IBIS-pijp
Mr. Koelma over: De ambtenaar in
den democratischen staat.
Koopt een
goede pijp!
fP>Ummland
tSSSJSS* v*n het V0"B
Een causerie van den gemeente-secretaris van
Alkmaar voor gemeente-accountants.
Op den tienden Accountantsdag
te Amsterdam.
Verkeersongelukken.
Door de radio is spr. voor het oproepen
van brand met den Commissaris verbon
den. Vannacht heeft spr. een slechten
nacht gehad, omdat de politie ieder half
uur automatisch alarm inschakelde. Spr.
hoorde verdachte geluiden uit dit huis en
dacht aan overtredingen van de Arbeids
wet en vroeg, hoe dit nu moet worden
aangebracht.
Onder gelach verzekerde spr., dat men
den Commissaris thans maar veel moet ver
geven.
Spr. herinnerde eraan, dat de Commis
saris, toen de brandweer haar gebouw kreeg,
er een beetje jaloersch op was, dat deze de
zaak voor elkander had. Spr. stelde hem
toen gerust, omdat hU wist, dat ook de po
litie een passende huisvesting zou krijgen.
Met het bereikte doel wenschte hij den
Commissaris van harte geluk, waarbij hij
zijn gelukwenschen van een bloemenhulde
vergezeld deed gaan.
De burgemeester dankt.
De burgemeester sprak tenslotte,
mede namens den Commissaris en het ge
meentebestuur, een woord van dank aan de
sprekers voor de zeer hartelijke woorden,
waarin hij meende een weerklank te heb
ben gevonden op de enthousiaste woorden,
door hem en den Commissaris bij de open
stelling van dit nieuwe gebouw geuit. Twee
mooie dingen zijn daardoor bereikt: In de
eerste plaats kwam een gebouw tot stand,
dat het stadsschoon verhoogde en waardoor
alle sprekers waren getroffen en in de
tweede plaats vond spr. in het gesprokene
een erkenning van de juiste wijze, waarop
de Commissaris van politie en het geheele
corps voor de gemeente Alkmaar den dienst
vervult.
Als hoofd van de politie bracht spr. ten
slotte het politiecorps oprechten dank voor
hetgeen het in de afgeloopen jaren heeft
gedaan, daarbij de beste wenschen uitspre
kende voor de toekomst.
Hiermede was de plechtigheid beëindigd.
Heden organiseerde de vereeniging van
gemeente-accountants haar tienden accoun
tantsdag te Amsterdam. De voorzitter, de
heer J. Meyer, opende de bijeenkomst met
leden en genoodigden welkom te heeten
inzonderheid Z. E. den minister van bin-
nenlandsche zaken, de vertegenwoordiger
van Z. E. den minister van financiën de
heer W. Waganaar, referendaris bij het de
partement en de vertegenwoordiger van het
gemeentebestuur van Amsterdam, de wet
houder Jac. Rustige.
Met het oog op het bijzonder karakter
van den dag bepaalde de voorzitter zich dit
jaar tot enkele opmerkingen over den alge-
meenen toestand.
De minister van binnenlandsche zaken,
mr. J. A. D e W i 1 d e, hield hierna een toe
spraak waarin hij erop weet, dat de ver
eeniging zich wijdt aan een taak, welke de
belangen van het staats- en gemeenschap
pelijk leven raakt, en wier volbrenging in
een gecompliceerde en gemechaniseerde sa
menleving met haar steeds in omvang toe
nemende overheidsbemoeiing van niet ge
noeg te waardeeren nuttigheid is. Spr. zei-
de, dat het werk der vereeniging zijn volle
belangstelling en sympathie bezit Het zou
ook met de verantwoordelijkheid, die een
minister van binnenlandsche zaken, draagt
ten aanzien van het binnenlandsch bestuur
niet te rijmen zijn, als het anders ware.
De minister sprak zijn waardeering er
over uit dat de vereeniging haar blikken
over een ruim veld laat gaan en zich niet
opsluit binnen specialiteits-begrippen.
