professor slim en zoon Voor 100 jaar. X)umcu&ciek Jthaakeuiciek i '/MdU i mm V/Z/%4 MÈ. Financieel Overzicht. S fel 1 K B A i 1 I I Iedere automoblllit kan u dadelijk vertellen, hoeveel kilometer per uur xijn wagen haalt, maar slechti weinigen weten, hoeveel meter ze wel noodig hebben om met dia vaart te stoppen I Naar een verruiming van het inter nationale handelsverkeer? Enge land zwaait nog altijd met het valuta wapen. Geleidelijke koersverbete- ring van den gulden. De werkwijze van het Egalisatiefonds. Correctie van overdreven koersveranderingen ter beurze. Uitwerking der depre ciatie op de financieele resultaten. Na de devaluatie van het Pond Sterling en de valuta's der landen, die in monetair opzicht in het kielzog van Engeland voeren, en de hierop gevolgde waardevermindering van den dollar en andere munteenheden, is er een periode aangebroken, waarin elk land voor zich zelf zich trachtte te vrijwa ren tegen de gevolgen van het toegenomen concurrentie-vermogen der buitenlandsehe industrie. Contingenteeringen en verhooging van invoerrechten waren aan de orde van den dag en legden het internationale han delsverkeer hoe langer hoe meer aan ban den. Er is wel eens gezegd, dat de wereld in economisch opzicht nog veel dieper in het moeras zou moeten wegzinken, alvorens men uit den vicieuzen cirkel: devaluatie-in voerbeperking zou kunnen geraken. Eén van de sterkste argumenten voor een hand having van het „Goudblok" was de nood zakelijkheid, om in een wereld, waarin alle waarden verloren schenen te zullen raken, tenminste één vast punt te hebben, van waar af een nieuwe monetaire en economi sche éénheid zou kunnen worden opge bouwd. Zonder dit ééne vaste punt voorzag men een hoe langer hoe meer om zich heen- grijpende chaos, een wedloop naar een zoo laag mogelijke valuta, gepaard gaande met een steeds meer hermetisch afsluiten van de landsgrenzen en een toenemend streven naar autarkie. Een ontwikkeling, die niet alleen in economisch, maar ook in politiek opzicht ernstige gevaren voor de toekomst in zich zou sluiten. Nu het dan werkelijk tot een ineenstorting van het „Goudblok" gekomep is, ziet men zich gesteld voor de vraag, of de hierboven geschetste gevaren verwezenlijkt dreigen te zullen worden, dan wel of diegenen in het gelijk zullen worden gesteld, die een „aan passing" van de nog niet gedeprecieerde valuta's aan de gedevalueerde munteen heden bepleitten, mede op de overweging, dat eerst gelijke kansen voor de verschillen de landen een economischen wederopbouw mogelijk zouden maken. Het zou praema- tuur zijn, nauwelijks enkele weken na de monetaire maatregelen in de goudlanden een definitief oordeel over de toekomstige ontwikkeling te willen vellen. In een vorige beschouwing wezen wij er reeds op, dat En geland de groote factor van onzekerheid in de monetaire situatie blijft vormen, nu ge bleken was, dat dit land zich, in tegenstel ling met de aanvankelijk opgewekte ver wachtingen, in geen enkel opzicht tegenover Frankrijk heeft willen binden. In de afgeloopen week is er, juist wat Groot-Britannië betreft, een lichte teekening in de situatie gekomen, door de namens de Engelsche regeering voor de Economische Volkenbondscommissie afgelegde verklarin gen. De Britsche regeering heeft zich bereid verklaard, de invoerrechten tegenover die landen, die in den jongsten tijd tot deva luatie overgingen, niet te zullen verhoogen, mits deze landen de uit hoofde van hun oude muntpolitiek ingesteld handelsbelem meringen laten vervallen. Zelfs zou Enge land dan van een nieuwe waardeverminde ring van het