PRETTIGE
KERSTDAGEN
WENSCHT
HOUTEN
Tentoonstelling werken J. M. Graadtv. Roggen
Opening in het Stedelijk Museum.
Prof. Dr. J. J. van Lochem schetst de groote beteekenis van
den Bergenschen jubilaris.
NOORDSCHARWOUDE
UITGEEST
ZIJPE
GRAFT
OUDKARSPEL
lS"HÏÏp8bSnA™bt''',Ur
LSfderzTn Tr dH Z°U Cen «roote on"
Een groot en select gezelschap heeft
Zaterdagmiddag de opening bijgewoond
van de tentoonstelling van werken van den
grooten Bergenschen etsen-schilder Johan-
nes Mattheus Graadt van Roggen, we'ke
expositie ter gelegenheid van den zeventig
sten verjaardag van dezen kunstenaar is in
gericht in de benedenzalen van het stede
lijk museum te Amsterdam.
Alvorens tot de opening over te gaan,
deelde de voorzitter van het huldigings
comité, prof. dr. J. J. van Loghem, mede,
dat Graadt van Roggen's talrijke bewon
deraars 's kunstenaars medewerking wen-
schen in te roepen bij den aankoop van een
zyner schilderijen, bestemd te worden aan
geboden aan een Nederlandsch museum.
Ook hopen zij te bereiken, dat openbare
Nederlandsche prentenkabinetten, voor zoo
ver noodig, met representatieve specimina
van zijn graphische kunst worden aange
vuld.
Prof. van Loghem prees den kunstenaar
gelukkig om het hem door de natuur ge
schonken talent en huldigde hem bovenal
om de wijze, waarop hij dit geschenk had
aanvaard, de volharding, die hem tot
meester heeft gemaakt op alle wapenen der
graphische kunst. In alle technische toe
passingen heeft hij naar volkomendheid ge
streefd. Spreker herinnerde aan de vele hier
voor ontvangen officieele waardeeringen.
Maar hooger waardeering is dat in zoo me
nig woonvertrek aan uw etsen naar Ruys-
dael, Vermeer, Israels, Maris of Mesdag de
eereplaats aan den wand is afgestaan.
Straks zullen wij ze weer bezien en ons op
nieuw afvragen hoe het mogelijk is, dat uw
etsen veel dichter dan de photographie den
gloed der origineelen benaderen.
En zoo gij zelf in 35 jaren misschien ver
gat wat gij in eenige maanden van hard
werken in het Mauritshuis aan moeilijk
heden overwon, vferheug u dan opnieuw
met ons hoe uw jonge oogen en vaste hand
de lichtjes op de boomgroepen van Ruys-
dael's gezicht op Haarlem wisten te geven,
als waren het toetsen met het penseel ge
zet
Spreker liet dan de revue van Graadt
van Roggen's teeken- en schilderwerk pas-
seeren en wees op de merkwaardige ver
nieuwingen van zijn visi? en zyn voorkeur,
van de paysage intime naar de machtige
rotskusten, van de gladde berken naar de
knoestige kolossen der oude olijven, van de
warme versmolten kleuren in Nederland's
vochtige atmosfeer naar de rotsen, de
blauwe zeeën, de paarse bloemen, de gele
huizen in het ongefiltreerde licht van zuid-
Europa. Ook in Nederland is Graadt van
Roggen's palet lichter geworden, zijn jong
ste werken (zomer 1936) van het panorama
van Petten met de witte duinplooi en de
golfbreker aan Petten's strand met de rijpe,
fluweelige groen op de zwarte steenen zijn
hiervan sprekende getuigen.
Met een enkel woord richtte prof. van
Loghem zich tenslotte tot mevrouw Agaath
Graadt van Roggen—van de Pol, die aan de
voorbereiding van de tentoonstelling zoo'n
groot aandeel heeft gehad: de zware levens
last, die den mensch Graadt van Roggen
is opgelegd den kunstenaar heeft het ge
dwongen leven in de stilte niet geschaad
heeft zij door haar onbegrensde toewijding
tot het uiterste verlicht, (applaus).
