DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De „Queen Mary" vertrokken.
Het ernstige Haagsche
zedenschandaal.
No. 125
Donderdag 28 Mei 1936
138e Jaargang
2000 passagiers aan boord. - De eerste
reis over den Oceaan.
HET VERTREK.
De onrust in Palestina.
De toestand in Abessinië.
Het droevig ongeval
te Haarlem.
Allerlei geruchten doen de
ronde, omdat men het
juiste ervan nog niet weet.
17-jarige jongen bracht de zaak
aan het rollen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bü vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—
franco door het geheele Rijk f 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIKN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Gistermiddag 16.34 is de „Queen
Mary" vertrokken voor haar eerste
reis naar de Vereenigde Staten.
1 Het laatste half uur voor het ver
trek bood een levendig schouwspel
van laatkomende passagiers, af'
scheidstooneeltes en onafgebroken
heen en weer loopen van stewards,
kruiers en matrozen. Klokslag half
vijf mosten allen, die niet meegingen,
hst schip verlaten en de familieleden
en vrienden van de meer dan 2000
passagiers verlieten de hutten, salons
en dekken. Zij voegden zich bij de
vele, die op de kade het vertrek van
den Oceaanreus gadesloegen. Eindelijk
werden de loopplanken ingetrokken,
terwijl op de brug en de dekken offi
cieren en matrozen druk bezig waren.
De laatste trossen worden losgesmeten
en het water achter de hooge achtersteven
begint te kolken. Langzaam komt het
schip in beweging.
Een jubel breekt los op de kade en paart
zich aan het geloei van de sirenes, terwijl
de Marinekapel op de kade het „Rule
Brittannia" speelt.
Getrokken door zes sleepbooten verlaat
het schip de haven van Southampton voor
zijn maidentrip. Vliegtuigen van alle type
begeleiden het schip nog een eindweegs.
Men weet nog niet of het schip reeds op
zyn eerste reis zal trachten het „blauwe
lint" te veroveren. De beslissing hierover
is overgelaten aan den commandant, kapi
tein Britten.
Verscheidene passagiers hebben hun
plaats op het schip reeds zes jaar geleden
besproken.
Te New York zijn de noodige maatrege
len genomen om het schip waardig te
ontvangen.
De „Queen Mary" te Cherbourg.
4 uur 20 minuten na haar vertrek uit
Southampton kwam de Queen Mary te
Cherbourg aan. Te half twaalf des avonds
werden voorbereidselen getroffen voor het
vertrek van het schip van hier nier New
York. Duizenden waren teleurgesteld, toen
besloten werd, dat de „Queen Mary" in
haar haast om naar New York te vertrek
ken, niet te Cherbourg aan den wal zou
vastmaken, doch buiten de haven zou
blijven.
Toen by het vallen van de duisternis het
schip uit de mist te voorschijn kwam,
voeren twee Fransche torpedojagers uit.
De „Queen Mary" nam te Cherbourg
ruim 100 passagiers aan boord.
Kapitin Edgar Britten ontving van
koning Edward het volgend telegram:-
„beste wenschen voor u en een succesvolle
„maiden"-reis.
Aan boord van het schip.
Aan boord van de „Queen Mary" (van
een specialen verslaggever).
De eerste passagiers waren gistermorgen
om tien uur al aan boord gekomen. De
meesten echter arriveerden met de spe
cialen trein uit Londen slechts betrekke
lijk korten tijd voor het schip in zee stak
voor zijn eerste reis. Bedienden en ste
wards in blinkend nieuwe uniformen
wachtten ons op en belastten zich met de
bagage. Onze hutten waren aangenaam
warm en prettig verlicht. Alles was tot in
de puntjes verzorgd. Er lagen speciale
stukken „Queen Mary"-zeep in de bad
kamers en op de asbakjes lagen „Queen
Mary-lucifers". Velen staken deze ge
bruiksvoorwerpen onmiddellijk in den zak
als souvenirs of boden ze aan hun vrien
den aan, die hun uitgeleide waren komen
doen.