Pond Sterling willen afzien. Men weet thans tenminste eenigszins waar oen, wat Engeland betreft, aan toe is, al kaa niet worden ontkend, dat er in de bover- btdoelde verklaring heel wat „voetangels «n klemmen" verborgen liggen. Het gevaar lijkste is wel het feit, dat /Groot-Britannië voortaan schijnt te zullen gaan dreigen met een verdere depreciatie van het Pond Ster ling, als middel om andere landen tot con cessies op handelspolitiek gebied te dwin gen. Zoolang de valuta nog gehanteerd wordt als „wapen", kan er van een terug keer van normale handelsverhoudingen geen sprake zijn. Reden, om over de door Enge land te Genève aangenomen houding te juichen, zooals dit op het oogenblik in de Ver. Staten en ook in sommige kringen hier le lande geschiedt, kunnen wij dan ook nog niet zien. Het gaat er thans maar om, of En geland gebruik zal maken van het dreige ment, dat in zijn verklaring opgesloten ligt. Mocht het inderdaad te eeniger tijd tot een verdere waardevermindering van zijn valu ia overgaan, dan zou het eind van de valuta- dlende nog niet zijn te overzien. Gelukkig echter zijn er ook lichtpunten in de situatie. Deze zijn voornamelijk ge legen in de omstandigheid, dat de landen, die thans gedevalueerd hebben, reeds uit binnenlandsche overwegingen de bemoei lijking van den invoer zullen willen vermin deren, als middel, om een prijsstijging in het binnenland terug te gaan. Frankrijk heeft reeds een kwart van zijn contingen teeringen afgeschaft en zijn douane-rechten met 15 a 20 verlaagd; Italië is na de dras tische devaluatie van de Lire met meer dan 40 overgegaan tot intrekking van de zwaar drukkende extra heffingen ad valorem op verschillende artikelen. Ook in ons land zijn diverse contingenteeringsmaatregelen reeds ingetrokken, terwijl de opheffing van andere nog in overweging is. Men moet zich intusschen wèl voor oogen houden, dat hier mede nog slechts een eerste stap gezet is op den weg naar opheffing der internationale handelsbelemmeringen en dat thans Enge land metterdaad zal moeten bewijzen, dat het Groot-Britannië ernst is met zijn uitin gen inzake de wenschelijkheid van een ver ruiming van het handelsverkeer, door ook op zijn beurt tot verlaging van de meest drukkende invoerrechten over te gaan. Tot dusverre heeft de Engelsche regeering al haar verklaringen over de wenschelijkheid van valuta-stabilisatie en afschaffing der handelsbelemmeringen in een zoodanigen vorm gegoten, dat de mogelijkheid van een verdere waardevermindering van het Pond Sterling nog altijd open wordt gehouden. Dit heeft de Amerikaansche regeering harer zijds aanleiding gegeven om te herinneren aan haar bevoegdheid, om den dollar nog met 10 meer te devalueeren. Eén van de voornaamste redenen, wes halve onze regeering in den eerstkomenden tijd nog geen nieuwe goudpariteit voor den gulden wil vasthouden, is gelegen in de on zekerheid over de koersontwikkeling van het Pond Sterling. Eerst bij een inteapatio- naal herstel van den gouden standaard zal ook de gulden weer aan het goud gekoppeld worden en zullen de koersfluctuaties weer binnen de beperkte grenzen blijven, die door de goud in- en uitvoerpunt worden ge steld. Tot dien tijd zullen wij een „zweven den" gulden houden, waarvan de uiteinde lijke waarde niet vaststaat, al zullen de koersschommelingen zooveel mogelijk door ingrijpen van het „Egalisatiefonds" worden beperkt. Voor het bedrijfsleven zijn aan een „zwevende" valuta ongetwijfeld groote na- deelen verbonden; deze zullen echter min der worden, naarmate blijkt, dat de gulden zijn „natuurlijk niveau" heeft