schen, welke hem na de afscheiding van
prof. Visscher van de antirevolutionnairen
des te meer geboden scheen.
In de zitting van het Engelsche lagerhuis
is gisteren een boodschap voorgelezen van
koningin Mary in antwoord op het adres
van condoleance van het huis. De boodschap
luidt:
„Ik dank u van ganscher harte voor uw
condoleance-boodschap, die mij helpt mij
in mijn smart te steunen. Ik ben ten diepste
getroffen door de warmte van uw sympa
thie en ik stel de verzekering op prijs, die
gij mij van de onveranderlijke aanhankelijk
heid van uw huis hebt gegeven".
Ramsay Macdonald, die wederom lid van
het lagerhuis is geworden, heeft gisteren
zijn zetel ingenomen, waarbij hij geintro-
duceerd werd door den premier Baldwin en
den minister van binnenlandsche zaken, ir
John Simon.
In het verloop van de eigenlijke zittmg
heeft de minister van buitenlandsche zaken,
Eden, in antwoord op een hem gestalde
vraag betreffende Dantzig verklaard: „Het
rapport over deze aangelegenheid is door
den vertegenwoordiger van Engeland aan
den raad voorgelegd en op 24 Januari door
den raad aangenomen. In het rapport ben
ik in staat geweest te verklaren, dat de re
geering van Dantzig er in had toegestemd
de aanbevelingen van den raad, gegeven in
de zitting van September j.L, volledig ten
uitvoer te leggen. Deze aanbevelingen had
den betrekking op wijziging van de wetge
ving, die door het permanente hof voor in
ternationale justitie ongrondwettig was be
vonden. De Dantzigsche regeering was
voorts bereid formeel e verzekeringen te ge
ven, dat wetgevende bepalingen zouden
worden ingevoerd ter verbetering van den
toestand met betrekking tot de pers".
Gistermiddag heeft de vroegere leider
van de labour-oppositie Lansbury, in het la
gerhuis een resolutie ingediend, waarin hij
het bijeenroepen door den Volkenbond be
pleit van een internationale conferentie ter
behandeling van de economische factoren,
die, volgens de motie van Lansbury, verant
woordelijk zijn voor de over de geheele
wereld toegepaste oorlogsvoorbereidingen,
zooals de noodzakelijkheid van toegang tot
de grondstoffen en markten en van landver
huizing. Lansbury verklaarde, dat hij geen
vertrouwen stelde in eenig systeem, dat op
geweld bouwde. Toen de oorlog uitbrak was
het onmogelijk eenige redelijkheid te blij
ven betrachten ten opzichte van de tegen
standers. De volkeren hadden ieder gevoel
voor goed of kwaad verloren. En toen ten
slotte een regeling met geweld tot stand
was gebracht, is het er steeds een geweest,
die vroeger of later herzien of gewijzigd
moest worden. De economische wereldtoe
standen moeten herzien worden. Spr. stelde
niet voor het Britsche rijk te verdeelen. Hij
wenschte een volkomen nieuwe opvatting
van de wereldeenheid, waarbij de grond
stoffen van de wereld georganiseerd zouden
worden door een internationaal gezag ten
dienste van alle volkeren der aarde. Wan
neer de regeeringen kunnen samenwerken
en organiseeren om te vernietigen, moet het
toch zeker gemakkelijker zijn zich aaneen
te sluiten bij de uitvoering van dit men-
schelijke voorstel.
Nadat een conservatief amendement
was ingediend, waarin tot uiting wordt ge
bracht dat er vertrouwen wordt gesteld in
de regeering, dat zij alle uitvoerbare stap
pen zal doen ter verbetering van de inter
nationale welvaart en tot het bereiken van
een beter begrijpen tusschen de volkeren,
nam Lloyd George het woord ter steuning
van het voorstel betreffende een internatio
nale conferentie, welke zich zou bezig hou
den met de problemen van grondstoffen en
koloniën.
Lloyd George ving aan met een overzicht
te geven over de teleurstellingen der afge-
loopen jaren van de verwachtingen, die ge
baseerd waren op de verdragen van Locar-
no en Parijs. Vervolgens wees hij op de uit
breiding, die den laatsten tijd ter wereld
aan de bewapeningen is gegeven en over
den toestand van spanning, onzekerheid en
dreiging, die daaruit voortvloeide.
Twee landen in Europa, aldus Lloyd Geor
ge, zijn bevreesd voor omsingeling, Duitsch-
land en Rusland. Duitschland is bevreesd
voor Rusland en Frankrijk, Rusland is be
vreesd voor Duitschland en Japan. Is het
niet mogelijk, zoo vroeg spr., dezen cirkel
van vrees te verbreken voor het te laat is?
