DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het antwoord van Duitschland en Italië
op de Fransch-Britsche nota.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN;
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 6
De algemeene toestond.
Vrijdag 8 Januari 1937
De non-interventie
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
Duitschland stelt voorwaarden, omdat men
onderhandelt.
GELIJKLUIDENDE ANTWOORDEN.
De Spaansche burgeroorlog
Successen voor de
opstandelingen?
De blokkade der Spaansche havens.
ALKMAARSCHE COURANT.
m
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK
Alkmaar, 8 Januari.
Engeland heeft Berlijn en Rome wakker
geschud! Want nauwelijks heeft de Engel-
sche regeering op vrij krachtigen toon ge
vraagd, waar het antwoord bleef op de En-
gelsch-Fransche nota inzake de kwestie der
non-interventie, of Berlijn en Rome zijn
klaar met hun antwoord!
Ze doen dat niet op een loyale manier,
want beide regeeringen merkten op, dat ze
„net van plan waren om het antwoord te
overhandigen, toen de Engelsche herinne
ring kwam".
Het Duitsche antwoord luidt niet bepaald
vriendelijk. Allereerst verwijt Berlijn de
Engelsche en Fransche regeeringen, dat deze
het noodig hebben geoordeeld, om een nota
in te dienen over een kwestie, die op het
oogenblik wordt bestudeerd in de Londen-
sche commissie. Daarnaast is Berlijn niet te
spreken over het feit, dat men als 't ware
Duitschland verwijt, de moeilijkheden in
zake de vrijwilligers te hebben opgeworpen,
terwijl juist Duitschland en Italië van begin
af aan er op hebben aangedrongen, om het
vrijwillig dienst nemen van buitenlanders
in Spanje te beletten. En zulks in tegenstel
ling met Engeland en Frankrijk!
Duitschland komt dan tot een geliefd on
derwerp: het communisme! Want het wijst
er op, dat nu terwijl de Spaansche regee-
ringstroepen genoeg communisten hebben
gekregen om hen te helpen de Engelsche
regeering bezwaar maakt tegen de vrywilli-
gers-kwestie. Duitschland ziet daarin een
volkomen bevoordeeling van de communis
tische elementen. Het antwoord luidt dan
ook letterlijk: „Nadat maandenlang de bol
sjewistische elementen ongehinderd zijn toe
gestroomd, is het werkelijk moeilijk zich te
bevrijden van den indruk, dat het verbod
thans alleen de bolsjewistische partij in
Spanje, die klaarblijkelijk voldoende met i
buitenlandsche vrijwilligers aangevuld is,
ten goede zou komen.
En ondanks al de bezwaren van Duitsch
land wil het toch meewerken, om tot een
oplossing te komen, zij het ook onder eenig
voorbehoud.
I]
Dit Duitsche antwoord is in Londen on
danks alles vrij gunstig beoordeeld. In ge
zaghebbende kringen is men van meening,
dat het document afgezien van de opmer
kingen in den aanhef, die het karakter van
een twistgeschrijf dragen bemoedigend is.
De deur voor het afkondigen van een vry-
willigersverbod aldus zegt men is niet
uitgesloten. Als deze indruk door een nauw
keuriger bestudeering van het antwoord
bevestigd wordt, zal de Britsche regeering
waarschijnlijk den belanghebbenden regee
ringen verzoeken, zoo spoedig mogelijk de
maatregelen te nemen, die kunnen leiden
tot een sluiting van den stroom van vrij
willigers. Hoe dit zij, men gelooft reeds te
kunnen zeggen, dat het Duitsche antwoord
in belangrijke mate zal bijdragen tot een
ontspanning in den diplomatieken toestand.
Het Italiaansche antwoord is vrijwel ge
lijkluidend aan 't Duitsche antwoord. Italië
meent, dat de niét-inmenging zich niet mag
beperken tot directe handelingen, maar te
vens tot indirecte daden, zooals het verlee-
nen van financieelen steun, campagnes in de
pers, het dienst nemen van vrijwilligers enz.
enz.
