De werkloozen en de woninghuren. ^Binnenland PROFESSOR SLIM EN ZOON HEILOO OPPERDOES CALLANTSOOG HENSBROEK BEVERWIJK HEERHUGOWAARD Arbeiderswoningen van f 2.50 per week mogelijk. Het rentesysteem loopt vast. Brutale roofoverval te Wassenaar. Inbrekers brengen bewoner messteken t0p Indische luchtporto lager? Drie boerderijen in de asch gelegd. meening bevestigden werd besloten, een dergelijke vergadering met de andijvie- verbouwers te houden. Het auto-terrein, dat dit voorjaar is vergroot, zal men laten bestraten. Het gaat niet bij inschrijving, doch men zal aan een metselaar opgave vragen. Bij de rondvraag werd door een der dag. bestuursleden de idee geopperd maat regelen te beramen om te komen tot een centrale verkoop van uien. Men is straks aangewezen op een paar kooplui en dan weet men het vooruit, dat men niets krijgt. Het werd niet verstandig geoordeeld, hiertoe direct over te gaan. Als het een maal zoo ver is, dat Duitschland heelemaal een centrale inkoop heeft, dan zou er wel wat voor zijn. De minimumprijzen verhoogen werd een goede maatregelen gevonden en dat brengt meer op. Het komt nu zoo af, dat alle kool voor een gulden per 100 K.G. wordt verkocht. De behandeling van den tuinbouw werd becritiseerd. Er is 12 millioen gulden voor beschikbaar, maar daarvan is nog maar één millioen uitgekeerd. De oorzaak zit niet alleen bij de N.G.F.C. maar ook bij sommige veilingen, die soms een of twee maanden op achter zijn met de inlevering van de veilingsstaten. Werkverschaffing. De heer P. Greeuw, lid van de werk- commissie, bericht ons, dat onze berekening over de verdienste in de werkverschaffing, niet juist is. B. en W. stelden voor 2 werk weken en 1 wachtweek, dan is volgens de heer Greeuw, de verdienste 13.80 per week en geen 15.30. Hoewel we onze inlichting officieel ontvingen, willen we deze correc tie niet onvermeld laten. Revue. De commissie van de revue in zijn oude samenstelling, is ontbonden. In het nieuwe bestur hebben zitting de heeren C. ten Bruggencate, voorzitter, C. Vennik, secretaris en mevr. L. KaandorpVlugt, penningmeesteres. De heer van Zeist, die door drukke werkzaamheden heeft bedankt, is als regiseur vervangen door den heer Jac. van der Kommer Jr. Bewaking Ter Coulster. Het bestuur der V. V. V. dat jaren aan een het toezicht op Ter Coulster had, heeft met ingang van 30 Septemberf eervol ont slag gekregen. De familie van Feen de Lille heeft het toezicht opgedragen aan den heer P. Keeman, parkwachter der gemeente en Ter Coulster. Voor het bestuur, dat Zon dags om de beurten surveilleerde, is het een genoegen dat men andere maatregelen heeft getroffen. Vernieling. De baldadige jeugd heeft de deur van het sportgebouw inclusief het slot, totaal vernield. Het is te hopen, dat de politie aan het vandalisme bij het sportgebouw, waar voor telkens klachten uit die buurt komen, paal en perk stelt. Eervol ontslag verleend. Aan den gemeenteveldwachter alhier, den heer H. Wolf, is op zijn verzoek met ingang van 1 November a.s. eervol ontslag als zoodanig verleend. Brandmeester. In de vacature, ontstaan door het be danken van den heer Adr. Vader te Cal- lantsoog, is tot brandmeester dezer gemeen te benoemd onze plaatsgenoot de heer A Thomasz. Een zeldzaam exemplaar. Als een groote zeldzaamheid wordt ons medegedeeld dat de tuinder P. Fok Jr. een roode keukenbiet heeft geteelt, die de res pectabele lengte heeft van 1 meter en 27 c.M. Bezoek commissaris der koningin. Vrijdagmiddag heeft de commissaris der koningin in Noordholland, jhr. mr. dr. A. Röell, 'n bezoek gebracht aan onze gemeente. De commissaris, die vergezeld was van mr. A. J. Backer, hoofdcommies ter Provinciale Griffie, werd ten raadhuize ontvangen door het voltallig college van B. en W. Te voet werden de Nieuwe Weg en de Nieuwe Brug, welke in werkverschaffing