DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Talrijke successen der nationalisten.
No. 191
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
Hoelang zullen de Spaansche
rebellen nog rebellenzijn
Het Alhembre gedeeltelijk
verwoest.
e*eïg3~\
Nederlandsche vliegtuigen
voor Spanje.
Verloving van Koning
Edward?
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag Augustus 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Spaansche
berichten
radio
geven
Vannacht door de
stations uitgezonden
het volgende beeld:
De nationalistische troepen zijn giste
ren in den loop van den avond 6 K.M.
verder naar Santander opgerukt.
Badajoz is door de nationalisten na
een beschieting, die verscheidene uren
duurde, voor de helft ingenomen. In het
overige deel der stad wordt nog ge
streden.
Tusschen Merida en Madrid konden
de troepen van generaal Franco de op
130 K.M. ten Z.W. van Madrid gelegen
stad Talavera in bezit nemen en tal
rijke gevangenen maken.
Voor Malaga heeft een vliegtuig der
nationalisten den kruiser „Jaime 1" ge-
bombardement, waardoor een deel van
het scheepsgeschut werd vernield. Twee
andere oorlogsschepen der Madrileen-
sche regeering hebben de zijde der na
tionalisten gekozen.
Te Antequera hebben regeerings-
vliegtuigen het lazaret en het stedelijk
Ziekenhuis gebombardeerd.
Te San Sebaslian verwacht men elk
oogeflbllk den intocht der nationalistische
troel'*:.
De plaats Ren ter ia, tusschen Irun en San
.Sebastian. is eveneens met bommen be-
AOCKI
v f« A
Te Alicante zou evenals te Valencia een
oorlogsschip voor de Madrileensche regee
ring gereed liggen, om haar in staat te
stellen te vluchten, wanneer Madrid valt
Volgens een opgevangen radiobericht
uit Madrid, zou de toestand in de hoofdstad
van dag tot dag verergeren.
Het radiostation Burgos deelt mede, dat
het Vaticaan opnieuw bij de regeering te
Madrid geprotesteerd heeft tegen de ver
moording van tallooze geestelijken door de
communisten.
Voorts verluidt van betrouwbare zijde,
dat generaal Mola gisteren te Sevilla is ge
weest en met generaal Franco besprekingen
heeft gevoerd.
De Madrileensche regeering zou getracht
hebben, de inboorlingen in Marokko ertoe
aan te zetten, generaal Franco in den rug
aan te vallen Als antwoord hierop heeft het
opperhoofd van den grootsten stam aan ge
neraal Franco 20.000 soldaten voor den strijd
tegen Madrid aangeboden.
Het radiostation Madrid heeft medege
deeld, dat de regeerir.gsvliegers op Granada,
dat zich in banden der nationalisten be
vindt, 5 ton bommen hebben geworpen. Van
andere zijde wordt hieromtrent gemeld, dat
deze bommen een deel van het Alhambra
hebben verwoest.
Verset van Badajoz practisch
gebroken.
De Portugeesche radioclub meldt,
dat verscheidene pantserauto's der na
tionalisten reeds Badajoz zijn binnen
gerukt.
De burgerlijke gouverneur van Bada
joz, die te Arroches de grens is gepas
seerd, was diep terneergeslagen. H'j
had een hartaanval gehad en is daarom
in het ziekenhuis te Elvas opgenomen.
Hij verklaarde geen communist te zijn,
en reeds lang te hebben willen vluch
ten, doch dat de militiesoldaten dit on
der bedreiging met den dood hadden
belet.
■®en vrachtauto met mijnwerkers uit Rio
«nto heeft een aanval op Cortejana ^gezet.
De Portugeesche radioclub bevestigt
b*ll*T(0
a
AUAUTAOA
ouïSlJUI-....-'
OOMOCMII
e baoajoZy
.IV1HCA
j"1" po»;
'"-V^COBPI
Col
«vill
.5**h.ls ui
T 9
inneming van Antequera door de rebellen,
en kondigt de bezetting van Marbela Llora
aan. Ten slotte wordt medegedeeld, dat
2000 soldaten uit Marokko te Algeciras ont
scheept zijn.
De strijd om Irun.
Tegen zes uur gisteravond hebben twee
vliegtuigen der opstandelingen gevlogen
boven Irun, Renteria en Pasages op een
hoogte van 1500 meter.
Zij hebben verscheidene bommen uitge
worpen, van welke drie terecht kwamen in
den tuin van het ziekenhuis te Irun en een
andere te Renteria. De vliegtuigen verdwe
nen by aankomst van een vliegtuig der re
geering. Er zijn geen slachtoffers te be
treuren.
