DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
zeehavens.
Bombardement van Middellandsche
Het nieuwe motor- en rijwielreglement.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No- 234
Maandag 5 October 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
MoIq rukt op naar Madrid,
Bilbao stelt zich te weer.
De Volkenbondszitting.
Rood achterlicht aan het rijwiel wordt verplichtend.
Het verkeer op den hoofdweg gaat voorl
Stilte in den nacht.
DE KORTE HOOFDINHOUD.
ALKMAARSCHE COURANT.
tilt
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Naar het hoofdkwartier der opstande
lingen in Valladolid bekend maakt zijn
in de provincie Cordoba troepen van
Llerona uit opgemarcheerd. Zij hebben
Fuente Ovejuna in de nabijheid van het
steenkoolcentrum Penarroya genomen.
De regeeringstroepen zijn tot het mijn-
district teruggetrokken. De troepen uit
Granada hebben den loyalen strijd
krachten bij de inneming van Alcala la
Real verliezen van ruim 100 dooden
toegebracht.
Twee regeeringsvliegtuigen zijn door
machinegeweervuur omlaag gehaald. De
troepen vele dooden verloren. Onder deze
provincie Guadelajara een rooden aanval
afgeslagen. Een pantsertrein werd door
artillerie zwaar beschadigd. Aan het front
van Asturië heeft bij Nalon een hevig ge
vecht plaats gehad, waarbij de regeerings
troepen vele doden verloren. Onder deze
gesneuvelden bevinden zich aldus deze
mededeelingen vele buitenlanders.
Opstandelingen zullen havens
bombardeeren.
Het in handen der opstandelingen zijnde
radiostation te Cadiz heeft een waarschu
wing uitgezonden aan alle schepen te ver
trekken uit de in handen der regeering
zijnde havens, aangezien die havens na
vandaag zonder voorafgaande waarschu
wing zullen worden gebombardeerd.
Volgens te Gibraltar ontvangen berichten
van het front tusschen Toledo en Madrid
zijn de regeeringstroepen gisteren tot een
tegen-offensief overgegaan. Zij hebben een
zeer krachtigen aanval gericht op Bargas,
dat zes mijlen ten Noorden van Toledo ligt.
Vannacht begint bombardement
der Middellandsche Zee-havens.
De commandant van den nationalistischen
kruiser „Almirante Cervera" deelt via den
zender van Cadiz mede, dat het bombarde
ment van de havens aan de Middellandsche
Zee, van Malaga tot Barcelona in den nacht
van Maandag op Dinsdag zal beginnen. Deze
mededeeling was tevens bestemd als waar
schuwing voor alle zeeschepen.
Dezelfde zender deelt verder mede, dat
aan het front van Toledo vier vliegtuigen
der regeering zijn neergehaald.
De indruk van het statuut voor
Baskenland.
De goedkeurmg door de Cortes van het
statuut voor het Baskenland heeft zeer le]
vendige voldoening gewekt in Baskische
nationalistische kringen te Bilbao en onder
de verdedigers der stad. Volgens mededee
lingen, verstrekt door een lid van de re
geering te Guipuzcoa, die op het oogenblik
naar Bilbao is uitgeweken, zouden de re
geeringstroepen niet alleen weerstand bie
den aan de aanvallen der opstandelingen,
maar hen zelfs dwingen lichtelijk terug te
trekken. Zoo zou de Cantabrische kust bij
Ondarroa gedeeltelijk heroverd zijn door de
militietroepen van het Volksfront. De ver
dedigingslinie heeft geen wijziging onder
gaan. Zjj loopt langs Ondarroa naar Eibar en
de hoogten van Mondragon, welk dorp door
de opstandelingen is bezet. Durango is een
zeer belangrijk concentratiecentrum gewor
den voor de regeeringsaanhangers. De ver
dedigingsjunta te Biscaye heeft een eenheid
tot stand gebracht in het opperbevel.
De militietroepen hebben de waarschu
wing gekregen, dat zij streng gestraft zullen
worden bij de minste ongehoorzaamheid. De
meest volmaakte orde heerscht te Bilbao,
waar de Baskische nationalisten de orde
dienst verzorgen. Alle anarchisten zijn aan
het front en trachten niet meer zich schul
dig te maken aan daden, die in strijd zijn
met het oorlogsrecht. De gevangenisschepen
zijn nog steeds op de reede van Las Arenas.
Sedert de represaille-maatregelen, die na
het eerste luchtbombardement op de stad
ten uitvoer zijn gelegd, is geen enkele gy ze-
laar, naar men verzekerd, meer gefusilleerd.