Een neef, de heer W. Graadt van Roggen,
dankte vervolgens namens den jubilaris
voor de hulde, welke dezen is bereid, een
hulde, welke den zeventigjarige, evenals
diens echtgenoote en dochter, ten zeerste
heeft getroffen. In zijn dankwoord betrok
spr. mede het gemeentebestuur van Amster
dam, dat deze zalen van het stedelijk mu
seum voor deze tentoonstelling heeft afge
staan en zich bij de opening dpor den wet
houder voor de kunstzaken, den heer E.
Boekman, deed vertegenwoordigen. Verder
dankte spr. allen, die aan het huldebetoon
hebben bijgedragen, in 't bijzonder mejuf
frouw van Regteren Altena, die de circu
laire voor de uitnoodiging met een welge
lijkende beeltenis van den jubilaris ver
luchtte.
Zij allen, die den mensch als kunstenaar
en den kunstenaar als mensch hebben wil
len eeren, hebben hem een onvergetelijken
dag bezorgd.
Spr. deed voorts uitkomen, d it Graadt
van Roggen's leven gestaan heeft buiten de
stroomingen der kunstwereld en alleen in
den ernstigen dienst van de kunst zelf, in de
ontwikkeling van de gaven, die de natuur
hem heeft geschonken, waarbij zijn vrouw
op voortreffelijke wijze zijn levenspad heeft
gedeeld en weten te effenen. Het stemt
Graadt van Roggen tot groote dankbaarheid,
dat zoo velen met belangstelling zijn ontwik
keling hebben gevolgd en hij ziet deze her
denking dan ook niet als een eind, doch als
een mijlpaal op zijn levensweg en op zijn
kunstenaarsloopbaan (applaus).
Na de openingsplechtigheid verscheen
mede nog de commissaris der koningin in
Noord-Holland, Jhr. mr. dr. A. ftöell ten
einde den heer Graadt van Roggen geluk te
wenschen en, met het overige gezelschap,
de tentoonstelling te bezichtigen.
Verloting Excelsior.
Door de harmonie „Excelsior" werd een
verloting gehouden ten bate van de kas. In
aanwezigheid van de gem. politie vond de
trekking plaats. De drie voornaamste prij
zen vielen op de navolgende nummers:
le pr.: Een modern ameublement nr. 2091:
tweede pr. een 2-persoons ledikant met 3
deelig kapokstel nr. 2251 en de derde pr.
een eiken salonspiegel, viel op nr. 1267.
De harmonie speelde ter afwisseling
eenige nummers.
Overgeplaatst.
De heer J. van der Pan, assistent bij de
Ned. spoorwegen te Uitgeest, is met ingang
van 7 Dec. a.s. overgeplaatst als halte-chef
naar Warmond.
Oranjefeesten.
De Langebuurt heeft al reeds het voor
beeld gegeven. Daar is thans besloten tot
het oprichten van een buurtvereeniging.
Door haar zal de straat aldaar worden ver
sierd o.a. door het plaatsen van 2 eerepoor
ten, en wel de eene ter hoogte van het z.g.
Visserspad en de andere nabij den heer
Vreeburg, café de Landbouw.
Tevens is er Zaterdag j.1. een rondgang
met busjes om gelden in te zamelen voor
het nationaal huwelijksgeschenk.
Uitvoering „Kunst na Arbeid".
De openbare uitvoering der zangver-
eeniging „Kunst na Arbeid" was dit maal
beter bezocht dan wij andere jaren gewend
zijn, hetgeen de voorzitter, de heer J. Schip
per, in zijn openingsrede dan ook een
gelukkig verschijnsel vond.
Hierna was het woord aan Kunst na Arbeid.
Het geheele getuigde van een goede verzor
ging en een deugdelijke instudeering der
stukken, terwijl het succes tevens voor een
groot deel was te danken aan de sterke
leiding van den heer J. Mienis te Wormer-
veer, directeur van de vereeniging. Een
lang applaus bewees dan ook, dat het pu
bliek wel heeft genoten. Als solist trad op
de heer J. van Straten met een accordeon
welke eenige mooie stukken ten gehoore
bracht.
Het tweede gedeelte van den avond werd
gevuld met een komische één-acter, welke
zeer in den smaak viel. Met een geanni-
meerd bal werd besloten.
Oranjefeesten.
