DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Zal Engeland voet bij stuk houden?
No. 127 Uit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 30 Mei 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
138e Jaargang
De Abessinische kwestie in het Lagerhuis.
Stemmen tot verscherping der sancties.
Argentinië neemt stappen.
De staking in Frankrijk.
Von Kenya over de
Europeesche politiek.
De onrust in Palestina.
Revolutie in Paraguay.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
?RIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C t,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Henderson, van de oppositionneele
Labourpartij, uitte de hoop, dat de re
geering niet alleen de voortzetting,
maar ook de verscherping der sancties
te Geneve zou steunen. Verdere midde
len zag hij in een scheepvaart-embargo
en uitwijzing van Italië uit den Volken
bond of uit den Volkenbondsraad.
Mander, van de oppositionneele Labour
partij, vroeg terugroeping van den Britschen
ambassadeur te Rome en verscherping der
economische sancties. Hamilton Kerr, con
servatief, zette uiteen, dat het zelfbedrog
zou zyn te denken, dat Italië Abessinië zou
ontruimen. Alleen militair geweld zou het
Italiaansche leger kunnen verdrijven en
welke macht in Europa is tot een zoodanige
expeditie bereid?
De onderstaats-secretaris voor buitenland-
sche zaken, lord Cranborne, verklaarde, dat
liy geen bepaalde mededeelingen kon doen
omtrent datgene wat de regeering op 16
Juni in Geneve zal voorstellen. Voor de re
geering zoowel als voor de oppositie gaat
het er om vast te stellen wat gedaan kan
worden om de zwakheden van Geneve op
te heffen. De regeering staat zonder voor
ingenomenheid tegenover herziening van
den bond. Het probleem uit den Volkenbond
een werkzaam instrument te maken wordt
door de regeering in de eerste plaats in het
oog gehouden. Ter bereiking van dit doel
hoopt zy op de steun van alle stroomingen
der openbare meening, wien de vreedzame
vooruitgang ter harte gaat. De laatste spre
ker, de conservatief Adams, zeide van mee
ning te Zijn dat de openbare meening van
Engeland een scherp optreden tegen de
Italiaansche aanvallers zou steunen. Hij
vreesde echter, dat men zich in Engeland
niet volkomen bewust was, van het groote
gevaar, dat in centraal Europa bestaat.
Adams verzette zich tegen iedere hervor
ming van den Volkenbond, die opheffing
van de artikelen 10 en 16 ten doel had.
Argentijnsche stappen te Geneve.
Gisteren heeft de Argentijnsche regee
ring een démarche bij Avenol onderno
men in den vorm van een verzoek, om
de volkenbondsassemblée in buitenge
wone zitting bijeen te roepen tegelijk
met den Volkenbondsraad, of onmiddel
lijk na de raadszitting van 16 Juni.
De Argentijnsche regeering stelt als agen
da-punten van de assemblée de volgende
kwesties voor:
1. De sancties tegen Italië;
2. De kwestie van de erkenning van de
annexatie van Abessinië door Italië;
3. De hervorming van het Volkenbonds
pact.
Argentinië heeft het noodig geacht, tegen
16 Juni of omstreeks dien datum de bijeen
roeping van de volkenbonds-assemblée voor
te stellen. Daar de algemeene vergadering
van den Volkenbond reeds in October van
het afgeloopen jaar met hetzelfde doel werd
bijeengeroepen en eigenlijk, theoretisch al
thans, nog steeds zitting houdt, is het ver
zoek van Argentinië, krachtens het regle
ment, practisch gemakkelijk te verwezenlij
ken, daar slechts een prae-advies van vijf
dagen voor een dergelijke bijeenroeping
noodig is.
Ruiz Guinazu, de vertegenwoordiger van
Argentinië te Geneve, heeft het verzoek zij
ner regeering mondeling bij Avenol toege
licht:
De Argentijnsche regeering, zoo verklaar
de hij, is van oordeel, dat de problemen,
welke door de verovering van Abessinië
aan den bond der volken worden gesteld,
te belangrijk zijn, dan dat het onderzoek er
van alleen aan den volkenbondsraad kan
worden overgelaten, om dan wederom ver
daagd te worden tot de buitengewone zit
ting der assemblee, in September a.s.
