DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strijd op verschillende punten ontbrand.
He. 187
138e Jaargong
De Spaansche revolutie
Vorderingen lijken weinig positief
resultaat op te leveren.
Primo Rivéra Jr. gewond.
Britsch verkeersvliegtuig
verongelukt.
De „Perseus" uit Spanje
terug.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groots
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 10 Augustus 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het hoofdkwartier van het noorde
lijke leger heeft gisteravond om tien
uur een communiqué gepubliceerd, dat
met name vermeldde:
Vandaag heerschte aan het front een
grooter bedrijvigheid dan gisteren.
De luchtmacht heeft grooter activiteit
aan den dag gelegd. Een in Guipuzcoa
opereerende colonne heeft Alegria de
Oria bezet.
Een andere colonne, op weg naar
Aaturie, heeft Luarca bezet, nadat een
zekere tegenstand was overwonnen.
Het zuidelijke leger ontvangt nog steeds
troepenafdeelingen uit Marokko.
Volgens een te Henday ontvangen
bericht, dat Reuter met alle voorbe
houd geeft, zouden de rebellen bij den
berg „Tres Coronas" een sector hebben
bezet, waar de watervoorraden van
San Sebastian in het gedrang kunnen
komen.
De radiozender te Sevilla deelde gister
middag om drie uur o.m. mede: „Op ver
scheidene fronten wordt minder actviteit
geconstateerd tengevolge van het feit, dat
nationale troepen, die nog steeds krachtige
stellingen voor Madrid bezetten, evenmin
als de „roode" militie oprukken.
Barcelona, aldus de radio Sevttls, is over
geleverd aan anarchie en de generalidad a
onmachtig de orde te handhaven.
De consul der Vereenigde Staten is het
slachtoffer van een aanval geworden. Sinds
het begin der beweging zijn 300 priesters
gefusilleerd. Te Madrid zijn verscheidene
generaals, die gepensionneerd of op non-
actief waren, gefusilleerd. De daden van
barbarisme, welke door de leden der roode
militie worden gepleegd, aldus de zender
Sevilla, zijn gebaseerd op instructies, welke
door Russische „revolutionnaire technici"
zijn gegeven.
Mededeeling van Queipo de Llano.
Generaal Queipo de Llano heeft per radio
medegedeeld, dat de troepen der opstande
lingen Huesca de regeeringstroepen hebben
verslagen. Zij hebben meer dan 1000 ge
vangenen gemaakt. Ten aanzien van het
Fransche voorstel verklaarde de generaal,
dat niet goed bekend is, wat de Franschen
onder neutraliteit verstaan.
De strijd om Algeciras.
Bij het tweede bombardement van Alge
ciras door den kruiser Jaime Primero zijn
zes personen gedood en twintig gewond.
Alle tusschen Algeciras en Ponte Carnerop
opgestelde batterijen, zijn vernield en de
manschappen gedood.
Het schijnt, dat de regeeringstroepen bij
Algeciras zullen worden ontscheept. De ver
bindingsweg tusschen Algeciras en Tarifa is
ernstig beschadigd. Een groote hoeveelheid
kurk, dat in entrepot was opgeslagen, is
door brand vernield. Verschillende openba
re gebouwen, de consulaten van Frankrijk,
Engeland en Argentinië, hebben ernstige
schade berokkend.
Sinds het bombardement is de grens bij
Lalineau volkomen gesloten.
De positie van kolonel Aranda.
Het dagblad „El Socialista" publiceert
een uit Santandet verzonden telegram, lui
dende:
Men heeft vandaag oproepen van kolonel
Aranda, den bevelhebber der rebellen, die
t* Oviedo door de mijnwerkers worden om
singeld, in beslag genomen.
Aranda vraagt den strijdkrachten der op
standelingen te La Corunha Leon en Sala
Manca dringend om hulp. Op treffende toon
vreegt hij hem te helpen, daar hij zich an
ders zal moeten overgeven om het slacht
offer van zijn eigen soldaten te worden.
Primo de Rivera Jr. gewond.
1 Y°lgens een bericht in de bladen is de
eider der Spaansche Phalnx, Joseph An-
ojna Primo de Rivera bij Alicante gewond,
yn toestand is thans wat beter en men
wacht, dat hij spoedig zijn werkzaamhe-
<**n zal hervatten.
Berichten van het front in Aragon.
y®"? ket front in Aragon wordt vernomen,
Qst de regeeringstroepen een dorp by
Huesca, hebben bezet.
Men meldt voorts, dat de regeeringstroe
pen Ibiza (Balearen) hebben bezet.
