DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De strijd om Madrid in een kardinaal stadium. 138e Jaargang De Spaansche revolutie Hevige bombardementen op de stad. Vandaag de val verwacht? Oude vrouw te Eindhoven van haar geld beroofd. Een soortgelijk geval als in Schiedam. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS FER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho 265 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 10 November 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 't Zou gistermiddag nog slechts een kwestie van enkele uren zijn en Madrid was in handen der opstandelingen. In- tusschen zijn die enkele uren vele uren geworden en nog steeds heeft Franco de Spaansche hoofdstad niet in bezit kunnen nemen. Wijst dat op sterkeren weerstand, dan waarop de opstandelingen gerekend hadden? Wij gelooven dat niet, want uit de verschillende berichten blijkt duidelijk, dat Franco over een zeer groote overmacht beschikt. Waarschijnlijk liggen de redenen dus ergens anders! Een burgeroorlog is de meest-mensch- onteerende oorlog, wordt vaak beweerd. En met recht, want een burgeroorlog gaat steeds tusschen twee partijen van één land, tusschen menschen, die elkaar misschien wel kennen, die misschien wel eens buren ge weest zijn. En die alleen maar een onver klaarbare politieke of andere haat jegens elkaar koesteren. Maar die tenslotte vech ten voor één land, voor hun eigen land. Zoo is het ook in Spanje. Spanjaarden vechten tegen elkaar, verbitterd en vol haat Maar ze vechten ook in eigen land en de bombardementen vernielen gebouwen, dor pen, zelfs steden, die beide partijen wel licht liever zouden sparen. En zoo bekijken wfl ook den strijd om Madrid. Wanneer Franco zijn zware artillerievuur met alle energie zou inzetten, zou de stad waar schijnlijk zeer spoedig vallen. Maar welk een verwoesting zou worden aangericht en hoeveel vrouwen en kinderen zouden daar bij om het leven komen! Franco zit met deze moeilijkheid: hij kan snel winnen, als hij vergeet, ook Spanjaard te zijn. Hü wil echter de stad zelf sparen. En de regeeringstroepen, dit volkomen be grijpende, dreigen met het vernielen van historische gebouwen, dreigen met een alge- heele vernieling. De groote vraag is thans daarom ook niet' zou Franco Madrid veroveren? maar wel: hoe zal Franco de stad in handen krijgen: grootendeels vernield of vrijwel ongeha vend? De opstandelingen vorderen. Intusschen vorderen de opstandelingen voortdurend. De troepen van generaal Valera zijn volgens berichten van recht- sche zijde reeds aanmerkelijk gevorderd en het centrum van Madrid zou reeds in hun bezit zijn. Verder zouden de stellingen aan den rechteroever van de Manzanares versterkt zijn en het station, het ziekenhuis en de universiteit in handen der opstande lingen zijn. Zes troepenafdeelingen zouden verder naar het hartje der stad oprukken, zoodat de val der stad nog slechts een kwestie van enkele uren zou zijn. De berichtgever van Havas te Madrid maakt van dit alles geen melding. Hij be richt, dat de strijd in de buitenwijken van Madrid onafgebroken voortduurt en dat de miliciens van het Volksfront hun stellingen aldaar hebben weten te handhaven. Uit Madrid wordt voortdurend materiaal ter versterking aangevoerd en de bevolking staat de regeeringstroepen met de grootste koelbloedigheid bij. In de stad zelf vervul len de vrouwen de posten van de mannen, die naar de fronten vertrokken zijn. In de metro worden de passagiers thans door vrouwelijke conducteurs bediend. De bombardementen zijn vrijwel niet van de lucht. Gistermorgen om acht uur gingen reeds de alarmsirenes en terstond stegen een tiental vliegtuigen der regeering op, om de wacht te houden in het wolkenloos- blauwe uitspansel, dat zich gisteren boven Madrid koepelde. Dit heeft echter niet kun nen verhinderen, dat een escadrille vijan delijke vliegtuigen bommen heeft geworpen In de straten van Madrid. Van slachtoffers maakt de correspondent van Havas echter geen melding, maar beschrijft, hoe de mili ciens van de achterhoede in de stad op uit stekende wijze de orde weten te handhaven