DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De opmarsch naar Madrid aanstaande?
%ucc^
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS FER GEWONE ADVERTENTIES
15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 244
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 16 October 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
Franco spoort Madrid tot capitulatie aan.
Gevechten rondom de stad.
GEN.VAREL
t -êT^v
Auto-ongeluk eischt twee
dooden.
Twee Zaandammers gedood te
Voorthuizen.
ALKMAARSCHE COURANT.
fit
Het wachten in Spanje is op den op
marsch naar Madrid, die nog niet be
gonnen is, maar waarvan de voorberei
dende werkzaamheden thans vrijwel ge
ëindigd zijn. Generaal Franco heeft de
stellingen rondom Madrid versterkt en
het zwaardere veldgeschut, alsmede
tanks en dergelijke moderne strijdmid
delen naar de voorste linie overge
bracht
Aan de gevechten in den sector ten
Westen van Madrid is intusschen nog geen
einde gekomen en het heet, dat de aanval
der regeeringstroepen op de stellingen van
San Martin de Valdeiglesias en omgeving
niet gelukt is. Een flinke luchtmacht van
weerszijden was in den strijd betrokken,
waarbij de vliegtuigen der regeering poog
den haar infanterie te beschermen voor de
vliegtuigen van den vijand naar de laat-
Ite meldt zonder succes.
De regeering is zich bewust, dat het offen
sief van de groote troepenmacht uit deze
richting wellicht 't lot van de hoofdstad kan
bezegelen en heeft duizenden mannen ver
sterkingen, alsook vrouwelijke militie, naar
dit front gezonden, om den opmarsch te
stuiten. Doch de tegenstanders hebben hun
nerzijds hun bedreigde posities te San Mar
tin, Cebreros, El Tiemblo en El Hoyo, teza
men een front uitmakende van 20 kilometer
versterkt door contingenten uit Navalperal.
De voorste linies der regeeringstroepen, lig
gende ten Oosten van den weg Navalperal
werden eerst hevig gebombardeerd voordat
de rechtsche infanterie een aanval deed met
handgranaten en machinegeweren onder
dekking van tanks. Jachtvliegtuigen namen
alle wegen en velden in de streek onder
mitrailleurvuur. Men moet uit de berichten
opmaken, dat de actie der regeeringtroepen
hier inderdaad is afgeslagen en dat het hun
niet gelukt is een nieuwe wig te drijven
tusschen het noordelijke leger van generaal
Mola en het zuidelijke van Franco.
Rantsoeneering in Madrid.
Gistermorgen is de rantsoeneering van
levensmiddelen in de hoofdstad van kracht
geworden.
Tevens is een bevel gepubliceerd, volgens
hetwelk niemand gerechtigd is meer dan
één matras en twee dekens te bezitten per
persoon. Voedselkaarten zijn reeds uitge
reikt. Er is op elke kaart een ruimte open
gehouden, waarop door de winkeliers moet
worden ingevuld welke hoeveelheid door
DEOM5IWGELIUG VAU MADRID
OPPtRCOM
ltQORO-WK>T FBOUT
GEM MOLA
1. tSCAMEZ
ZUID-Vïte>TFROUT
Geu FQANCO
IYfcGue
lVAgCLA
/ERA
NATlOHALlbTlSCHE STElUMGEW
REGEEOIUS&
k- SpOORWEGEM
YEOBINOIWGSWE&EH
O o Nationaiem Regeedihg
ACTl^)jJALEU
V* 2LO kML
QMADRID
v U_ - - r
N
In het Zuiden en Zuidwesten van Madrid opereeren de beide Brigade-
Generaals van Franco. Yaque en Varela; dezen rukken parallel op in drie colonnes,
de drie spoorwegen en hoofdverbindingswegen blokkeerende. Deze verbindingen zijn
door de Regeeringstroepen eveneens sterk geblokkeerd, vooral bij Illescas-Nalval-
carnero en het vliegveld Getafe. Een tegenoffensief der Regeering zal niet uitblijven,
daar Hp nationalisten deze colonnes wederom tot een front trachten samen te trekken
ring tol op 20 K.M. trachten te naderen.