Minister de Wilde
Ook het onderwerp dat heden in de mid
dagvergadering zal worden ingeleid, zal
blijkens de gepubliceerde stellingen aan
leiding kunnen geven tot een discussie
waarbij belangrijke en actueele vraagstuk
ken aan de orde komen.
Spr. verheugde zich in het initiatief dat
van de vereeniging uitgaat, en wenschte er
haar geluk mede, dat zij heden reeds haar
tienden accountantsdag mocht houden.
Daaruit blijkt toch, dat haar arbeid waar
deering heeft gevonden en dat zK haar le
vensvatbaarheid heeft bewezen.
Spr. besloot met den wensch, dat het re
sultaat van dien arbeid tot bevrediging van
de leden, tot welzijn van staat en gemeente,
tot versterking van de kracht van onze
Nederlandsche volksgemeenschap.
Mr. Koelma, gemeentesecretaris van
Alkmaar en buitengewoon lector aan de
handelshoogeschool te Rotterdam, hield ver
volgens een causerie over het onderwerp:
„De ambtenaar in den democratischen
staat".
Spr. ging de ontwikkeling na van de ver
houding van overheid en ambtenaar en wees
erop, dat het de gemeenten waren, die zijn
voorgegaan met het geven van algemeene
regelen omtrent de positie van de ambtena
ren, niettegenstaande Thorbecke reeds in
1848 de wenschelijkheid had bepleit van de
totstandkoming eener wettelijke regeling
omtrent de voorwaarden van aanstelling,
ontslag en pensionneering der burgelijke
ambtenaren. Spr. wees voorts op het baan
brekende proefschrift van Krabbe van 1883.
De behandeling van het vraagstuk van den
rechtstoestand in de vergadering der Ne
derlandsche juristenvereeniging van 1897 en
de actie van den bond tot verkrijging eencr
wettelijke regeling van den rechtstoestand
der burgerlijke ambtenaren. Vervolgens op
het bedrjjvenontwerp-Kuljper van 1903 en
de sedertdien tot stand gekomen wettelijke
regelingen. Spr. besprak in dit verband te
vens de doorwerking van het beginsel der
onafhankelijke administratieve rechtspraak
Na deze beschouwing behandelde spr. de
verhouding tusschen den ambtenaar en de
overheid, welk vraagstuk spr. in het bijzon-
Mr. Koelma
der betrekt op de verhoudingen in de ge
meenten. Spr. wees erop, dat de gemeente
wet niet doet vermoeden, in hoever 't amb
telijk element beteekenis heeft voor onze op
democratische beginselen opgebouwde plaat
selijke gemeenschappen.
Spr. herinnerde aan pogingen om het
ambtelijk element formeel te erkennen en
noemde in dit verband het bedrijVenont-
werp Kuijper en het rapport der staatscom-
missie-Oppenheim, alsmede het in 1931 in
de gemeentewet opgenomen art. 211, waar
intusschen niet over vaststelling van be-
leidsnormen gesproken wordt.
Spr. vestigde de aandacht op het dualis
me, waardoor de bestuurspractyk in de ge
meente wordt gekenmerkt. Een uiteenzet
ting volgde over de wijze, waarop elders do
verhouding van het vertegenwoordigend en
het ambtelijk element is geregeld, t.w. in de
Ver. Staten van Noord-Amerika, Engeland
en Frankrijk, waarbij sor. gelegenheid vond
te wijzen op de zeer uiteenloopende wijze,
waarop deze democratieën de positie en de
beteekenis van den ambtenaar hebben op
gevat. Spr. beriep zich daarbij o.a. op een
beschouwing van prof. Harold Laski in het
in 1938 verschenen Engelsche gedenkboek
over het gemeentewezen.
Mr. Koelma eindigde met te wijzen op de
omstandigheid, dat, gelijk alles wat over
heidsbeleid betreft, ook het vraagstuk van
de verhouding tusschen het gekozen- en het
beroepselement zeer sterk den invloed on
dervindt van nationale opvattingen. Het
gaat om het dragen der verantwoordelijk
heden. Bij ons zijn die ten volle toever
trouwd aan den gekozen vertegenwoordiger,
met wiens goede bedoelingen bij de bevor
dering van de belangen der plaatselijke ge
meenschap die van den amtbenaar parallel
loopen, al is de aard van zijn belangstelling
een andere. Het Nederlandsche volk kan
erop bogen, dat het hooge eischen stelt aan
het openbare bestuur. Het is de taak zoo
wel van den bestuurder als van den ambte
naar, de normen van het openbaar bestuur
dit hooge karakter te doen behouden.
