DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. ^Buitenland No. 45 Zaterdag 22 Februari 1936 138e Jaargang De N.V. Nooit Gedacht heeft nooit gedacht, dat de gemeente nooit om haar belangen zou denken. De afgekeurde kachels van de Christelijke school zijn toch nog in staat gebleken om de gemoederen der sociaal democraten te verhitten. Een caféhouder is een middenstander, die zich eiken dag afvraagt of hij zijn café nog wel kan houden. Zware aardbeving in Midden-Japan. Ernstige mijnramp in Polen. Sneeuwstormen in Denemarken. Aardverschuiving in Italië. ALKMAARSCHE COURANT, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.— franco door het geheele Ryk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. IIERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Wij streven allen naar een wereld van vrede en eensgezindheid, maar hebben wij er wel eens aan gedacht wat er in dat geval van onze juristen moet worden? Rechtbanken zouden overbodig zijn en we zouden dus al dadelijk in onze couranten het geanimeerd discours missen tusschen officieren van Justitie en verdedigers, die het steeds hopeloos oneens blijken en de zaken altijd vanuit een volkomen verschil lenden gezichtshoek bekijken. Waar men niet van opinie zou verschillen zouden juristen volkomen overbodig blijken. Juridisch zoo heeft wethouder Klaver in de laatste raadsvergadering gezegd is alles aanvechtbaar en het is inderdaad ver wonderlijk hoe juristen, die in het dage lij ksch leven elkander uitstekend begrijpen het plotseling volkomen oneens zijn als er het een of ander vraagstuk naar voren wordt gebracht waarover zij naar eigen in zicht een oordeel mogen uitspreken. De Maatschappij «Nooit Gedacht", die haar terreinen op het uitbreidingsplan „Overdie en Achtermeer" heeft, had er den Raad op gewezen, dat op 3 April 1935 Ged. Staten aan B. en W. het plan terugzonden om het zoodanig te wijzigen, dat met de wenschen der maatschappij beter rekening zou worden gehouden. Het bestuur der N.V. zag in dit schrijven een afkeuring van het ingediende plan en volgens de woningwet zouden B. en W. binnen een jaar met een ander moeten komen, daar dit anders door Ged. Staten en de Kroon, dus zonder voor kennis van het Alkmaarsch gemeentebe stuur, zou worden vastgesteld. Het betrokken bestuur heeft daarna B. en W. er eenige malen aan herinnerd, dat de fatale termijn bijna overschreden was, maar B. en W. bleven optimistisch. Zij verzeker den, dat Ged. Staten in dit geval de woning wet hadden uitgeschakeld, dat er geen fa tale termijn was en dat er van een afkeu ring van het plan in de normale beteekenis eigenlijk nooit sprake is geweest. Ziedaar een juridisch kluifje van zoovele kanten te bekijken en te beoordeelen, dat wij ons kunnen voorstellen dat mr. Lees berg er met ferme eetlust zijn tanden in gezet heeft Was daar niet de jurisprudentie kwam al dadelijk om den hoek kijken een geval- Eindhoven waar hetzelfde of bijna hetzelfde zich had afgespeeld en dat als waarschu wend voorbeeld kon dienen? Het mocht dan allemaal waar zijn, dat B. en W. vanuit Haarlem de verzekering had den ontvangen, dat men daar welbewust de zen weg had gekozen en dat het gewijzigde plan binnen korten tijd tegemoet gezien kon worden, maar en dat was de groote vraag op welke motieven konden B. en W. verwachten, dat een zoodanige gang van zaken tot in hoogste instantie zou wor den goedgekeurd? B. en W. verwezen schuchter naar het feit, dat ook in hun college juristen zitten, maar wat wil dit eigenlijk zeggen? Niet natuurlijk, dat deze juristen ook maar eenigszins minder zeker van hun zaak zouden zijn dan alle andere juristen, maar wie kan in deze wereld voorspellen