De regeering van Argentinië meent, n.L
dat een uitstel van dit onderzoek gevolgen
zou kunnen hebben, welke geheel tegen
overgesteld zijn aan de doeleinden, welke
de volkenbondsvrienden nastreven.
Vooral wat Zuid-Amerika betreft, is het
dringend noodzakelijk, dat de politiek van
Geneve definitief wordt vastgesteld voor de
conferentie der Amerikaansche staten, wel
ke op initiatief van Roosevelt voor den a.s.
herfst is bijeengeroepen".
Zooals gemeld, wenscht Argentinië op de
agenda der assemblee drie kwesties te zien
geplaatst, n.1. het probleem der sancties, de
erkenning of niet-erkenning van de annexa
tie van Ethiopië (Argentinië zelf heeft reeds
geweigerd, de verovering te erkennen) en
tenslotte, zoo mogelijk, de eventueele her
vorming van het volkenbondspact. De Abes
sinische regeering is intusschen bereid, over
de definitieve opstelling van die dagorde
nog met de andere mogendheden van ge
dachten te wisselen.
Aangenomen wordt, dat de Argentijnsche
regeering verscheiden Zuid-Amerikaansche
en Europeesche kanselarijen reeds van haar
voorgenomen plannen te Geneve had in ken
nis gesteld en daar tot haar thans onderno
men demarche is aangemoedigd.
Accoord tusschen directie en
arbeiders van Renault.
Tusschen een delegatie der arbeiders en
de directe van de Renault Automobiel
fabrieken is een accoord tot stand gekomen.
Het aantal stakers, dat door Frossard, den
minister van arbeid, in de wandelgangen
van de Kamer was aangeduid op 90.000, is
door dit ccoord teruggeloopen tot 50.000.
Beide partijen zijn overeengekomen, dat
een verhooging van de laagste loonen bin
nenkort zal worden bestudeerd, dat de ar
beidersgedelegeerden die belast zijn voe
ling te houden met de vakvereenigingen
over de bespreking van een collectief con
tract hiervoor den noodigen tijd zullen
krijgen, dat de loonen van 28 Mei des mor
gens tot 29 Mei des middags zullen worden
uitbetaald en dat de werkzaamheden voor
verbetering der kleedlokalen en toiletge
legenheden zullen worden voortgezet. Zoo
dra het accoord geteekend is, zullen de
arbeiders de fabrieken verlaten. Het werk
wordt op 2 Juni a.s. hervat.
Werk hervat bij Gnome et Rhone-
fabrieken.
By de fabrieken van Gnome et Rhone is
het werk op de volgende voorwaarden her
vat: verhooging van loonen, afschaffing
van extra uren, betaalde vacantie, erken
ning van de gedelegeerden der arbeiders,
recht tot vereeniging en betaling van alle
stakingsuren.
Gisteravond om 19.10 werden de roode
vlaggen, die op de fabrieken van Renault
woeien, door de stakers ingetrokken en be
gon de uittocht der arbeidersploegen, zon
der eenige ordeverstoring.
Uitbreiding der staking in de
provincie.
Uit de provincie worden nieuwe stakin
gen gemeld. In Nanteree zijn de 300 arbei
ders van een fabriek in staking gegaan.
Ook in Aulnay Sous Bous en in Sevran
hebben zich twee stakingen voorgedaan.
Om de 40-urenweek.
Gisteravond hebben de gedelegeerden
der vakvereenigingen van metaalarbeiders
besloten de aanstaande regeering te vragen
de 40-urenweek vast te stellen. De gedele
geerden zagen voorts afkondiging op 30
Juni van de algemeene staking onder het
oog, wanneer op dat tijdstip geen collectief
arbeidscontract onderteekend is, waarin ar
beidscontracten van de arbeiders in de stad
Parijs en het departement van de Seine
worden geregeld.