Wanneer beiden zich ervan doordringen,
dat zij hetzelfde belang dienen, zal de syn
these worden gevonden die mogelijk maakt
bij de uit het democratisch bestel voort
vloeiende voortdurende wisseling van ge
zagsdragers het duurzaam goede voor de
gemeenschap te behouden.
De deelnemers aan den accountantsdag
begaven zich te twaalf uur naar het raad
huis waar zij door het gemeentebestuur
officieel werden ontvangen.
Rede van prof. Josephus Jitta.
In de middagvergadering hield prof. mr.
C. Josephus Jitta een lezing over: de orde
ning in het bedrijfsleven door de gemeente
besturen.
Spr. ving zijn rede aan met eenige alge
meene beschouwingen over het begrip or
dening. Hij noemde het een dwaasheid zich
in principe een tegenstander te noemen van
iedere ordening op economisch en sociaal
gebied. Het economische en sociale leven is
een ineenschakeling van pogingen tot or
dening, door de individuën, door de bedryfs-
genooten onder elkaar, door de Overheid
en door de beide laatste gezamenlijk.
Dat de crisis is ontstaan door te weinig
ordening, betwistte de spreker. In ieder ge
val is een van de beste middelen om verbe
tering te krijgen in den toestand, verminde
ring van de maatregelen tot ordening, die
op de handelspolitiek betrekking hebben.
Maar die poging zal internationaal onderno
men moeten worden.
Het is onvermijdelijk, dat de Overheid op
het gebied van de ordening een functie te
vervullen heeft Maar men geve er zich
rekenschap van, dat de Overheid niet in
staat is de geheele leiding van het econo
mische en sociale leven op zich te nemen.
De ordenende taak van de Overheid zal
zich in de eerste plaats moeten uitstrekken
tot het uitoefenen van een aantal diensten,
die beter door de Overheid, dan door parti
culieren kunnen worden ondernomen. Ove
rigens zal de taak van de Overheid zich
moeten beperken tot het afsnijden van mis
standen en tot het „prijzen" of „laken"
om twee termen van het oude waterstaats
recht met betrekking tot den schouw te ge
bruiken van hetgeen het particulier ini
tiatief op het gebied van de ordening heeft
tot stand gebracht. Typisch voor die functie
is de wet op de verbindendverklaring en de
onverbindendverklaring van ondernemers-
overeenkomsten en het aangekondigde wets
ontwerp, dat dezelfde onderwerpen zal re
gelen met betrekking tot de collectieve ar
beidsovereenkomsten
De ordenende taak van de gemeentelijke
overheid is dus drieledig:
1. Het uitoefenen van een aantal open
bare diensten;
2. Het afsnijden van misstanden door
strafverordeningen;
3. Het toezicht op het particuliere be
drijfsleven in den zin van „laken" en
„prijzen".
Sprekende over den vorm van het over
heidsbedrijf verklaarde de inleider in het
algemeen de voorkeur te geven aan een in
soepelenvorm georganiseerd overheidsbe
drijf boven een zoogenaamd gemengd be
drijf, al is dat laatste somtijds onmisbaar.
Het is wenschelijk in de Gemeentewet de
mogelijkheid te openen, dat zelfstandige
bestuurscommissies worden ingesteld, waar
in ook niet-leden van den gemeenteraad zit
ting hebben, zoodat men zich om dit doel te
bereiken niet behoeft te bedienen van door
de Overheid in het leven geroepen stichtin
gen, vereenigingen en naamlooze vennoot
schappen.
De spreker behandelde de functie van het
gemeentebestuur met betrekking tot de
stadsuitbreiding, het taxi-bedrijf en het bak
kersbedrijf. Sprekende over het wetsont
werp betreffende vestigingseischen met be
trekking tot den middenstand wees hij op
de mogelijkheid om eischen te stellen en te
controleeren met betrekking tot de vakbe
kwaamheid en de credietwaardigheid van
de ondernemers. Hij achtte die moeilijkhe
den onoverkomelijk, wanneer de gemeen
telijke overheid bovendien nog de behoefte
aan nieuwe ondernemingen moet gaan be-
oordeelen.