Aan boord heerschte den geheelen mid
dag 'n drukte en een beweging, die veel
weg hadden van de levendige atmosfeer
die de derby race, voor talloozen tot een
zoo onweerstaanbare aantrekkelijkheid
maken. De mode viert hoogtij en de Lon-
densche bauties, die deze eerste reis van
het reeds zoo populaire schip meemaken,
bewegen zich, voorloopig nog wat onwen
nig, over de dekken in de laatste en char
mantste reis-creaties van de groote mode
huizen. Tweedmantels en rokken schijnen
de geliekoosde dracht te zijn.
Op mijn eerste wandeling over het on-
metele schip kwam ik vanmiddag tot de
ontdekking, dat zich onder de passagiers
niet alleen bekende society-figuren, en
modieuse dames bevonden. Ik kwam n.1.
onverwacht te land bij een luxieuze ken
nel, waarin, toevertrouwd aan de zorgen
van een scheepslager, twee uitgelezen
pekingeezen, de zeereis naar New York
hebben ondernomen, in gezelschap van
een Bedlington, een Iersche terrier en een
Spaniel.
De Bedlington bezag zijn nieuwe omge
ving met eenige weemoedigheid en scheen
naar huis te verlangen. De andere Canine
passagiers gaven echter blijk zich in de
zelfde vroolijke stemming van afwachting
te bevinden als de overige passagiers.
Voorts bevinden zich een paar postduiven
aan boord, die reeds eenmaal over den At-
lantischen Oceaan gebracht zijn en die
zullen worden losgelaten, wanneer het
schip in de nabijheid van Natucket is aan
gekomen. Zij zullen dan persfoto's meene
men van het schip tijdens zijn eerste reis.
Gisteravond zouden wij worden onder
houden o.m. met gratis bioscoopvoorstel
lingen in de hut- en toeristenklasse. In het
journaal zullen zich opnamen bevinden
van de Derby-race van vandaag en van
het vertrek van de „Queen Mary" uit
Southampton, welke met een speciaal
vliegtuig naar Cherbourg zullen worden
gebracht en daar aan boord zullen worden
genomen.
De hoofdfilms zijn de nieuwste op de
markt. Sommigen zijn zelfs nog niet in
circulatie gebracht. De bioscoopzaal schijnt
van zoo voortreffelijke bluschmiddelen te
zijn voorzien, dat brand uitgesloten geacht
mag worden.
Reeds vroeg in den middag was het ge
heele keukenpersoneel op volle kracht aan
het werk ter bereiding van de overweldi
gende diners, die de opvarenden gister
avond voorgezet zouden krijgen.
Het menu van de hutklasse bood gis
teravond een keuze uit ongeveer 100 ver
schillende schotels, waarnaast een door den
eersten kellner persoonlijk samengesteld
diner speciaali wordt aanbevolen, dat ach
tereenvolgens bevat: grapefruit of kaviaar,
kippensoep, filet de sole al la meuniere,
gebraden kapoen, veenbessensaus met
Fransche boontjes en aardappelen, coupe
empress, dessert, koffie. Het menu van de
derde klasse doet echter in niet veel onder
voor dat van de hutklasse, noch in kwanti
teit noch in kwaliteit.
De passagierslijst, die in blauw en goud
gedrukt is, heeft een volkomen inter
nationaal karakter.
Er bevinden zich niet minder dan
prominente journalisten aan boord, waar
van 35 Amerikanen, voorts Franschen,
Duitschers en uiteraard Engelschen.
63
Wapens en munitie in beslag
genomen.
De politie heeft in diverse Arabische dor
pen huiszoekingen verricht en een hoeveel
heid wapens en munitie in beslag genomen.
Eenige verbetering in den toestand
Gister hebben politie en militairen den
toestand goed in handen. Te Jeruzalem was
het zoo kalm, dat de politieagenten de stalen
helmen hebben afgezet, en zich weder in
hun gewone uitrusting vertoonen. Sedert
1 April werd 1 Europeaan gedood en 17
gewond. 48 niet-Europeanen werden gedood,
en wel 24 joden, 22 mohammedanen en 2
christenen. 331 niet-Europeanen werden
gewónd. Er werden 969 Arabieren en 175
joden gearresteerd» meerendeels wegens
overtreding van het bevel tot het dooven
der lichten. 493 Arabieren werden veroor
deeld, de overigen werden vrijgesproken of
wachten nog op hun berechting. Het groot
ste gedeelte der joden werd vrijgesproken,
of wacht nog op behandeling hunner zaak.
