DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Opnieuw gevechten in het Zuiden
Generaal Franco verovert na een lang
gevecht Estepona.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
No 12
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTEEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
I
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C KRAK.
Vrijdag 15 Januari 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
De Spaansche revolutie
MALAGA WEER BESCHOTEN.
JAPAN'S KEIZER IN ZIJN
DAGELIJKSCH LEVEN.
DE STAKING BIJ DE
GENERAL MOTORS.
Van de 69 fabrieken reeds
34 gesloten.
Bemiddelingspogingen duren
nog voort.
ALKMAARSCHE
Alkmaar, 15 Januari.
De Duitsche rijksminister Goering zit op
het oogenblik in Rome, waar hij gisteren
tot twee keer toe een onderhoud heeft ge
had met Mussolini. Daarvan is het eerste
onderhoud meer geweest dan een zooge
naamd beleefdheidsbezoek, want het onder
houd heeft daarvoor veel te lang geduurd.
Merkwaardig spaarzaam zijn de Italiaan
sche kranten en persbureaux met de mede
deelingen over deze twee onderhouden
maar uit het weinige, dat vanuit Italië be
kend wordt, mag blijken, dat het eerste jn
derhoud ten doel heeft gehad de bestudee
ring van een Duitsch-Italiaansche gedrags
lijn voor het Spaansche vraagstuk.
Maurizio Maraviglia schrijft in de „Tri
buna", dat het verblijf van een leidend
Duitsch staatsman te Rome nutttig kan wor
den geoordeeld voor de vergemakkelijking
en de bespoediging der beraadslagingen van
den kant van Italië en Duitschland. Deze
beide landen kunnen niet de oogen sluiten
voor de gebeurtenissen in Spanje, juist om
dat zij vurig verlangen, dat de bestaande
toestand op het Iberische schiereiland en ir
de Middellandsche Zee niet veranderd
wordt Zij hebben er belang bij, dat in
Spanje geen regeering ontstaat, die onder
toezicht van de Sovjet-republiek staat.
Hun houding is uitsluitend, maar ook be
paald verdedigend, niet alleen wat betreft
Spanje maar ten aanzien van geheel Europa
en van de Middellandsche Zee in het bijzon
der. Het blad zag gaarne, dat eens voor al
erkend werd, dat de gelijkheid der Duit
sche en Italiaansche standpunten in het
Spaansche vraagstuk niet voortkomt uit
een gemeenschappelijke levensbeschouwing,
maar uit een gemeenschappelijke politiek,
een gemeenschappelijke beschaving.
De „Tribuna" verwondert zich er over,
dat dit gemeenschapsgevoel niet gedeeld
wordt door alle andere Europeesche staten
en in de eerste plaats door die welke de
meeste reden hebben tot tevredenheid over
den bestaanden Europeeschen toestand.
Uit bovenstaande vaïl weer duidelijk te
lezen, hoe fel anti-communistisch men zoo
wel in Italië als in Duitschland is, hetgeen
trouwens bekend en begrijpelijk is. Mis
schien is Italië in dit opzicht nog het meest
gematigd en misschien is Duitschland in
zijn anti-communistische campagne soms
wat te onbezonnen, waardoor telkens weer
nieuwe wrijvingen ontstaan.
Zoo ook nu weer: de Duitsche avondbla
den van gisteren zijn verschenen met sen-
eationeele koppen, als „De sovjets meester
in Zuid-Frankrijk", „Perpignan een garni
zoensplaats voor het roode Spanje", enz. enz.
De Duitsche pers heeft ongetwijfeld op
dracht gekregen, de anti-Fransche cam
pagne te hervatten, hetgeen waarschijnlijk
te wijten is aan de verspreiding van een in
de „Action Frangaise" verschenen artikel.
