Het groene oog van Baa-AI.
r
n
■i
a
jÉf fflll
i
1 i J i 1 i
Jül 1üP iüP iüP
Voor 100 jaar.
Jihaakcu&ciek
•a
mh
X)amcubciek
Wé i
i m
Vit de Alkmaar sche Courant
van 16 Januari 1837.
LOGEMENT TE BERGEN.
In Huur wordt aangeboden: De
zeer voordeelig gelegen HERBERG
en UITSPANNING, DE RUSTENDE
JAGER, staar.de in het aangename
dorp Bergen, in Noord HoUand, met
deazelfg Stalling, nieuwe Kolfbaan,
ruime Koepel, Moes- en Bloemtui
nen en groote Werf; zijnde het Huis
bijzonder geschikt tot het houden
van Verkoopingen, Plesier-en Jagt-
partyen, is voorzien van een Entrée
en Algemeene Kamer. Logeerver
trekken en meerdere gemakken.
Begadigdens vervoegen zich bij C.
Bruinvis, te Alkmaar.
wicht te zijn. Voor het oogenblik gaat het er
dan ook alleen maar om, den rubberuitvoer
in de eerstkomende maanden zooveel moge
lijk te bespoedigen, binnen het kader van
het huidige restrictie-percentage, zoodat ai'e
rubber, die uitgevoerd mèg worden, ook
inderdaad tijdig ter verscheping komt.
Het schijnt aanvankelijk in de bedoeling
te hebben gelegen, om de exportvergunnin
gen voor het eerste halfjaar van 1937 tege
lijk uit te reiken, teneinde de verschepin
gen naar de eerste maanden van het jaar te
verschuiven, doch uit practische overwegin
gen móet men hiervan wel afzien, evenals
trouwens in Britsch-Indië het geval is ge
weest. Zoowel daar als in onzen Oost ziet
men geen kans, om op zoo'n korten termijn
de werkkrachten, noodig voor een uitbrei
ding van den tap, te verkrijgen en vreest
men voor een loonstijging, indien er een
plotselinge wedloop om werkkrachten zou
komen.
Overigens is men in rubberkringen hier
te lande toch vrij sceptisch gestemd ten aan
zien van de mogelijkheid, om den rubber-
aanvoer uit onzen Oost in de eerstvolgende
maanden sterk op te voeren. Men dient er
ni. rekening mede te houden, dat vele pro
ducenten de in deze periode te produceeren
rubber geheel of gedeeltelijk vooruit hebben
verkocht Deze rubber komt meest direct bij
de consumenten terecht en het tekort op de
markt wordt er dus niet door aangevuld.
Het is dan ook zeer de vraag, of de door de
producenten getroffen afspraak tot bespoe
diging der verschepingen inderdaad een noe
menswaardige verlichting in de positie der
rubbermarkt zal brengen. De vaste stem
ming op de rubbermarktk te Londen, waar
de noteering opnieuw tot een fractie bene
den de lid. gestegen is, wijst er wel op, dat
er nog steeds schaarschte aan direct be
schikbaar materiaal heerscht. In aansluiting
hierop was ook de tendenz op de rubberaf
deel ing der Amsterdamsche beurs weder
gunstig, al kwam het ditmaal niet tot sen-
sationeele koersverheffingen.
Deze laatste waren wel waar te nemen in
de hoek der Indische suikerwaarden, als ge
volg van de verdere aanzienlijke prijsstij
ging van Java-suiker. Deze heeft inderdaad
alle verwachtingen overtroffen, die in ver
band met den grooten omvang der afdoe
ningen in de laatste weken mochten worden
gekoesterd. In enkele dagen tijds zijn de
limites verder met 50 cent per 100 K.G. ver
hoogd, waardoor de gemiddelde opbrengst
van de voor export en binnelandsche doel
einden verkochte suiker zich niet meer veel
beneden de 6 per quintaal beweegt. De
kostprijzen der Java-suikerindustrie zijn
niet nauwkeurin bekend. Er zijn wel onder
nemingen, die bij een opbrengst van 4 per
100 K.G. ongeveer zonder verlies werken,
maar in het algemeen blijven de productie
kosten vermoedelijk wel niet ver beneden
de 5 per quintaal. Op deze basis zouden
de tegenwoordige prijzen dus weer een be
hoorlijke winstmarge laten.