welke juristen ten slotte gelijk zullen krijgen? Wij houden ons aan Ged. Staten, zeiden B. en W. en Ged. Staten hebben natuurlijk een onoverzienbaar aantal juristen, die er nauwgezet over waken, dat zij in geen en kel opzicht buiten den wettelijken en ge- oorloofden band zullen springen. Wie zegt mij vroeg mr. Leesberg dat deze Staten-juristen het met zekerheid weten en dat er straks niet Rijks-juristen zullen komen, die alle verklaringen van Ged. Staten weer op zij zullen schuiven, zoodat er ten slotte over Alkmaar, en zon der Alkmaar maar wel op kosten van Alk maar een plan gemaakt zal worden, dat B. en W. zelf om onbegrijpelijke redenen nog altijd niet hebben ingediend? Zoo kan men natuurlijk aan den gang blijven tot men ten slotte bij de juristen terecht komt, die in hoogste instantie heb ben te oordeelen en aangezien noch mr. Leesberg, noch B. en W. met eenige zeker heid dat oordeel kunnen voorspellen, werd het debat maar gestaakt op hoop van zegen, dat alles zoo zal gaan als B. en W. het voor speld hebben en dat het gewijzigde uitbrei dingsplan zonder eenige stagnatie binnen kort in den Raad zal kunnen komen. De wik- en weegloonen werden met 1 cent per 20 K.G. verlaagd en zoowel B. en W. als de Raad hopen, dat de kaasmarkt daarvan de voordeelige gevolgen zullen on dervinden. Dan was er nog een vraagstuk over een centrale verwarming, die er zou moeten ko men en later weer niet zou moeten komen. Het bestuur van de Vereeniging tot be vordering van Christelijk Schoolonderwijs had op 26 November een aanvraag om cen trale verwarming van de Wilhelminaschool ingediend en aangezien op een aanvraag volgens het beroemde, of beter gezegd be ruchte, art. 72 van de L.O.-wet binnen drie maanden door den Raad moet beslist wor den, was deze Donderdag dus de laatste waarop de Raad een besluit zou kunnen nemen. Eigenlijk was deze vergadering waar voor de agenda van weinig beteekenis was dus belegd om de kwestie van de cen trale verwarming te bespreken en ziet, tot aller grooten schrik en tot verontwaardi ging van de sociaal-democraten, kwam daar plotseling een adres van het schoolbestuur, dat de aanvrage om medewerking van de gemeente voor den aanleg van deze centrale verwarming weer werd ingetrokken. Eigenlijk aldus de heer Bakker zit ten we hier dus bij elkaar terwille van de grapjes van de Christelijke heeren, die zelf altijd op zuinigheid aandringen. De agenda beteekent niets en deze vergadering met alle presentiegelden, het loon voor den ste nograaf en de kosten van de rondgediende thee had de gemeente kunnen besparen. Het leek wel of de heer Bakker het alles op een nota wilde schrijven en deze aan het Christelijk schoolbestuur zou zenden, maar de burgemeester goot voorzichtig wat olie op de golven van verontwaardiging en deel de mede, dat hij toch van plan was geweest deze maand nog een raadsvergadering uit te schrijven en dat het er nu weinig toe deed of deze een week vroeger of een week later werd gehouden. Ht feit dat de verontwaardiging van den voorzitter der soc.-dem. fractie dank zij de centrale verwarming tot het kookpunt was gestegen was oorzaak, dat de Raad aan deze kwestie de noodige aandacht heeft ge schonken. Mr. de Groot, die in de bevoorrechte posi tie verkeert, dat hij zoo nu en dan eens hier en daar op schoolbezoek mag gaan, had ook een visite gebracht aan de Wilhelminaschool en het was hem opgevallen, dat deze onder wijsinrichting zoo netjes en zuinig beheerd wordt, dat ze vele andere ten voorbeeld gesteld kan worden. Waarom of de centrale verwarming eerst aangezet en nu weer uit geschakeld was geworden kon hij ook niet verklaren, maar de Hoytink, die in de Wil helminaschool als 