DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. KROM N.v
DE STAKING IN BELG IE.
Chemisch reinisen n en
Wollen Dekens U.OU
De onderhandelingen van Van Zeeland.
No. 142
138e Jaargang
De situatie in Frankrijk.
Vincent Auriol over devaluatie.
De toestand in China.
TEL 4043 (3 lijnen).
TOT 15 JULI.
Aanslag op Litwinof
voorbereid?
Zij, die zich met 1 Juli a.e. voor
minstens 3 maanden op dit
blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1KN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 18 Juni 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De stakingsbeweging in België blijkt
zich steeds meer uit te breiden. Gisteren is
een groep stakers met een roode vlag
voorop van Anderlecht naar Brussel getrok
ken, waar het Volkshuis gevestigd is. De
bctooging werd ontbonden onder den
kreet: leve de algemeene staking en onder
het zingen van de internationale.
Vanavond zal de Permanente Commissie
bijeenkomen om den toestand te bestu-
deeren.
Met het oog op de mogelijkheid van een
algemeene staking heeft de burgemeester
van Brussel, Adolphe Max, de bevolking
herinnerd aan de Politie-verordening vol
gens welke niet geautoriseerde bijeen
komsten en optochten niet gehouden mo
gen worden, waaraan hij toevoegde, dat
strikt de hand zal worden gehouden aan
de voorschriften.
Vooral in de metaalnijverheid heeft de
staking groote afmetingen aangenomen.
De algemeene toestand in
Luiksche.
het
Woensdag zijn de stakers te Luik erin ge
slaagd, verschillende sluizen op de Maas te be
zetten, Groepen stakers zijn de Maas opgeva
ren tot Hoei en hebben zoodoende de binnen
scheepvaart zoo goed als stilgelegd. Er is te
Luik een strenge ordedienst ingesteld, daar
zich gisterenmorgen een nieuwe opleving der
stakingsbeweging voordeed. Met mitrailleurs
bewapende pantserauto's der gendarmerie pa
trouilleeren door de straten der stad en de
omgeving. De bereden gendarmerie belet iedere
pogipg tot samenscholing. In de streek van
Fleron vielen de stakers de groente- en melk
handelaren lastig, die zich naar de stad Luik
begaven. Tal van vrachtauto's werden omver
geworpen. Aan het stadhuis te Luik werd op
het middaguur een bevel aangeplakt, waarbij
alle rijwielverkeer op het grondgebied der stad
Luik werd verboden. De gendarmerie heeft
door herhaaldelijke charges groepen stakers
uiteengejaagd.
Te Seraing zijn alle winkels en groote maga
zijnen gesloten. Ook te Ougree was hedenmor
gen geen enkele winkel open. Te Luik hebben
groote groepen stakers de winkeliers verplicht
hun zaken te sluiten.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag is de
staking uitgebreid tot de textielarbeiders te
Verviers en Pepinster. Alles wordt gedaan om
het bezetten der fabrieken te verhinderen. In
cidenten deden zich voor te Encival, waar vier
arrestaties plaats vonden, waaronder die van
het communistische provincie- en gemeente
raadslid Lamberet. Onder het zingen van de
internationale trekken de arbeiders in optocht
door de straten. Het werk op het fort van
.Tancremont is stilgelegd. Ook aan het werk
van het fort van Battice is de staking volledig.
In de mijnen te Battice is thans de ploeg arbei
ders, die aangesteld was voor het onderhoud
der mijnen, eveneens in staking gegaan, zoodat
men verplicht is geweest de paarden naar de
oppervlakte te brengen.
De toestand in de haven van Gent.
Woensdag lag het werk in de haven van
Gent geheel stil. Vijftien schepen, welke binnen
waren gekomen, konden niet worden gelost. In
cidenten hebben zich echter niet voorgedaan.
De arbeiders eischen 14 frank per dag meer,
en verwierpen het aanbod der werkgevers, dat
10 frank bedraagt. Bij de staking zijn ongeveer
3500 arbeiders betrokken.
