DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Duitschland en Italië verontwaardigd. Stad en O Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. No. 238 PRIJS PER GEWONE ADVERTENTEEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Vrijdag 9 October 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 138e Jaargang De Spaansche revolutie Het Russische protest inzake de niet-inmenging. Franco meldt nieuwe successen. Fransche bladen manen tot voorzichtigheid. de burgeroorlog. De Japansch-Chineesche spanning ALKMAARSCH Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Belangrijker, zelfs veel belangrij ker dan de burgeroorlog in Spanje zelf, is het Russische dreigement in zake de kwestie der niet-inmenging. Gisteren hebben wij het scherpe protest van Rusland gepubliceerd, dat als een dreigement klonk. En hoewel de soep nooit zoo heet gegeten wordt, als ze wordt opgediend, moeten wij toch terdege rekening houden met het standpunt van Rusland, dat de inter nationale politiek raakt en haar in groote moeilijkheden kan brengen. Vandaag komt de coördinatie-commissie Inzake de niet-inmenging bijeen, om o.a. deze kwestie te bespreken. Belangwekkend en actueel is op dit oogenblik de meening van de buitenlandsche pers. De Fransche bladen geven nu enkele commentaren op de Russische nota. De Temps schrijft: „In de eerste plaats moet men nagaan of de inbreuken op de over eenkomst werkelijk hebben plaats gevon den en vervolgens moet men naar de mid delen zoeken om nieuwe schendingen te verhinderen. Dit is een zeer delicate aan gelegenheid, die alleen de cogyni^sie te Londen aangaat, wanneer deze op de voorgeschreven wijze met de feiten in kennis is gesteld. Hoe dit alles ook zij, er kan naar onze meening in ieder geval geen sprake van zijn om op de overeenkomst van niet-inmenging terug te komen." Het Joumal des Débats schrijft: Men zou het van de daken willen schreeuwen, dat iedere onvoorzichtigheid in de Spaansche aangelegenheden de grootste gevaren met zich mee kan brengen, die ons aan een oorlog kunnen blootstellen, dan wel ons volledig kunnen isoleeren. Ook de Italiaansche pers beschouwt het initiatief van de Sovjet-regeering als noodlottige gevolgen te kunnen hebben voor den vrede. De Tribuna zegt, dat het kier gaat om een wanhopige poging van de regeering te Madrid om te ontsnappen aan het lot, dat haar wacht! De nota van Sovjet-Rusland wordt in de Berljjnsche pers uitvoerig besproken. De Berliner Boersenzeitung schrijft on der het opschrift: „Een bedreiging, de oorzaken en achtergrond" dat van Moskou uit in de laatste maanden alles is ge schied om de Sovjet-vlag in Spanje de overwinning te doen behalen. Geld en hulpmiddelen van allerlei aard, militaire instructeurs, agenten en diplomaten, sche pen en vliegtuigen zijn naar Spanje ge zonden. Toch staan de kansen slecht en daarom acht de Sovjet-regeering het noo- dig, thans ten gunste van Madrid officieel iets te doen, wat volgens de opvatting van Moskou doeltreffend zal zijn en den toe- 8iand in Spanje zal wijzigen. Zoo moet de bedreiging worden ver- Haan. De Deutsche Allgemeine Zeitung ^hrjjft o.a., dat Moskou blijkbaar geen objectieve studie wenscht. Het wil of wel Zogeland niet het initiatief laten, doch dit *clf nemen, of Moskou wil het non-inter ventie-pact torpedeeren en de regeering te Madrid, welke een zekeren ondergang tegemoet gaat, openlijk helpen. De Ber- Üner Lokal Anzeiger schrijft, dat Moskou het masker, dat het tot nu toe voor zijn diplomatengezicht heeft gehouden, heeft iaten