't ware als kind aan huis is, wist er alles van af en vertelde de vol gende interessante geschiedenis. De kachels wilden niet goed branden en het was zoo koud in de school, dat alle kin deren zoo dicht mogelijk bij het vuur moes ten zitten. Toen wilden de kachels weer wèl branden en ze branden zoo hard, dat de schoorsteen mee ging branden omdat daar balken in za ten, die er niet in hoorden. Men vroeg daarna het advies van den heer Margadant en die kon maar één goe den raad geven, namelijk: doe de kachels weg en schaf een centrale verwarming aan. Het schoolbestuur bedankte den heer Margadant voor zijn deskundig advies en vroeg bij den Raad centrale verwarming op kosten van de gemeente, waarna B. en W. den directeur van Gemeentewerken opdroe gen een onderzoek in te stellen. Die directeur van gemeentewerken was weer precies dezelfde heer Margadant, maar hij verscheen nu niet als adviseur van het schoolbestuur maar als adviseur van de ge meente en verklaarde dat centrale verwar ming voor deze school niet noodzakelijk moest worden geoordeeld. Toen wist het schoolbestuur ook niet meer wat er nu gebeuren moest en vandaar de vraag om de centrale verwarming maar weer dicht te draaien en de geheele aan vrage als niet gedaan te beschouwen. Het bleek, dat de heer Margadant om het maar eens populair te zeggen daar mee de kachel aangemaakt had en verschei dene raadsleden hadden min of meer ver hitte gemoederen gekregen, terwijl de ver warring nog grooter werd toen de heer Hoy tink laconiek mededeelde, dat ditmaal de aanvrage weliswaar was ingetrokken, maar dat dit geenszins zeggen wilde, dat ze mis schien een volgenden keer niet weer bij de ingekomen stukken zou liggen aangezien het schoolbestuur nog altijd naar een op lossing zoekt en voor de thans geadviseer de reparatie van schoorsteenen heel weinig schijnt te gevoelen. Van de schoorsteenen dalen we weer af naar den beganen grond en komen dan bij de Vereeniging voor Volkshuisvesting, die grond in erfpacht had gevraagd in de Uiten- boschstraat, de Eikelenbergstraat en de Boomkampstraat om voortuintjes en plant soentjes te maken en de buurt daardoor een aanlokkelijk uiterlijk te geven, een lof waardig voornemen waaraan de raad dan ook door het afstaan van den benoodigden grond zijn medewerking verleend heeft op voorwaarde evenwel, dat de plantsoentjes niet alleen aangelegd maar ook onderhou den zullen worden omdat de plantsoendienst der gemeente niet over zoodanige kapitalen beschikt, dat hij het gebied van zijn werk zaamheden maar willekeurig kan laten ver- grooten. Dezelfde vereeniging wilde, nu men toch aan het verfraaien was, een huizenblok af ronden door er een veertiental goedkoope arbeiderswoningen te bouwen, die tegen een prijs van f 3.90 per week verhuurd konden worden en dus zeker wel aftrek zouden vinden. Er bleek in dit geval een rapport van den directeur van Bouw- en Woningtoezicht te zijn, waarin geadviseerd werd de aanvrage af te wijzen, terwijl B. en W. die aanvrage juist wilden toestaan. Dientengevolge had het rapport niet bij de stukken gelegen en was het blijkbaar alleen bekend bij diegenen van wie ver wacht mocht worden, dat zij er niet mee accoord gingen, een vreemde geschiedenis, welke den heer Sietsma terecht tot de op merking bracht, dat dergelijke rapporten hoe ze pok luiden ter visie van alle raadsleden behoore'n te liggen. Wethouder Klaver hulde zich dan ook in het boetekleed en las ten aanhoore van den geheelen raad het rapport nog eens voor en daaruit bleek, dat de heer Vos zich met de voorgenomen plannen niet kon vereenigen, ten eerste omdat de te bouwen woningen veel te klein zouden zij en ten tweede om dat er nog