DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Grieven van Russische zijde. No. 160 Donderdag 9 Juli 1936 138e Jaargang De conferentie te Montreux Rusland dreigt de conferentie te verlaten. Een bespreking van Lord Stanley met Litwinoff. De senaat wil met de oppo sitie afrekenen. Lijdt Eden aan hartzwakte? De zitting van het Engelsche Lagerhuis. Verlenging van de crisis-pachtwet. De droogte in de Ver.Staten ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj, N. ADEMA. De besprekingen ter conferente over het Engelsch-Russische amendement op art. 16 hebben niet tot resultaat geleid, aangezien de meeste delegaties ver klaarden, dat zü eerst de opvatting ha- rer regeeringen wilden vragen. De bei de amendementen werden gister hoofd zakelijk besproken van het standpunt van hun effect ten aanzien van de niet-onderteekenaars der zee-engtencon- ventie en de niet-leden van den Volken bond. Aan Engelsche zijde gelooft men, dat het Russische voorstel van een automatisch slui ten der zee-engten, onverschillig waar en onder welke omstandigheden een oorlog uit breekt, te algemeen en tegelijkertijd te nauw is gehouden en dat het doelmatiger is, zooals het Engelsche ontwerp dat wil, de beslissing in dat geval aan Turkije zelf over te laten. Naast de kwestie het geldig heidsterrein in ruimtelijk opzicht van het Volkenbondshandvest is bij deze besprekin gen ook de kwestie van de vereenigbaar- heid van neutraliteit en volkenbondsactie van beteekenis. Terwijl de Russische gede legeerden trachten de formeele Geneefsche bepalingen zooveel mogelijk te benaderen, heeft men den indruk, dat aan de Engelsche voorstellen in de praktijk op zijn minst een verzwakkende interpretatie der sanctiebe- palingen van het handvest ten grondslag ligt De eerstvolgende zitting der conferentie Vindt hedenmorgen plaats. De besprekingen van de gister te berde gebrachte problemen zal echter eerst voortgezet wor den, wanneer de instructies der verschillen de regeeringen zullen zijn ontvangen. De Engelsch-Russische tegenstellingen. Op grond van de moeilijkheden, die zich hebben voorgedaan ten aanzien van de te genstelling in de opvattingen betreffende de zee-engten tusschen de Russische en Engel sche delegaties, dreigt Rusland thans de conferentie te verlaten, wanneer het geen voldoening krijgt op zekere punten. Men is een weinig verbaasd over de drei gementen van Rusland de conferentie te zullen verlaten. Men wijst erop, dat nog geen enkele eisch der Russische delegatie is afgewezen en dat de meeningsverschillen niet onoverkomelijk zijn, terwijl de loopen- de besprekingen er naar streven ze uit den weg te ruimen. Litwinoff onderhandelt met Lord Stanley. Gistermiddag heeft Litwinoff een bespre king gevoerd met lord Stanley, waarna in den avond ook Paul Boncour en Rustu Aras aan de besprekingen deelnamen. In Britsche kringen heeft men op het oogenblik den indruk dat Litwinoff niet meer een zoo hardnekkige houding aan neemt. Naar vernomen wordt is in déze be sprekingen niet alleen de regeling van de doorvaart door de zee-engten in tijd van oorlog behandeld, doch ook de verhouding van de Russische vloot en vreemde strijd krachten in de Zwarte zee. Moskou ontsticht over den gang van zaken te Montreux. Men maakt zich te Moskou bezorgd over den gang van zaken te Montreux en men acht zich zeer teleurgesteld door de onvriend schappelijk geachte houding van Turkye te genover de Sovjet Unie. Men is van mee ning, dat het weinige begrip dat Ankara voor'de vitale belangen van Sovjet-Rusland heeft, veroorzaakte, dat 't Engelsche tegen voorstel, dat minder gunstig voor Rusland is dan 't oorspronkelijk Turksche ontwerp, is in gediend. Nadat eenige dagen geleden de „Pravda" gewezen heeft op het onvriend schappelijke van de houding van Akara je gens de Sovjet-Unie, schrijft thans het dag blad van Moskou o.a.: De jongste gebeur tenissen hebben de noodzaak aangetoond, de veiligheid van