DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het antwoord van Duitschland en Italië op de Fransch-Britsche nota. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.— franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN; Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 6 De algemeene toestond. Vrijdag 8 Januari 1937 De non-interventie Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang Duitschland stelt voorwaarden, omdat men onderhandelt. GELIJKLUIDENDE ANTWOORDEN. De Spaansche burgeroorlog Successen voor de opstandelingen? De blokkade der Spaansche havens. ALKMAARSCHE COURANT. m Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK Alkmaar, 8 Januari. Engeland heeft Berlijn en Rome wakker geschud! Want nauwelijks heeft de Engel- sche regeering op vrij krachtigen toon ge vraagd, waar het antwoord bleef op de En- gelsch-Fransche nota inzake de kwestie der non-interventie, of Berlijn en Rome zijn klaar met hun antwoord! Ze doen dat niet op een loyale manier, want beide regeeringen merkten op, dat ze „net van plan waren om het antwoord te overhandigen, toen de Engelsche herinne ring kwam". Het Duitsche antwoord luidt niet bepaald vriendelijk. Allereerst verwijt Berlijn de Engelsche en Fransche regeeringen, dat deze het noodig hebben geoordeeld, om een nota in te dienen over een kwestie, die op het oogenblik wordt bestudeerd in de Londen- sche commissie. Daarnaast is Berlijn niet te spreken over het feit, dat men als 't ware Duitschland verwijt, de moeilijkheden in zake de vrijwilligers te hebben opgeworpen, terwijl juist Duitschland en Italië van begin af aan er op hebben aangedrongen, om het vrijwillig dienst nemen van buitenlanders in Spanje te beletten. En zulks in tegenstel ling met Engeland en Frankrijk! Duitschland komt dan tot een geliefd on derwerp: het communisme! Want het wijst er op, dat nu terwijl de Spaansche regee- ringstroepen genoeg communisten hebben gekregen om hen te helpen de Engelsche regeering bezwaar maakt tegen de vrywilli- gers-kwestie. Duitschland ziet daarin een volkomen bevoordeeling van de communis tische elementen. Het antwoord luidt dan ook letterlijk: „Nadat maandenlang de bol sjewistische elementen ongehinderd zijn toe gestroomd, is het werkelijk moeilijk zich te bevrijden van den indruk, dat het verbod thans alleen de bolsjewistische partij in Spanje, die klaarblijkelijk voldoende met i buitenlandsche vrijwilligers aangevuld is, ten goede zou komen. En ondanks al de bezwaren van Duitsch land wil het toch meewerken, om tot een oplossing te komen, zij het ook onder eenig voorbehoud. I] Dit Duitsche antwoord is in Londen on danks alles vrij gunstig beoordeeld. In ge zaghebbende kringen is men van meening, dat het document afgezien van de opmer kingen in den aanhef, die het karakter van een twistgeschrijf dragen bemoedigend is. De deur voor het afkondigen van een vry- willigersverbod aldus zegt men is niet uitgesloten. Als deze indruk door een nauw keuriger bestudeering van het antwoord bevestigd wordt, zal de Britsche regeering waarschijnlijk den belanghebbenden regee ringen verzoeken, zoo spoedig mogelijk de maatregelen te nemen, die kunnen leiden tot een sluiting van den stroom van vrij willigers. Hoe dit zij, men gelooft reeds te kunnen zeggen, dat het Duitsche antwoord in belangrijke mate zal bijdragen tot een ontspanning in den diplomatieken toestand. Het Italiaansche antwoord is vrijwel ge lijkluidend aan 't Duitsche antwoord. Italië meent, dat de niét-inmenging zich niet mag beperken tot directe handelingen, maar te vens tot indirecte daden, zooals het verlee- nen van financieelen steun, campagnes in de pers, het dienst nemen van vrijwilligers enz. enz. Dat laatste is een volkomen juiste opmer king en wanneer bereikt zou kunnen wor den, wat het Italiaansche antwoord hier voorstelt, dan zou de burgeroorlog in Span je een geheel ander karakter krijgen en een zuiver landelijke gebeurtenis kunnen wor- den. En dat zou ongetwijfeld aan de rust in Europa ten goede kunnen komen. Zoover zijn wij echter nog lang niet. En wij vreezen, dat het ook niet zoo komen. De non-interventie is heel ver zal mooi op papier, maar in de praktijk zal men ook na dit antwoord en ook na 'n eventueelen nieu wen afgrond tusschen de regeeringen onder