DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Schermutselingen aan alle fronten. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS FER GEWONE ADVERTENTEEN s Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9. postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho. 236 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 7 October 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 138» Jaargang De Spaansche revolutie Madrid van drie kanten bedreigd. De regeering te Burgos. Rede van Neville Chamberlain. Onderhandelingen tusschen Noord-China en Japan. De monotaire situatie. Haringlogger gezonken. Bemanning gered. Motorbootje gezonken. Moeder en zoontje verdronken. ALKMAARSCHE URANT Het ministerie van oorlog heeft gisteren per radio een communiqué medegedeeld volgens hetwelk de regeeringsluchtmacht aan het front in Aragon de vijandelijke concen traties in de dorpen Lecina en Parlette (provincie Saragossa) heeft gebombardeerd. Aan het zuidelijk front en in den sector van Bujalance heeft de regeeringsartillerie een kleine rechtsche kolonne gebombardeerd en voorts bombardementen uitgevoerd in de zones van Cordoba en Granada. De rechtschen hebben den aanval hervat op de stellingen bij Naval Peral in de pro vincie Avila en de regeeringstroepen een tegenaanval ondernomen, waardoor zij de opstandelingen dwongen zich terug te trek ken. Radio-Jerez heeft medegedeeld, dat de regeeringstroepen weer een heftigen aanval op Oviedo hebben gedaan. Vliegtuigen wier- meer dan 400 bommen op de stad. den avond deed het garnizoen een pen Tegen uitval, waarbij de belegeraars verliezen le den. De rechtsche troepen in de streek van Oviedo zijn versterkt. In den sector Sara gossa werd een afdeeling der regeering op de vlucht gedreven. Dertig vliegtuigen van Franco's lucht macht hebben Madrid gebombardeerd: een arsenaal werd geheel vernield. De recht sche luchtmacht heeft ook Malaga weer ge bombardeerd. Generaal Franco heeft ver klaard voor den aanval op Madrid 150.000 man beschikbaar te hebben. Bij de aankomst van Junod te St. Jean de Luz heeft hij meegedeeld dat te Bilbao tecminste 150 gijzelaars zijn doodgeschoten als represaille 'egen de luchtbombardemen ten. De organisatie der regeering te Burgos. Omtrent de organisatie der regeering te Burgos wordt vandaar gemeld, dat de regee ring een totalitair karakter draagt met een leider, die alleen verantwoordelijk is, de regeering bestaat verder uit deskundigen. De leider hee't vijf organisaties onmiddel lijk in de hand nl.: Ie een secretariaat-generaal van het staatshoofd, onder leiding van den broer van het staatshoofd, Nicolaas Franco; 2e een ministerie van oorlog onder leiding van generaal Gil Yusto; 3e een ministerie van buitenlandsche raken onder leiding van Francisco Serrat; 4e een technische commissie onder leiding i van Fidel Davilla; 5e een gouverneur-generaals-bureau on der leiding van generaal Francisco Fermosa. De technische commissie bestaat uit 7 on- der-afdeelingen, nl. financiën, rechtswezen, handel en industrie, landbouw, arbeid, on derwijs, openbare werken en P.T.T. De gouverneur-generaal heeft tot taak te Waken over het beheer van de provincies in samenwerking met de civiele gouverneurs en de provinciale commissies. De kunstschatten van Toledo. Een redacteur van de A.B.C. van Sevilla heeft een bezoek gebracht aan de kathe draal van Toledo. De „basiliek van Spanje" is weer voor den eeredienst opengesteld. De mooie poort uit de XlVde eeuw, die toegang geeft tot de kerk, heeft ten gevolge van de ontploffingen in het Alcazar