DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
'Buitenland
Feeststemming.
Gezelligheid. r
Geanimeerd Orkest.
Drie Kerstdagen in
Hotel „Toelast" - Alkmaar
No 302
138e Jaargang
Kerstmis
Cuba's president door
Senaat afgezet.
De algemeene toestand.
De Chineesche opstand.
COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS FER GEWONE AD VERTEN-" IEN:
Van 15 regels f 1.25, elke regel meer 0-25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 24 December 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA-
Kerstmis zal dit jaar voor velen geen
Kerstfeest kunnen zijn.
Steeds breedere volksgroepen onder
vinden den druk der tijden, duizenden
kleine middenstanders en anderen, die
door noesten vlijt het hoofd boven water
trachtten te houden, moeten ondervinden,
dat hun arbeid tevergeefs is geweest en
dat er in de wereld op dit oogenblik geen
behoefte aan werk is. Zij verarmen van
dag tot dag tot eindelijk het oogenblik is
aangebroken, dat zij hun gezin niet meer
kunnen onderhouden, dat zij om hulp
moeten vragen aan de gemeenschap, die
zal moeten probeeren al deze ongelukki-
gen door de moeilijke tijden heen te
helpen.
De gedachte, dat men den strijd om het
bestaan heeft verloren, de zekerheid, dat
men, ondanks werklust en werkkracht,
van anderen afhankelijk is, dat zijn fac
toren, die sommigen tot ontevredenheid
en verzet prikkelen en anderen in wan
hoop zwijgend doen berusten.
Wij weten het allen, dat wij aan dit
droef gebeuren geen schuld hebben. Wij
weten maar al te goed, dat de crisis niet
alleen tot ons land beperkt bleef, dat ge
heel Europa in boeien is geklonken en dat
er buiten onze grenzen nog meer wordt
geleden dan daar binnen.
Men kan natuurlijk verkondigen, dat dit
alles het gevolg is van het huidige maat
schappelijke stelsel, maar men heeft niet
de zekerheid, dat een ander binnen afzien-
baren tijd de verlichting zal brengen waar
aan land en volk zoo dringend behoefte
hebben.
Wij kunnen niet anders dan aanvaarden
wat ons, buiten onze schuld, door het
wereldgebeuren wordt opgedrongen en
wij kunnen ons daarbij slechts op dit
standpunt stellen, dat wij allen den plicht,
den moreelen plicht, hebben te zorgen dat
geen onzer zal omkomen als er door an
deren nog hulp kan worden geboden.
Het is Kerstmis en in vele gezinnen,
waar alles wat maar een spoor van luxe
droeg al lang is verdwenen, waar er een
steeds nijpender tekort komt aan voedsel,
kleeding, schoeisel en dekking in zoo vele
gezinnen ook in onze gemeente zal
er geen Kerstfeest zijn omdat er geen
stemming en geen geld is, omdat alles
ontbreekt wat reden tot blijdschap en dank
zou kunnen geven.
Wat kunnen wij in deze donkere dagen
voor elkaar doen?
„De sterken voor de zwakken", is de
leuze van een vereeniging, die zich beijvert
de door een ernstige ziekte aangetasten
weer tot het volle leven terug te brengen.
Dat moet nu meer dan ooit ook onze
leuze zijn.
Helaas, ook de sterken hebben den druk
der tyden ondervonden, ook de sterken
zijh niet meer de krachtfiguren van vroe
ger, die anderen van hun bezittingen kon
den mededeelen zonder zelf te verarmen.
Er wordt ook in de kringen van de zoo
genaamd welgestelden soms bittere ar
moede geleden, waarvan weinigen iets
weten omdat zij angstvallig wordt ver
zwegen.
Maar het is een feit, dat, hoe ook maat
schappelijke toestanden veranderd zyn, er
altijd nog wel menschen zijn, die door een
soberder levenswijze iets kunnen uit
sparen wat anderen ten goede kan komen.
Er zijn altijd nog wel kleeren te vinden
welke men zelf niet draagt, er is altijd nog
wel eens een extra'tje, dat men eens niet
voor zich zelf behoudt maar daar besteedt
waar dringende hulp ter voorkoming van
een noodtoestand is geboden.
