DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Begin van den Zomertijd.
ITALIË EN DE VOLKENBOND.
No. 113
138e Jaargang
Aloisi en zijn staf hebben
Genève verlaten
Abessinië geannexeerd.
In Abessinië.
De onrust in Palestina.
Groote fabrieksbrand te
Nijmegen.
Wisseling in den nacht
van Donderdag op Vrijdag
Er wordt aan herinnerd, dat de Zomertijd aanvangt den
15den Mei a.s.
De overgang geschiedt in dier voege, dat wanneer de
middelbare zonnetijd van Amsterdam op den dag, waarop
de Zomertijd aanvangt, 2 uur aanwijst in den voormiddag,
het wordt geacht te zijn 3 uur in dien voormiddag.
De overgang dit jaar naar den Zomertijd geschiedt met
andere woorden dus in den nacht van DONDERDAG 14
MEI op VRIJDAG 15 MEI ten 2 uur.
Brand in confectiefabriek.
De groote brand te Gouda.
Suriname is boos!
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rük 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN s
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk-
kery v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nununer bestaat uit drie bladen.
Directeur: c. krak. Woensdag 13 Mei 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alle vertegenwoordigers van Italië
in het buitenland hebben instructie
gekregen officieel den regeeringen,
waarbij zij geaccrediteerd zyn mede-
deeling te doen van het decreet van 9
Mei j.1. waardoor werd bepaald, dat de
gebieden en personen, die behoorden
tot het Ethiopische rijk geplaatst zijn
onder volledige en algeheele souverei-
niteit van het koninkrijk Italië en dat
de titel van keizer van Ethiopië voor
hem en zijn opvolgers is aangenomen
door den koning van Italië.
Dit bericht is van zeer veel belang, want
nu moeten alle regeeringen een standpunt
innemen, een eigen beslissing nemen. En
hoe zal die beslissing zijn, waar de Volken
bond nog altijd Abessinië als een zelfstan
dig rijk erkent?
Italië gaat door! Mussolini trekt zich
blijkbaar niets aan van de meeningen van
andere. Hy zegt: „Abessinië is Italiaansch
en daar verandert niets aan. En de wereld
zal het moeten accepteeren".
Mussolini houdt niet van beslomme
ringen. Hij spreekt het liefst met daden. En
zyn medewerkers doen als hij. Dat bleek
gisteren, toen Aloisi in den Volkenbonds
raad protesteerde tegen de aanwezigheid
van den Abessinischen vertegenwoordiger
en vertrok, 't Was een bevel van Mussolini.
Dat bevel uit Rome kwam niet onver
wacht. De officieuse Italiaansche pers zei
den het reeds, dat Italië in de eerste plaats
verwachtte, dat de Volkenbond de sancties
zou opheffen en het nieuwe imperium zou
erkennen. Ten tweede zou Italië niet de
houding van 'n smeekeling aannemen. Het
wil niet zijn als een kind, dat de vergiffe
nis van vader afwacht, en indien de Vol
kenbond geen gerechtigheid doet, zal Italië
alle Europeesche samenwerking weigeren.
Dit' zal vermoedelijk worden nagevolgd
door een andere groote mogendheid.
Men kan dus aannemen, dat het vertrek
van de Italiaansche delegatie uit Genéve
een waarschuwing aan den bond beteekent.
Treedt Italië uit den Volkenbond?
De „Tribune" schrijft, dat het vertrek
van de Italiaansche legatie uit Genevé nog
in het geheel niet beteekent, dat Italië uit
den Volkenbond zal treden.
Aangezien men evenwel voort schijnt te
willen gaan met het toepassen van sancties
moet men dit zien als een repressaille, ge
heel in strijd met den gest van het pact,
zoodat Italië niets anders overbleef, dan
zich niet meer te bemoeien met hetgeen te
Genéve geschiedde.
Behandeling van het conflict uit
gesteld.
In de openbare zitting van den Volken
bondsraad is gistermiddag de volgende re
solutie aangenomen:
„De raad, bijeengekomen om het Abes-
sinischItaliaansch conflict te bestudeeren,
herinnert aan de conclussies en de beslis
singen, die in deze zaak sedert 3 October
1935 zijn genomen.
