DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Stilstand op het Madrileensche front.
Ho. 267
Donderdag 12 November 1936
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
Regeeringstroepen bieden hardnekkigen
tegenstand.
Italiaansche troepen naar
Spanje
Algeheele wijziging der
Duitsche regeering.
het vraagstuk der
restauratie in Oostenrijk.
Oostenrijk erkent het
Italiaansche Imperium.
Prins Bernhard bij de
Blauwe Huzaren.
Met standplaats Amersfoort.
Noodlottigv liegtuigongeluk
in Italië.
Bombardementsvliegtuig tenge
volge van ijsafzetting
neergestort.
Mandel verdedigt het
Fransch-Russische pact.
De bergstorting bij het
Loenmeer.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Stilstand op het Madrileensche front!
Zoo staat het in den kop, maar dat wil
heelemaal niet zeggen, dat er niet ge
vochten is. Eerder het tegendeel: er
werd gisteren zelfs vry hevig gevoch
ten, maar de balans bleek vrij wel in
evenwicht. Waarschijnlijk heeft gene
raal Franco niet gerekend op zulk een
krachtigen tegenstand.
Gistermorgen werd door de Radio-Sevilla
meegedeeld, dat de toestand aan het Madri
leensche front gestabiliseerd is. Alle tegen
aanvallen der regeeringstroepen zijn afge
slagen. De zestiende Russische tank werd
buitgemaakt.
Zestien vliegtuigen der rechtschen hebben
de regeeringslinies, alsmede vijandelijke
concentraties gebombardeerd. De rechtsche
troepen zijn nog steeds meester van de
Toledo-brug en de Villa Verde-burg. Er
wordt thans in het Retiro Park gevochten.
Met betrekking tot het trage tempo, waar
in de bezetting van Madrid geschiedt, ver
klaart Radio Sevilla, dat dit normaal is, ge
zien de uitgestrektheid van de stad. Het ge
volg van de noodzakelijkheid eener voor
zichtige actie en onberispelijke organisatie
der achterwaartsche verbindingen. Boven
dien bieden de regeeringstroepen, die. hun
laatste kaart uitspelen, wanhopigen tegen
stand, doch hun spel kan als verloren wor
den beschouwd.
De Schotsche ambulance, welke naar het
front der Rooden was gezonden, is handen
der Witten gevallen.
In het communiqué, dat de Verdedigings-
raad van Madrid gistermiddag heeft gepu
bliceerd, wordt gezegd dat de dag voor de
republikeinsche strijdkrachten in alle op
zichten gunstig is geweest. In alle sectoren
van het Madrileensche front hebben ver
bitterde gevechten plaats gehad, welke over
al verliepen in het voordeel der regeerines-
troepen, die nog steeds alle brughoofden
aan de Manzanares beheerschen. De strijd
was vooral hevig in den sector-Casa de
Campo, waar de regeeringsgetrouwe infan
terie, daarbij gesteund door vliegtuigen, in
den namiddag een tegenaanval deed op de
Marokkanen en legionnairs, die sedert drie
dagen in het park zijn omsingeld
Een eskader, bestaande uit 18 vliegtuigen,
heeft, zeer laag vliegende, het terrein, dat
door den vijand bezet werd gehouden, met
mitrailleurs bestookt, zoodat de tegenstan
der met achterlating van tal van dooden het
veld moest ruimen. Een tweede vliegtuig
eskader heeft nabij Fuenlabrada en Naval-
carnero belangrijke vijandelijke concentra
ties uiteengejaagd en tusschen Leganes en
Carabanchel luchtafweer batterij en gebom
bardeerd.
De regeering in Valencia.
De regeering heeft zich te Valencia ge
ïnstalleerd. President Largo Caballero heeft
zijn intrek genomen in het paleis van den
markies de Benicarlo.
De vestiging van de regeering in Valencia
heeft in de stad veel drukte veroorzaakt,
lederen dag vertrekken afdeelingen militie
n*ar het front en langzaam dringt het be-
lang van het oogenblik door tot de burger-
bevolking.
De uitwisseling der gijzelaars.
In het Britsche Lagerhuis heeft Eden
gistermiddag, in antwoord op verscheidene
vragen, verklaard, dat het voorstel van de
Britsche regeering om te bemiddelen in de
Uitwisseling van gijzelaars niet door de
Spaansche regeering was aangenomen, en
dat later de aanvoerders der opstandelingen
den Britschen ambassadeur hadden mede
gedeeld, dat ook zü het aanbod afwezen. Zij
hadden er evenwel geen bezwaar tegen dat
hun gevangenen door vertegenwoordigers
der Britsche regeering zouden worden be
zocht. De Britsche regeering had aan beide
zijden duidelijk gemaakt dat desondanks
het aanbod niet werd ingetrokken.