Nu is het natuurlijk de vraag, of de no
teeringen geruimen tijd op het tegenwoor
dige, eventueel op een nog hooger niveau,
gehandhaafd zullen kunnen worden. Te dien
aanzien neemt men in suikerkringen een
eenigszins gereserveerde houding aan, en
wel voornamelijk, omdat een groot deel van
de in de laatste maand aan de exporteurs
verkochte suiker nog niet naar de con-
sumptielanden is verder verkocht, maar nog
in Java ligt opgeslagen. De voorraden zijn
dus nog voor een goed deel op Java aanwe-
rio N l V A s mCer 111 het bezit van
ae N.I.V.A.S., maar van particuliere expor
teurs, die met hun aankoopen vooruit zhn
geloopen op een verwachte toeneming van
de vraag in de gewone afzetgebieden van
Java-suiker.
Uit Britsch-Indië. vroeger een der belang-
rykste markten voor Java-suiker. dat ech
ter sinds eenige jaren grootendeels in de
eigen behoefte voorziet, wordt gewag ge
maakt van moeilijkheden in verband met de
slechte kwaliteit van het binnenlandsche
product. Om de hoedanigheid van de suiker
te vei beteren, hebben verschillende fabrie-
ken ten koste van belangrijke bedragen hun
installaties verbeterd. Andere ondernemin
gen hebben daarvoor echter geen geld en
wegens de verkoopmoeilijkheden van infe
rieure suiker zal zeker een aantal fabrieken
worden uitgeschakeld.
Dit zou aan den afzet van Javasuiker in
dit gebied ten goede kunnen komen. Ook
Japan zal op grond van het met Ned.-Indië
te sluiten handelsverdrag vermoedelijk be
langrijk grootere hoeveelheden Java-suiker
gaan afnemen. In het algemeen trouwens is
de stemming op de suikermarkt aanmerke
lijk verbeterd, nadat dit "product langen tijd
bij de prijsstijging van de meeste andere sta
pelproducten ten achter was gebleven. Van
3.77 dollarcents eind 1936 is de loco-notee-
ring voor Cuba-suiker te New-York tot 3.95
dollarcents gestegen. Ook dit wakkert de
kooplust voor Java-suiker natuurlijk aan.
De noteeringen voor suikeraandeelen op
de Amsterdamsche beurs hebben zich niet
op het hoogste punt kunnen handhaven,
evenmin trouwens als op de rubberafaee-
ling. Beide soorten fondsen hebben reeds
een geweldige koersstijging achter den rug,
zoodat er thans alle aanleiding bestaat voor
een rustpauze. De markt blijft echter nog
altijd zeer gevoelig voor gunstige berichten,
die gemakkelijk tot een nieuwe koersverhef-
fing kunnen leiden.
Ook voor scheepvaartaandeelen, die een
aanzienlijke koersstijging achter zich heb
ben, was de invloed te bespeuren van winst
nemingen. Sommige Indische lijnen konden
echter nog wat in koers oploopen, omdat de
grootere exporten van Java-suiker en an
dere Indische producten een uitbreiding van
het ladingsaanbod met zich mede brengen.
Eenigszins tegengevallen is het koersver
loop van aandeelen Holland-Amerika-Lijn,
na de aankondiging der uitgifte van nieuwe
aandeelen. Op zich zelf is dit besluit tot ver
hooging van het aandeelenkapitaal van onze
groote nationale scheepvaartonderneming
wel een duidelijk symptoom van het herstel,
dat. op scheepvaartgebied is ingetreden. Ook
het feit, dat over het afgeloopen jaar reeds
een dividend van 3 pCt. kan worden uitge
keerd, kan worden beschouwd als een be
wijs, dat de directie vertrouwen in de toe
komstige ontwikkeling koestert.
Bezien van het standpunt van aandeelhou
ders is de transactie echter niet zoo bijzon
der bevredigend. In de eerste plaats kan
slechts tot uitkeering van het dividend wor
den overgegaan, omdat de regeering het
door de Benas aan de Holland-Amerika-Lijn
in 1936 verstrekte voorschot ad 1.2 millioen
heeft kwijtgescholden; feitelijk vormde dit
bedrag dus een extra inkomst voor de Mij.,
die zij in 1937 zal moeten missen, omdat zij
in dit jaar geen aanspraak op steun kan ma-
en. Natuurlijk mag men aannemen en
deze verwachting ligt ook aan de nieuwe
uitgifte ten grondslag dat de financieele
resultaten over 1937 veel gunstiger zullen
worden dan over 1935. Maar het aandee
lenkapitaal, dat in deze winst deelt, zal dan
ook aanzienlijk grooter zijn dan het tegen
woordige. Het wordt immers niet alleen
uitgebreid met de 3.03 millioen, die thans
aan aandeelhouders a 106 pCt. (één nieuw
op elke vier oude aandeelen) worden aange
boden, maar het is reeds vergroot met f 3
millioen door de onderhandsche plaatsing
van aandeelen op 4 Januari j.1., waarbij dan
nog 800.000 komen door gebruikmaking
van de optie op nieuwe aandeelen, verstrekt
aan de deelnemers in het crediet voor den
bouw van de „Nieuw Amsterdam". In plaats
van 9.16 millioen zal het in de winst over
1937 deelende aandeelenkapitaal dus f 16
millioen groot worden.
