DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Fransche buitenlandsche politiek.
No. 180
De Spaansche revolutie
Mola's leger komt steeds dichter bij Madrid.
Nieuwe bombardementen op het Guadarama-front.
DE ITALIAANSCHE
BOMMENWERPERS.
Paul Reynaud interpelleert de Fransche
regeering en minister Delbos antwoordt.
FRANKRIJK WIL VREDE.
De Conferentie van Vijf.
Italié en Duitschland
nemen deel.
ALKMAARSCH
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag I Augustus 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 138e Jaargang
Gisteren is Wel geheel komen vast te
staan, dat Valencia, waarvan het bezit
in handen der regeering van zoo groot
belang is voor Madrid, nog niet naar
de opstandelingen is overgegaan. Mede
naar aanleiding daarvan heeft de mi
nister van binnenlandsche zaken voor
de radio de volgende mededeeling be
kend doen maken: Verscheidene buiten-
landsche onderdanen hebben geruchten
verspreid, die tegen de regeering der re
publiek gericht zijn. Zij hebben met na
me verklaard, dat de ambassades voor
nemens zouden zijn Madrid te verlaten,
dat een groep vreemdelingen een trein
besproken hadden om zich naar Va
lencia te begeven, maar dat aan dit
voornemen geen gevolg kon worden
gegeven daar het garnizoen in opstand
was gekomen. De politie heeft eenige
personen, die geruchten rondstrooiden
gearresteerd. Officieel wordt tegenge
sproken, dat de ambassades de bedoe
ling zouden hebben uit Madrid te ver
trekken.
Gistermorgen vroeg hebben vliegtuigen
der .regeering eenige duizenden exemplaren
van een proclamatie verspreid, waarin de
soMaten worden uitgenoodigd, hun opstan
dige o" leren in den steek te laten. De
pro< Umatie gaat dan voort: Soldaten, kom:
zonder vrees tot ons. Laat uw officieren in
hun misdadige krankzinnigheid in den steek
en wanneer zij zich tegen uw vrijheid ver
zetten, doodt hen. Slechts op deze wijze zult
gij uw plicht doen.
In het Noorden.
Tegenstrijdige geruchten blijven de ron
de doen aan de Fransche grens over den
toestand in Navarra. De speciale correspon
dent van Havas is uit Hendaye vertrokken
en heeft gistermorgen den berg Martingoita
beklommen, die het kleine dorp Endarlaza
beheerscht, waar de brug, die Navarra met
Guipuzcoa verbindt door de regeeringstroe-
pen is vernield om den opstandelingen te
beletten naar San Sebastian op te rukken. In
strijd met de geruchten constateerde de cor
respondent, dat de toestand normaal was.
Er was geen enkele concentratie van troe
pen te zien. Slechts enkele auto's reden op
den weg naar Pamplona. De actie der re
bellen, die eergisteren Oyarzun heroverd
hebben, speelt zich af achter de Spaansche
berghelling, waar, naar verluidt, verscheide
ne duizenden mannen zich gereed zouden
maken de regeeringstroepen in Kuipuzcoa
aan te vallen. Gistermorgen werd het bom
bardement in de streek tusschen Rentena en
de bergpassen heviger, zoodat het onmoge
lijk was den weg San Sebastian-Fontarable
te bereiken. De regeeringsartillerie van Gua-
delupe bombardeert de rebellen te °y^-
zun teneinde een troepenconcentratie te ver
hinderen.
Hevige strijd in de provincie Avila.
De regeering deelt mede, dat na een he-
vigen slag bij Navalperal m de provincie
Avila de opstandelingen op de vlucht zyn
«Hrtvpn waarbij zij 63 dooden en een be-
fangrijke' hoeveelheid ooriogsmateriaal op
het slagveld achterlieten. Onder de dooden
de bloedige onderdrukking van de beweging
in Asturië*in 1934.
Algeciras gebombardeerd.