Dat laatste is een volkomen juiste opmer
king en wanneer bereikt zou kunnen wor
den, wat het Italiaansche antwoord hier
voorstelt, dan zou de burgeroorlog in Span
je een geheel ander karakter krijgen en een
zuiver landelijke gebeurtenis kunnen wor-
den.
En dat zou ongetwijfeld aan de rust in
Europa ten goede kunnen komen.
Zoover zijn wij echter nog lang niet. En
wij vreezen, dat het ook niet zoo
komen. De non-interventie is
heel
ver zal
mooi op
papier, maar in de praktijk zal men ook na
dit antwoord en ook na 'n eventueelen nieu
wen afgrond tusschen de regeeringen onder
ling kans zien, om de verschillende bepa
lingen te ontduiken.
Russische vrijwilligers zullen bleven toe-
Frankrijk zal zyn Spaansche
geheel en hermetisch kunnen
sluiten en dus zal Duitschland en zal Italië
desnoods oogluikend toezien, dat ook
hun landgenooten weer scheep gaan naar
S Diplomatieke besprekingen zijn heel aar
dig. maar de praktijk is hier in den regel
heel anders dan de theorie.
Hetgeen slechts te betreuren Is.
stroomen,
grens niet
Den Franschen en Britschen ambassa
deurs is gistermiddag het antwoord op
de voorstellen hunner regeeringen ten
aanzien van de verhindering van het
dienstnemen van vrijwilligers in Spanje
overhandigd.
Het Duitsche antwoord is opgesteld in
overleg met de Italiaansche regeering,
die tegelijkertijd een overeenkomstig
antwoord heeft gegeven. Het Duitsche
antwoord heeft den volgenden tekst:
1. De Duitsche regeering moet er in de
eerste plaats haar verwondering over uit
spreken, dat de Fransche en de Britsche
regeering het noodig geoordeeld hebben,
naast den arbeid van de commissie voor de
niet-inmenging te Londen voor de tweede
maai een buitengewoon en onmiddellijk
beroep te doen op andere, in deze commissie
vertegenwoordigde, regeeringen. Over het
onderwerp van dit beroep, het vraagstuk
van het verbieden van dienstneming door
buitenlandsche vrijwilligers in Spanje,
wordt op het oogenblik in de Londensche
commissie beraadslaagd. Het is niet duide
lijk, in hoeverre deze beraadslagingen be
vorderd kunnen worden door de methode
van dergelijke bijzondere diplomatieke
stappen van eenige regeeringen. Indien men
de procedure in de commissie voor de be
handeling der Spaansche vraagstukken niet
toereikend of doelmatig cht, dan zou het in
het be'ang van de duidelijkheid en de een
heid van behandeling beter zijn geheel af te
zien van een verdere werkzaamheid der
commissie.
2. De Duitsche regeering moet er tegen
opkomen, dat door den nieuwen stap der
Britsche en Fransche regeeringen de indruk
gewekt wordt, alsof het vraagstuk der bui
tenlandsche vrijwilligers in den Spaanschen
burgeroorlog door Duitschland veroorzaakt
of ook maar miskend is. Zij stelt derhalve
opnieuw vast, dat zij en de Italiaansche
regeering het waren, die van het begin af aan
geëischt hebben, dat het vertrek van vrij
willigers naar Spanje verhinderd zou wor
den, en dat het anderzijds de Britsche en
Fransche regeeringen zijn geweest, die een
dergelijk verbod niet wilden aanvaarden.
3. De oorspronkelijke houding van de
Britsche en Fransche regeeringen in deze
zaak kan slechts zoo verklaard worden, dat
deze beide regeeringen in den toevloed van
vrijwilligers geen ontoelaatbare inmenging
in de Spaansche aangelegenheden wenschen
te zien. Als beide regeeringen thans een
ander standpunt verdedigen, moet de Duit
sche regeering zich ernstig afvragen, of het
voorgestelde verbod op dit oogenblik niet
feitelijk een eenzijdige bevoordeeling van
de elementen, die de nationale Spaansche
regeering bestrijden, tot gevolg zou hebben.