voldoende woningen voor lagen huurprijs leegstonden en er dus geen be hoefte aan nieuwe zou bestaan. Mr. Leesberg, die al meermalen getoond heeft, dat hij niet voor spek en boonen in den Raad zit, greep onmiddellijk dit rapport aan en vreesde, dat de bouw van deze nieu we woningen tengevolge zou hebben, dat een nog grooter aantal oudere arbeiders woningen door de huurders zou worden verlaten dan thans reeds het geval was en dat voornamelijk het complex op den Baan- singel daarvan weer de dupe zou moeten worden. Wethouder Klaver was het daarmede natuurlijk niet eens. Dat de huizen van Goed Wonen op den Baansingel voor een deel leeg staan en leeg blijven, moest hij toegeven. Dat is ver velend voor de betrokken vereeniging en ook voor de gemeente, maar daar is nu een maal niets aan te veranderen. Het werd niet duidelijk, wie deze destijds gebouwd had en wie de plannen daarvoor had goedgekeurd, maar de woningen waren zoo allerzonderlingst in elkaar gezet, dat zi.i als het ware door elkaar heen liepen en de benedenbewoners gedeeltelijk boven woon den. Er werd niet nader over gesproken of de bovenbewoners misschien een tuin hadden of dat het schuurtje voor de fietsen op het dak gebouwd was, maar het was wel dui delijk, dat deze huizen, naarmate er betere gebouwd werden, meer en meer werden verlaten. De directeur van Bouw- en Wo ningtoezicht was, op verzoek van den wet houders, eens op inspectie gegaan, maar die kon er ook niets aan verbeteren en het eenige wat de gemeente dan ook kon doen, was de bewoners maar zoet houden. Als zij over het onderhoud klaagden werd het huis weer eens opgeschilderd en er wer den bloemetjes voor de deur geplant om de huurders, die voor het raam zaten, een prettig uitzicht te geven, wat toch ook wat waard is. Als zij desondanks weer klaagden, werd er opnieuw geschilderd en het zag er wel uit, dat de huisjes duur in de verf zou den worden, maar daar was onder deze omstandigheden niets aan te veranderen. Wat de voorgenomen bouw van de veer tien nieuwe woningen betreft, deze waren inderdaad niet groot, in zooverre zij b.v. een keuken van 5 M2. en een portaaltje van 1 M2. hadden. Men zou er geen bal in kun nen houden, maar er bestaan ook kleine menschen en in elk geval waren ze niet be stemd voor de leden van den Bond van groote gezinnen. Het zouden moderne en vriendelijke huisjes worden en aangezien het aantal goedkoope woningen eer af- dan toegenomen was, zou de wethouder het er maar eens op willen wagen, waartoe dan ook met de stemmen van alle raadsleden behalve die van de heeren Grondsma, Lees berg en Keijsper die zich zulke kleine huisjes eenvoudig niet kunnen indenken het besluit werd genomen. Nu de Raad tevens besloot tot aankoop van het oude stationsgebouw van de tram naar Purmerend en de grond daar ter plaatse 'vrij kostbaar belooft te worden, wil len wij in het algemeen nog iets over de grondprijzen in onze gemeente zeggen. Hoewel de hierboven genoemde arbeiders woningen maar een goede 2000 aan bou wen kosten per stuk natuurlijk komen zij op grond van 6.50 per M2. te staan en het zijn dergelijke grondprijzen, welke de exploitatie drukken en de huren noodeloos hoog maken. Men hoort over het algemeen de klacht, dat Alkmaar veel te duur met zijn grond is en het resultaat is, dat er overal in den om trek en vooral in Heiloo gebouwd wordt en dat omliggende plaatsen steeds meer be woners trekken, terwijl Alkmaar langza merhand de meest kapitaalkrachtigen ziet vertrekken. Het is de groote vraag of men hier een verstandige politiek volgt en of het niet beter is desnoods een zeker verlies op al te kostbaar geworden grond te aan vaarden. Dure grond is niet alleen onver