DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Mislukte Rexisten-betooging te Brussel. Opstandelingen probeeren de hoofdstad te isoleeren. Ho 252 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 26 October 1936 138e Jaargang De leider Degrelle gearresteerd. Een onrustige Zondag. De Spaansche revolutie Madrid mobiliseert alle beschikbare krachten. Toeslag verwerkte melk. ALKMAA COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS FER GEWONE ADVERTENTIENs Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Het is Zondag, niettegenstaande de enorme actie, welke door de Rexisten gevoerd was geworden, niet tot een marsch naar Brussel gekomen en even min heeft er op eenig particulier terrein een betooging plaats gevonden. Dat wil niet zeggen, dat de dag kalm voorbij gegaan is! Verre van dat, maar wij bedoelen hiermee te zeggen, dat de plannen der Rexisten vrijwel geheel mislukt zijn. Er heerschte Zondagmorgen in de Belgi sche hoofdstad een eenigszins opgewonden stemming. Politie-agenten en gendarmen stonden op alle kruispunten opgesteld en voornamelijk waren zij aanwezig in de Kart- huizerstraat, waar het hoofdkwartier der Rexisten gevestigd is. In dat gebouw was men den geheelen nacht nog bezig geweest om maatregelen te treffen voor de betooging, maar aangezien dat binnenshuis gebeurde, bleef het vrij rustig. Naarmate het uur verstreek, werd het drukker in de stad. De oud-strijders in uni form verzamelden zich, om des ochtends om 11 uur voor den koning te defileeren en dat bracht vanzelfsprekend heel wat menschen op de been. Toen de stoet was samenge steld, trok de optocht van het Palace du Pa lais naar den Congreszuil voorbij den ko ning. Dit défilé, dat onder stroomenden re gen plaats vond, was na een half uur afge- loopen. De Rexisten langs den weg. Zooals men weet had de leider van de Rex-beweging zijn aanhangers uitgenoodigd zich langs den weg te scharen om de oud- strijders toe te juichen. Vele Rexisten had den aan dezen oproep gevolg gegeven. Toen het défilé was afgeloopen, trokken de Rexis ten naar de binnenstad onder het roepen van hun leuzen. Degrelle had zich intusschen opgesteld voor een venster van een huis op de Place Sint Gudule, met de bedoeling met behulp van een luidspreker het woord tot de betoogers te richten. De politie raakte slaags met de betoogers en de leider van de Rexisten in der. se naat, graat Degrunne, werd gearres teerd. Politie en gendarmerie dreven de betooging krachtig uiteen. Meer arrestaties. Dat was het begin van het krachtdadig optreden der politie. Er was echter reden voor, want in den namiddag werd het on rustig in de binnenstad. Doorloopend moest da politie de menigte uiteendrijven en velen, die niet gehoorzaamden, werden gearres teerd. Steeds drukker werd het op de boule vards tusschen de Beurs en de Place De- brouckere. De Rexisten stonden langs den Weg en floten en riepen hun leuzen. Hun tegenstanders deden hetzelfde en de politie verbood te blijven staan. Bereden gendar men dreven hun rijdieren tot op het trot toir, De Rexisten gingen uiteen, doch later kwamen zij weer samen. Dit ging zoo eenige malen en tenslotte ontstond hierdoor een nerveuse stemming. Omstreeks vier uur mengden zich politie ke tegenstanders onder de Rexisten en de gebalde vuist werd opgestoken tegen de ge strekte hand. Op den kreet „Rex zal over winnen", werd geantwoord: „Fascisten naar Berlijn". Bijna raakte beide groepen slaags en onmiddellijk werd de politie actief. De stemming werd meer gespannen en reeds begon men van kleinere gevechten te spreken. Degrelle gearresteerd. Toen het défilé van de oud-strijders was afgeloopen, trokken de Rexisten over de boulevards naar het centrum der stad, on der 't roepen van den kreet: „Rex zal over winnen". Socialisten en communisten hiel den tegenbetoogingen en