De consul der Vereenigde Staten te Bar
celona heeft tegenover den correspondent
José de Rivera
van Havas de geruchten tegengesproken,
welke in het buitenland in omloop zijn, vol
gens welke hij zou zijn aangevallen. Hij
verklaarde: „Ik machtig u te zeggen, dat ik
tot nu toe bij de autoriteiten te Barcelona
alle bescherming en vriendelijkheden heb
ontmoet".
Badajoz in handen der regeertng?
Het Diario de Manda meldt uit Elvas,
dat 70 manschappen der aviele garde, die
zich Zaterdag te Badajoz d\j gebrek aan
munitie aan de communisten moesten over
geven, Zondag in de arena zijn terechtge
steld.
Verklaring van Barrio.
Martinez Barrio, de president van de Cor
tes, heeft tegenover een correspondent van
Havas verklaard, te gelooven, dat het niet
lang zal duren of de militaire beweging zal
zijn afgeloopen. Wij wonen thans de li
quidatie van den militairen opstand bij. De
voornaamste moeilijkheden der opstande
lingen bestaat in het feit, dat zij niet weten,
hoe zij zich zullen overgeven, maar zij zijn
er reeds van overtuigd, dat hun falen on
vermijdelijk is. Een militair rebel, die tegen
over een staat, welke niet binnen 24 uur
slaagt, slaagt nimmer. Zoodra een der bol
werken van de opstandelingen: Sevilla,
Burgos of Saragossa, zal vallen, zal de mi
litaire beweging voor altijd geliquideerd
zijn. Op een vraag van den verslaggever,
verklaarde Barrio, dat de regeering tijdens
den moeilijken strijd het republikeinsche
land op verstandige wijze heeft bestuurd en
hij gaf de verzekering, dat het bestuur op
dezelfde verstandige wijze zal worden voort
gezet, door de samenwerking van alle par
tijen van het volksfront.
Mededeelingen uit het kamp der
opstandelingen.
Een der bijzondere verslaggevers van Ha
vas deelt mede: Uit Huesca wordt gemeld,
dat vrijwilligers Zaterdag een overwinning
hebben behaald op een uit Barcelona af
komstige colonne, welke probeerde zich
meester te maken van den heuvel van San
Juan.
De verliezen der Catalanen zouden 100
dooden en 300 gewonden bedragen. De op
standelingen hebben vijf kanonnen, 20 ma
chinegeweren en een vijftigtal vrachtwa
gens buit gemaakt, terwijl hun 500 ge
vangenen in handen vielen. Ondanks de
actie der vliegtuigen, welke niet van het bij
het leger in Catalanie gebruikelijk mate
rieel waren, trokken de regeeringstroepen
zich overijld terug.
Bezetting van Algeciras?
Te Gibraltar gaat het gerucht, dat de re
geeringstroepen geprobeerd zouden hebben
y Algeciras aan land te gaan. Aangezien de
batteryen van Algeciras tijdens het bom-
ardement niet geantwoord hebben, denkt
men dat zij vernield zijn en dat bijgevolg
een aanval te land ter zee en in de lucht
ij ens het weekeinde door de regeerings-
troepen ten uitvoer zal worden gelegd op
La Linea en Algeciras.
Geruchten melden, dat de aanval
uit Malaga zou geschieden en dat de Jaime I
een militaire afdeeling in La Linea aan land
wil zetten om de verbinding met de uit
Malaga oprakende troepen stand te brengen
De bevolking van Algeciras heeft de stad
na het bombardement van gisteren bijna
volkomen verlaten. Hoewel het aantal
slachtoffers niet bekend is, bedraagt het
aantal dooden minstens 20 en dat der ge
wonden 50.
Majorca in handen der regeering.
Een watervliegtuig van den dienst Al-
gieis Marseille is te Marinane aangeko
men. Tijdens de vlucht heeft dit toestel
verscheidene berichten opgevangen. Het
eerste kwam van een vliegtuig dat op weg
was naar Algiers en bevestigde dat de
Spaansche regeeringsschepen, geëscorteerd
door vliegtuigen op weg waren naar Palma
de Maorca. Volgens het tweede bericht, af
komstig van het personeel der Air France
te Alcudia, bestond er voor deze gevaar te
Alcudia te blijven. Het derde bericht luidde
in het Spaansch: Majorca bevrijd, leve de
republiek.
Het personeel der Air France heeft intus-
schen Alcudia kunnen verlaten.
De strijd om Oviedo.