Aantal stakers thans ruim 60.000.
Volgens de „Paris Soir" overschrijdt het
aantal stakers in Frankrijk thans de 60.000.
De groep der metaalbewerkers heeft een
communiqué uitgegeven waarin gezegd
wordt:
„Aangezien de gisteren aanvaarde voor-
voorwaarden voor besprekingen, t. w. her
vatting van het werk of ontruiming der fa
brieken, niet zijn vervuld, zullen de onder
handelingen in het ministerie van arbeid
voor de totstandkoming van een collectief
arbeidscontract, niet doorgaan".
De arbeiders van verscheidene automo
bielfabrieken hebben zich bij de stakings
beweging aangesloten. Jouhaux, de alge
meene secretaris van de Confederation Ge
nerale du Travail, alsmede Racamond en
Belin, hebben een onderhoud gehad met
Leon Blum over de eischen der arbeiders
en de bezetting der fabrieken rondom Pa
rijs.
Overeenkomst in de staking?
In essentieele punten van de eischen der
stakers, waarvan vele werken in de vlieg
tuigfabriek Dewointine, is overeenstemming
bereikt. Verscheidene kleinere punten moe
ten nog geregeld worden. Het werk wordt
heden hervat.
De groep metaal-industrie en aanverwan
te bedrijven in het gebied van Parijs publi
ceert een communiqué, waarin wordt ge
zegd, dat hier 40.000 personen staken in
deze industrie.
Het persbureau van deze groep verklaart
dat men een onderzoek instelt naar de voor
stellen welke men aan den minister van
arbeid zal voorleggenin het onderhoud, dat
op vanmiddag 16 uur is bepaald. Vermoe
delijk zal alleen de voorzitter van de groep
uit beleefdheid aan den minister gaan niee-
deelen dat het onmogelijk is besprekingen
te openen, zoolang de voorwaarden welke
Donderdag werden gesteld, n.1. het verlaten
van de fabrieken, door de stakers niet zijn
vervuld.
De staking in de metaalindustrie
duurt voort.
Gisteren zijn de afgevaardigden van de
verschillende metaalfabrieken in Parijs bij
eengekomen. Na afloop van de vergadering
werd een communiqué gepubliceerd, waar
in wordt gezegd, dat de stakers den strijd
zullen voortzetten totdat zij hun eischen in
zake een collectief contract zien ingewilligd.
Vanmiddag zullen naar de directies van alle
fabrieken delegaties worden gezonden om
besprekingen te openen over het hervatten
van het werk.
De werkgevers zijn niet voornemens de
besprekingen te voeren, zoolang de werklie
den de fabrieken bezet houden en niet wer
ken.
In den loop van den ochtend hebben ook
de arbeiders van Salmson te Bilancourt,
Chausson te Asnieres en Caudron te Van-
ves, in totaal bijna 4000 mém, besloten in sta
king te gaan.
In het Hongaarsche huis van afgevaar
digden heeft de minister van buitenland-
sche zaken von Kenya gister een groote
redevoering gehouden over de Europeesche
politiek, de noodzakelijkheid van princi-
pieele hervormingen van den Vo.kenbond
en de richtlijnen der Hongaarsche buitea-
landsche politiek.
De minister begon met een bespreking
van de gevolgen der vredesverdragen en
der politiek van handhaving van den
status quo.
Ook de pogingen tot uitbreiding van het
sanctie-artikel 16 en de politiek van de
kleine entente, zoowel als van den Balkan-
bond moeten in dit licht worden bezien.
De pogingen tot afsluiting van nieuwe
regionale verdragen en tot ontwikkeling
van artikel 21 van het Volkenbondshand
vest liggen in de lyn van handhaving van
den tegenwoordigen toestand in Europa.
Vervolgens besprak Kenya de principes
van de Hongaarsche buitenlandsche poli
tiek. De regeering streeft er naar de krach
ten, die den vrede bevorderen, te verster
ken. De vredelievende houding van Hon
garije heeft helaas bij eenige nabuurstaten
geen begrip gevonden. Wat het Donau-
vraagstuk aangaat is Hongarye bereid alle
voorstellen, die succes beloven, welwillend
te bestudeeren, zonder daarbij speciale
wenschen na te streven.