In het Zuidwesten ligt een ongeaccidenteerd terrein, waarin de regeerings
troepen zich niet zullen wagen voor het gevaar van een open veldslag.
In het Noorden beheerschen de nationalisten den spoorweg van Madrid naar
Saraffossa bii Singuenza; hier wordt hevig om gevochten; het vervoer van hulp-
triïn v- Barcelona uit, wordt hiermede afgesneden.
Generaal Mola met zijn beide vleugel-brigade-generaals Escamez en Ponte
beheerschen gedeeltelijk het Guadarrama-gebergte, tevens de watervoorzienings-
werken van Madrid bij Lozoya.
W arschiinlijk wacht Mola op een meer gevorderden opmarsch van Escamez
joninnnrwei; naar Guadalajara, om dan een verbinding tot stand te brengen
lSt generaal Ponte, die nog steeds voor den bergpas van Navacarrade bij La Granja
llg T. T> „„„„irtc* heeft deze sleutelpositie zeer versterkt, vooral bij Villalba en
De Kegeeiuiö
het dorp G uadai1 *j"^^aM<^^0ionnes den weg naar het El-Escorial, om het
Intusschen trekken; een sterke regeeringsstelling is hier tegenop
Guadarrama-gebergie w»
geworpen, bij St. Lorenzo. naüonalisten den gordel toe om de hoofdstad.
Langzaam na^ Regeering blijkbaar aan voldoende beroeps-officieren, om
deze stootcolonnes te sluj^n'iide het binnendringen in de hoofdstad meer slacht-
Van naüonatetisciw en de hoofdstad.
offers kosten, dan he P den omsingeld is, blijft de Regeering slechts één uitweg
Nu Madrid van jjeze kans wordt hun nog geboden door de vrjj-
over in Zuid-Oostelijkenjtu» y^ncia.
lating van den spoorw g h t neriike plaatsen bij hoofdwegen en spoorwegknoop-
Verder zijn de meest oew 6 v
punten op de kaart weergegeven.
den houder is gekocht De kaarten zijn uit
gegeven op naam van het gezinshoofd.
Men hoopt, dat het kaartsysteem in staat
zal stellen de files voor de levensmiddelen
winkels te verminderen en zelfs geheel te
doen verdwijnen. De kaarten zijn geldig tot
eind Januari.
Opstandelingen beheerschen de licht
voorziening van Madrid.
Radio-Cadix meldt: Door de bezetting van
El Tiemblo zijn de nationalisten meester
geworden over de electrische centrale, waar
door Madrid wordt gevoed. In den sector
ten noorden van Talavera zijn de Marxis
tische strijdkrachten onder bevel van ma
joor Miaja omsingeld. Zij hebben een ge
vecht ontketend om den ring te verbreken,
doch de nationalisten houden stand.
Aan het front van Andalusie hebben de
Marxisten gisteren een tegenaanval op Pen-
naroya gedaan. Zij ontvingen versterking
van een colonne, bestaande uit 12 vracht
auto's, komende van Pozoblanca, doch de
nationalisten en Phalanxisten hebben hun
aanvallen schitterend afgeslagen.
Communiqué van regeeringszijde.
Luitenant-kolonel Sandino, lid van den
verdedigingsraad der generaliteit, heeft o.a.
het volgende medegedeeld:
In den sector Babastro hebben 22 repu-
blikeinsche vliegtuigen den vijand, die ons
van de zijde van de Siërra de Alcubierre
trachtte aan te vallen, gebombardeerd. De
opstandelingen moesten zich met groote
verliezen terugtrekken.
In den sector Bjaraloz zijn de republikein-
sche strijdkrachten, na de overwinning te
hebben behaald op de opstandelingen, van
uit de uitgangslinies 4 KM. opgerukt.
Mededeelingen van opstandelingen
zijde.
De strijdkrachten der zevende divisie heb
ben gistermiddag Aldea del Fesno, een be
langrijke knooppunt van wegen bezet, dat
op 35 K.M. van Madrid gelegen is.