onherstelbaar geleden. Het beroemde schilderij van EI Dreco, de begrafenis van den graaf d'Orgaz Voorstellende, is ongerept teruggevonden, ^rgvuldig verpakt en gereed om verzonden k worden. Dit is ook het geval met ver scheidene andere doeken en beelden, die de regeeringspartlj niet kon meenemen, want se verwachtte, aldus A.B.C., niet een zoo bellen opmarsch van onze troepen. Madrid bedreigd. Een bijzondere medewerker van de N. R. "rt. heeft kans gezien, het volgende onge censureerde bericht uit Madrid te verzen- den> waarin hij den toestand tot het begin van deze maand beschrijft: Sinds Largo Caballero, in begin Septem- her aan regeering kwam, aan het hoofc van een wasch-echt „Frente Populair"-kabi net> is de Spaansche burgeroorlog gevoerd met toenenicnden druk van de zijde van de opstandelingen van buiten, maar ook met wenemenden druk van binnen uit. Het jeger van Largo Caballero heeft bij La Ca mera, ongeveer 30 mijl ten noorden van Madrid, een sterke defensieve stelling inge- richt. Deze lijn van versterkingen gaat westelijke richting verder, en beheerscht in- ocfdaad de vier groote toegangswegen naar Madnd mt het n0ord-westen. Het werk, vT 13 uitgevoerd onder leiding van generaal ^ue,et. is bijna geëindigd, en zal den züm van Madrid van grooten st€un in De bedreiging van de hoofdstad heeft den rooden vakvereenigingen er ook toe ge bracht te beseffen dat men er met aanleg van de defensieve stellingen onder de schaarsche deskundige leiding aan deze zijde niet is, en dat naar meer éénheid van com mando behoort te worden gestreefd. Dit had men al lang geleden moeten inzien. De moeilijkheid is ook een goeden commandant te vinden. Vele hooge militaire leiders zijn alweer ontslagen. Tot nog toe hadden de leiders aan de verschillende fronten eigen lijk de hoogste individueele macht. Het is thans echter noodzakelijk dat de verdedi ging aan de verschilknde fronten: Somo- sierra, Guadarrama, h« zuiden en het zuid westen, gecoördineerd wordt. Ook de toe stand in de hoofdstad zelf vereischt één hoofdige leiding. De vijand staat op som mige plaatsen nog maar 30 mijl van de poorten van Madrid. De vluchten van vlieg machines boven Madrid zijn wel niet ge vaarlijk, daar de vliegtuigen alleen maar pamfletten uitwerpen, maar de gezichten van de Madrilenen worden toch steeds lan- gers naarmate de maan aan den hemel wast. De bevolking is bang voor gasbom men. In officiëele kringen is men daar blijk baar niet bang voor, want er zijn geen gas maskers uitgereikt. Slechts zijn overal in de stad biljetten aangeslagen om ingeval van bombardement met granaten in de kelders te vluchten en ingeval van bombar dement met gasbommen naar de zolders te vluchten. Het schijnt echter dat de recht schen Madrid niet zullen bombardeeren om verschillende redenen, die ook begrijpelijk zijn. Zeker is dat het systeem van improvisatie, dat de laatste maanden is gevolgd, plaats doet maken voor organisatie. Dat is heel moeilijk voor een leger dat haast niet ge traind is, en een groot tekort aan officieren heeft. De minister van oorlog en de minis ter-president spannen zich erg in, maar hun taak is bovenmenschelijk. Men ziet de mi nisters vaak aan het front. De leden der militie zijn in het algemeen dapper, tot het roekelooze toe. Op het open gevechtsterrein van de Taag-vallei baat echter alleen mili taire organisatie en leiding. Meer dan eens zijn de rooden in den waren zin des woords weggemanoeuvreerd. Buitenlandsche vrijwilligers. De tegenwoordigheid van Italianen aan de zijde der rooden aan 't Katalaansche front, de aanwezigheid van