Jtm rfecufkiek
'Dxuncu&ciek
Vereenigirig der gemeenten Zijpe
en Callantsoog.
Glimlachje
begon De Ruyter den beroemden vier
daagschen Zeeslag nu commandeerend op
zün trotsche vlaggeschip „De Zeven Pro
vinciën", den 14den had hij den vijand in
wanorde en met verlies van vele groote
schepen zijn havens ingejaagd. Lang duur
de onze meesterschap ter zee niet. Reeds op
den 4den Augustus greep de tweede ont
moeting op de Engelsche kust plaats.
Hierbij speelde de onbesuisde roekeloos
heid van Tromp, die een afdeinzend
Engelsch eskader veel te lang vervolgde
De Ruyter parten.
Gedurende dezen voor ons zeer geluk
kigen slag zonk De Ruyter korten tijd de
moed in de schoen, „Wat komt ons over, ik
wou dat ik dood was", voegde hij zijn
vriend van Nes toe. Maar Van Nes beurde
hem op toen beide admiralen hun gesprek
in De Ruyter's kajuit beëindigd hadden,
waren opgestaan, en een kanonskogel de
juist verlaten zetels verbrijzelde, was De
Buy ter weer de oude en hij voerde zijn
schepen met betrekkelijk gering verlies be
houden de Wielingen binnen, welke ook
Tromp door meer geluk dan wijsheid bin
nensluipen kon.
Ja, Tromp had zeer gefaald, maar De
Ruytcr pakte hem te erg aan. Den dappe
ren kameraad van het admiraalschip jagen
en hem ten aanhoore van het scheepsvolk
voor schelm uitmaken, was te bar en Tromp
kon dit zijn chef niet spoedig vergeven.
Met de nederlaag moest De Ruyter ook het
verlies van zijn elfjarig dochtertje verkrop
pen. Wat was daartegenover de enorme
onderscheiding met de Orde van St. Michel
hem door den Roi Soleil vereerd?
De gevolgen van de nederlaag waren
ernstig. Holmes vernielde 150 koopvaar
ders in het Vlie en verbrandde en plunder
de West-Terschelling, een minderwaardige
glad overbodige daad, die De Ruyter den
Engelschen echter ontzettend ingepeperd
heeft in het volgend jaar, maar op nobele
wijze, want geen burger is toen een haar
gekrenkt.
Wij bedoelen den tocht naar Chatham in
Juni 1687, welke in Londeq grooter paniek
heeft veroorzaakt dan de pest en de zware
brand, die de stad zoo ontzettend geteisterd
hadden. Wij herinneren aan het stukzeilen
van den ketting door kapitein Van Rijn en
het veroveren van de „Royal Charles", wel
ke spiegel nog in het Rijksmuseum is te
zien; daar staat ook de prachtige beker,
hem voor zijn zege in den Vierdaagschen
Zeeslag geschonken.
De bekwame Samuel Pepys, een der
groote organisatoren van Engeland's mari
ne, schreef over De Ruyter in zyn geheim
dagboek: „Hij toonde een moed en beleid,
zooals ons zeiven nooit vertoond is op een
tocht zooals wij er nooit een zouden kun
nen ondernemen".
Het succes van Chatham verhaastte het
sluiten van den vrede. Voor De Ruyter be-
teekende deze eindelijk een rustig leven in
zijn gezin, ook heel noodig voor den nu 60-
jarigen vlootvoogd, die dikwijls zeer leed
aan het graveel en in 1666 een zware ziek
te had doorstaan, tengevolge van het in
zijn keel schieten van een vlammend stuk
kardoes.
(Wordt vervolgd).
is
In verband met een mogelijke vereeni
ging van bovengenoemde gemeenten
door B. en W. van Zijpe, in overleg met
hunne ambtgenooten van Callantsoog
rapport samengesteld, dat tot grondslag
zal dienen bij het te dezer zake door de
betrokken Raden en z.g. Nevenraden aan
Ged. Staten van Noordholland uit te bren
gen advies.
De eindbeschouwing van dit zeer uit
voerige rapport, waarin de getrokken
conclusies zijn samengevat, volgt hier
onder, terwijl in aansluiting hierop de in
houd volgt van het z.g. „aanvullend rap
port inzake eventueele vereeniging van
de gemeenten Zijpe en Callantsoog".
