DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
D«. Co»,», »ord, ELKEN AVOND, beW,7Zoo;
Donderdag 21 Januari 1937
139e Jaargong
De algemeen© toestand.
De strijd om
Cerro de Los Angeles.
periode ingeluid.
In stroomenden regen legde de
president den ambtseed af.
De toestand in Sjensi.
Sir henri Deterding
ontstemd.
Volgende aankoop uitsluitend
in het buitenland.
ALKMAARSCHE COURANT
e.,td.jen, .itSeje,en. Abonnementsprijs per
3 maanden b.j aoornilbel.linj aoor Albmaa,
franco door het gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Ho 17 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK
PRJJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels f 1 25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V Boek- en Handelsdruk
kerij v/h t ERMS. LOSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060 Telet 3320. redactie 3330.
Hoofdredacteurs Ti. N. ADEMA.
Alkmaar, 21 Januari.
De Japansche minister van buitenland
sche zaken Arita heeft gisteren ter ge
legenheid van de opening van het parle
ment te Tokio 'n uitvoerige rede gehouden
over de buitenlandsche politiek van
Japan. HU zette daarin o.a. uiteen, hoe
Japan tot'zyn overeenkomst met Duitsch
land gekomen is, waarby hy langen t«d
sprak over de uitbreiding van het commu
nisme in Oost Azië en Europa.
Arita heeft het daarbij noodig gevonden,
om nogmaals duidelyk te maken, dat het
anti-communistische verdrag uitsluitend
gericht is tegen de Komintern en hy
noodigde andere landen uit, samen met
Japan dit communistisch gevaar te be
strUden.
Arita zeide in dit verband o.m. het vol
gende:
In dit verband is het van beteekenis, dat
op 25 November van het vorige jaar een
Duitsch-Japansche overeenkomst werd ge
sloten, die gericht is tegen deze Komentem.
Deze overeenkomst is bedoeld als een ge-
meenschappelyke verdediging tegen de acti
viteit van de Komintern, wier politiek niet
alleen niet te vereenigen is met de nationale
politiek van ons land, doch tevens in strijd
is met de menschelUke natuur. Japan is er
altijd op uit geweest de communistische
activiteit te bestrijden en het heeft met
groote onrust de ontwikkeling van den toe
stand in China gevolgd onder de roode in
vasie. Toen in den zomer van 1935 een re
solutie van de Komintern zich openlijk
richtte tegen een aantal landen en in hel
bijzonder tegen Duitschland en Japan er, te-
gelijkertijd besloot een nieuwe tactiek tc
volgen, die neerkwam op de vorming van
volksfronten, een tactiek die in sommige
landen en vooral in Spanje succes had, be
greep Japan, dat de gevaren dreigend be
gonnen te worden. In Ooit-Azië begon de
Komintern met de bolsjewiseering van
China, waardoor de Chineesch-Japansche
betrekkingen schade ondervonden en waar
door een anti-Japansch front tot stand
kwam onder de Chineesche bevolking. Te
vens begonnen zich in Mantsjoekwo en ook
In Japan teekenen voor te doen, die wezen
op een groeiende activiteit van de commu
nisten. In het licht van deze gebeurtenissen
zag de Japansche regeering zich genood
zaakt maatregelen van verdediging te bera
men om haar nationale politiek te bescher
men en het evenwicht in het Oosten te be
waren. De Komintern is echter een interna
tionale organisatie en de verdediging tegen
de Komintern moest ook internationaal
worden georganiseerd. Daarom zochten
Duitschland en Japan contact met elkaar om
gemeenschappeUjk maatregelen van verde
diging te overleggen. Het eenig doel was
verdediging tegen de Komintern en wij zul
len blü zyn als andere landen aan deze ver
dediging deel willen nemen. Het is duide
lijk, dat Japan zich aan overeenkomsten
van een wijdere strekking niet gebonden
heeft. Naar het schünt heeft men hierom
trent geruchten willen verspreiden, doch ik
stel er prUs op te verklaren, dat onze over
eenkomst met Duitschland onze politiek van
toenadering tot ander mogendheden in een
geest van algemeene samenwerking en eens
gezindheid in het minst niet in den weg
staat.
