DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Stad en Omgeving.
De betrekkelijke rust thans weer verdwenen?
Ho. 281
138e Jaargang
De olgemeene toestand.
De Spaansche revolutie
Hernieuwde activiteit van de opstandelingen.
Hess en Goering spreken
te Goslar.
Een amnestie te wachten?
ALKMAARSCHE COURANT,
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheeie Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS FER GEWONE AD VER TENT EEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 30 November 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 30 November.
Ruim vier jaar heeft de wereldoorlog ge
duurd en nu 18 jaar na het sluiten van
den wapenstilstand is de geheeie wereld
nog ontredderd. Werkloosheid is een al te
bekend woord geworden, steuntrekken is
een zeer bedrijvige bezigheid, werkver
schaffing is iets, dat tenslotte een lapmid
del beteekent. En laten wij de contingentee-
ringen, de crisismaatregelen, de handels-
moeilijkheden nu maar heelemaal buiten
beschouwing.
Dat alles en er is nog zooveel meer
is een gevolg van den wereldoorlog; dat
alles is iets, wat duizenden, millioenen nog
dag-in en dag-uit voelen.
Toen in 1918 maakte men enorme
propaganda voor den wereldvrede, voor in
ternationale ontwapening en nog elk jaar
wordt er een „Vredesgang" gehouden, nog
elk oogenblik worden vergaderingen belegd,
waar het heil van den vrede en het onheil
van een oorlog scherp naast elkaar getee-
kend worden.
En wat zien wij gebeuren? Wat staat er
tegenover deze schoone theorie? Slechts de
naakte werkelijkheid: millioenen-legers,
enormeoorlogsvloten, angstwekkende lucht
vloten! En dat allemaal, omdat „vrede" wel
een ideaal zal blijven
tl
Wij kijken eens naar Japan, dat zoojuist
het opzienbarende tractaat met Duitschland
heeft geteekend. Welnu, door het Japansche
leger is een pamflet verspreid in 300.000
exemplaren, waarin de enorme militaire be
grooting verdedigd wordt en waarin nog
veel meer schoone dingen gezegd worden.
O.a. wordt er over Europa verteld, dat daar
een oorlog verwacht kan worden als ge
volg van de spanning tusschen de naties
met een „volksfront" en de totalitaire sta
ten. En dan wordt er aan Rusland en
China herinnert: Rusland, de potentieele
vijand, die tracht de buitenwereld te „bolje-
wiseeren", Rusland, waar een „communis
tisch complot" wordt gesmeed tegen
Duitschland en Japan (daar komt dus de
verdediging van de overeenkomst tusschen
beide landen!); China, dat steeds sterker
bewapend wordt, waar 2 millioen soldaten
zijn, waar het leger zeer modern is uitge
rust, waar men de beschikking heeft ovei
een kleine 800 gevechtsvliegtuigen.
Tenslotte zegt het pamflet, dat Japan
moet worden herbouwd en herbewapend,
omdat een sterk leger in vredestijd een
latente kracht en in geval van nood een be
slissende factor kan zijn.
Men ziet, aan internationale ontwapening
valt nog niet te denken!
[1
Naast Japan noemen wij Rusland. Daar ;s
de vorige week een groot Sovjet-congres
gehouden. En daarin heeft de chef van de
strijdkrachten ter zee, zekere meneer Olof,
gesproken over den herbewapeningswedloop
van de imperialistische landen, in de eer
ste plaats Japan, Duitschland en Italië.
En hij noemde vooral het gevaar, dat dreig
van de zijde van Japan en Duitschland.
Daar moet Rusland op bedacht zijn en het
heeft dus een leger en vloot zeer, zeer
noodig.
Het had een machtig leger en een sterke
vloot. Dat gaf Orlof toe en hij zeide: „als
wij onze vloot van begin Januari 1933 op
100 vaststellen, dan kunnen we thans
zeggen, dat onze vloot Januari 1937 wat
duikbooten betreft, op 715 is te stellen.
Dat beteekent dus een verzevenvoudigde
Wacht!