Naar men uit Glb^r '^^rvÜegtSig
ciras gistermorgen door e Later
van de regeering ^raltar. Een
kwam het vliegtuig voorblJdertjg meter van
bom ontplofte op nog geen veroorzaakte
het Britache consulaat doch
geen ernstige schade.
De verdere ontwikkeling van *m
Oviedo aan ed noordkust bev^tandelingen
steeds in de handen der P bombar.
doch de stad is gisteren hevl* kers. De
deerd door een afdeeling mijnwerkers
deerd door een afdeeling Madrid,
verwoede strijd om het bezi d is
die nu al verscheiden dagen vut
nog onverminderd. Havas
Een bijzondere correspondent van
wiat gisteravond te melden, brengen
ringstroepen alles in gereedheid di,
voor een hevigen aanval op nu en
recte verbindingen tusschen "L rb0ede
Saragosaa zijn verbroken en de
van de troepen bevindt zich op nog slechts
12 K.M. van Huesca.
Uit Lissabon wordt bericht, dat de opstan
delingen in den loop van de laatste dagen
Madrid aanzienlijk dichter zijn genaderd. Een
afdeeling zou reeds El Pardo op 18 K.M.
van de hoofdstad bezet hebben.
De voorloopige regeering van Caba-
nellas.
Het telegram van generaal Cabanellas,
waarbij deze de vorming van een voorloo
pige Spaansche regeering aankondigt (jun
ta defence nacional) is gisteren op het de
partement van buitenlandsche zaken te
Londen ontvangen. De tekst is opgesteld in
het Fransch en bevat de officieele aankon
diging van de anti-regeeringsgezinden van
de vorming eener regeering te Burgos. Ca
banellas stelt de regeering te Londen erme
de in kennis, dat zijn voorloopige regeering
de volgende personen bevat: de generaals
Andres Saliquet, Miguel Ponte, Emilio Mo-
la en Fidel Davila, en de kolonels Federi-
co Montana, Fernando Moreno.
Cabanellas vervolgt dan: Ik boop met de
Britsche regeering de vriendschappelijke be
trekkingen te onderhouden, die altijd tus
schen beide landen bestaan hebben.
Men weet niet welke de betrekkingen zijn
tuschen Cabanellas en Franco en in welke
mate de nieuwe voorloopige regeering te
Burgos erkend wordt door de andere opstan
delingen.
Te Parijs heeft gisteren een persoon, die
zeide een vertegenwoordiger van de voor
loopige regeering te Burgos te zijn een soort
gelijk stuk overhandigd als waarvan boven
sprake is en hetwelk ook te Rome is ontvan
gen.
De müitaire junta heeft ook getracht met
Cuba onderhandelingen te openen. De Cu-
baansche regeering heeft evenwel de junta
nog niet erkend en geeft er blijkbaar de
voorkeur aan een afwachtende houding aan
te nemen.
Britsche post vermoedelijk verloren.
De directeur van de posterijen te Gibral
tar verklaarde te vreezen, dat alle luchtpost
uit Engeland verzonden naar Gibraltar se
dert 16 dezer, verloren is.
De bescherming der buitenlanders.
Het corps diplomatique heeft gistermor
gen wederom beraadslaagd en besluiten ge
nomen betreffende versterking in overleg
met de autoriteiten van de bescherming der
verschillende kolonies van vreemdelingen.
Een internationale conferentie inzake
Spanje?
Gisterochtend was men in politieke krin
gen te Parijs, zeer onder den indruk van
de berichten inzake de noodlanding van
Italiaansche vliegtuigen, welke oorlogstuig
vervoerden en bestuurd werden door Ita>
liaansche militairen. Deze vliegtuigen waren
op weg naar Spaansch-Marokko, dat geheel
in handen van generaal Franco is. Men was
te meer onder den indruk, aangezien Don
derdag in de commissies van buitenlandsche
zaken van Kamer en Senaat Blum en Del-
bos verklaard hadden, dat Franrijk zich zou
onthouden van elke interventie in Spanje.
