DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Addis Abeba door benden geplunderd L Kerken en paleizen in brand gestoken. De Negus vlucht naar Djibouti. Ho. 105 Maandag 4 Mei 1936 Einde van den oorlog Italiaansche opmarsch. Vreemdelingen gedood door de roovers. Van Zaterdag op Zondag. 138e Jaargang Zondagavond. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.— franco door het geheele Ryk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTEN TIEN i Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. kh\k. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Zondag 3 Mei. Het jongste week-end heeft be langrijke beslissingen gebracht in den oorlog tusschen Italië en Abessinië en hoewel wij op dit oogenblik nog slechts de berichten van Zondag tot Zondagmiddag 5 uur in ons bezit hebben, kunnen wij met vrij groote zekerheid constateeren, dat de oorlog definitief door Italië is gewonnen. Al beteekent dit niet, dat de vijan delijkheden nu ook geëindigd zijn! Verre van dat. Het is meer waar schijnlijk, dat nog heel lang Italië een sterke troepenmacht in Abessinië moet houden, omdat ongeordende benden het land nog geruimen tijd onveilig zullen maken en omdat er nog steeds kans is op een zoogenaamden guerilla- oorlog. Reeds in het laatst van de vorige week werd de val van Addis Abeba gemeld, maar toen bleek het bericht wel wat voor barig en werd het ook door Rome tegen gesproken. Toch schijnt men in Italië ge hoopt te hebben op verovering der stad voor den Zondag, want uit tal van berich ten blijkt, dat de Italiaansche bevolking den heelen Zaterdag met spanning zat te wachten op den val van Addis Abeba. Dat dit niet geschiedde, werd niet veroorzaakt door den tegenstander, maar door gebrek aan goede wegen. Want van verdediging van de hoofdstuk was geen sprake meer. De Negus heeft daar geen kans toe gezien, omdat zijn krij gers wanhopig bleken en niet meer ge hoorzaamden. Integendeel: het bleek zelfs, dat de Abessiniërs de Italianen behulpzaam waren met het aanleggen en verbeteren van wegen! Op die manier is de strijd wel hopeloos- In de hoofdstad werd het de laatste da gen steeds meer critiek. De vreemdelingen zochten en vonden hulp bij de buitenland- sche ambassades en vooral op het terrein der Engelsche ambasade, dat bovendien in goed verdedigbaren vorm was gebracht, vonden duizenden een toevluchtsoord. Toen kwam onder hoogspanning de Zaterdag. En met deze laatsten weekdag de vlucht van de Abessinische regeering en den Negus. En vanaf dat oogenblik is de stad vrij gegeven, niet direct nog voor de Italianen die nog steeds op vrij grooten afstand legerden maar van de bar.dieten. En zoo kan het gebeuren, dat de Abes siniërs hun eigen stad plunderden, het kei zerlijk paleis van hun vorst vernielden en eenige uren angst en vrees verwekten bij de bevolking. Dat zal duren tot het oogenblik, dat de Italianen bezit nemen van Addis Abeba. Dan is het uit met plunderen en moorden, dan wordt de orde hersteld, dan kan men weer rustig ademhalen. «jj:» En met de in bezitneming van Addis Abeba is de eigenlijke oorlog feitelijk voor bij, vooral ook, omdat de Negus ver r° is en thans op een Britschen oorlogsbodem op de zee dobbert. Het hoofdkwartier va het j n°°rdel£k Italiaansche leger in Abessinië deelt me dat de gemotoriserde koionne, die langs het zigzag opklimmende pad van e maberpas opklimt, zich Vrijdag den w g versperd zag door een instorting, we was veroorzaakt door het slechte wer. Het herstel van den weg nam verschei dene uren in beslag, de manschappen v de genie en de overige wapens werkten samen om de moeilijkheden van het te - reir. op te ruimen. Zaterdag kon de colonne verder opruk- ken. De bevolking werkte met de Italiaan sche soldaten samen om de wegen weer begaanbaar te maken, welke op last van den Negus waren vernield om den door tocht van het Italiaansche leger te bemoei lijken. Deze houding van de bevolking toont, volgens de Italianen, dat het Rijk, dat de opvolgers van Menelik hebben opgebouwd, zijn einde nadert. De Negus verlaat Addis Abeba. Sir Sidney