Elders weer zijn economische overwegingen
van groot belang. In dit verband noemde
Lloyd George de Japansche actie in het Ver
re Oosten en Italië's toevlucht tot den oorlog
in Oost-Afrika. Spr. zeide geen voorstander
te zijn van het weggeven van stukken van
het Britsche rijk, maar stelde bij een bespre
king van het koloniale probleem wel voor
de verdeeling van de Volkenbondsmandaten
te herzien. Wat de Duitsche eischen betreft,
zeide spr., dat men die niet moet ignoreeren
om de ongelukkige of dwaze redevoeringen
van zekere Duitsche leiders. Spr. vroeg de
regeering te overwegen of de tijd niet ge
komen was, dat de volkeren bijeengeroepen
moeten worden en dat hun gevraagd moet
worden de kaarten op tafel te leggen en te
zeggen wat zij wilden.
De volgende spreker, Amery, zeide van
meening te zijn, dat deze voorgestelde con
ferentie van te voren reeds tot nietigheid
gedoemd was. Wat voor hoop bestaat er, dat
een der naar de conferentie komende mo
gendheden bereid zal blijken gebied af te
staan of haar economische politiek te wij
zigen?
Het antwoord der regeering.
Het antwoord van de regeering werd ge
geven bij monde van den ondersecretaris
van buitenlandsche zaken, lord Cranborne.
Spr. zette uiteen, dat de regeering het niet
met Lansbury oneens was. Wanneer ver
schillen met zijn opvattingen bestonden, la
gen die veeleer in onderscheidingen van
graad en van vertrouwen dan in wezenlijke
afwijkingen. Alle volken zien met ernstige
verontrusting de voorbereidingen die getrof
fen worden voor oorlog. Wanneer Groot-
Britannië de laatste a.ier naties die
daartoe overgaat zijn staat van bewape
ningen herziet, geschiedt dit niet omdat het
ten oorlog wil trekken, maar met het oog
op de versterking van krachten van orde
tegen de krachten der wanorde. Wanneer
echter de toestand verandert en een wij
ziging intreedt ten gunste van een alge
meene vermindering van bewapeningen, zal
de regeering deze gelegenheid met beide
handen aangrijpen. Verwijzende naar de
uitspraak van Sir Samuel Hoare te Geneve
over het probleem van de grondstoffen, zei
de Lord Cranborne dat de regeering nog
geloofde, dat een internationale bespreking
der moeilijkheden van onmetelijke waarde
zou zijn, maar, kan iemand zeggen of de tijd
volkomen, rijp is voor de besprekingen van
deze buitengewoon ingewikkelde proble
men? Men moet een herhaling voorkomen
van de rampspoedige mislukking der inter
nationale monetaire en economische confe
rentie van 1933.
De stemming. De motie-Lansbury
verworpen.
Bij de stemming werd de motie-Lansbu-
ry verworpen met 228 tegen 137 stemmen,
terwijl het door afgevaardigde Evans inge
diende amendement werd aangenomen met
207 tegen 125 stemmen.
Het Zwitsersche Tel.-agentschap meldt
uit Bern:
In internationale kringen wordt de moord
op Gustloff scherp veroordeeld. Men doet
evenwel opmerken, dat de anti-semietische
maatregelen door Duitschland genomen, bij
de Joden over de geheele wereld een zoo
groote verontwaardiging hebben gewekt,
dat men reeds sedert lang heftige reacties
verwachtte.
Betreurd wordt, dat de aanslag heeft
plaats gevonden op Zwitsersch grondgebied,
waar het asylrecht voor buitenlanders
steeds is geëerbiedigd en waar derhalve
ieder misbruik van dit asylrecht dient te
worden veroordeeld.
Nadere bijzonderheden over den
dader.
Reuter's correspondent te Davos meldt
nog, dat Frankfurter aan een ongeneeslijke
ziekte lijdt en hij bij zijn verhoor gezegd
heeft dat hij zichzelf niet meer dan ten
hoogste nog een half jaar leven had toege
kend. Onder deze omstandigheden had hij
besloten zijn waardeloos leven op te offeren
en de wereld te wijzen op de martelingen
die zijn geloofsgenooten in Duitschland on
der het bewind van Hitier moesten onder
gaan.
De overbrenging van het stoffelijk
overschot naar Schwerin.
De overbrenging van het lijk van den
vermoorden nat.-soc. leider Gustloff naar
zijn geboortestad Schwerin zal Zaterdag ge
schieden.
Zaterdagmorgen om negen uur wordt in
de kerk te Davos een plechtige godsdienst
oefening gehouden, waar gouwleider Bohle
met een delegatie van de leiding der bui
tenlandsche organisaties der N.S.D.A.P., be
nevens vertegenwoordigers van de plaatse
lijke groepen der N.S.DA.P. in Zwitserland,
de Duitsche gezant met verscheidene leden
van het gezantschap en het Duitsche consu
laat in Davos aanwezig zullen zijn. In aan
sluiting hierop zal het lijk via Chur, Lindau,
Würzburg naar Schwerin worden gebracht.
De Duitsche gezant bij bondsraad
Motta.