Men behoeft in het algemeen niet zelf
te zoeken waar die hulp het eerst en het
meest noodzakelijk is. Er zijn vereenigin-
gen in onze stad, die zich vrijwel op elk
gebied voor armen en werkloozen interes
seeren, er is een Armenraad waar men
precies de adressen kent waar een Kerst-
gave dringend noodzakelijk mag heeten.
Welnu, als wij niet alleen naar de
Kerstgedachte willen luisteren, maar er
ook naar willen leven, mag er niet op
daden gewacht worden.
Heeft u iets geofferd toen het Leger des
Heils in haar ijzeren Kerstpotten dezer
dagen een collecte voor de allerarmsten
heeft gehouden? TT
Als U het vergeten heeft, dan weet U het
adres van deze menschlievende organisa
tie waar men ongetwijfeld Uw gave nog
dankbaar zal aanvaarden.
Heeft U in deze dagen aan het misdeel
de kind gedacht, aan het kind, dat altijd
en overal in slechte tijden toch al zooveel
tekort komt omdat het de zwakste en
hulpbehoevendste is?
Heeft U er aan gedacht, dat Uw eigen
jongens en meisjes straks waarschijnlijk
opgetogen rond den Kerstboom zullen
zitten en dat er daarnaast ook in onze
stad zoovele zieke en zwakke stum
pertjes zijn, die dag aan dag de ellende
van het verarmende gezin meemaken en
die op Kerstdag slechts door de ruiten van
anderen naar al het blijde en mooie kun
nen kijken?
Heeft U er aan gedacht hoeveel duizen
den kinderen in den lande onverzorgd zul
len zijn als er niet spoedig en doeltreffend
kan worden ingegrepen?
Als U het vergeten hebt, gaat dan even
naar het Postkantoor en koopt wat kin
derzegels of -briefkaarten. U behoeft het
maar éénmaal te doen, want als allen, die
dat kunnen, in gelijke mate helpen, zal het
doel ongetwijfeld bereikt worden.
En kent gij een arm gezin in Uw om
geving, dat aan alles behoefte heeft, aan
voedsel en dekking en aan woorden van
opbeuring, van troost en van moed voor
de toekomst, speelt dan al is het wat
laat nog eens voor Sint Nicolaas en het
Kerstmaal, dat U morgen wacht zal U een
veel grooter feest bereiden.
Kerstmis 1936.
Het is donker om ons heen en er zijn
nog steeds geen teekenen, dat de dageraad
van een nieuwen morgen gaat aanbreken.
Maar er is in de wereldgeschiedenis
nooit een tijd geweest waarop het wel
vaartspeil in dalende lijn ging of er volg
de een opgang.
Het is een schrale troost, omdat nie
mand weet hoe lang dat alles nog op zich
zal laten wachten. Maar het is een troost
te weten, dat eens de tijd zal komen, dat
dit alles geleden is. Het is een troost als
men aan een ziekbed weet, dat de patiënt
niet ten doode is opgeschreven maar al
duurt het dan ook lang geleidelijk zal
herstellen.
Met die zekerheid, dat alles zich nog
eens ten goede zal keeren, met de gedachte
dat op de duisternis altijd weer het licht
gevolgd is, moeten wij ons Kerstfeest
vieren.
Bij de samenstelling van den Senaat
als Hooggerechtshof hebben 32 senato
ren den eed afgelegd in handen van-
Edelman, den voorzitter, die de leiding
der debatten heeft. Volgens de aanklacht
der Kamer zou president Gomez zich
schuldig hebben gemaakt aan onwettige
pressie op onderscheidene afgevaar
digden om hen te bewegen tegen de
wet op de suikerbelasting te stemmen.
De Kamer eischt derhalve volgens de
grondwet de afzetting van den presi
dent.
De tribunes in het Senaatsgebouw waren
propvol belangstellenden toen Edelman na
de voorlezing der acte van beschuldiging
voorstelde het stuk aan den president te be-
teekenen met den eisch om zich binnen 24
uur op deze aanklacht te verdedigen. Dit
voorstel werd aangenomen met algemeene
stemmen. Van de 36 senatoren hebben zich
reeds 26 voor de afzetting verklaard en de
weinige vrienden van Gomez hebben hun
redevoeringen te zijnen gunste in doodsche
stilte gehouden.
