DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Alcazar van Toledo gevallen.
Ho 226 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 24 September 1936
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
Optimistische mededeelingen der Spaansche regeering.
De houding van Portugal.
Wil Azana zich overgeven
De Volkenbondsvergadering.
Verificatiecommissie adviseert
tot toelating van Abessinië.
De spanning China-Japan.
Een nieuw incident te Sjanghai;
Japanech marinier gedood, twee
anderen zwaar gewond.
Ernstig spoorwegongeluk
bij Lourdes.
Nieuwe bergstortingen inde
Nordfjord.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
w
PRIJS PER GEWONE AD VER TENTIEN s
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het Alcazar van Toledo gevallen!
Dat is feitelijk het eenige nieuws uit
Spanje, want hoewel de strijd natuur
lijk overal nog voortwoedt, spreekt de
val van het Alcazar van Toledo het
meest tot ons.
Wekenlang is er een zeer wreede
krijg gevoerd om deze versterking; de
opstandelingen hebben het gebouw met
ongelooflijken moed verdedigd en de
regeeringstroepen hebben met evenvee)
moed, maar met een groote overmacht
dagenlang getracht, de versterking in
handen te krijgen en dat is hun tenslot
te gistermiddag gelukt.
Een belangrijk succes dus.
Het Ag. Tabra deelt mede, dat vierhon
derd man regeeringstroepen een aanval op
de resten van het Alcazar deden. Vroeg in
den middag waren de opstandelingen, die
zich verschanst hadden in de eetvertrekken
en de keukens, tot weerloosheid gebracht.
De minister-president heeft zich naar
Toledo begeven om den regeeringstroepen
geluk te wenschen.
Vóór dat dit bericht bekend werd meldde
Radio-La Corune dat de troepen in den sec
tor Toledo de omsingeling van deze stad
zullen voortzetten, terwijl de voorhoede zich
een weg zal banen naar het Alcazar om de
belegerden te bevrijden.
Radio-Sevilla bericht dat de linkschen bij
de bezetting van Torijos 84 dooden hebben
verloren, onder wie den commandant Pa-
lamo.
Blijkens een bericht uit Hendaye is Dins
dag een vrachtschip met levensmiddelen,
dat door de regeering naar Santander was
gezonden, aan den ingang van de haven op
een mijn geloopen en gezonken. Het schijnt
dat niemand van de opvarenden zich heeft
kunnen redden.
Een oorlogsbodem van de opstandelingen
heeft een visscherschip aangehouden, dat
met een lading levensmiddelen aan boord
op weg was naar Bilbao, dat zich eveneens
nog in handen van de regeeringstroepen
bevindt. De opvarenden werden gevangen
genomen.
Naar verluidt verschenen Dinsdag 25
vliegtuigen van de opstandelingen boven
Madrid om de bevolking te waarschuwen
dat de aanval spoedig te verwachten is.
Naar uit Madrid wordt vernomen wordt
de onteigening van verdeeling van het
grondbezit in dat deel van Spanje, dat nog
in het bezit van de regeering is, in versneld
tempo doorgevoerd. Gisteren heeft het bu
reau voor agrarische hervorming 70 bezit
tingen in de provincie Madrid en 50 in de
provincie Guadalajara, waaronder bezit
tingen van den bisschop van Madrid en van
graaf Romanones, tot staatseigendom ver
klaard en overgedragen aan den bonden
van landarbeiders ter bewerking.
Volgens persberichten heeft de anti-fas
cistische commissie te Puigzerda een
franschman, een Fransche vrouwelijke
journaliste en twee Italianen gearresteerd.
Mededeelingen van de regeering.
Het ministerie van oorlog deelde gister-
"Mddag mede, dat aan het N. W. front de
Voorhoede van de regeeringstroepen de
Voorhoeden van de opstandelingen te Oviedo
hebben aangevallen. De artillerie onder
houdt een ononderbroken vuur. De bele
gerde soldaten deserteeren in steeds groo-
t*r getal. De regeeringstroepen versterken
de stellingen, welke zij kort geleden hebben
Ogenomen.
Te Sietamo hebben de regeeringstroepen
gisterochtend een aanval van de opstande-
üngen afgeslagen, de aanvallers leden zwa-
re verliezen.
Aan het Zuidelijk front in Estramadura
vielen de regeeringstroepen Cuesta Las
Abezas aan en bereikten alle stellingen,
welke men wilde bereiken. De regeerings-
troepen bezetten eveneens Pinier. 400 op-
handelingen werden omsingeld en gedeci-
meerd.