Hierdoor wordt de tweede marschweg
naar Naval CarnefO door de rechtsche troe
pen beheerscht.
Naval Carnero wordt beschouwd als het
laatste versterkte punt der regeeringstroe
pen ten westen van Madrid.
De regeeringstroepen hebben bij dit ge
vecht 150 man op het slagveld moeten ach
terlaten, terwijl den rechtschen troepen ook
veel oorlogsmateriaal in handen is gevallen.
Franco spoort Madrid tot capitulatie
aan.
Generaal Franco heeft gister de ge
ruchten omtrent onderhandelingen tus
schen leiders van de conservatieven en
oud-minister Maura eenerzijds en ver
tegenwoordigers van de opstandelingen
in Frankrijk anderzijds over een wapen
stilstand van drie dagen, met klem te
gengesproken. Deze wapenstilstand zou
dan dienen om te onderhandelen over de
capitulatie van Madrid.
Franco verklaarde, dat wel eenige leiders
te Madrid vergeefs getracht hebben bepaal
de toezeggingen te verkrijgen voor een
overgave van de hoofdstad. De militaire toe
stand van de rechtschen is thans echter zóó,
dat de opmarsch naar Madrid door niets
meer te stuiten is. Het maken van noode-
looze slachtoffers zal worden vermeden,
doch dit kan alleen als de doellooze verde
diging van de stad onmiddellijk wordt ge
staakt. De rechtschen zullen na de inneming
van Madrid rechtvaardige, doch strenge
straffen vellen voor de misdaden van de re-
eeerings-aanhangers. De rechtsche regeering
is geen vijand der arbeiders; in het nieuwe
Spanje zullen de toestanden voor de arbei
dende bevolking worden verbeterd door so
ciale wetten, doch de eenige weg hiertoe is
'n capitulatie van de hoofdstad zonder voor
waarden in vol vertrouwen op de grootmoe
digheid en de rechtvaardigheid van de lei
ders der rechtschen.
Radio Sevilla heeft te 8 uur 35 medege
deeld dat de rechtsche troepen aan het front
in Araeon de plaats Bari Nena, die gelegen
S van Hu.,c. n.ar Fr.gaa,
hebben bezet. 250 Katalanen hebben in de
zen slag het leven gelaten. De opstandelin-
g» hebben een groot, hoeveelheid oorloge,
materiaal buitgemaakt, o.a. 30 vrachtwa
gens Aan het front bij Talavera hebben de
opstandelingen San Esteban bezet. Bij een
gevecht werden twee regeeringsvliegtui-
gen neergehaald. De inzittenden slaagden er
in zich door gebruikmaking van hun val
schermen te redden.
Uit San Sebastian wordt gemeld dat de
Baskische nationalisten in de straten van
Bübao met anarchisten vechten. De Basken
bezetten strategische punten in de stad.
Een vertegenwoordiger van de Spaan
sche Phalanx is te Parijs aangekomen om te
onderhandelen over de uitwisseling van den
leider van de Phalanx, Primo de Rivera, die
te Alicante de gevangene is van de rejgee-
ringstroepen, tegen den zoon van den minis
ter-president Largo Caballero, die door de
opstandelingen gevangen wordt gehouden
De onderhandelingen moesten worden on
derbroken aangezien de leiding van de anar
chisten te Madrid den minister-president
mededeelde, dat zij hem zouden fusilleeren
als hij zijn toestemming zou geven tot deze
uitwisseling.
Uit Albacete wordt gemeld, dat een groo
te groep vrijwilligers, vooral bestaande uit
Italiaansche en Duitsche emigranten, te Al-
bacate is aangekomen. Zij zullen binnenkort
naar het strijdtooneel vertrekken.