riepen hun leuzen, doch het kwam niet tot handtastelijkheden. Het duel bleef geheel mondeling. Op de Place Saint Gudule verscheen Degrelle voor een venster en wilde zijn aanhangers toespreken. Bij het verlaten van dit huis werd hij gearresteerd. Hij werd naar het hoofdbureau van politie gebracht Na zijn arrestatie had een betooging plaats bij de Beurs, de politie dreef de betoogers uiteen en arresteerde een veertigtal personen. Graaf De Grunne en Knaepen wer den gearresteerd omdat zij weigerden Degrelle gevolg te geven aan het bevel van de politie door te loopen. Degrelle glimlachte. Voor zijn arrestatie op de Place Saint Gu dule sprak Leon Degrelle slechts enkele woorden. Hij spoorde aan tot kalmte, deed een aanval op de regeering en herhaalde zijn hoop. Hij sloot zijn rede met den uit roep: „Leve de koning". Hij moest haastig zijn rede beëindigen, want de politie begon reeds het plein te ont ruimen. Politiemannen wachtten Degrelle op, toen hij het huis verliet, dat hem tot spreekgestoelte had gediend, en met een glimlach op de lippen liet hij zich wegvoe- ïen. Reeds een half uur was het onrustig ge weest op het plein door jonge Rex-leden, die uit de kerk kwamen. Tenslotte werd het plein door de politie en bereden gendarmen schoongeveegd. Men verwachtte in den mid dag herhaling van de demonstraties. Om streeks een uur was het onrustig in de om geving van de Beurs, doch met kracht maan den politie en gendarmerie tot doorloopen aan. Verscheidene personen werden gear resteerd. Beschuldiging tegen Degrelle nog niet bekend. Op het hoofdkwartier van de Rexisten werd medegedeld, dat Degrelle naar het pa leis van justitie werd gevoerd en in staat van beschuldiging was gesteld. Men wist evenwel nog niet waarvan hij wordt be schuldigd. Vandaag zouden de Rexisten een manifest publiceeren, waarin wordt geprotesteerd te gen de arrestatie van den leider en waarin wordt bevestigd, dat de Rexisten de wet zul len blijven eerbiedigen. Slechts enkele arrestaties gehandhaafd. In het geheel werden omstreeks 250 ar restaties verricht, doch slechts twee daarvan werden gehandhaafd, behalve die van de leiders. Er is slechts een gewonde, een so cialistisch arbeider, die tijdens de eenige ta melijk ernstige botsing, waartoe het giste ren tusschen betoogers en tegen-betoogers is gekomen, door een revolverschot werd ge troffen. Eenige politie-beambten liepen stokslagen op, terwy'1 eenige betoogers tikken met den gummiknuppel kregen. Nog twee Rexistische leiders gear resteerd. Om tien uur gisteravond was het rustig op de boulevards in de binnenstad. De ordedienst hield zich veel meer op den achtergrond. Men meldde, dat het nog eenigszins ru moerig was in de buurt van het hoofdkwar tier der Rexisten. Gistermiddag werilen de Rexistische afge vaardigden Sin die en Leruite gearresteerd. Degrelle ca in vrijheid gesteld. Om één uur vanacht werden Degrelle, de leider der Rexisten, en diens politieke vrien den in vrijheid gesteld. AAN RUSLAND OPHELDERING VERZOCH r. Het resultaat van de Zaterdag door de opstandelingen gevoerde actie en voornamelijk van de cavalerie van kolonel Monasterio, wat, dat Madrid van elke spoorwegverbinding met het Oosten verstoken werd. De hoofdstad beschikt slechts over één verkeersweg naar Valencia, welke loopt via Tarancon. Generaal Valera leidde zelf de manoeuvre. Na zware gevechten werden de doelstellingen om 5 uur des avonds bereikt. Het op treden van de tanks en van de cava lerie was gesteund door artillerie en luchtmacht. Sinds drie dagen heeft men van het optreden der regeerings- vliegtuigen niets meer bemerkt. De gisteren door de rechtervleugel van het leger van generaal Varela gevoerde actie is een aanvulling op die in het begin van de week, welke uitliep op de inne ming van Illescas. Hiermede zou het lot van Madrid bin nen een dag