vallen, omdat het de nederlaag van het bolsjewisme in Spanje niet zonder ^eer wil toelaten. De regeering van de Sovjet-Unie zoekt een voorwendsel om de regeering van Madrid openlijk te steunen. In politieke kringen is men van meening, dat de Russische stap andere naties de °ogen zal openen. Op argumenten, in de nota te berde gebracht, volgens welke de opstandelingen door Italië, Duitschland en ortugal worden geholpen, wordt in po- «tieke kringen geen commentaar geleverd. Gisteren kon gemeld worden, dat de ^Keeringstroepen Navalperal hebben oefen ontruimen om zich terug te trek en 0p Lag Navas. Beide plaatsen liggen den sector ten Westen van Madrid aan spoorWeg van daar naar Avila en op n ge veer 60 kilometer van de hoofdstad. SehVI^and had Navalperal gedurende den ien macht van Woensdag op Donder dag gebombardeerd en evenals het geval was bij Toledo, is deze nederlaag voor de regeeringstroepen voornamelijk te wijten aan de groote overmacht hunner tegen standers, die gebruik konden maken van moderne drie-motorige vliegtuigen. Een ander succes voor generaal Franco is de bezetting van Escalona in de streek van Maqueda. De regeeringtroepen hadden er een versterkte positie ingenomen, die zij met verliezen aan menschen en materiaal heben moeten ontruimen. Schade is gisteren toegebracht aan den voor Madrid zoo belangrijken spoorweg naar de Oostkust tengevolge van een bombardement bij Aranjuez. Deze stad, 40 kilometer ten Zuiden van Madrid gelegen, is een der naaste doelpunten voor de rechtsche troepen bij hun opmarsch van Toledo in noord-oostelijke richting. De beschadigde spoorlijn kon spoedig hersteld worden en het verkeer is reeds weer nor maal. In den opmarsch naar Bilbao schijnt nu weer voortgang te komen. De opstande lingen zeggen op sommige punten nog slechts 8 kilometer van de stad verwijderd te zijn. Van de inneming van Oviedo door de regeeringstroepen zijn totnogtoe geen verdere bijzonderheden bekend geworden, dan dat een afdeeling mijnwerkers in de stad is doorgedrongen en er verschillende strategische punten bezet heeft. Aan de versterking van Madrid en omgeving wordt hard gewerkt. Verdedigingswerken worden aangelegd in de verschillende plaatsjes, die op 1525 kilometer van de stad ligger. Te Valencia zijn gistermiddag ruim 6000 kinderen uit Madrid aange komen van welke er 1200 verder getrans- sporteerd worden naar Barcelona. Vandaag volgt nog een transport van ongeveer 4000 kinderen. Nieuwe transporten manschappen uit Marokko zyn gistermiddag over de straat van Gibraltar gebracht. Eerst begaven zich tien moderne vliegtuigen van Ceuta naar Algeciras, waarna vier stoomschepen met troepen en materiaal te Algeciras binnen liepen. Terzelfder tijd brachten twee an dere schepen 4000 man uit Melila. Tenslotte kwam gisteravond laat nog uit Burgos het bericht, dat de rechtsche troepen Sigüenza hebben ingenomen. Si- güenza is een gewichtig punt ten Noord oosten van Madrid; het is langen tijd door de regeeringstroepen hardnekkig verde digd. Mededeelingen der opstandelingen. In den afgeloopen nacht om één uur heeft de zender van La Coruna het com muniqué der noordelijke legers bekend gemaakt. Dit meldt: Aan het front van Guadalajara hebben de opstandelingen Siguenza bezet. Aan het front van Avila is Naval Peral ingenomen, evenals San Martin de Val de Iglesias en Sotillo de la Adrada. In Asturie, aan het front van Bilbao rukken de opstandelin gen op. Naval Peral werd bezet in den loop van den morgen. Het vormde het laatste punt voor weerstand van de re