DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Fransche landsverdediging.
De alg emeene toestand
Welke maatregelen zijn genomen tegenover den
geweldigen groei van het Duitsche leger?
Mobilisatie-moeilijkhsden.
De Soaanache burgeroorlog
Slecht weer aan het front
van Madrid.
De Belgische socialist
Huysmans over zijn bevin
dingen in Spanje.
Vliegtuig-ongeluk nabij
Bandoeng.
Bestuurder W. Patoir gedood.
IN DE V.S.
Thans zijn 132 dooden geteld;
de schade wordt op 300
millioen geschat.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VER TENTIEN s
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. 1 ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK. Woensdag 27 Januari 1937
Hoofdredacteurs Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 27 Januari.
Het valt niet te ontkennen, dat de
politieke situatie in Europa de laatste
dagen aanmerkelijk verbeterd is. Algemeei
valt een streven naar samenwerking te
bespeuren en ziet men, dat over 't geheel
genomen toenadering tot elkaar wordt ge
zocht.
Dat bewijst j.a. de reactie, die de rede
van Léon Blum in Duitschland teweeg
heeft gebracht. De Duitsche persstemmen
wij hebben ze gisteren in deze rubriek
behandeld waren verrassend goed van
toon en ademden een geest van welwillend
heid.
En nu zijn de Duitsche en Italiaansche
antwoorden op de Britsche nota gepubli
ceerd en de Engelsche (trouwens ook an
dere!) kranten hebben gelegenheid gehad
deze antwoorden te bestudeeren. En al
weer valt het op nu dus van deze zijde
dat de bladen over 't algemeen tevre
den zijn over deze antwoorden.
Natuurlijk is het nog geen tijd te juichen
maar wij mogen thans gelooven, dat de
diverse regeeringen van goeden wil zijn
En dat is een stap in de goede richting.
Het wachten is thans nog op de rede van
Hitier, die Zaterdagmiddag gehouden
wordt.
Wat nu de velschillende persstemmen
over de Duitsche en Italiaansche antwoor
den betreft, de Britsche pers is over het
algemeen van oordeel, dat het Duitsche en
Italiaansche antwoord inzake de vrijwilli
gerskwestie zeer bevredigend zijn. Na
tuurlijk, zoo schrijft de Times, moeten er
nog moeilijkheden worden overwonnen,
maar geen van deze moeilijkheden zullen
als een bewjjc van kwade trouw kunnen
worden beschouwd. Het is een zeer hoop
vol verschijnsel, dat beide staten zonder
voorbehoud het principe van de niet-in
menging in den Spaanschen burgeroorlog
hebben bevestigd.
De Daily Teiegraph is van oordeel, dat
de weg thans open is om positief werk te
doen in de niet-inmengingscommissie. Wat
het terugroepen van de vrijwilligers be
treft, die zich reeds in Spanje bevinden, is
de Daily Tel. van oordeel, dat de Britsche
regeering bereid is met sympathie aan de
voorstellen genoor te geven, die in deze
richting zullen worden gedaan.
De Morning Post schrijft, dat het lang
geduurd heeft, voordat de antwoorden
kwamen, maar dat men moet erkennen,
dat ze bevredigend zijn.
De News Chronicle beweert, dat Goering
te Rome op Mussolini pressie heeft uitge
oefend om er zijn goedkeuring aan te
hechten opnieuw 80.000 Italiaansche ~n
Duitsche soldaten naar Spanje te zenden,
een voorstel, dat de Duce niet heeft aan
vaard, omdat het te gewaagd zou zijn.
Volgens de News Chronicle moet men bei
de antwoorden in het licht van deze in
formatie zien.
De Daily Herald vraagt zich af, wat
Mussolini verstaat onder een „passend
systeem".
Ook de Fransche bladen leveren uit
voerig commentaar op de beide antwoor
den, al zijn deze commentaren iets meer
gereserveerd dan de Britsche.
Wij hebben den indruk, aldus schrijft
Petinax, dat de goedkeuring door Duitsch
land en Italië gegeven aan het Britsche
voorstel inzake de vrijwilligers, slechts
voorwaardelijk is. Volgens Pertinax zou
den Mussolini en Goering tijdens hun be
sprekingen hebben besloten het zenden
van vrijwilligers niet tegen te gaan, zoo
lang Mardrid in handen van de regeering
te Valencia is.
Ook de Excelsior is van oordeel, dat het
standpunt, door beide regeeringen weer
gegeven, bewijst, dat beide staten nog
eenig voorbehoud in acht nemen.