Fransche, Russische en Britsche vrijwilligers aan het Madrileensche front, toonen aan dat het Frente Popular, evenals de Nationalisten, buitenlandschen aanhang heeft. De Italianen Fernando de Rosa, die een aanslag pleegde op den Itali- aanschen kroonprins te Brussel, is onlangs gesneuveld; bij Malaga sneuvelde een Por- tugeesche kapitein der milicia. Onlangs vond een Engelsch vliegofficier, Griffin, die aan de zijde der rooden streed, den dood. Een andere Engelschman, Wilson, is onlangs gedrag Item benoemd we8ens zijn heldhaftig De nieuwe ministers van Largo Caballero hebben met groote moeilijkheden te kampen wegens gebrek aan getraind personeel. De ontslagen bij het administratief personeel liepen in de duizenden en zij, die thans dat werk moeten doen, kunnen het niet. Er zijn zooveel functionarissen bij de administra tieve diensten ontslagen die leidende posi ties bekleedden, dat het een wonder is dat de administratieve diensten nog werken De invasie van de departementen door ar bei- derscomite s is een bron van verwarrine geworden. De ministers zijn niet gewend te werken met leden van arbeiderscomité's als adviseurs. De minister van onderwijs is tot de ontdekking gekomen dat, nu de reli gieuze scholen zijn gesloten, er 90.000 kin- der40 0°00 ï£8t rdZWerVen in »laats van de 40.000 die anders een van de schand vlekken van den toestand in Madrid waren e scholen zijn alle tot gevangenissen hos pitalen kazernes en hoofdkwartieren voor arbeiderscomité's gemaakt. Het verzoek van den minister eenige van deze gebouwen be schikbaar te stellen voor scholen is niet op gevolgd. Op de Instituto Escuela, een modJl school voor gemengde klassen, hebben oudere leerlmgen, die met revolvers rond loopen, verklaard dat zy wel zullen uitma ken wie hier verder onderricht zullen ge nieten. Ondanks de verzekering van Az-ina dat hat Prent. Poputair gako^/2™ voor alle Spanjaarden te regeeren» worden op de Instituto Esctela nu alleen maar gelaten." PoPular-g-nnen toe- De wanhopigste taak heeft de minister van financien, die de goudreserves in veü g heid moest houden en toch den burgeróór log moest betalen. Het goud is uit Madnd weggezonden moeten worden. De opbrengst van de haventarieven van Barcelona wordt daar gehouden. Tweederde deel van de be lastingen, door het platteland opgebracht, komt niet meer naar Madrid. Er is een groot verschil tusschen de ver klaringen over de radio van personen die zich orthodox katholiek noemen, en de practijk. Over de radio wordt verklaard dat er geen tegenstelling bestaat tusschen de leer van Christus en die van de anarchisti sche partyen. In de practijk worden de ker ken als auto-garages gebruikt. Toch zeggen de anarcho-syndicalisten dat er vele pries ters zijn diet rotsch zijn op hun C.N.T.-lid- maatschapskaart. Wellicht wordt er nog een priester-syndicaat opgericht met goed keuring der anarcho-syndicalisten! Er moe ten vele burgers in deze stad zijn die phy- sieken honger hebben, nu men slechts ééns per week een pakje suiker kan krijgen en zoo nu en dan met veel moeite wat vlees<-v maar er moeten er nog veel meer zyn cue negen weken lang geestelijk gehongerd hebben. Terreur en moord. De Frente Populair-regeering heeft nog geen einde kunnen maken aan de terreur. De gevangenissen kunnen de arrestanten niet meer herbergen. Een groot deel van de bevolking van Madrid houdt zich schuil, uit vrees voor het leven. Honderden van deze ongelukkigen zouden zich gaarne bij de po litie aanmelden, als zy maar wisten dat er recht gedaan zou worden. Maar zelfs perso nen, wien door ministers werd