De toestand van Hongarye mag bij een
regeling echter niet slechter worden. Hon
garye is bereid in volledige rechtsgelijk
heid mede te werken tot regeling van
deze problemen, voor zoover een vrije be
spreking der vredesverdragen toegestaan
wordt en den Hongarsche minderheden de
noodige bescherming wordt verleend.
Hongarije is echter niet in staat het prin
cipe van de wederzijdsche assistentie te
aanvaarden, aangezien het daarmede de
verplichting op zich zou nemen staten hulp
te verleenen, die ten koste van Hongarije
vergroot zijn.
Overgaande tot den Volkenbond ver
klaarde Von Kenya, dat geconstateerd
moest worden, dat dit instituut onbe
kwaam is internationale conflicten met
vreedzame middelen tot oplossing te bren
gen. Een Volkenbondshervorming heeft
echter slechts dan zin, wanneer de bepa
lingen van het handvest, die militaire bot
singen voorkomen, versterkt worden en
gelyk worden gfesteld in haar effecten met
de sanctiebepalingen.
Het laatste gedeelte van de redevoering
was gewijd aan de bespreking van de be
trekkingen van Hongarije tot de verschil
lende Staten van Europa, waarbij Von
Kenya wees op de eerlijke sympathie en
de banden van vriendschap, die het land
met Oostenrijk en Italië verbinden. Met
Duitschland bestaat een oprecht goede
verhouding, hetgeen ook in het bezoek van
Goemboes van verleden jaar tot uiting is
gekomen. Met nadruk wees spr. op de
traditioneele vriendschap en den band van
belangen met Polen.
Voorts vermeldde hij een stijgende be
langstelling van Engeland voor de Donau-
problemen, en wees hij op de bereidwil
ligheid van Hongarije met Zuid-Slavië
samen te werken aan de opheffing van het
wederzijdsche wantrouwen.
TITOELESCOE NAAR BELGRADO.
In 't geheim vertrokken.
Naar verluidt, is Titoelescoe gisteravond
plotseling in het geheim per vliegtuig naar
Belgrado vertrokken. Bevestiging noch
ontkenning van dit bericht, dat groote be
wondering in alle kringen gewekt heeft,
kon worden verkregen, Een der geopperde
veronderstellingen is, dat Titoelescoe in
verband met het bezoek van Beek aan Bel
grado zich thans derwaarts heeft begeven,
mede op grond van het feit, dat de Pool-
sche regeering opheldering zou hebben ge
vraagd aan de Roemeensche, over punt vijf
van het communiqué over de bijeenkomst
der kleine entente te Belgrado. Van gezag
hebbende zijde wordt verzekerd, dat de reis
van Titoelescoe naar Belgrado noodzakelijk
is, aangezien Stoyadinowitsj heeft doen
weten niet te kunnen deelnemen aan de
bijeenkomst te Boekarest, terwijl hij toch
een desbetreffende uitnoodiging had aéin-
vaard en verzekerd had, op 6 Juni te Boe
karest te zullen zijn. Tenslotte verluidt, dat
Titoelescoe nog hedenochtend per vlieg
tuig zou terugkeeren.
Van officieuse zijde verluidt, dat Titoe
lescoe in Belgrado met de Zuid-Slavisché
regeering besprekingen zal voeren over het
program van de gedachtenwisselingen en
plechtigheden van 6 tot 8 Juni in Boeka
rest. Titoelescoe, zoo wordt verklaard, zal
van de gelegenheid gebruik maken orn
Stoyadinovitsj op de hoogte te stellen van
zijn recente besprekingen te Parijs en om
van gedachten te wisselen over de laatste
politieke internationale gebeurtenissen.
STAKINGSONLUSTEN TE BELGRADO.
Arbeiders in verzet tegen accoord.