LOCOMOTIEF TE WOERDEN
GEDEMONTEERD.
Nachtelijke arbeid.
Na de mislukte pogingen om de te Woerden
ontspoorde locomotief als geheel te bergen
is gisteren de machine gedemonteerd. De
tender is losgevijzeld en de ketel is van het
chassis gescheiden en op'balken geplaatst.
Men verwacht, dat het moeilijkste oprui-
mingswerk vandaag gereed zal komen.
H. K. H. PRINSES JULIANA IN HET
STUDIO-THEATER.
Gistermorgen heeft prinses Juliana, ver
gezeld van haar hofdame, jonkvrouwe De
Brauw en het hoofdbestuur van het Roode
Kruis, naar het „Vad." meldt, een onoffi
cieel bezoek gebracht aan het Studio-Thea
ter in de Residentie, waar zij ontvangen
werd door de directeuren, de heeren Van
Santen.
Het gold een speciale voorstelling van de
film „The White Angel", die het leven van
Florence Nightingale uitbeeldt, de vrouw,
die zoo ontzaglijk veel heeft gedaan voor de
verbetering van de verpleging der gewonde
soldaten gedurende den Krim-oorlog.
Omstreeks één uur namen de aanwezige
hoofdbestuursleden afscheid van de Prinses,
nadat een korte bespreking plaats gevonden
had en aan de prinses namens de directie
van het theater een bouquet anjers aange
boden was, waarna de prinses met jonkvrou
we De Brauw en de heeren jhr. J. H. Röell
en mr. dr. F. W. Donker Curtius, resp. eerjte
onder-voorzitter en secretaris-generaal, zich
te voet naar het Noordeinde begaven.
Voor het theater bevonden zich een hon
derdtal menschen, die de prinses hartelijk
toejuichten. Onderweg waren er in tegen
stelling met vroeger slechts weinigen, die
het gezelschap volgden, welke door een en
kelen politie-agent gemakkelijk op een af
stand gehouden konden worden.
VERGIFTIGING TE SPEKHOLZERHEÏDE.
Verbetering in den toestand der
patiënten.
In den toestand van de vijf aan methyl
alcoholvergiftiging lijdende personen is
een verbetering te constateeren. Volgens
een mededeeling van dr. Willemse, ge
neesheer-directeur van het ziekenhuis,
kan op een herstel van allen, ook op dat
van Raemakers, worden gerekend. Nieu
we gevallen zijn niet meer waargeno
men en morgen is het de laatste dag,
waarop eventueele nieuwe gevallen kun
nen worden verwacht
Hedenmorgen heeft te Spekholzer-
heide de begrafenis plaats gehad van
Fischer en Lemmen. In de parochiekerk
werd voor ieder afzonderlijk een
requiemmis opgedragen. Maandag a.s.
zal de begrafenis van Schuur plaats heb
ber..
DE TREINEN VERTREKKEN TE
VROEG.
Wat is wettelijke tijd?