In een schriftelijk antwoord op een vraag
van den Arbeidersgedelegeerde Cocks heeft
Eden bevestigd van den Britschen ambassa
deur in Spanje een rapport te hebben ont
vangen met betrekking tot inlichtingen,
welke zouden zijn versterkt door een Ita-
liaansch soldaat, die door de Spaansche re
geeringstroepen is gevangen genomen.
Volgens deze inlichtingen zouden
mannen en geschut, behoorend tot het
10e regiment artillerie te Rome, door
den gouverneur dezer stad naar Spanje
zijn gezonden met het doel de opstan
delingen te helpen.
Eden verklaarde dat het niet aan de Brit
sche regeering staat zich rechtstreeks dien
aangaande tot de Italiaansche regeering te
wenden. Indien de juistheid der beschuldi
ging komt vast te staan, zou de zaak tot de
bevoegdheden van het Non-interventie co-
mite behooren.
Het Internationale Roode Kruis Comité
te Genève heeft tot de autoriteiten te Ma
drid Barcelona, Bilbao, Santander, Malaga
en Salamanca een manifest gericht, waarin
geprotesteerd wordt tegen de gevangenhou
ding van gijzelaars, hetgeen onvereenigbaar
is met de strijdmethoden van beschaafde
staten.
De Spaansche vrachtboot „SU" is met een
groote lading conserven, kleeren en medi
camenten, bestemd voor de Spaansche re
geeringstroepen, uit New York vertrokken.
De gaven zijn bijeengebracht door een com
missie van de Spaansche Anti-Fascistische
Liga en door de Amerikaansche vakvereeni-
gingen.
Bommen op Madrid.
Davas meldt uit Madrid dat tijdens de
jongste bombardementen der opstandelin
gen verscheidene granaten zijn gevallen op
de Casa Velasquez. Twee Spaansche leer
lingen werden gewond. Twee torentjes wer
den beschadigd. De schade aan het artis
tieke gedeelte is niet groot.
Azana over den burgeroorlog.
President Azana heeft te Mont Serrat een
groep Fransche journalisten ontvangen, die
door Companys waren uitgenoodigd 'naar
Barcelona te komen. Hij verklaarde te
Montserras eenige dagen rust te nemen.
Ondervraagd aangaande den burgeroorlog,
zeide hij, dat Madrid niet zou vallen en dat
zelfs indien de hoofdstad zou vallen, de
strijd zou worden voortgezet.
„Wij strijden niet", zoo zeide hij, „voor
de vrijheid van Madrid, doch voor de vrij
heid van geheel Spanje".
Martinez Barrio zou verdere weer
stand nutteloos achten.
De radioclub deelt mede, dat Martinez
Barrio, die met de voedselvoorziening van
Valencia is belast, eergisteren een lngduri-
ge bespreking heeft gehad met Azana, om
deze de nutteloosheid aan te toonen van een
verder weerstand bieden aan de opstande
lingen. Azana heeft daarop Caballero ge
raadpleegd, die weigerde zich over te geven
Martinez Barrio heeft Valencia met onbe
kende bestemming verlaten en zijn vertrek
heeft diepen indruk gemaakt.
De Radio Club deelt verder mede, dat de
opstandelingen hun opmarsch naar de
hoofdstad voortzetten. Bij het Noorder-
Station werd een kanon op de regeerings
troepen buitgemaakt.
In Casa del Campo zijn aanzienlijke groe
pen militietroepen omsingeld. In het uni
versiteitskwartier duurt de strijd in de
Toledo en Las Delicias straten voort.
Queipo de Llano over den strijd.
In zijn toespraak voor de radio van gis
teravond heeft Queipo de Llano de door de
radio-zenders der regeering verspreide be
richten tegengesproken en verklaard:
Aan het zuidelijk front hebben de regee
ringstroepen ons te Santa Maria, Penarubia
en Casares in de nabijheid van Gibraltar
aangevallen, deze drie aanvallen werden
afgeslagen en de vijand leed zware verlie
zen.
Aan het front van Asturie gaan wy voort
met de versterking van de verbindingswe
gen, die een normale voedselvoorziening van
de mynstreek mogelijk maken
In den sector van Guadalajara hebben de
regeeringstroepen met tanks een aanval ge
daan. Zy werden met achterlating van 36
dooden terug gedreven.