gevonden, waarop hij door het „Egalisatiefonds" onge veer in evenwicht zal kunnen worden ge houden. In de eerste weken na het loslaten van den gouden standaard hebben zich zoovelerlei invloeden op den guldenkoers doen gevoe len, dat het nog altijd niet met zekerheid te zeggen valt, waar het evenwichtspunt zal komen te liggen. Op sommige dagen heeft het ernaar uitgezien, alsof de waardevermin dering van den gulden tenslotte niet zoo heel veel geringer zou zijn dan die van den Zwitserschen en den Franschen franc Men begon reeds te spreken over de mogelijk heid van een „een dollar van twee gulden" en op de valuta-termijnmarkt uitten de pessimistische verwachtingen ten opzichte van de koersontwikkeling zich in een stij ging van het agio voor de termijnnoteerin- gen van buitenlandsehe valuta's. Sindsdien heeft echter een meer optimistische opvat ting de overhand gekregen, zich weerspie gelend in een koersherstel van den gulden ten opzichte van Pond en Dollar. Deze stij gende beweging voltrekt zich veel geleide lijker dan de voorafgaande koersdaling en bij de heerschende onzekerheid zal zij wel licht nog wel eens weer onderbroken wor den, maar de ergste schok is thans toch wel opgevangen. Het is mogelijk, dat het Nederlandscne Egalisatiefonds reeds tot de daling van de buitenlandsehe valuta's heeft meegewerkt, al heeft men hiervoor vooralsnog geen aan wijzingen kunnen vinden. Naar men weet, is 1 et de opzet, dat dit fonds zooveel moge- ljk in het geheim zal werken, teneinde te vermijden, dat het door speculatieve trans acties zal worden gedwongen tot het opne men van grootere bedragen dan noodig is. Voorloopig heeft het Egalisatiefonds, als „werkkapitaal", de beschikking gekregen over 100 millioen in goud, dat door de Ne- derlandsche Bank, tegen de plaatsing van schatkistpapier door de regeering, is afge staan. De voor dit goud gekochte buiten landsehe deviezen zullen, naar gelang dit noodig zal blijken te zijn, worden verkocht en dit aanbod zal een druk op de buiten landsehe wisselkoersen uitoefenen. Omge keerd zal, wanneer op een gegeven oogen blik door plotselinge kapitaalbewegingen van onbestendigen aard de gulden ten op zichte van het buitenland sterk stijgt, wor den overgegaan tot aankoopen van buiten landsehe wissels. Het totale kapitaal van 300 millioen, waarover het Egalisatiefonds de beschikking kan krijgen, zal, zoo noodig. aan- en verkoopen op groote schaal mogelijk maken. Zoolang de scherpe koersfluctuaties op de deviezenmarkt aanhielden, heeft de Amster- damsche beurs haar opgewonden aanzien behouden. Op den eersten beursdag der af geloopen week waren de koerssprongen vcor bepaalde fondsen zelfs grooter dan ooit te voren, en er werden weer verschil lende record-noteeringen bereikt. Het koers herstel van den gulden heeft aan deze wilde koersbeweging en aan het luk-raak koopon vkn fondsen voorloopig althans een eind ge maakt. Verwacht moet worden, dat men zich, met een geleidelijken terugkeer van kalmere verhoudingen op de buitenlandsehe wisselmarkt, hoe langer hoe meer reken schap er van zal geven, dat de uitwerking van de depreciatie voor alle bedrijfstakken en voor de verschillende ondernemingen volstrekt niet onverdeeld gunstig is. In den eerstvolgenden tijd zal zich dan ook ver moedelijk ter beurze een beweging gaan vol trekken, die kan worden beschouwd als een „correctie" van de overdrijvingen, welke in het eerste enthousiasme zijn begaan. Uit een enquête, die de „Dag. Beurscrt." heeft ingesteld met betrekking tot de ver wachtingen, welke de leiders van diverse ondernemingen