Eindbeschouwing.
De Colleges van B. en W. van Zijpe en
Callantsoog, in gemeenschappelijke ver
gadering bijeen, zijn gekomen tot de vol
gende conclusiën:
Aan de vereeniging der gemeenten
Zijpe en Callantsoog zijn zoo goed als geen
nadeelen verbonden.
De aan deze vereeniging verbonden
Voordeelen zijn, in het kort nog eens
samengevat, voorzoover het betreft de
hoofdzaken:
le. Een voordeel voor de gemeente
van jaarlijks rond 7000.gepaard
gaande met een belastingverlaging, gelijk
staande met ten minste 40 opcenten op de
hoofdsom der personeele belasting.
2e. Een extra belastingvermindering
voor de inwoners der tegenwoordige ge
meente Callantsoog van 480.mede in
verband met de afschaffing van de
brandverzekeringsbelasting.
3e. Een voordeel voor het rijk van
jaarlijks 3100.in de eerstvolgende
jaren verminderd met het bedrag der uit
te keeren wachtgelden, reeds aanvanke
lijk blijvende beneden het uit te winnen
bedrag.
4e. Een voordeel voor de provincie
Noordholland van 90.per jaar. In
totaal dus een voordeel voor de openbare
middelen van rond 10200.per jaar.
5e. Doelmatiger en beter behartiging
der gemeente-administratie ondanks de
ten aanzien van het Algemeen Beheer
verkregen bezuinigingen.
6e. Een doelmatiger vervulling van de
taak der gemeente-politie.
Een betere brandbeveiliging.
Wijkverpleging ook in het gebied
zich
afge-
7e.
8e.
der tegenwoordige gemeente Callantsoog.
9e. De mogelijkheid tot een grootere
opbloei der badplaatsen en regeling van
de exploitatie van het strand- en badwe-
zen in juister verband. Doelmatiger be
vordering van het vreemdelingenverkeer
met uitschakeling van concurrentie in het
belang der geheele vereenigde gemeente.
10e. Aanzienlijke verbetering van den
toestand van het onderwijs te 't Zand en
omgeving.
t 11e. Betere organisatie van de ver
strekking van medische hulp aan armlas
tigen en minvermogenden, waaronder
sanatoriumverpleging.
12e. Reorganisatie en daardoor doel
matiger behartiging van het bestuur van
het armwezen of de verzorging van het
maatschappelijk hulpbetoon, mede in ver
houding tot de arbeidsbemiddeling.
13e. Opname ook van inwoners der
tegenwoordige gemeente Callantsoog in
het Tehuis voor Ouden van Dagen en
Hulpbehoevenden te Zijpe en voordeeliger
exploitatie van dit Tehuis.
14e. Opname van weezen, halfweezen
en verwaarloosde kinderen ook uit het
gebied der tegenwoordige gemeente Cal
lantsoog in het Algemeen Weeshuis te
zÜPe>
15e. Verhooging van het te besteden
bedrag aan steunmaatregelen ten behoeve
ook van inwoners der tegenwoordige ge
meente Callantsoog.
16e. Mogelijkheid tot het verkrygen
van meerdere werkobjecten voor werk
verschaffing aan werkloozen in eigen ge
meente, zonder strijd van belangen tus-
schen twee gemeenten, doch uitsluitend
in het belang van de vereenigde ge
meente.
17e. Enkele voordeelen van meer
ondergeschikte beteekenis, in dit rapport
genoemd.
De genoemde Colleges hebben
voorts, wellicht ten overvloede,
vraagd:
a. Kan de voor de veronders„... Je ge
meente Zijpe-Callantsoog aangeboden
begrooting worden geacht ruim en zon
der flatteering der cijfers te zijn opgezet?
Antwoord: ja.
b. Was, in verband met den algemee-
nen economischen en financieelen toe
stand en de, als gevolg daarvan met in
achtneming van de financieele mogelijk
heden, vastgestelde begrooting der beide
gemeenten, een grooter financieel voor
deel uit de samenvoeging te verwachten?