zijn uitgevoerd, bezichtigd, waarna ten huize van den bur gemeester, mr. H. J. J. Scholtens, de thee gebruikt werd. Bond van boerinnen en andere Plattelandsvrouwen. Donderdagavond vergaderde de Bond van Boerinnen en andere Plattelandsvrou wen in café Rus. Op de rondvraag, wie deel wenschte te nemen aan de vergadering van het Provin ciaal Verband, in café Zwitser te Alkmaar, waar in den namiddag de heer Lode van Gent met zijn voordrachten zal optreden, gaf zich voorloopig slechts één lid op. De spreekster van dezen avond, mevr. wed. Hittema, verscheen intusschen ten tooneele en begon haar voordracht met een gedeelte uit „Machten en menschen", van J. L. Walch, getiteld: Huwelijksgeval. Na de pauze werd een eenigszins plasti sche humoreske „Zielsverhuizing" ten ge- hoore gebracht, waarna voorlezing volgde van een gedeelte van het tweede bedrijf uit „Schakels" van Herman Heijermans. Bij monde van de presidente werd mevr. wed. Hittema dank gebracht voor haar aardige lezing, waarvan zeker alle aanwezi gen wel genoten zullen hebben, en haar als blijk van waardeering een doos bonbons aangeboden. In café Hildebrand te Bergen belegde Za terdagavond het „Werkloozen-comité" een openbare vergadering waarin de heer Broersma, aannemer te Bergen, de toekom stige woningpolitiek besprak. De voorzitter, de heer D. Bergman, deelde mede, dat de vergadering een gevolg was van het feit, dat naar het oordeel van het comité de raad zich te gemakkelijk had af gemaakt van de adressen van het comité waarin om invoering van schoolvoeding en schoolkleeding en om den bouw van goed- koope woningen was verzocht. Volgens me- dedeelingen van B. en W. hadden de dokto ren bij de schoolkinderen nog geen onder voeding kunnen constateeren. Voor een ieder, die eenig begrip heeft van wat er in een huishouding noodig is, staat het echter vast, dat in elk gezin waarin men geruimen tijd met het lage bedrag van de werkloo- zenuitkeering moet zien rond te komen, on dervoeding onvermijdelijk is. Van één der doktoren had spr. trouwens vernomen, dat met zekerheid reeds in de gezinnen een eenzijdige voeding viel waar te nemen. Naar het oordeel van dezen medicus mag Bergen zich gelukkig prijzen, dat het een goeden middenstand heeft. Dit beteekent, dat door de credieten van den middenstand de onder voeding nog niet is waargenomen. De mid denstand kan echter alleen niet dezen last blijven dragen. De betrokken medicus ver zekerde voorts aan spreker, dat deze in vele arme gezinnen geconstateerd had, dat er veel aan kleeding en dekking ontbreekt nen ontbreekt. Ondanks het feit, dat zes arbeidersverte genwoordigers deel van den raad uitmaken is er in den raad geen enkel woord gezegd naar aanleiding van het adres van het co mité, waarin om schoolkleeding is verzocht. Als schoolvoeding zullen op een daarvoor aangewezen plaats, warme maaltijden wor den verstrekt aan kinderen van ouders, die daarom verzoeken. Het comité is daarvoor dankbaar doch niet voldaan, omdat het op dc scholen het verstrekken van een warm glas melk aan alle kinderen wenscht. Dit komt ook ten goede aan de kinderen, die het thuis wel kunnen bekomen, doch melk daar niet willen drinken en het op school wel zullen doen. Dit beteekent versterking van de toekomst voor ons volk en bevorde ring van de nationale welvaart. In ons land weet men thans n.1. geen weg met den vloeienden melkstroom. Ten aanzien van den woningbouw werd het standpunt ingenomen, dat getracht moet worden een verlaging te krijgen van de hu ren van de woningen in het tuindorp die leeg staan. Voorts werd medegedeeld, dat de huren der gemeentewoningen met 30 cent per week worden verlaagd. Het stemt tot tevredenheid, dat Bergen met het verlagen der huren van de gemeen tewoningen is voorgegaan. Tevreden zijn wij echter niet omdat het bedrag van de verla ging te