Hij Somosierra vierden de regeeringstroe
pen heden het succes, dat zij gister behaal
den. Bij Tavara en Santa Ollalla hadden
enkele ontmoetingen tusschen voorposten
Plaats, welke zonder gevolg bleven. Verder
Valt niets te melden.
De houding van Port «gal.
He Portugeesche minister-president heeft
een nota gepubliceerd, waarin de motieven
r de houding van Portugal met betrek
king tot de gebeurtenissen in Spanje wor
den uiteengezet.
Deze nota is in acht afdeelingen verdeeld
en behandelt meer in het bijzonder de ge
beurtenissen in den Spaanschen burgeroor
log en de reserves der Portugeesche regee
ring ten opzichte van het Fransche voorstel
tot niet-inmenging. In de nota verklaart de
minister-president o.a. dat het van belang is
het wezen van de Spaansche onlusten en de
politieke beteekenis van de overwinning
van de eene of de andere partij vast te
stellen.
Het is volkomen duidelijk, dat de
strijd slechts gaat om het communisme
in Spanje, ook al heeft het er eerst den
schijn van gehad, dat deze ging tegen
de parlementaire democratie. Hierdoor
hebben de Spaansche gebeurtenissen
ondanks het nationale terrein van den
strijd, een internationale beteekenis ge
kregen.
Frankrijk echter niet het Frankrijk van
de „Quai d'Orsay" heeft de kwestie op
internationaal terrein overgebracht, door de
plicht tot materieele hulpverleen ing aan de
roode militietroepen te motiveeren met de
kwestie der veiligheid aan de grens der Py
reneeën en de verbindingen met Noord-
Afrika.
Portugal heeft in het daarop gebaseerde
Fransche voorstel tot niet-inmenging onder
voorbehoud toegestemd. Ofschoon de mo
gendheden de door Portugal gemaakte re
serves stilzwijgend voorbij gegaan zijn, heb
ben deze daardoor toch niet hun beteekenis
verloren. Portugal heeft zijn verplichtingen
voortvloeiend uit de principiëele toetreding
tot de overeenkomst van niet-inmenging ge
trouwelijk vervuld. Desondanks is 'n groote
hetze-campagne tegen dit land op touw gezet.
Twee kwesties zijn voor Portugal van be
lang:
1. hangt van het resultaat van den grooten
slag op het Iberisch schiereiland het lot
van Europa af;
2. zou een omwenteling in Portugal voor
het Iberische communisme van grooter
waarde zijn dan wapenleveringen naar
Madrid, daar hierdoor de opstandelin
gen-legers in den rug zou kunnen wor
den bedreigd.
De vrees van de Portugeesche regeering
is niet van romantischen aard, doch komt
slechts voort uit de verdediging van de vrij
heid. De minister-president geeft verder ui
ting van zijn vertrouwen, dat Engeland de
houding van Portugal zal kunnen begrijpen,
zooals dit altijd het geval was, wanneer
Portugal zoo overtuigende argumenten wist
aan te voeren.
De strijd in het Noorden.
Kolonel Sandino deelt mede, dat de re
geeringstroepen in den sector van Huesca
zijn opgerukt en het strategisch punt Casa
del Frances, dat dicht bij Huesca ligt, heb
ben bezet. De regeeringsstrijdkrachten, al
dus wordt verder gemeld, hebben alle aan
vallen der opstandelingen op Castillo,
Monte Aragon en den Quinto Cernes afge
slagen.
Bij het dorp Quincena heeft een hevig ge
vecht plaats gehad. Een groep opstandelin
gen, welke een levensmiddelentransport es
corteerde, probeerde onder bescherming
der artillerie van Huesca de linies der re
geeringstroepen te passeeren. De colonne
werd voorafgegaan door drie met mitrail
leurs gewapende tanks. De opstandelingen
werden verspreid. Zy moesten een tank en
verscheiden geweren achterlaten.
Het optreden der colonne Yaguex.
De radioclub te Teneriffe heeft medege
deeld, dat de colonne van Yague den op-
marsch naar Toledo voortzet.
Boven het Alcazar zijn biljetten uitge
worpen, waarin den belegerden wordt me
degedeeld, dat binnen 48 uur een aanval zal
worden ontketend om hen te ontzetten.
Ten noorden van Tala Vera is een aanval
ingezet op San Martin de Val de Iglesias.
Over enkele dagen zal worden overgegaan
tot den aanval op Madrid, welke van twee
fronten zal uitgaan: Tala Vera en Guada-
rama.