De strijd rond Madrid.
De opstandelingen vallen op alle fronten
hy Madrid met groote felheid aan. De re
geeringstroepen houden echter stand. Het
bombardement der opstandelingen m de
sectoren Toledo en Navalperal is onophoude
lijk geweest.
Ondanks alle inspanning der rechtschen
k geen wijziging in de fronten gekomen.
ert gistermorgen woedt een slag m den
^tor Navalperal op 100 K.M. ten Westen
van Madrid.
Officieele kringen verklaren, dat de auto-
nteiten nog nooit eenig bevel hebben ge
geven, noch eenige instructie hebben uitge
red ten aanzien van de evacuatie van
drid. Slechts enkele groepen kinderen
zijn uit de hoofdstad verwijderd met het oog
op een zekere bezwaarlijkheid in de ver
schaffing van de voor zuigelingen vereischte
voedingsmiddelen.
De troepen van generaal Mola
trekken op naar Madrid.
Radio Sevilla heeft o.m. medegedeeld, dat
uit Guadarama bericht is ontvapgen, dat de
troepen van generaal Mola, nadat zij hun
positie hebben versterkt den opmarsch naar
Madrid zullen beginnen.
In den sector Toledo—Maqueda worden de
voorbereidingen voor het offensief op Ma
drid getroffen.
De voorste linies zijn sedert den val van
Tledo reeds een eind weegs in Noordelijke
richting opgeschoven, zonder dat georgani
seerde tegenstand ontmoet werd. De lucht
strijdkrachten der regeering hebben de laat
ste dagen niets van zich doen hooren.
Een colonne van generaal Mola in de
Siërra Grados bevindt zich na verscheidene
dorpen te hebben genomen voor San Martin
de Valde Iglosia.
In de provincie Malaga is de spoorweg
verbinding tusschen Algeciras en Ronda
hersteld.
Het hoofdkwartier in Valladolid heeft
Zondagavond meegedeeld omtrent de positie
aan de verschillende fronten:
Aan het front in Asturië heeft de achtste
divisie met behulp van artillerie en vliegers
het bergmassief van Quero en den kloof bij
Penaflor veroverd.
Bjlbaq is door de rechtsche strijdkrachten
opnjeuw met succes gebombardeerd.
Hpt rectoraat van de universiteit in Sala-
maijca heeft onder voorzitterschap van
Unamuno besloten een oproep te richten
aan alle universiteiten ter wereld te protes
teeren tegen communistische gruwelen.
Naar de zender van Teneriffe meedeelt,
zijn in de haven van Santander eenige vis-
schersschepen op mijnen geloopen en ver
gaan.
Zaterdagavond zijn hier 40 leden van de
Spaansche Phalanx uit Buenos Ayres aange
komen. Zy zullen onmiddellijk naar het
front vertrekken.
Troepen uit Marokko naar het
vasteland.
Volgens te Gibraltar ontvangen berichten
zouden Vrydag en Zaterdag niet minder
dan 8000 Mooren en manschappen van het
Vreemdelingenlegioen uit Marokko naar
Spanje zijn overgebracht en aan land gezet
te Algeciras en Cadiz.
De opstandelingen en Marokko.
Naar vernomen wordt heeft Franco in n
telegram aan zijn vertegenwoordiger te
Londen de Britsche regeering de verzeke
ring gegeven, dat hy den Status Quo van
Marokko zal eerbiedigen. Het telegram, dat
uit Lissabon verzonden is, zegt, dat cate
gorisch het onjuiste bericht wordt tegenge
sproken betreffende z.g. beloften ten aan
zien van Marokko aan eenigerlei mogend
heid. De Spaansche nationale beweging zal
de verdragen loyaal eerbiedigen.
Men meent te weten, dat een copie van
dit telegram aan een hooggeplaatst Britsch
functionnairs ter hand is gesteld met het
verzoek het aan den eersten minister te
overhandigen. Er is reden te gelooven, dat
een nadere uitgebreidere verzekering by
deze verklaring ook de belegerden insluit.
Bommenfabriek te Madrid vernield?
De zender van Cadiz heeft bekend ge
maakt, dat een bommenfabriek te Madrid
met de omringende gebouwen vernield is.
Er zou een honderdtal dooden zijn gevallen
Verder deelt deze zender mede, dat de
volksfronttroepen voor de bevrijding van
Toledo 600 personen hebben terechtgesteld,
onder wie zich een honderdtal nonnen be
vond. De autoriteiten der opstandelingen
ramen, dat door de regeeringstroepen een
bedrag van 28 millioen pesetas te Toledo
aan de openbare kassen is onttrokken.
