t
8
8
Strijd om een Gemeente-Telefoon.
Steun aan Inheemsche behoeftigen.
I
8
8
i
8
8
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 31 OCTOBER 1936
Veertig jaar geleden nam de gemeente den dienst
van de Bell-Telefoon-mij over.
Een Amsterdamsen jubileum.
o©©©© JladiopcoQtamma
Onderhoud met Mevrouw de Jonge, de echtgenoote
van den Oud-Landvoogd.
(Van onzen R.-redacteur).
Veertig jaar geleden, in den nacht
van 31 October op 1 November 1896,
werd in een gebouw aan de Spuistraat
te Amsterdam de gemeentelijke tele
foondienst in gebruik gesteld. Met
1700 abonné's werd de grondslag
gelegd voor een bedrijf, dat thans met
37.000 aansluitingen een van de voor
naamste gemeentelijke diensten is. De
toenmalige wethouder mr. M. W. E.
Treub hield vóór de in gebruikne
ming een korte toespraak en klokslag
middernacht werd de dienst aange
vangen. De herdenking van deze voor
Amsterdam zoo belangrijke gebeurte
nis geschiedt met een tentoonstelling
en een receptie; zij verdienst ook
zoowel om hetgeen er aan vooraf ging
als om haar consequenties buiten
de hoofdstad belangstelling.
Mr. Treub.
Het vraagstuk van particuliere of pu
blieke exploitatie van monopolistische be
drijven was in de jaren omstreeks 1895
zeer actueel. Reeds was de Duinwaterlei
ding maatschappij door de gemeente Am
sterdam overgenomen, maar dat was,
omdat deze concessionaris niet in staat j
was aan de verplichtingen te voldoen.
Principieel werd deze aangelegenheid
evenwel, toen de concessie van de Bell
Telephoon maatschappij afliep. Deze on
derneming had, vier jaren nadat de Ame
rikaan Bell de telefoon had uitgevonden,
voor het tijdperk van 1 November 1880 tot
1 November 1895 in Amsterdam concessie
gekregen voor de practische toepassing
van de nieuwe uitvinding. De eerste hoofd
stedelijke telefooncentrale werd op 1 Juni
1881 in dienst gesteld op een zolder van
het gebouw van de Groote Club, aanvan
kelijk met 49 aangeslotenen. Toen de ter-
wijn der concessie was afgeloopen, moest
over de verlenging ervan worden beslist.
Particulier of overheid.
In die dagen werd over het voor en tegen
van gemeentelijke exploitatie lang en
breed gediscussieerd. De overheid won
het van het particuliere bedrijf en langen
t«d is dit standpunt als onaanvechtbaar
beschouwd. Het is wel merkwaardig, dat
thans in sommige kringen de kwestie op
nieuw ter sprake komt en zelfs in veler
beoordeeling de schaal ten gunste van de
Particuliere exploitatie doorslaat.
Treub, wiens naam ten eeuwigen dage
aan de totstandkoming van Amsterdam-
sche overheidsbedrijven verbonden zal
blijven, heeft zelf een soortgelijke ontwik
keling doorgemaakt. Als wethouder in de
laatste jaren van de vorige eeuw was hij
een geharnast kampvechter ten gunste
van gemeentelijke exploitatie. Waterlei
ding, telefoon en gasfabriek zijn alle in
zijn tijd en men kan gerust zeggen, door
zijn toedoen door de gemeente overgeno
men. In de laatste jaren van zijn leven
had hij evenwel vooral oog voor de scha
duwzijden, die aan een dergelijke exploi
tatie zijn verbonden.
Wanneer deze bedrijven door particu
lieren werden beheerd, hebben zij van de
overheid concessie noodig. Omdat steeds
van den openbaren weg gebruik moet
worden gemaakt. Daar een gezonde con
currentie met het daaraan verbonden
streven naar lage prijzen bij zulke mono
polistische bedrijven is uitgesloten, pleegt
de overheid aan deze concessie voorwaar
den in het belang van de gebruikers te
verbinden. Dit kan steeds aanleiding geven
tot geharrewar en bovendien kunnen nim
mer voldoende waarborgen ter bescher
ming van het publiek worden verkregen.