Aandeelen Koninklijke Petroleum konden
het gedetacheerde interim-dividend van 5
pCt. geheel inhalen. Voor industrieelen wa
ren de fluctuaties beperkt. Aandeelen Phi
lips werden gesteund door de publicatie der
gunstige exportcijfers voor radio-artikelen
en gloeilampen in December.
De beleggingsmarkt was vast; vooral 3)4
pCt. binnenlandsche gemeente-leeningen
waren gevraagd, op de aankondiging van de
3 pCt. Indische conversie-leening, in welker
emissie-voorwaarden de verdere daling van
309
den rentevoet tot uiting komt. De koers van
ui gifte is 1 pCt. hooger dan de vorige 3 pCt.
d- Staatsleening, terwijl de looptijd tien
aar langer is. Het netto-rendement komt
aan ook uit op circa 3.3 pCt. tegen 3% pCt.
Voor de Ned. leening.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Amsterdam-Rubber 308, 316 3/4, 308 H,
•9 3/4;
Bandar Rubber 233, 239, 230;
Hessa Rubber 199, 207, 196,'197^;
Serbadjadi 181, 182 3/4, 172 1/4, 175)*;
Deli Mij. 314, 327;
Vorstenlanden 38 3/4, 43, 41 5/8;
Handelsver. Amsterdam 484, 503, 491;
Javasche Cultuur 230-258, 249;
N.I.S.U. 169 3/4, 186, 177)4, 179;
Koloniale Bank 79 85, 83;
Holland Amerika Lyn 136, 132 y,, 126 ex
claim;
Java China Japan Lijn 99105, 100K;
Ned. Scheepvaart Unie 116, 120)4, 118)4;
Nievelt Goudriaan 149 3/4, 146, 150;
Kon. Petroleum 4151/4, 421)4, 414 ex div.
Philips 322, 326, 320 1/4;
Unilever 169)4, 174, 171;
3 pCt. Nederland 1936 100, 99, 99 3/8;
3 pCt. Amsterdam 1895, 95)4, 96)4;
3)4 pCt. Amsterdam 1861 97 3/4, 98)4.
87. Tonny en Jet waren helemaal niet
ingenomen met het vreemde bezeek.De
duidelijk zien.
88 We moeten vader waarschuwen,
meende Tonny. Je weet nooit wa die
malle kerel van plan is. Zooals dit bu
Oostersche huizen het geval is, kon je
do het plafond buiten komen. Tonny
opende het luik.
Redacteur: J. H. GOUD
Van Brakelstraat 25, Utrecht.
PROBLEEM No. 2.
W. Hebelt.
Ie prijs „PolenHongarije" 1935
Zwart (11).
8
7
i i
6
u
5
i
i
4
I BJi
s
3
2
1
B
m
%PS
abcdct g h
Wit (11).
T w e e z e t.
UIT HET KERST TOURNOOI
TE HASTINGS.
Geweigerd Damegambiet.
Wit: Zwart;
R. Fine. W. Winter.
1. d2—d4 Pg8—f6
2. c2c4 e7—e6
3. Pgl—f3 d7d5
4. Pbl—c3 c7—c5
5. Rel—g5 c5Xd4
Een niet-alledaagsche zet, die tot snelle
complicaties voert.
6. Pf3Xd4 e6—e5
7. Td4—b5 d5d4!
8. Pc3—d5 Pf6Xd5
Wel een ietwat ongewone stand in het
begin van een meesterpartlj.
9. Rg5Xd8 Rf8—b4f
10. Ddld2
Stand na 9. Rf8b4f
i g h
a b c d
Indien Wit probeerde met 10. Pb5—c3
zijn Dame te redden, zou kunnen volgen
10d4Xc3 11. DdlXdö c3Xb2f etc.
öf 11. Ddla4t Rc8d7 en Zwart komt in
het voordeel.