De Ordre is van oordeel, dat Duitsch
land en Italië door de wending, die de vij
andelijkheden in Spanje thans nemen, wel
eens tot de conclusie zouden kunnen
komen, dat ze zich te veel met de Spaan-
sche zaken hadden bemoeid en er dus
alles voor zouden voelen om, wanneer het
in Spanje misliep, zich niet meer met de
kwestie te bemoeien.
De Figaro is van oordeel, dat het thans
aan Engeland is om te handelen. Engeland
heeft thans de antwoorden, welke het
wenschte, in handen. Het is thans onjuist
om na te gaan, of het standpunt, door de
beide regeeringen weergegeven, oprecht
is of als een manoeuvre moet worden be
schouwd. Laten wij thans zoo snel moge
lijk een datum bepalen, waarop de nieuwe
maatregelen in zake de niet-inmenging ten
uitvoer zullen worden gelegd.
Wij mogen hier natuurlijk de persstem
men uit Duitschland en Italiëa^"
terwege laten. Men leze da
onderstaande:
De Voelkischer Beobachter schiyft o.m.
Gistermiddag is de Fransche Kamer bijeen
gekomen voor de behandeling van een aan
tal interpellaties ovei de nationale defensie.
De minister-president, Blum, en de minis
ters voor de nationale defensie en lucht
vaart, Daladier en Cot, hadden plaats geno
men op de regeeringsbanken.
Voor het begin van de zitting vereenigden
regeering en Kamer zich in een adres van
sympathie en deelneming aan de Ameri-
kaansche natie, welke zoo zwaar getroffen
wordt door de overstrooming in het Midden
westen.
Vervolgens werd de broeder van Roger
Salengro, Henry, welkom geheeten in de
Kamer.
De debatten.
Als eerste interpelleerde Jaquinot, van het
Linksch Republikeinsch Verbond, de regee
ring over de maatregelen, die de regeering
denkt te nemen om de landsverdediging
volkomen zeker te maken. Spr. wil niet, dat
het leger alleen defensief is, hij wenscht
het in staat te stellen offensieve kracht te
ontplooien. Tegen anti-militaristische en
communistische propaganda moet gestreden
worden. Wanneer de premier trouw blijft
aan de republikeins.he traditie zullen spr.
en zijn vrienden hem steunen.
Louis Marin interpelleert
het begin van 1937. De verschillende defen
sie-lichamen moeten gecoördineerd worden
en de kwestie van het eenheidsbevel moet
worden opgelost. Een strengere controle op
de oorlogsvoorraden is gewenscht en de
vlootbouw is te langzaam, de industriëele
mobilisatie moet worden voorbereid, terwijl
het noodig is de passieve verdediging des
lands te organiseeren en de militair^ oplei
ding van de jeugd voor te bereiden.
Onder de huidige omstandigheden moet
Frankrijk een sterk leger hebben.
Montigny, links democraat, vroeg welke
maatregelen zijn genomen tegenover den
geweldigen groei van het Duitsche leger
Frankrijk moet de middelen hebben om
iedere verrassing te voorkomen. Vergeleken
met de andere landen voltrekken de mili
taire constructies zich te langzaam.
Binnen drie tot ^ier weken, zag spr
gaarne door het parlemen. een statuut voor
oorlogstijden aangenomen. Spr. juichte het
idee van den minister van oorlog toe om
een hooge persoonlijkheid van het leger te
belasten met de coördinatie in tijd van
oorlog van de actie der land-, zee- en lucht
strijdkrachten. Spr. wees op het gevaar de
politiek te laten binnendringen in het leger.
Om vijf uur werd de vergadering ver
daagd.
Bij de hervatting van de debatten vroeg
Paul Reynaud of Frankrijk een leger heeft,
dat aangepast is aan zijn politiek. Hij wees
er op, dat de technici en deskundigen den
Staatslieden een nieuw leger hebben opge
legd en hij besprak nader den bouw van dit
leger. Frankrijk moet zich niet onder indruk
laten brengen van een mogelijken achter
stand, wel moet het toestemmen in een
grootere militaire inspanning dan het zich
ooit getroost heeft. Een nieuw feit oefent in
vloed uit ten gunste van een bekorting van
den oorlog: de snelheid te land en in de
lucht. Op het oogenblik heeft men Frankrijk
in luchtvaartopzicht voorbijgestreefd. Het is
dringend noodig een luchtafweer voor te
bereiden. Frankrijk beschikt wel over pant
serwagens, maar zij zijn minder talrijk dan
die van Duitschland.
Reynaud zeide verder, dat militaire auto
riteiten hem op 7 Maart, toen men zich
tegenover een openlijke verdragsbreuk ge-
plaats zag, hebben medegedeeld, dat het
leger niet in staat was tot zekere operaties
zonder een langdurige en kostbare mobilisa
tie. De regeering had bovendien niet moe
ten wijken
Flandin viel henl in de rede, om op te
merken, dat Frankrijk niet de eenige onder
teekenaar van het Verdrag van Locarno was
en geen afzonderlijke actie kon beginnen.