Hy is van meening, dat uitstel van ver
dere behandeling noodig is om zijn leden n
onderzoek van de situaties, zooals die door
de nieuwe belangrijke beslissingen der
Italiaansche regeering is ontstaan, moge
lijk te maken. De raad besluit op 15 Juni
de beraadslagingen over de kwestie te her
vatten en is van meening, dat het niet ge-
Wenscht is, wijziging te brengen in de maa
regelen, die door de leden van den Vol
kenbond gemeenschappelijk zijn getroffen
By de debatten over deze resolutie legde
de Abesinische vertegenwoordiger een kor
te verklaring af, waarin hij zeide, dat
Abessinië vastbesloten is, zijn onafhanke
lijkheid en integriteit te verdedigen. De
tegenwoordige toestand, aldus Wolde Ma-
riam, is beslissend voor het bestaan van den
Volkenbond.
De val van Jijiga.
Een speciale A. N. P.-correspondent, maj.
J. S. Barnes, toegevoegd aan de Zuidelijke
strijdkrachten, seint thans het volgende.
De Italianen rukken Jijiga den zevenden
Mei binnen, twee dagen na den val van
Addis Abeba. De afstand van Daggaboer,
waar het laatst de Italiaansche standaard
geheschen werd, naar Jijiga is 110 mijlen,
maar wij hadden er dertig uur voor noodig
om er te komen. De geweldige regenbuien
Van de laatste dagen hadden de wegen ver
anderd in een ware modderpoel. Ik ging
vergezeld van eenige andere journalisten
met de voorhoede van generaal Frusci's co
lonne mee en we besteedden den meesten
tijd aan het uitgraven van den in den mod
der steken gebleven vrachtwagens of het
berijdbaar maken van eenige zeer slechte
wegdeelen. Het werk van de genietroepen
was werkelijk een prachtig staaltje van hard
en moeilijk werk. Verdere moeilijkheden
troffen wij op onzen weg niet aan. Eenige
op zich zelf staande benden vechtende
Abessiniërs moesten onschadelijk gemaakt
worden. De reden waarom ze ons aanvielen
was vooral dat ze hoopten eenig voedsel
machtig te worden. Langs den geheelen
weg vonden we kleine Abessinische kerk
hoven en vele achtergelaten Abessinische
vrachtauto's. Kort nadat wij Jijiga binnen
gerukt waren, arriveerde maarschalk Gra-
ziani per vliegtuig. De Italiaansche vlag
werd op het paleis geheschen, gevolgd door
een korte eenvoudige plechtigheid. Groote
voorraden ammunitie, twee kanonnen, een
aantal machinegeweren, eenige vrachtwa
gens en groote hoeveelheden graan en medi
camenten werden buitgemaakt. Het leger
van Dedjasmatch Nassiboe had zich terug
getrokken in het heuvelgebied in de rich
ting van Harrar. De stad gaf een trooste-
loozen aanblik. Alle levensmiddelenwinkels
waren geplunderd en troepen gewapende
plunderaars trokken door de straten. De
blanke inwoners hadden allen de vlucht ge
nomen en de telegraafdraden waren doorge
sneden. Nadat echter de plunderaars ver
jaagd waren keerde de normale toestand
weer terug. De bevolking en de gevluchte
boeren keerden weer terug.
Onder de eerste troepen die Jijiga binnen
rukten bevonden zich twee compagnieën
zwarthemden, gevormd door studenten, die
trotsch waren op deze overwinnende
mar^h, welke zij als een groot avontuur
beschouwden. Maarschalk Graziani herin
nerde hun echter in een toespraak er aan,
dat de oorlogstoestand nog steeds heerschte
en dus alle militaire voorzorgsmaatregelen
in acht genomen moeten worden.
Desniettemin hoor ik hier, terwijl ik zit
te schryven, van alle kanten gezang klin
ken, komende van de rond de stad gelegen
troepen. Zy zitten bij hun bivak om vuren
verzameld, terwijl vanachter dreigende
donderwolken een volle maan te voorschijn
komt.
De bank van Ethiopië blijft gesloten.
Maarschalk Badoglio heeft zijn toestem
ming geweigerd voor het heropenen van de
bank van Ethiopië. Zij zal vervangen wor
den door de Bank van Italië. Een der direc
teuren van de Bank van Italië is opgedragen
zich van deze taak te kwijten. Verleden
week werd de bank van Ethiopië by wijze
van proef heropend onder den naam van
„Italiaansche bank in Ethiopië".
Inlevering van wapens.
Het Italiaansche oppercommando heeft een
oproep uitgevaardigd tot de bevolking om de
in haar bezit zynde wapens in te leveren
aan de nieuwe overheid. Tot dusverre zijn
thans 3500 geweren, 80 pistolen, 30 machine
geweren en drie kanonnen ingeleverd.