Aan het front van Toledo is een uit Illes-
cas vertrokken colonne opgerukt in de rich
ting van Naval Carnero, op 30 K.M. van
Saragossa nog steeds in de macht van de
nationalisten. Te Bilbao zouden relletjes zijn
ontstaan tusschen Baskische katolieken en
anarchisten.
Beperking van het watergebruik
te Madrid.
Volgens een mededeeling van radio-Tene
riffa is te Madrid een beperking van het
watergebruik gelast. In den nacht mag
in het geheel geen water gebruikt worden
en het reinigen van de straten met water
en het sproeien van het groen is verboden
Negentig militie-manschappen in
Toledo gefusileerd.
Te St. Jean de Luz is bericht ontvangen
dat negentig militiemanschappen, die nog
stand hielden in het seminarium te Toledo,
zich Zaterdag hebben overgegeven, nadat
de opstandelingen het seminarium in brand
hadden gestoken. De militiemanschappen
werden oogenblikkelijk gefusilleerd. Een
zeker aantal mannen der regeeringstroepen,
die door een omsingelingsmanoeuvre in
handen der opstandelingen waren gevallen,
is eveneens over den kling gejaagd. De
verovering van Toledo door de opstande
lingen heeft den regeeringstroepen in totaal
2300 dooden gekost.
De strijd in het noorden.
Per radio wordt medegedeeld, dat de toe
stand voor de opstandelingen aan alle fron
ten gunstig is. De rechtsche luchtstrijd
krachten hebben Bilbao wederom met bom
men bestookt. De regeeringstroepen hebben
krachtigen aanval op Oviedo gericht,
een
waarbij zij meer dan 800 granaten afvuur
den en ruim 400 bommen wierpen. Des
ondanks werden de loyale troepen met
zware verliezen teruggedreven.
De Spaansche gedelegeerde aan
het woord.
Zaterdagmorgen is de Assemblee
wederom in zitting bijeengekomen. Het
woord zouden voeren de Spaansche, de
Ecuatoriale en de Peruviaansche gede
legeerden.
De Spaansche gedelegeerde, Ossorioy
Gallardo, verdedigde in een uitvoerig
betoog de wettigheid der Madrileensche
regeering, waarbij hy uiteenzette, dat
de Spanjaarden het pijnlijk achten, dat
de opstandelingen en de wettige regee
ring zonder onderscheid door de non
interventie getroffen worden.
Zaldumbide, de gedelegeerde van Ecuador,
eischte in zijn rede voor de kleine landen
het recht op zich afzijdig te houden in
conflicten, die hen niet rechtstreeks betref
fen. Hij gaf de verzekering, dat de landen
van Latynsch Amerika zich niet willen af
scheiden van het oude vasteland.
De voorzitter def wrgadering, Saavedra
Lamas, verklaarde hierop de algemeene be
sprekingen gesloten en ging over tot een be
spreking van het rapport der eerste com
missie betreffende de methode, waarop de
verkiezing van drie zetels in het Permanente
Hof voor Internationale Justitie te den Haag
geschieden moet en de positie der Staten-
nietleden van den Volkenbond in dit ver
band. Vervolgens werd de resolutie van den
raad ten aanzien van de voorloopige instel
ling van twee nieuwe niet-permanente
zetels in den raad aangenomen, waarop de
zitting werd gesloten.
STALIN ZATERDAG OVERLEDEN?
Hardnekkige geruchten doen de
ronde.
Volgens berichten in het dagblad
Undisleht zou Stalin Vrijdagavond in
zijn villa bij Moskou tengevolge van
kanker overleden zijn.
De regeering zou dit bericht ge
heim houden om wanorde te voorko
men. Maarschalk Worosjilof zou de
opvolger van Stalin zijn.
Dit bericht zou bevestigd zijn door
iemand, die uit Leningrad is aange
komen.
Stalin
DUITSCH VRACHTSCHIP BIJ JAPAN
IN BRAND.
Het Duitsche vrachtschip Ursula Rick-
mers, dat 5050 ton meet en op weg is naar
Yako'hama, komende uit Kobe, is Zater
dagmiddag ter hoogte van de provincie
Sjisoeaka in brand geraakt. Reddingssche
pen zijn uitgevaren.
Het mag een gelukkige omstandigheid
worden genoemd, dat de Amerikaansche
olieboot Ramapo het schip, toen dit in
brand geraakte, op vijf mijlen afstand
passeerde.