Woensdagavond werd in het café Kuiper
te Schagerbrug onder leiding van den bur
gemeester een vergadering gehouden van
het Algemeen Comité (Hoofdcomité met
subcommissies voor de verschillende dorpen
met omgeving) voor de viering van het
vorstelijk huwelijk in de gemeente Zijpe
Voor het huwelijksgeschenk was gecol
lecteerd: te Schagerbrug 45.50; te St. Maar
tensbrug 30.33 y,te 't Zand 31.51; te
Burgerbrug 21.12»/2; te Oudesluis 13.39
en te Petten 13.27; totaal alzoo 155.13. De
onkosten bedroegen 19.30, zoodat overblijft
een bedrag van 135.83.
Na breedvoerige bespreking werd beslo
ten het bepalen van den dag, waarop de
kinderfeesten zullen worden gehouden over
te laten aan de plaatselijke commissies
Hierbij zij nog opgemerkt, dat te Petten
nog niet is uitgemaakt of daar al dan niet
kinderfeesten zullen worden gehouden.
Omtrent de beschikbare gelden, welke ge
collecteerd zijn voor de plaatselijke feeste
lijkheden, werd het volgende medegedeeld:
te Oudesluis f 35.07; te t' Zand 64.28V2; te
Schagerbrug 65.01, te St. Maarstensbrug
54.52)4; te Burgerbrug rond 80. Te Pet
ten was nog geen collecte gehouden.
Begonnen zal worden met en godsdienst
oefening. Hieromtrent heeft de commissie
niets te regelen, aangezien die aan de ver
schillende kerkgenootschappen wordt over
gelaten. De feestelijkheden zullen pas na
de beëindiging van de godsdienstoefeningen
beginnen. Des namiddags zullen hier en daar
kinderfeesten worden gehouden, terwijl des
avond het feest voor de ouderen zal worden
gehouden.
Te Oudesluis is nog geen uitgewerkt plan,
doch de bedoeling is op 7 Januari, des na
middags, op bescheiden voet kinderfeesten
te houden. Des avonds zal in een der café's
door verschillende dames en heeren iets
worden gedaan, terwijl de plaatselijke rau-
ziekvereeniging medewerking heeft toege
zegd.
Te 't Zand zullen des Woensdags kinder
feesten worden gehouden. Op Donderdag
7 Januari des middags optocht van verschil
lende vereenigingen, voorafgegaan door mu
ziek, en gecostumeerde voetbalwedstrijd.
Des avonds in 2 café's gecostumeerd bal,
waarvoor prijzen worden uitgeloofd en in
een ander café bepaalde attracties.
Te Schagerbrug op 7 Januari, des namid
dags van ongeveer half twee tot vier uur
kinderfeesten in de school, des avonds b.v.
van 811 uur in de zaal van den heer Kui
per feestelijkheden voor de ouderen, waar
voor de plaatselijke vereenigingen mede
werking hebben toegezegd; daarna bal.
Te St. Maartensbrug zullen van 25 uur
kinderfeesten worden gehouden (vertco-
ning van een poppekast), terwijl des avonds
in een café te St. Maartensbrug en te St
Maartensvlotbrug een gezellige plaatselijke
avond gegeven zal worden (dansmuziek,
attracties, gezelschapsspelen enz.).
Te Burgerbrug des morgens te 10 uur op
tocht van kinderen (indien mogelijk ook
versierde fietsen). By slecht weer zal iets
in de zaal worden gedaan. Des namiddags
kinderspelen, verder gevel- en etalagewed
strijd, des avonds in de zaal optreden van
plaatselijke vereenigingen, aangevuld met
bepaalde attracties.
Te Petten is nog niets geregeld.
Waarschijnlijk zal ook iets gedaan worden
voor thuis-zittende armen en hulpbehoeven
den.
Bij de rondvraag werd op een desbetref
fende vraag de toezegging gedaan, dat op
den huwelijksdag een gelukstelegram zal
worden verzonden, uitgaande van het ge
meentebestuur en de feestcommissie.
QemeetüezadeH.
Woensdag vergaderde de Raad.
Besloten werden ingevolge Art. 13 der
L. O.-wet 1920, aan Jac. Dekker een tege
moetkoming in de reiskosten voor het be
zoeken van een bijzondere school te Alk
maar, te verleenen.