Anti-fascistische redenaars voor
de microfoon der Radio-Unie.
De radio Unie zet haar dagelyksche uit
zendingen voort. Anti-fascistische redenaars
voeren achtereenvolgens het woord Een
hunner verklaarde, dat te hebben gewezen
op den krachtigen weerstand, die wordt ge
boden, dat de mannen en vrouwen van Ma
drid met mogen vergeten, dat het fascisme
voor de muren van Madrid moet sterven
Bombardement van Madrid wordt
voortgezet.
Franco6" ,Verklaarde generaal
r ranco. „Het bombardement van Madrid
zal worden voortgezet tot de stad zich over
geeft. De stad zal wijk voor wyk worden
vernield, hoezeer ik dit ook betreur".
Communiqué van het hoofdkwar
tier te Salamanca.
In een communiqué, dat vannacht door 't
hoofdkwartier van de noordelijke legers der
opstandelingen werd uitgegeven, wordt me
degedeeld, dat een aanval van de regee
ringstroepen bij Madrid op den rechtervleu
gel van de opstandelingen werd afgeslagen.
De vijand verloor 52 dooden. Ook op den
linkervleugel ontketenden de regeerings
troepen een aanval met artillerie en tanks,
doch ook hier werden zij afgeslagen.
Vanuit hun stellingen voor Madrid kun
nen de opstandelingen de anarchie in de
stad zien. Groote branden breken in het
centrum van de stad uit. Deze wijken lig
gen niet onder het vuur van de artillerie
der opstandelingen, zoodat „het voor ons
mogelijk is de stad met zoo weinig mogelij
ke schade te veroveren", schrijft het hoofd
kwartier verder.
Aan het front van Guadalajara maakte de
vijand van den dichten mist gebruik om
een aanval te doen op Almadones. De op
standelingen deden een tegenaanval en de
regeeringstroepen werden met aanzienlijke
verliezen afgeslagen.
Het geheele ryk onder militaire
dictatuur.
Madame Tabouis schrijft in
„1'Oeuvre", dat over eenigen tijd de
regeering in Duitschland geheel ge
wijzigd zal worden op zoodanige
wijze, dat alle actie van het rijk
onderworpen zal zijn aan het militair
gezag.
Het ontwerp van deze wijziging zou als
volgt luiden:
Hitier verheft ziqh meer boven de
details van de uitoefening van het gezag.
Hij zal zich meer onzichtbaar maken en
meer op zijn villa in Berchtesgaden ver
toeven. Wel zal hij kanselier blijven, doch
de macht wordt uitgeoefend door een
vice-kanselier, Göring.
Göring zou voorzitter worden van een
directorium, bestaande uit drie personen,
n.L von Ribbentrop, Keppler en een
derde, welke nog niet bekend is.
De rijksdag zou ontbonden worden en
vervangen door een senaat, bestaande uit
200 door den Führer benoemde leden.
Tenslotte zouden de prefecten meer
direct aan het militair commando worden
verbonden.
Op deze wijze zou de Führer alle macht
onder zijn geestelijke leiding houden en
deze organisatie staat gelijk met de voor
mobilisatie van de hulpbronnen van een
geheel volk tot e e n geweldige poging.
De Duitsche industrieelen zouden zich
over deze maatregelen verontrusten, want
zij weten zeer wel, dat de industrieën,
welke niet tot den oorlog voorbereiden,
onderdrukt zullen worden.
Verklaringen van den leider der
Oostenrijksche legitimisten.
De leider der Oostenrijksche legiti
misten heeft tegenover den correspon
dent van de Esti Kurir het volgende
verklaard:
In het bewustzijn van mijn verant
woordelijkheid verklaar ik, dat Musso-
lini algeheele sympathie koestert voor
het denkbeeld der restauratie in Oosten
rijk, alsmede in Hongarije.
Men schrijft veel dingen omtrent mijn
bezoek aan Rome, die niet juist zijn
Zoo zijn o.a. de berichten omtrent een
op handen zijnde Legitimistische actie
niet juist. Ik ben evenmin naar Rome
gegaan om een huwelijk van Otto voor
te bereiden.
De besprekingen te Weenen
Hoewel omtrent de gisteren gehouden be
sprekingen der drie mogendheden geen en
kele officieele mededeeling is verstrekt, is
toch wel reeds den eersten dag haar betee-
kenis en draagwijdte gebleken.
In welingelichte politieke kringen is men
geneigd in de officieele erkenning van het
Italiaansch-Ethiopische keizerrijk niet alleen
het politieke feit van den dag te zien, doch
ook het politieke feit van de conferentie
zelve.