Deze laatste overweging geeft vooral den
doorslag ten gunste van overheiasexploi-
tatie. Als schaduwzijden worden meestal
gezien de invloed van de politiek op het
zuiver zakelijke beheer en de ondeskun
digheid van een lichaam als de gemeente
raad, die voor moeilijke problemen an
gesteld worden, gepaard gaande met een
weinig soepele werkwijze. Het Z,S- Se
mengde bedrijf heeft aan deze overwegin
gen zijn opkomst ie danken.
Onverkwikkelijke strijd.
In zijn „Herinneringen en Overpeinzin
gen" geeft Treub een levendig beeld van
de totstandkoming van het Amsterdam-
sche gemeentelijke telefoonbedrijf, dat op
1 November 1896 den dienst van de Bell
Telefoon maatschappij overnam. Hij, als
naast betrokkene, kon ons daar het beste
over inlichten en we vinden bij hem een
uitvoerig verhaald van den onverkwikke-
1ken strijd, die met den concessionaris
gevoerd werd. Er was met de Bell Tele
foon maatschappij overeen gekomen, dat
deze nog gedurende een jaar na 1 Novem
ber 1895 de exploitatie van de telefoon in
de stad zou houden, maar als de gemeente
zelf wilde gaan expoiteeren, moest haar
net in een jaar klaar zijn, anders zou een
belangrijke schadeloosstelling moeten
worden betaald.
Er was de maatschappij alles aan gele
gen, dat de gemeente niet op tijd met haar
eigen net gereed zou zijn. Anderzijds de
den zich in den gemeenteraad ook na
het besluit tot oprichting van een eigen
bedrijf politieke invloeden gelden, die
het wethouder Treub lastig maakten, zoo
dat deze terecht van een „Commissie van
tegenstand" in plaats van een van bijstand
kon spreken. Er werd echter krachtig
doorgewerkt, tot groot verdriet van de
directie der telefoonmaatschappij. Het
nieuwe net bestond uit ondergrondsche
kabels, die op verschillende punten geleid
werden naar hooge palen, van waaruit de
verbindingen werden gemaakt.
Herhaaldelijk kwam het nu voor, dat de
pas aangelegde draden in den nacht ble
ken doorgesneden te zijn. Het sterkste
stukje haalde de telefoonmaatschappij wel
uit, toen een bundel draden, die over een
grachtje was gespannen, tot twee maal toe
werd vernield. Dat geschiedde eenvoudig
weg door een bootje met een onzinnig
hooge maat, aan welks top een groot mes
was bevestigd, met een vaartje door het
water te trekken. Toenmaals was daar
niets tegen te doen. Met de plagerijen was
het echter spoedig afgeloopen, toen op een
dak een werkman by het moedwillig
doorknippen van een geleiding werd be
trapt, die bekende te zijn aangezet door de
directie der telefoonmaatschappij.
Op tijd gereed
Deze strijd had evenwel het voordeel
dat het geheele gemeentelij-ke personeel
van hoog tot laag het als een eerezaak
begon te beschouwen, om op tijd gereed
te zijn. Met koortsachtigen ijver werd ge
werkt onder leiding van den directeur, den
heer J. W. Theunissen. En... het lukte!
Evenals dit jaar viel 1 November in
1896 op een Zondag. In den avond
van 30 October kwamen in de nieuw
ingerichte centrale de wethouder met
den directeur en zijn personeel bijeen
en niet zonder voldoening kon mr,
Treub constateeren, dat men, ondanks
de veelzijdige tegenwerking, den
dienst op het vastgestelde tijdstip kon
aanvangen. Klokslog 12 in den nacht
konden de nieuwe gemeente-ambte
naren, die voorheen als telefonisten
bij de Boel in dienst waren geweest,
hun werk beginnen.
Dat was een mooi succes. En met dat
succes is het steeds crescendo gegaan,
want gestadig heeft de dienst zich sedert
dien uitgebreid. De handcentrale werd
half-automatisch en ten slotte geheel au
tomatisch en thans neemt de gemeente
lijke telefoondienst van de hoofdstad een
voorname plaats in onder soortgelijke be
drijven. Steeds is er winst gemaakt, van
daar dat men in Amsterdam weinig voelt
voor het plan der regeering tot naasting
door het rijk. Maar voor het zoover is,
viert de dienst eerst nog dit jubileum. De
tentoonstelling, die Maandag door den
minister van binnenlandsche zaken wordt
geopend, geeft van dezen groei een helder
beeld. We zullen daar weldra nog het een
en ander van vertellen.