Antwoord: neen.
c. Spreken, met het oog op de ver
eeniging, slechts financieele belangen of
gelden ook andere factoren, als sociale en
economische voordeelen? Antwoord:
ja.
d. Zal, bij samenvoeging der gemeen
ten, gezien de moeilijkheden, waarvoor
de gemeenten thans worden geplaatst, de
kans op behoud van de normale positie
der gemeente in het staatsbestel, d. w. z.
de kans op vermijding van de z.g. „nood
lijdendheid" grooter zijn, dan bij het
voortbestaan van elk der gemeenten af
zonderlijk? Antwoord: ja.
e. Wegen de voordeelen, die aan beide
zijden kunnen worden verkregen, op te
gen het mogelijk moeten prijsgeven van
soms bestaande toestanden en enkele na
deelen? Antwoord: ja, ruimschoots.
Mitsdien geven de Colleges van B. en
W. der gemeenten Zijpe en Callantsoog
aan Ged. Staten van Noordholland be
leefd, doch met aandrang, in overweging
de vereeniging der gemeenten Zijpe en
Callantsoog tot ééne gemeente te bevor
deren, overeenkomstig de bepalingen der
gemeentewet, spreken zij de wenschelijk-
heid daartoe uit en besluiten zij bedoelde
vereeniging in de raden en eventueel in te
stellen nevenraden der beide gemeenten
ten aanzien van de door genoemde colle
ges uit te brengen adviezen op de gronden
en motieven, in dit rapport neergelegd, te
verdedigen.
Aanvullend rapport inzake even
tueele vereeniging der gemeenten
Zype en Callantsoog.
In het aanvullend rapport wordt o. a.
gezegd:
Van de zijde van den Raad der gemeen
te Zijpe werd gewezen op den buitenge
wonen ijver van den tegenwoordigen
agent der arbeidsbemiddeling, tevens
ambtenaar der werkloosheidsverzekering.
Het zou worden betreurd dezen ambte
naar bij vereeniging der gemeenten door
op-wachtgeld-stelling te moeten missen.
Aan het bezwaar zou tegemoet geko
men kunnen worden door het ten huize
van den tegenwoordigen agent der ar
beidsbemiddeling zich bevindende stem
pellokaaltje tegen een billijke vergoe
ding te huren, waartegenover deze, naar
hij zich volgaarne bereid verklaarde, waar
hij bovendien financiëel schadeloos
wordt gesteld, den nieuwen agent in
alles behulpzaam zou kunnen zijn.
Van de zijde van enkele leden van den
Raad van Callantsoog werd met aandrang
opgekomen tegen de voorgenomen over
plaatsing van leerlingen uit het gedeelte
„Koegras" van de O. L. School te Juliana-
dorp naar die te 'tZand, op de volgende
gronden:
le. Deze leerlingen zouden van een
school met 6 of 7 leerkrachten worden
overgeplaatst naar een school met 2 of, in
het gunstigste geval, 3 leerkrachten.
2e. De kinderen zouden zich langs den
drukken verkeersweg, den Rijksweg Den
HelderAlkmaar, naar school moeten
begeven, dus minder veilig zijn.
B. en W. van Zijpe meenen dat het niet
absoluut vaststaat, dat het onderwijs op
een grootere school zooveel beter zal zijn
dan op een kleinere.
Het kan zijn nut hebben, dat de bevol
king reeds van de kinderjaren af gewend
geraakt aan het steeds drukker wordende
wegverkeer, waar zij op lateren leeftijd
toch mede te maken krijgt.
B. en W. van Zijpe meenen een oplos
sing te hebben gevonden in dien zin, dat
in de eerste plaats getracht zal worden de
betrokken ouders te bewegen vrijwillig
hunne kinderen in eigen gemeente te
doen schoolgaan en slechts meer bindend
op te treden, indien het bestaan der O. L.
school te 't Zand, vooral als tweeklassige
school, door een mogelijke dreigende op
heffing, waarvoor wij echter meenen, dat
weinig gevaar bestaat, in het gedrang zou
komen.
In elk geval zal vóór de samenvoeging
der gemeenten een feit zou zijn, een rij
wielpad naast den rijweg worden aange
legd.