koesteren omtrent den toe- komstigen gang van zaken als gevolg van de monetaire maatregelen, wel gebleken, dat zelfs voor de meeste exportbedrijven nog eenig voorbehoud moet worden gemaakt in verband met een mogelijke stijging der pro ductiekosten, tengevolge van de prysverhoo- ging der buitenlandsehe grondstoffen en eventueele looneischen. Dit neemt niet weg, dat in het algemeen de verwachtingen inza ke de winstkansen gunstiger zijn geworden. Een voorzichtige houding heeft ook de di rectie van Philips' Gloeilampenfabrieken in haar mededeeling aan de pers aangenomen, waarbij zij als een der voornaamste punten van onzekerheid noemt het nog niet vast staande percentage van de depreciatie van den Nederlandschen gulden ten opzichte van de andere valuta's in verband met de ver andering van de kosten van levensonder houd. De koersstijging van aandeelen Philips' heeft in de afgeloopen week dan ook geen verderen voortgang kunnep maken. Men achtte de verbeterde vooruitzichten klaar blijkelijk voldoende in het koerspeil verdis conteerd en zoo nu en dan werd reeds tot winstnemingen overgegaan, waardoor de no teering verscheiden punten lager kwam te liggen. Aandeelen Unilever konden daarentegen nog eenige percenten in koers stijgen, zon- dei dat men zich nog een beeld kon vormen van den omvang der voordeelen, die de gul dens-depreciatie en der nadeelen, die de waardevermindering van de andere valuta's, aan dit bij uitstek internationale concern kunnen brengen. De koerswinst, die aandeelen Aku aan het eind der vorige week konden boeken, kon niet geheel worden gehandhaafd, ofschoon zij in zooverre gemotiveerd lijkt, dat de reeds gunstige gang van zaken by de Ame rikaansche dochtermaatschappijen nog in sterke mate dan vóór de depreciatie de financieele resultaten der moedermaatschap pij moet beïnvloeden, terwijl ook het Ne- dcrlandsche export-bedrijf door de depre ciatie betere kansen heeft gekregen. Aandeelen Koninklijke Petroleum zijn eveneens per saldo nog aanzienlijk hooger komen te liggen, al kon het recordpunt niet behouden blijven. De verwachting, dat voor al Fransche houders van aandeelen Konink lijke ePtroleum na de voltrokken deprecia tie van den franc hun bezit ten gelde zou den gaan maken, is slechts zeer ten deele bewaarheid. Ongerustheid over de toekom stige politieke ontwikkeling in Frankrijk en onzekerheid, of de franc op het tegenwoor dige punt gehandhaafd zal blijven, geeft ve len aanleiding, hun beleggingen in het bui tenland voorloopig aan te houden. Dit geldt niet alleen voor de belegging in Nederland- sche, maar ook in Amerikaansche fondsen, waarin de omvangrijke liquidaties, welke men na een depreciatie der resteerende goudvaluta's tegemoet had gezien, tot dus verre achterwege zijn gebleven. Ook Neder- landsche houders van Amerikaansche fond sen zijn nog niet in den te verwachten om vang tot winstnemingen overgegaan, nu de aanhoudend gunstige gang van zaken in het Amerikaansche bedrijfsleven de hoop heeft opgewekt op een verdere verhooging der di videnden, die, omgezet in guldens, de vroe ger ontvangen bedragen toch reeds zullen overtreffen. De voordeelen, welke de depreciatie voor de Ned.-Indische cultuurondernemingan met zich zal brengen, waren de vorige week reeds in sterke mate in het koerspeil verdis conteerd. Toch konden verschillende cul- tuuraandeelen nog een verder avans boe ken. Ten aanzien van Handelsver. „Amster dam" hield men rekening met de extra win sten, die de productie van sisal, palmolie, rubber, thee enz., alle op Pond-basis ver handelde artikelen, zullen opleveren, terwijl men wat de zuivere suikerondernemingen aangaat, weinig oog had voor het feit, dat de 223. De professor was alweer slim. Hij rende recht op de negers af met het fototoestel voor zich uit. Hij dacht, dat de negers dat toestel voor een kanon zouden aan zien. Maar ze waren niet zoo dom. „Doe dat ding maar weg", Zei de hoofdneger, „dat kunstje hebben ze hier al meer geprobeerd". 