In den laatsten tijd verschenen in Ne
derland, in de pers, eenige berichten over
het A. s. i. b., het Algemeen Steunfonds
voor Inheemsche Behoeftigen, de organi
satie, welke ten doel heeft de grootste
nooden onder de Inlandsche bevolking te
lenigen. Een instelling, waarvan tot voor
zeer korten tijd de ziel is geweest mevr.
A. C. de Jonge geboren Baronesse van
Wassenaer, de echtgenoote van den pas
afgetreden Gouverneur-Generaal van Ne-
derlandsch-Indië.
Wij hebben een dezer dagen het voor
recht gehad, een zeer langdurig gesprek
met mevr. de Jonge te mogen hebben in
het hotel „De Twee Steden" te 's Graven-
hage, waar zij verblijf houdt, nu de Oud-
Landvoogd in een der Rotterdamsche
ziekenhuizen, na een zware operatie,
wordt verpleegd.
Wetende, dat het A. s. i. b. als het ware
het „troetelkind" van mevr. de Jonge is,
duurde het uiteraard niet lang, of het ge
sprek kwam op dit onderwerp.
U heeft dit maatschappelijk werk
waarschijnlijk noode verlaten?, zoo luidde
onzé eerste vraag.
Inderdaad! Het heeft altijd mijn
volle sympathie gehad. Ik heb er hard
voor gewerkt, niettegenstaande het feit,
dat ik bij mijn plannen, verleden jaar,
van meer dan een zijde werd gewaar
schuwd, om er toch vooral niet mee te
beginnen! Het zou een tegenvaller wor
den, een fiasco, dat men mij wilde bespa
ren. Zelfs uit den kring van mijn aller
naaste omgeving gingen waarschuwende
stemmen op, om het na te laten. Ik heb
dit niet gedaan, ik heb 't doorgezet, en
ik kan thans terugzien op een groot suc
ces, dat mijn helpers en ik behaald heb
ben. Ondanks zekere tegenwerking, die
er in den beginne, zij het niet in groote
mate, wel eens bestaan heeft. Er waren
tallooze moeilijkheden, maar die zijn er
nu toch eenmaal om ze te overwinnen?
Ik hoef mevr. de Jonge niets meer te
vragen: deze vrouwe, die reeds vele jaren
een open oog had, als het gold armoede en
ellende te lenigen, deze Landsvrouwe, die
zich in de harten van héél Indië en in
t bizonder van de Inlandsche bevolking
een eereplaats heeft veroverd, die geheel
en al is opgegaan in dit werk van welda
digheid en barmhartigheid, deze vrouw
heeft daar in Indië iets achter gelaten, dat
haar lief was. ,,'k Heb met allen aan
drang zoo zegt zij, „aan mijn opvolgster,
mevr. van Starkenborgh, verzocht, mijn
werk te willen voortzetten. Ik sprak haar
maar een half uur, want U weet, toen de
nieuwe Gouverneur-Generaal aankwam,
repatrieerden wij denzelfden dag. Maar in
dat half uur heb ik de belangen van het
A. s. i. b. warm bij haar aanbevolen, en
ik hoop hartelijk, dat ook zij van groote
liefde en belangstelling daarvoor zal blijk
geven!"
„Zoudt U mij niet eens willen vertellen,
hoe U tot de instelling van het A.s.i.b. ge
komen is? Helaas moet ik U verklaren,
dat het overgroote deel van het Neder-
landsche volk er betrekkelijk weinig van
weet."
„Zeker wil ik dit heel graag doen, maar
en hier reikte mevrouw de Jonge met
het Juli-nummer van een tijdschrift
Pedoman Isterl —"boven den titel waar
van gedrukt staat: „Mevrouw de Jonge-
nummer". Ik blader het een enkele oogen-
blikken door: er zyn bijdragen in de Ne-
derlandschp taal en in het Maleisch afge
drukt.
„Neemt U 't maar mee", zegt mijn gast-
vrouwe. „Mogelijk kunt U het bij uw ar
tikel nog gebruiken. Er staan zooveel
vriendelijke woorden over me in, dat ik er
bijna verlegen van word!"