In parlementaire kringen was men het al
gemeen eens over den ernst van een zoo
uitgesproken vorm van steun door een bui
tenlandsche mogendheid aan den militairen
opstand in Spanje. Tot iederen prijs zou
men de bedenkelijke gevolgen moeten ver
mijden, die uit een systematische herhaling
van dergelijke feiten zouden kunnen voort
vloeien. Ook de regeering hield zich met dit
punt bezig. Volgens dezelfde kringen zou
de regeering het als het meest wenschelijk
beschouwen, dat een conferentie bijeen ge
roepen werd van alle staten, welke het sta
tuut van Tanger garandeerden, ofwel van
de drie groote mogendheden, die belangen
hebben in de Middellandsche Zee, n.L
Frankrijk, Engeland en Italië, teneinde een
formeel accoord van absolute niet-inmen-
ging in de zaken van Spanje te sluiten. De
Fransche regeering heeft evenwel haar hou
ding nog niet kunnen bepalen. Vandaag zal
de ministeraad bijeen komen en waarschijn
lijk zullen dan beslissingen worden geno
men.
Ook in de wandelgangen van de Kamer
deed gisteren het gerucht de ronde, dat een
internationale conferentie bijeen zal worden
geroepen tot bespreking van den toestand
in Spanje en Marokko.
Engeland en wapenleveranties.
In het Engelsche Lagerhuis heeft onder
minister Cranborne gisteren over den ver
koop van 4 civiele vliegtuigen aan de mili
taire partij in Spanje nog gezegd, dat dit een
zuiver particuliere handelsattractie is ge'
weest waarbij de regeering niet eens het
recht zou hebben gehad tot eenig ingrijpen
omdat hiervoor zelfs geen uitvoervergun
ning noodig is.
Er was tot nu toe geen aanvraag van de
Spaansche regeering of hun tegenpartij voor
de levering van Engelsche munitie of ander
oorlogstuig ingekomen. Als deze in de va-
cantie nog mochten inkomen dan zou de re-
geerig iedere aanvraag strikt behandelen
volgens het standpunt van het internatio
nale recht. De toestand was gecompliceerd
en heel ernstig. Spr. vond het 't beste als
regeering namens het Huis en het Engelsche
•olk de sympathie voor het Spaansche volk
n zijn geheel, bij zijn beproevingen uit
drukte.
In Engelsche diplomatieke kringen heeft
men nog geen bevestiging gekregen van de
berichten naar aanleiding van het ongeluk
der Italiaansche vliegtuigen. Derhalve ont
houdt men zich van commentaar. Intus-
schen verheelt men zich in politieke kringen
niet, dat indien Italië zich inlaat met de ge
beurtenissen in Spanje, de internationale
toestand hierdoor nadeelig kan worden.
Nog eenige bijzonderheden.
De Temps publiceert een telegram uit
Oran, dat meldt, dat een Spaansch vlieg
tuig verschenen is boven de plaats, waar
eergisteren het Italiaansche vliegtuig een
ongeluk heeft gehad en daar een boodschap
heeft neergeworpen, benevens een zak,
waarin uitrustingsstukken van het Spaan
sche legioen zaten. De voorwerpen zijn
door de aanwezige autoriteiten in beslag
genomen.
In de gisteren gehouden zitting van
de Fransche Kamer heeft oud-minister
van financiën, Paul Reynaud, de regee
ring geïnterpelleerd over de rede van
Leon Blum te Genève op 1 Juli.
Hij herinnerde aan de woorden: „Wij
moeten de mogelijkheid van een oorlog
onder de oogen zien, een bewapenings
wedloop beteekent oorlog". Reynaud
wil Frankrijk niet gewikkeld zien in
een kruistocht voor de democratie en
betwijfelt dat een bewapeningswed
loop oorlog bateekent en wil onder
scheid maken tusschen hen die bewa
penen om aan tA vallen en om te ver
dedigen.