De strijd om San Sebastian.
De artillerie der opstandelingen heeft
gistermorgen voor de eerste maal het
vuur geopend op de stad San Sebastian.
Onder de bevolking brak groote opwin
ding uit, ondanks het feit, dat het vuur
vooreerst als intimidatie bedoeld was
en de opstandelingen het voornemen
schenen te hebben de stad, waar nog
talrijke den rebellen gunstig gezinde,
elementen verblijf houden, zoo veel
mogelijk te sparen. Slechts in uitersten
nood zouden de rebellen tot een werke
lijke beschieting overgaan.
De „Daily Telegraphmeldt uit SL Jean
del Luz, dat de nationalistische kruiser „Al-
mirante Cervera" reeds een positie ter
hoogte van San Sebastian heeft ingenomen
en den regeeringsstijdkrachten een ultima
tum heeft gesteld, na afloop waarvan de
stad zal worden beschoten.
Ook aan de grens bij Irun is gister een
levendig vuur onderhouden. De voorhoede
der insurgenten ten Zuiden van San Sebas
tian is gistermorgen eenige kilometers ten
Noorden van Tolosa opgerukt en bevindt
zich thans op een afstand van nog slechts
15 K.M. van San Sebastian. Ook de activi
teit der vliegers is belangrijk toegenomen.
Talrijke bewoners zien in het feller worden
van den strijd aanleiding uit het door de
regeeringstroepen bezette gebied te vluch
ten en zich over de Fransche grens in vei
ligheid te brengen.
Vernomen wordt, dat het bombardement
op San Sebastian steeds intensiever wordt
Er werden meer dan zestig bommen gewor
pen, welke verscheidene slachtoffers maak
ten.
Het gerucht gaat, dat het oorlogsschip der
rebellen, Almirante Cervera, voor San Se
bastian is aangekomen en dat de comman
dant een ultimatum zou hebben gesteld,
waarin hij met bombardement dreigt, tenzij
de overgave der stad voor middernacht zou
geschieden. Dit gerucht wordt evenwel met
groot voorbehoud ontvangen.
De strijd bij Malaga.
Volgens draadloos uitgezonden, maar nog
niet anderszins bevestigde berichten zou een
belangrijke actie ontketend zijn in de om
geving van Malaga, welke stad het voor
werp zou vormen van een hevigen aanval
der opstandelingen. Versterking van regee
ringstroepen zou in allerijl derwaarts
zijn gedirigeerd. Gemeld wordt verder, dat
vliegtuigen het fort van Malaga hebben ge
bombardeerd en daarby schepen hebben
getroffen.
De opmarsch van generaal Franco's troe
pen naar Malaga is thans in ernst begonnen.
Zeshonderd man geregelde troepen, die
met mitrailleurs gewapend zijn, benevens
een detachement artillerie, zijn gistermor
gen van La Linea vertrokken en marcheeren
op naar Estepona. Bovendien zijn 500 sol
daten en fascisten, die over een groot aan
tal vrachtauto's en ambulancewagens be
schikken, van San Roque vertrokken, om
langs een anderen weg naar Estepona op te
rukken.
Men verwachtte, dat gistermiddag een
hevige strijd zou ontbranden, wanneer de
oprukkende troepen de communisten en mi
lities uit Estepona en Malaga tegenover
zich zullen vinden.
De opstandelingen rukken op
Radio-Sevilla deelde hedenochtend mede
dat generaal Mola meedeelde, dat zijn troe
pen steeds oprukken en dat hij vrewacht
binnenkort een overwinning te kunnen
melden. Bij het innemen van San Rafael en
Despinar namen de troepen van Mola 40
officieren en manschappen van de lucht
macht gevangen, die onmiddellijk werden
gefusilleerd. De kolonnes, welke uit Granada
vertrokken zijn, rukken snel op. In Burgos
en Pamplona is de toestand niet gewijzigd.
Te Burgos is een Duitsch kapitein aange
komen. Het Corteslid Madariaga kondigde
een groote rede aan tegen wat hij noemde
de „Marxistische" regeering. Irun wordt
bewaakt door de civiele garde. Valencia is
nog in handen van de regeering te Madrid.
Verbinding tusschen opstandelin
gentroepen van Noord- en Zuid-
S pan je.
Naar uit het hoofdkwartier van generaal
Mola in Burgos verluidt, is thans de ver
binding tusschen de Noordelijke strijd
krachten van Mola en de Zuidelijke troepen
van generaal Franco definitief tot stand
gebracht. Daarmede is ook de geheele grens
tusschen Portugal en Spanje in handen van
de opstandelingen gevallen. De beide gene
raals hebben gisteren reeds telefonisch een
gesprek kunnen voeren.