Het telegram van Starhemberg aan
Mussolini.
Starhemberg heeft aan Mussolini een tele
gram gestuurd van den volgenden inhoud:
„In het bewustzijn van fascistische ver
bondenheid, innig medelevend met het lot
van het fascistische Italië, wensch ik uit
naam van de voor de fascistische gedachten
in Oostenrijk strijdenden en uit eigen naam
Uwe Excellectie van ganscher harte geluk
met de roemvolle en heerlijke overwinning
der Italiaansche fascistische wapenen over
de barbarij, met de overwinning van den
fascistischen geest op democratische oneer
lijkheid en huichelarij, met de overwinning
van de fascistische offervaardigheid en ge
disciplineerde vastberadenheid op demago
gische leugenachtigheid. Leve de overwin
ning van de fascistische gedachte in de
wereld".
Waarschuwing aan de Arabieren.
De hooge commissaris in Palestina heeft
Dinsdagavond in een radioredevoering tot
de Arabische bevolking de waarschuwing
gericht, dat de regeering alle uitspattingen
zal onderdrukken en alle schuldigen zal
straffen.
De in Palestina uit Egypte aangekomen
tanks en pantserwagens, zullen, evenals da
troepenversterkingen de taak hebben aan
vallen op particulier eigendom, welke den
laatsten tyd vaak zijn voorgekomen, te ver
hinderen. Het is noodig de politie onder
militaire bescherming te stellen.
Anti-joodsche actie der Arabieren
dreigt zich uit te breiden.
Ondanks het ultimatum der Arabieren
heeft de Britsche hooge commissaris zijn
goedkeurng gehecht aan een door de jood-
sche gemeenschap opgesteld arbeidsplan,
en medegedeeld, dat hy het aantal immi
gratie-certificaten zal vaststellen, dat aan
Israëlitische immigranten zal worden uitge
reikt. De Arabische ep anti-joodsche agi
tatie dreigt zich thans echter tot buiten
Palestina uit te breiden. De opperste raad
der Arabieren heeft n.1. naar Egypte, Syrië,
Marokko en Irak agitatoren gezonden, die
tot taak hebben, propaganda te maken voor
de Arabieren in Palestina en betoogingen
te organiseeren tegen de joden en in het
bijzonder tegen de nationale haardstede
der joden in Palestina.
Volgens mededeelingen van het bureau
van den Britschen hoogen commissaris zijn
sedert het begin der onlusten 600 arresta
ties verricht.
Cellulosezolder in vlammen
opgegaan.
Gisteravond omstreeks zes uur werd
brand ontdekt op den cellulosezolder
van de papierfabriek Schuller en Co.
aan de Nieuwe Markstraat te Nijme
gen.
De fabriek was beneden in vol be
drijf, toen op een der verdiepingen de
brand werd waargenomen door de
vrouw van den werkmeester, die na
bij de fabriek woont.
De brandweer werd onmiddellijk
gealarmeerd en was spoedig met
groot materiaal aanwezig. Het duurde
niet lang of de vuurzee, welke binnen
hevig woedde, w.erd met acht stralen
bestreden. Doordat de fabriek vlak
bij de Waal ligt, kon de nieuwe motor
brandspuit op volle kracht werken.
Het blusschingswerk werd zeer bemoei
lijkt, doordat de cellusozolder volgepakt
lag met een voorraad van 250 ton cellu
lose, partijen hars, en andere chemische
producten. De fabriek is zeer stevig ge
bouwd.
Een gevolg hiervan was, dat de vlam
men niet gemakkelijk uitslaan en de
brandweer zag zich dan ook genoodzaakt
de slangen binnendoor te leggen en langs
de hooge brandladders te leiden.
Omstreeks half acht was het gevaar
voor uitbreiding van den brand vrijwel
geweken, maar telkens vlamde het vuur
dan hier, dan daar weer op. Wel be
schouwd is de waterschade grooter dan de
brandschade. De cellusoe zoog groote hoe
veelheden water op en men vreesde, dat
de betonnen vloer, welke de cellulosezol
der scheidt van de er onder gelegen ma-
chineafdeeling, de z.g. Hollanderafdeeling,
zou bezwijken. De schade .alleen op den
cellulosezolder aangericht, wordt geschat
op omstreeks vijftigduizend gulden.
Om acht uur was de zolderverdieping
reeds geheel uitgebrand. Het uit hout en
mastiek bestaande dak heeft het uitgehou
den, door den hevigen regen welke viel.