geeringstroepen in deze nsector, terwijl het tevens een proviandeeringscentrum van dert eersten rang voor Madrid was. Zoodra de opstandelingen Naval Peral waren binnengerukt heeft de regeering te Madrid, die zich rekenschap gaf van het belang van deze plaats, last gegeven tot een tegenaanval. Deze werd echter afge slagen. Een infanteriekorporaal voerde bij dien tegenaanval het bevel. Bij de verovering van San Martin de val de glesias hebben de opstandelingen zich meester gemaakt van een belangrijke hoeveelheid oorlogsmateriaal, waaronder 10 stukken geschut, een munitietrein en 1500 granaten. Voordat zij terugweken, hebben de regeeringstroepen nog het se minarium in brand gestoken, waar zij een munitiedepot hadden gevormd. Bij den strijd om de dorpen Sotillo de La Adrada en La Adrada verloren de regeeringstroe pen talrijke dooden, die zij op het slagveld achter lieten. Verder wordt per radio nog bekend ge maakt, dat alle erbindingswegen van Madrid met het zuiden en westen volko men door de opstandelingen zijn bezet over een lengte van 5C K.M. De spoorweg van Madrid naar Valencia is door de luchtmacht gebombardeerd en over een grooten afstand vernield. Ook het station van Aranjuez is met succes gebombar deerd. Antonio Primo de Rivera voor het gerecht Per radio werd vervolgens nog bekend gemaakt, dat, volgens een van den zender van Alicante opgevangen bericht, de lei der van den Spaanschen Phalan, Antonio Primo de Rivera ,die op het oogenblik te Alicante gevangen zit, binnen zeer korten tijd voor een volksrechtbank zal verschij nen. De toestand in het Noorden. In Santander heerscht heden een nor male bedrijvigheid, winkels en café's zijn open. De gouverneur der provincie heeft een verklaring afgelegd, waarin hij er op wees, dat de laatste weken, sedert 6.000 man naar het front zijn vertrokken, rust en orde in de stad heerscht, en dat een belangrijke ravitailleering was ontvan gen, n.1. 25.000 geweren, 3.000 machine geweren, 20.000 granaten en 20 millioen patronen, die verdeeld zijn onder de ver dediger van Biscaye, Asturie en Santander. Er is een eenheidsleiding gevormd en bin nenkort zullen 8.000 man ter beschikking staan, die ter versterking naar het front van Bilbao zullen worden gezonden om den vijand terug te drijven. Daarna wil men zijn krachten naar het Zuidelijk front richten. EEN ONDERHOUD KAWAGOETSJANG KAI SJEK. De Japansche ambassadeur Kawagoe en maarschalk Tsjang Kai Sjek hebben giste ren volgens den correspondent te Nanking van de Asahi Sjimbun een openhartige ge- dachtenwisseling gehad, welke anderhalf uur heeft geduurd. De correspondent meldt, dat Kawagoe den nadruk heeft gelegd op de herziening der ChineescheJapansche betrekkingen ten behoeve van den vrede in Oost-Azië en Tsjang heeft verzocht de houding tegenover de Japansche voorstellen te verduidelijken, o.m. ter zake van de onderdrukking der anti-Japansche agitatie en het tegen Japan gerichte verzet in China; de stabilisatie van Noord-China ten einde de betrekkingen tus- schen China, Mandsjoekwo en Japan met elkander in overeenstemming te brengen; gemeenschappelijke maatregelen om den communistischen invloed tegen te gaan, zoo mede ter zake van een Chineesch-Japansche economische samenwerking. De correspon dent verneemt, dat Tsjang de voorstellen van Kawagoe in ernstige overweging heeft genomen en Kawagoe de verzekering heeft gegeven dat hij een herziening der Chi neesch—Japansche betrekkingen door mid del van diplomatieke onderhandelingen wenscht. Tsjang heeft er Kawagoe aan