226. De negers namen den professor en Pietje mee en lieten hem een rijsthalm zien. „KiJ^ eens zei de op perste menscheneten, „dat ia rijst. Wy eten hier nooit wat anders en nu zul jij ook niets anders meer te eten krijgen". Uit de Alkmaarsche Courant van 10 October 1836. Heden namiddag ten één ure hield de Regtbank van eersten aan leg alhier eene buitengewone Zit ting, overnemde de voor haar nieuw ingerichte vertrekken in de eene vleugel van het Raadhuis dezer Stad. Nadat de Heeren Burgemeesters en Wethouders, Leden van den Raad, Vrederegters, Advokaten en Prokureurs zitting hadden geno men, benevens een aantal Heeren in Civiele en Militaire betrekking en Leeraars der Godsdienstige Ge- zindleden, begaven zich de leden der Regtbank benevens de plaats vervangers, Officier en Substituut Officier, alsook de Griffier en Commis Griffier naar de Audien- tie-Zaal, namen Zitting en het tal rijk publiek, hetwelk zich in het portaal bevond, werd binnen ge laten. De Heer Mr. J. A. Knuppel, Voor zitter der Regtbank, opende deze plechtigheid, en verleend daarop het woord aan den Heer Mr. G. van Leeuwen Officier van Justitie, die in eene redevoering aanwees, hoe danig reeds van de vroegste tijden af en onder verschillende Volken de Regterlijke Magt in waarde en eere gehouden was; herinnerde aan des Voorzitters, volbragte vijf-en-twin tig jarige betrekking in Regterlijke functiën binnen deze Stad, en be sloot zijn rede met de Regtbank welkom te heeten in deze nieuw ingerigte Zaal. De Voorzitter daarna het woord genomen hebbende, schetste de zeer gebrekkige plaatsen, in welke deze Regtbank meer dan het vierde eener eeuw hare werkzaamheden had moeten verrigten, en het geluk, dat thans aan dezelve te beurt viel, van zich in betere en voldoende vertrekken geplaatst te zien, betui gende, zoo aan den Heer Staats raad, Burgemeester dezer Stad, die daaraan zoo veel had toegebragt, als aan Heeren Wethouders en de Leden der Stedelijke Regeering voor de geldelijke opofferingen van Stads wege, den dank der inge zetenen van het Arrondissement Alkmaar, met erkentenis tevens gedenkende aan het Provinciaal Gouvernement, hetwelk zijne goede zorg wel heeft aangewend, om ook, zoowel wat de vertimmering als het meublement betreft, daarin voor een groot gedeelte te voorzien, ein digende met aanspraken, aan de Heeren Burgemeesters en Wethou ders, aan zijne Ambtgenooten en aan de Heeren Advocaten en Pro cureurs. De Officier van Justitie, wijders gerequireerd hebbende de voorle zing van eenige stukken, betrek king hebbende tot le handhaving der goede orde, is daaraan door den Griffier, den Heer Mr. M. H. Wei- dijk voldaan, en vervolgens deze zitting door de Voorzitter gesloten. 4. 42—37 4. 41 32 5. 38 7 5. 1 12 6. 33 11 6. 167 7. 26 :10 7. 4 15 8. 39—34 8. 40 :20 9. 