Men weet dat de president als zyn eigen
verdediger zal optreden.
Zeven afgevaardigden met vacantie.
De Kamer heeft een geheime zitting ge
houden om waarborgen te bieden aan de
groep van afgevaardigden die tegen de aan
klacht tegen president Gomez hebben ge
stemd. Zeven afgevaardigden zijn uitgenoo-
digd „veertien dagen vacantie" te nemen
ter verzekering van hun veiligheid.
President Gomez afgezet.
Het lydt byna geen twijfel, dat de Senaat
gisteravond het afzetten van den president
en den vice-president der republiek heb
ben uitgesproken, daar 29 der 36 Senatoren
kolonel Batista steunen. De bijeenkomst zal
waarschijnlijk den geheelen nacht duren.
De politieke leiders houden zich reeds
bezig met de vorming van een nieuw con
centratie-kabinet, dat leden der nationalis
tische- en democratische partijen zal omvat
ten. Alle leden van het ministerie Gomez
zullen hun ontslag aanbieden, behalve de
secretaris voor de verdediging, Montalvo,
en die van justitie, Cartana,, die aanhangers
van Batista zijn.
Gomez heeft tegenover persvertegenwoor
digers verklaard, dat hy verwachtte door
het congres ten val te zullen worden ge
bracht. Hij voegde hieraan toe, zich in het
particuliere leven te zullen terugtrekken,
doch op Cuba te zullen blyvy. In afwijking
van hetgeen gisteren gemeld werd, zal Go-
Alkmaar, 24 December.
Wie dag in dag uit de gebeurtenissen in
het buitenland heeft gevolgd, wie regel
matig den algemeenen toestand in de landen
eenigszins bestudeert* dien zal het opgeval
len zyn, dat Duitschland geleidelijk geheel
geïsoleerd wordt.
Om eens even heel oppervlakkig een blik
in het verleden te slaan: Duitschland heeft
voortdurend contact gezocht met Italië. Be
zoeken aan Italië, bezoeken van Italië waren
een tijdlang schering en inslag. Het laatst
bracht graaf Ciano een bezoek aan Berlijn,
werd buitengewoon prettig ontvangen en
nog prettiger uitgeleide gedaan. Het leek er
op, dat Italië en Duitschland het zeer eens
waren geworden en misschien heeft men
dat in Duitschland ook gedacht.
Maar nauwelijks was Ciano in zijn vader
land teruggekeerd, of Mussolini hield een
groote rede, waaruit men kon hooren, dat
het tusschen Italië en Duitschland nog lang
geen koek en ei was!
Dat bleek naderhand nog duidelijker, toen
het Duitsch-Japansche verdrag tot stand
het zoogenaamde anti-communistische ver
dragen. In Duitschland hoopte men alge
meen, dat Italië zich bij deze twee landen
zou aansluiten, maar dat gebeurde niet.
En nu, als een der jongste uitingen van
de vervreemding van Italië komt er het be
richt, dat Italië niet langer hulp zal bieden
aan generaal Franco! Dus ook in den strijd
in Spanje blijft Duitschland vrijwel alleen
staan.
Daaruit moge wel blijken, dat Duitsch
land niet meer op Italië behoeft te rekenen.
Mag Duitschland op Frankrijk en Enge
land rekenen? Neen immers! Want Frank
rijk heeft een nauw verbond gesloten met
Engeland en zocht geleidelijk meer en
meer contact met Italië, dat thans op het
punt staat, om met Engeland een accoord te
sluiten voor de Middellandsche en de Roode
Zee.
Duitschland blijft dus vrijwel geheel
alleen staan en zal zijn buitenlandsche poli
tiek geheel moeten wijzigen, wil het berei
ken, dat andere landen met het Derde Rijk
kunnen samenwerken.
Engeland en Frankrijk hebben Italië's
overwinning in Abessinië erkend. Weliswaar
nog niet officieel, maar dan wel officieus.