De radioclub houdt staande, dat het gar
nizoen van Lerida in opstand is gekomen en
dat de beweging tot de geheele provincie is
uitgebreid.
Te Carthagena Is het tot botsingen geko
men tusschen de bemanningen van vis-
schersschepen.
Lugo: De radiozender heeft medegedeeld,
dat de troepen in Ardaloezië Monte Corto
hebben bezet.
De verificatiecommissie heeft haar be
raadslagingen gistermiddag gesloten.
Waar zij het niet eens is geworden over
het doen van een beroep op het Haag-
sche hof in de kwestie der Abessinische
volmachten laat zij in haar rapport aan
de Volkenbondsvergadering dit plan
varen. Zy is van meening, dat de Abes
sinische gedelegeerden het voordeel van
den twijfel hebben en in de vergade
ring kunnen blijven.
Italië zal zijn houding niet wijzigen.
In Italiaansche politieke kringen blijft
men onverschillig voor de beslissing van
den Volkenbond te Geneve en het besluit
om Abessinië toe te laten zal de houding van
Italië niet wijzigen. Het is duidelijk, dat
Italië geen vertegenwoordiging naar den
Volkenbond zal zenden en hierin zal het
volharden, tot de mogendheden zich defini
tief hebben uitgesproken over de „twijfel".
Verder heeft men den indruk, dat Italië,
dat zijn medewerking in de Europeesche
kwesties afhankelijk heeft gesteld van de
liquidatie van de Abessinische kwestie, prac-
tisch geen belang zal stellen in de conferen
ties, welke op het oogenblik in voorberei
ding zijn, zelfs als deze niet plaatsvinden
binnen het kader van den Volkenbond, zoo
als die van de Locarno-mogendheden.
De negus niet aanwezig op de ver
gadering.
De Abessinische delegatie was aanwezig,
doch de negus zelf was er niet. Politis las
het rapport voor van de verificatie-commis
sie, waarin wordt verklaard, dat overeen
komstig het huishoudelijk reglement ieder
vertegenwoordiger zitting kan hebben in de
vergadering, ook al bestaat twijfel omtrent
de wettigheid. De delegatie kan dan voor-
loopig zitting nemen met gelijke rechten als
de anderen, tenzij de vergadering anders
mocht besluiten.
Bij de stemming over het rapport van de
commissie voor verificatie stemden Oosten
rijk, Hongarije, Albanië en Equador tegen,
Bulgarije, Siam, Venezuela, Zwitserland,Por
tugal onthielden zich van stemming, terwijl
Bolivie, Chili en Afghanistan afwezig wa
ren. Met 39 stemmen werd het rapport aan
genomen, waarmede de Abessinische delega
tie werd toegelaten tot de zitting.
Na het voorlezen van het rapport dankte
de Abessinische vertegenwoordiger Taezas.
Nadat de uitslag van de stemming bekend
was gemaakt, werd de vergadering tot he
denochtend 10 uur verdaagd.
Het Poolsche rapport aan den Volken
bond betreffende het incident van
den kruiser „Leipzig".
De Poolsche minister van buitenlandsche
zaken, Beek, heeft uit naam zijner regeering
aan den Volkenbondsraad een rapport doen
toekomen omtrent het incident te Danzig ter
gelegenheid van het bezoek van den Duit-
schen kruiser „Leipzig". Hierin zijn de no
ta's opgenomen die terzake zijn gewisseld
tusschen de Duitsche en Poolsche regeering.
De Duitsche minister van buitenlandsche
zaken, von Neurath, verklaart in zijn uiteen
zetting van het incident met de „Leipzig",
dat het de Duitsche regeering is, „die den
commandant van den kruiser" instructie
heeft gegeven, af te zien van een bezoek
aan den hoogen commissaris van den Vol
kenbond, Lester. De bedoeling zat derhalve
niet voor om te handelen in stryd met het
statum der vrije stad of met de rechten van
Polen".
Het Poolsche rapport besluit met er op te
wijzen, dat zich geen enkel nieuw incident
als dat hetwelk aan den Volkenbondsraad
is voorgelegd heeft voorgedaan, en met de
verklaring, dat „de Poolsche regeering te
allen tyde bereid is, in de toekomst verzoe
nend op te treden teneinde de moeilijkheden
in kwesties betreffende de vrije stad Danzig
uit den weg te ruimen".
Ernstige gevolgen.