25 3! Zooals de dammers wel weten is mo menteel een match aan den gang tusachen den Nederlander B. Springer en den Bel gischen speler Vaessen. De eerste partij werd gewonnen door Springer, de volgen de drie werden remise, terwijl Springer de vijfde en zesde party weer won. Na deze match speelt Springer tegen onzen kampioen R. C. Keiler, om uit te maken wie om het wereldkampioenschap opnieuw tegen Raichenbach zal spelen. Uit de partij. In den volgenden eindstand: exportprijzen voor Javasuiker na de recente verhoogingen nog slechts op het peil zijn gekomen, dat eind 1935 gold en dat in het algemeen nog niet loonend was. Tabaks- aandeelen fluctueerden scherp. Voor rub herwaarden kon de koersstijging na een flinke reactie hervat worden in overeen stemming met de gunstige verwachtingen voor deze bedrijfstak, nu de rubbernotee- rin, in pence uitgedrukt, zelfs nog een nei ging tot stijging aan den dag blijft leggen. Op de beleggingsmarkt waren vooral de obligatiën met laag rentetype weer ge vraagd, aangezien de verwachte daling van den rentevoet gepaard zal gaan met een koersstijging van de fondsen, die thans be langrijk onder pari noteeren, terwijl de 4 pCt obligatiën, die reeds pari staan, dan voor aflossing, resp. conversie, in aanmerking zouden komen. Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop: Philips 219, 221, 208 Unilever 151, 157, lSOy^, 156; Aku 42%, 40%; Ford Automobielfabr. 255 1/4, 237; Gouda Kaarsenfabr. 325, 350, 340; Ned. Gist- en Spiritusfabr. 438454 Ned. Kabelfabr. 400, 410, 408; Kon. Petroleum 362, 379, 377 1/4; Shell Union 17 9/16, 18 11/16, 18 5/16; Handelsver. „Amsterdam" 374, 395, 376 394 Javasche Cultuur 138, 131, 145; Koloniale Bank 67 69, 65, 68 3/4; Amsterdam Rubber 204216, 206y2, 215 Oost Java Rubber 130, 135, 126, 133; Hessa Rubber 130, 148, 136144%; Deli Mi). 288, 272, 289y2; Deli Batavia My. 244, 232, 240; Ned. Scheepvaart Unie 83%, 78, 79; 4 pCt. Nederland 100 1/4, 100%, 100 3/8; 2% pCt. N.W.S. 82%, 86; 3% pCt. Noord-Holland 96%, 97%. Aan de Dammers! In onze vorige rubriek gaven wij ter oplossing probleem 1457. Stand. Zw. 14 sch. op: 1, 4, 9, 12, 13, 14, 16/19 21, 22, 35, 41. W. 14 sch. op: 24, 25, 26, 28, 29, 30, 33 34, 38, 39, 42, 43, 44, 50. Oplossing. 1. 29—23 1. 18 49 2. 28—23 2. 19 28 3. 5044 3. 49 40 Zw. 4 sch. op: 7, 14, 24, 38. W. 3 sch. op: 16, 21, 31 en dam op 4. was Fabre met wit aan zet en won op ver rassende wijze. (Men moet het in de partij maar zien). Hij speelde 427!! zwart daarmee dwingende tot 3842. Op dezen zet volgde 16—11 (zw. 7 16), 27—9!! (zw. 16 36) en 9 47!! In den volgenden partystand: Zw. 8 sch. op: 7, 8, 13, 14, 15, 20, 25, 26. W. 8 sch. op: 24, 27, 29, 35/38, 43. was wit aan zet. Hij voorzag dat zwart bij den volgenden zet 2530 zou spelen en daarom zette hij nu 4339. Zwart Het in derdaad 2530 volgen, waarop wit speelde 38—33 (zw. 30 19), 27—21 (zw. 26 17), 29—23 (zw. 19 28) en 33 2! Een verrassend damzetje! Ter oplossing voor deze week: Probleem 1458 van E. Boissinot (Fr.) ÏL. Zw. 10 sch. op: 2, 8, 9, 10, 13, 19, 20, 25, 29, 40. W. 10 sch. op: 17, 21, 28, 31, 35, 38, 41, 42, 44, 46. In onze volgende rubriek geven wy de oplossing. Correspondentie. A. R. te A. Zullen uw beide problemen nazien. De oplossing van het probleem van Tracy zal ik de volgende maal behandelen. De Olympiawedstrijd voor problemen le verde een keur van fraaie uitwerkingen, waarvan hierbij een voorbeeld: C. Mansfield. Olympiawedstrijd 1936. le prijs. m - zA a b c d e I h Wit begint en geeft mat in twee zetten. Wit: Ka7, De4, Tb6, Pb7, pi a2 en b2. Zwart: Ka4, Dhl, Tdl en h4, Lgl en h7, Pe3 en fl, pi a6, c2 en c4. Ook de volgende partij is uit de Olym piawedstrijd te Munchen. De bekende Zweedsche meester Stahlberg moet het afleggen tegen de Litauer Mikenas. Stahlberg-Mikenas. 1. d4 Pc6 Mikenas heeft zyn eigen sty1 2. c4 e5 d5 is beter voor wit.. 3. e3 ed4: Ook nu kon nog d5. 4. ed4: d5

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 11