Reynaud herinnerde vervolgens aan de
verandering in de politiek van België, die
hoofdzakelijk gemotiveerd werd met de ver
nietiging van het Verdrag van Locamo.
Reynaud verlangde een sneller tempo van
mobilisatie, een omlijning van de bevoegd-
i wuuuiaauc, ccu uniiijmng van ae Devoega-
iterpelleert de regeering I hpden van 0i5perbeve,hebber en
over den toestand der landsverdediginggrootere productie der fabrieken.
over het Duitsche antwoord inzake de
vrijwilligerskwestie: De Duitsche regee
ring levert door haar nieuwe nota het be
wijs, dat Duitschland niet van plan is met
één slag honderd problemen te regelen,
maar dat men thans in Berlijn de opvatting
huldigt, dat zoo snel mogelijk gedaan moet
worden, wat gedaan kan worden.
De Berliner Boersen Zeitung schrijft:
Thans is het woord aan de niet-inmen
gingscommissie. Hierbij zal duidelijk blij
ken, of de staten, die zich bereid verklaard
hebben het gaan van vrijwilligers naar
Spanje te verbieden, daartoe inderdaad
bereid zijn. Het is in ieder geval nog geen
blyk van goeden wil, dat de Duitsche
wensch, uitgesproken in de nota van 7
Januari, om alle buitenlandsche strijders,
die zich in Spanje bevinden, terug te roe
pen, tot dusver met verhoord is.
De Berliner Lokal Anzeiger schrijft in
denzelfden geest.
De diplomatieke medewerker van het
agentschap Stefani schrijft, dat men in
officieuze kringen te Rome 't Italiaansche
antwoord beschouwt als een blijk van den
wensch zoo snel mogelijk een doeltreffend
niet-inmengingsstelsel tot stand te brengen
en zoowel te land als ter zee en in de
lucht een streng controleplan toe te pas
sen. Opnieuw wordt gewezen op het feit,
dat Ciano reeds in Augustus 1936 voor
stellen in dezen zin heeft gedaan en dat de
weigering deze voorstellen in overweging
te nemen de huidige internationale moei
lijkheden teweeg heeft gebracht. In dezen
zin schrijven ook de Popoio d'Italia en de
Corriere delia Sera.
Het blijft slecht weer aan het front
van Madrid. De luchtmacht heeft de
versterkte wijken in het noorden en
noordwestenvan de hoofdstad gebom
bardeerd.
Twaalf driemotorige bombardeurs
hebben tegelijkertijd het stadsdeel Te-
toean de las Victorias met bommen be
stookt. Men had opgemerkt, dat de
regeeringstroepen daar in allerijl ver
sterkingen aanlegden.
Hevig kanonvuur bij Madrid.
De Spaansche ambassade heeft gister
avond medegedeeld, dat op alle fronten
rondom Madrid een hevig kanonvuur wordt
onderhouden.
Vele burgers zouden gedood of gewond
zijn. Aan het noordelijk front hebben de
regeeringstroepen eenige geslaag4e manoeu
vres uitgevoerd, waarbij hun aanzienlijke
voorraden levensmiddelen in handen zijn
gevallen. In Teruel zou muiterij onder de
opstandelingen zijn uitgebroken.
De strijd in het zuiden.
Uit Malaga wordt gemeld, dat het slechte
weer de operaties en de activiteit der lucht
macht belemmert. De opstandelingen heb
ben in den sector van Alahma sterken druk
uitgeoefend. Aan den strijd namen 5000 in-
fantaristen deel, gesteund door artillerie. De
regeeringstroepen trokken zich in goede orde
terug op Ventas de Zafarroya. De bevelheb
ber der regeeringstroepen, majoor Villalba,
heeft den sector bezocht en zich overtuigd
van het uitstekende moreel der troepen.
De strijd in het noorden.
De Baskische raad van verdediging deelt
mede, dat drie vliegtuigen der opstandelin
gen proclamaties hebben uitgeworpen. De
papieren kwamen echter buiten de linies
terecht, zoodat men ze niet kon verzamelen.
In den sector Elorrio heeft de artillerie een
stelling der opstandelingen onder vuur ge
nomen en vernield.
Incidenten bij la Fatarella.
Het Comité voor binnenlandsche veilig
heid heeft gisteravond aan de pers mede-
deeld, dat zich in het dorp la Fatarella (dis
trict Tarragona) tamelijk ernstige inciden
ten hebben voorgedaan. Er werden troepen
gezonden, die er in slaagden de orde te her
stellen.