Uit Oviedo wordt gemeld:
De toestand in Asturië is hetzelfde geble
ven. De opstandelingen onder bevel van
kolonel Aranda rijn nog steeds te Oviedo
omsingeld. Het commandement der regee
ringstroepen heeft besloten, geen aanval te
ondernemen, daar verwacht wordt, dat de
rebellen rich aeer spoedig over zullen ge
ven en men bloedvergieten wil voorkomen.
Dit besluit is echter, naar men zegt, niet
naar den zin der Volksfronttroepen, die
verlangen, dat onverwijld een aanval wordt
ondernomen.
Offensief tegen opstandelingen
begonnen.
Naar de speciale verslaggever van Havas
meldt, zyn de regeeringstroepen, na ver
sterkingen te hebben ontvangen, een krach
tig offensief begonnen, met het doel, de
rechter en linker flanken van de nationalis
tische troepen op te rollen. De artillerie en
de luchtmacht ontplooiden een groote acti
viteit.
De strijd om de Balearen.
Een regeeringscolonne heeft Formentara,
een der eilanden der Balearen, bezet Een
infanterieluitenant. U soldaten, benevens 9
manschappen der Qüardia Ctvil werden ge
vangen genomen. Het opstandige gemeente
bestuur werd afgewt. Kapitein Bajo, die
bevel voert over de regeeringscolonne heeft
den militairen commandant var het eiland
Ivica bevel gegeven zich over te geven.
Toen de rebellen weigerden hieraan gevolg
te geven werd Ivica door de regeeringsge-
trouwen gebombardeerd.
De „witten" hebben geen gebrek
aan levensmiddelen.
Een vooraanstaand politicus van de op
standelingen te Pamplona verklaarde den
vertegenwoordiger van Havas, dat de re
geering te Madrid wel heeft bekend ge
maakt, dat de opstandelingen gebrek aan
levensmiddelen hebben, doch de correspon
dent kon zelf zien, dat de toestand niet zoo
ernstig was. Te Madrid roept men van de
daken: „De tijd werkt voor ons". Indien
dit waar was, zou generaal Mola niet zoo
rustig blijven. Indien de generaal nog geen
offensief op Madrid heeft geopend, dan is
dit, omdat hij alle krachten wil verzamelen.
Hy wil een verbinding met Franco tot
stand brengen, de troepen oefenen, de
transportmiddelen behoorlijk verdeelen en
wapendepots aanleggen.
Verder heeft generaal Mola gelast, dat in
het leger alleen reglementair mag worden
gegroet. Ook de fascisten mogen niet meer
hun eigen groet brengen, aangezien, zooals
generaal Mola zeide, zij thans deel uitma
ken van een leger en niet tot een bepaalde
party behooren.
Radio-Sevilla meldt opmarsch
naar Madrid.
Radio-Sevilla deelt mede, dat alle berich
ten van radio-Madrid onwaar zijn. Talrijke
troepen marcheeren op naar Madrid. Deze
afdeelingen zijn samengesteld uit de man
schappen, die van Afrika naar Europeesch-
Spanje zijn vervoerd hun enthousiasme is
zeer groot. De regeering te Burgos beschikt
over een sterke luchtmacht. De regeering
te Madrid is niet in staat haar troepen in
bedwang te houden, de roode militie valt
allen aan, die zij wiL De berichten uit Bar
celona wijzen op eenzelfden toestand. De
troepen, die naar Saragossa oprukken, wor
den gecommandeerd door een „pistoler
Saragossa is nog niet gevallen.
Een sterke colonne, die uit Marokko is
aangekomen, bedreigt thans Malaga. Bada
joz is in handen van de „witten" gevallen.
Verder deelt radio-Sevilla mede, dat elk
Spaansch petroleumtankschip, dat de Straat
van Gibraltar wil passeeren getorpedeerd
zal worden.
Protest van het Italiaansche consulaat.
Officieele kringen hebben nog niets ver
nomen aangaande den dood van drie Ita
liaansche staatsburgers, die te Barcelona
zouden zijn vermoord. Men verklaart offi-
ciëele berichten af te wachten alvorens
eenige beslissing te nemen.
Tot nu toe is het bericht nog slechts door
de bladen bekend gemaakt.
De „Voce d'Italia" meldt, dat de consul-
generaal van Italië te Barcelona direct heeft
geprotesteerd, evenals de Italiaansche am
bassade te Madrid, welke deze regeering
verantwoordelijk stelt voor bet gebeurde.
Ook een Engelsche familie getroffen?