Goedgekeurd werd met algemeene stem
men de „regeling" werkverschaffing aan de
tuinders, seizoen 19361937.
Tevens werden B. en W. gemachtigd om,
overeenkomstig de ingekomen circulaire
van den minister van binnenlandsche zaken,
aan Oranje-comité's enz. een bedrag uit de
gemeentekas beschikbaar te stellen. De heer
S. Heinis stemde terzake tegen.
Met alg. stemmen werd vastgesteld een
verordening tot het heffen van 75 opcenten
op de gemeentefondsbelasting.
Tevens werd vastgesteld met 6 stemmen
de verordening tot wijziging van de heffing
van keurloonen (vee en vleesch). De heer
van Ammers stemde tegen.
Met algemeene stemmen werd daarna
besloten vast te stellen een verordening tot
het heffen van besmettelijke-ziektengelden.
Vrijstelling werd gevraagd voor de ge
meente Graft ingevolge het capitulanten-
reglement voor de gemeente-ambtenaren
die door of vanwege den Raad worden be
noemd.
De leden der commissie voor schoolver
zuim werd herbenoemd en als nieuw lid de
heer S. Heinis benoemd.
Als lid van het Burgerlijk Armbestuur te
Graft werd herbenoemd de heer Jn. Blaauw,
Oost-Graftdijk, Jn. Kaay en West-Graftdijk
de heer dr. J. Koppen.
Tot lid der commissie van toezicht op het
L. O. werd herbenoemd de heer C. J. van
Veenendaal.
Vastgesteld werd de begrooting 1936 der
gemeente zooals deze nader is gewijzigd,
tevens werd besloten vast te stellen de be
grooting 1937, alsmede goedgekeurd de be
grooting 1937 v. d. Burgerlijke Armbesturen.
Rondvraag: De heer S. Heinis informeer
de naar het werkobject „Graftermeerpolder"
en ontving van den voorzitter alle toezeg
ging. De heer van Ammers vroeg inlichtin
gen omtrent plaatsing bij de gemeentelijke
werkverschaffing en verkreeg eveneens vol
doende inlichtingen. Na bespreking van de
straatverlichting sloot de voorzitter, onder
dankzegging voor de medewerking gedu
rende 1936, de vergadering.
Vrijdag vergaderde de raad. Alle leden
aanwezig.
De voorzitter deelde mede, dat:
de minister van onderwijs geen termen
aanwezig acht om 't verzoek om toepassing
van het 2e lid van art. 56 der Lager Onder
wijswet 1920 ten behoevev an de openbare
lagere school in te willigen.
het bestuur van de tuinbouwvereeniging
„De Eendracht" bericht, dat wegens te ge
ringe deelname de tuinbouwccrsus geen
doorgang zal hebben en zijn dank betuigt
voor de beschikbaarstelling van een school
lokaal.
Ingekomen was een brief van het curato
rium van het R.K. Lyceum te Alkmaar,
houdende verzoek om over het jaar 1936 een
subsidie te verleenen van f 150.
De meerderheid van B. en W. stelde voor
de 150 subsidie te verleenen.
Het voorstel werd na eenige discussie
verworpen. Vóór stemden de heeren Borst,
Rijper en Bommer.
Een adres van de Nederl. Vereeniging
voor Luchtbescherming, houdende verzoek
om lid te worden.
B. en W. stelden voor om toe te treden
tegen een contributie van 2,50 per jaar.
Aldus besloten.
Een adres van het Comité tot feestelijke
herdenking van het huwelijk van prinses
Juliana, houdende verzoek om een subsidie
uit de gemeentekas.
Het comité heeft besloten er in hoofdzaak
een feest voor de schoolkinderen van te ma
ken. De bedoeling is om naast de tractatics
de kinderen een blijvend aandenken te
geven. Hiervoor vroeg het comité f 75.
De meerderheid van B. en W. stelde voor
dit bedrag te verleenen.
Weth. Bakker was niet voor deze bijdrage,
zooals hij uitvoerig uiteenzette. Het geld
kan beter besteed worden. Bovendien wor
den dergelijke feesten gebruikt ter verster
king van de nationale gedachte. De gevol
gen daarvan kennen we van 1914.
De heer de Boer had gedacht, dat een
zeker percentage voor de armen zou zyn en
stelde nu voor om dan boven 75 te ver
leenen voor uitkeering aan de armen.