herinnerd, dat het probleem Noord-China de Chinee sche gevoelens stimuleert. Hij vroeg de Ja pansche regeering de positie van de regee ring van Nanking te waardeeren en voor zorgen te nemen bij haar houding de Chi- neesch-Japansche betrekkingen te herzien. Tsjang sprak voorts over de grootmoedige houding van Japan bij de oplossing der han gende problemen jegens China betoond en hij gaf Kawagoe ten slotte de verzekering, dat de diplomatieke en andere er bij betrok ken autoriteiten opdracht zullen krijgen hun uiterste best te doen ter bevordering van de afwikkeling van in behandeling te nemen kwesties. Paniek te Sjanghai. De nervositeit onder de Chineesche bevol king van Sjanghai, welke tot een paniek is uitgegroeid, is gisteren overgeslagen van Tsjapei naar de Noordelijker gelegen staats- deelen Pao Sjan, Kiang Wan en Woesoeng, waar de bevolking haar bezittingen bij el kaar pakt en met duizenden in de richting van Sjanghai vlucht. De straten zijn over dekt met volgeladen karren en wagens. Ook de spoorweg WoesoengSjanghai is vol vluchtelingen. De universiteiten en scholen in Noord-Sjanghai zijn voor drie dagen ge sloten. De veiligheidsdiensten in Tsjapei, Kian en Pao Sjan zijn versterkt, teneinde plundering te voorkomen. De prijzen der levensmiddelen stijgen snel. NIEUW COMPLOT TEGEN STALIN? De „Matin" meldt, dat in Moskou een vroegere leider van de Russische handelsdele- der de verdachten zouden zich de vroegere ambassadeur in Londen, Sokolnikof, de Oekrainsche Sovjetleider Kotsjoebinski, de vroeger leider van de Russische handelsdele gatie in Frankrijk, Piatakof, en Serebriakof bevinden. Al deze verdachten zijn in arrest gesteld. RUSSISCHE SCHOENER VERGAAN. Bemanning omgekomen. De Russische schoener „Krestyanka" is tijdens een noodweer vergaan. Te hulp ge snelde schepen kwamen te laat ter plaatse om de bemanning, die uit 23 koppen be stond, te redden. EEN TOEKOMSTIGE OORLOG. De meening van generaal Rouvillois. In het te Parijs gehouden congres van chirurgie heeft de voorzitter, generaal Rou villois, inspecteur van den geneeskundigen dienst bij het leger, een schets ontworpen van een toekomstigen oorlog, zooals hij dien ziet. Het voornaamste kenmerk zal het ont zettende aantal gewonden zijn. Pirogof heeft gezegd: de oorlog is een epidemie van traumatismen. Het is onmogelijk den om vang te overzien. Een nieuwe oorlog, aldus generaal Rou villois, zal zeker beginnen met een onver- hoedschen aanval met behulp van krachtige vliegtuigen en gemotoriseerde formaties over grooten afstand. Achter deze elemen ten zullen belangrijke eenheden de uitwer king van de overrompeling gebruiken om de vitale centra van het aangevallen land te vernietigen en het moreel der bevolking te verzwakken. De mobilisatie zal dus onder het geraas van de bommen en het geronk der motoren haar beslag krijgen. Dit pro gramma vereischt snelheid en bewegelijk heid ten einde de automatische wapenen ten volle aan hun doel te laten beantwoor den. Rouvillois verwacht het verschijnen van nieuwe in het geheim gemaakte wape nen en zelfs vreest hij de aanwending van de nieuwste wetenschappelijke ontdekkin gen op chemisch en bacteriologisch gebied. Het moet een oorlog worden, waarin de non-combattant niet gespaard wordt en als eenig redmiddel ziet hij de stichting van ge neutraliseerde sanitaire steden. Zelfs de bloedtransfusie is een minder gemakkelijk vraagstuk dan op het eerste gezicht lijkt. Hij beveelt het vormen van bloed-voorra- den aan, waartoe de diensten een beroep op de invaliden kunnen