De Duitsche bladen nemen de meest ken
merkende zinnen daaruit over en leveren
beschouwingen naar aanleiding van de be
weerde vestiging van sovjets aan de Fran-
sche Middellandsche Zee-kust.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft,
dat de Fransche kust zich kan ontwikkelen
tot een invoergebied voor het roode Spanje.
Men heeft den indruk aldus het blad
dat het Fransche gezag daar niet meer
bestaat. Zelfs zou gezegd kunnen worden,
dat van een Fransch-Spaansche grens geen
sprake meer is. Volgens de „Berliner Boer-
senzeitung" heeft het officieele Frankmk
thans te kiezen: het kan met alle middelen
trachten het smeulende vuur te blusschen
of het kan de gebeurtenissen haar loop
laten, waardoor het land gevaar zou loopen
op zijn beurt door de roode vlammen ver
teerd te worden. Het Duitsche nieuwsbureau
heeft geen melding gemaakt van de tegen
spraak van den burgemeester van Fer-
pignan.
Herriot heeft gisteren bij de
der Kamervergaderingen een rede genou
den, waarin hij o.a. het volgende ze'de'
Tegenover den laster, die nog vaak jegens
Frankrijk geuit wordt, stelt Frankryk
zuiverheid van zijn geweten. Frankrijk hee
de hand toegestoken en steekt nog steeds de
hand toe aan zijn tegenstanders in den
strijd Het zou er toe hebben wiUanbudra;
gen den volkeren een charta v^defin.tie^
VZr?anVteZ\v7ueL 'recht geschon-
óndanks zekere teleurstellingen, wil U*
ven verdedigen en vervo nl 'i gswed-
dat de hervatting van ^"^^'"evaar-
loop de volkeren gevaren,
liike helling en ze
die het do?r ^"Und beschouwen. Het
gert als onontkoombaar
wil zijn welvaart op de zich te
enkel volk grondvesten. Het™ Qvereer.
«Hen tW. geree^i voor ^J^enlandsche
komsten en eerbiedig't zooals het zijn
privileges der andere nati Franl;ryK
eigen privileges wil v< aan het uit
zal nooit ophouden te wer
Terwijl mist en vorst een beletsel blijven
vormen voor groote militaire gebeurtenis
sen aan het Madrileensche front, hebben de
rechtsche troepen in het Zuiden gisteren
een groot offensief geopend, dat volgens de
laatste berichten geëindigd is met de bezet
ting van Estepona. In den vroegen morgen
is te land, uit zee en uit de lucht de aanval
ingezet op Malaga ter voorbereiding van een
groote troepenontscheping. Een esquadrille
twee-motcrige Vliegtuigen werkte samen
met de oorlogsschepen Canaria, Almirante
Cervera, Casanovas del Castillo en kleinere
schepen. Regeeringstoestellen wisten eenige
zware bommen te werpen op de Almirante
Cervera, waarna deze kruiser verdween in
de richting van Ceuta.
Hoewel van regeeringszijde gezegd wordt,
dat het den rechtschen niet gelukt is troe
pen aan land te zetten, heeft de bedoelde
aanval op Estepona toch wel succes gehad.
Uit Gibraltar kon men den geheelen dag
kanongebulder uit deze richting hooren en
volgens berichten eveneens uit Gibraltar
waren 10,000 Marokkanen, 5000 Italianen en
5000 leden van de Phalanx bij de operaties
betrokken. Twee vliegtuigen wierpen van
groote hoogte bommen op de bedreigde
plaats, die ook van zee uit voortdurend ge
bombardeerd werd.
Later op den dag werd officieel te Alge-
ciras medegedeeld, dat de rechtschen Este
pona bezet hadden. Aan beide zijden moeten
volgens Reuter de verliezen omvangrijk
zijn. Ook te Malaga zijn weer verscheidene
slachtoffers gevallen en is de schade groot.