Orlof gaf nog meer cijfers. Zoo zou
luchtvloot met 510 zijn toegenomen en
het aantal kustverdedigingsvaartuigen met
een 300
Ons dunkt, Rusland kan tevreden zijn.
Maar neen! Orlof ging nog een stapje ver
der en zeide: „wanneer wij den aigemeenen
internationalen toestand bekijken en
bij rekening houden met alle gebeurtenis
sen, die zich afspelen in de kapitalistische
wereld rondom Rusland, dan meetjes
land bouwen; dan moet Rusland een w
lijke groote vloot hebben, die op het hoogs e
technische niveau staat!"
Wie gelooft aan een internatioi
ontwapening?
Tenslotte Frankrijk en Engeland.
Fransche minister van marine heeft in
financieele Kamer-commissie duideiijK
maakt, dat de Fransche vloot te zw*
Daarin moet heel, heel sp
komen. Oude schepen moeten verva
•worden door nieuwe en het t®mP
zeer opgevoerd worden. Desnoods m
offering van de 40-urige werkweek.
En Engeland zal over 1M jaar - «og
de „Intransigeant" thans vertel
ste luchtvloot ter wereld hebben.
Dat beteekent dus - 't is een kwestie van
Prestige! - dat Italië en Dmtschiand onh
zullen moeten haasten, om die bewering van
Engelsche zijde ongedaan te ma en*
Over internationale ontwapening g
sprokenl
Levensmiddelengebrek
in de hooidstad.
Generaal Queipo de Llano ver
klaarde gisteravond voor de micro
foon, dat de stationaire toestand, wel
ke de laatste dagen voortduurde een
einde begint te nemen. Hij ontkende,
dat de regeeringstroepen Vitoria en
Tolosa hebben aangevallen en hij
voegde hieraan toe, dat thans bekend
is, dat bij het bombardement van Ca-
thagena drie Russische schepen tot
zinken werden gebracht. Een van deze
schepen was geladen met een groot
aantal artillerie-projectielen. Ook
Alicante werd gisteren gebombar
deerd, doch het resultaat hiervan is
npg niet bekend.
Twee colonnes van de zevende divisie
zijn tot den aanval overgegaan, een co
lonne richtte zich op het kerkhof van
Pozuelo en maakte zich hiervan meester.
De vijand werd met zware verliezen afge
slagen. Meer dan 400 man der regeerings
troepen sneuvelden en een aanzienlijke
hoeveelheid materiaal en een honderdtal
krijgsgevangenen vielen de opstandelin
gen in handen. De meeste gevangenen zijn
buitenlanders. De andere colonne ging
later tot den aanval over en de resultaten
hiervan zijn nog niet bekend-
Wei kan men reeds zeggen, dat de vij
and op de vlucht is gedreven met achter
lating van 200 dooden.
De opstandelingen hebben zich meester
gemaakt van de loopgraven voor Pozuelo,
de regeeringstroepen werden hier gedeci
meerd. Omtrent de gevechten bij Oviedo
wordt vernomen dat de vijand meer dan
1000 dooden heeft verloren. Vele gewon
den lijden aan koud vuur tengevolge van
het gebrek aan verbandmiddelen en medi
camenten.
In den strijd rond Teruel werden plaat
selijke successen geboekt. Aan het front
in Biskaye werd de actie beperkt tot een
artillerieduel.
Ook de opstandelingen ontkennen
geruchten over een wapenstilstand.
Het groote hoofdkwartier der opstande
lingen ontkent eveneens de geruchten
over een voorstel van generaal Franco aan
Valencia om over een wapenstilstand te
onderhandelen. Men noemt hier dit be
richt meer dom dan kwaadaardig.
Het groote hoofdkwartier deelt verder
officieus mede, dat het dorp Hemeda bij
de rechtsche troepen
De
de
ge-
is.
den n.1., nadat de genoemde parlements
leden uit het Noorderstation vertrokken
waren, waar zij een bezoek hadden ge
bracht, kwam, precies op de plaats waar
zij hadden gestaan een granaat neer. Bij
e- andere gelegenheid viel een granaat
op slechts enkele tientallen meters afstand.
