DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nog geen beslissende strijd geleverd.
Ho. 177
Donderdag 30 Juli 1936
De Spaansche revolutie
EEN DUIKBOOT TOT ZINKEN
GEBRACHT?
SSfSAtSÏ. m-»* -he'
De regeering roept nieuwe
lichtingen onder de wapenen.
De „Ajax" van de K.N.S.M.
ter beschikking van den
Ned. consul te Valencia,
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
tlt
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Naar in Spaansche regeeringskringen
wordt vernomen, bevinden de regee
ringstroepen zich overal in den lande in
een gunstige positie. Van alle zijden
worden succesvolle opmarschen gemeld:
de opmarsch naar Saragossa wordt
voortgezet en het dorp Barbastro, van
waaruit Huesca kan worden aangeval
len, is in handen van de regeeringstroe
pen gevallen. Verder verwacht de
regeering, dat Cordoba en Granada
spoedig zullen vallen. De troepen, die
Albacete hebben veroverd, hebben zich
bij de roode militie uit Madrid gevoegd
en rukken op naar Cordoba. De felle
strijd in de Siërra Guadarama is ver
minderd en Somosierra en Alto de Leon
zijn nog in handen van de regeerings-
troepen. Oviedo is nog steeds door de
opstandelingen bezet, doch de stad
wordt omsingeld door mijnwerkers,
welke door de regeering zijn gewapend.
In het Alcazar van Toledo handhaven
de opstandelingen zich eveneens nog.
De regeering heeft aan de autoriteiten
bevel gegeven allen onmiddellijk terecht
te stellen, die zich vergrijpen aan het
leven of eigendom van anderen.
De regeering heeft verder de lichtingen
1934 en 1935 in de provincies Madrid, Ciudad
Real, Toledo, Guadalajara en Huesca on-
middelijk onder de wapenen geroepen.
De positie van Sevilla kritiek?
Het blad „A.B.C." meldt, dat men op drie
fascisten, die tusschen Sevilla en Cadiz ver
rast en gedood zijn, een boodschap heeft ge
vonden van Queipo de Ilano, waarin Franco
er van in kennis werd gesteld, dat deze week
bijzondei kritiek zou zijn voor de opstande
lingen in Sevilla, daar zij er niet zeker van
waren tot Zondag weerstand te kunnen bie
den.
Het blad voegt hieraan toe, dat het schijnt,
dat Queipo de Ilano deze boodschap via
CmA ir naar Tetoean wilde laten brengen,
de radio van Sevilla niet functionneer-
de.
Rebellenleider ontsnapt.
Het blad „El Socialista" meldt, dat luite
nant-kolonel Valespin, de leider der rebel
len in San Sebastin, die zich Dinsdag aan
de regeeringstroepen had overgegeven, er
in geslaagd is te ontvluchten. Voorts meldt
het blad, dat trouwgebleven aviateurs bij
het vliegveld Barajas zes of zeven toestel
len der opstandelingen hebben neergescho
ten. Tenslotte verneemt het blad, dat Madn-
leensche militiemannen, die Siguenza waren
binnengedrongen, daar het bisschoppelijk
paleis hebben doorzocht. In de brandkast
vonden zij 1.2000.000 pesetas, die zij aan
den gouverneur van Guadalajara ter han
hebben gesteld.
Goede verzorging der buitenlanders
in Madrid.
Twee reizigers, die gisteravond uit Madrid
te Hendaye zijn aangekomen, hebben ver
Sld dat het te Madrid, na de verwoede
«rhi'etDartiien van Maandag, Dinsdag en
vorig. w,ek. vo.kom.»
tiSS buitenlanders wes
zeer welwillend. De IzoHieb^wez..
theaters zijn geopend, maar het
dDe voedselvoorziening in de stad zeH is
voldoende, maar het schynt dat de stryci
krachten te kort komen. rinoD Al-
De reis had een tamelyk vlot verloop. Al
'een te Termen, hebb» d.
oponthoud gehad, daar zy
M vervullen In 1'Ven.
gebouw, waarin het consulaa g
Italië gevestigd was, i. verwo^t.