De eenige sector aan het Madrileensche
front waar het niet rustig is geweest, is die
van de Universiteitsstad. Woensdag hadden
de regeeringstroepen daar een krachtigen
aanval gedaan waaromtrent generaal Miaja,
aanvoerder der verdedigingstroepen van
Madrid, een vertegenwoordiger van de pers
het volgende heeft verklaard:
„Tijdens de krijgsverrichtingen in den sec
tor van Moncloa en de universiteitswijk
hebben onze troepen een huis bezet nabij de
hospitaalkliniek, waar de opstandelingen
nog verschanst zijn. In dezen sector hebben
de reegeringstroepen loopgraven bezet in
de omgeving van het monument voor den
held van Cuba. De opstandelingen poogden
weerstand te bieden aan het offensief maar
moesten het terrein verlaten met achter
lating van 250 dooden en gewonden.
De rechtschen hebben gisteren vervolgens
een tegenaanval gedaan om de verloren
stellingen te heroveren doch zij zijn daar
ook na een hevig artilleriegevecht niet in
geslaagd. Volgens berichten uit Madrid
heerscht er thans de uiterste spanning in
dezen sector. Aan de fusillades komt geen
einde en nog laat gisteravond hoorde men
de groote kanonnen, die opgesteld staan in
het centrum van de hoofdstad.
De verdedigingsraad heeft een commu
niqué gepubliceerd, waarin wordt gezegd,
dat de mist en de regen alle operaties aan
het front voor Madrid belemmeren. Bij een
verrassenden aanval op een rechtsche af-
deeling in de Universiteitsstad werden vyf
gevangenen gemaakt, terwijl bij een tegen
aanval der regeeringstroepen Villa Nueva
del Pardillo werd heroverd. 200 krijgsge
vangenen werden hier gemaakt
den weg ruimen van de misverstanden, die
soms ernstiger zijn dan de belangenbotsin-
geZÜZn rede beëindigend stelde Herriot de
diepe eenheid in het licht van het Fransche
volk evenals het feit, dat „zoodra het om
^vaderland gaat, er slechts e e n Frank
rijk is"
De ontruiming van Madrid.
Meer en meer trekken de menschen uit
Madrid weg. Gisteren werden de dorpen ten
Noorden van de hoofdstad, o.m. Fuencarral
en Tetoean de la Victorias, ontruimd vol
gens het decreet van den civielen gouver
neur der provincie.
Communiqué van opstandelingen.
Het gisteravond gepubliceerde officieele
communiqué van het groote hoofdkwartier
der opstandelingen vermeldt, dat het tot
kleine vuurgevechten is gekomen, doch dat
op de verschillende frontéh geen wijziging
in de situatie is gekomen.
Aan het front van Madrid heeft de vijand
een aanval ontketend in den sector van Las
Rosas, maar hij werd met ernstige verliezen
teruggeslagen.
De legers in het Zuiden hebben, aldus het
communiqué, na een schitterende actie het
dorp Estepona bezet. De vijand moest zich
terugtrekken met achterlating van een aan
tal dooden en een belangrijke hoeveelheid
oorlogsm ateriaal.
De opvarenden van de Marta
Junquera en de Aragon vrij
gelaten.
De bemanningen en de passagiers van de
vorige week door Duitsche oorlogsschepen
opgebrachte Marta Jqhquera en Aragon zijn
thans vrijgelaten. De opvarenden van het
eerste stoomschip zijn reeds 11 Januari door
den kruiser Königsberg aan de kust van
Noord-Spanje aan land gezet. Gisteren
heeft zich de Duitsche kruiser Admiraal
Scheer met dertig koppen bemanning en
drie passagiers van de Aragon aan boord
naar Malaga begeven. Hij stelde zich daax
in verbinding met den Engelschen torpedo-
bootjager Achates met het verzoek de ge
vangenen over te nemen. Na ruggespraak
gehouden te hebben met de Spaansche regee
ring voldeed de Achates aan dit verzoek en
bracht de Spanjaarden vervolgens over naar
Malaga.
Het Spaansche goud.