10Rh4Xd2f
11. KelXd2 Ke8Xd8
12. c4Xd5
Dat noemt men „groote opruiming"!
12b7b6
Hier lijkt ons a7a6 vel zoo goed. Het
paard staat zeer hinderlijk voor Zwart en
na 12a7a6 13. Pb5d6 Kd8—-e7
14. Pd6c4 Pb8d7 15. a2—a4 b7—b6
16. Tala3 Ta8b8 verdient het zwarte
spel o. i. de voorkeur.
13. g2g3 Rc8a6
14. a2a4! Pb8—d7
15. Rflg2
Nu blijkt op eens, dat Zwart minder
goed staat; 15Kd8e7 gaat niet
wegens 16. d5—d6t, Rg2Xa8 etc.
15Ra6Xb5
16. a4Xb5 f7—f5
Overschatting der positie. 16.
Pd7f6 was wel zoo voorzichtig.
17. Tal—a3 Th8e8
18. g?—g4 f5Xg4
19. Tal—hl Pd7—1"6
20. Kd2d3
Wit haast zich niet met het nemen van
Pion *-7*
20. Te8e7?
21. d5d6
Nu lijkt 't plotseling alsof Zwart ver
loren zou zijn, maar dit is slechts sch.in
21e5e4t
22. Kd3Xd4 Te7—d7
23. Kd4e5 Kd8—e8
24. Rg2Xe4 Pf6Xe4
25. Ke5Xe4 Td7Xd6
26. Ta3Xa7 Ta8Xa7
27. TalXa7
Wit heeft nu een pion meer en dus de
beste kansen. Zwart weet echter nog aar
dig tegenstand te bieden.
27. Td6d2
28^ Ke4e3 Td2Xb2
29. Ta7X87 h7—h5
Na 29Tb2Xb5 30. Tg7Xg4 had
Zwart wel kunnen opgeven.
"Jhiïilecu&ciek
Onze Tweede Januari-Opgave.
Een lettergreep-puzzle.
1. haver
2. okapie
3. ornament
4. gedegen
5. etenswaar
6. benijden
7. Othello
8. orakel
9. mikpunt
10. egoïsme
11. Napels
12. vaderland
3. ademhalen
14. nanacht
15. getrouwelijk
16. Edammer
17. nekkramp
18. vastenavond
19. elpenbeen
20. eervergeten
21. leisteengebergte
22. Wanneperveen
23. ingenieur
24. niersteenkoliek
25. DanieL
Op de eerste en derde rij krijgt men te
lezen:
1. Hooge boomen vangen veel wind.
2. Var den hak op den tak springen.
Onze Nieuwe Opgave. (No. 3 der
Januari-serie).
Een Kruiswoord-puzzle.
Wij laten hieronder een nieuwe „cross-
word" volgen, waarbij geen nadere uitleg
noodig is.
Omschrijvingen.
Horizontaal:
1. maand; 7. maand; 13. tijdperk; 14.
gemelijk, ontevreden iemand; 15 .weide in
het hooggebergte; 16. directeur, leider; 18.
bijl; 19. rivier in Wales; 21. dapperheid;
23. voorzetsel; 24. plezier; 25. lichaams
deel; 27. koor; 28. muzieknoot; 29.
lichaamsdeel; 31. onaangenaam koud; 33.
familielid; 34. traag, lui, slordig; 35. wordt
geslikt en soms verguld; 37. groeit langs
de slootkanten; 39. plaats in den Achter
hoek; 41. leerrede; 42. uitgelezen ver
scheidenheid; 44. lichaamsdeel (m.v.); 46.
zwemvogel; 47. ligt in Noord-Brabant; 48.
lichaamsdeel; 49. deel van een kerk; 50.
stad in Duitschland; 53. eiland (Fransch);
55. overdreven begrippen koesteren; 59.
alvorens; 60. weinigje, ziertje; 61. strijd
perk; 62. schoon, zuiver; 64. plaats in
Duitschland; 65. rustig; 66. afkorting; 68.
knevel; 70. vrij, onbelemmerd; 71. mu
zieknoot; 72. boom; 74 plaats in Zeeland;
76. hemellichaam; 77. oogenblik; 78. stuk
hout, dat men b.v. op de wandeling mee
neemt; 80. oogenblik; 81. bundel; 82.
vaartuig van Noach; 83. lichaamsdeel; 85.