Het rust thays, doorgezakt, op de smeu
lende balen cellulose.
De machine-afdeeling op de eerste en
tweede verdieping hebben tamelijk veel
waterschade gekregen. Groot partijen af
gewerkt papier, welke voor verzending
gereed lagen, hebben door het water zeer
veel geleden. De totale schade wordt ge
schat op honderdduizend gulden. De fa
briek is verzekerd tegen brand- en be
drijfsschade.
Het onderzoek naar de oorzaak van den
brand is nog gaande, het personeel, dat by
het uitbreken van den brand aan het werk
was, is door het hoofd van de recherche,
inspecteur Heijgele, ondervraagd.
Twee maanden geleden heeft in een an
dere afdeeling van deze fabriek, op den
voorraadzolder van oud papier ->ens een
brand gewoed, welke een minder ernstig
karakter had. Deze zolder is toen uitge
brand.
Om half elf was de brand nog niet ge-
bluscht. De brandweer, die onder leiding
van commandant Rauch werkte, was den
toestand op dat oogenblik echter meester,
al had zij veel moeite met het dooven van
de pluizige cellulose. Er werd nog met acht
stralen water gegeven. De brandweer is er
in geslaagd een hoek van den zolder, waar
hars lag opgeslagen, voldoende nat te
houden. Een stevige brandmuur voor
kwam, dat het vuur zich naar een tus-
schenzolder voortplantte. Het dak is door
gebrand. De totale schade werd op het
eind van de avond op ruim 150.000 gulden
geschat. Alleen aan cellulose is voor 30.000
gulden verloren gegaan en aan afgewerkt
papier voor ongeveer 100.000 gulden. Vele
machines hebben sterke waterschade ge
leden. De directie hoopt echter een deel
van het bedrijf in gang te kunnen houden,
zoodat zij het met vertraging, bestellingen
kunnen worden uitgevoerd.
De verdenking, dat de brand gesticht is,
biijft sterk. De politie zet haar onderzoek
voort. De cellulosezolder, waar de brand
is ontstaan, was zoodanig ingericht en van
zoodanige electrische geleidingen voor
zien, dat brandgevaar practisch uitgeslo
ten was.
De beide brandweerlieden, die gister
avond bij het begin van den brand door
den hevigen walm bewusteloos waren
geworden en voor wie geneeskundige
nulp moest worden ingeroepen, zijn naar
huis gebracht en maken het naar omstan
digheden wel.
Omstreeks elf uur heeft men een aan
vang gemaakt met het nablusschen, dat
geruimen tyd vorderde.
Te Rotterdam.
Gistermiddag omstreeks kwart over drie
is brand uitgebroken in perceel Leuveha-
ven 205, te Rotterdam, waarin is gevestigd
de N.V. confectiefabriek v.h. D. L. Andries-
se. Het pand is eigendom van de firma L.
A. Vies en zoon, die de parterre-ruimte in
gebruik heeft.
Op den zolder van het vier verdiepingen
hooge huis bevonden zich magazijnen, wel
ke met pakmaterialen waren gevuld. Aan
de rechterach terzij de is de brand in een
vijf bij vijf meter groot vertrek, waar win
tervoorraden onverwekte goederen lagen
opgeslagen. De oorzaak is vermoedelijk te
zoeken in kortsluiting.
Het vrouwelijk personeel, dat op de twee
de verdieping werkte, verklaarde, dat plot
seling het licht uitging en korten tijd later
de brand op zolder werd ontdekt.
De brandweer onder leiding van den
hoofdcommandant L. A. van Gunsteren,
was spoedig met groot materiaal ter plaat
se. Er werd water gegeven met acht stra
len, waarvan er een over den automatischen
ladder werd geleid. De „Havendienst 1" die
in de Leuvehaven ligging had genomen,
werkte met twee stralen.
Omstreeks kwart over vier kon het mees
te materiaal inrukken.
Persoonlijke ongelukken zij niet voorge
vallen. De menschen, die in het pand
werkten, konden dit op gewone wijze ver
laten.
Het vertrek, waar het vuur is begonnen,
is volkomen uitgebrand.
Het dak is doorgebrand. De onderliggen
de verdiepingen kregen veel waterschade.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
Opruimingswerk ter hand
genomen.
Gisteravond om zeven uur is de laatste
motorspuit van buiten de gemeente Gou
da, n.1. die uit Hillegersberg, ingerukt.