gering is. Ook wanneer de leegstaande woningen, in het Tuindorp, door de huurverlaging be woond kunnen worden, is er in Bergen een tekort aan arbeiderswoningen. Een 25-tal woningen in Bergen worden bewoond, die onbewoonbaar genoemd mogen worden. Er zijn er onder waar zelfs de waterleiding ont breekt en waarin men binnen des avonds de sterren aan den hemel kan zien staan. Voor een kamer met een klompenhoekje wordt nog 2.50 per week betaald en dat voor huisjes, die vroeger, toen zij betrekke lijk nog in goeden staat verkeerden, 0.75 per week huur deden. Dertig gevallen van samenwoning doen zich in Bergen voor, w.o. gevallen, waarbij drie gezinnen één huis bewonen. Voor een kamer met twee slaapkamers, wordt door inwonenden nog 4 per wees betaald. Het comité, dat om deze redenen den ar beiderswoningbouw urgent acht, heeft daar om voor deze vergadering de wethouders Macdonald en den Das en het raadslid Din- gerdis uitgenoodigd voor debat, omdat zij blijk hadden gegeven deze zienswijze niet te deelen. Slechts de heer den Das zond bericht van verhindering. Spr. las het ingekomen schrijven voor, waarin onder zekere voor waarden de heer den Das zich voor een de- ba tvergadering beschikbaar stelde (wij pu bliceerden dit schrijven reeds) en consta teerde, dat de heer den Das een vergade ring met debat verwarde met een debatver gadering. Spr. oordeelde het ingekomen schrijven fatsoenlijker, dan het door den heer den Das geplaatste ingezonden stuk er. merkte op, dat de heer den Das overigens niet het eenige soc.-dem. raadslid is in Ber gen, zoodat bij zijn verhindering gevoegelijk de beide anderen hadden kunnen komen om het standpunt van de fractie te verdedigen Rede van den heer Broersma. De heer Broersma ving zijn rede aan met een beschouwing over den woningbouw en de woninghuren vóór de devaluatie, om daarna onder de oogen te zien in hoeverre behF ft;6 devaklat'e d't standpunt wijziging Uitvoerig betoogde spreker, dat het van e overheid een krankzinnige politiek is om van geslacht op geslacht de schulden op te stapelen, waardoor thans jaarlijks honderde millioenen noodig zijn als rente voor ge- maakte schulden. Den accuraatsten minis ters van financiën gelukte 't echter niet ons land vrij van schulden te maken en toch zal het met den tegenwoordigen rentelast hope loos vast loopen. In Rusland en Duitschland is dit reeds gebleken, terwijl men in andere landen de waarde van de munt verkleint, wat in wezen ook beteekent, dat men daar door tracht aan het rentesysteem te ontko- mé. Dit rentesysteem heeft tengevolge, dat een arbeiders die 3.30 huur per week betaalt, 2 opbrengt voor het arbeidslooze inkomen. Dit kan anders. Wanneer het rijk, evenals voor wegen en bruggenbouw en voor de drooglegging van de Zuiderzee, de gelden voor den woning bouw renteloos beschikbaar stelde, dan was dit niet noodig. Meer uitvoerig schetste spreker de verbe teringen in de ellendige woningtoestanden voor de arbeiders, door de opkomst van de arbeiderspartijen Daardoor nam de regeering de woning bouw ter hand, doch men maakte daarbij de fout, dat in de huren rente werd bere kend, met als gevolg, dat het ook met den volkswoningbouw hopeloos moet vastloo- pen. Gedurende de hause konden de arbeiders de hooge huren nog wel betalen, doch thans is dit anders geworden. Voorheen gold als een redelijke huur, voor het behoud van het budgetair evenwicht tn een gezin, 1/7 van het inkomen. Dit evenwicht is voor de arbeiders ver stoord. Door intrekking van de huurtoesla- gen hoopt de regeering, dat de arbeiders 'n redelijke huurverlaging zullen weten te ver overen. De verhuurders zitten echter voor de moeilijkheid, dat zij de gestelde rente aan de hypotheekbanken moeten opbrengen. Wanneer de regeering vóór 40 jaar de zaak direct gezond had aangepakt, zat men nu niet voor deze