Turkije te versterken. De Sovjet-Unie kan deze ten volle verzekeren, en alle Turksche eischen tot versterking van de Turksche veiligheid steunen. Waar om toont Turkije zoo weinig begrip, wan neer de Sovjet-Unie haar eigen veiligheid in de Zwarte zee wil waarborgen? Het blad spreekt den wensch uit, dat de Turksche de legatie de positie van de Sovjet-Unie in aan merking zal nemen en hoopt op versterking van de Russisch-Turksche betrekkingen. Russische bezwaren tegen Engelsche ontwerp-conventie. Het agentschap Tass merkt ten aanzien van de Engelsche ontwerpconventie inzake de zee-engten op, dat in de kringen der En gelsche delegatie het begrip voor het onder scheid tusschen formeele en feitelijke rechts gelijkheid ontbreekt. Engeland kan zijn vloot van haven tot haven en naar iedere plaats ter wereld zen den, terwijl het de Sovjet-Unie van een dergelijke vrijheid wil berooven, wanneer dit land b.v. zijn Zwarte zee-vloot door de zee-engten naar de Oostzee wil zenden of omgekeerd. Engeland wil ten aanzien van de door vaart der zee-engten de oeverstaten van de Zwarte zee op gelijke basis behandeld zien als de niet-oeverstaten, ofschoon deze laat ste in de Zwarte zee noch vlootsteunpunten noch grondbezit hebben. Litwinoff zal niet uit Montreux vertrekken. Litwinoff ontkent, dat hij instructies zou hebben ontvangen de conferentie te verla ten, indien hij geen voldoening zou ontvan gen op zekere punten. De Britsche gedelegeerde Stanley heeft gistermiddag een onderhoud gehad met Lit winoff, waarvan het resultaat was een we zenlijke vooruitgang by het bereiken eener oplossing. De Danziger kwestie. Socialisten- en communisten-leiders verlaten Danzig. Het laat zich aanzien, dat de Danziger Senaat met de oppositie wenscht af te re kenen. De vergunning tot het dragen van wapens werd aan de leiders en de vooraan staande leden der oppositie ontnomen. Uit vrees voor represailles hebben verschillen de socialisten- en communistenleiders het grondgebied der vrije stad Danzig verlaten. Er zijn slechts nat.-soc. bladen te krijgen, daar alle oppositiebladen, zelfs die in de Duitsche taal, in het buitenland verschij nen, in beslag werden genomen. De Poolsche commissaris-generaal voor Danzig, Papee, is te Warschau aangekomen. Na een onderhoud met minister Beek is Pa- pee naar Danzig teruggekeerd. In de kringen van het Poolsche ministerie van buitenlandsche zaken is men van mee ning, dat het voor den senaat van Danzig veel voordeel zou zijn indien men geen enkele essentieele wijziging zou brengen in het statuut van Danzig. Indien de senaat een der essentieele clausules, welke hem hinderlijk voorkomt, zou willen wijzigen, zou Polen er toe kunnen komen verschillen de wijzigingen te vragen in clausules, welke geen voldoening geven aan de belangen van den Poolschen staat. Slechts onder die om standigheden zouden de partijen tot over eenstemming kunnen komen. In ieder geval zou de Poolsche regeering zich dan genood zaakt zien voor zichzelf regelingen te eischen, welke haar zouden veroorloven zich niet te vaak, zooals tot nu toe bezig te houden met de aangelegenheden van Dan zig, welke veel onbeteeker.ender zijn, en den handel van Polen het voordeel zouden ge ven gebruik te maken van Danzig onder rustige en veilige omstandigheden, zonder dat zich voortdurend politieke complicaties voordoen. De houding van Polen. De officieuze „Poolsche politieke infor matie" publiceert een artikel over Danzig, waarin o.m. gezegd wordt: De eerste kwestie betreffende Danzig, die zich voorgedaan heeft tijdens de laatste Volkenbondszitting, was het bezoek van den kruiser „Leipzig". Deze kwestie ver toont een internationaal karakter. Men moet haar duidelijk scheiden van de andere Dan- zigsche problemen. Zij vloeit voort uit het achterwege laten bij de officieele bezoeken van een bezoek aan den Volkenbopdscom- missaris, Lester, door den commandant van de „Leipzig". Tot dusverre