kunnen zijn beslist. Generaal Mola is te Illescas aangeko men, om hierover met generaal Varela te onderhandelen. Aranjuez is niet aange vallen. Het is namelijk op een rots gele gen en daardoor gemakkelijk te verdedi gen. De inneming van deze stad zou groo te offers vereischt hebben, welke de op standelingen zich willen besparen. Zij gaven er derhalve de voorkeur aan Noor delijker te blijven en alle verbindingen met Madrid af te snijden. De artillerie der regeering heeft groote activiteit ont plooid. De tanks der opstandelingen wer den in de uitgestrekte Madrileensche vlakte met volledig succes ter ondersteu ning van de cavalerie gebruikt. De situatie te Madrid; de troepen der opstandelingen zjjn nabij. De opstandelingen zijn dicht bij Ma drid, maar de bevolking schijnt zich er niet bovenmatig ongerust om te maken. Dj bladen hebben gemeld, dat binnenkort gelukkige veranderingen zullen komen en me i heeft daar nu vertrouwen in. Als antwoord op een door de regeering en de vakvereenigingen op hen gedaan beroep hebben duizenden burgers hun Zondag doorgebracht met het aanleggen van loopgraven rondom de hoofdstad. Overigens hebben andere burgers hun Zondag besteed met de behandeling van het geweer en schietoefeningen, waarbij het onderricht werd gegeven door kader van het leger. In het begin van den middag heeft men in de binnenstad met fermen stap en voorafgegaan door tamboers en hoorn blazers 20.000 jongelieden zien marchee- ren die terugkeerden van een oefening. Algemeene mobilisatie. Alle organisaties van arbeiders mobili- seeren thans haar leden om dezen ter be schikking te stellen van de regeering. Op deze wijze geschiedt een soort algemeene mobilisatie. De algemeene unie van Arbeiders, wel ke de socialistische en communistische werklieden omvat, heeft een keuze ge maakt tusschen haar leden om een ieder de plaats te geven, welke hem toekomt. Zij, die werkelijke leidershoedanighe- den hebben, zijn aan de regeering voorge steld als legercommissarissen. De krach tigste en meest geschikte mannen tus schen 18 en 45 jaar zullen bij het strijdend gedeelte worden geplaatst. De overigen zullen aan de versterkingen werken of in de achterhoede dienst doen. Zij die nim- m~ een militaire opleiding genoten, moe ten nu dagelijks militaire oefeningen doen na afloop van hun werktijd. Alle vakver eenigingen hebben nachtwachten inge steld om eventueel direct de noodige maatregelen te kunnen nemen. Men is van meening, dat wanneer de re geering een beroep op de vakvereenigin gen zou doen, deze binnen enkele uren 40.000 tot 50.000 man op de been zouden kunnen brengen. Luchtalarm te Madrid. Om half vijf Zondagmiddag werden mitrailleurs en stukken luchtafweerge schut in stelling gebracht. Vliegtuigen der opstandelingen verschenen opnieuw in de wolken, welke boven de hoofdstad hin gen. Enkele toestellen werden op zeer groote hoogte waargenomen. In verband met de bedekte lucht weet men evenwel niet hoeveel het er waren. Eenige bewoners der stad verzekerden, dat zij reeds Zondagochtend een kleine vliegtuiggroep boven de voorsteden van Madrid heeft waargenomen. Om vijf uur werd het alarm opgeheven. Radio Sevilla heeft medegedeeld, dat de luchtmacht van Franco langen tijd boven Madrid gevlogen heeft en twee ballons captifs vernield heeft. Alle te Madrid be schikbare verdedigers zouden reeds naar de voorste linies gebracht zijn. Val van Escorial aanstaande. Generaal Queipo de Lliano heeft bekend gemaakt, dat de opstandelingen-troepen zijn aangekomen te Lebena, ten noorden van Aranjuez. Na het geleverde gevecht troffen de opstandelingen jonge meisjes onder de gevangenen aan. Zij verklaarden door de anarchisten te zijn gedwongen naar het front te vertrekken en stelden zich thans onder bescherming der opstan delingen. Van het centraal front wordt gemeld, dat de