Het Engelsche consulaat te Bayonne is er
zoo juist van in kennis gesteld, dat zekere
heer Savilla, een Engelsch onderdaan, eige
naar van het jac' t „Blue Shadow", die een
tocht langs de Spaansche kust maakte, ge
dood en zijn vrouw ernstig gewond zou zijn.
Mevrouw Saville, en het stoffelijk over
schot van haar man zyn aan boord genomen
van de Engelsche torpedoboot Cornet,
welke uit Gijon kwam en vanavond te
Saint Jean de Luz wordt verwacht
Argentijn te Madrid gedood.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
verneemt van den Argentynschen gezant te
Madrid, dat een Argentijnsch staatsburger
Linaje genaamd, onder onbekende omstan
digheden te Madrid is gedood. De gezant
heeft bij de regeering te Madrid geprotes
teerd, die haar leedwezen betuigde en be
loofde een onderzoek in te stellen.
Nationalisten melden overwinning
voor Saragossa.
Naar uit het hoofdkwartier van generaal
Mola te Burgos wordt gemeld, hebben de
nationalistische troepen voor Saragossa een
beslissende overwinning behaald op een
uit Barcelona afkomstige marxistische co
lonne. De roode militie had getracht, den
heuvel van San Julia te bezetten, doch zy
werd teruggedreven. De roode Catalanen
verloren 100 dooden en 300 gewonden, als
mede 500 gevangenen, 5 kanonnen, 20 ma
chinegeweren en 50 vrachtauto's. De roode
strijdkrachten hebben zich in allerijl terug
moeten trekken. Zy werden gesteund door
vliegtuigen, die, naar te Burgos verklaard
wordt, niet tot bet gebruikelijke materiaal
van het Catalaansche leger zouden hebben
behoord.
Gevecht in de haven van Malaga.
De te Gibraltar aangekomen Bntsche tor
pedojager „Blanche" heeft medegedeeld,
dat de in de haven van Malaga voor anker
ligende oorlogsschepen van de regeering
door nationalisten zijn gebombardeerd. De
oorlogsschepen, waaronder ook de „Jaime
Priero", het slagschip, dat twee dagen ge
leden Algeciras heeft beschoten, beantwoor
den het vuur, doch aan geen van beide zij
den werden treffers behaald.
Nieuwe troepenverschepingen uit
Marokko.
De troepenverschepingen van Marokko
naar het Spaansche vasteland zijn blijkbaar
in den nacht van Zaterdag op Zondag voort
gezet. De kustplaatsen Tarifa, Algeciras,
San Roque en La Linea waren in diepe
duisternis gehuld, blijkbaar met het doel,
de landing ongestoord te doen plaats vinden.
Prieto over den burgeroorlog;
goud kan den strijd beslissen.
De gematigde socialistische leider, Indale-
cio Pieto heeft in 'n radiorede, aldus meldt
de „Daily Telegraph", nog eens verklaard,
dat de overwinning voor de republiek ver
zekerd was. Zijn geestdrift werd ditmaal
echter getemperd door de erkenning, dat de
strijd nog vele weken zou duren.
Hij gaf toe, dat deze opstand, die voor
heen beschouwd was als een miltaire rebel
lie, een oorlog was, en wel een oorlog zoo
verschrikkelijk als men zich kan voorstel
len. Het groote voordeel voor de regeering
was het bezit van goud. Indien Napoleon's
meening juist is, zoo verklaarde Prieto, dat
de overwinning in den oorlog de overwin
ning is van het geld, dan springt onze su
perioriteit duidelijk in het oog. De peseta
heeft op het oogenblik geen waarde en
wordt aan de buitenlandsche beurzen niet
genoteerd. Het eenige middel is goud en
alle goudvoorraden bevinden zich in han
den der regeering.
San Sebastian herkrijgt normaal
aanzien
Een speciale correspondent van de
„Daily Telegraph" heeft den Zondag
doorgebracht te San Sebastian, het
vroegere zomerverblijf van ex-koning
Alfonso, thans het hoofdkwartier van
de strijdmacht van het Volksfront in de
provincie Guipuzcoa. De stad vertoonde
een geheel verschillend beeld van dat
van drie weken geleden. Het leven was
weer vrijwel normaal, trams en auto
bussen rijden, de telefoon werkt weer,
de meeste café's en winkels zyn open
en levensmiddelen schijnt geen gebrek
aan te bestaan. De eenige moeilijkheid
waarvoor het plaatselijk bestuur zich
plaatst ziet is het tekort aan drink
water. Dit komt, doordat San Sebastian
haar drinkwater krijgt aangevoerd uit
de bergen in Navarra, langs een aqua
duct, dat zich thans in handen der
„witten bevindt.