Geen politiemannen gearresteerd
Officieel wordt ontkend dat politiemannen
zijn gearresteerd wagens rebellie. In ver
band met den doo3 van twee Arabische
politiemannen door een ongeluk hebben
een aantal recruten van Tulkarem bij den
inspecteur-generaal geprotesteerd. Deze
achtte dit protest gerechtvaardigd.
Allen verklaarden trouw te blijven aan
de autoriteiten en het is niet juist dat
arrestaties zouden zijn verricht.
Gisteravond heeft een detachement came-
ron hooglanders en Britsche en inlandsche
politiemannen slag geleverd tegen Arabi
sche bandieten op den weg tusschen Jeru-
salem en Nabloes. Aan Britsche zijde is
geen enkel slachtoffer gevallen.
Egyptische steun voor de Arabieren.
Te Caïro is een comité voor steunverlee-
ning aan de Arabieren in Palestina gevormd.
Het comité is voornemens te protesteeren
tegen de maatregelen der Britsche regee
ring, de Arabieren in hun strijd te steunen,
en een commissie van onderzoek naar Pa
lestina te zenden.
Italië wenscht ontspanning.
In verband met den vrees, die in sommige
buitenlandsche bladen wordt uitgesproken
ten aanzien van den internationalen toe
stand, wordt er in bevoegde Italiaansche
kringen op gewezen, dat Italië oprecht
wenscht tot ontspanning in de betrekkingen
met Engeland te komen.
Men herinnert aan de herhaalde verkla
ringen van Mussolini volgens welke Italië
geen aanval op Kenya, op den Soudan op
Egypte of op eenig ander gebied in den zin
heeft.
Itali kan dan ook geen groote beteekenis
toekennen aan Engeland's houding in de
kwestie van de Indische troepen te Addis-
Abeba. Het heeft veeleer de bedoeling ook
de oplossing van deze kwestie te vergemak
kelijken.
De toestand in het oorlogsland.
Uit Gambela aan de grens van Abessinië
en de Soedan wordt gemeld, dat het stam
hoofd van Saio zichzelf heeft geproclameerd
tot koning van Wallega en aan het hoofd
van 30C man van het leger van den negus
oprukt naar Saio. Wallega ligt ongeveer
160 K.M. van Gembela en Saio ligt nog een
vijftigtal kilometer verder.
De Italiaansche troepen bevinden zich op
een afstand van twee of drie dagmarschen
van Saio en de Grieksche kooplieden hopen,
dat de Italianen nog intijds komen om te
zorgen, dat hun zaken niet worden geplun
derd door de Shifta's. Te Saio bevindt zich
dan ook een Amerikaansche missie.
Britsche officieren niet gevangen.
Het Britsche Roode Kruis te Londen heeft
bericht ontvangen, dat kolonel Llewellyn en
majoor Bentinck van de Britsche ambulance
in Abessinië niet gevangen worden gehou
den in Diredawa, doch zy mogen de plaats
niet verlaten.
De Italianen verklaren, dat hun papieren
niet in orde zyn.
Beiden genieten een goede gezondheid.
De zaak wordt niet als ernstig beschouwd en
men hoopt, dat zy binnen een of twee dagen
hun reis weer kunnen hervatten. Zy waren
op weg naar Djiboeti.
Een verklaring van Wehib Pasja.
De Turksche generaal Wehib Pasja, die
tijdens den Abessinischen oorlog ras Nassi-
boe aan het zuidelijk front heeft bijgestaan
is met onbekende bestemming Alexandrië
gepasseerd waar hij tegenover een corres
pondent van Havas eenige verklaringen
aflegde. Hij zeide o.m. dat de Abessiniërs
ondanks den ontzaglijken achterstand in
bewapening, nog langen tijd hadden kunnen
standhouden aan het zuidelijk front, maar
dat het verraad in het binnenland in de
eerste plaats den negus en vervolgens ook
het leger heeft overwonnen. De essentieele
oorzaak van den val moet verder gezocht
worden in de Italiaansche propaganda, die
'over machtige middelen beschikte en, die
een demoraliseerende campagne ten uitvoer
heeft gelegd.
Verdachte uit Enkhuizen
vrijgesproken.