De voorzitter onderschreef dit voorstel
van ganscher harte.
Mevr. PaarlbergHartland zou, nu bleek,
dat dit speciaal voor een aandenken is, tegen
stemmen.
Ook de heer Borst was tegen de bijdrage.
De heer Rijper: Het comité heeft in begin
sel besloten om zoo zuinig mogelijk met de
financiën om te gaan. Wanneer er geld over
was, dan zou dit voor de armen zijn.
Aan dit feest, aldus de voorzitter, kan
ieder democratisch mensch mee doen, want
door het Oranje-huis wordt de democratie
beschermd.
De voorzitter vond het diep treurig, dat
deze zaak hier zoo wordt besproken.
Het voorstel van B. en W. werd aangeno
men met de stemmen van de heeren Borst en
Bakker en mevr. PaarlbergHartland tegen.
Het voorstel-de Boer werd met algemeene
stemmen tegen aangenomen.
Voorstellen van B. en W.
Garant-verklaring van de gemeente tot
het aangaan eener rekening-courant-over
eenkomst ten behoeve van de gemeenschap
pelijke lichtbedrijven.
Naar aanleiding van loopende geruchten
wees de voorzitter er uitdrukkelijk op, dat
het bedrijf volkomen gezond is. De verkeer
de leeningspolitiek van vroeger wreekt
zich nu.
Na uitvoerige discussie werd het voorstel
aangenomen.
Wijziging van de gemeenschappelijke
regeling betreffende de exploitatie van de
gasfabriek. Dit betrof het noemen van
een bankinstelling.
Verhooging van het subsidie aan het Bur
gerlijk Armbestuur over 1936.
De voorzitter bracht het armbestuur hul
de voor de uitvoering van zijn taak. 9000
is er uitgetrokken. Er is nu nog een tekort
van 600. B. en W. stelden voor dit bedrag
te verleenen. Aldus besloten.
Eervol ontslag werd verleend aan mej.
W. G. Roest, onderwijzeres aan de openbare
lagere school wegens boventallige leer
kracht, met ingang van 1 Januari 1937.
Gemeentebegrooting voor het
dienstjaar 1937.
Mevr. PaarlbergHartland bracht hu'de
aan B. en W. voor het sluitend maken van
de begrooting zonder dat de belastingschroef
al te sterk is aangehaald. Verder wees
spreekster op steun aan hulpbehoevenden
en uitte den wensch, dat, indien noodig, E.
en W. hiervoor ook gelden zullen aanvra
gen.
De heer Borst: De regeering met haar aan
passingspolitiek drijft in oorlogsrichting. In
deze gemeente tracht de groep-Kostelyk
door bezuinigingen en verlaging van loonen
het vraagstuk op te lossen.
Spr. hoopte, dat in deze gemeente de
samenwerking tot stand zal komen tusschen
de s.d.a.p., communisten en groep-de Boer.
Het is een gelukkig teeken, dat de begreo-
ting voor 1937 sluitend is gemaakt. Voor
degenen die landhuur ten achter zijn, hoop
te spr., dat B. en W. er nog eens toe zullen
komen, die schulden kwyt te schelden.
Bij het Burg. Armbestuur moeten de arme
menschen niet naar den armmeester toe
komen, maar dit moet de arme menschen
opzoeken. Verder wees spreker nog op het
werkloozen-vraagstuk.
vn?i!nHindfrE m°eten in cigen bedriJf Aan-
ullende steun is noodzakelijk. Een blok
wTrdPn lreen .zou bet 2"n. indien de credieten
werden kwytgescholden.
Weth. Bakker wees er op, dat, wat finan-
hehlLmT1Uk WaS' B' Cn W' 00k ««i.an
hebben. Personeele belasting wordt mede
wTdtte3""8^ menschen °P«ebracht. Gaan
deze yerhoogen, dan moeten zij nog
meer betalen. Spreker is voorstander van
van Armbestuur in*MwtShJSUük *2^*
BetreHende dZl>OVeel VOOrdeel Zi,) opleveren,
wü wef een pr.ovl"ciale credieten kunnen
wij wel een mooi gebaar maken door deze
Diuykheid zyn tegenover hen, die geen cre-
hebben gehad, omdat zij geen schuld
op zich wilden laden
zen. Ia de vacature F. Moejes werd gekozen
de heer J. Hink.