Spreker was een voorstander van toena
dering tot Duitschland, doch hij acht het
oogenblik voor besprekingen nog niet geko
men. Duitschland ziet ontevreden kleine
mogendheden rondom zich verzamelen en
wapent dag en nacht en om een oorlog te
voorkomen, moeten thans de vreedzame
landen eveneens bewapenen.
Voortgaande wees Reynaud op het gevaar
van een Duitsche hegemonie, die Duitsch
land in staat zou stellen zich aan de Adrla-
tische zee te vestigen. Wat zou er in dat ge
val van Italië overblijven? Het zou voor
Frankrijk onmogelijk zijn zich los te ma
ken van een oorlog in de Middellandsche
Zee en om deze reden mag Frankrijk voor
geen van beide partijen, die thans in Spanje
strijden, partij kiezen, anders zou een fout
begaan worden jegens de veiligheid van
Frankrijk. Frankrijk moet economisch en
militair sterk zijn om zijn politiek van col
lectieve veiligheid te kunnen behouden.
Reynaud herinnerde dan aan het woord
van Hitier aangaande zijn wil, een tegen
stander zonder voorafgaande waarschuwing
aan te vallen en aan het boek van Luden-
dorf „De totale oorlog", waarin de oorlog
van 1914 te zachtzinnig genoemd wordt.
„Er is geen onderlinge bijstand mogelijk,
wanneer wij gedwongen zijn tot een defen
sieven oorlog in de forten", aldus Reynaud,
die toen overging tot de bespreking van den
economischen toestand van Frankrijk, ten
aanzien van het oorlogspotentieel, waarbij
by gj. Qp wees, dat deze heide zaken nauw
verbonden zijn. Frankrijk moet met Enge
land en Amerika, die hun welvaart hebben
hervonden, groote politiek voeren.
Reynaud besloot zijn rede met een beroep
op de nationale solidariteit.
Het antwoord van minister Delbos.
In antwoord op de interpellaties in de
Fransche Kamer betreffende buitenland
sche politiek verklaarde de minister
van buitenlandsche zaken, Delbos, ten
opzichte van de Conferentie van Drie te
Londen, dat de drie betrokken landen
geen enkelen kruistoch beoogen, doch
slechts den vrede verdedigen. De Fran
sche politiek is er op gericht, met alle
krachten de werkelijke of klaarblijke'
lijke verdeeling te voorkomen van EurO'
pa in tegenover elkaar staande groepee
ringen.
Elk idee van een kruistocht, hetzij voor of
tegen het bolsjewisme, wordt door ons ver
worpen, zoo zeide Delbos. Frankrijk heeft
zich steeds van iedere inmenging in de bin
nenlandsche politiek van andere landen ont
houden, evenals van iedere propaganda bui
ten zijn grenzen.
Vervolgens ontwikkelde de minister de
idee der regionale verdragen, door middel
van welke hij zich voorstelt de collectieve
veiligheid te verzekeren. Daarna zette hij
het doel uiteen der a.s. conferentie der vijf
mogendheden. In de allereerste plaats is dit
herstel van Locarno en vervolgens, en dit
met medewerking van andere staten, de
Europeesche bevrediging. De te Londen ver
tegenwoordigde landen hadden niet het
voornemen hun wil op te leggen evenmin als
zij er over dachten door de conferentie van
Vijf een directorium te scheppen. De onder
handelingen, die gevoerd zullen worden,
mogen niet tot een diplomatiek succes voor
dezen of geenen staat leiden, doch tot posi
tief en opbouwend werk. Daarom prijst
Delbos zich ook gelukkig met de toezegging
van Duitschland en Italië aan de conferentie
van Vijf te zullen deelnemen.
De toestand in Spanje.
Na de conferentie van Montreux te heb
ben aangeroerd, kwam Delbos te spreken
over de gebeurtenissen in Spanje. Hij ver
klaarde in dit verband, dat de Spaansche
regeering er één is, waarvan niemand de
wettigheid kan betwisten. Bovendien is zij
een met Frankrijk bevriende regeering. De
vriendschap met Spanje is voor Frankrijk
bijzonder dierbaar, gezien de gemeenschap
pelijke grens en de geografische ligging van
dat land tusschen Noord-Afrika en Spanje.