Zou in Callantsoog een steunregeling
voor werkloozen worden ingevoerd, en
als gevolg daarvan een hooger subsidie
percentage als bijdrage in de kosten van
de bestrijding der werkloosheid uit het
werkloosheidssubsidiefonds, dan is de ge
meente Callantsoog gerangschikt in de
9e klasse, tegenover Zijpe in de 8e klasse.
Dit beteekent, dat in Callantsoog aan een
werkloos gezin per week 1.plus
0.25 per kind minder wordt uitge
keerd dan in Zijpe.
De vereeniging der gemeenten betee
kent voor de betrokken inwoners van
Callantsoog ook in dit opzicht een voor
deel.
Op de hoofdsom der gemeentefondsbe
lasting zullen in Callantsoog met ingang
van 1 Mei 1936, 75 opcenten moeten wor
den geheven inplaats van 55, hetgeen een
verzwaring van belastingdruk beteekent
van ongeveer 520.per jaar. Waar in
dit opzicht beide gemeenten gelijk komen
te staan, zal in verband met de afschaffing
der brandassurantiebelasting het extra
voordeel voor de ingezetenen van Cal
lantsoog niet bedragen 480.zooals
in de samenvatting van het rapport onder
2e wordt genoemd doch 880.het
geen gelijk staat met b.v. bijna 40 opeen-
ter. op de hoofdsom der personeele belas
ting. Voor de ingezetenen van Callants
oog zal de belastingverlaging op de basis
van de cijfers over 1935 dus gelijk staan
met ongeveer 80 opcenten op de hoofdsom
der personeel belasting, of wel ongeveer
67 opcenten op de hoofdsom der gemeen
tefondsbelasting.
Door Gedep. Staten wordt aangedron
gen op verhooging van de heffing der
vergunningsrechten en der vermakelijk
heidsbelasting in Callantsoog, hetgeen nog
niet het geval is in Zijpe en onder de
tegenwoordige omstandigheden ook voor
de vereenigde gemeente niet het geval zal
zijn.
In Callantsoog wordt als bezwaar tegen
de vereeniging o.a. aangevoerd de door
Zijpe te betalen bijdrage aan het kanaal
StolpenKolhorn, waarvan de inwoners
van eerstgenoemde gemeente niet zouden
profiteeren. Deze bijdrage vertegenwoor
digt een bedrag van 600.per jaar,
waaraan dus Callantsoog dan ongeveer
100.per jaar zou moeten bijdragen
Hierbij wordt dan toch wel uit het oog
verloren, dat men zou kunnen aanvoeren,
dat de z.g. Duinweg de weg Den Hel
derCallantsoog waarmede de inwo
ners van Zijpe minder te maken hebben,
aan de gemeente Callantsoog aan rente,
aflossing en onderhoud ongeveer 1500.
per jaar kost, waaraan dus het tegen
woordige Zijpe naar dezelfde verhouding
1250.zou bijdragen, dus een voor Cal
lantsoog niet onvoordeelige ruil. Als een
geheel beschouwd hebben beide gemeen
ten voordeel bij deze zaken.
In Callantsoog doet het gerucht de
ronde, dat men daar zal moeten medebe-
talen aan een te bouwen ambtswoning
voor den burgemeester te Schagerbrug.
Als er een ambtswoning wordt gebouwd,
dan moet deze worden betaald in den
vorm van een jaarlijksche huursom door
den burgemeester zelve.
In Callantsoog wordt als een nadeel
gevoeld, dat het gemeentehuis zich niet
meer in het dorp Callantsoog zou 13vin
den, doch te Schagerbrug. De te Callants
oog gevestigde bode zal in de meeste ge
vallen kunnen helpen.
In Zijpe wordt wel de veronderstelling
geopperd, dat het Tehuis voor Ouden van
Dagen en Hulpbehoevenden in zijn tegen
woordigen omvang onvoldoende zou blij
ken, zoodat bij vereeniging der gemeenten
uitbreiding noodzakelijk zou zijn. B. en
W. van Zijpe bestrijden dit.
Wat de wijkverpleging betreft willen
zij nog te kennen geven, dat zelfs al zou
deze in totaal duurder uitkomen, dit rela
tief door de verhoogde draagkracht, voor
elk der ingezetenen niet zou worden ge
voeld, waarbij dus de ingezetenen der
tegenwoordige gemeente Callantsoog de
zegening dezer verpleging deelachtig kun-
Onze Derde April-Opgave.