De Haarlemsche rechtbank heeft
heden uitspraak gedaan tegen den
27-jarigen koopman B. uit Enkhui
zen, die in den nacht van 15 op 16
Februari j.1. op de Kampervest te
Haarlem met zijn auto te water is ge
reden. B. en zijn vriend wisten zich
te redden, maar de 25-jarige mejuf
frouw E. van H., met wie zij tijdens
een nachtfeest in een cabaret hadden
kennis gemaakt, verdronk.
Veertien dagen geleden eischte het
O. M. tegen B. wegens het veroorza
ken van dood door schuld, twee
maanden gevangenisstraf.
De rechtbank achtte het ten laste
gelegde niet bewezen en sprak den
verdachte heden vrij.
In onze stadseditie konden wij gisteren
nog onderstaand bericht opnemen, dat wij
echter nogmaals plaatsen in onze geheele
oplaag, thans met eenige aanvullingen.
De 's-Gravenhaagsche justitie heeft
dezer dagen ingegrepen in een zeden-
schandaal, dat, naar men ons verzeker
de, het grootste zal worden van wat men
in de laatste jaren op dit gebied heeft
beleefd.
De omvang van het schandaal is thans
nog niet vast te stellen, er zijn reeds
negen personen in het huis van bewa
ring ingesloten, terwijl thans reeds
vaststaat, dat achttien personen bij dit
schandaal betrokken zijn.
De justitie droeg reeds geruimen tijd ken
nis van het feit, dat er in uitgebreiden
kring het misdrijf gepleegd werd, dat straf
baar gesteld is bij artikel 248bis van het
Wetboek van Strafrecht ontucht met min
derjarigen van hetzelfde geslacht)
De moeilijkheden, waarvoor de politie hier
geplaatst was, waren groot en vele, omdat
het bezwarende materiaal uiterst moeilijk
te verzamelen was.
Eindelyk was het justitieele onderzoek
echter zoover gevorderd, dat men tot de
aanhouding van eenige personen kon over
gaan.
Het bleek, dat bij dit schandaal betrokken
waren eenige hooggeplaatste ambtenaren
van enkele departementen.
De justitie ging er toe over om den the
saurier-generaal van het departement van
financiën, mr. R., die met een regeerings-
opdracht in Duitschland vertoefde, dezer
dagen, onmiddellijk na zij terugkeer in den
Haag te arresteeren.
Naar ons werd medegedeeld heeft mr. R.,
die gisteren in het huis van bewaring is in
gesloten, reeds bekend, zich aan de hem ten
laste gelegde feiten te hebben schuldig ge
maakt.
Voorts zyn gearresteerd mr. F., raad
adviseur van het departement van justitie
en voorts verschillende personen uit de krin
gen van kunstenaars.
Het onderzoek van de Haagsche justitie
heeft zich ook uitgebreid tot andere gemeen
ten in ons land, en met zeker
heid kan word m medege
deeld dat nog meerdere a r-
r es staties zullen volgen.
Het betreft hier een club van personen, die
regelmatig bijeenkomsten hielden en waar
de in artikel 248bis wetboek van strafrecht
bedoelde misdrijven, zoowel met minder
jarigen als met meerderjarigen werden be
dreven.
Nu enkele minderjarige jongens een be
kentenis hebben afgelegd, is te verwachten
dat dit schandaal als 'n sneeuwbal-systeem
zich zal uitbreiden en dat nog ongedachte
feiten aan den dag zullen komen.
Thesaurier-generaal geschorst.
Naar wij vernemen is mr. F. een der
personen, die door de Haagsche politie gis
teren gearresteerd zijn, als verdacht van
betrokken te zijn bij het geruchtmakende
zedenschandaal, gistermiddag voor de justi
tie geleid, na een langdurig verhoor is hy
door den rechter-commissaris op vrije voeten
gesteld.
Voorts vernemen wij nog, dat ingevolge
de bepalingen van het ambtenaren-regle
ment, mr. R. van rechtswege geschorst is
als thesaurier-generaal, in verband met het
feit, dat hij in preventieve hechtenis is
gesteld.
Diep stilzwijgen.