Barton, de Britsche ge zant te Addis Abeba heeft aan het Foreign Office geseind, dat de Negus en zijn familie Zondagochtend de hoofdstad hebben verlaten. Negus Negesti Zij zijn met den trein naar Djiboeti vertrokken. Verder deelt Sir Sidney mede, dat reeds ongeregeldheden hebben plaats gehad in Addis Abeba. Bandieten zijn aan het plunderen geslagen en op verscheidene plaatsen hoort men schieten. De buitenlanders, in de hoofdstad, hebben hun toevlucht gezocht op de legatie, voornamelijk de Britsche. Het detachement Sikhs, dat hier de wacht vormt, heeft een verdedigings positie ingenomen. Voor zoover tot nu toe werd gemeld, zijn onder de vreemdelingen nog geen slachtoffers gevallen. Het keizerlijk paleis geplunderd. Volgens een Zaterdagmiddag te Parijs uit Addis Abeba ontvangen telegram, zou het keizerlijk paleis geplunderd zijn. In hetzelfde telegram wordt bevestigd, dat de Negus zich op het laatste oogenblik bij de keizerin en de leden van de keizer lijke familie heeft gevoegd, die per speci- alen trein van Addis Abeba naar Djiboeti zijn vertrokken. De Keizerin In Addis Abeba hebben zich tooneelen van groote wanorde afgespeeld, terwijl zich bovendien gevallen van plundering hebben voorgedaan. De toestand te Addis Abeba. Volgens de laatste berichten, die uit Addis Abeba ontvangen zijn, is bijna de geheele buitenlandsche bevolking in ie verschillende legaties ondergebracht en wat de veiligheid der buitenlanders be treft, was de toestand Zaterdagavond be vredigend. Tot dusver is onder de buiten landers niemand gedood of gewond. De wanorde en plunderingen in de hoofdstad duren echter voort. Er is nog geen enkel bericht ontvangen van de komst der Ita liaansche troepen. De reis van den Negus. In officieele kringen kon men niets te weten komen omtrent de uiteindelijke be stemming van den keizer. In Abessinische kringen te Londen geloofde men, dat de keizer den trein nog op Abessinisch grond gebied zou verlaten, doch in Britsche krin gen was men van meening, dat hij naar Djiboeti zou gaan. Het bericht, dat de keizer met een Britsch schip naar Palestina zou gaan, werd noch bevestigd, noch tegengesproken. Wat de positie van den keizer betreft, indien deze Abessinië verlaat, doet men opmerken, dat hij de jure keizer blijft, of schoon niet meer de facto regeerende. Men neemt aan, dat hij op vreemd grondgebied zal worden behandeld met alle onder scheiding, aan zijn rang en positie als opperbevelhebber der Abessinische legers verschuldigd. Regeering verlaat Addis Abeba eveneens. Volgens de jongste berichten, die te Pa rijs zijn binnen gekomen, zijn de leden der Abessinische refgeering Zaterdag van Addis Abeba vertrokken en hebben zy de keizerlijke archieven in een automobiel medegenomen. Zij zijn in westelijke rich ting vertrokken. Addis Abeba staat in brand. De Amerikaansche gezant te Addis Abeba, Cornelius Venengert, heeft aan zijn departement van staat geseind, dgt het centrum van Addis Abeba in brand staat. Addis Abeba in handen van plunderaars. In het telegram van den Amerikaanschen gezant te Addis Abeba wordt verder me degedeeld, dat de stad in handen van een opstandige menigte is. Er wordt overal op groote schaal geplunderd. Voortdurend weerklinken schoten. De Amerikaansche legatie is door verscheidene kogels ge troffen. Dooden en gewonden. De Amerikaansche gezant te Addis Abe ba seint, dat in de straten der Abessinische hoofdstad verscheidene dooden zijn geval len, terwijl vele menschen gewond zijn. Een Amerikaansch correspondent en zijn tolk werden door zwaardhouwen gewond, toen zij met hun auto door het gepeupel reden. De wanorde te Addis Abeba. Volgens de telegrammen van den Ame rikaanschen gezant is de plundering te Addis Abeba Zaterdagnacht begonnen, na dat de regeering de stad had verlaten. De muiters hebben zich blijkbaar meester ge maakt van de geweren en de munitie, die door politie en soldaten waren tchterge- laten. De groote zender te Addis Abeba staat in brand. De Negus te Djibouti. De Negus is Zondag in Djibouti aan gekomen. Volgens in Londen ontvangen in