Een nieuw Japansch-Chineesch inci
dent, dat ernstige gevolgen kan hebben,
heeft te Sjanghai plaats gehad. In de
internationale concessie is een Japan-
sche marinier door een schot gedood,
twee mariniers werden gewond. In het
geheel werden acht schoten gelost, men
heeft een Chinees gearresteerd.
Omtrent het jongste incident in de betrek
kingen tusschen China en Japan wordt na
der gemeld, dat Dinsdagavond omstreeks
acht uur drie matrozen van de Japansche
marine op den Woosung Road wandelden na
bij 't Japansche consulaat-generaal in de in
ternationale concessie. Plotseling werden
zij door een aantal Chineezen beschoten. Een
van de Japanners werd gedood, de beide
anderen ernstig gewond. Een der daders
kon worden gegrepen, de anderen slaagden
erin te ontkomen. Een Japansch landings
detachement bezette snel de omgeving van
den moord, o.a. Haining Road, North Hai-
ning Road en Woosung Road.
De Japansche wijk te Sjanghai schijnt in
staat van beleg te verkeeren. Wachtposten
beletten het verkeer en de Japansche kolo
nie is gemobiliseerd. Ook buiten Hongkioe
hebben de Japanners nog eenige wijken af
gesloten. Op den hoek van iedere straat
staan tanks gereed en motorrijders patrouil
leeren. Japanners, voorzien van de noodige
documenten, kunnen alleen de versperrin
gen passeeren. Ook het station Tiendongan,
het eerste op de spoorlijn van Sjanghai
naar Woesoeng, is door de Japanners bezet.
De vertegenwoordiger der Japansche vloot
heeft het bevel gegeven het leven der land-
genooten tot het uiterste te beschermen.
Te Tokio werd dit incident door extra
edities bekend gemaakt. In politieke krin
gen te Tokio vreest men, volgens D.N.B., dat
de regeering door deze kwestie gedwongen
zal worden maatregelen te nemen, waarvan
het einde voor beide landen nog niet te
overzien is. Algemeen is men zeer opgewon
den over het geval en men is van meening,
dat hier sprake is van een bewusten over
val op Japansche landingstroepen.
Ook te Sjanghai heeft de moord op den
Japanschen matroos en het verwonden van
zijn twee kameraden groot opzien gebaard.
Het bestuur van de internationale nederzet
ting heeft heeft een compagnie van het vrij
willigerscorps gemobiliseerd, alsmede de
bijzondere politie.
Japansche maatregelen in Sjanghai.
De Japansche landingstroepen hebben een
groot deel van de stad bezet. Op de hoeken
van de straten staan pantserauto's tot vuren
gereed en door de straten patrouilleeren
motorrijders. Alleen Japanners die zich
kunnen legitimeeren mogen de sperkettingen
passeeren. Ook het spoorwegstation Tien
don Gan, het eerste Station op de lijn Sjang
haiWoesoeng, is door de Japanners bezet.
Het leven van de Japanners zal tot het
uiterste worden verdedigd.
De Chineesche politie is niet ontwapend
en doet nog gewoon dienst. Er zijn overal
aanplakbiljetten aangebracht, waarin de
bevolking wordt aangespoord rustig te
blijven.
De Chinees, welke in verband met de
schietpartij is gearresteerd weigert iets te
zeggen.
Japansche ambassadeur dreigt
Nanking te verlaten.
Het agentschap Domei verneemt uit Nan
king, dat de Japansche ambassadeur, Kawa-
goe, by het vernemen van den moord op
een Japanschen matroos te Sjanghai ge
dreigd heeft Nanking te verlaten „indien de
Chineesche autoriteiten de onderhandelin
gen over een herziening der Chineesch
Japansche betrekkingen blyven vertragen".
Te Sjanghai heeft de woordvoerder van
de Japansche ambassade verklaard:
„Wy kunnen geen vertrouwen stellen in
de verzekeringen, die de Chineesche regee
ring ons geeft, en daarom zijn wy vastbeslo
ten zelf het leven en de bezittingen der Ja
panners in dit land te beschermen".
Japansche vloot paraat,
De minister van marine zal niet deelne
men aan de manoevres aangezien de toe
stand zich heeft toegespitst en hy daarom
op zijn post moet blijven.
Het China-smaldeel van de Japansche
vloot is gereed om bij verdere ontwikkeling
van den toestand onmiddellijk in te grijpen.
De toestand wordt ernstig beschouwd.
Na den aanslag op den Japanschen
marinier.
Na den aanslag op den Japanschen mari
nier te Sjanghai heeft de keizer de admira
liteit gemachtigd versterkingen naar China
te sturen, teneinde alle maatregelen te kun
nen nemen, welke noodig mochten worden
geacht voor de bescherming der Japansche
onderdanen in China.