Nadat maandenlang de bolsjewistische
elementen ongehinderd zijn toegestroomd, is
het werkelijk moeilijk zich te bevrijden van
den indruk, dat het verbod thans alleen de
bolsjewistische party in Spanje, die klaar
blijkelijk voldoende met buitenlandsche
vrijwilligers aangevuld is, ten goede zou
komen.
4. Daar echter de Duitsche regeering van
den beginne af op de bres heeft gestaan
voor het stuiten van den vrywilligersstroom,
is zy ook thans nog bereid, alle maatregelen
te steunen, die dat doel kunnen verwezen
lijken. Zy moet daarbij echter de verwach
ting uitspreken, dat nu ook alle mogelijk
heden voor een moeilijke of voor een mid
dellijke of onmiddellijke inmenging in den
Spaanschen strijd eens en voor altijd uitge
sloten zyn.
Zy moet derhalve haar toestemming
hankelyk zyn van de volgende
den:
a. de andere belanghebbende staten ver
plichten zich tot het aannemen van dezelfde
houding,
b. ook de oplossing der andere, met de
middellijke inmenging samenhangende, aan
gelegenheden wordt onverwijld ter hand
genomen,
c. Alle belanghebbende regeeringen stem
men toe in een onvoorwaardelijk doelmatig
toezicht ter plaatse op de tenuitvoerlegging
van het verbod, waartoe men moet be
sluiten.
De Duitsche regeering zal haar vertegen
af-
voorwaar-
woordiger in de Londensche commissie op
dragen, op dezen grondslag de onderhande
lingen voort te zetten. Indien geen overeen
stemming bereikt zou kunnen worden ten
aanzien van de verhindering van de andere
vormen van inmenging, dan zou de Duitsche
regeering zich moeten voorbehouden, ook
haar standpunt ten opzichte van het pro
bleem der vrijwilligers opnieuw te bepalen,
De beste oplossing van het vrywilligers-
vraagstuk zou naar de meening der Duitsche
reegering verkregen worden, indien het
mogelijk zou zyn, alle niet-Spaansche deel
nemers aan den strijd, en wel met inbegrip
van de politieke drijvers en propagandisten,
uit Spanje te verwijderen, om den toestand
van Augustus van het vorige jaar te her
stellen. De Duitsche regeering zou het zeer
toejuichen, indien men te Londen zou na
gaan, op welke wijze een dergelijke maat
regel ten uitvoer zou kunnen worden gelegd.
Zij is bereid, daarbij in ieder opzicht haar
medewerking te verleenen.
Het Italiaansche antwoord,
Gisteravond heeft de Italiaansche minis
ter van buitenlandsche zaken Ciano den
Britschen gezant en den Franschen zaakge
lastigde te Rome het Italiaansche antwoord
op het Fransch-Britsclw initiatief inzake het
zenden van vrijwilligers aan de Spaansche
strijdende partijen overhandigd.
In dit antwoord wordt in de eerste plaats
opgemerkt, dat de Italiaansche regeering
van oordeel is, dat deze kwestie binnen de
competentie van de niet-inmengingscom-
missie valt en dat men door de ernstigste
kwestie aan de bevoegdheid van deze com
missie te onttrekken gevaar loopt, het ge
zag en het prestige van deze commissie te
verminderen, en haar werkzaamheden te
belemmeren.
Het feit, dat voortdurend vrijwilligers
dienstnemen in de Spaansche gelederen,
boezemt de Italiaansche regeering evenveel
zorg in, als dit by de Britsche- en de Fran
sche regeering het geval is. De Italiaansche
regeering heeft de vrywilligerskwestie van
den beginne af als een punt van gewicht
beschouwd.
In het antwoord wordt er voorts op gewe
zen, dat de niet-inmenging zich niet moet
beperken tot directe handelingen, doch te
vens tot indirecte daden, zooals het verlee
nen van financieelen steun, campagnes in de
pers, het dienst nemen van vrijwilligers.