In de metaalnijverheid blijft de staking alge
meen. Slechts bij enkele kleine ondernemingen
wordt nog gewerkt Woensdagmorgen is tevens
staking uitgebroken in verschillende groote
weverijen te Gent.
Woensdag is voorts te Lookeren staking
uitgebroken als gevolg van enkele ongeregeld
heden, o. a. tijdens het lossen van een Neder-
landsch schip. Verschillende fabrieken, welke
hun goederen per boot willen verzenden, heb
ben zich verplicht gezien, de zendingen terug
te doen komen.
De gouverneur van de provincie Antwerpen,
baron Holvoet, heeft zijn pogingen voortgezet
om een oplossing tot stand te brengen voor het
conflict in de haven. Hij heeft gisteravond weer
*en langdurig onderhoud gehad met verschei
dene vooraanstaande werkgevers.
Voor het oogenblik is nog niets bepaalds te
®elden. De onderhandelingen zullen evenwel
borden voortgezet totdat een regeling zal zijn
kweikt.
Een der deelnemers aan de onderhandelingen
v«rklaarde, dat volgens hem de staking pas
ov*r een dag of tien ten einde zal zijn, daar er
n°g heel wat te bespreken is.
De onderhandelingen van v. Zeeland.
Na de afzonderlijke besprekingen, welke de
Uinister-president met de gedelegeerden der
Werkgevers en werknemers heeft gevoerd,
heeft gisteravond een gemeenschappelijke con
ferentie plaats gehad in het kabinet van den
minister-president.
Men schijnt overeenstemming te hebben be
reikt aangaande drie punten; alleen de kwestie
der veertig-uren-week is nog hangende.
De drie punten, waarover overeenstemming
is bereikt zijn:
1. Inzake een minimumloon zijn de werk
gevers het eens over de betaling van een
minimum tusschen 30 en 32 franken. De
uitzonderingen daarop zullen worden vast
gesteld door bemiddeling van de paritaire
commissie.
2. Bij het betaalde verlof van zes dagen
moet rekening worden gehouden met het
aantal dienstjaren in dezelfde onderneming
of in hetzelfde vak.
3. De kwestie der syndicale vrijheid vergt
geen wettelijke tusschepkomst. Deze zelf
de vrijheid zal gewaarborgd worden door
andere methodes.
Ingrijpend verbod van samen
scholingen.
Naar men ons zeer laat in den avond mee
deelde, zal een decreet worden uitgevaardigd,
waarbij alle samenscholingen van meer dan vijf
personen, alsook alle verkeer per rijwiel in het
geheele land zal worden verboden.
Staking in Brussel gaat door.
Het Brusselsche Verbond van Vakver-
eenigingen heeft besloten geen rekening te
houden met het communiqué van de regee
ring en de Brusselsche arbeiders op te roe
pen zich bij de stakingsbeweging aan te
sluiten.
De staking in Antwerpen.
De vakvereeniging van Transportarbeiders
en Transportondernemers hebben een tiental
collectieve contracten afgesloten. De stakende
havenarbeiders hebben gisteravond in het
Sportpaleis een groote vergadering gehouden,
waar bij acclamatie een motie werd aangeno
men, waarin den wil wordt bevestigd betere
levensvoorwaarden te verkrijgen en waarin de
belofte gegeven wordt den strijd voort te
zeilen.
Dreigt een spoorwegstaking?
In verband met de stakingsbeweging in
België deed gistermiddag in Brussel vol
gens de Msb. het gerucht de ronde, dat in
dien niet spoedig een oplossing wordt ge
vonden, het niet uitgesloten is, dat het
trampersoneel en de taxi-chauffeurs van
de hoofdstad het werk eveneens zullen
neerleggen en dat zij wel op den voet zou
den kunnen gevolgd worden door het per
soneel van de Belgische spoorwegen.
Overeenstemming in zicht?