en der bevolking duidelijk weet te maken, niet midden overstraat te loopen, doch dicht langs de muren van de huizen. De zware artillerie der rechtsche troepen zet eveneens het bombardement voort. Een granaat is op het ministerie van oorlog terecht gekomen en het park Casa de Campo is thans even eens in handen der rechtsche troepen geval len. Gistermiddag om drie uur kwamen de vijandelijke vliegtuigen weer boven de stad cirkelden en wierpen een twintigtal bom men boven Salamanca. Thans heeft de bevolking instructies ont vangen, om, wanneer de rechtsche troepen Madrid binnentrekken, hun huizen tot ves tingen te maken en van daaruit den bloe- digen strijd tegen Mooren en legioensolda ten voort te zetten. Grijsaards, vrouwen en kinderen, allen moeten dan het hunne er toe bijdragen, Madrid tegen den vijand te verdedigen. Op alle hoeken van de straten, in alle kwartieren moeten barricades wor- dwen opgericht; flesschen met brandende benzine moeten naar de binnenrukkende tanks en geblindeerde auto's worden ge worpen Bericht wordt verder, dat kolonel Castel- jon, een der aanvoerders der rechtsche troe pen, ernstig is gewond. Een verslaggever vertelt. Een der vertegenwoordigers van Havas heeft zich in den namiddag naar het dichtst nabij Madrid in de nabijheid van Caraban- chel Alto gelegen front kunnen begeven en eenigen tijd kunnen doorbrengen te mid den van de hoofdstad. „Vanaf een heuvel konden wij", zoo ver klaart hij, „met behulp van een verrekijker nauwkeurig dit deel van het front van Ma drid ter breedte van ongeveer dertig kilo meter waarnemen. Het loopt van Pozuelo ten N. W. van Madrid naar Villa, verder ten Z. O. van de hoofdstad over Caraban- chel. Onderbroken klinkt het gefluit van kogels en granaten. Verschillende keeren moeten wij ons plat ter Aarde werpen. De voor ons liggende dorpjes Leganes, Alcoron, Pozuelo en Hum- bra verdwijnen in wolken rook. 'Het bom bardement door de opstandelingen is hevig. Acht vliegtuigen der regeeringstroepen vliegen over ons heen en bombardeeren de loopgraven der legionairs en regulares. Hevige ontploffingen worden gehoord. Aarde en steenen vliegen door de lucht. De verdedigende regeeringstroepen uiten juich kreten. Gedurende enkele seconde heersent diepe stilte. Dan weerklinkt het oorverdoo- vend lawaai opnieuw. De mitrailleurs en kanonnen der regeeringstroepen versprei den hun spervuur. De opstandelingen be antwoorden dit en de granaten vallen in de onmiddellijke nabijheid en werpen aard kluiten op. „Ook de hoofdstad werd niet gespaard", zoo vertelt de vertegenwoordiger van Ha vas verder. Tijdens onze terugtocht zagen wij hier en daar rookzuilen, met name in de nabijheid van het nationale paleis. Ongeveer drie uur in den middag toen wij midden in Madrid waren, verscheen een escadrille vliegtuigen der opstandelingen. Kanonnen en mitrailleurs en zelf revolvers openden het vuur op de toestellen, die hun bommen lieten vallen. Een oogenblik heerschte groote verwarring. De menschen vluchten in hun huizen. Zes jachtvliegtui gen der regeeringstroepen vallen de vijan delijke toestellen aan. Een daarvan werd getroffen en valt in het zuiden der stad neer, zonder schade aan te richten. De bei de bestuurders werden daarbij gedood. Nog steeds vallen de granaten op de stad, met name in de Calla de Alcala, niet ver van het ministerie van oorlog. Verschillende straten in de omgeving daarvan zijn voor het verkeer gesloten. De sector van Calanbanchel, aldus gaat de vertegenwoordiger verder, wordt vooral be dreigd. De regeeringstroepen bieden weer stand aan het offensief de opstandelingen, die er, dank zij de vele tanks die hun in fanterie beschermen, in geslaagd waren op te trekken. Tengevolge van een tegenaanval der re geeringstroepen, moesten zij zich echter te rugtrekken tot achter hun eerste stellingen. Te acht uur in den avond was de alge- meene indruk, dat de opstandelingen hun doel niet bereikt hadden. Communiqué van het ministerie van oorlog. Het ministerie van oorlog liet gisteravond het volgende communiqué omroepen: In den sector van Somosierra heeft onze artillerie drie uur lang de