Hongaarsche wenschen
De Hongaarsche minister van buitenland'
sche zaken, Kanya, heeft in de gisteren ge
houden bijeenkomst der drie mogendheden
den wensch van Hongarije inzake rechtge
lykheid tot uitdrukking gebracht en zijn
conferentiegenooten verzocht dezen eisch te
willen steunen; hij is er weliswaar in ge
slaagd hun principieele toestemming te ver
krijgen, maar niet de conferentie te leiden
in de richting van een te merkbare mani
festatie dezer goedkeuring.
Men gelooft, dat, indien het slot communi
qué deze kwestie der rechtsgelijkheid zal
vermelden, het slechts in gematigde termen
zal zijn en op een wijze, welke verre zal zyn
van polemisch.
De kwestie van het herstel der
Habsburgers.
Ten aanzien van de kwestie van het her
stel der Habsburgers wordt gezegd, dat dit
een aangelegenheid is, waaraan iedereen
denkt, doch waarover niemand spreekt.
Het bezoek van Ciano.
Door de informatorische besprekingen
met Ciano kan, naar volgens het Duitsche
nieuwsbureau hier verklaard wordt, de Oos
tenrijksche regeering zich een duidelijk
beeld vormen van hetgeen bij het bezoek
van Ciano aan Duitschland besproken is, en
vooral van de Duitsche zienswijze van het
vragencomplex, dat op de consolidatie van
het Donaubekken betrekking heeft.
Aan een formeele uitbreiding van de pro
tocollen van Rome zou niet gedacht zijn,
doch wel kan gewezen worden op de moge
lijkheid van uitbreiding van het terrein van
actie in de richting van Duitschland.
Overigens zullen de onderhandelingen niet
slechts betrekking hebben op de kwesties
der erkenning van het nieuwe Romeinsche
keizerrijk door Hongarije en Oostenrijk,
doch vooral ook op de houding dezer staten
en Italië jegens den Volkenbond, mocht de
kwestie van het Legitimisme besproken wor
den, dan kan, in tegenstelling met anders
luidende geruchten, slechts het niet actueel
zijn van deze kwestie de grondslag van der
gelijke besprekingen zijn.
Bij het diner, dat bondskanselier Schusch-
nigg gisteravond te Schönbrunn aanbood
aan de ministers van Italië en Hongarije za
ten de leiders van de buitenlandsche dele
gaties, geaccrediteerd bij de regeering te
Weenen, mede aan. Schuschnigg bracht zyn
toast op den „koning van Italië en keizer
van Ethiopië" uit, in tegenwoordigheid van
het diplomatieke corps.
Communiqué in voorbereiding.
In het communiqué, dat over de resultaten
van de conferentie van Weenen in voorbe
reiding is, en waarvan men de publicatie
heden verwacht, zal vermoedelijk over het
Duitsch-Oostenrijksch verdrag van 11 Juli
gesproken worden als een middel tot Euro-
peesche overeenstemming.
Ook zal in gunstigen zin worden gespro
ken over de Hongaarsche eischen van rechts
gelijkheid en zal gewezen worden op een
eenheidsfront van de onderteekenaars van
het protocol van Rome tegen de bolsjewis
tische propaganda.
Hongarije volgt spoedig.
Bij een banket, door bondskanselier
Schuschnigg aangeboden aan de gedelegeer
den ter conferentie, heeft Schuschnigg een
dronk uitgebracht op „den koning van Italië
en keizer van Abessinië".
De Hongaarsche minister van buitenland
sche zaken, Kanya, verklaarde, dat de rijks'
bestuurder bij zijn aanstaand bezoek aan
Rome den koning van Italië er van in kennis
zal stellen, dat Hongarije hem erkent als
keizer van Abessinië.
Prins Bernhard, die na het ver
krijgen van het Nederlanderschap
tot cavalerie-officier zal worden
benoemd, wordt ingedeeld by het
lste half-regiment Huzaren te
Amersfoort.
Na de plechtige installatie en
beëediging zullen te Amersfoort
de gezamenlijke officieren der
cavalerie den Prins een feest
maaltijd aanbieden.
Vyf redders in brand geraakt en
later overleden.
Tijdens een zwaren storm is nabij het
plaatsje Rocca Gorga tengevolge van ijsaf
zetting een bombardementsvliegtuig neerge
stort. Van de inzittenden zijn er vier om
het leven gekomen en één zwaar gewond.
Een zesde inzittende wist zich met behulp
van zijn parachute te redden.