De opmarsch uit Merida naar Madrid
is in vollen gang. De troepen van gene
raal Mola hebben Guadalajara, op 50
K.M. ten Oosten van Madrid aan den
weg MadridSarragossa, bezet en daar
mee de omsingeling van de hoofdstad
een stap verder gebracht
Bij Leon hebben de opstandelingen een
bommenwerper neergeschoten en in de
Siërra Guadarrama een vliegtuig buitge
maakt.
Bij Malaga, aldus verluidt tenslotte uit
Burgos, hebben de insurgenten de stad
Antequerra ingenomen. Toen zij de stad
binnentrokken lagen honderden lijken in de
straten.
De strijd in het Noorden.
De grens bij Hendaye is door de regee
ringstroepen aan de Spaansche zijde ge
sloten. Niemand mag meer naar Spanje of
uit Spanje passeeren. Alle papieren zijn
ongeldig verklaard.
Interview met Queipo de Llano.
In een interview, met een specialen oor
respondent van de „Tribuna" heeft gene
raal Queipo de Llano, de bevelhebber der
opstandelingentroepen in het zuiden, ver
klaard, dat het hoofdkwartier besloten heeft
binnen zeer korten tijd Malaga te verove
ren. Het is voor de rebellen van dringend
belang de nog aan de regeering trouwe
vloot de eenige basis voor ravitailleering te
ontnemen, die zij in Malaga bezit. Wanneer
de hinderpaal van de vloot uit den weg zal
zijn geruimd, zullen de versterkingen uit
Marokko veel gemakkelijker in Spanje kun
nen worden ontscheept.
Ten behoeve van een actie op groote
schaal tegen Malaga zijn talrijke troepen in
de omgeving der stad geconcentreerd.
De strijd om Madrid.
De bijzondere correspondent van het blad
„Diario de Manha" meldt over de positie
der verschillende opstandelingen-eenheden
o.m. dat de troepen van generaal Mola op
het oogenblik bezig zijn met de versterking
van de tot dusverre door hen bezette stel
lingen en met de bezetting van strategisch
belangrijke posities in het Guadarrama-ge-
bergte.
Grootere operaties zullen eerst onderno
men worden, wanneer de samentrekking
van alle troepen rondom de hoofdstad vol
tooid is.
Volgens den correspondent zal de bezet
ting van Madrid door de opstandelingen
niet voor over 8 tot 10 dagen geschieden,
tenzij Madrid door inwendige moeilijkheden
den tegenstand eerder mocht opgeven.
Spaansche regeering zetelt nog
steeds te Madrid.
De Spaansche ambassade te Londen is
door dc Spaansche regeering gemachtigd,
de geruchten tegen te spreken, volgens wel
ke de regeering Madrid verlaten zou heb
ben om zich te Valencia te vestigen.
De ambassade ontkent eveneens, dat de
regeering ooit voornemens is geweest, haar
zetel te verplaatsen.
Buitenlandsche vliegtuigen naar
Spanje en Portugal.
Zes transportvliegtuigen, twee Ne-
derlandsche en vier Engelsche,
zijn gisteren van Croydon opgestegen
met bestemmii^ naar Portugal en
Spanje. De „Evening Standard" meldt
in dit verband nog, dat twee der toe
stellen Fokker-machines zijn, driemo-
torige vliegtuigen, die in staat zijn 16
passagiers te vervoeren. De andere toe
stellen zijn minder groot. Volgens dit
bericht zouden 4 der toestellen be
stemd zijn voor de opstandelingen en de
twee anderen voor de regeering.
Officieele Britsche kringen herinneren in
verband met het bovenstaande er aan, dat
de regeering geen enkele controle uitoefent
op den uitvoer van burgervliegtuigen. Hier
aan wordt toegevoegd, dat maatregelen, die
de regeering in staat zullen stellen controle
op de verzendingen dezer toestellen uit te
oefenen, binnenkort zullen genomen wor
den en op dit oogenblik onderwerp vormen
van Britsch-Fransche gedachtenwisselingen.
Zoolang de verklaring van non-interven
tie niet door de mogendheden zal zijn aan
vaard, heeft de Engelsche regeering niet het
recht zich te verzetten tegen het verzenden
van civiele vliegtuigen.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigen
te Sevilla.
Volgens de mededelingen van vluchte
lingen uit Sevilla zijn in die stad vele vlieg
tuigen van Duitsch- en Italiaansch fabri
kaat. Bovendien zyn er vele vliegeniers, die
Duitsch- of Italiaansch spreken, of andere
talen. Zij meenen verder, dat de Italianen de
uniform van het Spaansche vreemdelingen
legioen dragen, terwijl de Duitschers in het
wit zijn gekleed.