vijandelijke stel lingen gebombardeerd. Onze troepen hand haven zich in haar stellingen. Te Gasa de Campo duurden de aanvallen der opstande lingen voort, zij werden echter afgeslagen In de omgeving van Villa Verde hebben de regeeringstroepen de opstandelingen aange vallen ondanks het bombardement door de luchtmacht der opstandelingen, behouden onze troepen al haar stellingen. De opstan delingen vallen Madrid aan met alle mid delen waarover zij beschikken. De regee ringstroepen handhaven zich in haar stellin gen en werden door het opperbevel geluk- gewenscht met de in den loop van den dag door haar bereikte resultaten. Radiorede van Queipo de Llano. In een rede voor de radio verklaarde ge neraal Queipo de Llano gisteravond, dat de rechtsche troepen Madrid nog niet zijn bin nengedrongen, omdat het oogenblik hier voor nog niet was gekomen. Volgens de mededeelingen van den generaal bezetten de opstandelingen thans alle bruggen over de Manzanares en hun front strekt zich uit vanaf de fontein San Antonio tot aan de brug Segovia en de voorstad Osera. Spreker voegde hieraan toe, dat de co lonne der opstandelingen in het centrum den vijand aanzienlijke verliezen heeft toe gebracht en een 150-tal gevangenen heeft gemaakt, de linker-colonne nam 200 tegen standers gevangen en deed 125 aanhangers der regeering sneuvelen en de rechter- colonne zuivert het terrein grondig. Verder deelde vannacht 1 uur de radio club van Teneriffe mede, dat generaal Valera zijn opmarsch in Madrid voortzet. De tanks van de opstandelingen zijn de Calle de Toledo binnengedrongen en bereikten de Paseo Imprial. In het noordwesten zijn de tuinen van het Koninklijk paleis, het Noorder-station, de Universiteitswijk en de Landbouwschool door de opstandelingen bezet. Luchtbombardementen. De correspondent van Havas bij het hoofdkwartier der opstandelingen deelt mede, dat gisteren vijf bombardements vliegtuigen van de rechtschen boven Madrid hebben gevlogen, vooral boven de omgeving van de gasfabriek. Hier werden 15 lucht- torpedo's omlaag geworpen en in de omge ving van de fabriek ontstonden hevige branden. Men gelooft dat ook de gasfabriek is getroffen. Verder wordt gemeld, dat de artillerie der opstandelingen het Noorder- statfion heeft vernield. De regeeringstroepen, die op het Casa del Campo verschanst liggen, zijn thans omsin geld, men.gelooft, d*J zij het niet lang meer zullen kunnen houden. Hun stellingen wor den door de luchtmacht der opstandelingen gebombardeerd. Dit bombardement beperkt zich evenwel tot zekere strategische pun ten. Ondertusschen trachten de tank-afdeelin- gen den weg voor de infanterie te openen Op een van de eerste loopgraven in de Toledo-wijk werd bij het verschijnen van de tanks de witte vlag geheschen. De opmarsch van de rechtsche troepen geschiedt met de grootste voorzichtigheid aangezien het commando vreest, dat op vele plaatsen in de buitenwijken mijnen zijn ge legd. Spaansche zaakgelastigde uit Berlijn gevlucht. De Spaansche zaakgelastigde te Berlijn Jose Rovina Armengol, is te Parijs aangeko men. Hij verklaarde, dat hij Berlijn heeft verlaten omdat de veiligheidsgaranties, welke gewoonlijk aan een diplomatiek ver tegenwoordiger van een buitenlandsche mogendheid worden verleend, niet langer verzekerd waren. Hij toonde met verschei dene incidenten aan, dat zijn woorden juist waren. Vervolgens deelde hij mede, dat de Spaansche vice-consul te Hamburg, George Teil, door de Duitsche politie was gearres teerd. Armengol wist niet waar Teil geble ven is. In overeenstemming met den Spaan sche ambassadeur en het ministerie van buitenlandsche zaken begaf Teil zich per vliegtuig van Berlijn naar Amsterdam. Het toestel zou geen enkele tusschenlanding ma ken, toch daalde het te Hannover en hier werd Teil door de Gestapo gearresteerd. Alle stappen van Armengool bij het minis terie om de in vrijheidstelling van Teil te verkrijgen, bleven vruchteloos. HET VERGAAN VAN HET DUITSCHE VRACHTSCHIP „IRIS". Schip en bemanning van 39 kop pen als verloren beschouwd. Men vreest dat de 39 leden van de bemanning van het Duitsche vracht schip „Iris", dat Zondag voor de Engelsche kust noodsignalen uitzond, om het leven zijn gekomen. Men heeft het zoeken thans opgegeven. De te hulp gesnelde schepen hebben hun tocht voortgezet. Ook te Hamburg wordt het schip als verloren be schouwd. STUDENTEN-RELLETJES TE WARSCHAU. Tijdens demonstraties, welke gisteren te Warschau door studenten werden ge houden, werden de ruiten van het redac tiegebouw van de „Kurjer Poranny" en van een aantal joodsche winkels inge slagen. Verder wierpen de studenten de politie welke voor de technische hoogeschool stond, met steenen, waardoor 12 agenten werden gewond, van wie twee ernstig. 