Welke deelsommen zijn het?
Zooals wij reeds verwachtten trok deze
puzzle groote belangstelling en met veel
interesse hebben wij gelezen hoe men tot
de oplossing was gekomen. Bij de meeste
is het geëindigd met probeeren. Deeler en
deeltal waren samen 395. Quotiënt -)- rest
31. En nu kon men beginnen met q 30
en r 1, enz. Men vond dan ten slotte de
volgende twee sommen:
34 361 10 122 273 2
340 244
21
29
Wat de wiskundige oplossing betreft
maken wij gaarne melding van de inzen
ding van den heer C. W. Hardijzer, alhier.
Deze redeneerde aldus:
D -j- d -f- q -f- r 426
q -j- r 31
D d
D q
qd r
q r
895
d -j- r, dus
d 395. Nv aftrekken
31
-j- d q 364
of d (q 1) q 364
d(q+l)= 364 q
d (q 1) 363 q -f 1.
Beide leden door q -j- 1 gedeeld geeft:
363 363
d (- 1 of d 1
q+i q+i
d is een geheel getal, dus d 1 ook en
363
evenzooDe deelers van 363 zyn I
q+i
3, 11, 33 en 121.
Uit q r 31 volgt q 31 r en
daar de rest minstens 1 is, is q kleiner dan
31 en q -f- 1 kleiner dan 32. Van 3, 11, 33
en 121 blijven dus over 3 en 11.
Als q -)- 1 3 dan is q 2. d 1 is
dan 121 en d 122, wat de tweede som
als oplossing geeft.
Als q 1 11 is q 10 d 1 is daq
33 en d 34 en dat geeft de eerste oplos
sing. Belangstellenden gelieven het maar
eens ernstig te bestudeeren.
Onze Nieuwe Opgave. (No. 4 der April-
serie).
Een Kruiswoordpuzzle.
Na het wiskundige uitstapje keeren wij
weer terug tot de beproefde bekende.
Hieronder vindt men diagram en om
schrijvingen.
nen worden.
De wijkverpleegster doet voor Noord-
Zijpe reeds huisbezoek in Callantsoog
voor de tuberculosebestrijding. Hiervoor
werd tot heden een belooning uitgekeerd
door de Afdeeling ZypeCallantsoog van
„Het Witte Kruis".
Volgens een schrijven van Ged. Staten
behoort de wijkverpleegster zich ook te
belasten met het huisbezoek voor de
tuberculosebestrijding. Waar de wijkver
pleegster gemeente-ambtenares is van de
gemeente Zijpe spreekt het voor zichzelf,
dat deze voor de ingezetenen van Cal
lantsoog gunstige toestand slechts bij ver
eeniging der beide gemeenten kan blijven
voortduren.
B. en W. houden zich er echter van
overtuigd, dat, mocht deze vereeniging
tot stand komen, onjuiste voorstellingen
en gedachten spoedig tot het verleden
zullen gaan behooren.
Waar de genoemde bezuiniging voor de
openbare middelen ad rond 10.000.
per jaar hetzij in twijfel wordt getrokken,
hetzij onvoldoende wordt geoordeeld,
daar deelen B. en W. mede, dat eenerzijds
dit bedrag gemakkelijk voor verhooging
vatbaar zou zijn, wanneer wij ons op de
basis van het beheer, waar het en dit
varieert in verschillende gevallen op
de soberste wijze wordt gevoerd, hadden
gesteld en dat anderzijds het te bezuini
gen bedrag een zeer belangrijk percentage
uitmaakt van de ten laste der gemeenten
blijvende uitgaven, dus die uitgaven,
waartegenover geen inkomstposten staan,
uitgezonderd die uit de belastingen. Waar
het totaal der belastingopbrengsten, door
de ingezetenen ten behoeve van de ge
meente op te brengen, wordt geraamd op
92.912.maakt het te bezuinigen be
drag daarvan dus het negende deel uit, of
wil men slechts de voor de gemeente
overblijvende 7000.in oogenschouw
nemen, het dertiende deel.