Want beide landen hebben hun oude ge
zantschapen vervangen door consulaten.
Naar aanleiding van die vervanging, welke
als een nieuwe diplomatieke overwinning
van Italië door de bladen in dat land geken
merkt wordt, zingt de Messaggero den lof
van Mussolini's houding in den Abessini-
schen veldtocht. Mussolini heeft zich nooit
vergist, omdat hij niets onvoorbereid deed,
maar steeds handelde na grondig overleg,
zonder daarbij zijn fundamenteele eigen
aardigheid van snelheid van beslissing en
actie te verliezen. Hij behield steeds het
initiatief en verraste zijn tegenstanders te
Genève door de vlugheid van zijn militaire
actie en den omvang van de middelen, ge
bruikt om de overwinning te behalen, waar
door hij in staat was in 7 maanden tijds
het keizerrijk te veroveren en den Volken
bond een nederlaag toe te brengen.
De politieke en diplomatieke rfetie van
den duce in en na den oorlog stond op
hetzelfde peil als zijn militaire actie. Hij ontT
wierp de grondslagen voor de economische
autarkie van Italië, versterkte het bondge
nootschap met Oostenrijk en Hongarije en
de vriendschap met Duitschland, waarbij
hij steeds de deur openliet voor een alge
meene Europeesche samenwerking.
Ondanks de vijandige houding van den
Volkenbond heeft Mussolini Genève niet
willen verlaten, daar naar zijn meening de
Volkenbond nog een nuttige functie kan
uitoefeen, mits hij worde hervormd.
Thans ziet men deze stelling zegevieren:
de oorlog in Abessinië en de sancties, die de
bevestiging van de oude Volkenbondsopvat
ting schenen te moeten verzekeren, hebben
op treffende wijze de noodzakelijkheid aan
getoond van een grondige hervorming van
de geheele organisatie van den Volkenbond.
Het huidige gebaar van Frankrijk en Enge
land, dat Mussolini vergemakkelijkt heeft
door de groote, in politiek opzicht volkomen
evenwichtige interviews aan Engelsche bla
den, bevestigt zijn overwinning afdoende
en is tevens de overwinning van den vrede.
mez niet zich zelf voor den Senaat verde
digen, doch heeft Senator Guttierez deze
verdediging op zich genomen. Vanavond
zal Gomez de pers een communiqué doen
toekomen, omtrent zijn houding tijdens de
crisis.
De houding der Vereenigde Staten.
Naar uit Washington wordt gemeld, volgt
men aan het ministerie van buitenlandsche
zaken de Cubaansche crisis met aandacht.
Men vraagt zich af, of het ministerie van
buitenlandsche zaken de nieuwe regeering
als constitutioneel zou erkennen, zoo Gomez
zou worden afgezet.
Patterson, de ambassadeur der Vereenig
de Staten op Cuba, heeft president Roose-
velt een nota doen toekomen, doch tevens
verklaard, dat deze nota slechts een samen
vatting van den toestand op Cuba was.
President Gomez afgezet.
Gomez heeft gisteravond in den senaat
te zijner verdediging tegen de tegen hem
ingebrachte beschuldigingen verklaard: de
ze beschuldiging is niet ingegeven door een
gevoel van rechtvaardigheid doch eenvou
dig door den wil mij af te zetten. Mijn
ontslag zal misschien tot gevolg hebben, dat
de vrijheid van Cuba zal verdwijnen. De
democratie is dood, de dictatuur leeft. Gij
veroordeelt de democratie door mij te ver-
oordeelen.
De senaat heeft na beraadslagingen gedu
rende zes uur zijn uitspraak medegedeeld
en besloten Gomez af te zetten als president
van Cuba.
Gomez wordt opgevolgd door vice-presi
dent Laredo-Bru.
Gomez wordt opgevolgd door vice-
president Laredo Bru.
Laredo-Bru zal vanmiddag als president
van Cuba worden beëedigd.
De onderhandelingen over Tsjang
Kai Sjeks vrijlating.
De Nanking-regeering verwacht, dat de
onderhandelingen over de vrijlating van
Tsjang-Kai-Sjek nog verscheidene dagen
zullen duren.