Lissabon: Volgens hier outv^ge.n verblijf
ten uit Granada, maken de zjj gtaan
houdende vreemdelingen het g uitai.
onder bescherming der opstandige m
ren, die heer en meester der stad «n.
hoofdkwartier te Sevilla meld Sara-
Teruel, welke gelegen
gossa en Valencia in handen deej
ia. al beweert de regeering het tegen
Largo Caballero.
Nieuwe strijd om San Sebastian?
Zekere Spaansche elementen zyn van
meening, dat de rebellen erin geslaagd zijn
zich te hergroepeeren op de lijn Ayarsun-
Astigarrara en zich thans gereed te maken
in twee colonnes op te rukken naar San
Sebastian. Het is echter zeker, dat de defini
tieve strijd nog niet is aangebonden.
Decreten der regeering.
De Gazeta de Madrid publiceert een drie
tal decreten der regeering. Het eerste mach
tigt den minister van oorlog tot „oorlog*
zones" te verklaren die gebieden van
Spanje, die betrokken zijn bij militaire ope
raties tegen de rechtschen. Het tweede be
paalt, dat de bank voor industrieel crediet
een crediet opent ten bedrage van 250.000
pesetas ten behoeve van het,, Comité voor
interventie in de industrieën" ten einde dit
comité in staat te stellen de loonen der ar
beiders te betalen in die industrieën, waar
in de regeering officieel heeft geïnterve
nieerd. Het derde decreet ten slotte stelt
vijftien hooggeplaatste functionnarissen der
spoorwegmaatschappijen ter beschikking.
De toestand in Barcelona.
Talrijke handelshuizen te Barcelona zijn
weer geopend en fabrieken en werkplaatsen
weer aan het werk. Espanya heeft tegenover
journalisten verklaard, dat hy zich ernstig
bezighoudt met het voorkomen op gestren
ge wijze van plunderingen en persoonlijke
wraakoefeningen.
Aan boord van de „Uruguay" zyn 300 per
sonen gevangen. In het militair-hospitaal
liggen 150 gewonden, die eveneens als ge
wonden gevangenen moeten worden be
schouwd. By decreet is een officieele kas
geschapen, welke kooplieden en industrieelen
die geen bankrekeningen hebben, hulp zal
verleenen. Bij een ander decreet is officieele
controle ingesteld op het functionneeren van
maatschappijen en onderlinge verzekerings
instellingen. Voorts is een commissie voor
dc ravitailleering in het leven geroepen, die
zich zal bezighouden met alles, wat de ravi
tailleering betreft.
Ongeregeldheden verwacht.
De Fransche consul te Barcelona, die
tweemaal daags via den radiozender van
Barcelona tot de in Spanje verblijf houden
de Franschen het woord richt, heeft zijn
landgenooten thans de dringende opdracht
gegeven Catalonë te verlaten. Hy heeft hun
bevolen zich voor vertrek gereed te maken.
Zy, die aan zyn dringend verzoek geen ge
volg geven, doen zulks op eigen risico. Dezen
maatregel acht men een aanwijzing, dat in
Catalonië nieuwe ongeregeldheden worden
verwacht.
De omgeving van San Sebastian tot de
Fransche grens.
Schepen voor het opnemen van buiten
landers kruisen voor de havens van Pasajes
en Fontarabië.
Rebellentrein gebombardeerd.
Vernomen wordt, dat een regeeringsge-
trouw aviateur een rebellentrein heeft
ontdekt, die uit het Noorden naar Avila
reed. Hij heeft den trein met bommen be
stookt en den locomotief weten te vernie
len. De opstandelingen sloegen daarop op
de vlucht.
Gaat de regeering haar zetel
naar Valencia verplaatsen?
Volgens een bericht uit de Liberte
zou de Spaansche regeering er aan
denken haar zetel te verplaatsen naar
Valencia. Uit documenten, die men
op gesneuvelde linksche leiders heeft
gevonden zou blijken, dat door ver
schillende buitenlandsche regeeringen
hulp is verleend aan de Spaansche
regeering. De zender van Sevilla zou
hebben bekend gemaakt dat photo-
grafische copiën van deze documenten
aan alle regeeringen gezonden zullen
worden, teneinde deze regeeringen in
staat te stellen daaruit conclusies te
trekken.
Generaal Franco in Sevilla.