Na de laatste bijeenkomst tusschen ver
tegenwoordigers van patroons en werk
nemers, gepresideerd door minister-president
van Zeeland, is een ontwerp-accoord tot
stand gekomen van den volgenden inhoud:
Het loonminimum van den volwassen arbei
der in vollen dienst bedraagt 32 francs bij een
werktijd van 8 uur per dag;
Op korten termijn wordt een vacantie van
6 dagen ingesteld;
De werktijd zal progressief verminderd wor
den tot 40 uur in de gevaarlijk en ongezonde
industrieën.
Waar de gedelegeerden geen mandaat had
den gekregen, konden zij zich slechts verbin
den, dit ontwerp aan hun organisaties voor te
leggen.
De ministerraad is na het tot stand komen
van dit ontwerp bijeengekomen, in een offi-
cieele mededeeling wordt de hoop uitgespro
ken, dat de voorgenomen maatregelen tot ont
spanning zullen leiden. Men meent, dat het
werk Maandag zou kunnen worden hervat.
Vincent Auriol, de minister van financiën,
heeft een correspondent van de Tribune des
nations een interview toegestaan, waarin
hij zijn meening te kennen heeft gegeven
over de devaluatie. Ik ben een grondig te
genstander van devaluatie, zeide de minis
ter, die daarmede antwoord gaf aan de ve
len, die meenen, dat er heil te verwachten
is van een zekere „aanpassing" van den
franc. Deze lieden verkeeren blijkbaar in de
meening, dat indien men den franc omlaag
brengt, het pond en de dollar op hun tegen
woordige niveau kunnen blijven. Men moet
echter niet vergeten, dat zoodra wij zouden
hebben aangepast, het evenwicht opnieuw
verbroken zou worden, omdat de monetaire
politiek van de Angelsaksische landen uit
sluitend door overwegingen van opportuni
teit wordt gevoerd. Auriol achtte het dan
ook beter een politiek te voeren, die be
rustte op de ervaringen die Frankrijk met
deze politiek heeft gehad. In Frankrijk is
25 milliard franc aan biljetten en 20 mil-
liard aan goud onttrokken. Een herleving
van het economische leven kan dit geld
weer terugbrengen, doch het is noodzakelijk,
dat deze herleving gepaard gaat aan een
verhooging van de prijzen in het land zelf.
Deze verhoogde prijzen zullen zeker in
komsten met zich mede brengen, want het
totale bedrag, dat noodig is voor de verhoo
ging van de salarissen, is geringer. Deze
verhooging van de salarissen is noodzake
lijk, teneinde de koopkracht geen schade te
doen, doch het gevolg is een verhooging van
de belastingopbrengsten en daardoor een
grootere opbrengst voor de schatkist.
Men heeft mij voorgehouden, dat door ge
forceerde pogingen het evenwicht tusschen
de prijs verhoogingen en de koopkracht niet
gehandhaafd kan blijven. Doch we hebben
dan alleen te maken met een overgangstijd
perk van ten hoogste drie maanden, waarin
hulp verleend kan worden, om het even
wicht niet te verstoren.
De wetsvoorstellen in den Senaat.
De Senaat heeft gisteren de behandeling
van de vijf wetsontwerpen van de regeering
voortgezet. Aan het begin van de zitting
deelde de minister van financiën, Vincent
Auriol, mede, dat hij vandaag in de Kamer
een overzicht zal geven van den financiee-
len toestand.
Auriol heeft aangekondigd, dat hij ver
scheidene wetsontwerpen zal indienen o.a.
met betrekking tot een wijziging in het sta
tuut van de Bank van Frankrijk en de na
tionalisatie van oorlogs-industrieën.
Vervolgens keurde de Senaat bij hand
opsteking de intrekking van een aantal be
sluitwetten met betrekking tot de korting
van salarissen en pensioenen goed.
Vervolgens ging men over tot de behan
deling van het wetsontwerp, dat de instel
ling van betaalde vacanties beoogt.