Door bemiddeling van den minister voor
sociale politiek was in den afgeloopen nacht
een overeenstemming tot stand gekomen
tusschen de vertegenwoordigers der 10.000
stakende bouwvakarbeiders en de werk
gevers. De arbeiders bleken het echter niet
met die accoord eens te zijn en hebben het
werk niet hervat, Een groote groep is bin
nengedrongen in het gebouw van de Ar
beidskamers, waar zij den secretaris van
hun vakverbond zoo mishandelden, dat hij
op het uiterste zou liggen. Toen de arbei
ders in de nabijheid der stad wilden ver
gaderen, greep de politie in. Van beide zij
den werd geschoten met het gevolg, dat een
arbeider werd gedood, terwyl verscheidene
gewond werden. Andere, kleine botsingen
hebben in de stad plaats gehad. De arbei
ders keuren het accoord, dat in een loons-
verhooging voorziet, niet goed, omdat het
den 10-urigen arbeidsdag behoudt en om
dat niet de zekerheid gegeven is, dat alle
arbeiders weer in dienst zullen worden
gesteld.
Bommen ontploft.
Op verscheidene plaatsen in Palestina zijn
bommen ontploft, doch slechts een doode is
hierbij gevallen.
Een Arabier werd gedood door de bom,
welke hij bij zich had.
De politie heeft uitgebreide maatregelen
genomen, de stalen helmen worden weer
door politie en militairen gedragen, nadat
deze twee dagen thuis waren gelaten. Een
aantal dagbladen ij verboden wegens het
verspreiden van valsche berichten.
Verkenningsvliegtuigen in actie.
Verkenningsvliegtuigen hebben Vrijdag
boven de in de buurt gelegen heuvelen ge
vlogen op zoek naar verborgen Arabieren.
Per draadlooze hebben zij inlichtingen ver
strekt aangaande hun bevindingen aan de
Britsche troepen en politiestrijdkrachten,
die de Arabierenmet machinegeweervuur
en traangas hebben verspreid.
Joodsche campagne voor fonds van
50.000 pond.
In Joodsche kringen zijn de gebeurtenis
sen der laatste weken een voorwerp van
groote bezorgdheid.
De Joodsche uitvoerende raad heeft be»
sloten een campagne te openen voor de
stichting van een hulpfonds van 50.000 pond
sterling. In Palestina zelf is de benoeming
van Ormsby Gore tot Engeland's minister
van koloniën ;n Joodsche kringen met vol
doening ontvangen, daar men hem als een
vriend van het zionisme beschouwt. Over
het algemeen is de toestand thans kalm.
Regeeringstroepen omsingeld.
Volgens bericht van de Paragu-
aansche-Argentijnsche grens rukken
groote troepen opstandelingen op
naar de hoofdstad en verscheidene
detachementen regeeringstroepen
moeten zijn omsingeld. Een strenge
censuur is ingesteld. Naar verluidt
staat generaal Estigarribia, de vroege
re opperbevelhebber van de Para-
guaansche troepen in den Chaco-oor-
log, tan het hoofd van den opstand.
ZEGT HET MET KOGELS.
En schiet mis.
De afgevaardigden Lencinas en Saa heb
ben Vrijdag geduelleerd, nadat zij Woens
dagavond by de debatten in het parlement
elkander fel hadden bestreden. Beide man
nen maakten van de vuurwapenen gebruik,
doch geen enkele kogel trof doel.
PINKSTEREN.
DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL
MAANDAG 1 JUNI (2en PINKSTERDAG)
NIET VERSCHIJNEN.
DE TOESTAND IN SPANJE.
Partybureau te Madrid gesloten.
180 personen gearresteerd.
Hedenmorgen vroeg is door een sterke
politie-afdeeling het partijbureau van het
anarcho-syndikalistische vakvereeniging C.
N. T. gesloten. De politie omsingelde het
gebouw en arresteerde 180 personen. Dit is
de eerste maatregel van de regeering van
het Volksfront tegen de Radicalen van
links.
In een drietal café's in de stad worden
bommen geworpen waardoor aanzienlijke
schade werd aangericht.