Wat de toestanden in Madrid betreft,
vertelde Mac Namara, dat er een groot
tekort heerscht aan levensmiddelen en
dat zelfs in het hotel, waar de Britsche
parlementsleden logeeren, geen vleesch of
groenten aanwezig zijn. Het voornaamste
gerecht op het menu bestaat uit grutters
waren. De toestanden zijn voor de armen
werkelijk vreeselijk en de stations der
or.iergrondsche zijn vol vluchtelingen,
die daar in rijen liggen te slapen.
Consuls van Oostenrijk en Para
guay te Bilbao vermoord.
Het persbureau van het hoofdkwartier
der opstandelingen te Salamanca publi
ceert het volgende bericht:
„De consuls van Oostenrijk en Paraguay
zijn door de rooden en separatisten te
Bilbao laaghartig vermoord. Om deze
misdaad te verontschuldigen, beschuldigt
men de slachtoffers van spionnage.
De rechtvaardigheid verplicht ons na
drukkelijk te verklaren, dat het nationa
listische leger in geen enkel contact of
verbinding heeft gestaan met de buiten-
landsche diplomatieke vertegenwoordigers.
Wij zullen onze oprechte droefheid be
tuigen aan de regeeringen van Oostenrijk
en Paraguay over deze schandelijke mis
daad, welke naar wij dachten nooit op
Spaanschen bodem zou kunnen plaats
hebben".
door
is
Madrid
bezet.
Opmarsch van Mola ten noord
westen van Madrid.
Het leger van generaal Mola is gisteren
ten noord-westen van Madrid in de rich
ting van den weg naar Coruna ongeveer
4 K.M. opgerukt.
De uitgangsstelling van Mola was de
lijn zuidelijk van het Casa Del Campo
naar het dorp Boadilla, een twaalftal
kilometers ten westen van Madrid. De
rechtschen maakten zich meester van het
sanatorium Belle Visita en Casa de Los
Molinos en verder van de heuvels, welke
het dorp Humerar beheerschen. De regee
ringstroepen trokken zich terug in de
richting van Maja da Honda en kwamen
tot staan voor het dorp Aravaca, 7 K.M.
ten noordwesten van Madrid, hierdoor is
het Casa del Campo vrijgekomen en kan
de actie ontplooid worden in de richting
van Coruna en het Escorial.
De strijd om Madrid.
Hedenochtend werd een groote troepen
beweging in het kamp der opstandelingen
waargenomen.
Een afdeeling richtte zich naar Humera,
da andere naar Pozuela. De aanval van
deze troepen werd afgeslagen en een aan
val der opstandelingen in Estremadura
werd eveneens afgeslagen. De opstande
lingen hadden voor gisteravond een aan
val voorbereid in de universiteitswijk en
Moncloa, doch aangezien de leiders der
regeeringstroepen hun mannen concen
treerden, werd van dezen aanval afgezien.
De toestand in de hoofdstad.
Capt. Mac Namara, een der Britsche
parlementsleden, die zich op het oogenblik
in de Spaansche hoofdstad bevinden
heeft gisteravond, temidden van 't gedon
der der kanonnen een telefoongesprek
gevoerd met Reuter in Londen. Hij ver
telde, hoe hij en nog drie leden der com
missie vandaag op het nippertje aan den
dood ontsnapt waren. Nog geen tien secon-
De strijd tegen het communisme.
In de slotzitting van het boerencongres te
Goslar heeft Rudolf Hess een rede gehou
den, waarin hij het leger roemde en den
nadruk legde op de beteekenis van het
accoord met Japan.
Hij zeide onder meer: „Wij staan aan het
begin van een groote krachtsinspanning ter
verwezenlijking van het vierjaarplan. Een
nederlaag op het gebied der voedselvoor
ziening zou het bolsjewisme bevorderen.