Het is al weer eenigen tyd geleden, dat
Japan aan China drie grondslagen voor
stelde voor de ontwikkeling van de betrek
kingen met dit land, zulks in de hoop, da
deze betrekkingen hierdoor de reeds zoo
lang noodzakelUk gebleken basis zouden
krUgen. In Augustus vond er echter een
ernstig incident plaats in Tsjengtoe welk
incident later gevolgd werd door een aantal
hoogst ongelukkige andere incidenten, waar
van ik dat van Pakhoi wil noemen. Een
nauwkeurig onderzoek naar den aard van
deze incidenten toonde aan, dat zij niet op
zich zelf stonden, doch dat zü het gevolg
waren van een anti-Japansche politiek in
China. Teneinde den oorsprong van deze
incidenten geheel na te kunnen gaan en mo
gelijk te kunnen uitroeien vroeg Japan de
Chineesche regeering om met de grootste
zorg controle uit te oefenen over de bron
nen van deze anti-Japansche stemming en
tegelijkertijd verschillende problemen te
bespreken, aan de oplossing waarvan Japan
voor een betere verstandhouding met China
de grootst mogelijke beteekenis toekende.
WU wenschen dat de regeering te Nanking,
inplaats van uitsluitend op korten termijn
een einde te maken aan de anti-Japansche
beweging, een stap verder zou doen en haar
eigen houding ten opzichte van Japan, die
een van de voornaamste oorzaken was van
de anti-Japansche activiteit, zou herzien.
Begin September begonnen de onderhande
lingen tusschen de beide regeeringen en zü
De Spaanscfie burgeroorlo i
Opstandelingen spreken de over
winning tegen.
Radio Ponte Vedra spreekt tegen, dat
Cerro de Los Angeles door de regee
ringstroepen zou zyn bezet. De zender
voegt hier aan toe, dat de rechtsche
troepen daarentegen een overwinning
hebben behaald door het afslaan van
aanvallen, waarby de regeering gebruik
maakte van alle beschikbare troepen,
De operatie werd gesteund door Rus
sische tanks en een vyftigtal gepantser
de auto's.
Verscheidene daarvan zyn den rechtschen
troepen in handen gevallen.
In paniekstemming hebben de regeerings-
troepen zich teruggetrokken. De door hen
verlaten stellingen werden direct door de
rechtsche troepen in bezit genomen en ver
sterkt. De overwinning was volkomen en
onbetwistbaar.
Regeeringstroepen teruggetrokken.
Tegen elf uur gistermorgen werd verno
men, dat de regeeringstroepen, die eergiste
ren de stellingen van Cerro de Los Angeles
hebben aangevallen zich ordelijk hebben
teruggetrokken op de posities, die zij in de
vlakte innamen.
Cerro de Los Angeles werd niet veroverd,
maar de eergisteren ondernomen aanval,
stelde in staat rechtstreekscher de vyande-
lijke stellingen te bedreigen. Aan den ande
ren kant had de eergisteren ondernomen
aanval tot onmiddellijk doel, een afleiding
te vormen om een aanval der opstande
lingen, welke gemeld was, te verhinderen,
De opstandelingen werden slechts gered
door de aankomst van in allerijl te hulp
gezonden versterkingen.
Radio-Sevilla heeft gistermiddag om half
twee o.m. medegedeeld, dat de regeerings
troepen een volledig echec hebben gelden
by Cerro de Los Angeles. Ten Westen van
Madrid is volgens mededeelingen de stelling
der regeeringstroepen beangstigd geworden,
tengevolge van de opvolgelijke successen
der rechtschen, die iederen dag de moge
lykheid tot terugtrekken onmogelijk maken.
Alvarez Del Vayo over het
bolsjewisme in Spanje. Het
bestaat slechts in de verbeel
ding.