Hierna ging de voorzitter over tot voor
lezing van de begrootingsposten.
B. en W. stelden voor in de vergaderzaal
een electrischen rookverdrijver te plaatsen
en tevens de verlichting te verbeteren. Al
dus besloten.
Subsidie bad- en zweminrichting. De heer
Borst had gaarne gezien dat op de begroo
ting een post subsidie voor deze vereeni
ging voorkwam.
De voorzitter merkte by de posten subsi
die nog op dat het hem genoegen deed, dst
de gemeente al deze subsidies nog kon
verstrekken.
Subsidie Centr. ziekenhuis. De heer Kos
telijk vond onbegrijpelijk dat hiervoor nog
zoo'n subsidie noodig is. Het is er altijd wat;
je ligt er duur, en er is geregeld tekort.
Spr. hoopte, dat ze het die richting heen-
sturen, dat de gemeenten vrij zijn van sub
sidie.
Betreffende de vergrooting der begraaf
plaats deelde de voorzitter mede, dat er
van de Provincie een heel mooie subsidia
komt, n.1. de helft der bijkomende kosten
die totaal 1300 bedragen.
De heer Kostelijk vond den post voor het
schoonhouden van de schoollokalen te hoog
en wilde met f 100 verlagen.
Ook de heeren de Boer en Rijper ver
klaarden zich er voor den post te verlagea
Het voorstel-Kosteljjk werd verworpet
met de stemmen van de leden Borst, mevr.
Paarlberg-Hartland, Bakker en Bommer
tegen.
Het voorstel-Bakker om 50 te verlagen
werd aangenomen met de leden Borst en
mevr. Paarlberg-Hartland tegen.
De voorzitter deelde mede dat nog steeds
in onderzoek is om de schoolkinderen melk
te verschaffen. Er is echter een lastige be
paling, daar de Zuivelcentrale de bepaling
heeft dat melk naar behoefte wordt ver
strekt. In een klas van 40 leerlingen kan
men er geen 20 uitsluiten. Wij zijn echter
nog met de zaak bezig.
Personeele belasting. B. en W. stelden
voor de verordening te wyzigen en wel voor
de laagste klasse 50 en voor de hoogste
klasse 150 opcenten.
De begrooting werd goedgekeurd met de
volgende cijfers:
Gewone dienst ontvangsten en uitgaven
106230.60; kapitaaldienst 15000.
Begrooting van het gasbedrijf, dienstjaar
1937: gewone dienst ontvangsten en uitgs*
ven 94124.12; kapitaaldienst f 70602.91^
Wethouder Bakker was niet tevreden n*1
de politiek van 't dagelijksch bestuur. Wan
neer in hoogste instantie is uitgemaakt d»
een lid van het personeel lid van ds 6®"
meenteraad kan zyn, dan is het niet 9^
te keuren als men probeert daarin verso*
dering te brengen.
Ook het rondschrijven betreffende
uitsteken van de vlag is af te keuren. Dj»
dringt in tegen alle begrippen van vrij beid-
De voorzitter: Wanneer een lid van de»
raad het niet eens is met het dagelijl0^
bestuur, kan men dit brengen in de com*
missie van beheer.
Begrooting van het electriciteitsbedrijf»
dienstjaar 1937: gewone dienst, ontvang"
sten en uitgaven f 79883.67, kapitaal-dien*
36599.41. Het dag. bestuur stelde voor
iedere gemeente uit te keeren 2000.
De heer Borst zou het geen bezwaar vin*
den als het op de belasting kwam. Het go*
volg is nu dat de prijzen voor de electriciteB
te hoog zijn. Spr. zou tegen de begrooting
stemmen.
Begrooting Burgerlijk Armbestuur. D*
rekening sluit in ontvangsten en uitgaven
met een bedrag van 10475.50. Gemeente
subsidie 10.000. Aldus vastgesteld.
Benoem mg leden van de Commissie tot
wering van schoolverzuim, wegens P*r,f"
dieke aftreding. De aftredende leden D.
Bommer, P. Rijper, C. v. d. Abeele, W. G.
de Ruiter cn A. Bakker Ozn. werden herko