hebben wij nog geen enkele officieele verklaring van dit gebaar gekregen. Het Duitsche nieuwsbu reau kwalificeert dit feit als een reactie op de uitnoodiging, verleden jaar, van verte genwoordigers der oppositiepartijen ter ge legenheid van een dergelijk bezoek van de Duitsche vloot uit Danzig, waarin het D.N.B. een beleediging wil zien van den oppersten chef der Duitsche strijdkrachten. Toch moe ten wij van meening zijn, dat de kwestie of de betoogingen, die volgden, een verklaring langs diplomatieken weg eischen en een aangeven van de motieven, die den com mandant van het Duitsche oorlogsschip de den handelen als hij gedaan heeft. Alleen de Duitsche regeering kan bevoegde verkla ringen geven en men moet hopen, dat dat gebeuren zal. Overgaande tot de tweede kwestie, de betooging van Greiser te Gene- ve, schrijft de „Poolsche politieke informa tie" afgezien van den vorm, die niet in overeenstemming was met den ernst van de plaats, waar de vertegenwoordigers van talrijke staten zitten hebben, moet gecon stateerd worden, dat wanneer in zijn eerste redevoering Greiser zich beklaagd heeft over ingrijpen van den internationalen fac tor in de persoon van den vertegenwoordi ger van den Volkenbond in binnenlandsche Danzigsche zaken, hij in zijn tweede, op agressieven toon uitgesproken rede, een ra dicale herziening heeft geëischt van het sta tuut van de vrije stad. De senaatspresident heeft er nadrukkelijk op gewezen, dat de rechten van Polen volkomen döor Danzig zullen worden geëerbiedigd, hetgeen de Poolsche openbare meening niet onverschil lig zal laten. Desondanks is de zaak daar mede niet afgehandeld. Zelfs al vertoont het statuut zekere zwak heden, het vormt een eenheid en wanneer bijgevolg de senaat van de vrije stad ten aanzien van verschillende onderdeelen zou willen overgaan tot de orde van den dag, zou men van meening kunnen zijn, dat de waarborgen die verzekeren, dat de andere deelen van het statuut geëerbiedigd zullen worden, onvoldoende zijn. Onafhankelijk van de verplichtingen, die de Volkenbond Polen heeft opgelegd, zou dat een probleem worden, dat Polen individueel rechtstreeks raakt. Behalve de clausules van het Ver drag van Versailles bestaat het statuut van de vrije stad uit een reeks bilaterale con venties tusschen Danzig en Polen. Dit laat ste gedeelte is herhaalde malen aangevuld, gewijzigd. Dit soort van wijziging vormde een vrij normaal proces. Wanneer echter de senaat er naar mocht streven wijziging of verandering aan te brengen in een der es sentieele clausules, welke ook, die door hem hinderlijk worden geacht, zou Polen van zijn kant er toe gebracht worden verschil lende wijzigingen te eischen op gebieden, diduoor Polen nietifbevredigend zijn. Voortgaande schrijft de „Poolsche politie ke informatie" dan: Alleen onder die voor waarden zou er sprake van kunnen zijn, dat de beide partijen tot overeenstemming zou den kunnen komen. Het zou goed zijn, wan neer men te Danzig zou overwegen en zich zou afvragen of in dat geval de tegenwoor dige toestand in alle bijzonderheden niet voordeeliger is, aangezien zij in staat stelt talrijke loopende practische kwesties te re gelen dan wel of het beter is een actie te ondernemen tot dieper gaande wijzigingen, welke noch gemakkelijk, noch eenvoudig zou zijn. In ieder geval zou de Poolsche re geering er dan toe komen voor zich zelve aanpassingen te eischen, die haar in staat zouden stellen zich niet al te dikwijls, zooals tot dusverre, bezig te houden met dikwijls onbelangrijke Poolsche zaken en die den Poolschen handel zouden veroorloven de haven van Danzig te gebruiken in rustige en veilige omstandigheden zonder voortdu rende politieke complicaties. Hij heeft 8 dagen rust genomen. Volgens de „Daily Mail" zou de En gelsche minister van buitenlandsche zaken, Eden, lijden aan hartzwakte, waarvan hij ook reeds het vorige jaar last heeft gehad, na zijn bezoeken aan Moskou, Warschau