ingewikkelde moeilijkheden. De te volgen weg Logisch oordeelde spr. het echter thans, dat de huurprijs voor een woning berekend wordt naar de stichtingskosten van den dag. Wij vragen, aldus spr., woningen, zooals dc Woningwet die voorschrijft en berekenin gen en aanbestedingen leeren, spr. toonde dit uitvoerig met cijfers aan, dat het voor het gemeentebestuur in Bergen mogelijk is, om met inbegrip van den grond, zulke ar beiderswoningen in Bergen te bouwen voor den prijs van 1600. Wanneer Bergen daartoe besluit, dan zal dit een goeden invloed hebben op de verla ging van de thans te hooge huurprijzen voor andere woningen. Spr. betreurde het, dat het gemeentebestuur het adres niet heeft besproken, als afkomstig van menschen die pogen een oplossing te zoeken. Het belang rijke principe „rentelooze voorschotten" werd zelfs niet onder de oogen gezien. Men maakte ruzie, omdat enkele meenden, dat zoo'n woning inplaats van 1 1600. 1800 moest kosten, vergetende, dat dit slechts een verschil van 15 cent per week zou uit maken. De veronderstelling, dat het werk- looze comité speculeerde op de werkloos heid, dus op eigen ongeluk, noemde spr. ab- surt. De 30 cent per week huurverlaging voor de gemeentewoningen, noemde spr. onvol doende. Het nieuwe adres. Spr. behandelde hierna het nieuwe adres van het comité aan den raad, welk adres wij reeds in extenso publiceerden. In dit adres heeft het comité zich, uit utititeitsover- wegingen, nog op het standpunt 'gesteld van rentebetaling voor het geïnfecteerde kapi taal, een rente van 4^1 pCt., in welk geva' ae huur van 'n nieuwe arbeiderswoning var. S 1600 niet hooger dan 2.50 per week be hoeft te zijn. In Alkmaar heeft dit adres dermate de aandacht getrokken, dat de directeur van het bouw- en woningtoezicht tot het depar tement de vraag heeft gericht, wat, volgens den minister, onder een redelijke huur moet worden verstaan. Uit het antwoord van den minister is gebleken, dat deze onder een re delijke huur verstaat, een berekening van de huur naar de stichtingskosten van heden. De regeering stelt zich dus op hetzelfde standpunt van het comité. Wanneer het ge-, meentebestuur dus niet kan bewijzen, dat vandaag den dag een arbeiderswoning meer dan 1600 moet kosten, is het redelijk niet gerechtigd meer dan 2.50 huur van den steun af te houden. Spr. was van oordeel, dat het gemeentebe stuur de belangen van de bevolking zal die nen door deze aangelegenheid aan een com missie van deskundigen voor te leggen en betwijfelde niet of deze zou tot eenzelfde conclusie komen. Vervolgens betoogde spr., dat het comité zich niet blind staart op de woninghuren. Een serieuze afwerking is echter noodza kelijk om stap voor stap verder te komen. De devaluatie. Spr. behoort tot de groep personen, die van de devaluatie werkverruiming ver wacht. Omdat wij vele grondstoffen van het buitenland moeten betrekken, brengt deva luatie echter noodwendig mee, dat de kosten van het levensonderhoud moeten stijgen. De positie van de werkloozen wordt daar door dus nog slechter. Vermoed wordt, dat de gulden voor 30 pCt. in waarde zal dalen. Het gevolg zal dan zijn, dat de kosten van het levensonderhoud 12 pCt. zullen stijgen. De arbeiders hebben al gedevalueerd en worden dus nu dubbel getroffen. De groote arbeiderspartijen hebben in de Kamer de motie-De Visser, die zich daar tegen keerde, afgestemd, omdat de minister president heeft toegezegd, dat de regeering er voor zal zorg dragen, dat de positie van de werkloozen door de devaluatie niet ver mindert. De groote arbeiderspartijen wilden de regeering niet hinderen. Dit zou corm t zijn, wanneer de regeering er naar streefde het woord van den minister-president in te lossen. Na de verwerping van de motie, is de regeering echter met de toelichting geko men en heeft deze betoogd, dat hetgeen mi