De Spaansche minister van buitenlandsche
zaken, Alvarez Del Vayo, heeft den corres
pondent van de „Daily Herald" te Parijs,
een onderhoud toegestaan en daarin ver
klaard, dat het „bolsjewisme" in Spanje
slechts in de verbeelding bestaat van hen,
die dit sprookje in de wereld hebben ge
bracht en die een voorwendsel zoeken om
verandering te brengen in den stand van
zaken in de Middellandsche Zee en in
Afrika.
Het Spaansche volk heeft by de laatste
verkiezingen bewezen, dat het slechts in
vrede wil leven onder een democratisch re
giem, dat uit een economisch en intellectu
eel standpunt gezien zeker zeer geavan
ceerd is, doch innig gehecht blyft aan de
vrijheidsbeginselen.
De tegenwoordige politieke situatie is het
resultaat van den oorlogstoestand. Geen
onzer acht den huidigen stand van zaken
ideaal.
Dat zullen wy na den oorlog bewijzen
door zoo snel mogelijk de democratische
vryheden, met inbegrip der vrijheid van
godsdienst, te herstellen.
DE NON INTERVENTIE.
Zaterdag overhandiging van
Duitsche en Italiaansche nota's
inzake vrijwilligerskwestie?
Men verwacht, dat het Duitsche antwoord
op de jongste Britsche nota inzake de kwes
tie der vrywilligers voor Spanje, Zaterdag
na den terugkeer van Goering zal worden
overhandigd. De minster-president zal Vrij
dag te Berchtesgaden aankomen en daar
een onderhoud met Hitier hebben.
Het Italiaansche antwoord zou eveneens
Zaterdag overhandigd worden.
vraagstukken later te bespreken. De inci
denten van Tsjengtoe en Pakhoi werd op
30 December geregeld. De onderhandelin
gen met China hebben tot dusverre met de
resultaten opgeleverd die wy er van ver
wachtten. Niettemin ben ik er van over-
tuifid dat zij van beteekenis zijn als een
schrede in den vooruitgang, waartoe ver-
dere onderhandelingen ons zullen brengen,
duurden ongeveer drie maanden voort. In Sinds onze politiek ten opzie te van China
de overtuiging dat een verdere uitbreiding gericht is op samenwerking en vriendschap
vL de besprekingen alleen maar zou kun- en op de ontwikkeling van de welvaart van
nen leiden tot het ontdekken van nog meer de beide landen is een vernieuwing van de
moeilijkheden, verzochten wy de Chinee- poging om tot goede betrekkingen te komen
sche regeering haar politiek op de punten niet alleen de plicht van de beide landen,
waarop wTtot overeenstemming gekomen doch naar myn overtuiging tevens een ge-
waren, te herzien, en de nog overblijvende meenschappelyke wensch.
Roosevelt's twPPrla nmMc- I Tageblatt verder, „geeft Eden het recht de
uuseveu b iweeoe amDIS revolutionnaire plannen van Moskou in
Ter inleiding van zijn tweede ambts
periode, heeft president Roosevelt gis
teren een redevoering uitgesproken,
waarin hij o.m. zeide te beloven, dat,
wat hij den kanker der onrechtvaardig
heid noemde, zou doen verdwijnen, den
kanker, die gebrek veroorzaakt, waar
overvloed heerscht.
Wij zyn vastbesloten, aldus de president
verder, van iederen Amerikaanschen burger
een onderwerp van belangstelling en zorg
voor zyn land te maken. Onze ouders heb
ben de federale regeering in het leven ge
roepen met het doel hét algemeen welzijn
aan te moedigen en voor het Amerikaansche
volk de voordeelen van de vrijheid te ver
werven en vandaag doen wij een beroep op
dezelfde machten in deze regeering om de
zelfde doeleinden te bereiken.
President Roosevelt
Spanje op een lijn te plaatsen met de af
wikkeling, welke Berlijn en Rome voor dit
zwaar geteisterd land wenschen. De heer
Eden heeft de gelegenheid gehad de taak
van Engeland in de kwestie van de niet-
inmenging duidelijk te omschrijven, hij heeft
deze gelegenheid niet te baat genomen."