Naar het Duitsche Nieuwsbureau mee
deelt zouden volgens berichten uit Bordeaux
in de haven aldaar drie koopvaardijschepen
van de Spaansche regeering liggen, welke
zouden wachten op de aankomst van 50
vliegtuigen uit Sovjet-Rusland. Verder zou
te Bilbao in allerijl een betonnen vliegveld
worden gebouwd, dat zou moeten dienen als
operatie-basis voor deze vliegtuigen. Ten
slotte wordt beweerd dat Sovjet-Russische
technici in de verdedigingslinies van Bilbao
draadversperringen hebben aangelegd, wel
ke onder electrischen stroom kunnen wor
den gebracht.
De burgeroorlog en de republiek
Andorra.
De miniatuur-republiek Andorra, die zich
er op beroemen kan het kleinste leger ter
wereld te hebben in totaal zijn er 7 man
onder de wapenen schijnt een misver
stand met de Fransche regeering te hebben
gekregen in verband met de recente slui
ting der grenzen aan de Spaansche zijde.
De vorige maand, toen het gevaar bestond,
dat Spaansche anarchisten de republiek zou
den binnentrekken, richtte de Andorraan-
sche raad een dringend verzoek tot den pre
fect der oostelijke Pyreneeën, die officieel
den president der Fransche republiek, welke
tevens medevorst is van Andorra, vertegen
woordigt, militairen bijstand te zenden. Een
detachement Fransche garde mobile werd
daarop ijlings over de grens gezonden om
het „leger" van Andorra te versterken. De
passen, die uit Spanje naar Andorra leiden,
werden gesloten.
Thans is een Andorraansche delegatie uit
naam van den algemeenen raad der val'
leien in Parijs aangekomen. De vier gedele
geerden, onder wie zich de burgemeester
van Andorra bevindt, hebben opdracht den
minister van buitenlandsche zaken een ver
zoek, gericht tot den president der repu
bliek, te overhandigen, waarin gevraagd
wordt de Fransche gardetroepen terug te
trekken. Zij argumenteeren dit verzoek met
er op te wijzen, dat deze troepen naar An
dorra gezonden waren voordat het plebisciet
over de raadzaamheid van het aanvragen
van Fransche bescherming gehouden was.
Tevens protesteeren zij tegen de sluiting van
de Andorraansche zuidelijke grenzen, aan
gezien deze maatregel het onmogelijk maakt
het noodige in het land in te voeren, door
dat de passen aan den Franschen kant des
winters niet begaanbaar zijn. Het land is
gedurende het laatste deel van den herfst
en in den winter practisch geheel van Frank
rijk afgesneden, daar het verkeer alleen ge
schieden kan over de hooge bergpassen.
Andorra ligt als een kleine wig aan het
zuiden der Pyreneeën in Catalonië. 't Heeft
een totale bevolking van 5200 zielen, die in
zes dorpen leven
In den afgeloopen nacht omstreeks
half één heeft op den Apeldoornschen
straatweg te Voorthuizen, even voorbij
café „Zondag" een ernstig auto-onge
luk plaats gehad, dat aan twee men-
schen het leven heeft gekost.
Een groote vrachtwagen met tractor
van den dagelijkschen autobesteldienst
„de Volharding" uit Zeist stond we
gens benzinegebrek aan den kant van
den weg geparkeerd. De wagen was,
naar later verklaard werd, voldoende
verlicht.
Een even groote vrachtwagen met
tractor van de N. V. P. Wijtenkamp
houthandel en expeditiebedrijf te Zaan
dam op weg van Apeldoorn naar Zaan
dam, reed van achteren op den stil
staander! wagen in. De tractor schoof er
als het ware onder, zoodat aangenomen
moet worden, dat deze een flinke vaart
had. De cabine van den tractor werd
totaal vernield.
Hierin bevonden zich twee chauffeurs
de 55-jarige M. V. Visser en de 45-
jarige G. van der Blom, beiden gehuwd
en wonende te Zaandam.
Deze moeten bij de botsing op slag
gedood zijn.
De aangereden wagen werd van
achteren ernstig beschadigd.
Hoewel het midden in den nacht
was, arriveerden de politie van Barne-
veld en Voorthuizen zeer spoedig. Ook
dokter G. Mettrop uit Voorthuizen was
spoedig ter plaatse. Hij kon, toen de
slachtoffers uit de overblijfselen waren
bevrijd, slechts bij beiden den dood
constateeren.