aangeraden zich aan te melden, omdat zulks de veiligste methode zou zijn, hebben met hun leven betaald voor het vertrouwen op de autori teit van hun raadgevers. Zy werden uit de gevangenissen gehaald en zonder vorm van proces doodgeschoten. De verdachten en ci-devants" van 1789 zijn er weer, in het Spanje van dezen tijd. De lyst van te con troleeren gevallen van moord en terreur is lang, en niet eens meer geheim. Het is alsof er geen einde zal komen aan dezen afschuweljjken toestand, en alsof men met niemand meer medelijden heeft. Blijkbaar moet de vernietiging doorgaan tot zy zich zelf vernietigt. Bombardement van Madrid. De zenders van Teneriffe en Valladolid deelen mede, dat de vliegtuigen der opstan delingen wederom vluchten boven Madrid hebben uitgevoerd en de stations, kazernes etc. met bommen hebben bestookt. Tegelij kertijd zijn weer duizenden tot de bevol king gerichte vlugschriften naar beneden geroepen, waarin zij wordt opgeroepen de hoofdstad te ontruimen. tionalen muntstandaard terugkeeren, doch natuurlijk moeten van te voren waarborgen geschapen worden tegen al te heftige fluctatie in de waarde van het goud ten opzichte van de goederen. Indien wij dit kunnen bewerkstelligen en dit is een pufit voor nieuwe internationale samenwerking zie ik geen onoverkome lijke moeilijkheden om terug te keeren tot een monetair stelsel, gebaseerd op vrij en ruilhandel en het goud. De Japansch-Chineesche spanning is De devaluatie van franc en gul den besproken. In een op het jaarlyksch banket van bankiers en kooplieden gehouden rede heeft de minister van financiën, Neville Chamberlain, o. a. verklaard, dat de afgeloopen twaalf maanden een uitgesproken vooruitgang hadden gebracht in den Britschen uitvoer handel, als gevolg van den grooteren voorspoed ineen aantal landen, die tot de goede klanten van Engeland behooren. Ofschoon, zoo vervolgde spr., onze uitgaven voor ons bewape ningsprogram tot dusver voldoende zijn geweest om het evenwicht in mijn begrootingsramingen te versto ren, hebben zij niet een zoodanjgen omvang aangenomen, dat het volume van onzen opbloei er ernstig door aangetast. Ten aanzien van de aanpassing van den koers van den Franschen franc zei de mi nister, dat men deze kan vergelijken met het kraken van een ijsveld bij de nadering van het warmere seizoen voor den Pool- onderzoeker, wiens schip gedurende vele maanden door het ijs tot stilliggen ge doemd is geweest. Neville Chamberlain voegde hier nog aan toe, dat zich wel nog verschijnselen in den toestand voordoen, die ongerustheid bij ons wekken, doch ofschoon niemand met overtuiging kan zeggen, dat de vooruitzichten een tijdperk van duurzamen vrede doen verwachten, wil daarentegen ook geen enkel land den vrede verstoren, want niemand kan in vertrouwen gelooven dat zelfs de over winning iets meer zou opleveren dan een ruïne en lijden. Wij gelooven, dat de krachtigste bijdrage die wij tot de zaak van den vrede kunnen leveren, is de vor ming van een sterk Groot-Brittannië. De minister sprak vervolgens zijn vol doening uit over de afschaffing van be paalde contingenten en de verlaging van de invoerrechten door Frankrijk, en ver klaarde met genoegen te hebben gecon stateerd dat de regeeringen van Italië, Zwitserland en Nederland in dezelfde richting werkzaam zijn. Tenslotte, aldus eindigde Chamberlain, zullen wij waarschijnlijk tot den interna- Uit Peiping wordt vernomen, dat de voor zitter van den politieken raad van Hopei en Tsjahar, generaal Soeng Tsje Yuan, aan de pers heeft verklaard, dat hij een aantal be sprekingen heeft