Onder de bezoekers ontstond een paniek.
In een café werd de zoon van den eige
naar gekwetst. Ook verder in de stad had
den schietpartijen plaats tusschen politieke
tegenstanders, waarbij negen personen wer
den gewond.
DE REIS VAN DE „QUEEN MARY".
Zal het blauwe lint verdiend
worden?
De speciale A. N. P.-correspondent
aan boord van de „Queen Mary" heeft
draadloos medegedeeld dat het schip 747
zeemijlen heeft afgelegd in het eerste et
maal, dat door het tijdsverschil eigenlijk
25 uur is geworden. Dit is drie mijlen meer
dan door de Normandie op haar eerste
dagreis werd afgelegd. De gemiddelde
snelheid van de „Queen Mary" heeft 29.88
knoopen bedragen, gerekend over deze 747
zeemijlen. Naar de correspondent verder
meldt, loopt het gerucht, dat men het schip
opzettelijk wat intoomt én niet op haar
volle snelheid laat varen. De leider van de
Cunard lyn verklaarde, dat men niet voor
nemens was het schip tot onnoodzakelijke
snelheden te forceeren.
De correspondent van een der New York-
sche bladen zegt, dat ieder aan boord van
het schip verwacht, dat de „Queen Mary"
het Atlantisch record zal slaan, hoewel
met niet zoo groot verschil als waartoe het
schip in staat zou zyn.
DE CHINEESCH-JAPANSCHE
SPANNING.
Spoorbrug gebombardeerd.
Niettegenstaande alle maatregelen om
anti-Japansche demonstraties te voorkomen,
is in den afgeloopen nacht de spoorbrug
tusschen Tientsin en Tangkoe gebombar
deerd. Als gevolg hiervan wordt door de
Japansche militaire autoriteiten een streng
toezicht uitgeoefend op de employés van
den spoorweg.
Volgens de Japanners had de ontplof
fing plaats op het oogenblik dat een trein
met Japansche versterkingen passeerde en
werd een wagon met levensmiddelen ver
nield en werden een aantal paarden ge
wond. Verdere slachtoffers zijn niet ge
vallen, evenwel kon de rest van den trein
niet verder.
GERECHTELIJKE VERVOLGING TEGEN
TOWNSEND.
Wegens massabedrog.
Den laatsten tyd heeft men dr. Townsend,
de man, die ieder Amerikaan een ouder-
dompensioen van 200 doller per maand
belooft, ervan beschuldigd, dat hij de massa
bedroog en geen boekhouding heeft ge
houden over de ontvangen bijdragen. Dit
heeft ertoe geleid, dat hij verleden week
gehoord is door een commissie van onder
zoek van het huis van afgevaardigden. Na
twee dagen verklaarde hy echter, dat hij
geen verdere verklaringen zou afleggen en
slechts als gevangene weer voor de commis
sie zou verschijnen.
Het huis van afgevaardigden heeft thans
met 271 tegen 41 stemmen een besluit ge
nomen, waarin gezegd wordt, dat een ge
rechtelijke vervolging tegen Townsend
wenschelyk is, daar hy een congrescom
missie heeft beleedigd.
AANVARING TUSSCHEN RUSSISCH
EN DUITSCH SCHIP.
Laffe houding van het Duitache
schip.
Alhier is het volgende bericht ontvangen
van den kapitein van het Russische vracht
schip „Mensjinski": Op 24 Mei voer op de
Noordzee het Duitsche s.s. „Rossich" de
„Mensjingski" midden aan bakboordzijde
aan, terwijl de „Mensjingski" met geringe
snelheid en onder het geven van voort
durend signalen door den mist voer. De
„Mensjingski" werd beschadigd. Na de aan
varing verdween de „Rossich" in den mist,
ondanks de conventie van Brussel, krach
tens welke het schip verplicht was, op
straffe van voor den crimineelen rechter te
verschenen, te stoppen, en te vragen of de
„Mensjinski" hulp noodig had. Ondanks
herhaalde radioseinen bleef de „Rossich
zwijgen.