De radiozender van Sevilla deelt mede,
dat generaal Ranco in Sevilla is aangeko
men ,waar hy het hoofdkwartier der op
standelingen wil opslaan. Uit Tanger
wordt gemeld, dat een vliegtuig der op
standelingen den onderzeeër der regeering
C 4 ernstig heeft beschadigd. De Portu-
geesche radioclub verspreidt de volgende
twee berichten:
De Fransche regeering heeft verschei
dene vliegtuigen aan de Spaansche regee
ring geleverd, en de Duitsche regeering zou
stappen willen doen in Madrid te protes
teeren tegen het gebrek aan bescherming
van levens en eigendommen van Duitsche
onderdanen.
Galicië is in de macht der opstande
lingen.
Sevilla seint: overal successen.
De zender van Sevilla heeft verder in
den afgeloopen nacht om kwart voor twee
bekend gemaakt dat de regeeringstroepen
overal teruggeslagen worden. Alle dorpen,
tot aan Atamonte aan de Portugeesche
grens zijn in handen der militairen geval
len. De verbindingen tusschen Madrid en
Valencia worden bedreigd aldus de op
standelingen, waardoor de ravitailleering
van de hoofdstad via de Oostelijke havens
zou worden stopgezet. De strijdkrachten
van Mola hebben een driemotorig toestel
van de regeeringstroepen neergehaald.
Queipo de Ilano heeft de berichten
tegengesproken, volgens welke hy het
voornemen zou hebben de betrekkingen
met zekere vreemde landen, met name met
Frankrijk, te verbreken.
Madrid omsingeld?
Volgens een mededeeling uit het hoofd
kwartier van generaal Mola zou Madrid
thans omsingeld zijn.
Alle verbindingen van de hoofdstad met
de plaatsen welke in handen der regee
ring zyn, zouden zijn verbroken.
Om vijf uur gistermiddag werd door den
radiozender van Sevilla medegedeeld, dat
de aan de grens van Portugal gelegen stad
Ayomonte, om het bezit waarvan de laat
ste dagen hevig werd gestreden, door de
opstandelingen zou zijn veroverd.
Voorts wordt in dit verband medege
deeld ,dat reeds sedert het middaguur
geen roode vlaggen meer te Ayamonte uit
hangen.
Nopens de bezetting van Huelva deelde
de zender van Sevilla nog mede dat de
communisten het Volkshuis hardnekkig
hebben verdedigd, maar dat het gebouw
bij de gevechten geheel werd verwoest.
De gouverneur van Huelva die tot het
Volksfront behoort, is gevlucht.
Stryd tusschen watervliegtuig
en onderzeeërs.
Honderden personen, die te Gibraltar
aan het baden waren, waren gistermiddag
getuige van een tweede opwindend ge
vecht, ditmaal tusschen een watervlieg
tuig en twee duikbooten. Het watervlieg
tuig wierp bommen neer, die voor en ach
ter de duikbooten ontploften. De onder
zeeërs antwoordden met luchtafweerge
schut. Een der duikbooten dook op een
gegeven oogenblik onder water en daar
het klaarblijkelijk moeilijkheden had ge
kregen, de tweede verwijderde zich in
snelle vaart in de richting van Restepona.
Onderhoud met generaal Franco.
De correspondent van Reuter te Tanger
heeft Woensdag een onderhoud gehad met
generaal Franco, die verklaard heeft dat
hy geen onnoodig harde maatregelen
wenscht toe te passen.
Wanneer zijn plannen gunstig zullen ver-
loopen, zal hij zijn hoofdkwartier eerst op
slaan te Sevilla. Hij sprak voorts als zyn
overtuiging uit, dat alles goed gaat. Hij
beschikt over voldoende geldmiddelen. Hij
zou als gevaar zien, wanneer de Spaansche
regeering van Moskou en Frankrijk hulp
zou ontvangen. Daarvan zal afhangen
Een overzicht van de operaties der Ma-
rokkaansche troepen in hun opmarsch langs
de Zuidkust van Algeciras.
hoelang de regeeringstroepen het zullen
kunnen uithouden. De Rifkabylen en het
Vreemdelingenlegioen staan aan zijn zijde.