en Berlijn, üm de zen reden, aldus het blad, heeft hij zich voor acht dagen aan zijn bezigheden onttrokken. GRAAF CAVADONGA VRAAGT ONGELDIGHEID VAN ZUN HUWELIJK. De graaf van Cavadonga, zoon van 'den koning van Spanje, heeft hij het opperste gerechtshof van New-York een eisch tot on- geldigverklaring van zijn huwelijk inge diend. REDE VAN Dr. SCHACHT. De klein industrie zal gesteund worden. De minister voor economische zaken, dr. Schacht heeft gister te Dortmund in de in dustrie- en handelskamer een rede gehou den, waarin hij o.a. het volgende verklaar de: Voor mij als minister voor economische zaken is een zelfstandige organisatie der klein-industrie een noodzakelijkheid, daar wij deze noodig hebben voor 't overbrengen van voorschriften aan de industrie en tot het op ordelijke wijze verzamelen der wen- schen, welke de industrie aan de regeering kenbaar wenscht te maken. Ik zal ervoor zorgen dat de organisatie der kleinindustrie in de toekomst op sterker wijze in 't rader werk der economische politiek zal worden ingeschakeld. Met betrekking tot de rijksleening zeide dr. Schacht, den indruk te hebben dat in alle lagen der bevolking er een levendige belangstelling voor de leening bestaat en dat de tot nu toe binnengekomen inschrij vingen volkomen bevredigend zijn. HU deed echter een beroep op de industrie, tijdens de voor inschrijving nog openge- stelden termijn te overwegen, in hoeverre de in het laatste jaar aanzienlijk gestegen winsten en reserves aan deze leening ten goede zouden kunnen komen. Een beleg ging daarvan in de rijksleening bevordert de liquiditeit der industrieën, daar de mo gelijkheid voor het verkrijgen van kasgeld op elk oogenblik openstaat, door het feit, dat de stukken ter beurze verhandeld en belegd kunnen worden. Verder mag de industrie, zoo ging dr. Schacht voort, niet vergeten, dat haar te genwoordige gunstige toestand ontstaan is door het beschikbaar stellen van openbare geldmiddelen. De wijze waarop deze open bare gelden werden aangewend, n.1. niet tot versterking der koopkracht van de ver bruikers, doch tot onmiddellijke vergroo ting der productie-capaciteit, is in de eer ste plaats de klein-industrie ten goede ge komen, zoodat deze industrie het ook als in haar eigen belang en als een verplich ting moet beschouen, de voortzetting dezer politiek mogelijk te maken. Tenslotte sprak dr. Schacht de hoop uit, dat de klein-industrie haar eigen belang zou inzien en haar plicht zou doen. Motie van wantrouwen verworpen. De door het labour-lid Johnston inge diende motie van vertrouwen werd door het Lagerhuis met 359 tegen 139 stemmen ver worpen. Tegen het eind van het debat ging het vrij rumoerig toe in het Huis, daar er een levendige woordenwisseling ontstond tus schen de labour-afgevaardigden en de con servatieve leden. Protest tegen het passeeren van de Hindenburg. De conservatief Adams protesteerde tegen het passeeren van de „Hindenburg" boven Leeds op geringe hoogte. Sir Philip Sassoon herinnerde eraan, dat was overeengekomen, dat de Hindenburg slechts in noodgevallen boven het land zou vliegen. De onderstaats secretaris voegde daaraan toe, dat de kwes tie der recente overlandsvluchten onderwerp van bespreking met de Duitsche regeering is geweest. Adams wees er vervolgens op, dat dc in dustriegebieden van het Noorden buiten de route liggen en dat de Hindenburg er niet boven behoefde te vliegen. De labour-afgevaardigde Thorne merkte op, dat Duitschland voldoende is ingelicht over de Britsche tuighuizen en dokken zon der met vliegbooten boven Engeland te be hoeven te kruisen. Toen de arbeidersafgevaardigde Isach herinnerde aan de verklaring van sir John Simon, dat hij niet bereid was een Brit- schen bodem in de Middellandsche zee op te offeren voor Abessinië, antwoordde Bald- win tot algemeene verrassing, dat hij niet van deze verklaring op de hoogte was. Naar wy vernemen, wordt door de regeering een