Ten opzichte van de beschuldiging van
wapenlevering door Frankrijk aan Spanje,
verklaarde Delbos, dat deze geheel onjuist
was. Weliswaar zou dit op regelmatige wijze
kunnen zijn geschied, doch men wilde geen
voorwendsel scheppen voor de interventie
van anderen. Met betrekking tot de naar
Marokko gezonden Italiaansche vliegtuigen,
die in Algarije verongelukten, verklaarde
de minister, dat een onderzoek dienaangaan
de werd ingesteld en dat men zou kunnen
begrijpen, dat hij daarover niet meer kon
zeggen.
Het Oostenrijksch-Duitsche accoord
Wat het Oostenrijksch-Duitsch accoord
agrigaat, zoo verklaarde Delbos, dat de re
geering zou trachten de vorming van tegen
over elkander staande groepeeringen in
Centraal Europa te voorkomen. De regee
ring verliest ook de Danziger kwestie die
binnen het kader van den Volkenbond blijft,
niet uit het oog. De regeering volgt ook een
politiek van economische en financieele
bondgenootschappen, die op den vrede een
zeer weldoende uitwerking hebben. In het
bijzonder houdt zij zich bezig met het
Donau-pact en het Middellandsche Zee-pact,
die den vrede zouden verzekeren en de vrij
heid onzer verbindingen.
Vervolgens verklaarde Delbos, dat de
regeering poogt een einde te maken aan den
bewapeningswedloop. Door de fabricatie
van oorlogstuig te nationaliseeren heeft
Frankrijk reeds een bewijs gegeven van de
oprechtheid zijner bedoelingen.
Inplaats van een negatieve houding aan
te nemen, aldus Delbos, wilden wij onzen
vredeswil demonstreeren, teneinde tot een
algemeene regeling te geraken.
Wij zijn ons bewust van onze groote ver
antwoordelijkheden, van onze groote plich
ten.
Andere regeeringen hebben echter de
zelfde verantwoordelijkheden en plichten
tot verzekering van den vrede door de eer
biediging der rechten van de volken, ver-
eenigd in wederzijdsch vertrouwen.
De Italiaansche minister van buiten
landsche zaken, graaf Ciano, heeft den
Franschen ambassadeur en de Engelsche
en Belgische zaakgelastigden bij zich
ontvangen en heeft in antwoord op hun
mededeeling van 24 Juli hen er van in
kennis gesteld, dat de Italiaansche re
geering gaarne zal deelnemen aan de
conferentie der vijf Locarno-mogend
heden, op een nader vast te stellen
datum.
Hij voegde hieraan toe, dat de Italiaan
sche regeering het nuttig oordeelt de confe
rentie behoorlijk voor te bereiden door een
passende gedacthenwisseling langs den
gewonen diplomatieken weg, in het belang
van de hooge doeleinden der conferentie.
Graaf Ciano heeft den Duitschen am
bassadeur van deze mededeeling op de
hoogte gebracht.
De Duitsche minister van buitenland
sche zaken, von Neurath, heeft den
Engelschen en den Franschen ambassa
deur en den Belgischen gezant ont
vangen en hun meegedeeld, dat de
Duitsche regeering de uitnoodiging der
drie regeeringen om deel te nemen aan
een vijf mogendheden bespreking over
een West-Europeesch pact aanneemt.
De minister wees erop, dat een dergelijk?
bespreking in elk opzicht, ook ten aanzien
van het programma, een zorgvuldige diplo
matieke voorbereiding eischte.
De Italiaansche ambassadeur werd van
een en ander op de hoogte gesteld.
ROOSEVELT NOODIGT KONING
EDWARD UIT.
Wensch uitgesproken tijdens bezoek
aan Canada.
De president der Vereenigde Staten,
Roosevelt, is Vrijdag te Quebec aangeko
men op uitnoodiging van den gouverneur-
generaal. Roosevelt is de eerste president
der Vereenigde Staten, die een officieel
bezoek aan Canada brengt.