opstandelingen voor het Escoriaal staan, waarvan de val aan staande is. Radio la Coruna meldt, dat een eskader vliegtuigen boven Madrid verscheen, toen leden der volksmilitie op de Puerta Del Sola defileerden. Er ontstond een onbe schrijflijke paniek en de miliciens zochten haastig een veilig heenkomen in de onder- aardsche schuilplaatsen. Strijd op twee fronten. De militaire operaties zijn thans beperkt tot twee fronten: ten eerste het front voor Madrid, waar de opstandelingen trachten op te rukken over een frontbreedte van 50 K.M. en op sommige punten, zooals te Naval Carnero, zyn zij tot 35 K.M. van de hoofdstad op gerukt. Ten tweede het front in Asturië met als onmiddellijk doel de bezetting van Gijon. Oviedo wordt hier gebruikt als basis voor de opstandelingen, die trachten door te dringen naar Gijon, Trubia en het mijn centrum Mieres. In den strijd om Madrid trachten de re- geeringstroepen door te breken bij het Escorial, terwijl de opstandelingen bij Naval Carnero oprukken. Het radiostation van de opstandelingen, Jerez de la Frontera deelde mede, dat gis teren 48 bombardementsvliegtuigen en 32 jagers van de opstandelingen boven Ma drid hebben gevlogen en pamfletten uit wierpen, waarin de bevolking werd aan gespoord zich over te geven, teneinde een vernietiging van de stad te voorkomen. Aan het Guadalajara-front trachtten de regeeringstroepen San Cristobal, dat gis teren door de opstandelingen werd bezet, te hernemen, doch zij werden met verlie zen afgeslagen. Kunstschatten uit het Escoriaal naar Madrid. Talrijke kunstvoorwerpen uit het kloos ter van het Escoriaal zijn naar Madrid overgebracht als beschermingsmaatregel tegen het oorlogsrisico. De schatten wor den onder bescherming gesteld van de commissie van artistieke eigendommen welke onlangs is ingesteld. De werkzaamheden der niet-inmengings- commissie. Beschuldigingen vanwege Brit- sche delegatie. De essentieele schendingen der neutraliteit, welke door de Britsche delegatie zijn opgesomd in de niet- inmengingscommissie zijn de vol gende: Het Russische stoomschip „Tari Bolshe- vik" zou te Carthagena op 15 October 18 vliegtuigen, 15 lichte tanks en meer dan 300 kisten bommen en andere munitie hebben ontscheept. Het Spaansche stoomschip „Campeche" zou ongeveer 14 dagen geleden te Car thagena een zeker aantal stukken loop- graafgeschut, geweren en munietie van Russischen oorsprong hebben ontscheept. Het Russische stoomschip „Grusche- chev" zou op 19 October te Alicante 85 militaire vrachtwagens van Russische origine hebben aangevoerd. Op 7 October zouden drie Italiaansche vliegtuigen op Palma de Majorca zijn ont scheept en een Italiaansch schip zou er dienzelfden dag kisten wapens en munitie hebben gelost. Van haar zijde stelt de Britsche regee ring thans een onderzoek in naar het doen en laten van het Britsche schip „Bram- hill", dat van Antwerpen naar Barcelona oorlogsmateriaal zou hebben overge bracht. De „Sunday Times" meent voorts te ge- looven, dat het door Groot-Britannië en andere mogendheden ingestelde onderzoek geen enkel bewijs heeft geleverd, dat Por tugal de niet-inmengingscommissie na zijn toetreding zou hebben geschonden. Opheldering van Russische regeering gevraagd. In de bijeenkomst van het sub-comité der niet-inmengingscommissie heeft men geprobeerd den hachelijken toestand, De minister van landbouw en vis- scherjj heeft bij de verlaging van den toeslag over de tot zuivel- en melkpro ducten verwerkte melk, ingegaan op 17 Mei j.1. medegedeeld, dat overwogen zou worden dezen toeslag in de winter maanden weder op een hooger peil te brengen, om ook door middel daarvan het verschil tusschen den zomerprijs en den winterprijs der melk te accontu- eeren. Van bevoegde zijde vernemen wij, dat thans besloten is, dezen toeslag met ingang van 1 November a.s. te verhoo- gen