Het transportschip Mucoto is uit Japan
aangekomen met aan boord afdeelingen in
fanteristen en mariniers.
De Japansche autoriteiten bewaren het
stilzwijgen over de sterkte en de bestem
ming der effectieven.
FUSIE VAN UITERST LINKSCHE
PARTIJEN IN BELGIE.
De militante aanhanger van Trotsky,
Vereecken, by wien de politie gisterochtend
compromitteerende documenten in beslag
heeft genomen, verklaarde aan het blad
„Soir" dat de revolutionair socialistische
partij een fusie heeft gesloten met de inter
nationale liga en met een nieuwe Leninis
tische partij. Het blad van revolution-
nair-socialisten en Spartacus van de liga
zullen tezamen het blad „La Lutte
Ouvriere" worden.
Vereecken beschuldigde de Belgische
communisten de revolutie verraden te heb
ben. Hij is in 1927 uit de communistische
partij gestooten.
ATTLEE TEGENSTANDER VAN
VOLKSFRONT.
De leider der oppositioneele arbeiders
partij Attlee, heeft verklaard, geen voor
stander te zijn van een eenheidsfront of een
volksfront op een of andere basis, behalve
dan op dit van het socialisme. Hij voegde
hieraan nog toe, dat 't democratische socia-
R. Attlee
lisme het eenig afdoend antwoord is op het
fascisme. Ik geloof, aldus Attlee, dat ieder
het met mij eens zal zijn dat Scandinavië op
het oogenblik een voorbeeld vormt voor de
overige wereld van een gezond oordeel.
Sneltrein rydt in op boemeltrein;
14 personen gedood; 30 gewonden.
Gistermiddag te ongeever 2 uur is
eenigen afstand van Lourdes de snel
trein BordeauxLourdes ingereden
op een boemeltrein.
De gevolgen van deze noodlottige
botsing waren vreeselijk. Veertien
personen werden dood onder de wrak-
stuken vandaan gehaald, terwijl tot
nu toe ongeveer 0 gewonden werden
geteld. Laatstgenoemden werden naar
ziekenhuiezn te Lourdes overge-
braht.
De materieele shade is zeer groot en
het spoorwegverkeer ondervond be
grijpelijker wijze ernstige stagnatie.
Een nieuwe vloedgolf.
Woensdagnacht hebben nieuwe bergstor
tingen plaats gehad by Loen. Steenmassa's
vielen van 900 meter hoogte in de Fjord en
veroorzaakten een vloedgolf, die tot het
plaatsje Nesda doordrong. De bevolking
vluchtte naar de hooger gelegen weiden.
De vier woningen bij Loen, die nog niet
verlaten waren, zyn thans op last van de
politie ontruimd.
GROOTE MANOEUVRES IN RUSLAND.
Wederom oefeningen met „lucht-
infanterie".
Bij manoeuvres in de omgeving van Mos
kou werden in tegenwoordigheid van Molo-
tow, na Stalin de hoogste autoriteit in Sov
jet-Rusland, en volkscommissaris voor
defensie, Worosjilof, wederom oefeningen
gehouden met landen van troepen vanuit
vliegtuigen in den rug van den vijand.
Tijdens de gevechtsoefeningen daalden
220 parachutespringers omlaag, later ge
volgd door 3000 man „lucht-infanterie".
Molotow toonde zich zeer tevreden. De
eerste politieke commissaris van het roode
leger, Gamarnik, is te Chabarovsk aange
komen om de manoeuvres van het roode
leger in het Verre Oosten by te wonen.
Vermoedelijk moet hij ook een onderzoek in
stellen naar de politieke gezindheid van het
leger van Bluecher.
GEEN VOLKSFRONT IN BELGIE.
De algemeene raad van de Belgische ar
beidersparty heeft gister een beslissing ge
nomen inzake de kwestie van een volks
front. Zonder zich principieel te verzetten
tegen de vorming van een volksfront in Bel
gië, heeft de raad met meerderheid van
stemmen besloten, dat voorloopig om tacti
sche redenen geen volksfront kan worden
gevormd.
BRAND AAN BOORD VAN EEN
BRITSCH SCHIP.
Aan boord van het Britsche schip „Or-
mon", metende 5000 ton, is gisteren brand
uitgebroken in een deel der lading. Hoe
wel geen onmiddellijk gevaar bestaat, be
sloot de kapitein toch de Twofold-baai bin^
nen te loopen.