doen of liever op een categorie van hulpkrachten, die door be paalde lichaamsgebreken achter het front gehouden worden. In den laatsten oorlog was de „vergaste" gewonde nog een uitzon dering wegens de manier, waarop het gas uitgezonden werd en de samenstelling van de gebruikte bommen. De chef van den ge neeskundigen dienst gelooft niet, dat in den bewegingsoorlog, dien men verwacht, de tegenpartij toestellen kan bezigen tot het verwekken van gasgolven, vermoedelijk zal ze zich van vergiftige granaten met sterke ontplofbare lading bedienen. En daar heel kundig ingrijpen den dood van den „ver gaste" ten gevolge kan hebben, zullen alleen die gewonden van deze categorie ge opereerd worden, welke er slechts door een onmiddellijk ingrijpen het leven kunnen af brengen. NIEUW POLITIEK PROCES IN RUSLAND? Naar verluidt heeft de officier van justi tie Wyszynski, die ook het proces tegen de aanhangers van Trotsky van Augustus heeft geleid, onlangs gezegd, dat hy een nieuw complot tegen Stalin op het spoor is gekomen en dat dientengevolge binnenkort een nieuw politiek proces zal worden ge voerd. DE KAASMARKT. De handel was op de heden gehouden kaasmarkt vaster dan de vorige week. Van een tasten naar de prijzen was geen sprake. De handel had een vlot verloop. De hoogste markt bedroeg 21 of 0.50 per 50 K.G. hooger dan de vorige week. De gemiddelde markt was zelfs f 1 hooger dan de vorige week en bedroeg 19. In de heden gehouden vergadering van den Bond van Kaashandelaren in N.H., werd unaniem de meening uitgesproken de voorkeur aan de markt boven een kaas- beurs te blijven geven. De vergadering werd ook bijgewoond door een leider van de kaasexport naar Zwitser land, die het van de producenten niet min der dan krankzinnig noemde om de waarde volle reclame die de markt voor het wereld product vormt, voor een kaasbeurs prijs te geven. Ook de directie van groot-winkelbedrijven Simon de Wit en Albert Heyn, die wekelijks op de markt groote aankoopen doen, ver klaarden aan de markt de voorkeur te zul len blijven geven. De aanvoer bedroeg heden 121.000 K.G. of 14.000 K.G. meer dan de vorige week. In dezelfde week van het vorig jaar werd 7000 K.G. meer aangevoerd en was de hoog ste markt 2 hooger, zoodat hieruit wel blijkt, dat de devaluatie den prijs van de kaas nog slechts gering heeft beïnvloed. INBRAAK TE OUDORP. Op brutale wijze is gisteravond een in braak gepleegd ten huize van mej. de wed. J. Blom te Oudorp. Terwijl de bewoners afwezig waren heeft een onverlaat door het inslaan van een ruit zich toegang tot de woning verschaft. Nadat hij de ramen goed had afgesloten, heeft hij op rustige wijze den geheelen inboedel doorzocht en alles wat eenigszins van zijn gading was meegenomen. Alhoewel de buit gelukkig niet bijzonder groot was, was de aanblik bij de thuiskomst der bewoners al lertreurigst. Een partij goud en zilver en ïyfsieraden worden vermist, terwyi de ge heele inboedel is doorzocht en op zeer ruwe wijze is huisgehouden. De politie heeft direct een onderzoek in gesteld en getracht door middel van een politiehond eenig spoor van den dader te vinden, tot nu toe echter tevergeefs. MEISJE ONDER TAXI. Juist nadat de Oostersche optocht den Stationsweg gepasseerd was en het publiek den rijweg begon te verlaten liep de jeug dige mej. W. uit de Corfstraat doordat zij achteruitliep onder een taxi. Het ongeluk liet zich ernstiger aanzien dan het was. Het meisje werd naar het kantoor van de Habo- gedragen en later per auto naar huis ge bracht. Daar haar linkervoet