In „Spoor- en Tramwegen" vinden we
daarover de volgende uiteenzetting:
„Er zijn stationsklokken, die iedere
minuut verspringen, doch ook stations
klokken, die aan dit euvel niet onderhevig
zijn, slingeruurwerken dus. De laatste
worden gelijkgezet met het tijdsein, dat
Het maakt een groot verschil uit, wat voor pijp U rookt
Een goede pijp verdubbelt het rookgenot Zulk een pijp
is de IBlS-pijp, vervaardigd uit een uitgezochte, uitge
werkte, prima kwaliteit echt Bruyère wortelhout De
IBIS-pijp Is licht en rookt koel. De IBIS pijp is door
de N.V. Louis Dobbelmann speciaal in den handel ge
bracht met het doel den rookers van de alom bekende
IBIS SHAG de beste en meest geschikte pijp aan te
bieden tegen den laagst mogelijken prijs,
Brlar de Luxe 1.- Briar Extra I 0.50
Te Alkmaar verkrijgbaar bijFirma Fram Rempt, Schoirterwtraa» 9;
Firma J. Hoogvont, LuHIk-Oudorp 43Firma P. Blaauw Zn., Rits*,
voort A 371 Firma J. J. K. Crum, Marktstraat boak Achterstraat;
Firma F. Meelis, Klein Nleuwlend 16, hoek KwerenpadFirma P. Har-
log Jan.. Scharloo E 18; Slgarenmag. Hartland, Nleuwesloot 97;
Wed. B. Jansen v. d. Linden, Heul 22; Firma J. Goudsblom, Zilver-
straat 3; Firma J. N. Smit, Laat 136; Firma D. Ottlnk, Dijk C 1;
Firma A Beers, Laat 177; Firma J. G. Scheepmaker, Lengestraat 103;
Firma G. Geus, Megdalenenstreat B 14Firma P. Sasburg, Heerenstr. 7.
dagelijks op de spoorwegtelegraaf aange
geven wordt en dienen als „moeder"-
klokken voor de verspringende. Nu is mijn
bezwaar, dat dit spoorwegtijdsein 28 sec.
vroeger gegeven wordt, dan dat hetwelk
door de Nederlandsche Seintoestellen-
fabriek op de radio te 8.15 uur, 15.15 uur,
19.15 uur en 23.15 uur gegeven wordt.
Iedereen in ons land, behalve de N. S- en
de P. T. T., baseert zich op dit laatste tijd
sein, dat door het Koninklijk Nederlandsch
Meteorologisch Instituut gecontroleerd
wordt Er zijn dus twee verschillende
tijden in ons land. waarvan de gebruikers
beweren, dat het de wettelijke tijd is. (Zie
reisgids N.S.)
Gaat men nu de oorzaak van dit verschil
opsporen, dan blijkt, dat het Koninklijk
Besluit van 7 November 1908 (St.bl. 336),
dat het gebruik van den wettelijken tijd
regelt, slechts spreekt van den middelbaren
tijd van Amsterdam, doch in die gemeente
geen getrianguleerd punt aangeeft. De
Sterrenwacht neemt nu als basis den
Westertoren van Amsterdam (12 uur Wes-
tertorentyd 11 uur 40 m. 27.» sec.
Greenwichtijd) en de Spoorwegen, zoo
mede de P.T.T. die het gemakkelijker
vinden „hun" tijd precies 20 minuten met
dien van Greenwich en 40 minuten met
dien van Berlijn te laten verschillen,
nemen als basis een meridiaan, die wel is
waar over Amsterdam, doch niet over den
Westertoren aldaar loopt, maar Oostelijk
daarvan (11 uur 40 m. Greenwich tijd
12 u. Spoorweg- en P.T.T.-tijd)".
Het gevolg van dezen toestand is dus,
dat de stationsklokken alle 28 sec. voor-
loopen (de verspringende electrische klok
ken verspringen dus ook 28 sec. vroeger
dan een verspringende electrische klok in
de stad), zoodat dus ook alle treinen in
ons land 28 sec. te vroeg vertrekken. 28
seconden, bijna een halve minuut, is niet
veel maar toch te veel voor een klein land.
UITZENDING VAN NIEUWE
AMBTENAREN NAAR INDIE.
Weer zeven indologen en een in
genieur; er wachten echter nog een
kleine 100.
Hoewel voor uitzending naar Indië van af
gestudeerde indologen in het tweede half
jaar 1936, twaalf candidaten waren aange
wezen, heeft de Indische regeering aan den
minister van koloniën om uitzending van
nog zeven indologen gevraagd, waardoor het
totaal voor het tweede halfjaar op negentien
is gebracht. v
Verder is uitzending gevraagd van een
mijningenieur.
Aan dit bericht, dat wy ontleenen aan de
Java Bode kunnen wy nog toevoegen, dat
op 1 Januari 1937 er nog een kleine 100 af
gestudeerde indologen op uitzending wach-
ten. Precies is het niet te zeggen, aangezien
er van tyd tot tyd nog candidaten afstu
deer en.