koopbaar, maar belemmert tegelijkertijd het vestigen van kapitaalkrachtige bewo ners, waaraan elk stad en Alkmaar zeer zeker in deze moeilijke tijden behoefte heeft. Nadat de Raad zooals te verwachten was besloten had de verhouding van de gemeente en het brandweercorps ongewij zigd laten, kwam de kwestie van de Drui- venlaan aan de orde. De bewoners van de Druivenlaan, die aan het Singeleinde slechts twee meter breed is en waar de overburen elkaar dus bij ver jaardagen de hand kunnen schudden zonder dat ze uit hun huizen behoeven te gaan, hadden om straatverbreeding verzocht. Wü gevoelen niets voor het argument, dat dit niet kan, omdat er nog meer smalle straten zijn, noch voor het argument dat de Singel voor snelverkeer in orde gemaakt wordt en de daarop uitmonde straten dus kunstmatig smal gehouden moeten worden. Er is in dezen tijd natuurlijk wel iets te zeggen voor de opmerking, dat verbreeding van de Druivenlaan niet minder dan 17000 zou kosten en waar het motief tot deze ver betering op het oogenblik niet klemmender dan vroeger was, heeft de Raad geconsta teerd, dat de druiven te zuur waren en be sloten dit vraagstuk voorloopig nog maar eens naar betere tijden te verschuiven. Een enkel woord ten slotte over de café houders, die gevraagd hadden voortaan zoo weinig mogelijk meer zalen van gemeente wege voor vergaderingen en cursussen af te staan, maar de desbetreffende vereen! gingen naar de café- en restauranthouders te verwijzen. Adressanten zullen er niet verwonderd over zijn, dat hun verzoek werd afgewezen om de eenvoudige reden, dat wij nog nooit gehoord hebben, dat een van deze midden standers uitgaand verzoek in welwillende overweging is genomen. Toen de meerderheid van het college van B. en W. en ook een groot deel van den Raad nog uit geheelonthouders bestond, werden de caféhouders als een soort mis dadigers beschouwd, wier eenige genoegen hierin zou bestaan, dat zij arme huisvaders het geld afhandig maakten en ze vol alco holische dranken stopten. Die tijd is voor bij, maar het spreekwoord, dat men geen koe bont noemt of er zit toch altijd een vlekje aan, is hier altijd van toepassing ge bleven. Als normale middenstanders, die in een eerlijke zaak hun brood trachten te ver dienen, zijn deze menschen eigenlijk nooit beschouwd. Als zij eens een bal- of een dansavond organiseerden, moesten jgj zooveel voor den dansvloer betalen, dat zij er maar weer van afzagen. Als zij een uitvoering mogen hou den, zyn zij aan tal van beperkende be palingen gebonden en staat de politie ge reed om na een zoo vroeg mogelijk slui tingsuur de bezoekers zoo snel mogelijk huiswaarts te drijven. Als zij biljarten hou den, worden ze als kapitalisten aangeslagen, die er de luxe van een dergelijk speeltuig voor hun eigen genoegen op nahouden en toen zij voor de personeele belasting gelijk stelling met winkels vroegen, zag de Raad daar zoo lang de billijkheid niet van in, tot de noodlijdendheid der gemeente en het in grijpen van de regeering de inwilliging van het verzoek thans onmogelijk hebben ge maakt. Hoeveel lansen heeft wijlen de heer Geels gelukkig alleen wijlen voor zoover zijn raadslidmaatschap betreft voor deze nijvere middenstanders gebroken en hoe heeft men hem ze steeds weer laten breken zonder er eenige notitie van te nemen. Wij hebben in een vakblad eens een staat gezien van de belastingen, waaraan deze middenstanders onderworpen zijn, een staat zóó groot, dat de zetter het niet eens op een pagina had kunnen houden. Het was ge woonweg verschrikkelijk en het leek wel of deze categorie er alleen maar plichten cr. geen rechten op nahoudt. Wij hebben in een vorig overzicht, bij de bespreking der