van 2 cent tot 2.40 cent per Kg. melk met een vetgehalte van 3.2 ontstaan door de nota der regeering van Sovjet-Rusland, op te heldren. Onder den krachtigen druk der overige leden van het sub-comité heeft Maisky op zich genomen zijn regeering meer bijzon derheden te vragen op haar tot lord Ply- mouth gerichte nota. De specifieke vraag voor de commissie is, aldus meent men, of Rusland zich nog gebonden acht door de niet-inmengings- overeenkomst op denzelfden voet als de overige partijen. graageschut, geweren en munitie van de lord Plymouth, wat hem betreft niet de beteekenis van den brief te begrijpen. Grandi hield staande, dat Rusland in zijn brief zelf had beslist dat andere lan den het pact hadden geschonden, zonder de beslissing der commissie af te wach ten, hetgeen in overeenstemming zou zijn geweest met de procedure, welke door alle gedelegeerden is goedgekeurd. Russen zouden beschikking over Fransche havens hebben ge vraagd. De Russen zouden voor hun oorlogs- en handelsvloot de vrije beschikking hebben gevraagd over de Fransche havens. De Fransche minister van buitenlandsche zaken beschouwt dit verzoek evenwel als onaanvaardbaar, aangezien het Fransch- Sovjet Russisch pact op geen enkele wijze in deze aangelegenheid zou voorzien. Het antwoord van Portugal aan de non-interventie-commissie. De Echo de Paris meldt: Het antwoord van Portugal aan de non-interventie-com- missie, dat binnenkort door deze commissie zal worden bestudeerd, is een lang docu ment, onderverdeeld in twee gedeelten. In het eerste deel wordt de beschuldiging van de Sovjet-Russische delegatie ontkend; in het tweede deel wordt de Sovjet Unie zelf beschuldigd de neutraliteit in Spanje niet in acht te hebben genomen. De Portugeesche regeering merkt op, dat zjj alleen antwoordt op de Russische be schuldigingen „uit hoogachting voor de in ternationale commissie". De ontkenning gaat punt voor punt de beschuldigingen na en is vergezeld van een lijst van buitenlandsche firma's welke Portugal mitrailleurs lever den. Deze wapens hebben het land niet meer verlaten. Vervolgens zegt de Portugeesche regee ring, dat de burgeroorlog in Spanje het ge volg is van den invloed der Sovjet-Unie in de binnenlandsche kwesties van het land. Het document maakt melding van een ver gadering van de derde internationale te Moskou in Februari j.1., waarin een plan tot Sovjetiseering van het Iberisch schiereiland tot in bijzonderheden werd uitgewerkt. Dan wordt geconstateerd, dat in Maart 1936 Sovjet-Russische agigatoren te Barce lona zijn aangekomen, terwijl groote hoe veelheden wapenen en munitie aan boord van Sovjet-schepen werden aangevoerd. Hierna wordt de Sovjet-Russische ambas sadeur te Madrid, Rosemberg, beschuldigd de regeering volkomen te overheerschen, zelfs zou hij zitting hebben in den minister raad. De Sovjets zouden ook de opperste leiding hebben in de militaire operaties, ter wijl in September j.L vijf Sovjet-officieren te Barcelona zouden zijn aangekomen. Tenslotte wordt nog verklaard, dat mo menteel het Russische schip „Heba" en het Mexicaansche schip „Jalisco" te Alicante groote hoeveelheden Russisch oorlogsmate- rieel ontschepen. DE INTELLIGENTIE VAN JAPANNERS. Dr. Kanisji Tanaka, professor in de psy chologie aan de universiteit van Tokio, ver klaart het bewijs te kunnen leveren, dat de Japanners de grootste intelligentie bezitten van de Oostersche volken en mede de groot ste ter wereld. De professor heeft daartoe metingen ver richt bij 35.628 personen, waartoe behoor den in Japan, China, Koréa, Mandsjoerije en Formosa wonende Japanners, Koreanen, Chineezen, bewoners van Mandsjoekwo en Formosa. Hy verklaart, dat de Japanners een intel ligentie-index hebben van 49, vergeleken met de Koreanen 39 en de Mandsjoes 37.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1