gevoerd met den comman dant van het Japansche garnizoen te Tient- sin, luitenant-generaal Tshiro, inzake de Ja pansch-Chineesche economische samenwer king in Noord-China, hierbij inbegrepen den aanleg van spoorwegen. Soeng verklaarde dat dit tot stand wordt gebracht op basis van gelijkheid en reciprociteit. Ten aanzien van de Japansch-Chineesche spanning verklaarde Soeng, dat deze moet worden geregeld niet door oorlog, doch langs vreedzame diplomatieke wegen. Kuwashima te Nanking aangekomen. Kazue Kawashima, de boodschapper van den Jap. minister van buitenL zaken Ari- ta, is gisterochtend per vliegtuig uit Sjang hai te Nanking aangekomen. Onmiddellijk begaf hij zich naar den Japanschen ambas sadeur Kawagoe en stelde hem op de hoogte met de instructies van de Japansche regee ring ten aanzien van de komende onder handelingen met de Chineesche regeering. De correspondent van de Nichi Nichi Sjimbun deelt mede, dat de onderhande lingen tusschen maarschalk Tsjang Kai Sjek en den Japanschen ambassadeur Kawagoe 9 October zullen beginnen. De correspondent van de Asahi Sjimbun te Nanking is niet optimistisch over de on derhandelingen tusschen Tsjang Kai Sjek en Kawagoe. Na de devaluatie van de lire. De clearing-overeenkomsten met verschil lende landen, die voorloopig waren ge schorst, zullen opnieuw gelden op de basis van de nieuwe noteering der lire. Albanië devalueert niet. Officieel wordt medegedeeld, dat de A1- baansche goudfranc niet zal worden gede valueerd. Geen devaluatie van den dinar Naar het agentschap Avala verneemt, heeft het Joegoslavisch ministerie van finan ciën in overleg met de nationale bank van Joegoslavië besloten niet te devalueeren en de waarde van den dinar te handhaven. In DE VOLKENBONDSZITTING. Debat over de mandaten de zesde Volkenbondscommissie, die voor de politieke vraagstukken, is gister morgen een belangwekkend debat over de mandaten gehouden. De Noorsche gedelj geerde Lange toonde zich voldaan over het tot stand komen van het Fransch-Syrische verdrag en gaf uiting aan een zekere onge rustheid ten aanzien van de gebeurtenissen in Palestina. Hij stelde voor, dat de mandaat commissie aan deze kwestie een speciale zitting zou wijden. De Pool Komarnicki verklaarde, dat zijn land er prijs op stelt, dat de nationale haard stede der Joden in Palestina behouden blijft Hij sprak de hoop uit, dat de Britsche regee ring niet zal- overgaan tot stopzetting der- immigratie en noemde het noodzakelijk, daf andere uitwegen worden gevonden voor de enorme joodsche bevolking in midden- en oost-Europa. Polen behoudt zich voor, te de zen aanzien voorstellen te doen. De Fransche gedelegeerde, Vienot, ver klaarde de Engelsche moeilijkheden in Pa lestina ten volle te begrijpen. Frankrijk meent door het sluiten van het verdrag met Syrië een compromis te hebben tot stand gebracht tusschen het verlangen naar onaf hankelijkheid der Arabische bevolking en de traditioneele bescherming door Frankryk der christelijke minderheden. Naar aanleiding van een zekere Turksche bezorgdheid ten aanzien der minderheden in de streek van Alexandrette verzekerde Vienot, dat Frankryk de verplichtingen, die het jegens Turkye op zich heeft genomen, zal respecteeren. Indien Turkye een nieuwe regeling wenscht, is Frankrijk tot onderhan delingen bereid. CHAUFFEURSSTAKING TE MINNEAPOL1S GEËINDIGD. De staking van vrachtautochauffeurs, die twee maanden geduurd heeft, is giste ren tot een einde gekomen, doordat werkgevers en werknemers een accoord hebben gesloten. Te IJmuiden binnengekomen schepen rapporteeren, dat op de