De rapporteur Thoumyre zette uiteen, dat
geen bezwaren bestonden tegen het prin
cipe van dit wetsontwerp, doch dat eenige
waarschuwingen «voor de uitvoering ervan
niet misplaatst waren. Leon Blum sprak
hierna een kort woord ter verdediging van
het wetsontwerp, waarbij hij er op wees, dat
dit het principe van de betaalde vacanties
als noodzakelijk vaststelde, doch dat het
nadere formuleeringen vermeed. Hierna zei-
de de minister van arbeid, dat de kwestie
van de betaalde vacanties in het landbouw
bedrijf speciale regelingen noodzakelijk
maakte, en dat de moeilijkheden die zich
hierbij zouden voordoen, behandeld zouden
worden in overleg met de organisaties in dit
bedrijf.
Vervolgens keurde de Senaat den tekst van
dit wetsontwerp, zooals die door de Kamer
is aangenomen, goed.
De Senaat heeft zijn zitting afgebroken
tijdens de debatten over het wetsontwerp
inzake de collectieve arbeidscontracten. De
besprekingen zullen vandaag worden voort
gezet.
Een mededeeling van de Jouvenel.
De regeering en de opeisching van
bepaalde bedrijven.
Bertrand de Jouvenel betoogt in een ar
tikel in de Paris Soir, dat op het oogenblik,
dat de stakingen de distributie van levens
middelen en andere essentieele artikelen
dreigden aan te tasten, de regeering en het
Algemeen verbond van den arbeid overeen
gekomen waren, de bedrijven, die hierbij
betrokken zouden geraken, voor de regee
ring op te eischen. Voor de arbeiders zou
den dan maatregelen genomen worden. Ber-
lin, secretaris van het Algemeen verbond
van den arbeid, voegt hieraan toe, dat de
regeering inderdaad dit plan had en dat de
staking bij deze bedrijven dan onmiddellijk
geëindigd zou zijn, aangezien de arbeiders
onder de regeering zouden komen te wer
ken. De stakingen zouden dan niet het neer
leggen van het werk als karakteristiek ver
toond hebben, doch het voortzetten van het
werk onder leiding van de regeering. De ar
beiders zouden weer in gewonen dienst ge
komen zijn, zoodra de conflicten geëindigd
zouden zijn.
De kamercommissies.
De bureaux van de verschillende kamer
commissies zijn thans geformeerd. De voor
zitters zijn aangewezen door de afgevaar
digden van links, en wel 7 socialisten, 6 so
cialistisch radicalen, 3 communisten, 2 af
gevaardigden van de socialistische unie en
1 onafhankelijke.
De spanning tusschen Kwangsi en
Kwantoeng.
De hardnekkige geruchten over een te
verwachten conflict tusschen Kwantoeng
en Kwangsi worden nog weer gevoed door
het alarmeerende bericht, dat het vijftiende
Kwangsileger onder generaal Hsia Wei we
derom den opmarsch naar Ki Yang is be
gonnen en dat de kern van het Kwangsi
leger het mobilisatiebevel heeft ontvangen,
terwijl de Kwantoengtroepen werkeloos in
hun stellingen langs de Kwantoeng—Hoe-
nan-grens blijven liggen en het resultaat
van de onderhandeligen tusschen de Kwan-
toengvertegenwoordigers en Nanking af
wachten.
Officieele kringen in Nanking dementee
ren het bericht betreffende opening van
vredesoderhandelingen in Hohengstjou. Het
gevoel van onzekerheid in Kanton ten aan
zien van de ontwikkeling van den militairen
toestand wordt nog versterkt door berich
ten over de aankomst van verdere sterke
afdeelingen regeeringstroepen en lucht
strijdkrachten in ZuidHoenan en Zuid
Kiangsi, benevens door de terugkeer van
de het laatste jaar ter bestrijding van de
communisten naar West China gezonden
troepen.
De nervositeit onder de bevolking wordt
grooter.
Uit Kanton wordt vernomen, dat de on
derhandelingen tusschen de generaals Tsjen
Tsji Tang en Tsjang Kai Sjek ontstemming
hebben gewekt bij de Kwangsistische gene
raals Li Tsoeng Jen en Hai Tsjoeng Hsi,
die voorstander zijn van voortzetting der
z.g. anti-Japansche campagne. Officieuze
kringen te Sjanghai schrijven de onver
zoenlijke houding der Kwangsisten toe aan
hun ouden haat tegen generaal Tsjang Kai
Sjek en ook aan de stopzetting van den
winstgevenden doorvoer van opium uit
Kweitsjau te Kanton.