B. en W. zijn van oordeel, dat samen
voeging voor het gebied der nieuw te
vormen gemeente, zonder dat in de gees
telijke of politieke gesteldheden of
machtsverhoudingen eenige wijziging
zou komen, een wezenlijk sociaal, econo
misch en financiëel voordeel beteekent.
Ook de plaatselijke bestuurderen moe
ten vooral de groote lijn zien. Het staat
vast, dat een krachtig en harmonisch ge
vormd geheel uit de beoogde vereeniging
naar voren zal komen, dat de positie der
gemeente in Hollands Noorderkwartier
zal worden versterkt en dat een mooie,
financiëel kerngezonde en krachtige ge
meente zal worden geboren.
Eerste vriendin: Wat hebt je
nu toch gedaan!
Tweede vriendin: Sinds hy
mee was om die Eskimo-film te
zien, wil hij niet meer in zijn wa
gentje zitten!
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter op
lossing probleem 1433.
Stand.
Zw. 13 sch. op: 4, 6, 7, 10, 13, 17, 22, 26,
27, 31, 38, 39, 40 en dam op 21.
W. 15 sch. op: 23, 28, 29, 30, 33, 35, 37,
41, 42, 44, 46/50.
d~n Tukschen
Omschrijvingen.
Horizontaal:
1. atomenstof;
6. moskee;
11. fraai;
12. wordt by kaasbereiding gebruikt;
14. koraaleiland;
15. vaartuig;
16. Grieksche boschgod;
18. vlakte, zandgrond;
19. kruipend dier;
21. zonnegod;
22. riviertje;
23. vaatwerk;
25. leiding;
26. zomerverblijf van
sultan;
28. verbergen;
29. plaats op Java;
30. glans, luister (fr.);
31. net (Fr.)
33. ijzerhoudende aarde;
35. metaal;
37. voorzetsel;
39. hoofdstad van Cyprus;
42. voorzetsel;
43. godin van den dageraad;
45. Adelaar (Eng.);
46. bovenaardsch wezen;
47. slechte vrouw;
48. verkorte meisjesnaam;
49. tijding;
50. familielid;
51. jongensnaam (meestal met h);
Verticaal:
1. volkomen ontwikkeld insect;
2. oud munstuk;
3. bovenste rand van een dak;
4. uitroep;
5. zuiver;
7. bevestiging;
8. gemeente in België (Henegouwen);
9. droesem, grondsop;
10. Grieksch heldendicht;
12. vertegenwoordiger van een volksstam
uit het hooge Noorden;
13. bes;
16. onderwijsinrichting;
17. herhaling;
19. ordenen;
20. bloem;
22. jongensnaam (die in de Middeleeu
wen nog al eens voorkwam;
24. bijwoord;
25. dier;
27. dier;
32. oxyde;
34. rond voorwerp;
36. adellijke titel op Java;
38. stad in Italië;
40. voertuig;
41. groente;
42. meisjesnaam;
44. Japansche munt;
46 opening;
49. familielid.
Oplossingen (2 p.) liefst zoo vro»»Midig
mogelijk doch uiterlijk tot Vrijdag 1 Mei
12 uur aan d»rt Piiïr'e-Redaetcur van de
Alkmaarsche Courant.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Oplossing.
50—45
35 44
49—43
45—40
48—43
37—32
41—36
36 9
33 31
46—41
29—24
23 5
5 2!
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
39
50
38
49
25
27
48
4:
26
37
45
46
50
25
49
35
48
38 of 48
37 of 27
13
37
46
19
28
37
38
Inderdaad en buitengewoon zwaar pro
bleem. De dam op 21 doet niet als zoodanig
dienst, maar de auteur heeft er een dam
van gemaakt, om de strijdkrachten gelij
ker te maken en ook om het nrobleem nog
iets ingewikkelder te doen zyn.
Uit de party.
In de volgende nositie van 6 om 6.
Zw. 6 sch. op: 12, 20, 22, 23, 31, 36.
W. 6 sch. op: 32, 33, 34, 41, 42, 47.
speelt wit:
1.
1. 32—28
2. 4237
2.
3. 477
3.
4. 33—29
4.
23
31
36
47
32
42
47
24