De Spaansche ambassade te Londen heeft
de Britsche regeering een nota overhandigd,
waarin geprotesteerd wordt tegen het feit,
dat de niet-inmengingscommissie de kwestie
van het door Spanje in het buitenland gede
poneerde goud besproken heeft. In Spaan
sche kringen verklaart men, dat deze nota
uiteenzet, dat de regeering te Valencia niet
kan goedkeuren, dat de commissie zich bezig
houdt met dit probleem, dat buiten haar
bevoegdheden ligt.
De strijd om het gezantschap te
Stockholm.
De vertegenwoordiger van Franco, Fisco-
witsj, heeft den gouverneur van Stockholm
een verklaring doen toekomen, waarin hij
ontkent, dat men het recht heeft hem te
verwijderen uit het gezantschapsgebouw ten
voordeele van mevrouw Palencia, de ver
tegenwoordigster van de regeering te Valen
cia. Hij eischt, dat de 2aak voor de reehtbank
wordt gebracht.
Hirohito de Zwijger is gehuld in
een waas van geheimzinnigheid.
De Amerikaansche arts, dr. Wheley Gro-
ves, is een van de weinige vreemdelingen,
die zich in de onmiddellijke omgeving van
den Japanschen keizer mag ophouden. Uit
Hixo-Hito v. Japan
zijn mededeelingen over zijn verblijf aan
het hof is voor het eerst iets bekend gewor
den omtrent het particuliere leven van den
zwijgenden monarch Hirohito.
Keizer Hirohito is heerscher over 66 mil
lioen Japanneezen en 15 millioen Koreanen,
Bovendien is hij de beschermer van de 30
millioen inwoners van Mandsjoerije. De
machtige keizer van het land der Rijzende
Zon is nog slechts 35 jaar oud, doch zijn
figuur is met zoo'n groote geheimzinnigheid
omweven, dat wij Europeanen ons daarvan
geen voorstelling kunnen vormen.
De millioenen Japanneesche onderdanen
weten weinig of niets van hun keizer. En
er is ook geen enkele Japanner, die ooit zou
trachten om iets van het leven van den kei
zer te weten te komen. De keizer immers
staat zoo hoog boven het dagelij ksche leven,
ja boven al het menschelijke, dat geen Ja
panner het ooit zou wagen, om ook maar
den naam van den keizer uit te spreken.
Geen enkele onderdaan zal ooit op het
idee komen, om den keizer iets te betwisten
of hem zijn instemming te betuigen. Want
de keizer is geen mensch, doch een mensch-
geworden godheid, hij wordt aangebeden
Toen bij den jongsten militairen opstand
tegen de rebellen werd gezegd, dat hun ver
zet beschouwd zou worden als een daad, te
gen den keizer gericht, gaven alle opstan
delingen zich onmiddellijk over.
Men zou dus moeten aannemen, dat de
keizer geen gewoon leven leidt. En toch dr.
Groves denkt er heel anders over. Volgens
hem is keizer Hirohito de eenige vorst ter
wereld, die er zich in verheugen mag, zijn
eigen leven te mogen leiden, dat hem niet
door de omstandigheden wordt opgedron
gen.
In tegenstelling met vele Europeesche
vorsten, wordt hij niet door de opdringerige
nieuwsgierigheid lastig gevallen. Hij kan
doen en laten wat hij wil, maar hij leeft in
een waas van geheimzinnigheid.
lederen morgen staat de keizer om 6 uur
op. Hij houdt er niet van bedienden en la
keien om zich heen te hebben. Hij kleedt
zich zelf en maakt ook zijn toilet heelemaal
alleen.
Een uur later ontbijt hij, tezamen met de
keizerin. Aan het ontbijt worden nooit gas
ten uitgenoodigd, het keizerlijk echtpaar
wil alleen zijn.
Na het ontbijt komen de beide oudste
prinsessen en begroeten haar ouders vol
gens het streng voorgeschreven ceremonieel.