De ontevredenheid bij de militairen
van Kwangtoeng.
Volgens een bericht uit Hongkong breidt
zich de ontevredenheid onder de militaire
leiders van Kwangtoeng steeds uit. 5 Divi
siecommandanten hebben reeds hun ont
slag ingediend. Voorts wordt gemeld, dat
het bij Woetsjau in het zuid-Oosten van
Kwangsi tot ernstige botsingen tusschen
militairen en burgerbevolking is gekomen.
Drie dorpen verzetten zich tegen de solda
ten, de bewoners staken het militair kwar
tier in brand en vermoordden verscheidene
officieren. Eerst na hevigen strijd werd het
oproer door drie compagnieën uit Woetsjau
onderdrukt, vele burgers werden gedood of
gewond.
Generaal Peit-Sjoeng-Hsi, de opperbevel
hebber van het Kwangsi-leger, heeft gene
raal Weng-Tsjau-Yoean tot commandant
der eerste divisie benoemd. Deze officier
heeft in 1932 de forten van Woesoeng held
haftig tegen de Japanners verdedigd. Zijn
benoeming wordt uitgelegd als een ver
scherping van de politiek van Kwangsi.
De eischen van Kanton.
Uit de door de leiders van het zuid-westen
gestelde eischen blijkt, dat de financieele
moeilijkheden van Kanton aanzienlijk zijn.
De Zuidelijke regeering verlangt steun van
Nanking bij het overwinnen dezer moeilijk
heden en samenwerking in de anti-Japan
sche actie als voorwaarde voor eenheid in
het land. Verder wordt geeischt, dat de na
tionale vergadering die tegen 12 Novem
ber is bijeengeroepen voor de herziening
der constitutie, wordt ingesteld.
De „Matin" meldt uit Genève, dat de po
litie op grond van het verbod van het
schaduwen van personen ten behoeve van
een vreemde mogendheid te Zürich den
Deen Nordman heeft gearresteerd. Hij zou
den Zwitser Planque, die te Lausanne in
hechtenis is genomen, er van beschuldigd
hebben, een Oekraien, vijand van Sovjet-
Rusland, te schaduwen. Deze Oekraien zou
een aanslag tegen Litwinof voorbereiden.
Mededeeling van Zwitsersche zijde.
Het Zwitsersche telegraaf-agentschap
deelt mede, dat de justitie, na vernomen te
hebben, dat te Geneve een inlichtingendienst
ten behoeve van een vreemden staat was
opgericht, een onderzoek heeft ingesteld.
Hieruit is gebleken, dat gedurende 3
maanden eenige personen te Geneve een
vreemdeling, die vaak naar deze stad kwam
(blijkbaar den bover.genoemden Oekraien
red. A. C.) hebben geschaduwd. Op last
van den rechter van instructie heeft de po
litie den Zwitser Planque gearresteerd, die
Dinsdag naar Genève is overgebracht en
bekend heeft, voor zijn diensten een be
drag van 600 francs te hebben ontvangen.
Uit zijn bekentenis bleek verder, dat twee
personen medeplichtig zijn, waarna de
Deen is gearresteerd, omdat hij tezamen
met Planque te Genève iemand zou hebben
geschaduwd, die bekend is door zijn anti-
Russische activiteit.
HIMMLER BENOEMD TOT CHEF
DER POLITIE.
Rijkskanselier Hitier heeft op voorstel
van den rijksminister van binnenlandsche
zaken, dr. Frick, ter coördinatie van de taak
der politie in het Duitsche rijk, den chef der
geheime staatspolitie van Pruisen en staf
chef van de S.S., Heinrich Himmler, tot chef
van de Duitsche politie benoemd.
GORKI'S TOESTAND ERNSTIG.