gemeentelijke groenten- distributie, laten uitkomen, hoe wij over gemeentelijke concurrentie denken en het feit, dat niet minder dan 42 vereenigingon of cursussen van gemeentelokalen gebruik maken, welke zy gratis of tegen zeer kleine vergoeding ontvangen, maakt het inder daad begrijpelijk, dat de caféhouders ge vraagd hebben daaraan een einde te willen maken. Wij willen graag aannemen, dat al die bijeenkomsten van algemeen belang zijn of als zoodanig met een beetje goeden wil be schouwd kunnen worden, maar dan nog bestaat er o.i. geen reden de caféhouders, die hun zalen en zaaltjes toch ook niet voor hun pleizier hebben, op deze wijze te be- concurreeren. Er zijn vereenigingen, welke zeer zeker iets voor zaalhuur kunnen be talen en als zij dat absoluut niet kunnen, laat de gemeente hun dan in plaats van gratis schoollokaal een kleine subsidie geven. Dat zal een offertje vragen, maar dan draagt de geheele burgerij de kosten van vergaderingen welke in het algemeen be lang worden gehouden en is daarvan niet langer één categorie middenstanders de dupe, die in dezen moeilijken tijd slechts door het crediet van hun leveranciers nog het hoofd boven water kunnen houden. Maaschappelijk Hulpbeoon heeft meer klanten dan deze caféhouders en de ge meente heeft er geen enkel belang by het reeds schrikbarend aantal werkloozen on- noodig te vergrooten. 5 dooden en 16 gewonden geborgen. Na de hevige aardbeving, welke in Mid den Japan heeft geteisterd, zijn alleen in de havenstad Osaka tot nu toe vijf dooden en 16 zwaargewonden geborgen. Te Osaka zijn ten gevolge van de aard beving 29 huizen verwoest, terwijl door den tegelijkertijd uitgebroken brand nog 12 huizen vernield zijn. In een andere plaats, welke gelegen is tusschen Osaka en Kobo zijn 10 arbeiders bedolven. Men vreest voor hun leven. Vier dooden. In de Poolsche steenkoolmijn Dorota na bij Sosnowitec heeft zich in een onder - grondsche gaanderij een instorting voorge daan. Vier mijnwerkers werden gedood. Nader wordt gemeld, dat bij de instor ting 5 mijnwerkers bedolven werden. Twee hunner konden spoedig bevrijd worden, doch dit mocht voor een der be vrijden niet meer baten. Hij was reeds om het leven gekomen. De tweede bevrijde had levensgvaarlijke verwondingen bekomen. In den loop van den middag zijn de lijken der drie overige bedolvenen gebrogen. Kort voor de instorting waren tijdens boorwerkzaamheden plotseling gassen te voorschijn gekomen. Het uitstroomend gas werd in den loop van den middag zoo he vig, dat het geheele bedrijf stop gezc' moest worden. Drie dagen duren nu reeds in Denenmar ken de door den sneeuwstorm veroorzaakte verkeersmoeilijkheden. De toestand is ech ter nog verergerd doordat gisteren nieuwe sneeuwstormmen begonnen zijn te woeden De trein uit Duitschland, die gistermorgen om 6 uur in Kopenhagen had moeten aan komen, maar die onderweg was blijven steken, arriveerde pas gistermiddag om 5 uur, d. w. z. met een vertraging van 11 u. in Kopenhagen. Twee personentreinen, met ongeveer 200 reizigers zijn gisteren op See- land in den sneeuw vastgeloopen. De reizigers moesten den geheelen nacht en een deel van gisteren in de treinen doorbrengen, totdat dezen er in slaagden de reis voort te zetten. Kopenhagen heelt gisteren niet meer dan de helft van de ge bruikelijke hoeveelheid melk en slechts 'n vijfde deel van de noodige hoeveelheid vleesch ontvangen. In het Stora-dal, nabij Varese Ligure, vindt op het oogenblik over een oppervlak te van acht vierkante K.M. een aardver schuiving plaats. 122 personen hebben hun huizen moeten ontruimen. Zij zijn met 40' stuks vee vertrokken. n <1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1