lichtingen, zouden de Italiaansche troepen Zondag Addis Abeba kunnen binnen trekken. Geruchten rondom den Negus. In welingelichte kringen weet men niets af van het bericht, volgens hetwelk de trein, met bagage, voorafgaande aan die waarin zich de Negus en zijn familie be vond, door Italiaansche vliegtuigen zou zijn gebombardeerd. Uit Djibouti wordt gemeld, dat naar men verwacht, de Negus en zijn familie zich zullen inschepen aan boord van een Britschen onderzeeër, die hem naar een nog niet aangeduide bestemming zal bren gen. In officieele kringen te Londen was 't niet mogelijk van dit bericht een bevesti ging of ontkenning te verkrijgen. Wel deelde de Britsche admiraliteit mede, dat de torpedojager „Diana" in Dji bouti is aangekomen, „teneinde in geval van nood als verbindingsmiddel dienst te doen." De Fransche pers over den toestand. Nu de Negus het land verlaten heeft, geven alle Parijsche bladen als hun mee ning te kennen, dat de tegenstand der Abessiniërs verdwenen is en dat het einde van den oorlog in zicht is. Hoe men de daad van den Negus ook kwalificeert, zegt de „Petit Parisien", hij staat gelijk met een abdicatie „De Facto". De Italiaansche troepen hebben nog slechts gedemoraliseerde benden voor zich, zonder leider, zonder samenhang, men kan derhalve rustig zeggen, dat Badoglio zijn taak met succes heeft volbracht. Badoglio In sommige Romeinsche kringen is men ervan overtuigd, dat Badoglio een ontwerp heeft opgesteld, waaraan de zoon van den Negus in principe zijn goedkeuring heeft gehecht en dat zou neerkomen op een Italiaansch protectoraat over Abessinië, met behoud van een theoretische regee ring onder den kroonprins. De „Populaire" schrijft, dat de oorlog anders had kunnen afloopen en zelfs niet had kunnen beginnen. Indien Frankrijk en Engeland verleden jaar gemeenschappelijk waren opgetreden, zou de Duce den vrede bewaard hebben. Indien de onderteekenaars van 't volken bondspact, dit by het begin der Italiaan sche vijandelijkhden hadden toegepast, zou Mussolini van zijn plannen hebben afge zien. Thans vragen degenen, die den Vol kenbond verhinderd heben in het vervul len van zijn zending zich af, wat er zal worden van Genève en van de collectieve veiligheid. De berichten uit Abessinië zijn van middag en vanavond in zeer grooten ge tale binnengekomen. Uit alles blijkt wel, hoe volkomen de nederlaag is voor de Abessiniërs. Hoewel verschillende berichten over den oorlog en over de politieke kwestie natuurlijk van belang zijn, domineeren twee punten: de vlucht van den negus en de situatie in en om Addis Abeba. Wij meenen niet beter te kunnen doen, dan hier de berichten in volgorde van aankomst door te geven. De negus aan boord van En- gelsch oorlogsschip? De negus is Zondagmiddag te 14.10 met zijn gezin te Djibouti aangeko men. Hij weigerde een verklaring af te leggen. Hij heeft zich met zijn ge volg aan boord van een Engelsch oorlogsschip begeven. Alvorens de inscheping van den negus bekend was geworden, achtte men het in Britsche kringen niet uitgesloten, dat de Britsche torpedojager „Diana" in Dji bouti was aangekomen, om den negus en zijn gevolg naar Palestina te vervoeren. De „Diana" is een vaartuig van 1400 ton en behoort tot het achtste flottielje eskader uit de Chineesche wateren, thans in Aden gestationneerd. Bovenstaande twee telegrammen worden tegengesproken door het volgende, dat een uur later bin nenkwam: De negus en de andere leden der keizerlijke familie zullen zich Maan dagochtend inschepen aan boord van den Engelschen torpedojager 549. Het reisdoel is niet bekend gemaakt. Men gelooft, dat het schip allereerst naar Aden zal vertrekken. De aankomst te Djibouti. Verscheidene autoriteiten in uniform te Djibouti wachtten Zondag de aankomst van den trein uit Addis Abeba af. Een compagnie Senegaleezen vormde een eerewacht. Als gevolg van de verstikken de hitte was de belangstelling van de zijde der bevolking betrekkelijk gering. Eenige minuten na 14 uur reed de trein het station binnen. De keizerin stapte het eerst uit, gevolgd door den keizer, die