stad in Engeland; 86. voor; 87. bergplaats
voor kleedingstukken; 88. schuier aan
steeL
Verticaal:
1. muziekstuk (nachtzang); 2. grond
soort; 3. grond, behoorende bij een huis;
4. familielid; 5. lichaamsdeel; 6. heerlijk
voedsel; 7. boschgod der Romeinen; 8. stad
in Joego-Slavië; 9. deel van een schip; 10.
stad in Duitschland; 11. god der liefde;
12. Roodhuiden; 17. lidwoord; 18. god van
den oorlog; 20. gril; 22. rivier in provin
cie Utrecht; 24. hartig hapje; 26. zoet
drankje; 29. oeverdam; 30. kleedingstuk;
32. stuk zeil; 34. rivier in Nederland; 35.
zoete lekkernij; 36. allerlei gebak; 38.
steensoort; 40. hemelsch wezen; 43. groot
vischnet%45. Engelsche titel; 47. boven-
aardsch wezen; 50. zoogdier, dat in 't wa
ter leeft; 51. Europeaan; 52. vogel; 54.
dient om licht te geven; 56. Ierland; 57.
dop; vlies; 58. Fransch Keizer; 63. vrucht;
65. vetlaag van het varken; 67. niet mager;
69. bereids; 70. stad in Japan; 71. scheeps-
vloer; 73. zeehaan; 75. kasteel; 76. bezig
heid tot vermaak; 77. kneedhak; 79. vaar
tuig; 82. soort papegaai 84. godsdienst
(afk.)
Oplossingen (2 p.) liefst zoo vroegtijdig
mogelijk doch uiterlijk tot Vrijdag 22
Januari 12 uur aan den Puzzle-Redacteur
van de Alkmaarsche Courant.
Wij merken nog even op, dat om voor
den Januari-prijs in aanmerking te kun
nen komen men minstens drie goede
Januari-oplossingen moet hebben inge
zonden.
30. Tg7—g5
31. Ke3—f4
32. Tg5g6
33. Kf4g3
34. Kg3—g2
35. Tg6g5
36. f2—f3
37. Tg5—g6
38. Tg6—c6f
39. Tc6X'b6
40. e2Xf3
41. Tb6h6
42. b5—b6t
43. Kg2g3
44. f3—f4
En na nog enkele zetten
Tb2—b3f
Tb3—h3
Th3Xh2
Th2—h3
Th3—b3
Tb3—h3
Ke8d7
Kd7c7
Kc7d7
g4X*3f
Th 3h4
Kd7c7
Kc7—b7
Th4—d4
gaf Wit het op.
Als zwart 5 14 heeft geslagen zet wit
4435 en zwart verliest nu zijn dam door
29—24 of 29—23!
Ook het volgende eindspel munt uit door
fraaie varianten.
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter
oplossing probleem 1471.
Stand.
Zw. 7 sch. op: 5, 8, 9, 15, 16, 20, 40 en
dam op 6.
W. 8 sch. op: 17, 19, 21, 22, 28, 29, 34, 45.
Oplossing.
1. 29—24 1. 16 18
2. 19—i3 2. 619 (4 sch.)
3. 13 24 3. 20 29
4. 45 14!
Eindstanden.
Wij vragen nogmaals de aandacht voor
een paar interessante eindstanden:
mm. w.
wé. Wk B
wm WW Wa
iü L
H WM HH iüUü
gajfé w/m. Mm, '/my,
Zw. 3 sch. o(f: 4, 5, 17 en dam op 19.
W. 4 sch. op: 11, 15, 25, 29 en dam op
22.
Wit speelt hier 2244! en Je zwarte
schijf van 17 slaat naar 6. Nu volgt 1510
van wit en zwart moet slaan 5 14 (want
op 4 15 zou wit 2520 en 44 14 spelen).
w w
émmm
Zw. 3 sch. op: 29, 33, 38 en dam op 50.
W. sch. op: 25, 44 en twee dammen op
47 en 48.
Wit speelt 4741. Zwart moet met der.
dam van 50 naar 39 slaan en wit slaat
48 7. Nu is een stand ontstaan, die vooi
wit is gewonnen. Zwart kan spelen 3842.
8343 of 3339. De liefhebber onder
zoeke zelf nu eens hoe wii op elk dezei
zetten wint .Een prachtige oefening.
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1472 van A. Roos te Alkmaar.
Zw. 10 sch. op: 7, 13, 17, 18, 21, 22, 25
30, 35, 37.
W. 9 sch. op: 29, 31, 33, 36, 39, 40, 42
44, 50.
In onze volgende rubriek geven wij d
oplossing.