Hetzelfde wordt ongeveer beweerd in een
commentaar van de Deutsche Allge-
meine Zeitung. Eden richt zich nog
steeds tegen Duitschland, aldus dit blad, al
hoewel de leider tijdens de nieuwjaarsont
vangst zoo duidelijk mogelijk te kennen
heeft gegeven dat Duitschland geen be
paalde doeleinden ten opzichte van Spanje
in dit land vervolgd Met Eden is het blad
het eens om te beweren, dat de Spaansche
kwestie de kern van den Europeeschen toe
stand is en dat van haar oplossing alle ver
dere stappen in het belang van den vrede in
Europa afhangt, maar noch gezien van het
Spaansche noch van het Europeesche stand
punt kan men beweren dat Duitschland of
Italië de verantwoordelijkheid dragen, zulks
doet alleen Sowjet Rusland met zyn derde
internationale en de Fransche kringen,
welke de Spaansche bolsjewisten onder
steunen.
De hoofdredacteur van de Berliner
Börsenzeitung betreurt het, dat
Eden niet heeft verklaard, dat de Franschen
het zijn geweest, die door hun leugencam
pagne tegen Duitschland de jongste crisis
hebben uitgelokt. Eden toont trouwens ook
geen begrip voor het feit, dat Duitschland
ondanks alles wat het heeft moeten dulden,
steeds weer de hand ter verzoening heeft
uitgestoken. Het is gemakkelijk te beweren,
dat men de wereld niet kan genezen met
redevoeringen. De redevoeringen van Hitier
waren meer dan woorden, zij hebben prac-
tische voorstellen bevat, welke den vrede
konden dienen en alleen een vrede van
rechtvaardigheid en niet een vrede waarbij
een partij van meesters en een andere van
knechten is. Ook dit blad maakt tenslotte
het bolsjewisme verantwoordelijk voor de
bloedige gebeurtenissen der laatste tyden.
De grondwet van 1787 heeft onze demo
cratie niet machteloos gemaakt. De vooruit
gang van het herstel is klaarblijkelijk, maail
de nieuwe orde van zaken, die sedert 1933
bestaat beteekent meer dan dat. Door nieu
we methodes te gebruiken voor de sociale
rechtvaardigheid, hebben wij ons verbonden
op de oude grondslagen een duurzamer
bouw op te trekken tot een beter gebruik
der komende geslachten. Onze voeten zijn
op weg naar een duurzamen vooruitgang.
Het bewijs voor onzen vooruitgang ligt niet
in de vraag of wi> nog meer toevoegen aan
de overvloed van hen, die te weinig hebben.
De traditioneel plechtigheden ter gele
genheid van de ambtsaanvaarding en de
presidentieele boodschap werden bedorven
door een neerstroomenden regen. De amb
tenaren en de duizenden belangstellenden
waren ten slotte door en door nat. De oor
zaak hiervan is, dat Roosevelt het voorstel
had afgewezen den eed af te leggen in het
kapitool en zich hield aan de regelingen,
die er op berekend waren, dat de eed buiten
op het door den regen overstroomde perron
zou worden afgelegd. Met den vinger op de
steeds grooter wordende menigte wijzende,
zeide Roosevelt: Wanneer deze menschen
den regen kunnen verdragen, dan kan ik
dat ook.
Het verre Oosten
NOG EENIGE COMMENTAREN OP
EDEN'S REDE.
Een gunstige indruk te Rome;
ontstemming in Duitschland.
Eden's rede in het Lagerhuis heeft in
Italië, zoo wordt uit Rome gemeld, in het
algemeen een gunstigen indruk gemaakt, al
is er nog geen commentaar in de couranten
verschenen. Al klonken zijn opmerkingen
over de democratie niet aangenaam in fas
cistische ooren, de rede zelf wordt construc
tief en vreedzaam genoemd en geschikt
voor betere samenwerking. Men uit er ech
ter eenige verbazing over, dat Eden zich tot
Duitschland richtte en niet tot Rusland,
welk land door Italië wordt beschouwd als
het meest verantwoordelyke voor de tegen
woordige stoornissen in Europa.