Voorloopig zijn de lijken overge
bracht naar het lijkenhuisje te Voort
huizen.
De politie heeft de beide vrachtwa
gens in beslag genomen.
REDE VAN ALFRED ROSENBERG.
Wereld-bolsjewisme en Europa
tegenover elkaar.
Gisteravond heeft de leider van het Duit
sche buitenlandsch politiek bureau van de
N.S.D.A.P., Alfred Rosenberg, een rede ge
houden voor de vertegenwoordigers van de
buitenlandsche diplomatie en de pers. Hij
verklaarde o.m. dat Moskou door de demo
cratie de anti-bolsjewistische krachten uit
den weg wil ruimen om vrij baan te maken
voor het bolsjewisme. Niet proletariaat en
bourgeoisie, niet bolsjewisme en fascisme,
doch wereld-bolsjewisme en Europa staan
tegenover elkaar. Een verder doordringen
van het bolsjewisme zou het gevolg zijn
van den ondeelbaren collectieven vrede.
Eenige Europeesche staatslieden gelooven
eerlijk op deze wijze de wereld gerust
deze leuze scheinheilig toeëigende, een bond
stellen en zien in het bolsjewisme dat zich
genoot. De rede van Litwinof heeft wel ge
toond, dat het bolsjewisme allen tracht te
te
verzamelen tegen hen, welke het thuis heeft
vernietigd. Er is geen sprake geweest van
een collectieve vrede.
Verder sprak Rosenberg over de rede,
welke de communist, niet-Franschman
Thorez, op bevel van Litwinof heeft gehou
den. Spr. wil evenwel niet het Fransche
volk met Thorez verwisselen, Al'een wil hij
er nog op wijzen, dat nooit een nationaal-
socialistisch leider het Fransche staatshoofd
heeft aangetast, noch minister-president
Blum.
De rede van Thorez heeft in Duitschland
dan ook groote opwinding veroorzaakt. Het
doel was een toenadering tusschen Duitsch
land en Frankrijk te verhinderen. Hieruit
blijkt, dat het communisme geen vrede, ook
geen collectieven vrede, wil, doch vernieti
ging van alle staten, welke het nog niet on
der zijn juk heeft gebracht.
Rosenberg ontkende, dat Duitschland
Frankrijk wil vernietigen, het nationaal-
socialisme mengt zich niet in de binnen-
landsche aangelegen van een land. Duitsch
land weet evenwel, dat het niet alleen op de
wereld leeft en wil met de overige landen
in economische en cultureele betrekking
staan. Het ziet de vertwijfeling van de
wereld en vreeselijke burgeroorlogen. Het
hoort, dat het roode leger het leger der
wereld-revolutie is, het ziet Rusland zijn
militaire macht ontwikkelen en aanvals-
wegen aanleggen. Dan ziet het de steden,
dorpen en kerken van het oude eerwaardige
Europa en het wil deze beschermen tegen
de vernietiging, welke de kerken van Bar-
celona en het Alcazar van Toledo trof.
NIEUW SPIONNAGEPROCES IN
FINLAND.
Voor het gerecht te Wasa staan een Sov
jet-Russische reserve-officier, Krihoff en
een Finsch arbeider, Salmela, terecht, be
schuldigd van spionnage. Krihoff zou op
dracht hebben gehad de mogelijkheid van
landing voor parachute-troepen in Noord-
Finland te onderzoeken en hij zou boven
dien het telefoonnet in Noord-Finland heb
ben bestudeerd en strategische bruggen en
fabrieken hebben gefotografeerd. In ver
band hiermede wijst de pers op de geheim
zinnige nachtelijke vliegtochten van onbe
kende vliegtuigen, waarvan eenigen tijd ge
leden herhaaldelijk melding werd gemaakt.
13 DOODEN TE BOMBAÏ.
Bij de ongeregeldheden te Bombay zijn tot
nu toe 13 personen gedood en 140 gewond.
De toestand is meer gespannen geworden.