nister Colijn heeft toegezegd, bij wijze van overgangsmaatregel is bedoeld. Spr. oor deelde, dat deze houding niet scherp genoeg kan worden veroordeeld. Spr. nam aan, dat de arbeiderspartijen het noodige zullen doen om de regeering in het goede spoor te houden, doch was van oor deel, dat de grootst mogelijke energie ont wikkeld moet worden, om daarom het suc ces van de arbeiderspartijen te verzekeren. Spr. vreest echter, dat zij, dank zij de remmende invloeden van de hooge ambtena ren, wel met een kluitje in het riet gestuurd zullen worden en oordeelde de devaluatie dan ook een reden te meer voor de arbeiders om te trachten hun positie te herstellen, (Applaus.) Aangezien niemand hierop het woord ver langde werd hierna met algemeene stemmen de volgende motie aangenomen: Het werkloozencomité te Bergen (N.H.), in openbare vergadering bijeen op Zater dag 3 October 1936 in café Hildebrand, gehoord de uiteenzetting van den heer J. Broersma, aannemer alhier, inzake de mo gelijkheid en de redelijkheid van huurver laging van arbeiderswoningen, daarbij nog in aanmerking nemende, dat tengevolge van de jongste regeeringsmaat- regelen den werkloozen het bestaan nage noeg onmogelijk is geworden, dringt er bij den gemeenteraad met den meesten klem op aan, de aanwijzing van de legeering, dat de huren van arbeiderswonin gen moeten worden bepaald door de stich tingskosten van het oogenblik te volgen en dus op het adres van het werkloozencomité inzake huurvermindering van gemeentewo ningen gunstig te beschikken en gaat over tot de orde van den dag. Na een bespreking van interne aangele genheden bij de werkverschaffing sloot ten slotte de vorzitter de vergadering, met een woord van dank aan den heer Broersma. Houdster van een consumptictent in „Meijendell" beroofd. Vrijdagavond is de houdster van de con sumptietent „Sunny home", welke op een afgelegen plek in de duinen -van Meijen dell te Wassenaar staat, het slachtoffer geworden van een zeer brutalen roof overval. Omstreeks kwart over acht kwam een man de consumptietent binnen en bestel de een kop koffie. Toen de juffrouw het bestelde ging klaar maken en daarbij den rug naar dert laten bezoeker keerde, werd zij door dezen plotseling beet gegrepen en met geweld de keuken in geduwd. Hier greep de onverlaat haar bij de keel. Een worsteling ontstond en de vrouw slaagde er in zich los te rukken. De man pakte toen een brandend petroleumstel, dat binnen zyn bereik stond en slingerde dit de tenthoudster naar het hoofd. Het ge vaarlijke projectiel miste gelukkig, maar veroorzaakte een begin van brand, dat evenwel tijdig werd gedoofd. De roover greep daarop een groote gevulde room- flesch en sloeg deze stuk op het hoofd van de juffrouw, die tengevolge van den slag ineen zakte. De man is vervolgens naar den voor kant van de tent teruggegaan, waar hy uit de toonbanklade een bedrag van tien tot vijftien gulden wegnam. De vrouw, die inmiddels was bijge komen, verliet de tent aan de achter zijde en riep luide om hulp. De roo ver snelde hierop weer naar den ach terkant, waar hij de vrouw opnieuw te lijf ging. Toen er evenwel hulp kwam opdagen, maakte hij zich ylings uit de voeten. Alhoewel men den man goed heeft kunnen opnemen, heeft men hem niet kunnen grijpen. Hy is in het duister verdwenen. De aangevallene heeft striemen en plek ken aan den hals opgeloopen alsmede een kleine hoofdwonde en buil op het hoofd. Het signalement van den roover luidt: 30 tot 35 jaar, schraal postuur, groot onge veer 1.70 M., breed ingevallen gezicht met uitstekende jukbeenderen, donkerblond, baard noch knevel, lage ma_.r bruin vischgraat costuum, oude n V>^rs gleufhoed zwarte hooge schoen met stropdas, vermoedelijk m t? van een damesrywiel, niet ak u kleed. 