In het het antwoord wordt voorts herin
nerd aan de verklaringen door graaf Ciano
op 5 en 10 Augustus afgelegd ten overstaan
van den Franschen gezant en de uitleg ge
geven door den Italiaanschen vertegenwoor
diger in de niet-inmengingscommissie in
zake het standpunt van de Italiaansche re
geering, een standpunt, dat men niet heeft
kunnen doorvoeren, gezien de houding van
de andere delegaties, met uitzondering vau
Duitschland, waarmee Italië steeds in over
eenstemming heeft geleefd. Tot dusver wa
ren, zoowel de Britsche als de Fransche re
geering niet van oordeel geweest, dat de
toevloed van vrijwilligers naar Spanje als
'n onwettige daad moest worden beschouwd
De Italiaansche regeering gaat voort op
te merken, dat in de huidige omstandighe
den, de actie van de Fransche- en van de
Britsche regeering slechts tot gevolg kan
hebben, dat de regeeringsparty wordt ge
holpen, aangezien zij reeds voldoende van
buitenlandsche strijdkrachten is voorzien.
De Italiaansche regeering is evenwel be
reid te treden in het verzoek, dat de kwes
tie van de vrijwilligers in een speciaal ac-
coord geregeld zal worden, dat dan spoedig
tot stand zou moeten komen, en gericht zal
zijn tegen de aanwerving en het vertrek
van vrijwilligers. De Italiaansche regeering
is van meening, dat het accoord, dat de
Britsche regeering voorstelt een algemeen
karakter moet dragen, dat wil zeggen aan
vaard moet worden door alle regeeringen en
bovendien aan een doeltreffende controle
onderworpen moet zijn, ten einde iedere
twijfel over de strikte toepassing uit den
weg te ruimen.
Deze controle zou in de Spaansche havens
en aan de Spaansche grens moeten plaats
vinden. De Italiaansche regeering is bereid
instructies te geven aan haar vertegenwoor
digers in de commissie van niet inmenging
opdat deze commissie tot overeenstemming
kan komen over de maatregelen, die tot dit
doel te treffen zyn. Hoewel de Italiaansche
regeering voorstander is van een uitgebrei
de samenwerking en besloten is haar in
stemming te betuigen met de Fransch-
Britsche voorstellen, kan zij zich niet ver
helen, dat de methode, die tot dusverre ge
volgd is door de betrokken regeeringen in
zake de niet-inmenging, slechts zeer on
volledige resultaten heeft vermogen op te
leveren, die bovendien onzeker en gevaar
lijk waren.
Zij moet dus staan op een integrale en al
gemeene toepassing van het systeem van
niet-inmenging, zoowel in directen als in
indirecten vorm. Indien de overeenkomst
inzake de vrijwilligers niet gevolgd wordt
door een strikt toegepast accoord nopens al
le andere vormen van indirecte inmenging
als daar zijn middelen van propaganda en
financieelen steun, zou de Italiaansche re
geering genoodzaakt zijn, haar standpunt
opnieuw te bepalen.
Uitgaande van de beginselen van orde
stelt de regeering van Italië met nadruk
vast, dat indien men de kwestie wil vervat
ten in de termen waarin zij in Augustus j.1.
was vervat, dus indien de regeeringen wil
len besluiten alle vrijwilligers van niet
Spaansche nationaliteit, propagandisten
soldaten en agitatoren van Spaansche
grondgebied terug te trekken, de Italiaan
sche regeering bereid is haar steun aan een
dergelijk initiatief te geven hetwelk de niet
inmengingscommisse onmiddellijk zou kun
nen onderzoeken.
Britsche persstemmen.
De „Manchester Guardian" is van mee
ning, dat de Duitsche eisch aangaande de
terugroeping van vrijwilligers, die zich
reeds in Spanje bevinden uiterst moeilijk
zal zijn na te komen. Het is gemakkelijk
voor Duitschland, Italië en Rusland, maar
niet voor Frankrijk en Groot Britannië, wel
ker burgers vertrokken zijn tegen den wil
van hun regeeringen.
Bovendien is de terugroeping van poli
tieke agitatoren onmogelijk.