Duitschland heeft den slag om de voedsel
voorziening gewonnen. De Duitsche arbei
der heeft geen hoog loon, maar hij is er
trotsch op, dat hij werkt, want hij weet, dat
de vruchten van zijn arbeid worden be
schermd door het leger, welks wapenen
worden geschapen door het Duitsche
genie. De wereld weet ook, hoe goed die
wapens zijn en Duitschland, hoe noodig zij
zijn. Want Duitschland is er zich van be
wust, dat de Komintern den Duitschen
muur wil breken. Het is den „Füher" dank
baar, omdat hij dit gevaar heeft verminderd
door een pact te sluiten met Japan, dat
eveneens ipziet, hoe verwoestend het werk
der Komintern is. De Duitsch-Japansche
overeenkomst zal bijdragen tot de verzeke
ring van den vrede".
Hess verdedigde Duitschland tegen de be
schuldiging, dat het tweedracht tusschen de
volken wil brengen. Wij willen aldus zei
de hij de volken boven alle regeerings-
vormen vereenigen in den strijd tegen de
misdadigers, die hen willen vergiftigen.
Duitschland wil anderen landen niet zijn
regeeringsvorm opdringen. Maar het weet,
dat de Komintern den volken haar politieke
denkbeelden wenscht op te leggen. Duitsch
land zou wenschen, dat de andere volken
zich tegen deze inmengingspogingen ver
zetten, dat is geen onverdraagzaamheid: het
zich gemeenschappelijk verdedigen tegen
het bolsjewisme kan vergeleken worden bij
voorbeeld met de politiemaatregelen, die de
staten tegen de misdadigers treffen. Gelooft
men, dat Duitschland met zijn verdediging
kan wachten tot andere volken zich bij die
actie willen aansluiten? Er zijn gelukkig
staatslieden, die een genoegzaam helder
oordeel hebben om in te zien, dat zij hun
land tegen het bolsjewisme moeten verde
digen. Zij willen hun volk niet, zooals in
1914. in een chaos laten brengen.
Rijksminister Goering zeide, dat de boe
ren al hun energie in dienst van het vier
jaarplan moeten -stellen.- Na eenige woor
den aan het Duitsch-Japansche accoord te
hebben gewijd, sprak hij over de beteekenis
van de overeenkomst met Oostenrijk. Onze
twist met- Oostenrijk aldus Goering
is vergeten. Wij hopen, dat onze besprekin
gen met Oostenrijk steeds nauwer zullen
worden. Er is thans geen sprake meer VBn
een „Ansehlu6s", maar van een „Zusam-
men<- -v>lu96". -waarbij beide staten hun eigen
plaats behouden.*
THOREZ OVER HET DUITSCH-
JAPANSCHE VERDRAG.
De secretaris van de Fransche communis
tische partij, Thorez, heeft gisteren in het
Winterstadion te St. Etienne een rede ge
houden, waarin hij o.a. zeide, dat het
Duitsch-Japansche verdrag niets anders is
dan een voorwendsel om een aanval op de
Sovjet-Unie voor te bereiden.
Sprekende over Spanje zeide Thorez te
betreuren, dat de regeering-Blum zulk een
betreurenswaardig initiatief heeft genomen.
Spreker vroeg wie anders dan Hitier en
Mussolini in Spanje intervenieerden, hij is
van meening, dat hiermede afgeweken is
van het programma van het Volksfront. Hij
voegde hieraan toe, dat het hem niet moge
lijk schijnt, dat de buitenlandsche politiek,
welke door de Kerillis en andere aanhan
gers van Laval in de commissie voor bui
tenlandsche zaken is goedgekeurd overeen
komstig de belangen van het Fransche volk
is. De communistische partij zal niet goed
keuren, dat zij steeds voor een voldongen
feit wordt geplaatst met de vernlichting
goed te keuren, zelfs al is het duidelijk
tegen de belangen van het volk, onder voor
wendsel, dat men niet mag riskeeren het
Volksfront te breken.
De gehechtheid van de communistische
partij aan het Volksfront is te groot, om
niet openlijk te zeggen, dat zijn eenheid en
het vertrouwen van de arbeiders in de
regeering afhangt van de vredespolitiek van
de regeering. Het lot van het volksfront is
niet verbonden met het bestaan van een
ministerie.