20 studenten werden gearresteerd. BANKET BIJ LONDENSCHEN LORD MAYOR. MacDonald onwel geworden. Tijdens het jaarlijksche banket van den lord-mayor van Londen heeft minister Eden een dronk uitgebracht op het diplomatieke ccrps. In het bijzonder heette hij von Ribbentrop welkom, terwijl hij verder vriendelijke woorden richtte tot den Poolschen minister Beek, die mede aanzat. Baldwin over de Italiaansch-Engelsche verhouding. Baldwin zeide te hopen, dat het met Italië tot stand gekomen handelsverdrag den En- gelschen handel zal kunnen veroorloven zich te herstellen op een basis, welke een geleidelijken terugkeer tot normale toestan den zal kunnen begunstigen. De betrekkingen tusschen Groot-Britannië en Italië zijn in de Middellandsche Zee niet uiteenloopend, doch aanvullend. Dit is de waarheid en er is alles mee te winnen, wan neer men zich daar in Engeland en in Italië rekenschap van geeft. De Britsche regeering heeft door haar actieven steun aan de niet- inmenging niets nagelaten om te verhinde ren, dat het Spaansche conflict zich buiten de grenzen van dit land zou uitbreiden. Baldwin maakte nog een toespeling op de aanwezigheid van den Poolschen minister Beek en zeide, dat de Britsche regeering zich bij voorbaat verheugt op de ontwikke ling van een nauwe samenwerking tusschen Groot-Britannië en Polen, die beiden de zaak van den wereldvrede een oprecht hart toedragen. Tijdens de toespraak van minister-, president Baldwin gevoelde Ramsay MacDonald zich onwel worden. Zijn dochter geleidde hem naar een aan grenzend vertrek, waar lord Dawson hem onderzocht. De vijfmogendhedenconferentie. Baldwin zeide, dat er een kwestie is, welke thans de bijzondere aandacht van de regeering vraagt. Het betreft de voorberei dingen voor de bijeenkomst van de vijf groote mogendheden van West-Europa om te onderhandelen over een nieuw verdrag er vervanging van dé overeenkomsten van Locarno. Dit nieuw-; verdrag, aldus Baldwin, zal, naar wij hopen, op zichzelf reeds een eerste stap zijn voor een Europeesche regeling. Spr. verklaarde er zeker van te zijn, dat alle aanwezigen wenschen, dat de gedachtenwis- selingen over deze kwestie tot concrete en gelukkige resultaten zullen leiden. DE RESTAURATIE DER HABSBURGERS. De kwestie van de restauratie der Habs- burgers zal op de drie-mogendheden-con- ferentie, die morgen te Weenen wordt ge opend, niet ter sprake komen, evenmin als bij de voorbesprekingen, tusschen Ciano en de leidende Oostenrijksche persoonlijk heden, aldus werd gistermorgen officieel met de grootste stelligheid verzekerd. Hoewel men te Weenen van oordeel is, dat het vraagstuk der restauratie uitsluitend van buitenlandsch-politieken aard de con- officieele Oostenrijksche kringen weigeren het uit een anderen gezichtshoek te bezien, is het niet minder waar, dat overwegingen van buitenlandsch-politieken aard, de con ferentie te Weenen ten aanzien van dit vraagstuk een gereserveerde houding op leggen. Zooals men weet, heeft Joego-Slavië zich tot dusver hevig tegen de restauratie der Habsburgers verzet. Men weet eveneens, dat de Duce in zijn te Milaan gehouden rede Joego-Slavië duidelijk een hand heeft toe gestoken. In officieuze Weensche kringen zou men het onlogisch vinden, wanneer Mussolini de restauratie zou willen begunsti gen juist op het oogenblik, dat hij naar toe nadering tot Belgrado streeft. Men heeft te Weenen tevens geconstateerd, dat Duitschland in zijn verzet tegen restauratie volhardt. Naar men in welingelichte krin gen doet