ling kans zien, om de verschillende bepa lingen te ontduiken. Russische vrijwilligers zullen bleven toe- Frankrijk zal zyn Spaansche geheel en hermetisch kunnen sluiten en dus zal Duitschland en zal Italië desnoods oogluikend toezien, dat ook hun landgenooten weer scheep gaan naar S Diplomatieke besprekingen zijn heel aar dig. maar de praktijk is hier in den regel heel anders dan de theorie. Hetgeen slechts te betreuren Is. stroomen, grens niet Den Franschen en Britschen ambassa deurs is gistermiddag het antwoord op de voorstellen hunner regeeringen ten aanzien van de verhindering van het dienstnemen van vrijwilligers in Spanje overhandigd. Het Duitsche antwoord is opgesteld in overleg met de Italiaansche regeering, die tegelijkertijd een overeenkomstig antwoord heeft gegeven. Het Duitsche antwoord heeft den volgenden tekst: 1. De Duitsche regeering moet er in de eerste plaats haar verwondering over uit spreken, dat de Fransche en de Britsche regeering het noodig geoordeeld hebben, naast den arbeid van de commissie voor de niet-inmenging te Londen voor de tweede maai een buitengewoon en onmiddellijk beroep te doen op andere, in deze commissie vertegenwoordigde, regeeringen. Over het onderwerp van dit beroep, het vraagstuk van het verbieden van dienstneming door buitenlandsche vrijwilligers in Spanje, wordt op het oogenblik in de Londensche commissie beraadslaagd. Het is niet duide lijk, in hoeverre deze beraadslagingen be vorderd kunnen worden door de methode van dergelijke bijzondere diplomatieke stappen van eenige regeeringen. Indien men de procedure in de commissie voor de be handeling der Spaansche vraagstukken niet toereikend of doelmatig cht, dan zou het in het be'ang van de duidelijkheid en de een heid van behandeling beter zijn geheel af te zien van een verdere werkzaamheid der commissie. 2. De Duitsche regeering moet er tegen opkomen, dat door den nieuwen stap der Britsche en Fransche regeeringen de indruk gewekt wordt, alsof het vraagstuk der bui tenlandsche vrijwilligers in den Spaanschen burgeroorlog door Duitschland veroorzaakt of ook maar miskend is. Zij stelt derhalve opnieuw vast, dat zij en de Italiaansche regeering het waren, die van het begin af aan geëischt hebben, dat het vertrek van vrij willigers naar Spanje verhinderd zou wor den, en dat het anderzijds de Britsche en Fransche regeeringen zijn geweest, die een dergelijk verbod niet wilden aanvaarden. 3. De oorspronkelijke houding van de Britsche en Fransche regeeringen in deze zaak kan slechts zoo verklaard worden, dat deze beide regeeringen in den toevloed van vrijwilligers geen ontoelaatbare inmenging in de Spaansche aangelegenheden wenschen te zien. Als beide regeeringen thans een ander standpunt verdedigen, moet de Duit sche regeering zich ernstig afvragen, of het voorgestelde verbod op dit oogenblik niet feitelijk een eenzijdige bevoordeeling van de elementen, die de nationale Spaansche regeering bestrijden, tot gevolg zou hebben. Nadat maandenlang de bolsjewistische elementen ongehinderd zijn toegestroomd, is het werkelijk moeilijk zich te bevrijden van den indruk, dat het verbod thans alleen de bolsjewistische party in Spanje, die klaar blijkelijk voldoende met buitenlandsche vrijwilligers aangevuld is, ten goede zou komen. 4. Daar echter de Duitsche regeering van den beginne af op de bres heeft gestaan voor het stuiten van den vrywilligersstroom, is zy ook thans nog bereid, alle maatregelen te steunen, die dat doel kunnen verwezen lijken. Zy moet daarbij echter de verwach ting uitspreken, dat nu ook alle mogelijk heden voor een moeilijke of voor een mid dellijke of onmiddellijke inmenging in den Spaanschen strijd eens en voor altijd uitge sloten zyn. Zy moet derhalve haar toestemming hankelyk zyn van de volgende den: a. de andere belanghebbende staten ver plichten zich tot het aannemen van dezelfde houding, b. ook de oplossing der andere, met de middellijke inmenging samenhangende, aan gelegenheden wordt onverwijld ter hand genomen, c. Alle belanghebbende regeeringen stem men toe in een onvoorwaardelijk doelmatig toezicht ter plaatse op de tenuitvoerlegging van het verbod, waartoe men moet be sluiten. De Duitsche regeering zal haar vertegen af- voorwaar- woordiger in de Londensche commissie op dragen, op