Eden, zoo schryft het Berliner Tage-
b 1 a 11, in een beschouwing welke het aan
de jongste rede van den Engelschen minister
van buitenlandsche zaken wydt, heeft ge
zegd, dat 1937 niet alleen een jaar van
groote problemen, maar ook van groote ge
legenheden zal zyn, maar, zoo voegt het
blad er terstond aan toe, men heeft den
indruk dat hy reeds een van deze groote
gelegenheden heeft laten voorbij gaan door
niet duidelyk enkele verantwoordelijkheden
vast te stellen. Zulks zou ook de politiek
van Engeland, hetwelk volgens Eden niet
zal dulden, dat een buitenlandsche mogend
heid, zy het ook voor den duur van een
generatie Spanje of de Spaansche buiten
landsche politiek beheerscht, ten goede zijn
gekomen. „Wat ter wereld", zoo vraagt het
Zal het Nankin-leger intervenieeren?
Van verscheidene zyden wordt gemeld,
dat de samenwerking tusschen de commu
nistische elementen en Jang Hoe Tsjen
steeds grooter wordt, waardoor het onmo
gelijk wordt de voorbereidende maatrege
len tot een actie van het Nankingleger te
staken. 1
In welingelichte kringen verwacht men,
dat de kwestie zich als volgt zal ontwikke
len: de gevolmachtigden van Sjensi, Mi
Tsjenlin en Li Tsji Kan, die zich per vlieg
tuig naar Sian Foe begeven, zullen van
avond het antwoord van Nanking aan de
verschillende kampen der opstandelingen
meedeelen. Het verwerpen door de Nan-
king-regeering van de eischen der opstan
delingen, zooals de halve autonomie van
Sjensi en Kansoe en het overwegen om
Tsjang Soe Liang naar Sjensi te laten te-
rugkeeren, zal eenige leiders, die hun hou
ding nog niet definitief hebben bepaald tot
nadenken brengen. De Nanking-regeering
wil den loop der gebeurtenissen niet over
haasten, opdat de actie van de Nankingtroe-
pen met zoo weinig mogelijk verliezen zal
verloopen.
(Bijzondere, eigen correspondentie.)
Naar wij van betrouwbare zyde ver
nemen, is de heer Detering zoowel
teleurgesteld als ontstemd over de
wy'ze, waarop hier te lande in verschil
lende kringen is geageerd op zyn plan,
dat bedoelt om belangryke en econo
mische hulp te bieden.
Het is dan ook te vreezen, dat bij
eventueele verdere aankoopen na
Februari 1937 deze in het buitenland
zullen worden geplaatst, aangezien bij
voorbeeld er in Denemarken en Nieuw-
Zeeland eveneens een overvloed bestaat
van de door den heer Deterding be
geerde agrarische producten en hem
uit deze landen, waar men zijn plannen
zeer waardeert, herhaaldelijk verzoe
ken zijn gedaan, als leveranciers te
mogen optreden.
MEVR. TABOUIS OVER EEN
GARANTIE AAN BELGIE.
De geruchten met het oog op den
naderenden 30 Januari.
Mevrouw Tabouis schryft in „L'Oeuvre",
dat Hitier op 30 Januari België de verzeke
ring zal geven, dat Duitschland het precies
dezelfde verzekering zal geven als Frankrijk
en Engeland hebben gedaan.
Dat wil zeggen algeheelen bijstand met of
zonder wederkeerigheid.
Indien België uit Berlyn de plechtige ver
zekering ontvangt, dat Duitschland zyn ge
bied niet zal schenden, waarom zou België
dan nog voortgaan met de politiek van her
bewapening, welke in dat land zoo onpopu
lair is?
Er is geen twyfel, dat dit deel van de re
devoering van Hitier allen Europeeschen
kanselarijen te denken zal geven, want men
weet, wat het voor Parijs en Londen kan
beteekenen niet op België te kunnen reke
nen.
De „Echo de Paris" over de Belgische
neutraliteit.