Is er reden, dat mevrouw de Jonge
dat wordt? Néén, want als er één lands
vrouwe in den Archipel is geweest, die
aanspraak op dankbaarheid kon maken,
dan is zij het wel. Men had mij uit Indië
reeds veel van haar werk geschreven
maar nu ik „Pedoman Isteri" gelezen heb,
nu blijkt dat wel zeer treffend.
„Dat de nooden daar in Indië groot wa
ren en nóg zyn bij de Inlandsche bevol
king", zoo gaat mevrouw de Jonge ver
der, „U weet het. Maar het ware, zooals
wij dat weten, och, ik geloof, dat men
daarmee hier in Nederland niet zoo be
kend is. Door het feit, dat de bevolking
zich móést aanpassen de harde nood
zaak dwong er wel toe werd wel eens
een grens overschreden, welke de bevol
king maar heel heel moeilijk dragen kon.
De ellende in de dessa ze *s soms zoo
ontzaggelijk groot! Als 't mogelijk was,
werd er een onderzoek ingesteld en dan
werd geholpen. Doch dit waren dan de
allerergste gevallen. Bij mij vestigde zich
echter de overtuiging, dat er een georga
niseerde hulp móést komen. Want tot
goed begrip diene, dat men in Indië niet
op gelijke wijze de overheidshulp kent als
in Holland. Er moest dus een groote or
ganisatie komen, met een particulier ka
rakter en hoofdzakelijk particuliere giften
Bijdragen van alle bewoners.
Op myn voorstel is toen een centraal
comité gevormd, waarin zitting namen de
echtgenooten van de gouverneurs van
Java met daaronder provinciale, residen
tie- en regentschapscomité's.
„En is het geld er gekomen?" vraag ik.
ja d.w.z. voor den allereersten nood
waren wij geholpen. In den beginne liepen
de giften een beetje traag, maar toen men
eenmaal zag, dat het „ging", toen kregen
we giften van Europeanen, maar ook van
de inlanders; centen en halve centen van
hen, die het haast niet missen konden. Zoo
als U bekend zal zijn, verstrekt het Gou
vernement rijst, als het noodig is. Maar
met rijst alléén zijn de menschen niet ge
holpen; er moet meer zijn, en aan dat meer
dere heeft het „A. s. i. b." hen in tal van
gevallen kunnen helpen. Er wordt echter
nog zoo veel geleden onder die bevolking
van zestig millioen
Allerwegen heeft men mij in Indië ge
steund bij myn werk. En het is met héél
groote dankbaarheid, dat ik hieraan terug
denk. Zoo wordt in 1937 in Indië een A.
i. b.-postzegel uitgegeven, waarvan de
meerdere opbrengst 't comité ten goede zal
komen. De sigarettenfabriek van Mac Gil-
lavry te Solo staat tien procent aan A. s.
i. b. van de opbrengst van bizondere „a. s
i. b."-sigareretten, om U slechts een paar
gevaken te noemen. Mijn gastvrouw biedt
Zondag 1 November.
HILVERSUM, 301 M. (8.55—12.—
en 5.-6VARA, de VPRO van
88.en de AVRO van 12.5.—
en 8.—12.— uur). 8.55 Gr.pl. 9.—
Sportnieuws, tuinbouwpr. 9.20 „De
opvoeding in het gezin van een
socialistisch vrijdenker", causerie.
9.35 Gr.pl. 10.15 Zoölogische cause
rie. 10.30 VARA-orkest 11.15 „Van
Staat en Maatschappij", causerie.
11.30 Verv. orkestconcert. 12.Or
gelconcert. 12.10 Omroeporkest en
Krontjongliedjes. 1.30 Boekbespr.
2-Reportage „Nederland—Noor
wegen". In de pauze: zwemrepor-
tage. 4.Dansmuziek. 4.45 ANP-
sportnieuws., gr.pl. 5.— Orgelspel.
5.55 Sportnieuws. 6.50-jarig be-
staan Vereen. „Tot Steun". 6.30
Gr.pl. 7.Wydingsdienst. 8.