Noordzee een aan varing heeft plaats gehad tusschen de mo tortrawler „Dirkje" R.O. 53 en den haring- logger „Sch. 253", schipper A. Oosterbaan. Laatstgenoemd vaartuig zonk na een kwar tier. De opvarenden van den logger werden door de bemanning van de motortrawler ge red. Zij moesten echter al hun bezittingen achterlaten. De „Dirkje", die aan den voorsteven werd beschadigd, vaart op halve kracht naar IJmuiden en wordt tegen den avond aldaar verwacht. DE GOUDVOORRAAD DER NEDERLANDSCHE BANK. Honderd millioen voor het egali satiefonds. De per 5 October j.1. opgemaakte verkorte balans van de Nederland- sche Bank geeft o.m. eene verminde ring van den goudvoorraad te zien ten bedrage van ongeveer honderd millioen gulden. De Nederlandsche Bank deelt mede dat deze verminde ring is ontstaan doordat de Bank een gedeelte van haar goudvoorraad als werkkapitaal ter beschikking heeft gesteld van het krachtens art. 1 der wet van 30 September 1936 (Staats blad no. 403) ingestelde egalisatie fonds. De stijging van den post „be leeningen" (inclusief voorschotten in rekeningcourant op onderpand) op den weekstaat der Bank houdt voqr het grootste gedeelte verband met deze goudtransactie. Hedenmorgen om kwart over negen is onder Kralingscheveer te Rotterdam een motorbootje met vier personen aan gevaren door een Fransche sleepboot. In de kajuit van dit bootje bevonden zich een 44-jarige vrouw en haar 8-jarig zoontje. Zij zyn, daar het bootje onmid dellijk na de aanvaring in de diepte verdween, jammerlijk verdronken. De vader en een dochtertje konden gered worden. Nadere bijzonderheden. De vlet kwam uit de richting Rotterdam en werd achterhaald door de Fransche sleepboot „Allier". De schipper van de vlet, de 44-jarige L. Kaptein, wonende in de Feyenoordstraat te Rotterdam, stuurde bij Kralingscheveer zijn vlet plotseling naar bakboordzijde met de bedoeling de rivier over te steken. De Fransche sleepboot, die een groote snelheid had, kon de vlet niet meer uit den weg gaan, waardoor deze aan bakboordzijde geraakt werd, omsloeg en in de diepte verdween. Het ongeluk werd opgemerkt door een aantal opvarenden van Rijnschepen, die voor IJsselmonde voor anker lagen. Twee man nen van het Rijnschip „Sindoro", A. Tim mermans en M. van Driel, alsmede een schepeling van het Rijnschip „Bamberg", C. van Dongen, begaven zich oogenblikkelijk in de roeiboot van de „Sindoro" en schoten te hulp. Zij mochten er in slagen, het 17- jarig meisje Kaptein, dat zich boven water had weten te houden, aan boord van de roei boot te nemen. Op hetzelfde oogenblik dreigde schipper Kaptein in de diepte te verdwijnen. Men riep hem vanuit de roei boot toe: „sla met je armen" en met inspan ning van alle krachten wist de man zich tenslotte nog zoo lang boven water te hou den, dat hij aan boord van de roeiboot kon worden genomen. De ijzeren vlet was inmid dels reeds gezonken. Toen de Fransche sleepboot naderde, heeft de dochter van den schipper op het laatste moment het gevaar, dat de vlet bedreigde, zien aankomen. Zy riep haar moeder toe: „Hou je vast". De moeder en haar achtjarig zoontje bevonden zich echter in het roefje en konden, toen de boot snel kapseisde, niet meer boven komen. De vlet is in het 12 meter diepe vaarwater gezonken. De rivierpolitie en de rijkshavendienst, die spoedig met eenige booten ter plaatse aan wezig waren, zullen trachten in den loop van den dag de gezonken vlet te lichten. De schipper heeft verklaard, dat de aan varing te wijten is aan een verkeerde ma noeuvre zijnerzijds.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1