Generaal Franco betreurde, dat de vloot
niet-zyn zijde heeft gekozen, doch daar zij,
volgens hem, gebrek aan brandstof en le
vensmiddelen zou hebben, zou het slechts
een kwestie van tijd zyn of zy zal eveneens
naar hem overloopen.
De toestand in Tanger.
Uit Tanger wordt gemeld, dat de inter
nationale controlecommissie in Tanger een
commissie heeft gevormd, die politiefunc
ties zal vervullen in de haven der stad en
in de internationale zóne, aangezien de
commissie van meening is, dat de aan
wezigheid van Spaansche oorlogsschepen
in de haven een gevaar vormt, dat botsin
gen in de Tanger-zöne zou kunnen doen
ontstaan.
De Intransigeant bericht uit Casablanca,
dat in verband met den burgeroorlog in
Spanje de controle-commissie van de in
ternationale zóne van Tanger, welke be
staat uit de gezanten van de verschillende
mogendheden de wetgevende macht heeft
overgedragen aan de commandanten van
de oorlogsbodems, welke de mogendheden
naar Tanger hebben gezonden.
Spaansche schepen moeten
Tanger verlaten.
De vertegenwoordigers der vreemde
mogendheden zyn overeengekomen, dat de
in de haven liggende schepen der Spaan
sche regeering zullen worden gesommeerd
direct de haven te verlaten.
Indien aan deze sommatie geen gevolg
zou worden gegeven, zouden de schepen in
beslag worden genomen.
De Fransche regeering en de Spaan
sche gebeurtenissen.
De „Excelsior" omschrijft als volgt het
standpunt van de Fransche regeering ten
aanzien van de gebeurtenissen in Spanje:
„Geen enkele afstand, verkoop of levering
van wapenen of munitie is en zal door de
regeering onder oogen worden gezien. De
regeering is vast besloten zich te onthouden
van interventie in de binnenlandsche zaken
van Spanje. De regeering heeft echter geen
enkel middel zich in rechte en feite te ver
zetten tegen aankoopen van sanitair ma
teriaal, levensmiddelen, grondstoffen, brand
stoffen, van zuiver commercieelen aard,
welke aankoopen uitgevoerd worden door
particuliere firma's onder voorwaarden, die
beperkt en vastgelegd zijn door de Fransch-
Spaansche handelsverdragen. Dit stand
punt, dat van een volkomen correctheid en
loyaliteit is, sluit iedere eenzijdige embargo
maatregel van de Fransche regeering uit,
aangezien dit een inmenging zou vormen
in de binnenlandsche politiek van Spanje".
Toch Fransche vliegtuigen naar
Spanje?
Volgens de „Intransigeant" zou de Spaan
sche ambassade thans op haar herhaald
aandringen bereikt hebben, dat het minis
terie van luchtvaart een aantal vliegtuigen
van het type Potez, die niet meer gebruikt
worden, overdoet aan de constructeurs, in
ruil voor later te leveren moderne toestel
len. De constructeurs zouden dan het recht
hebben, de betreffende vliegtuigen van de
hand te doen, aangezien zy niet meer ais
gevechtsvliegtuigen geclasseerd zijn. De
vereischte toestemming van het ministerie
van buitenlandsche zaken zou vandaag ver
wacht worden.
De Engelsche regeering en de leve
ringen aan de Spaansche regeering.
In het Lagerhuis heeft Eden verklaard,
dat, wanneer de Spaansche gewone trans
acties aanging met Britsche handelsfirma's
de Britsche regeering zich by die transac
ties niet geinteresseerd zou achten en haar
invloed niet zou kunnen aanwenden in een
of anderen zin.
Geen moeilijkheden voor de Brit
sche wapenexport.
Vermoedelijk zal aan particuliere Brit
sche firma's geen moeilijkheden in den weg
worden gelegd by de levering van wapenen
aan Spanje.
Naar wij vernemen, is het stoomschip
„Ajax" van de Kon. Ned. Stoomboot
My. door de regeering aangewezen om
in Valencia ter beschikking gesteld te
worden van den Nederlandschen consul
aldaar.
De „Agamemnon" is gisteravond te
Marseille aangekomen, waar de 47 te
Barcelona aan boord genomen passa
giers het schip hebben verlaten. De
„Agamemnon" heeft daarna de reis
voortgezet.