wetsontwerp voorbereid tot verlenging van den werkingsduur der crisispachtwet. EEN OOSTENRIJKSCH-DUITSCH ACCOORD? Binnenkort te verwachten. Politieke kringen te Rome hechten groot belang aan uit Weenen komende berichten, volgens welke een Duitsch-Oostenryksch accoord binnenkort verwacht zou kunnen worden, waarvan de basis zou worden ge vormd door een formeele Duitsche verkla ring betreffende de eerbiediging van de territoriale onaantastbaarheid van Oosten rijk. Het was te Rome bekend, dat von Papen de Oostenryksche regeering reeds verscheidene malen ontwerpen ten aanzien van een accoord had voorgelegd. Geen enkel was echter aanvaard, niets was nog bereikt, toen Schuschnigg te Rocca Della Caminatie een maand geleden een ontmoeting met Mussolini had. De beide staatslieden hebben toen de Oostenryksch-Duitsche betrekkin gen besproken. Het is zeker, dat een Duitsche verklaring in bovenaangeduiden zin den laatsten hin derpaal uit den weg zou ruimen voor een eventueele Duitsch-Italiaansche toenade ring en tegelijkertijd de hervatting zou ver gemakkelijken van een politiek, welke die van Locamo zou opvolgen, waarbij Italië zijn positie tusschen de waarborgende mo gendheden zou kunnen hernemen. Het aantal slachtoffers thans gestegen tot 143. Gisteren was het totaal aantal doo- den tengevolge van de hitte gestegen tot bijna 200, terwijl de aan de eigen dommen door de droogte, die onver minderd voortduurt, toegebrachte scha- de geraamd wordt op 200 millioen dol lar. Officieel zijn thans 71 districten aangewezen, in 7 staten, welke be schouwd moeten worden als door de droogte geteisterde gebieden, die voor steunmaatregelen in aanmerking ko men. 55.000 gezinshoofden werden te vens op één lijst geplaatst voor het ontvangen van steun in contanten uit federale crisisfondsen. Het ergste getroffen zijn noord- en zuhi- Dakota, Minnesota en Monta, hoewel de oogsten over een nog veel uitgestrekter ge bied verspreid zijn. De hoogste tempera tuur, die waargenomen is, kwam voor in Forest park in Illinois, waar het kwik steeg tegen 107 graden. Wel verwacht men thans, dat spoedig eenige regen zal gaan vallen, maar het ziet er niet naar uit, dat dit voldoende zal zijn om nog iets van belang goed te maken. Hitte, boschbranden, sprinkhanen. Het aantal slachtoffers van de reusach tige hitte is gestegen tot 143. In noord-Da- kota is de temperatuur opgeloopen tot 45 graden celsius. Terwijl Kansas door een sprinkhanenplaag wordt bezocht, woeden in Wyomlng boschbranden, zooals ze de laat ste vyf jaar niet zijn voorgekomen. Naar schatting heeft een derde van het bouwland der Vereenigde Staten onder de verschillende plagen te lijden. In noord-Da- kota moet 90 pet, der landbouwers gerui- neerd zijn. 72 slachtoffers in het midden-westen. Het aantal slachtoffers van de hitteglof in 't midden-Westen is thans gestegen tot 72 De terjnometer bereikte een hoogte van 49 graden celcius. Te Oakpark in Illinois was de hitte zoo groot, dat het asphalt van de straten smolt en in de riolen liep. In Wyoming zijn een aantal boschbranden ontstaan door bliksem inslag. In het door de droogte getroffen ge bied sterft het vee van honger en dorst. Een reis van Roosevelt naar de geteisterde gebieden. President Roosevelt heeft gister aange kondigd, dat hij in Augustus een reis zal maken naar de door de droogte geteisterde gebieden van Dakota en Minnesota, om per soonlijk de vorderingen van de zoojuist in geleide hulpactie teinspecteeren. Deze. actie, die verscheidene honderden millioenen dollars zal kosten, bestaat hier in, dat-de boeren in de door de droogte en de zandstormen getroffen staten, in de ge legenheid gestéld worden inplaats van tar we en mais te verbouwen, de veeteelt te be- oefepen, terwijl voorts de aanplant van jong bout zal worden .bevorderd. Roosevelt sprak de geruchten tegen, vol gens welke gebrek aan graan zou ontstaan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1