Hij werd verwelkomd door den gouver
neur-generaal en andere vertegenwoordigers
der regeering, terwijl voorts een groote me
nigte van haar belangstelling blijk gaf. De
stad is feestelijk versierd. Overal wapperen
vlaggen.
Roosevelt dankte voor de hem bereide
ontvangst. Hij verklaarde, dat de volken
meer dan ooit moeten samenwerken in den
geest van geven en nemen.
Wijzende op de jarenlange vriendschap
pelijke nabuurschap tusschen Canada en dc
Vereenigde Staten, legde president Roose
velt er den nadruk op, dat het Canadeesch-
Amerikaansche handelsverdrag een tast
baar bewijs is van den wensch der beide
volken in praktijk te brengen, wat zij pre
diken, wanneer zij spreken over goede na
buurschap. Roosevelt, die een gedeelte van
zijn toespraak in de Fransche taal hield,
noodigde tenslotte gouverneur-generaal
lord Tweedsmuir en minister-president
Mackenzie King uit tot een bezoek aan de
Vereenigde Staten.
Aan het noenmaal heeft de president der
Vereenigde Staten met de vertegenwoordi
gers van Canada verscheidene kwesties be
sproken, welke de beide landen interessee
ren, o.m. kwesties betreffende de uitbrei
ding van electrische centrales. In zijn rede
voering waarin Roosevelt de Canadeesche
regeering dank zegt voor de vriendschappe
lijke ontvangst vervatte hij ook een uitnoo
diging aan den koning van Engeland. Roose
velt verklaarde n.1. dat de natuurlijke sym
pathie en het bestaande wederzijdsche be
grip tusschen canada en de Vereenigde Sta
ten zeer groot zijn. Zij zijn bijv. aan het licht
getreden in den vorm van een algemeen
medegevoelen toen het bericht van het over
lijden van koning George in de Vereenigde
Staten werd ontvangen. De Amerikanen
hebben toen gevoeld dat niet slechts het
hoofd van een bevriende natie was heenge
gaan, doch dat hun een vriend was ontno
men, Hij heeft het voorrecht ook koning
Edward te kennen. In de Vereenigde Staten
ziet men met verlangen uit naar de dagen
van diens bezoek aan Canada, waarbij men
hoopt, dat hij bij die gelegenheid ook een
bezoek zal brengen aan de Vereenigde Sta
ten.
BETOOGING WEENSCH VOLKSFRONT.
Uit protest tegen Nat. Soc. incident.
Ten teeken van protest tegen de nat. so
cialistische betooging tijdens de olympische
fakkelplechtigheid hebben 100.000 Weeners
en 10.000 leden van het vaderlandsche front
uit beneden-Oostenrijk onder auspiciën van
het vaderlandsche front een betooging ge
houden, rondom de regeeringsgebouwen.
Onder staatssecretaris Zermatto, secretaris
generaal van het vaderlandsche front, hield
een rede tot de menigte waarin hij o.m.
zeide: wij herhalen, dat het nationaal so
cialisme in Oostenrijk een kwestie is, die
slechts Oostenrijk aangaat, een kwestie, die
wij zullen weten op te lossen in den geest
van Dollfuss. Wij zullen het tegen-offensief
van onze tegenstanders tot staan weten te
brengen. Er zijn nog verraders op zekere
officiëele posten. Wij zullen een opruiming
houden, die noodig is. De kanselier, de lei
der van het vaderlandsche front, dekt u
met heel zijn gezag.
STAKING DER ZEELIEDEN TE
ANTWERPEN GEËINDIGD.
De staking der zeelieden te Antwerpen is
thans geëindigd. Nadat eerst de zee-officie
ren besloten hadden het werk te hervatten
is gisteren door het bestuur van den trans
portarbeidersbond de staking der zeelieden
opgeheven. Nog gisteren is voor een tiental
Belgische schepen gemonsterd.