Spaansche communisten schenden
de Portugeesche grens.
De Portugeesche radioclub meldt, dat 30
Spaansche communisten nabij Campo Maior
de Portugeesche grens hebben overschre
den. Zij bedreigden de bewoners met revol
vers en maakten zich meester van een naar
Portugal gevluchten officier der nationalis
ten, dien zij doodschoten. Zij trokken zich
daarna met het lijk van den vermoorden
officier terug naar Spaansch grondgebied,
waarbij zij steeds hun wapens op de bevol
king gericht hielden.
Van het Guadarrama-front.
De speciale correspondent van Havas aar.
het Guadarrama-front meldt: Gisteren heb
ben de batterijen der regeeringstroepen die
voor Guadarrama, Carcedilla en Los Moli-
nos gelegen zijn, het vuur geopend, op den
vleugel van den vijand waarvan het geschut
slechts zwak beantwoordde. Regeerings-
vliegtuigen wierpen brandbommen, die hun
uitwerking op de rebellen niet misten. De
infanterie trad niet op, om dat artillerie en
de luchtmacht de vrije hand te laten. De
correspondent begaf zich vervolgens naar
de colonne onder bevel van Sabio, wiens
strijdkrachten met het dorp Peguerinos als
steunpunt naar San Rafael oprukken. De
leider der colonne verklaarde, dat de op
marsch der rebellen naar Escurial zoodoen
de tot staan zou worden gebracht.
Om op alle gebeurlijkheden bedacht te
zijn hebben de autoriteiten van Escurial
500 personen gearresteerd.
Zestien vliegtuigen uit Frankrijk
te Barcelona aangekomen.
Te Barcelona zijn 16 vliegtuigen aange
komen, die naar men gelooft, uit Frankrijk
afkomstig zijn.
De piloten zijn, naar men zegt, van ver
schillende nationaliteit. Drie der vliegtuigen
zouden bij de landing zijn neergestort. De
betaling zou in goudgeld zijn geschied.
De niet-inmengingskwestie.
De diplomatieke onderhandelingen over
het niet-inmengingsaccoord worden lang
zaam voortgezet. Naar verluidt hebben ver
scheidene desbetreffende besprekingen tus
schen Engeland en Italië plaats gevonden,
waarbij het Britsche standpunt aldus gefor
muleerd is, dat problemen zooals het aan
werven van vrijwilligers en geldinzamelin
gen beter later ter sprake kunnen worden
gebracht.
Het antwoord van Portugal op de Fran
sche voorstellen werd gister of vandaag
verwacht
De minister van buitenlandsche zaken
van Denemarken heeft de commissie van
buitenlandsche zaken van het parlement
er van in kennis gesteld, dat de Deensche
regeering de Fransche regeering een ant
woord gezonden had en in principe had
toegestemd in de niet-inmenging in Spanje.
Bij algemeene aanvaarding zal Denemarken
zich aansluiten bij een niet-inmengings-
verklaring.
Portugal antwoord op Fransch
non-in terventievoorstel.
De Fransche gezant is ontvangen door
den minister /ra buitenlandsche zaken, die
hem het antwoord der Portugeesche regee
ring op het Fransche non-interventievoor-
stel heeft overhandigd. Men meent te we
ten, dat in het -ntwoord het verzoek der
Fransche regeering wordt ingewilligd.
DE ANTWERPSCHE WAPEN VOORRAAD
WORDT NIET GEEXPEDIEERD.
Het s.s. „Lodewijk" te Terneuzen
aangekomen.
Ten aanzien van de te Antwerpen ge
blokkeerde wapenvoorraad meldt het blad
„Le Peuple" dat de regeering thans een on
derzoek instelt. In afwachting van het re
sultaat daarvan zullen de wapenen niet uit
België gezonden worden. De expediteur
heeft zich met den kooper verstaan betref
fende uitstel van de verzending tot na be
ëindiging van den strijd in Spanje.
Het Nederlandsche stoomschip „Lode
wijk" dat te Antwerpen tevergeefs trachtte
de lading munitie aan boord te nemen, is
gisteren de haven van Terneuzen binnenge-
loopen.
Zes sloepen welke aan boord van de „Lo
dewijk" waren, hebben een ligplaats ge
kregen te Terneuzen.
Naar verluidt zal de „Lodewijk" thans in
Terneuzen steenkool lossen, waarna een
nieuwe lading zal worden ingenomen.
Waren reeds aan een Engelsche
maatschappij verkocht.