15 heer ge. Brutale inbraak in L„a R e' Gisternacht omstreeks drie m, eppel- Laag Keppel (Gld.) een brutale^*!? te by den sluiswachter Voskamp eP*v Iaak Een drietal personen verschaft^ via een W. C. raampje toegang tot Z'Cl1 woning van V„ waarna de achterd»,. de worden geopend. kon De bewoners, een bejaard echtpaar a- boven sliepen, hoorden verdachte gelu'a 6 waarop de man zich naar beneden h Twee van de drie inbrekers. kw^^' daarop uit de voorkamer. Met èen h,„Ten geraakte V. in gevecht, waarbij de inS? ker hem een drietal messteken toebrarki Een der steken trof het slachtoffer Hkl, bij het hart. De daders sloegen, toen den man bloedend ineen zagen zinken Zj de vlucht. °P De sluiswachter, die veel bloedverlies heeft geleden, is naar het ziekenhuis te Doetinchem vervoerd, waar men operatief ingrijpen noodzakelijk achtte. Zijn toe stand is thans redelijk. De daders hebben waarschijnlijk ge», ten, dat Voskamp tamelijk veel geld J huis had, van ontvangen sluisgelden, die maandelijks worden afgedragen. Het politie-onderzoek is in vollen gang waarbij een spoor van de daders, door een politiehond aangegeven, tot op eenige honderden meters kon worden gevolgd. De sluiswachter kon geen nauwkeurig signalement van de inbrekers opgeven. Vodr zoover men kan nagaan wordt geen geld vermist. Belangrijke herziening op komst. I.A.P. verneemt, dat momenteel de P.T.T. met de K.L.M. in onderhandeling is over een zeer belangrijke wijziging in het luchtposttarief, welke zal ingaan, zoodra de AmsterdamBatavia-dienst met de nieuwe Douglas DC 3 vliegtui gen uitgevoerd wordt. Naar alle waar schijnlijkheid zal dit met ingang vat 24 April 1937 plaats vinden. De P.T.T. overweegt, om van die da tum af alle eerste-klasse mail naar Nt- derelandsch-Indië per luchtpost te ver zenden tegen een tarief, dat aanzienlijk lager ligt dan het huidige. Dit tarief is nog niet definitief vastgesteld, doch al naar alle waarschijnlijkheid 15 of 20 cents per tien gram bedragen. Ten op zichte van het huidige tarief van 36 cents per vyf gram beteekent dit een aanzienlijke verlaging. Indien de zaak voortgang heeft, rekent men op een postvervoer van ongeveer 565 K.G. per vlucht. De onderhandelingen zijn reeds in een zeer gevorderd stadium en op enkele ondergeschikte punten na heeft de zaak haar beslag gekregen. Groote vuurzee te Hcdel. Gisteravond omstreeks kwart voor elf is door tot nu toe onbekende oorzaak brand ontstaan in de boerderij van de familie A. van den Bogert in de Korenstraat te Hedel (N.-B.) De bewoners, die zich ter ruste hadden begeven, moesten in nachtgewaad het brandende huis verlaten. Het vuur greep met groote snelheid om zich heen en sloeg weldra over naar de twee aangren zende boerderijen van P. van Hemert en C. van den Bogert Dzn. De plaatselijke brandspuit kon niets tegen de vuurzee uitrichten. Na geruimen tijd verscheen ook de motorspuit van Am- merzoden, doch deze behoefde toen geen dienst meer te doen, aangezien er, dank zij de windrichting, geen gevaar meer be stond voor uitbreiding. Het grootste ge deelte van de inboedels der drie woningen is verloren gegaan, evenals groote hoe veelheden hooi en stroo. De groote hooischuur van den landbou wer C. van den Bogert bleef gespaard evenals een auto. De perceelen zijn overigens nagenoeg geheel afgebrand. Zij waren alle met riet gedekt. Uitteraard was de belangstelling vap de zijde der dorpsbewoners zeer groot. 215. En voor professor Slim het wist, was hij al in Afrika. Dwars door een groot bosch wandelde hij naar een plaats waar alleen maar negers woonden. De hui zen waren grootendeels gebouwd van riet en houten paaltjes om het hy elkaar te houden. j 8- "Ik zie nergens gras", zei Pietje, maar nu begon ue professor heel hard te lachen. Want een eindje ver- .?1'op st°nden dikke lange stokken, net bamboe, en ai kloeiden groote pluimen aan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 10