Tot nu toe zijn nog geen uitvoervergun
ningen aangevraagd, doch indien dit zal
geschieden, bestaat geen rede om te veron
derstelen, dat deze zullen worden gewei
gerd.
Plunderingen worden meedoogen-
loos gestraft.
Het eenige blad, dat op het oogenblik in
San Sebastian verschijnt, de „Frente Popu-
lar", publiceert een veordening van den ci-
vielen gouverneur, waarin bekend gemaakt
wordt, dat plundering meedoogenloos 2al
worden gestraft.
Generaal Arauhoux gearresteerd.
Generaal Arauhoex is met zyn vrouw en
dochter gearresteerd, evenals mevr. Bar-
rera en de fascistenleider Ruiz.
Opstandelingenvliegtuig
haald.
neerge-
Soldaten van de militie hebben te Laroda
in de provincie Malaga een vliegtuig der op
standelingen, dat bestuurd werd door den
Sevillaanschen fascist Murube, een bloed
verwant van Queipo de Llano, neergescho
ten.
Regeering beschikt over vlieg
tuigen.
Kapitein Boyo, de commandant van de
luchtbasis der marine te Barcelona, heeft
de journalisten uitgenoodigd, een bezoek te
brengen aan de luchthaven waar hy hun
25 watervliegtuigen toonde, die uitmuntend
uitgerust waren en overvloedig waren voor
zien van munitie. Met name beschikten de
toestellen over bommen van 100 K.G.
Veerdienst te Algeciras hervat.
Het radiostation te Gibraltar heeft mede
gedeeld, dat de geheele provincie Biscaye
in de macht der regeeringstroepen is.
Fokker vliegtuigen nog niet uit
Bordeaux vertrokken.
De vier Fokkervliegtuigen die gisteren
door den prefect belet werden te vertrek
ken, zyn nog te Bordeaux, aangezien de
verificatie nog niet gereed is.
Vreemdelingen wijken uit.
Gistermiddag is te St. Jean de Luz een
Duitsch stoomschip met 380 passagier uit
Santander en Bilbao aangekomen. Het mi
nisterie van marine deelt mede, dat zich on
geveer vyf Fransche schepen uit verschillen
de staten, Amerikanen, Engelschen, Zwit
sers, Nederlanders, Belgen en andere lands
lieden aan boord, op weg naar Frankryk be
vinden.
Communiqué der regeering.
De Spaansche minister van binnenlandsche
zaken heeft gisteravond het volgende com
muniqué verspreid:
„De opmarsch onzer troepen in Guadar-
rama duurt voort. De toestand is op
het oogenblik uitmuntend en de regeerings
troepen zullen binnenkort opmarcheeren
naar de Castillaansche provincies, die nog
in handen der opstandelingen zyn. De dag
is gekenmerkt door de uitsluitende activi
teit van de artillerie en de luchtmacht. De
verkregen resultaten zyn opmerkelijk".
Portugeesche ongerustheid.
Naar aanleiding van de onverwachte aan
komst van den Portugeeschen minister van
buitenlandsche zaken te Londen schryft de
Londensche correspondent van de „Echo de
Paris": „De Portugeesche kringen te Lon
den heben ons niet verheeld, dat de bur
geroorlog in Spanje een zoodanigen toe
stand in het leven roept, dat Portugal zich
er op moet voorbereiden met alle middelen
een communistisch offensief te weerstaan.
De minister van buitenlandsche zaken van
Portugal komt derhalve de Engelsche re
geering uiteenzetten, dat het belang van
zyn land tegengesteld is aan het succes van
de roode Junta en hy komt overleg
plegen over de middelen om Portugal te
verdedigen.
De Spaansche communisten en de
opstand.
Gisteren heeft de onder den naam „La
Passionaria" bekend staande communisti
sche afgevaardigde, mevr. Dolores Ibarruri
voor den zender van Madrid een rede uit
gesproken, waarin zy o.m. zeide: de com
munistische party is van ganscher harte be
reid de democratische republiek te verde
digen. Wij voltrekken op het oogenblik de
burgerlijke en democratische revolutie, die