De „Echo de Paris" levert op bovenbe
doeld bericht het commentaar, dat het doei
der rijksregeering blijkbaar is alles, wat in
haar macht is te doen om alle uiterlijke
voorwaarden van een Belgische neutraliteit,
zooals deze in 1914 bestond, te herstellen en
het der Belgische regeering moeilijk te ma
ken met Frankrijk en Engeland defensieven
regelingen te treffen.
DUITSCHLAND EN HET
KATHOLICISME.
Het bezoek der kerkvorsten aan
Rome.
De uiteenzetting van den toestand der
katholieken in Duitschland, die in het Va-
ticaan gegeven is door de Duitsche kerk
vorsten, die zich thans te Rome bevinden,
schijnt in kerkelijke kringen een krachtige
ontroering te hebben gewekt. Zooals men
weet, vormt deze toestand het onderwerp
van bijna voortdurende protesten van den
kant van de nuntiatuur te Berlijn in de
Wilhelmstrasse. Het probleem is o.a. ook
nog met gezag behandeld door den paus in
zyn kersttoespraak, die alleen in Duitsch
land niet mocht worden uitgezonden. Het
is zeker, dat de H. Stoel alle diplomatieke
middelen, waarover hij beschikt, gebruiken
zal om een eerbiediging te verkrijgen van
het concordaat, maar het woord „ultima
tum", dat in het buitenland gebruikt is ter
kenschetsing van de houding van het Vati-
caan wordt als volstrekt onjuist beschouwd,
aangezien dit een eventueelen breuk »!-h
zou opsluiten, hetgeen een gevaar vormt,
waartoe de Roomsche diplomatie nog nooit
het initiatief genomen heeft.
SCHEEPSRAMP IN CHINA.
In den mist is op de West-rivier, ongeveer
50 kilometer te Zuiden van Kanton, een
stoomboot op een rif geloopen en gezonken.
Van de vierhonderd opvarenden werden er
tweehonderd gered, de andere zyn om het
leven gekomen of worden vermist.
BOMAANSLAGEN TE LISSABON.
Vannacht zyn in verschillende stadsdee-
len van Lissabon bommen ontploft. Twee
zijn bijna gelijktijdig tot ontploffing geko
men tydens een bijeenkomst in de Casa de
Espana. De andere ontplofte bij het ministe
rie van volksopvoeding. Voorts is een bom
ontploft by de radioclub, als gevolg waar
van de uitzendingen moesten worden ge
staakt.
Japansche schip
dienst tusschen
onderhoudt, by
19 dezer werd
JAPANSCH SCHIP TE WLADIWOSTOK
VASTGEHOUDEN.
Te Tokio is een zekere onrust ontstaan
door het bericht, dat het
„Siberia Maru", dat den
Tsugura en Wadiwostok
aankomst te Wladiwostok
aangehouden door talrijke manschappen der
Gepeoe, terwijl niet werd toegestaan, dat de
opvarenden zich in verbinding stelden met
het Japansche consulaat.
Het schip werd aan een nauwkeurig on
derzoek onderworpen door de Gepeoe-
agenten en een dubbel aantal douane-be
ambten.
De Sovjet-autoriteiten hebben diploma
tieke documenten, welke aan boord van
het schip werden vervoerd en welke be
stemd waren voor het Japansche consulaat
te Wladiwostok, in beslag genomen en wei
geren deze terug te geven.
De Japansche regeering is voornemens by
de Sovjet-regeering te protesteeren.
FINSCH SCHIP IN NOOD.
Het Finsche schip „Savonaa" heeft draad
loos medegedeeld, dat het voor Songwaer in
nood verkeerde. Schepen welke te hulp wa
ren gesneld vonden evenwel op de aangege
ven plaats niets.
Uit Christiansud werd gemeld, dat een en
kel bericht van de „Savonaa" was opgevan
gen en wel te twee uur vanochtend, waar
in onmiddellijk hulp werd verzocht.
DE OVERSTROOMINGEN IN
AMERIKA.
Duizenden dakloozen.
Naar schatting zyn 20.000 personen in het
midden-westen en zuid-oosten van Amerika
dakloos tengevolge van de overstroomingen.