Deze begroeting duurt niet minder dan
11 minuten. Daarna gaan beide prinsesjes
naar schooL Zij ontvangen geen privaat-on
der wijs, doch bezoeken een openbare schooL
In aansluiting daarop „ontvangt" de keizer
den kroonprins, die thans 2 jaren oud is.
Om 8 uur begeeft de keizer zich naar zijn
werkkamer. Twee uren besteedt hij aan het
lezen van kranten uit alle deelen der we
reld in de Fransche, Duitsche en Engelsche
taal.
Om 10 uur gebruikt de keizer een tweede
ontbijt, speelt dan polo of gaat een uur al
leen in de uitgestrekte tuinen wandelen.
Dan gaat hij aan één stuk door werken tot
6 uur.
In deze uren ontvangt de keizer de verant
woordelijke staatslieden van zijn regeering,
zijn personlijke raadgevers, de buitenland-
sche diplomaten. De keizer is weinig spraak
zaam. Hij zegt nauwelijks een woord, maar
hy verlangt, dat voor hem niets verzwegen
wordt. Geen enkele minister zal het ooit in
vallen, om vleiende taal te bezigen.
Om 7 uur gebruikt de keizer, wederom
met de keizerin, het middagmaal, waarbij
eveneens nooit gasten worden uitgenoodigd.
Daarna gaat de keizer naar de radio luiste
ren. En daar hij zich sterk voor de weten
schap interesseert, zorgt de zender van To
kio ervoor, dat rond dien tijd wetenschap
pelijke voordrachten gehouden worden.
Slechts 21 dagen van het geheele jaar
verlaat de keizer zijn paleis en vertoont hij
zich in het openbaar. Dat geschiedt by de
groote feestdagen: Nieuwjaar, den stich
tingsdag van het keizerrijk op 9 Febr., bij
het voorjaarsoffer op 21 Maart, bij den
herfstzegen op 23 September, bij het feest
van den oogst op 17 October en bij het ryst-
offer op 23 November.
Maar ook dan zijn het nog hoofdzakelijk
religieuse functies, die de keizer te vervul
len heeft. Bij dergelijke gelegenheden zegt
hy geèn word méér, dan de voorgeschreven
formules aangeven.
Groote ontvangsten aan het hof kent men
niet. Wanneer de keizer buitenlandsche di
plomaten ontvangt, spreekt hij nauwelyks
meer dan de officieele begroetingswoorden.
Daar geen enkele Japannees ooit op het
idee zal komen, wat naders te vragen be
treffende het particuliere leven van den
zwygenden monarch, is omtrent den vorst
en zyn doen en laten bij het volk niets be
kend. Men weet slechts, dat hy gaarne paard
rijdt en polo speelt. Men meent ook te we
ten, dat hij zich levendig interesseert voor
anthropologische problemen en dat hy uren
lang met een microscoop de verschillende
steensoorten van den Japanschen bodem on
derzoekt.
Maar het waas van geheimzinnigheid,
waarin de keizer zich gehuld heeft, is on
doordringbaar.
Gouverneur Murphy heeft gisteren be
sprekingen gevoerd met de leiders van de
vakvereenigingen in de auto-industrie en
met vertegenwoordigers van de General
Motors, om tot een oplossing van het sta
kingsconflict te komen.
Tegelijkertijd zijn nog meer afdeelingen
van de nationale garde in Flint aangekomen.
Het totale aantal soldaten, dat daar gereed
wordt gehouden, bedraagt thans ongeveer
twee-duizend.
De huidige toestand is als volgt:
Vier-en-dertig van de in totaal negen-en-
zestig fabrieken der General Motors zyn
reeds gesloten.
Van den kant van de General Motors
werd medegedeeld, dat waarschijnlijk nog
vóór het einde van de volgende week al
haar fabrieken zouden zyn stilgelegd.