Wij kunnen aan het bovenstaande nog
toevoegen, dat de justitie het diepste stil
zwijgen bewaart. Dientengevolge is ook de
politie niet gemachtigd eenigerlei inlichting
te verschaffen. Ook na de eerste publicatie,
waardoor de zaak aan de openbaarheid werd
prijs gegeven, konden wij geen enkele of-
ficiëele mededeeling ontvangen.
Intusschen meenen wij te weten, dat be
halve de reeds genoemden ook ambtenaren
van het Departement van Buitenlandsche
Zaken en van het Clearingsbureau en eenige
personen uit andere dan ambtelijke kringen
gearresteerd zijn.
Op een gerucht, dat ook te Rotterdam en
Deventer een onderzoek zou worden inge
steld, vernemen wij, dat de Rotterdamsche
politie nog geen enkele opdracht ter zake
heeft ontvangen en ook niets weet vari
eenig verband tusschen de Haagsche arres
taties en inwoners van Rotterdam.
De commissaris van politie te Deventer
ontkende ten stelligste, dat ook een spoor
naar deze gemeente zou leiden. Hij had van
de heele zaak eerst vernomen uit de krant.
Naar aanleiding van het Haagsche zeden
schandaal hebben wy ons, zoo schrijft het
„Handelsblad" tot mr. A. Brants, den pro
cureur-generaal bij het Gerechtshof te
's-Gravenhage gewend, die zoo welwillend
was, ons een onderhoud toe te staan. De aan
de pers over deze affaire verstrekte infor
matie werd door mr. Brants overdreven ge
noemd. Zoo is er van schandalen in andere
steden geen sprake. Ook staat over verder
te verrichten arrestaties op het oogenblik
niets vast.
De procureur-generaal achtte het hoogst
betreurenswaardig, dat door het aan de
bladen verstrekte bericht de indruk wordt
gewekt, dat een schandaal van buitenge
wonen omvang aan het licht zou zijn ge
komen.
Ten slotte de vermelding, dat de instruc
tie in deze wordt gevoerd door mr. A. W. J.
van Vrijberehe de Coningh.
Hoe het bekend werd.
De Haagsche politie is als door een toeval
achter het ontdekte zedenschandaal, dat in
de residentie enorme beroering heeft ge-
w-ekt, gekomen. Echter moet zy aanvanke
lijk niet hebben kunnen aannemen, dat het
misdrijf, waarvan in het onderhavige geval
sprake is, zoo verbreid in Den Haag
heerschte.
Dezer dagen had de politie een jongeman
gearresteerd, verdacht van een vermogens
delict. De bewijzen tegen dezen verdachte
waren zóó sterk, dat hij ten slotte door de
mand viel en zijn daad bekende.
Het bleek evenwel bij zijn bekentenis, dat
de jongeman vaak in een milieu verkeerde,
waarin art. 248'ois van het wetboek van
strafrecht werd overtreden.
Toen de jongeman dit aan de politie had
verteld, is zij op onderzoek uitgegaan en
aldra bleek zij, dank zij de bekentenis van
den gearresteerde, een groep personen op
het spoor te zyn, die zich aan bedoeld mis
drijf schuldig maakte. Maar bovendien
bracht het onderzoek verder aan het licht,
dat de jongeman, die wegens een vermo
gensdelict gearresteerd was, verscheidene
jeugdige vrienden had, die relaties onder
hielden met bedoelde groep van personen.
Die relaties zyn door de politie nauw
keurig nagegaan en toen bleek haar, dat
verscheidene jongelui niet uitsluitend bij
een en dezelfde groep van personen ver
keerde, doch ook in andere milieu's vertoef
den, waar hetzelfde misdrijf werd bedreven.
Het ligt voor de hand, dat de politie uiter
aard niet onmiddellijk kon overgaan tot
het arresteeren van alle personen, die tot
aan de politie bekende groepen behoorden.
De politie zag zich voor een zeer ingewik
kelde taak gesteld. Zy had alle verschillen
de verdachte personen na te gaan en zij
moest tevens de jongelui trachten te ach
terhalen die by het misdrijf betrokken zijn
geweest. Tal van namen zijn de politie zoo
successievelijk medegedeeld, maar de be-
wjjzen tegen al die verdachten vzaren niet
alle even sterk.
Tenslotte kon de politie van yerscheidene