Men kan aan een regeering van het Volks
front denken, zelfs onder socialistische lei
ding, met mannen, die vastbesloten de poli
tiek voeren, welke wordt verlangd door de
arbeidende klasse in Fankrljk, welker
waakzaamheid en eensgezindheid wordt
verzekerd door de overwinning van het
Volksfront.
Tenslotte verklaarde Thorez te hopen,
dat het Volksfront erin zal slagen den vrede
te bewaren zonder het republikeinsch
Spanje in den steek te laten.
BRAND IN HAVEN VAN KOPENHAGEN.
Zaterdag heeft een zware brand gewoed
in de Zuiderhaven van Kopenhagen, waar
het vuur in de talrijke voor den winter op
geslagen zeilbooten rijkelijk voedsel vond.
De vlammen grepen met razende snelheid
om zich heen. Ongeveer 70 roie- en zeilboo
ten, o.a. de „Rita 5" van den Deenschen
koning, vieler. ten prooi aan het vuur, voor
al ernstig werd de Deensche studentenroei-
vereeniging getroffen, daar in het afge
brande clubhuis ook eenige booten lagen,
die pas dit jaar voor de Olympische Spelen
aangekocht waren.
Naar „Het Volk" ter oore komt, zou bij
gelegenheid van het huwelijk van prinses
Juliana met prins Bernhard een amnestie
worden voorbereid voor degenen, die tot
hechtenisstraffen zijn veroordeeld. Onder
deze amnestie zouden vallen zij, die tot
boete zijn veroordeeld en wier vonnis in
kracht van gewijsde is gegaan.
Opmerking verdient, dat zoowel de Hui
zen van Bewaring als de gevangenissen
op het oogenblik overvol zijn. Wat Am
sterdam betreft, is in het Huis van Bewa
ring op het oogenblik bijna geen plaats
meer beschikbaar. Herhaaldelijk komt
het voor, dat menschen, die een vonnis
willen uitzitten, alleen in een andere
plaats hun straf kunnen uitzitten. Dan
moeten zij door bewakers naar hun tijde
lijk verblijf worden overgebracht. Voor
Amsterdam beteekent de voorgenomen
amnestie een belangrijke verlichting voor
het Huis van Bewaring.
JAPANSCH LEGATIEGEBOUW IN
MEXICO BESCHOTEN.
Revolverschoten gelost door twee
Mex'canen.
Kort voor het aanbreken van den dag
hebben ongeveer een half dozijn personen
gister revolverschoten gelost op het gebouw
der Japansche legatie, waardoor verschei
dene ruiten vernield werden.
Het personeeL der ambassade waar
schuwde de politie, die twee Mexicanen ar
resteerde. Men veronderstelt, dat het hier
een demonstratie van extremisten betreft
wegens het Duitsch-Japansche verdrag.
De Japansche zaakgelastigde heeft zich
tot den minister van buitenlandsche zaken
gewend en hem verzocht de bescherming
der legatie te verzekeren.
Kort geleden werd een poging tot brand
stichting ondernomen in de legaties van
Guatamala en Salvador wegens de erkenning
der regeering Franco door beide genoemde
landen.
Gehandeld in dronkenschap
De beide mannen, die gisteren met een
revolver op het gebouw van het Japansche
gezantschap hebben geschoten, zijn na be
taling van een boete van 50 pesos door de
politie in /rjjheid gesteld. Het onderzoek
heeft uitgewezen, da* zij in beschonken toe
stand verkeerden en niet met opzet hebben
gehandeld. De Japansche legatie beschouwt
het incident als gesloten.
DE KONINKLIJKE HUWELIJKS
FEESTEN TE ALKMAAR.
Vrijdagavond vergaderde ten stadhuize
het hoofdcomité voor de a.s. Koninklijke
huwelijksfeesten te Alkmaar.
Na uitvoerige besprekingen werd m
groote trekken het volgende programma
vastgesteld:
Op 5 en 6 Januari is er voor de kinde
ren een bioscoopvoorstelling. Hierbij zal
aan de jongeren een herinneringsbeker en
aan de ouderen een medaille worden ge
geven.