dezen grondslag de onderhande lingen voort te zetten. Indien geen overeen stemming bereikt zou kunnen worden ten aanzien van de verhindering van de andere vormen van inmenging, dan zou de Duitsche regeering zich moeten voorbehouden, ook haar standpunt ten opzichte van het pro bleem der vrijwilligers opnieuw te bepalen, De beste oplossing van het vrywilligers- vraagstuk zou naar de meening der Duitsche reegering verkregen worden, indien het mogelijk zou zyn, alle niet-Spaansche deel nemers aan den strijd, en wel met inbegrip van de politieke drijvers en propagandisten, uit Spanje te verwijderen, om den toestand van Augustus van het vorige jaar te her stellen. De Duitsche regeering zou het zeer toejuichen, indien men te Londen zou na gaan, op welke wijze een dergelijke maat regel ten uitvoer zou kunnen worden gelegd. Zij is bereid, daarbij in ieder opzicht haar medewerking te verleenen. Het Italiaansche antwoord, Gisteravond heeft de Italiaansche minis ter van buitenlandsche zaken Ciano den Britschen gezant en den Franschen zaakge lastigde te Rome het Italiaansche antwoord op het Fransch-Britsclw initiatief inzake het zenden van vrijwilligers aan de Spaansche strijdende partijen overhandigd. In dit antwoord wordt in de eerste plaats opgemerkt, dat de Italiaansche regeering van oordeel is, dat deze kwestie binnen de competentie van de niet-inmengingscom- missie valt en dat men door de ernstigste kwestie aan de bevoegdheid van deze com missie te onttrekken gevaar loopt, het ge zag en het prestige van deze commissie te verminderen, en haar werkzaamheden te belemmeren. Het feit, dat voortdurend vrijwilligers dienstnemen in de Spaansche gelederen, boezemt de Italiaansche regeering evenveel zorg in, als dit by de Britsche- en de Fran sche regeering het geval is. De Italiaansche regeering heeft de vrywilligerskwestie van den beginne af als een punt van gewicht beschouwd. In het antwoord wordt er voorts op gewe zen, dat de niet-inmenging zich niet moet beperken tot directe handelingen, doch te vens tot indirecte daden, zooals het verlee nen van financieelen steun, campagnes in de pers, het dienst nemen van vrijwilligers. In het het antwoord wordt voorts herin nerd aan de verklaringen door graaf Ciano op 5 en 10 Augustus afgelegd ten overstaan van den Franschen gezant en de uitleg ge geven door den Italiaanschen vertegenwoor diger in de niet-inmengingscommissie in zake het standpunt van de Italiaansche re geering, een standpunt, dat men niet heeft kunnen doorvoeren, gezien de houding van de andere delegaties, met uitzondering vau Duitschland, waarmee Italië steeds in over eenstemming heeft geleefd. Tot dusver wa ren, zoowel de Britsche als de Fransche re geering niet van oordeel geweest, dat de toevloed van vrijwilligers naar Spanje als 'n onwettige daad moest worden beschouwd De Italiaansche regeering gaat voort op te merken, dat in de huidige omstandighe den, de actie van de Fransche- en van de Britsche regeering slechts tot gevolg kan hebben, dat de regeeringsparty wordt ge holpen, aangezien zij reeds voldoende van buitenlandsche strijdkrachten is voorzien. De Italiaansche regeering is evenwel be reid te treden in het verzoek, dat de kwes tie van de vrijwilligers in een speciaal ac- coord geregeld zal worden, dat dan spoedig tot stand zou moeten komen, en gericht zal zijn tegen de aanwerving en het vertrek van vrijwilligers. De Italiaansche regeering is van meening, dat het accoord, dat de Britsche regeering voorstelt een algemeen karakter moet dragen, dat wil zeggen aan vaard moet worden door alle regeeringen en bovendien aan een doeltreffende controle onderworpen moet zijn, ten einde iedere twijfel over de strikte toepassing uit den weg te ruimen. Deze controle zou in de Spaansche havens en aan de Spaansche grens moeten plaats vinden. De Italiaansche regeering is bereid instructies te geven aan haar vertegenwoor digers in de commissie van niet inmenging opdat deze commissie tot overeenstemming kan komen over de maatregelen, die tot dit doel te treffen zyn. Hoewel de Italiaansche regeering voorstander is van een uitgebrei de samenwerking en besloten is haar in stemming te betuigen met de Fransch- Britsche voorstellen, kan zij zich niet ver helen, dat de methode, die tot dusverre ge