Tijdens het reddingswerk werden, doordat
de uit het toestel stroomende benzine vlam
vatte, vijf burgers zoodanig gewond, dat zij
spoedig overleden.
Geen ideologische maatregel, alleen
een maatregel uit veiligheidsover
wegingen.
Oud-minister Mandel, Kamer-afge
vaardigde voor het departement van de
Gironde, heeft gistermorgen voor zijn
kiezers in den Medoc een redevoering
uitgesproken ter gelegenheid van de
herdenking van den wapenstilstand. In
deze rede gaf hij een uitvoerige verde
diging van het Fransch-Russische pact.
Spr. begon met te herinneren aan de ver
dragschendingen door Duitschland, o.a de
herbewapening, die slechts platonisch door
den Volkenbond veroordeeld is. Het is, ge
zien deze houding van den Volkenbond, be
grypelijk, dat Laval toen besloot tot zijn
reis naar Rome en tot het afsluiten met
Rusland van het pact, waarover de onder
handelingen onder Doumerque begonnen
waren. Wanneer Frankrijk dit pact niet ge
sloten "had, zou Duitschland het misschien
gedaan hebben, en welk profijt zouden de
Duitschers eventueel niet getrokken hebben
uit het onmetelijke Russische reservoir.
Naarmate de verkiezingen echter nader
den, wijzigden zich veler standpunten. Men
ging het pact meer beschouwen van een
binnenlandsch politiek standpunt. De vij
andschap jegens het pact nam toe sinds het
sluiten van het volksfront. Het pact is ech
ter niet om ideologische redenen gesloten,
maar uit een gemeenschappelijke behoefte
aan veiligheid. Men weet nergens beter dan
in de Wilhelmstrasse, dat Rusland thans
niets in zyn schild voert. Trouwens Duitsch
land legt autowegen naar de Fransche gren
zen aan en hoopt driekwart van zijn divi
sies aan de Fransche grens op. Het is dui
delijk, dat men aan gene zijde van den Rijn
Frankrijk als gijzelaar wil behandelen, en
het voor de keus wil stellen het pact te ver
breken of de dreiging te ondergaan van een
bestraffenden oorlog, dien op grond van al
tijd gemakkelijk te vinden incidenten zou
worden voorgesteld als een noodzakelijkheid
voor eigen behoud, ja zelfs voor de sociale
verdediging.
Er bestaat geen éénrichtingsbondge-
nootschap, aldus ging Mandel voort.
Een land kan slechts bijstand verwer
ven, als het aangevallen wordt, wanneer
het zich zelf bereid toont andere landen
in geval van agressie te hulp te komen.
Strijden voor zyn bondgenooten is strij
den voor zich zelf. „Wat zou er gebeu
ren, vraag ik U, wanneer Duitschland,
na een expansie in de Oekraine en na
een moord op de staten, die wij tot le
ven en vrijheid en onafhankelijkheid
hebben gewekt, zich naar het Westen
wilde keeren? Hoe zouden wij het hoofd
moeten bieden aan dien kolos, die in-
tusschen nog toegenomen zou zijn met 15
tot 20 millioen bewoners, terwijl men
thans reeds al te zeer verschrikt lijkt
bij de gedachte zich opnieuw met hem
te moeten meten?
Mandel verklaarde tenslotte: „Het is hoog
tijd, dat wij te kennen geven, wanneer wij
prys stellen op een nauwe entente op diplo
matiek gebied met Sovjet Rusland, dat het
in het belang van den vrede wenschelijk
zou zijn over te gaan tot een militaire com
pleteering. Daartegenover staat, dat wij
nooit met de Komintern hebben onderhan
deld". Om bondgenooten te hebben, moet
men sterk zijn. Een te overwegen voor
beeld is, hoe Frankrijk tijdens den oorlog
gered is. Al is de toestand minder tragisch
den negentien jaar geleden, hy is daarom
niet minder verontrustend. Vandaag, evenals
in 1917, is er slechts één middel tot redding,
regeeren.
Ook thans is er nieuwe kans op
bergstorting.
By de bergstorting gisternacht is bij
na drie millioen ton grond naar beneden
gekomen. De wegen, die juist weer her
steld waren, zyn opnieuw vernield. Het
geheele dal is met rolsteen gevuld, de
bevolking is gevlucht. Men heeft het
vee kunnen redden.
De ryksbioloog Bugges, die na het onge
luk van 13 September nieuwe bergstortin-
gen voorspeld heeft, is van meening, dat de
bodem ook thans nog niet tot rust is geko
men.