JEAN BATTEN OP WEG NAAR
AUSTRALIË.
Jean Batten is vanmorgen om vier uur
tien van Lympne vertrokken voor de
eerste étappe van haar tocht naar Austra
lië en Nieuw-Zeeland. Om half zes pas
seerde zy Le Bourget.
Het Staatsblad no. 578, dat heden
zal verschijnen, bevat het koninklijk
besluit van 18 September 1936, waar
bij verschillende .wijzigingen van het
motory- en rijwielreglement zijn
vastgesteld.
Deze wijzigingen zijn op verschil
lende punten zeer belangrijk en zyn
al evenzoovele verbeteringen te be
schouwen. Wij noemen bijvoorbeeld
het instellen van „voorrangswegen",
waarop het verkeer steeds voor
rang heeft, het verplichtend worden
van een verlicht achterlicht aan
het rijwiel en het verbod van geluids
signalen gedurende den nacht.
Een overzicht.
Uit de vele bepalingen en voorschriften,
welke in het nieuwe reglement zijn opge
nomen, heeft het A. N. P., met welwillen
de medewerking van den Kon. Ned. Toe
ristenbond A.N.W.B., het volgende over
zicht samengesteld:
De allerbelangrijkste bepaling is onge
twijfeld de instelling van z.g. voorrangs
wegen. Het verkeer dat daarop rijdt, heeft
bij kruisingen, splitsingen, enz. voorrang
zoowel boven het voor hem van links als
van rechts naderende verkeer.
Hoe de voorrangswegen aangeduid zul
len worden zal op in motor-rywiel-be
schikking te bepalen wijze aan de wegge
bruikers worden kenbaar gemaakt.
Niet alleen op als zoodanig aangeduide
voorrangswegen heeft zoowel het van
links als van rechts komende verkeer
voorrang, doch bij kruising van een ver
harden weg met een onverharden weg of
een rijwielpad wordt de verharde weg als
hoofdweg beschouwd.
In het nieuwe motor- en rijwielregle
ment is nu ook de verplichting vastgelegd,
in elk geval voorrang te verleenen aan be
grafenisstoeten, tot dusverre gold deze
verplichting voor trams en militaire co
lonnes.
Inhalen van trams.
Als grondregel geldt, dat men trams
rechts moet voorbij rijden. Indien ter
rechterzijde evenwel niet voldoende weg
breedte is, mag men de tram ook links in
halen. Een tram, die ten behoeve van de
passagiers stilstaat, mag men slechts dan
voorbij rijden aan de zijde waar moeten
in- of uitgestapt, indien daar een vlucht
heuvel ligt of door het trampersoneel toe
stemming tot doorrijden wordt gegeven.
Vluchtheuvels.
Het langzame verkeer (fietsers, paar-
denkarren, enz.) moet vluchtheuvels
(daar onder begrepen tramuitstapheuvels)
altijd rechts voorbij rijden; voor auto's en
motorrijwielen geldt deze bepaling even
eens, tenzij op den vluchtheuvel is aange
geven, dat ter weerszijden mag worden
voorbij gereden.
Niet hinderlijk stilstaan.
Tot dusverre was alleen het rijden ver
boden op zoodanige wijze, dat men de
veiligheid in gevaar brengt of de vrij
heid van het verkeer belemmert. Dit voor
schrift is nu ook uitgebreid tot het stil
staan (zoowel met autos', motorrijwielen
en rijwielen als handkarren, enz.)
Het is verboden op bruggen stil te staan.
Voor uitritten en binnen 8 meter van
autobushaltebordjes mag men alleen stil
staan voor onmiddellijk in- en uitstappen.
In bochten binnen bebouwde kommen en
onoverzichtelijke bochten daarbuiten,
binnen 8 meter van vluchtheuvels of bin
nen 8 meter van straathoeken is het daar
enboven ook nog toegestaan, onmiddellijk
te laden of te lossen.
's Nachts geen geluidssignalen.
Tusschen een half uur na zonsonder
gang en 10 uur des avonds mag men, in
dien een geluidssignaal noodig is, in plaats
van zoo'n sein ook knipperen met de
koplichten. Van 10 uur 's avonds tot een
half uur voor zonsopgang zijn geluids
signalen verboden (tenzij natuurlijk
in een noodgeval. Dan moet men echter
tevens zichtbaar vaart verminderen).
Voorts zijn nu ook bepalingen vastge
steld inzake de maximum geluidssterkte
van den hoorn en in het algemeen ook van
het geluid, dat het motorrytuigvoorbrengt.