onder het wiel is gekomen werd zy vrij ernstig gekneusd, zoodat geneeskundige behandeling moest worden ingeroepen. EEN ZILVEREN ARTS-JUBILEUM. Naar wy vernemen heeft dr. Th. C. van Hilten, de bekende kinderarts te dezer stede, Woensdag zijn zilveren arts-jubileum her dacht In verband met zijn ziekte was aan dezen voor het gezin van Hilten zoo heuge- lyken dag geen ruchtbaarheid gegeven. VROUW AANGEHOUDEN. Door de politie te Bovenkarspel werd een 56-jarige getrouwde vrouw aangehouden, die wordt verdacht by den winkelier de P. al daar een bankbiljet van 50 te hebben ont vreemd. Zy is naar Alkmaar overgebracht. DIPLOMA „KRAAMHULP". Woensdag slaagden alhier voor het diplo ma kraamhulp mej. M. A. v. d. Hilst te Alk maar, mej. C. van Egmond te Heerhugo- waard, mej. J. Vet te Zaandam en mej. A Schuurman te Andyk. Deze dames zyn opgeleid door de commis sie voor kinderhygiëne in Noordholland. HET NATIONALE HUWELIJKS GESCHENK VOOR PRINSES JULIANA. Een provinciaal comité voor Noordholland uitgezonderd Amsterdam. In een ten provinciehuize te Haarlem, op uitnoodiging van den commissaris der koningin gehouden bijeenkomst heeft zich een provinciaal comité voor Noordholland buiten Amsterdam gevormd met het oog op de aanbieding van een nationaal huwe lijksgeschenk aan prinses Juliana en prins Bernard. Dit comité is samengesteld uit de vol gende heeren: jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hoogelanden te Overveen, voorzitter; mr. S. H. Vening Meinesz te Aerdenhout, ondervoorzitter; J. A. Fontein te Haarlem, penningmeester; prof. mr. A. Anema, Haarlem; mr. G. C. B. v. d. Feen de Lille te Alkmaar; E. Luden te Hilversum; dr. H. Polak te Laren, M. A. Reinalda te Haarlem; H. C. J. Sondaal te Haarlem; P. Stapel te Hoogkarspel; mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen te Haarlem; J. A. Ver kade te Zaandam; J. Versteeg Jr. te Mon nikendam; C. Wijdenes te Anna Paulow- na; mr. A. J. Bakker, referendaris ter provinciale griffie, is als lid en secretaris aan het comité toegevoegd. Besloten is de medewerking van de burgemeesters in de provincie in te roepen ten einde door de vorming, hetzy van plaatselyke comité's, hetzij van comité's voor groepen van gemeenten, dan wel op andere wijze, indien dit raadzaam mocht voorkomen, de ingezetenen in de gelegen heid te stellen aan het nationale geschenk bij te dragen. Het bureau van den secretaris is geves tigd in het Gouvernementshuis te Haar lem, Dreef 3, dat van den penningmeester ten kantore van de heeren Guépin en v. d. Vlugt, Spaarne 56 te Haarlem, giro nr. 2292. LEDERWAREN-SHOW IN ALKMAAR. „Het Lederhuis" midden in het Payglop, heeft het initiatief genomen om tydens de feestdagen een lederwarenshow in haar etalage te houden. Wy namen eens een kykje en constateer den, dat de show wel zeer in den smaak van 't publiek viel. Op de muziek van een Ween- sche wals werden ons de nieuwste Ween- sche en Parysche modellen damestasschen in verschillende kleuren en leersoorten ge toond. Maar niet alleen damestasschen za gen wy, ook avondtaschjes, reisnecessaires, aktetasschen en andere kleine lederwaren. Wegens de groote belangstelling heeft de fa. B. J. Schuyff dan ook besloten deze ori- gineele show voor zoover wy weten op het gebied van lederwaren de eerste in Ne derland Zaterdag a.s. van 45 en van 89 n.m. voor het laatst te herhalen. Men ga eens een kykje in het Paygiop nemen. De moderne wijze waarop hier reclame wordt gemaakt, zal ieders aandacht trekken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1