Deze had precies 22 uur achtereen staan
werken. De Goudsche brandweer verricht
thans nog met acht stralen in totaal de
nablussching. Uit de puinhoopen stijgt
nog steeds veel rook op en het smeult
nog aan alle kanten. Het laat zich aan
zien, dat er nog eenige dagen zal moeten
worden gespoten.
Eerste Kamer.
Den Haag, 12 Mei.
Het hedenavond gehouden vergaderin
getje van den senaat begon met een mede-
deeling van voorzitter de Vos van Steen-
wijk, dat de Kamer op dringend verzoek
van minister Colijn het wetsontwerp tot
oprichting van een gemengd bedrijf voor
een vaartuigendienst in Suriname met
spoed in de afdeelingen zal onderzoeken.
Mr Mendels (s.d.) maakte hiertegen geen
bezwaar, maar wees erop, dat de Koloniale
Staten van Suriname erg boos zijn, omdat
zij over dit voorstel niet zijn gehoord. Als
teeken van protest o.a. hiertegen hebben zij
zelfs de begrooting voor 1937 verworpen.
Mr. Mendels behield zich de vrijheid voor
om er by de openbare behandeling op terug
te komen.
De Kamer heeft zonder debat en zonder
stemming een reeks contingenteeringswets-
ontwerpen goedgekeurd.
Een contingenteering van paarden deed
mr. Van Rappard (lib.), den kampioen on
zer paardenfokkerij, klagen, dat vaak paar
den als slachtpaarden worden ingevoerd
om als werkpaarden te worden verkocht.
Hij wenschte, dat slachtpaarden in verze
gelde wagons van de grens naar het abat
toir zullen worden vervoerd. Maar volgens
minister Gelissen komt het genoemde euvel
weinig voor; bovendien zijn slachtpaarden
straffer gecontingenteerd dan werkpaarden
Mr. Van Rappard meent, dat het vaker
voorkomt, dan de minister denkt, maar de
laatste vroeg exacte cijfers.
Een contingenteering van huishoudelijk
glaswerk bracht den katholiek Blomjous
tot een pleidooi voor verhoogde invoer
rechten, waaraan hij de voorkeur gaf boven
contingenteering.
De heer ter Haar (c.h.), bestreed den heer
Blomjous, maar minister Gelissen was het
gedeeltelijk met laatstgenoemden senator
eens. Z. i. beperken verhoogde invoerrech
ten den invoer meer dan contingenteering
en laten de eersten den handel ook meer
vrijheid. Gezien de voorkeur van den be
windsman, is het niet onwaarschijnlijk, dat
het meer den kant van de verhoogde in
voerrechten uit zal gaan. Z. Exc. liet door
schemeren, dat binnenkort voor eenige arti
kelen verhoogde invoerrechten zullen wor
den geheven. De gouden jaren van den
vrijhandel zijn voorbij.
De arbeiders van de fabriek zijn druk
bezig met het opruimingswerk. Zij wer
ken hierbij volgens het gewone drieploe-
genstelsel, zoodat steeds ongeveer tachtig
man in de weer zijn. Alleen voor de hon
derd fabrieksmeisjes is er geen werk. Men
hoopte hedenochtend de niet door het
vuur aangetaste glycerinefabriek en de
goudaliet-afdeeling weer in bedrijf te
kunnen stellen. De kans, dat dit zal luk
ken is zeer groot, omdat het ketelhuis
voor het grootste deel intact is gebleven.
Het bedrag der schade valt bij benade
ring nog niet vast te stellen.
Jaarverslag N. V. Kon. Stearine-
kaarsenfabriek te Gouda. Divi-
dendvoorstel 6 pet.
Blijkens het heden verschenen jaar
verslag van de N. V. Koninklijke Steari-
nekaarsenfabriek „Gouda" te Gouda, over
het boekjaar 1935, dat door de directie zal
worden uitgebracht in de op 27 dezer te
Gouda te houden jaarlijksche algemeene
vergadering van aandeelhouders, zijn de
financiëele resultaten over 1935 gunstig
geweest, o.a. dank zij de vermindering
van de vaste lasten, de verlaging van de
fabricagekosten en het gunstig indekken
van de benoodigde grondstoffen.
De winst over '35 bedraagt 176.800.22.
Voorgesteld wordt na aftrek van het
volgens artikel 39 der statuten aan hou
ders der gewone aandeelen uit te keeren
bedrag van 10.800, aan houders van
preferente aandeelen a en b gewone aan
deelen prioriteitsaandeelen, 6 pet. divi
dend uit te keeren.