ANP-ber., mededeelingen. 8.15
Omroeporkest en solist. 9— Radio-
tooneel. 9.25 Zang en piano. 9.55
Radio-journaal. 10.10 Renova-kwin-
tet. 11.ANP-ber. 11.10 Dansmu
ziek. 11.30—12.— Gr.pl.
HILVERSUM, 1875 M. (8.30—9.30,
12.15—5.— en 7.45—11.30 KRO, de
NCRV van 9.3012.15 en 5.-7.45
uur). 8.30 Morgenwijding. 9.30 Ge
wijde muziek (gr.pl.) 9.50 Geref.
kerkdienst. Hierna orgelspel. 12.15
KRO-orkest. 1.„De kerkelijke
eenheid door het geestelijk lied,
causerie. 1.20 KRO-orkest. 2.Vra
genuur. 2.30 KRO-Symph.-orkest
mmv. solist. 3.20 Gr.pl. 3.40 Verv.
concert. 4.— Ziekenlof. 4.55 Sport
nieuws. 5.Chr. Dameskoor „Looft
den Heer" mmv. solist. 5.30 Gewij
de muziek (gr.pl.) 5.50 Ned. Herv.
Kerkdienst. Hierna gewijde muziek
(gr.pl.) 7.45 Sportnieuws. 7.50 Cau
serie: Allerzielen. 3.10 ANP-ber.,
mededeelingen. 8.20 Literair-muzi-
kaal progr. 9.20 Gr.pl. 9.30 Voordr.
9.50 Gr.pL 10.Concert mmv. solis
ten, KRO-koor en -orkest. 10.30
ANP-ber. 10.35 Gr.pl. 10.40 Epiloog.
11.11.30 Esperanto-causerie.
DROITWICH, 1500 M. 12.50 BBC-
Variété-orkest mmv. solisten. 1.50
Fred Hartley's kwintet mmv. solist
2.20 Tuinbouwpr. 2.40 BBC-Har-
monie-orkest. 3.20 Gr.pl. 4.„What
is the church for", interview. 4.20
BBC-zangers. 4.50 Muzikale cau
serie. 5.05 Fluit-recitaL 5.20 Relig.
causerie. 5.40 BBC-orkest. 6.35 Ac-
tueele causerie. 6.50 Zang-recitaL
7.20 Radio-tooneel. 8.15 Kerkdienst.
9.05 Liefdadigheidsoproep. 9.10 Ber.
9.25 Het Londensch Palladium-
orkest 10.30 Voordr. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS, 1648 M. 7.20 en 8.20
en 12.05 Gr.pL 12.35 Orkestconcert
3.20 Porée-orkest. 7.50 Zang. 8.20
Cello-recital. 9.05 Radio-tooneeL
11.0512.35 Orkestcorcert.
KEULEN, 456 M. 5.20 Havencon
cert. 7.35 Omroeptrio en soliste. 9.20
Gr.pL 10.50 Orkestconcert. 11.30
Militair concert. 12.35 Populair
concert. 1.20 Omroepkwintet. 2.30
Düsseldorfsche Madrigaalvereen.
3.20 Gevar. programma. 7.20 Om
roeporkest. 9.5011.20 Dansmuziek.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
9.25 en 10.20 Gr.pL 11.05 Zang. 11.35
Klein-orkest. 12.20 Zang en piano.
12.50 Omroeporkest. 1.30 Salon
orkest. 1.502.20 Orgelconcert. 2.35
Dansmuziek. 3.35 J. Schnyders'
orkest. 4.20 Gr.pL 5.20 Dansmuziek.
6.20 Salon-orkest. 7.20 Zang. 8.20
Nat. orkest. 9.05 Radiotooneel. 9.35
Omroeporkest. 10.3012.20 Gr.pL
484 M.: 9.20 Gr.pL 10.20 Plechtige
Hoogmis. 11.50 en 12.20 Gr.pL 12.50
Salon-orkest. 1.30 Omroeporkest.
1.50 Gr.pL 2.20—2.35 en 2.50 J.
Schnyders' orkest. 3.20 Gr.pL 4.20
Kamermuziek. 5.30 Orgelconcert.
6.35 Gr.pl. 6.50 Piano-recital. 8.20
Omroeporkest. 9.20 Toespraak. 9.35
Nat. orkest. 10.30 Gr.pL 11.20—12.20
Gramofoonplaten.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.20 Populair concert uit Hamburg.