Tot dusver zijn geen staatsmiddelen tot
ondersteuning van de door de staking werk
loos geworden arbeiders beschikbaar ge
steld, daar de vakvereenigingen zelf over
voldoende geldmiddelen beschikken.
Stakers met gekruiste armen houden in
totaal zes fabrieken" in Flint, Detroit, Ander-
son (Indiana) en Toledo bezet.
Lewis heeft de stakers volledigen steun
toegezegd.
De niet-stakende employé's van de Gene
ral Motors in Detroit en Saginaw (Michl-
gan) hebben betoogingen tegen de staking
gehouden. Op een vergadering werd door
hen een resolutie aangenomen, waarin be
sloten wordt, een beroep te doen op presi
dent Roosevelt.
Inmiddels heeft de burgemeester van
Flint aan gouverneur Murphy, met het oog
op de omstandigheid, dat negen-en-vijftig
procent van de arbeiders aldaar bereid zou
den zyn, het werk te hervatten, verzocht,
zijn vollen invloed aan te wenden, om te be
reiken, dat dezen arbeiders de mogelijkheid
daartoe gegeven wordt, zonder dat het tot
geweldmaatregelen oï botsingen komt.
JAPAN BLIJFT WAAKZAAM.
De Japansche regeering blijft een af
wachtende houding aannemen ten aan
zien van de ontwikkeling der toestanden
in China, aangezien geen officieele mede
deelingen over de verhouding tusschen de
regeering van Nanking en de opstandelin
gen in Sjensi worden verstrekt. De Nan-
kingregeering verklaarde dat zij een straf
expeditie zou organiseeren, doch volgens
de pers worden onderhandelinge ngevoerd
tusschen Nanking en de rebellen.
De „jonge maarschalk" Tsjang Soe
Liang, die 12 December j.L werd veroor
deeld tot 10 jaar gevangenisstraf en 3
Januari werd begenadigd, is thans per
vliegtuig naar Tsang Kai Sjek te Fenghua
vertrokken. Men is van oordeel, dat de
nauwe betrekking, welke bestaat tusschen
Tsjang Soe Liang en de opstandelingen,
voor de Nanking-regeering aanleiding is
geweest hem te verzoeken een beroep te
dóen op de muiters. Men verwacht dan
ook een belangrijk resultaat van de be
sprekingen tusschen Tsjang Kai Sjek,
t.a.v. Soeng en Tsjang Soe Liang te Fen
ghua. Van groot belang zijn verder ook de
besprekingen, welke te Loyang worden
gevoerd tusschen de vertegenwoordigers
van generaal Wang Soe Tseng, den com
mandant der opstandelingen en de ver
tegenwoordigers van de Nankingregee-
ring.
Oud-president Wang TsjL.g Wei, die
uit Europa is teruggekeerd, zal binnenkort
een onderhoud hebben met Tsjang Kai
Sjek.
ARRESTATIE IN VERBAND MET MOORD
OP CHARLES MATTSON.
De politie te Sacramento (Vereenigde
Staten) heeft een man in hechtenis ge
nomen om hem te verhooren in verband met
den moord op den ontvoerden knaap Char
les Mattson. Zyn signalement zou volkomen
beantwoordden aan de beschrijving van een
man, waarvan het departement van justitie
reeds eerder op dezen dag de opsporing had
verzocht.
DE MYSTERIE-VLIEGTUIGEN WEER
TER SPRAKE.
Op een eiland, dat op ongeveer 50 K.M.
ten Noorden van Harstad in Noorwegen is
gelegen, heeft men een rookbom gevonden
van het type dat gewoonlijk door vliegtui
gen gebruikt wordt voor de bepaling van
hun positie bij vluchten over zee. Deze
vondst acht men belangrijk, aangezien men
er het bewijs in ziet van het bestaan van
de mysterieuze vliegtuigen, die volgens tal
rijke getuigenverklaringen de laatste jaren
over de noordelijke gebieden van Noor
wegen en Zweden hebben gevlogen.