volgd is door de betrokken regeeringen in zake de niet-inmenging, slechts zeer on volledige resultaten heeft vermogen op te leveren, die bovendien onzeker en gevaar lijk waren. Zij moet dus staan op een integrale en al gemeene toepassing van het systeem van niet-inmenging, zoowel in directen als in indirecten vorm. Indien de overeenkomst inzake de vrijwilligers niet gevolgd wordt door een strikt toegepast accoord nopens al le andere vormen van indirecte inmenging als daar zijn middelen van propaganda en financieelen steun, zou de Italiaansche re geering genoodzaakt zijn, haar standpunt opnieuw te bepalen. Uitgaande van de beginselen van orde stelt de regeering van Italië met nadruk vast, dat indien men de kwestie wil vervat ten in de termen waarin zij in Augustus j.1. was vervat, dus indien de regeeringen wil len besluiten alle vrijwilligers van niet Spaansche nationaliteit, propagandisten soldaten en agitatoren van Spaansche grondgebied terug te trekken, de Italiaan sche regeering bereid is haar steun aan een dergelijk initiatief te geven hetwelk de niet inmengingscommisse onmiddellijk zou kun nen onderzoeken. Britsche persstemmen. De „Manchester Guardian" is van mee ning, dat de Duitsche eisch aangaande de terugroeping van vrijwilligers, die zich reeds in Spanje bevinden uiterst moeilijk zal zijn na te komen. Het is gemakkelijk voor Duitschland, Italië en Rusland, maar niet voor Frankrijk en Groot Britannië, wel ker burgers vertrokken zijn tegen den wil van hun regeeringen. Bovendien is de terugroeping van poli tieke agitatoren onmogelijk. Het is reeds niet gemakkelijk de strijden den in Spanje te herkennen, hoe hoopt men dan de agitatoren in Spanje te herkennen? De „Daily Herald" schrijft, dat de ant woorden van Hitier en Mussolini niet een „neen" inhouden, zooals velen hebben ge vreesd. Men kan zich daar slechts over ver heugen, maar zijn de antwoorden oprecht? Zijn de voorbehouden niet de voorspelen voor onderhandelingen, welke op lange baan zullen worden geschoven om op deze wijze duizenden soldaten de gelegenheid te geven de rijen te versterken van hen die Spanje bestrijden? Uit de houding der Duitsche en Italiaan sche gedelegeerden in de niet-inmengings commissie zal kunnen blijken of men in de oprechtheid hunner regeeringen kan geloo ven. De meening in Berlijnsche diplomatieke kringen. De inhoud van het Duitsche antwoord op de FranschBritsche nota heeft in diploma tieke kringen te Berlijn geen verrassing ge baard. Men vraagt zich slechts af of „tech nische redenen", welke dienden om het dralen met het antwoord te verklaren geen redenen van militairen aard waren. In overeenstemming met Rome wenschte men blijkbaar voort te gaan met materiëele en moreele steunverleening aan Franco. Al heeft de inhoud van het onderhoud geen verrassing gebaard, heeft de toon, vooral van het eerste gedeelte, toch een zekere verwondering gewekt. Het antwoord bespreekt de positie van Franco en stelt zelfs den FranschBritschen stap in een verdacht licht. De mist, welke enkele dagen boven het front voor Madrid hing, is gisteren door een stralende zon verjaagd. Dat heeft tot gevolg gehad, althans volgens de mededeelingen van generaal Franco, dat de colonnes Bar- ron, Buruega, Escamez en Ascensio den op- marsch naar het Westen, Oosten, Zuiden en Noorden hebben hervat. De talrijke verster kingen, welke de regeeringstroepen hadden opgeworpen tusschen Ma ja da Honda, Po- zuelo en Aravaca zijn door een hevig artil leriebombardement vernield. Bij El Plancio werden de regeeringstroepen verdreven uit hun stellingen, waarbij zij aanzienlijke ver liezen leden. Dagelijks neemt het aantal overloopers van de regeeringstroepen naar de rijen der opstandelingen toe. Deze mannen worden niet gestraft, doch zy moeten werken aan het herstellen van vernielde bruggen en wegen. In de universiteitsstad en het Casa del Campo was alles rustig. Eenige schermutse lingen werden geleverd aan den weg naar La Corogna. Bij het vallen van den avond zijn enkele vliegtuigen der regeering by Brunete om laag geschoten. De voornaamste actie had plaats in de vallei van de Manzanares in Noordelijke richting onder leiding van generaal Orgaz. De leiding der regeeringstroepen scheen te verwachten dat de aanval gericht zou wor den tegen het Escorial