blootshoofds was, en den kroonprins. De negus weigerde een verklaring af te leg gen en verzocht den Franschen autoritei ten persoonlijk de journalisten afzijdig te houden. In door den gouverneur van Djibouti ter beschikking gestelde auto's reed het gezelschap vervolgens naar het paleis van den gouverneur tusschen een dubbele haag tirailleurs. Met den trein waren te vens ongeveer 30 Abessinische hove lingen aangekomen, alsmede ras Kassa, de minister van buitenlandsche zaken, de kleine prins Makonnen en de prinsessen. De negus zag er vermoeid uit en scheen magerder te zijn geworden. De keizerlijke familie werd door de menigte met respect begroet. Behoudens tegenbericht zouden zij den nacht in het paleis van den gouverneur doorbrengen en Maandag met de Engel sche torpedoboot 549 vertrekken, ver moedelijk eerst naar Aden en naar men denkt vervolgens naar Engeland. Bevestigd wordt, dat alle leden der re geering en hovelingen den negus verge zellen. De chaos in Addis Abeba. Volgens Zaterdagnacht aan de Quai d'Orsay te Parijs ontvangen telegrammen duurden de onlusten en plunderingen den geheelen dag voort. Het keizerlijk paleis en de handelswijk staan in brand. In de straten wordt geschoten en overal ziet men gewonden liggen. Deze onlusten zijn te wijten aan de soldaten die naar de hoofdstad terugvloeien, aan benden die door den Italiaanschen opmarsch worden voortgedreven, en aan duistere elemen ten. De nacht op den Zondag is betrekke lijk kalm verloopen. Heden ontbrandde de strijd in verschillende deelen der stad opnieuw. Het centrum van Addis Abeba is volkomen leeggeplunderd, afgebroken en verbrand. Een Amerikaansche vrouw gedood. De Amerikaansche gezant te Addis Abeba heeft geseind naar het departement van buitenlandsche zaken te Washington, dat de Amerikaansche mevrouw Stadin uit Lomalinda in Californië, tijdens een vuurgevecht in de hoofdstad door een verdwaalden kogel is getroffen en ge dood. Zij is de echtgenoote van dr. Sta din, behoorende tot de zending der Ze vende Dags Adventisten. Dr. Bergman, van dezelfde zending, zal trachten het lijk te balsemen, totdat het begraven kan worden. Op zoek naar Europeanen. Het Duitsche gezantschap heeft twee patrouilles op vrachtauto's door de straten van de brandende stad laten rijden om achtergebleven Europeanen te Zoeken. Men werkte samen met een dergelijke patrouille van de Engelsche legatie en'een aantal Europeanen konden in veiligheid worden gebracht. Onder de dooden zijn ook eenige Zwe den Grieken en Franschen. Belangrijke verklaring van Mussolini verwacht. De zitting van de Italiaansche Kamer, die vandaag zal plaats vinden en waarop de afgevaardigden in de fascistische uni form zullen verschijnen, zal per radio worden uitgezonden. Hierin zit men een bevestiging van de verwachting, dat Mus solini belangrijke verklaringen zal afleg gen. Vandaag zijn op alle belangrijke pun ten in de hoofdstad luidsprekers geplaatst om de verzamelde fascisten in de gelegen heid te stellen de woorden van den duce aan te hooren. Noord-Italiaansche bladen over het vertrek van den negus. Het vertrek van Haile Selassie uit Ad dis Abeba naar Djibouti wordt door de Noord-Italiaansche bladen voorgesteld als het einde van den Abessinischen veld tocht. Uitvoerig wordt melding gemaakt van de oproeren, de verbreking van alle tele fonische en telegrafische verbindeng met Addis Abeba, etc. De negus, zoo schrijft de Gazette Del Popoio, in Turijn, krijgt wegens zijn hou ding tegenover Italië het lot, dat hij ver dient. De oorlog is ten einde. Er kunnen zich nog wel strijdoperaties ontwikkelen uit den tegenstand van de rechtervleugel Ras Nassiboe van den legergroep van ras Nassiboe of uit een verdedigingspoging voor de poor ten van Addis Abeba, maar de oorlog is toch geëindigd met de volledige overwin ning van Italië en den volledigen neder laag van Abessinië. Daar moeten allen nota van nemen. Een herleving van en oorlog in Abessinië zal niet mogelijk zijn, daar Italië het land zal ontwapenen en in

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1