9.20 Ber. 9.50 Trio-concert. 10.05
Weerber. 10.2012.15 Dansmuziek.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Keulen 8.359.05, Brus
sel Fr. 9.05—9.20, Normandië 9.20—
10.50, Keulen 10.50—12.20 Brussel
Fr. 12.20—13.20, Brussel VI. 13.20—
13.50, Brussel Fr. 13.50—14.20, Lu
xemburg 14.20—15.20, Parijs Radio
15.20—19.20, Leipzig 19.20—21.20,
Paris P. P. 21.2021.50, Beromün-
ster 21.50—22.20, Brussel VI. 22.20—
22.30, Brussel Fr. 22.3C—24.—
Lijn 4: Brussel VI. 8.30—12.05,
Parijs Radio 12.05—12.50, Droitwich
12.5016,Keulen 16.—17.20,
Lond. Reg. 17.2020.15, Droitwich
20.1521.05, Luxemburg 21.05—
21.25, Droitwich 21.2522.30, Ber
lijn 22.3024.
Maandag 2 November.
HILVERSUM, 301 M. (Alg. progr.
AVRO). 8.Gr.pL 10.Morgen
wijding, gr.pL 10.30 Hofstad-strijk
kwartet. 11.30 Voordr. 12.Ensem
ble J. Cantor en gr.pl. 1.30 Omroep
orkest 3.05 Gr.pL 4.05 Piano-reci
tal. 4.30 Disco-causerie. 5.30 De
Palladians. 6.30 Dansmuziek. 7.—
Viool en piano. 7.45 De tropische
sfeer, causerie. 8.ANP-ber., me
dedeelingen. 8.10 Revue progr. 9.—
Vlaamsche voordr. 9.30 Omroepor
kest en solist 10.30 Gr.pL 11.—
ANP-ber. 11.10 Dansmuziek. 11.30
12.Orgelconcert.
HILVERSUM, 1875 M. (NCRV-
uitz.) 8.Schriftlezing. 8.159.30
Gr.pL 10.30 Morgendienst. 11.
Chr. Lectuur. 11.3012.en 12.15
Gr.pL 12.30 Stichtsch Salonorkest
2.Voor de scholen. 2.35 Gr.pl. 3.
Wenken v. d. keuken. 3.30—3.45
Gr.pl. 4.Bijbellezing. 5.— Orgel
spel. 6.Gr.pL 6.30 Vragenuur.
7.— Ber. 7.15 Vragenuur. 7.45 Rep.
8.ANP-ber. 8.15 Arnhemsche Or-
kestvereen. en solist. 9.05 Voor
jonge menschen. 9.35 Verv. concert
(10.05 Ber. ANP). 10.35—11.30 Gr.
pi. Hierna Schriftlezing.
DROITWICH, 1500 M. 11.05 Orgel
spel. 11.35—11.50 en 12.05 Gr.pl.
12.20 Bijbellezing. 12.45 BBC-Nor-
thern-Ireland-orkest en solist. 1.35
2.20 Orgelconcert. 3.203.55 Gr.
pi. 4.20 Viool en piano. 4.50 Gr.pL
5.20 Biologische causerie. 5.35 Het
Walker-Octet en solist. 6.20 Ber.
6.40 Voor de boeren. 7.BBC-
orkest en soliste. 7.40 Gevar. progr.
8.20 „Occupations and Professions",
causerie. 8.50 Vocale duetten. 9.20
Ber. 9.40 Causerie over de Ameri-
kaansche presidentsverkiezing. 9.55
Radio-tooneeL 10.55 Vioolduetten.
11.35 Verkiezingsuitslagen. 11.50
Dansmuziek. 12.2012.35 Verkie
zingsuitslagen.
RADIO PARIS, 1648 M. 7.20 en 8.20
Gr.pL 11.20 Orkestconcert. 12.35
Orgelconcert. 1.05 Verv. orkestcon
cert. 2.50 Gr.pL 3.20 Fluit en piano.