en in den nacht werd Cavalerie hieraan gedirigeerd. Plotseling richtte de aanval der opstandelingen zich evenwel naar Paro del Prado en El Plancio. Aansporing om Madrid te verlaten, Alle Madrileensche bladen publiceerden gisteren een oproep tot de civiele bevolking van Madrid om de stad te verlaten onder het motto: „Geen vrouw en geen kind meer in het mitrailleurvuur". Het bombardement van de vliegtuigen en artillerie der opstandelingen op de hoofd stad heeft onder de burgerbevolking tw<« dooden en 25, meest ernstig, gewonden ge- eischt. De verdedigingsraad heeft gistermiddag het volgende communiqué gepubliceerd. „De gevechten bij Pozuelo, Las Rosas en El Plantio, welke gisteren zyn begonnen* duurden den geheelen nacht voort. De Duit- schers en Marokkanen die hier geconcen treerd liggen, oefenden gesteund door een groot aantal pantserwagens een hevigen druk uit op de regeeringstroepen. De regee ringstroepen liggen hier sterk verschanst en boden hardnekkigen tegenstand. De verlie zen van den vijand zijn aanzienlijk vooral bij Las Rosas. Een pantserwagen viel in han den der regeeringstroepen. De kwestie van een blokkade der Spaansche kusten. De berichten, volgens welke Frankrijk voorstellen zou hebben gedaan aan Enge land tot het organiseeren van een vloot- blokkade langs de Spaansche kusten, wor den breedvoerig gepubliceerd door de Ita liaansche bladen, die er soms commentaar op leveren, ondanks het dementi, dat ten aanzien van dien berichten is uitgegeven. De Londensche correspondent van de „Stampa" verbaast zich er over, dat men dit idee au serieux heeft genomen in Engeland. De „Tribuna" verzekert, dat men zich ta Berlijn ernstig bezorgd voelt door de Engel sche vlootbewegingen in de Middellandsche zee. De „Lavoro Fascista" schrijft: „Het Fran sche voorstel kon zeker niet in overeenstem ming gebracht worden met een politiek van neutraliteit. Wanneer het verwerkelijkt zou zijn, zou het een daad van vijandschap zijn geworden". Daarentegen maakt men van alles wat het Duitsche ultimatum aan de Madrileensche regeering in de aangelegenheid van de Pa los-affaire en het Spaansche antwoord daar op betreft slechts zeer decreet melding. DUITSCHE GERUCHTEN. Geruchten omtrent op handen zynde sensationeele maatregelen der regeérihg tegengesproken. Bevoegde Duitsche kringen ontkennen alle geruchten, die naar zij zeggen van tijd tot tijd regelmatig opduiken bij de nade ring van 30 Januari, den verjaardag der nationaal-socialistische' revolutie, omtrent opzienbarende maatregelen, die de Duit sche regeering zou nemen. Zij verklaren, dat op het oogenblik nog. niets besloten is omtrent een bijeenroepen van den Rijks dag. De geruchten omtrent de ontbinding van dit lichaam zijn, naar verklaard wordt, ongegrond, alsmede'de aankondi ging van een nieuwe grondwet voor het derde rijk. Men verklaart tevens, dat rijkskanse lier Hitier er tot nu toe nog niet aan heeft gedacht, ontslag te nemen als leider der regeering, doch staatshoofd' zal blijven. Niettegenstaande deze officieele tegen spraken blijven, bedoelde geruchten in Duitschland de ronde doen. DEVIEZEN-SMOKKELAFFAIRE. De laatste dagen zijn te Warschau op zienbarende arrestaties verricht als ge volg van de ontdekking van een deviezen- smokkelaffaire, de eerste zaak op groote schaal sedert de invoering van beperkende bepalingen ten aanzien van den handel in deviezen en goud in het voerjaar 1936. De voornaamste arrestatie is die van Vladis- las Neumann, procuratiehouder bij de Bank van Polen en werkzaam bij de de- viezencentrale, die beschuldigd wordt van malversaties, waarbij de schatkist onge veer voor 25 millioen francs benadeeld is. Voorts zijn nog tal van huiszoekingen en arrestaties verricht. De strenge controle aan de grens zou het bovendien mogelijk gemaakt hebben, eenige buitenlanders in hechtenis te nemen. GRIEPEPIDEMIE HEEFT KWAADAARDIG KARAKTER. De griepepidemie, die sinds eenigen tijd te Londen heerscht, heeft in de afgeloopen week in Londen en de andere groote ste den van Engeland en Wales 325 sterfge vallen veroorzaakt, terwijl dit aantal in de voorafgaande week 97 was. In Londen zelf zyn de vorige week 128 personen overleden aan griep, 119 aan bronchitis en 215 aan longontsteking.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1