In verband met den moord op Gustloff
heeft de Duitsche gezant te Bern zijn verlof
afgebroken. Hij is terstond naar Bern te
ruggekeerd.
Bij zijn terugkeer vond hij een brief van
bondsraad Motta, waarin deze namens de
Zwitsersche regeering uiting geeft aan zijn
diepste ontsteltenis over den moordaanslag,
die in geheel Zwitserland levendige veront
waardiging moet wekken. De Zwitsersche
regeering is zeer diep getroffen door een
De oorlog in Oost-Afrika. (Buiten
land).
Amerikaansche vrachtboot in moei
lijkheden; de bemanning in nood.
(Buitenland.)
Het koningsproces te Aix. (Buiten
land).
De moord op Gusttolff. (Buiten
land.)
De schade van den brand te Wor-
merveer. (Binnenland.)
De „Kerkplein" behouden te Rotter
dam aangekomen. (Stad.)
De voetbal-prijsvraag. (Rechts
zaken.)
Vandaag zijn de Olympische Win
terspelen officiëel geopend. (Sport).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
daad, waarvan de snoodheid een beleedi-
ging beteekent voor de traditie van het
land. De brief eindigt met uiting te geven
aan het leedwezen en met het verzoek de
weduwe van den overledene de sympathie
der Zwitsersche regeering mede te deelen.
De Duitsche gezant heeft een bezoek ge
bracht aan bondsraad Motta, hem dank ge
zegd voor zijn sympathie en in opdracht
van de rijksregeering het strengste onder
zoek naar den aanslag, welks politieke mo
tieven onbetwijfelbaar zijn, ook met be
trekking tot eventueele aanstichters tot den
moord geëischt. Hij heeft hierbij gewezen
op den grooten ernst van de aangelegenhei
en uiting gegeven aan de verwachting, dat
de Zwitsersche autoriteiten alles zullen
doen ter opheldering en bestraffing van de
misdaad. De gezant heeft er verder aar
herinnerd, dat de ophitsing, die de Zwitser
sche linkerzijde sedert vele maanden in de
pers tegen landsgroepleider Gustloff on
danks herhaalde waarschuwing van den ge
zant gevoerd heeft en zelfs in het Parle
ment heeft gebracht, klaarblijkelijk het ter
rein heeft voorbereid voor den laffer
moord.
Bondsraad Motta heeft uiting gegeven aar
zijn leedwezen, over de daad en op de meest
nadrukkelijke wijze verzekerd, dat aan den
kant van Zwitserland alles geschieden zou
om de afschuwelijke daad op te helderen en
den moordenaar zijn gerechte straf niet te
doen ontgaan.
DE ZAAK HAUPTMANN.
Gouverneur Hoffmann tegen uit
stel van executie.
De gouverneur van den staat New Jer
sey, Hoffmann, heeft verklaard, dat zijn
opdracht de zaak Lindbergh opnieuw te
onderzoeken niet van invloed mag zijn op
de executie van Hauptmann. De terecht
stelling van Hauptmann mag er niet om
worden uitgesteld.
Hij, Hoffmann, zal de politie van New
Jersey opdragen ook na de terechtstelling
van Hauptmann voort te gaan met de op
sporing van medeplichtigen.
Indien zich geen nieuwe wending in de
zaak Hauptmann mocht voordoen, zal de
executie geschieden tusschen 16 Maart en
11 April.
HOOGVERRAAD ZWAAR GESTRAFT.
Voor den in Essen zittenden senaat van
het volksgerechtshof hebben zich zeven
beklaagden te verantwoorden gehad we
gens hoogverraad. Zij hadden drukwerken
vervaardigd en verspreid van hoogverra
derlijken inhoud. De straffen varieerden
van levenslange tuchthuisstraf en levens
lang eerverlies tot acht jaar tuchthuisstraf
en eerverlies. Twee beklaagden kregen
slechts 1 jaar, resp. 3 maanden, terwijl één
beklaagde werd vrijgesproken.
STRENGE KOUDE AAN
NOORD-CHINEESCHE KUST.
Voortdurende koude belemmert de
scheepvaart aan de Noord-Chineesche
kust. Het ijs is ongeveer drie tot vier voet
dik. Zelfs het havenverkeer in Tangkoe,
Tsjifoe en Weihaiwei kan nauuwelijks in
stand gehouden worden.
Uit Tsinanfoe komen berichten over
reeds dagen durende sneeuwstormen.
Sinds twee dagen is de stad bovendien
door stofstormen uit de Gobiwoestijn in
het donker gehuld.
DE KOUDEGOLF IN DE
VEREENIGDE STATEN.
Tientallen slachtoffers.
Een nieuwe koudegolf teistert de Ver
eenigde Staten. In het Noord-Westen is de
temperatuur gedaald tot 47 graden beneden
het vriespunt. In veertien staten zijn, tot
nu toe, 42 personen ten gevolge van de
koude bezweken.