De maarschalk en zijn vrouw zullen dan
ook, naar men gelooft, niet tijdens de kerst
dagen te Nanking terugkeeren.
Volgens geruchten houdt Tsjang-Sjoe-
Liang zich gereed voor een vertrek naar het
buitenland, hij zou dan echter eischen, dat
zijn veiligheid tot zijn aankomst te Hong
kong door Tsjang-Kai-Sjek persoonlijk ge
waarborgd zou worden.
De regeeringstroepen hebben Weinan aan
den spoorweg Toengkwan-Sianfoe ingeno
men. Herhaaldelijk vliegen regeeringstoe-
stellen boven Sianfoe om te voorkomen, dat
Tsiang-Sjoe-Liang zich uit de voeten maakt.
Aan den vooravond van de vergadering
van het parlement, die Zaterdag door den
Keizer geopend en dan tot 20 Januari ver
daagd zal worden, keeren de partijen zich
in proclamaties tegen de regeering. In het
bijzonder wordt de binnenlandsche staat
kunde der regeering aangevallen, de par
tijen veroordeelen de houding der bewinds
mannen, die zij dictatoriaal of bureaucra
tisch noemen.
De partij „van de arbeidersmassa" ver
langt, dat het ministerie onmiddellijk zal af
treden. De politie heeft vierduizend exem
plaren van een door het oudste parlement-
lid, Ozaki, geschreven vlugschrift dat zich
keert tegen de „dictatuur" van het kabinet-
Hirota, in beslag genomen.
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG.
Het communiqué der regeerings
troepen.
Het officieele communiqué vermeld o.a.:
Aan het middenfront is in den sector van
Somosierra Taracene aan weerszijden een
druk gebruik gemaakt van artillerie. In den
sector van Madrid heeft de luchtmacht der
opstandelingen de stellingen der regeerings
troepen bij Romanullos, Majada Honda en
Las Rozas gebombardeerd.
In den sector van Boadilla zyn de regee
ringstroepen meer dan 5 K.M. opgerukt
Zij hebben op het gevechtsterrein tal van
dooden en gewonden en een groote hoeveel
heid oorlogsmateriaal aangetroffen.
Tegen dienstneming bij Spaansche
troepen.
Hoewel er geen wet is, welke Amerikaan-
sche staatsburgers verbiedt dienst te nemen
voor een oorlog in het buitenland heeft
Senator Pittman verklaard, dat de werving
van vrijwilligers voor Spanje door de so
cialistische partij in strijd is met de neutra-
liteitstheorie.
Hij voegde daaraan toe, dat deze recru-
teering aandachtig moet worden bestudeerd
binnen het kader van de nieuwe neutrali-
teitswet.
Het antwoord van de Spaansche
regeering.
Het Foreign Office is nu in het bezit van
den tekst van het antwoord der regeering
van Valencia op het ontwerp inzake de
controle op de Spaansche grenzen en de
Spaansche havens, zooals dat is uitgewerkt
door de niet-inmengingscommissie.
De officieele tekst zal waarschijnlijk eer
lang worden gepubliceerd.
Gasfabriek van Oviedo in brand
geschoten.
Gisteren was het aan het front in Asturie
kalm. De regeeringsartillerie heeft de gas
fabriek van Oviedo in brand geschoten. De
opstandelingen hebben nu dus nog slechts
de beschikking over een electrische centrale.
DE PAN-AMERIKAANSCHE
CONFERENTIE GESLOTEN.
Rede van Saavedra Lamas.
Saavedra Lamas heeft de slotrede uitge
sproken op de pan-Amerikaansche vredes
conferentie.
Na zijn vreugde te hebben uitgesproken
over de verkregen resultaten verklaarde hy
met name: Indien zich wederom een groote
brand zou voordoen, zou geheel Amerika
snel en energiek de noodige resoluties aan
nemen en zal de vrede worden opgelegd
door een moreele Co-Haesie. Zelfs in geval
van een oorlog buiten Amerika zal onze sa
menwerking haar invloed doen gelden om
het conflict tot staan te brengen. Wy kun
nen ons niet overgeven aan onverschillig
heid, ondanks onze neutraliteit. Voortaan
zullen de staatslieden, die tegen de oorlogs
bedreiging strijden, hun blikken op ons
Amerika richten als gebied van veiligheid
en vertrouwen.