Na den start op huis gestort; vier
inzittenden verbrand.
Vanmorgen is het lynvliegtuig
„Vellox" van de Imperial Airways,
even nadat het van Croydon naar
Parijs was gestart, neergestort en te
recht gekomen in den tuin van een
huis te Wallington, nabij het vlieg
veld Croydon. Het vliegtuig vloog
onmiddellijk in brand, en de inzitten
den, twee piloten en twee marconisten
kwamen in de vlammen om.
Op het geluid van de botsing waren tal-
looze bewoners der nabijliggende huizen
komen toesnellen, en spoedig verdrong
zich een dichte menigte naby de plaats des
onheils. Door de enorme hitte was het
evenwel niet mogelijk het brandende wrak
te naderen.
Het vuur was inmiddels naar twee na-
bijliggende huizen overgeslagen, en de
spoedig aangekomen brandweer moest de
aangrenzende huizen nat houden om te
beletten, dat deze eveneens vlam zouden
vatten. Drie uur was de brandweer bezig,
voor zy het vuur onder den knie had.
Een in te rv ie uw met een opvarende.
Vannacht te drie uur meerde de
„Perseus" van de K. N. S. M. voor het
etablissement van de maatschappij.
Zij kwam terug van een reis naar de
Middellandsche zee, waaraan, een tien
tal toeristen hadden deelgenomen. Op
den terugreis heeft het schip een aan
tal havens in Noord-Span je aange
daan, n.1. Bilbao, Santander en Paga-
ses. We hebben na aankomst van het
schip een kort onderhoud met eenige
opvarenden gehad. In Pagases had het
schip twee dagen gelegen, in de 9tad
was het een heL
Er werd dag en nacht hevig gevochten
tusschen opstandelingen en regeerings
troepen, het was aldus onze zegsman
verre van plezierig om daar ook maar een
oogenblik aan wal te gaan, men was er
zijn leven geen oogenblik zeker, 't Werk
lag er volkomen stil, de menschen hadden
slechts tijd voor hun burgeroorlog. Met
revolvers en geweren gewapende burgers
waren op straat een gewoon verschijnsel.
Erg veel levensmiddelen waren niet in het
stadje, de regeeringspartij heeft nog een
hoeveelheid visch van ons gekocht
Wij waren blij, toen we het ruime sop
weer kozen en de vechtende stad achter
ons konden laten. Later hoorden we dat
enkele schepen voor de bommen hadden
moeten vluchten.
In Bilbao en Santander was het toen wij
er waren, tamelijk rustig, er werd zelfs
nog gewerkt. In de haven van eerstge
noemde stad lag een Amerikaansch slag
schip en een Duitsch en Engelsch oorlogs
schip.
Vluchtelingen heeft de „Perseus" op
haar reis niet opgenomen en belangrijke
avonturen hebben de opvarenden niet
meegemaakt.
Alleen de reservoirs kunnen thans water
verstrekken, waarmede zuinig moet worden
omgeggaan. Den geheelen dag ziet men
vrouwen met emmers in de ry staan bij de
standpijpen. Niettemin heerscht er een
stemming van vertrouwen en opgewektheid
in de badplaats. Het strand heeft weer een
levendig aanzien, in zee wordt weer gebaad,
en de caféterrassen zijn weer bezet. De by
de straatgevechten aangerichte schade blijkt
niet zoo groot te zyn.
Het ergst geleden hebben het hotel „Ma
ria Cristina" en het gebouw van den club
„Nautica", waarvan geen deur of raam heel
is.
De civiele gouverneur van San Sebastian,
^Artola, verklaarde, dat de geheele organi
satie van stad en provincie in handen is van
het volksfront-comité, dat voor alles de
verantwoordelijkheid op zich neemt. Hy
zeide in voortdurend contact te staan met
Madrid, vanwaar hy zyn orders krijgt. De
miltaire gouverneur, Jesus Laranaga, ont
kende niet, dat er vele excessen ln de eer
ste dagen van den burgeroorlog waren ge
pleegd, maar, zoo zeide hü, „dergelijke
dingen zijn in alle burgeroorlogen". Hy ont
kende, dat de troepen van 't volksfront hun
krijgsgevangenen doodschoten. Integendeel,
zij worden behandeld volgens de oorlogs-
wetten. „Wij vechten, zoo besloot hij, voor
het herstel van wet en orde, en ter verde-
diging van de democratiggbewrepubUek".