Het is reeds niet gemakkelijk de strijden
den in Spanje te herkennen, hoe hoopt men
dan de agitatoren in Spanje te herkennen?
De „Daily Herald" schrijft, dat de ant
woorden van Hitier en Mussolini niet een
„neen" inhouden, zooals velen hebben ge
vreesd. Men kan zich daar slechts over ver
heugen, maar zijn de antwoorden oprecht?
Zijn de voorbehouden niet de voorspelen
voor onderhandelingen, welke op lange
baan zullen worden geschoven om op deze
wijze duizenden soldaten de gelegenheid te
geven de rijen te versterken van hen die
Spanje bestrijden?
Uit de houding der Duitsche en Italiaan
sche gedelegeerden in de niet-inmengings
commissie zal kunnen blijken of men in de
oprechtheid hunner regeeringen kan geloo
ven.
De meening in Berlijnsche
diplomatieke kringen.
De inhoud van het Duitsche antwoord op
de FranschBritsche nota heeft in diploma
tieke kringen te Berlijn geen verrassing ge
baard. Men vraagt zich slechts af of „tech
nische redenen", welke dienden om het
dralen met het antwoord te verklaren geen
redenen van militairen aard waren.
In overeenstemming met Rome wenschte
men blijkbaar voort te gaan met materiëele
en moreele steunverleening aan Franco.
Al heeft de inhoud van het onderhoud
geen verrassing gebaard, heeft de toon,
vooral van het eerste gedeelte, toch een
zekere verwondering gewekt. Het antwoord
bespreekt de positie van Franco en stelt
zelfs den FranschBritschen stap in een
verdacht licht.
De mist, welke enkele dagen boven het
front voor Madrid hing, is gisteren door een
stralende zon verjaagd. Dat heeft tot gevolg
gehad, althans volgens de mededeelingen
van generaal Franco, dat de colonnes Bar-
ron, Buruega, Escamez en Ascensio den op-
marsch naar het Westen, Oosten, Zuiden en
Noorden hebben hervat. De talrijke verster
kingen, welke de regeeringstroepen hadden
opgeworpen tusschen Ma ja da Honda, Po-
zuelo en Aravaca zijn door een hevig artil
leriebombardement vernield. Bij El Plancio
werden de regeeringstroepen verdreven uit
hun stellingen, waarbij zij aanzienlijke ver
liezen leden.
Dagelijks neemt het aantal overloopers
van de regeeringstroepen naar de rijen der
opstandelingen toe. Deze mannen worden
niet gestraft, doch zy moeten werken aan het
herstellen van vernielde bruggen en wegen.
In de universiteitsstad en het Casa del
Campo was alles rustig. Eenige schermutse
lingen werden geleverd aan den weg naar
La Corogna.
Bij het vallen van den avond zijn enkele
vliegtuigen der regeering by Brunete om
laag geschoten.
De voornaamste actie had plaats in de
vallei van de Manzanares in Noordelijke
richting onder leiding van generaal Orgaz.
De leiding der regeeringstroepen scheen te
verwachten dat de aanval gericht zou wor
den tegen het Escorial en in den nacht werd
Cavalerie hieraan gedirigeerd. Plotseling
richtte de aanval der opstandelingen zich
evenwel naar Paro del Prado en El Plancio.
Aansporing om Madrid te verlaten,
Alle Madrileensche bladen publiceerden
gisteren een oproep tot de civiele bevolking
van Madrid om de stad te verlaten onder
het motto: „Geen vrouw en geen kind meer
in het mitrailleurvuur".
Het bombardement van de vliegtuigen en
artillerie der opstandelingen op de hoofd
stad heeft onder de burgerbevolking tw<«
dooden en 25, meest ernstig, gewonden ge-
eischt.
De verdedigingsraad heeft gistermiddag
het volgende communiqué gepubliceerd.