4.20 en 5.50 Orkestconcert 8.20
Harpsextet. 9.05 Kwartet, zang en
voordracht. 11.0512.35 Orkestcon
cert
KEULEN, 456 M. 5.50 en 11.20 Or
kestconcert. 12.35 Neders. Symph.-
orkest. 1.35 Omroepschrammel-
ensemble. 4.20 Gr.pL 5.20 Omroep
orkest Wendling-kwartet en solis
ten. 7.30 Weekoverz. 8.30 't Prisca-
kwartet. 9.45 Literair-muzikaal pro
gramma. 10.2011.20 Orkestcon
cert.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 Gr.pL 12.50 Klein-orkest. 1.30
Omroeporkest. 1.502.20 Gr.pL 5.20
Omroeporkest. 6.50 en 7.20 Gr.pL
8.25 Kleinorkest. 10.30—11.20 Gr.pL
484 M.: 12.20 Gr.pL 12.50 Omroep
orkest. 1.30 Klein-orkest. 1.502.20
Gr.pL 5.20 Kamermuziek. 6.35 Gr.
pi. 7.05 Zang. 8.20 Radio-tooneel
met muziek. In de pauze gr.pl. 10.40
1120 Balletmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Herdenkingsprogr. 8.30 Mili
tair concert. 9.20 Ber. 9.50 Piano
recital. 10.05 Weerber. 10.2011.20
Populair programma.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Parijs R. 8.059.05, Keu
len 9.059.20, D.sender 9.209.50,
Keulen 9.5010.Normandië
10.11.20, Radio Danmark 11.20
12.20, Brussel VI. 12.20—14.25, Lu
xemburg 14.2514.50, Parijs R.
14.5015.20, Droitwich 15.2016.10,
Parijs R. 16.1017.20, Brussel Fr.
17.20—18.20, Lond. Reg. 18.20—19.20
Beromünster 19.2020.05, Berlijn
20.0521.20, Boedapest 21.2021.40
en Ween en 21.4024.
Lijn 4: Brussel VI. 8.9.20, Nor
mandië 9.2010.35, Droitwich 10.35
—12.05, Lond. Reg. 12.05—17.35,
Droitwich 17.3518.20, Brussel Fr.
18.2019.Droitwich 19.20.20,
Lond. Reg. 20.2020.50, Droitwich
20.5021.55, Berlijn 21.5522.55 en
Droitwich 22.5524.
er mij een aan; ze worden gelukkig veel in
Indië gerookt, voegt zij er aan toe.
En nu zit ik in Holland. Ik voel, dat men
daar in Indië wéét, dat ik het werk in Hol
land zal voortzetten, 't Is eigenlijk, om het
zoo maar eens te noemen, een eereplicht,
eere-schuld van me jegens Indië. Ik zou het
hier graag willen voortzetten, maar ik weet
ook. dat er in Holland veel armoede en el
lende geleden wordt. Maar toch? Zou het
niet mogelijk zijn, dat Holland „iets aan
Indië afstond?" Gelooft u mij, juist het mo-
reele effect, dat een dergelijk gebaar zou
maken, is van zoo'n groote waarde.
Ik kijk mevrouw de Jonge eens aan.
„Heeft U al plannen?"
Och, wat zal ik U zeggen? Plannen en
plannen is twee. Ja en neen. Ik wacht
eigenlijk op de terugkomst, in December
van den secretaris van A. s. i. b.-rit meester
de Stoppelaar, den adjudant van mijn man,
dien den militairen dienst verlaat. Met
hem en met andere Nederlanders wil ik
trachten, in Holland geld bijeen te zamelen.
Als ik denk aan de vele menschen die hier
wonen, die Indië van nabij gekend hebben,
die er door allerlei banden meer verbonden
zyn, dan geloof ik zoo, dat men hier ook
nog wel wat bereiken kan.
Deze vrouw met een nimmer-falend op
timisme, wil niet pessimistisch zijn. Ik ge
loof, dat zy het ook niet behoeft te zijn!
Mevrouw de Jonge heeft mij van haar
plannen een en ander meegedeeld. Voor-
loopig verkeeren deze nog „in staat van
voorbereiding" publicatie ervan zou dus
ietwat ontijdig wezen. Maar dit kan ik wel
zeggen: er wordt hard gewerkt, om in Ne
derland ook tot „tastbare resultaten" voor
het A. s. i. b. te geraken.
Als iedere Nederlander binnenkort slechts
één halve cent zou geven, dan maakt dit