Onze conferentie heeft een politiek en
niet een juridisch werk verricht.
De situatie van Danizig.
TWINTIG NATIONAAL-SOCIALISTISCHE
PARTIJLEDEN GEARRESTEERD.
Onder beschuldiging van voor de partij
schadelijk optreden zijn Maandag en Dins
dag een twintigtal leden der nationaal-so-
cialistische partij gearresteerd.
Onder de gearresteerden bevindt zich dr.
Walter, medewerker van het nationaal-
socialistische Dantziger blad „Vorposten" en
twee Assessoren van het gerechtshof. De
juiste oorzaak dezer arrestaties is nog niet
bekend.
NIEUWE VLIEGTUIGDIEFSTAL
VERIJDELD.
De wacht van de hangars van het vlieg
veld Saint Privat heeft een poging om drie
particuliere vliegtuigen te stelen verijdeld.
Drie personen wilden zich van de toestel
len meester maken. Een beweerde dat hij
Attaché van het ministerie van luehW—at
was en de beide anderen verklaarden inge
nieurs uit Istres te zijn.
Men vermoedt dat de drie personen mede
plichtigen zijn van de bende, welke da
vliegtuigen van het vliegveld Larzac stal.
Toen het drietal zijn poging mislukt zag
vertrok het in de richting van Perpignan.
Onmiddellijk werd een onderzoek inge
steld, waaruit bleek, dat geen enkel inge
nieur Istres verlaten had.
VIJF DOODEN BIJ VLIEGONGEVAL.
Kort nadat het voor een proefvlucht was
opgestegen is gister een passagiersvliegtuig
nabij Dallas in Texas verongelukt. Twee le
den der bemanning en drie passagiers, on
der wie de directeur-generaal der lucht
vaartmaatschappij waartoe het toestel be
hoorde, zijn daarbij om het leven gekomen
DE GASTHEER VAN TROTZKY
AANGEVALLEN.
Slachtoffer licht gewo^.
De Mexicaansche schilder Diego Rivera
de leider der Trotzkisten werd in een res
taurant aangevallen en licht gewond.
De immigratie-autoriteiten hebben bevo
len, dat aan de komst van Trotzky in Mexico
waar hy zyn intrek zal nemen in de villa
van Rivera, geen enkele hinderpaal mag
worden in den weg gelegd.
Daar verscheiden arbeidersorganisaties er
bij de zeelieden havenarbeiders en het
spoorwegpersoneel op aandringen zich te
verzetten tegen de opschepping van Trotzky
vreest men voor botsingen tusschen politie
en communisten.
WAS HET HAUPTMAN NIET?
Zweed zou moordenaar van baby
Lindbergh kennen.
Gunner Svedberg, een huisschilder te
Faloen (Zweden), heeft naar een Engelsch
blad meldt verklaard, dat Hauptmann, die
indertijd op den electrischen stoel den
moord op baby Lindbergh met zijn leven
boete, de ware moordenaar niet is.
In een schrijven aan den Amerikaanschen
consul te Stockholm heeft Svedberg mee
gedeeld, dat hy in 1929 naar Amerika is
gegaan en daar een anderen Zweed ont
moette, dien hy ervan verdacht, tot een
bandietenbende te behooren.
Deze Zweed droeg wollen kousen over
zijn schoenen als hy 's nachts uitging, en 'n
voetafdruk, die op het dragen van zulk een
beschermd schoeisel wees, was in Lind-
bergh's tuin gevonden.
Twee maanden vóór baby Lindbergh ver
moord werd, had Svedberg een teekening
gevonden, die, naar hy meent, een plan was
van Lindbergh's huis.
Een week na de ontvoering van baby
Lindbergh (1 Maart 1932) hoorde Svedberg
zijn landgenoot met kameraden spreken
over „hun daad".
Svedberg hoorde, dat vijf mannen en een
vrouw den baby hadden ontvoerd, welken
men bedwelmende middelen had gegeven,
die zoo sterk waren, dat het kind niet meer
bijkwam.