Gisterenavond is over den gezondheidstoestand
van den schrijver Maxim Gorki het volgende
bulletin uitgegeven:
„Toestand ernstig. Ademhaling en hartwer-
king worden gestimuleerd door toediening
van zuurstof".
POLITIEKE AANSLAGEN TE
BOEKAREST.
Prof. Grauer, een broer van den directeur
van het blad „Dimineata" en zelf een der
medewerkers aan dit blad, is aangevallen
en ernstig gewond door jeugdige nationa
listen, die doorgaan met het voeren van een
campagne tegen de redacteuren van de
sociaal-democratische bladen „Dimineata"
en „Adverul". De directeur van laatstge
noemd blad, die gisteren werd gewond, ver
keert nog steeds in zorgwekkenden toestand.
Dagbladredactie overvallen.
Een groep nationalistische jongelieden is
vandaag doorgedrongen in het gebouw van
de redactie van het blad „Credinza", waar
zij den directeur en twee redacteuren aan
vielen en mishandelden. De politie heeft ln
verband met de aanslagen zeven verant
woordelijke personen gearresteerd.
BRAND IN PRINSELIJK SLOT.
Prinses Margaretha en haar beide
zoon ternauwernood aan den vuur
dood ontsnapt.
Gistermorgen is het slot Bernstroffshoej
in de nabijheid van Kopenhagen, dat be
woond wordt door prins Axel, een neef
van den koning van Denemarken, en eere
voorzitter van het Deensche Olympische
comité, door een brand geteisterd.
De brand werd door de beide zonen van
den prins gistermorgen om half vijf ont
dekt, nadat zy door den rook, die hun ka
mer binnendrong, wakker waren gewor
den. Zij wekten hun moeder, prinses Mar-
gareta, een zuster van wijlen koningin
Astrid van België, en slechts gedeeltelijk
gekleed konden moeder en zoons zich in
veiligheid brengen.
Door den brand is de eerste verdieping
van het gebouw verwoest. Aan het blus-
schingswerk werd, behalve door vele
brandweerlieden, door ongeveer 200 in de
nabijheid gekazerneerde gardisten deelge
nomen.
Na een uur was men den brand meester.
Het grootste deel van de inventaris van
het slot kon in veiligheid worden gebracht.
DE VERHOUDING TUSSCHEN
NOORD-CHINA EN JAPAN.
Onderhandelingen in Tientsin.
In den loop van vandaag hebben zich on
verwacht, gedeeltelijk per specialen trein, de
toonaangevende Chineesche en Japansche
persoonlijkheden uit Noord-China naar
Tientsin begeven, waar definitieve onder
handelingen verwacht worden over de ver
houding van Noord-China tot Japan.
Weest voorzichtig met vuur
ln bosch en heide.
DE GESPANNEN TOESTAND IN
PALESTINA.
Wegen beschadigd.
De toestand in Palestina is gisteren dén
geheelen dag gespannen gebleven. Behalve
de Arabische overval op een Britsche pa
trouille-auto bij Jaffa is nog een aanslag
gepleegd. Er werden verscheidene schoten
gelost o.m. op het kinderziekenhuis in de
Amerikaansche kolonie-vlakte van Sheron.
Voorts zijn verscheidene pogingen gedaan
de spoorwegen door middelen van bommen
te beschadigen.
VOORLOOPIG STOPZETTING DER
JOODSCHE IMMIGRATIE IN
PALESTINA.
Volgens in joodsche kringen ontvangen
berichten uit Londen wordt het reeds meer
malen besproken plan Palestina in te dee-
len in Joodsche, Arabische en internationale
Kantons thans ernstig overwogen. De laat
ste zullen in het bijzonder Haifa en het
achterland omvatten.
Uit dezelfde bron verluidt, dat te Londen
besprekingen met Joodsche leiders worden
gevoerd over de onmiddellijk tijdelijke stop
zetting van de emigratie naar Palestina, die,
ondanks alle uitdrukkelijke tegenspraken
toch op handen zou zijn.