opmerken, zal Rome, dat een zeker parallelisme tusschen zijn buitenland sche politiek en die van Duitschland tot stand wil brengen, er zorgvuldig voor wa ken, op de conferentie te Weenen kwesties naar voren te brengen, die het van Duitsch land zouden kunnen scheiden. Kortom men verklaart te Weenen, dat geen enkele wij ziging ten aanzien van het vraagstuk der restauratie om komst is, en dat de confe rentie te Weenen in elk geval niet een der gelijke wijziging zal brengen. ZES DOODEN BIJ AUTO-ONGELUK. Op den straatweg Milaan-Bergamo is een auto, die in botsing was gekomen met een vrachtwagen, in brand geraakt door een breuk in den benzineleiding. De zes inzit tenden kwamen in de vlammen om. VIER DOODEN BIJ EEN TREIN BOTSING. Bij een botsing tusschen twee goede rentreinen nabij Georgetown (Louisiana) werden vier spoorweg-beambten gedood en zes gewond. Dader van den ontvlucht roofoverval Een zelfde geval als te Schiedam, waarbij een vrouw, die in haar huis 18.000 gulden verborgen hield, het slachtoffer van een oplichter is ge worden heeft zich thans te Eind hoven voorgedaan, met dit verschil, dat er, inplaats van een oplichting, een overval met geweldpleging aan te pas kwam. Sedert 'angen tijd woont in een huis aan de Poeyerschestraat 16 aldaar de ietwat zonderlinge 70-jarige weduwe M. van LuykVan den Nieuwenhof. De vrouw leefde van steun en liet nooit iemand in haar woning toe. Zjj woonde alleen. Een onverlaat moet thans op de ge dachte zijn gekomen, dat de oude vrouw, die in de omgeving als „Mieke" bekend staat, een aanzienlijke hoeveel heid geld in haar woning verborgen hield. Van het feit, dat de weduwe voor den huurophaler, dien zij gisteren verwachtte, de voordeur openhield, heeft 'n onbekende gebruik gemaakt binnen te dringen. Toen de huurophaler aan de woning verscheen, trof hij de vrouw in bewusteloozen toe stand aan. Zij was bloedend aan het hoofd gewond. De politie en een dokter werden gewaarschuwd en vernamen van de vrouw, die inmiddels was bijgekomen, dat een on bekende haar huis was binnengedrongen, haar tegen den grond had geslagen en ge poogd had haar te wu-gen. De dader was echter, zonder dat iemand iets bemerkte, ontkomen. Men weet niet, hoeveel de man bemach tigd heeft. Het geld, dat voor de huur klaar lag, heeft hij onaangeroerd gelaten. Een kast werd echter opengebroken en daarin werd niets dan rommel achtergelaten. In het ziekenhuis, waarheen de vrouw op medisch advies werd overgebracht, heeft zij toegegeven, dat zij een som gelds in haar woning verborgen hield. Hoeveel dat was en hoeveel thans is buit gemaakt, weet zij niet. De toestand van het slachtoffer was hedenmorgen gunstig. De politie stelt een uitgebreid onder zoek in. BELGISCHE MILITAIREN VEROORDEELD. Wegens dienstnemen in Spaansch leger. De krijgsraad van Brabant heeft te Brus sel twee vliegers tot drie maanden ge vangenisstraf veroordeeld. Zij waren op 9 September gedeserteerd, teneinde dienst te nemen in het leger van de Madrileensche regeering en waren op 23 September terug gekeerd, waarna zij zich aangemeld hadden. Een sergeant, $ie met onbepaald verlof is en die hen uit het buitenland opgewekt had tot desertie, werd veroordeeld tot zes maan den gevangenisstraf. AARTSHERTOG OTTO VERLOOFD? Aanhoudende geruchten. De geruchten omtrent een verloving van aartshertog Otto van Habsburg met prinses Maria van Savoye, de dochter van den ko ning van Italië houden aan. Volgens de geruchten zou het huwelijk gevolgd worden door d£ restauratie van aartshertog Otto als koning van Hongarije, evenwel niet als koning van Oostenrijk. DE ONLUSTEN IN BRITSCH-INDIE. Hedenochtend werd opnieuw gevochten in het district Kamatipura. Een persoon werd gedood en 20 gewond. In totaal zijn bij de ongeregeldheden thans 71 personen gedood en meer dan 600 gewond. SAMENZWERING OP CUBA ONTDEKT. De politie van Havanna heeft een com plot ontdekt om het hoofd van de natio nale politie, overste Jose Pedrasa. te vermoorden. Vijf leden van de „Jong Cuba Organisatie", een geheime revolutionnaire bond, werden gearresteerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1