In het algemeen kan men zeggen, dat de
jongelui voorloopig nog ongeveer twee jaar
op plaatsing moeten wachten na afloop van
hun studie.
VERSCHEURENDE DIEREN.
Ten nadeele van den landbouwer V. te
Schinnen heeft een hond in de wei nabij de
hoeve Terborg 32 kippen doodgebeten. De
eigenaar van de hond is niet opgespoord.
STAND DER RIJKSMIDDELEN.
Aan het in de Staatscourant opgenomen
overzicht van den stand der Rijksmiddelen
tnoofdsom en opcenten) op ultimo Sep
tember van het dienstjaar 1938 is het vol
gende ontleend: directe belastingen.
Bedrag van de raming 113.100.000.—-,
kohieren voor den dienst 1936 zuiver be
drag 88.918.188,32, zuiver bedrag der ko
hieren voor den vorigen dienst tot en met
Overige middelen:
1/12 der raming 30.960.416,67, op
brengst over Sept. 1936 31.926.038,83
opbrengst over Sept. 1935 30.017.190 58
opbrengst over de eerste negen maanden'
van 1936 J 267.518.567,39, opbrengst over
de eerste negen maanden van 1935
273.620.473,17.
UIT HET VERKEERDE FLESCHJI
GEDRONKEN.
Kind overledsa.
Te Amersfoort heeft het 2-jarige dochter
tje van V. in de Gerrit van Stellingwerf,
straat gedronken uit een fleschje met ver
giftige vloeistof. Het kind is aan de gevolgen
overleden. De politie heeft op het ljjkje,
voor nader onderzoek, beslag gelegd.
MUZIEK IN GELUIDSFILMS.
Proces over auteursrecht
Zooals bekend, wordt reeds eenige jarst
tusschen het bureau voor rnuziekauteun-
recht „Buma" en den NederlandsdMi
Bioscoopbond geprocedeerd over de mag
of een bioscoop-exploitant voor de opvoe
ring van een geluidsfilm al dan niet mu-
ziekauteursrecht verschuldigd is.
Een der procedures vond haar oorsprong
in de beslaglegging op de recette in het
Rembrandt-theater te Amsterdam, tsn
tijde dat daar vertoond werd de Duitscht
Ufa-film „Savoy Hotel 217", voor welke
film de componist Gronistay de muziek
had gecomponeerd.
De president van de rechtbank te Am
sterdam had op 30 April j.L in kort geding
de op last van Buma gelegde beslagen
opgeheven en het aanvankelijk gegeven
verlof tot het leggen van die beslagen
ingetrokken. Buma had tegen dit vonnis
van den president van de rechtbank appel
aangeteekend en Vrijdag werd in deze
zaak voor de civiele kamer van het
gerechtshof te Amsterdam geplait door mr.
J. Heintz. voor het „Buma" optredend, en
door mr. Karaten, raadsman van den Ned.
bioscoopbond, optredende voor de Ufa.
Het hof zal later arrest wijzen.
AANRIJDING MET DOODELÜI
GEVOLG.
Gistermiddag om twee uur ls op ha»
kruispunt van den Baarloscheweg en den
nieuwen weg Venlo-Eindhoven, ter hoogte
van café Linssen de 65-jarige motorfietinJ-
der P. Gielen, slager te Baarlo, in botsing
gekomen met een vrachtauto van de Bitu-
menmaatschappij. De heer Gielen kreeg een
ernstige schedelbasisfractuur en werd on
middellijk naar het r. k. ziekenhuis te Venlo
overgebracht, waar hy een half uur
aankomst is overleden. j.
Uit het onderzoek naar de schuldvraag
is gebleken, dat de chauffeur van de vracht
auto verzuimd had, het motorrijwiel, dat van
rechts kwam, den voorrang te verleenen.
De wagen is in beslag genomen.
KNAAPJE OVERREDEN-
Hedenmorgen te 8 uur is het 7-jan»
zoontje van den landbouwer Mathysse» »j
Princenhage op den weg van PrincenhM"
naar Rijsbergen, toen het den weg
oversteken, door een motorrijder overrede»
en gedood.
Olimlaohj*
&0-
Een gevaarlijk concurrent.