Voor de leerlingen van de middelbare
scholen en uloscholen zal getracht wor
den op 5 Januari te doen opvoeren het
stuk: „In Hollend staat een huis" door het
Amsterdamsch TooneeL
Vastgesteld is nu, dat de feesten op den
huwelijksdag zelf, 7 Januari, zullen wor
den gehouden.
Te 8 uur des morgens luiden de klok
ken en om negen uur muziek van het
bordes van het Stadhuis, waarna muzikale
rondgang. De verdere ochtenduren zijn
vrijgehouden om te kunnen luisteren naar
het radioverslag der plechtigheden in Den
Haag.
Des middags van 2 tot 3.30 uur wordt
een optocht gehouden dood de stad, waar
na van half vier tot 4 uur op het Waag-
plein een volkszanghulde zal plaats heb
ben, waarvoor medewerking der zangver-
eenigingen zal worden ingeroepen.
Des avonds te 8 uur is er dan nog een
taptoe.
Op den avond van 6 Januari zullen in
de kerken wijdingsbijexkomsten worden
gehouden.
Voor den optocht zal ook de medewer
king der middelbare scholen worden
ingeroepen.
Verzocht zal worden, dat iedere school
voor M. O. een viertal afgevaardigden
zendt naar een bijeenkomst ten stadhuize
op Woensdagavond 2 December te 8 uur.
Op voorstel van een stadgenoot zal ge
propageerd worden om tijdens de bruids
dagen de auto's enz. te voorzien van vlag
getjes in de kleuren: rood-wit-blauw
(Holland), rood-geel (Lippe) en Oranje.
Wat de financiën betreft, hoewel men
zeer dankbaar was voor de medewerking
vi.het gemeentebestuur, moest gecon
stateerd worden, dat er nog niet voldoen
de geld aanwezig is. Getracht zal nog
worden de financiën te versterken, o. m.
door den verkoop van Oranjespeldjes.
DIPLOMA'S BEHAALD.
Op de 27 en 28 November j.1. gehouden
examens behaalden onderstaande zusters
het diploma ziekenverpleging A:
F. Bakker, T. Betlem, A. Boelman, H. C.
Bosman, J. C. Dros, N. v. Egmond, Th. A,
G. v. Eyndthoven, S. Hajnal, J. J. de Hoog,
Z. M. Hooger, Th. W. P. Horvers, N. Kaay,
E. Koops, N. Kruithof, H C. Kwakkel, E.
Overeem, M. E. J. Reinewald, H. A. Steffen,
Alb. Westerhuis, A. Westerhuis, G. v. d. We
tering en J. v. Winkelen.
GESLAAGD.
Onze oud-stadgenoot de heer J. C. Zaad-
noordijk, slaagde Zaterdag te den Haag
voor het examen wiskunde L. O.
HONDERDJARIGE VIERT FEEST.
De heer Laurens van der Sluis Veer heeft
gister op zijn honderdsten geboortedag zeer
veel belangstelling ondervonden.
Tot de talrijken, die hun opwachten
kwamen maken, behoorde het voltallige
college van B. en W. Burgemeester Boddens
Hosang heeft in een aardige toespraak de
gelukwenschen van de burgerij overge
bracht, waarop de jarige keurig en kern
achtig heeft bedankt. Hij bracht verder den
dag monter door, te midden van familie en
vrienden, die zijn woning in een bloemen
tuin hadden herschapen.
De jubilaris was vroeger een zeer bekende
figuur in den houthandel en heeft ver
scheidene functies in het kerkelijke leven
vervuld. De heer van der Sluis Veer stamt
uit een bekend Noordhollandsch geslacht.
MET PENSIOEN.
Onze plaatsgenoot, de heer C. Melker,
assistent op het postkantoor alhier, gaat
1 Januari a.s. den dienst met pensioen
verlaten.
CHR. KLEUTERSCHOOLBAZAR.
De bazar is weer geëindigd, en heeft
tot aller vreugde een zeer mooi resultaat
opgeleverd. De bruto opbrengst bedraagt
1050.36. Het damescomité dankt alle
gevers en geefsters zéér hartelijk.