Naar aanleiding van een bericht uit
Londen, dat 2 Nederlandsche en 4 Engel
sche transportvliegtuigen gister van
Croydon opgestegen zijn met bestemming
naar Portugal en Spanje, deelt men ons
van bevoegde zijde mede, dat deze twee
vliegtuigen geen Nederlandsche vliegtui
gen meer zijn. De beide machines zijn door
de K. L. M. aan een Engelsche maat
schappij verkocht en deze verkoop is
slechts tot stand gekomen nadat aanne
melijk was gemaakt, dat deze machines
niet aan Spanje of aan Spanjaarden gele
verd zouden worden. De Nederlandsche
papieren zijn uit de vliegtuigen gehaald,
terwijl het contract door den directeur der
Engelsche maatschappij is onderteekend,
zonder tusschenkomst van andere per
sonen.
Ook moet niet uit het oog worden ver
loren, dat bedoelde Engelsche maatschap
pij reeds verscheidene malen van de K. L.
M. vliegtuigen had overgenomen, welke
door eerstgenoemde maatschappij op haar
lijnen geëxploiteerd werden.
Men achtte het in het geheel niet on
waarschijnlijk, dat deze machines inder
daad gebruikt zullen worden voor een
vaste lijn met Spanje en Portugal.
Een der zusters van koning George
van Griekenland genoemd.
Het republikeinsche blad „Petris" be
vatte gisteren het bericht, volgens het
welk de verloving op komst is van ko
ning Edward van Engeland met een der
zusters van koning George van Grieken
land, prinses Catharina of prinses Irene.
STAKINGSONLUSTEN IN ACHTER
INDIE.
20 stakers gedood en 50 gewond.
Eerst thans wordt uit Pondichery in Ach-
ter-Indië gemeld, dat het daar einde Juli tot
ernstige stakingsonlusten is gekomen. De
arbeiders der meeste spinnerijen hadden
het werk neergelegd, de terreinen bezet en
de Europeesche employe's gevangen gezet.
De Engelsche consul deelde mede, dat hij de
autoriteiten te Madras zou verzoeken maat
regelen te nemen tot bevrijding der Engel
sche employe's, die in de fabrieken der
Anglo French Textile Company gevangen
werden gehouden. De Fransche gouverneur
deed daarop de politie ingrijpen, waarbij
hevige botsingen ontstonden. De stakers
trachtten de fabrieken in brand te steken
en in verschillende gevallen is hun dit ge
lukt. Toen de politie van de vuurwapenen
gebruik maakte, werden 20 stakers gedood
en een vijftigtal gewond. De orde werd toen
hersteld. De schade wordt geschat op 10
millioen francs.
KIESRECHT VOOR CHINEESCHE
VROUWEN.
De nationale regeering in China heeft
een decreet uitgevaardigd waarbij den
Chineeschen vrouwen het kiesrecht wordt
verleend. Dit besluit is het gevolg van de
actie der „Suffragettes", die vele verzoek
schriften hadden ingediend. Alle Chinee-
sche burgers, mannelijke zoowel als vrou
welijke, zullen gelijke rechten hebben bij
de komende verkiezing van gedelegeerden
voor de nationale vergadering. Deze komt
in November bijeen, om de nieuwe Grond
wet goed te keuren, welke de inleiding zal
vormen van een democratisch bestuur in
China.
VERSTERKING VAN DE JAPANSCHE
LEGERMACHT IN MANDSJOEKWO
NOODZAKELIJK.
De „Nisji Nisji Sjimboen" schrijft in een
hoofdartikel dat zoowel de regeering als het
volk van meening zijn, dat de Japansche le
germacht in Mandsjoekwo moet worden
versterkt, teneinde gelijkwaardig te zijn aan
de russische strijdkrachten in het Verre
Oosten. Het blad schrijft verder, dat het ge
vaarlijke punt Van de JapanschRussische
betrekkingen in het Kremlin ligt, aange
zien de leiders hier bezield zijn van de idee,
dat Japan de vijand is.
Het blad is van oordeel, dat de betrekkin
gen tusschen beide landen veel zouden ver
beteren, indien de leiders van Sovjet Rus
land dit denkbeeld konden opgeven en meer
begrip hadden voor de fundamenteele poli
tiek van Japan tot het handhaven van den
vrede in het Verre Oosten.
MASSA-VERGIFTIGING IN JAPAN.
In de stad Hamamatsoe, ten westen van
Tokio, verkeeren 105 soldaten en 45 vrou
wen, werkzaam in een textielfabriek, in le
vensgevaar, als gevolg van vergiftiging,
naar het schijnt tengevolge van het eten
van bedorven groente.