Voor ziekenauto's is een speciaal drietonig
signaal voorgeschreven.
Lantaarns van motorrijtuigen.
Automobielen, motorische bakfietsen,
motorrijwielen met zyspan, kortom alle
motorrijtuigen op meer dan twee wielen,
moeten aan de voorzijde voorzien zijn van
twee ongeveer even heldere gele of witte
lichten, aangebracht op nadere te bepalen
wijze (overgangstermijn tot 1 Januari
1938).
Auto's, langer dan 9 meter, moeten bo
ven hun roode achterlicht een tweede rood
achterlicht voeren (lengtelicht), zoodat
men direct ziet, dat men een dezer lange
auto moet inhalen.
De bermlampen (mistlampen) moeten
links zitten; hun stralen moeten by nade
ring van andere weggebruikers, rechts
gericht zijn.
Stilstaande auto's.
Alleen als een auto staat op een als zoo
danig aangeduid parkeerterrein of niet
verder dan 30 M. van een brandende
straatlantaarn behoeven de lichten by
avond niet te branden.
Een rechts langs den weg stilstaande
auto behoeft slechts één lichtbron te voe
ren (links aangebracht, naar achteren
rood en naar voren wit licht gevend). Een
links van den weg stilstaande auto mag
van 1 Januari 1938 af slechts een licht
bron voeren (rechts aangebracht, naar
voren rood en naar achteren wit licht
gevende).
Verblindend licht.
Verblindend licht is verboden:
1. Voor wielrijders onder alle om
standigheden;
2. voor motorrijtuigen tijdens het stil
staan
3. Voor motorrijtuigen tijdens het
ryden:
a. binnen bebouwde kommena waar
straatverlichting aanwezig is;
b. tijdens het tegemoet komen van de
overige weggebruikers van het moment af,
dat de tegenligger zich in de gerichte
stralenbundels der koplampen bevindt tot
het oogenblik, waarop men elkaar gepas
seerd is.
Snelheid en verlichting.
1. Motorrijtuigen die niet sneller rijden
dan 40 K.M. per uur behoeven den weg
voor zich niet verder dan tot op 25 M.
te verlichten.
2. Motorrijtuigen die sneller rijden dan
40 K.M. per uur moeten den weg tot op
minstens 100 M. voor zich verlichten.
De minister van waterstaat kan voorts
bepalen, dat op sommige wegen verblin
dend licht steeds verboden is (b.v. waar
natriumverlichting aanwezig is). Hier
moet men dus hetzij met stadslicht rijden
of met gedimde koplampen).
Diversen.
Het is verboden, een voorrijdenden auto
in te halen, indien deze op zijn beurt al
bezig is een voor hem uit rijdende auto
voorbij te rijden. Bij het ingehaald wor
den moet men zooveel mogelijk rechts
houden en mag menzijn snelheid
nietvermeerd eren.
Naast den autobesturder mogen slechts
dan twee personen zitten indien de totale
breedte van de bank minstens 140 c.M.
bedraagt (120 c.M., indien die personen
nog geen 12 jaar oud zijn). Naast of voor
den bestuurder mag men niet anders zitten
dan op de daarvoor bestemde zitplaatsen
(kinderen tot 5 jaar mogen op schoot zit
ten).
Voor fietsers die op een rijwielpad rij
den dat geen deel uitmaakt van een ver
harden weg, is een verharde weg welke
hun pad kruist, in alle gevallen een hoofd
weg. Wordt hun pad gekruist door een
niet-verharden weg of door een andere
soortgelijk rijwielpad, dan geldt de be
staande regel: „rechts gaat voort".
Er zijn nieuwe voorschriften opgenomen,
waarin aangegeven wordt, hoe tijdelijke
wegafsluitingen en omleggingen moeten
worden aangegeven.
Het zware verkeer.
Massieve banden worden verboden, be
halve voor aanhangwagens. De wegenin-
deeling wordt grondig herzien. Momenteel
zijn de wegen in vier groepen verdeeld
(le, 2e en 3e klas-wegen, alsmede wegen,
die niet ingedeeld zijn). De voornaamste
restricties zullen in het vervolg slechts
gelden voor de z.g. b-wegen, waarop men
ryden mag mits de feitelijke wieldruk 2400
K.G. niet overschrijdt (max. breedte
2.10 M.)
Indien een weg niet als b-weg is aan
gegeven wordt hij als a-weg beschouwd
(ongeveer gelijk te stellen met de huidige
eerste-klaswegen).