„De gevechten bij Pozuelo, Las Rosas en
El Plantio, welke gisteren zyn begonnen*
duurden den geheelen nacht voort. De Duit-
schers en Marokkanen die hier geconcen
treerd liggen, oefenden gesteund door een
groot aantal pantserwagens een hevigen
druk uit op de regeeringstroepen. De regee
ringstroepen liggen hier sterk verschanst en
boden hardnekkigen tegenstand. De verlie
zen van den vijand zijn aanzienlijk vooral
bij Las Rosas. Een pantserwagen viel in han
den der regeeringstroepen.
De kwestie van een blokkade der
Spaansche kusten.
De berichten, volgens welke Frankrijk
voorstellen zou hebben gedaan aan Enge
land tot het organiseeren van een vloot-
blokkade langs de Spaansche kusten, wor
den breedvoerig gepubliceerd door de Ita
liaansche bladen, die er soms commentaar
op leveren, ondanks het dementi, dat ten
aanzien van dien berichten is uitgegeven.
De Londensche correspondent van de
„Stampa" verbaast zich er over, dat men dit
idee au serieux heeft genomen in Engeland.
De „Tribuna" verzekert, dat men zich ta
Berlijn ernstig bezorgd voelt door de Engel
sche vlootbewegingen in de Middellandsche
zee.
De „Lavoro Fascista" schrijft: „Het Fran
sche voorstel kon zeker niet in overeenstem
ming gebracht worden met een politiek van
neutraliteit. Wanneer het verwerkelijkt zou
zijn, zou het een daad van vijandschap zijn
geworden".
Daarentegen maakt men van alles wat het
Duitsche ultimatum aan de Madrileensche
regeering in de aangelegenheid van de Pa
los-affaire en het Spaansche antwoord daar
op betreft slechts zeer decreet melding.
DUITSCHE GERUCHTEN.
Geruchten omtrent op handen
zynde sensationeele maatregelen
der regeérihg tegengesproken.
Bevoegde Duitsche kringen ontkennen
alle geruchten, die naar zij zeggen van tijd
tot tijd regelmatig opduiken bij de nade
ring van 30 Januari, den verjaardag der
nationaal-socialistische' revolutie, omtrent
opzienbarende maatregelen, die de Duit
sche regeering zou nemen. Zij verklaren,
dat op het oogenblik nog. niets besloten is
omtrent een bijeenroepen van den Rijks
dag. De geruchten omtrent de ontbinding
van dit lichaam zijn, naar verklaard
wordt, ongegrond, alsmede'de aankondi
ging van een nieuwe grondwet voor het
derde rijk.
Men verklaart tevens, dat rijkskanse
lier Hitier er tot nu toe nog niet aan heeft
gedacht, ontslag te nemen als leider der
regeering, doch staatshoofd' zal blijven.
Niettegenstaande deze officieele tegen
spraken blijven, bedoelde geruchten in
Duitschland de ronde doen.
DEVIEZEN-SMOKKELAFFAIRE.
De laatste dagen zijn te Warschau op
zienbarende arrestaties verricht als ge
volg van de ontdekking van een deviezen-
smokkelaffaire, de eerste zaak op groote
schaal sedert de invoering van beperkende
bepalingen ten aanzien van den handel in
deviezen en goud in het voerjaar 1936. De
voornaamste arrestatie is die van Vladis-
las Neumann, procuratiehouder bij de
Bank van Polen en werkzaam bij de de-
viezencentrale, die beschuldigd wordt van
malversaties, waarbij de schatkist onge
veer voor 25 millioen francs benadeeld is.
Voorts zijn nog tal van huiszoekingen en
arrestaties verricht. De strenge controle
aan de grens zou het bovendien mogelijk
gemaakt hebben, eenige buitenlanders in
hechtenis te nemen.
GRIEPEPIDEMIE HEEFT
KWAADAARDIG KARAKTER.
De griepepidemie, die sinds eenigen tijd
te Londen heerscht, heeft in de afgeloopen
week in Londen en de andere groote ste
den van Engeland en Wales 325 sterfge
vallen veroorzaakt, terwijl dit aantal in de
voorafgaande week 97 was.
In Londen zelf zyn de vorige week 128
personen overleden aan griep, 119 aan
bronchitis en 215 aan longontsteking.