Volgens het blad „Ultima Hora" zouden
de incidenten hun oorzaak vinden in ge
schillen tusschen de boeren over collectivis
me
Een Russisch schip op een mijn
geloopen.
Het omroepstation van San Sebastian, dat
in handen der opstandelingen is, heeft me
degedeeld dat een Russisch stoomschip, dat
op weg was naar Santander, op een mijn
geloopen en vergaan is. Vrijwel de geheele
bemanning zou om het leven gekomen zijn.
De regeeringsiroepen zouden Lopera
reeds binnendringen.
Het dagblad „Claridad" publiceert een
telegram, dat uit Andujar zou zijn verzon
den, volgens hetwelk regeeringstroepen
reeds in de straten van Lopera zouden strij
den.
De stellingen der opstandelingen werden
bij Porcuna aangevallen door regeerings
troepen.
Wapens gevonden ten huize van
Primo de Rivera Jr.
Tijdens de laatste huiszoekingen bij An-
tonio Primo de Rivera, die leider is geweest
van de Spaansche phalanxisten, heeft men
achter een groot schilderij van Velasquez
een kamer ontdekt, welke vol wapens was.
Voorts werden er documenten aangetrof
fen, welke de medeplichtigheid van Primo
de Rivera Jr. aan den opstand aantoonden.
Vertegenwoordigers der Engelsche
kerkgenootschappen naar Spanje.
Een delegatie van vertegenwoordigers van
de Anglikaansche kerk en de Vrije kerken
zullen binnenkort naar Spanje vertrekken
om er een onderzoek in te stellen en rap
porten op te stellen over den religieuzen en
maatschappelijken toestand op het schier
eiland. De missie bestaat uit zes leden, o.w.
de deken van Rochester.
De voorzitter van de Belgische Kamer
en burgemeester van Antwerpen, Camile
Huysmans, die naar Madrid is gekomen
aan het hoofd eener delegatie van Bel-
Uit Bandoeng wordt gemeld:
Heden is ten Westen van den Lem-
bangweg, ter hoogte van kilometer-
paal 7 nabij Bandoeng, de milicien-
kort-verband-vlieger, brigadier W.
Patoir, met een A.V.R.O.-les-toestel
neergestort. Hij werd op slag gedood.
Het toestel blijkt in een vrille te zijn
geraakt. De machine is totaal ver
nield.
Het lijk van den 21-jarigen be
stuurder werd overgebracht naar de
ziekenzaal.
Brigadier Patoir was van de lich
ting 1935. Onlangs behaalde hij het
klein militair brevet Vroeger was hij
leerling van de H.B.S. te Bandoeng.
Morgenochtend om 8 uur zal het
stofffelijk overschot met militaire hon
neurs ter aarde worden besteld.
aan het been getroffen was door een dum-
dum-kogeL Dergelijke verwondingen zijn
geen uitzonderingen, doch komen integen
deel herhaaldelijk voor en al de leden der
Belgische socialistische delegatie zijn zeer
onder den indruk gekomen van deze vreede
wijze van oorlog voeren. De formaliteiten,
noodig voor het stichten van dit hospitaal,
zjjn vergevorderd, zoodat de plannen bin
nenkort tot uitvoering gebracht zullen
kunnen worden. Morgen, aldus besloot Huys
mans, zal de delegatie naar Valencia ver
trekken, om dan via Barcelona naar België
terug te keeren.
gische socialistische parlementsleden, i
heeft gisteravond voor de pers de vol- DE OVERSTROOM I NG EN
gende verklaring afgelegd:
„Wij zijn naar Madrid gegaan om ons
rekenschap te geven van de gruwelen van
den oorlog, welke de hoofdstad van het
republikeinsche Spanje doorstaat. Men
vindt over het algemeen in België, tenminste
bij onze politieke tegenstanders, dat de pers
berichten over de schade die aangericht
werd en de gruwelen, die gepleegd werden
door de opstandelingen, overdreven zijn. Ik
heb helaas geheel de droeve waarheid kun
nen constateeren: de arbeiderswijken zijn
vernield, de monumenten verwoest, de ge
zinnen in rouw gedompeld, de naamlijst van
de 600 vrouwen en kinderen, die gedood
werden door de vliegtuigbommen of door de
granaten van de artillerie.
Generaal Franco heeft aan de pers ver
klaard, dat het een misdaad was, Madrid te
hebben verdedigd. Ik antwoord hierop, dat
het een grootere misdaad is de hoofdstad te
vernielen. Niets werd door de overweldigers
gespaard. De kunstschatten van het Prado-
museum, dat door vier bommen getroffen
werd, konden slechts voor vernieling ge
spaard blijven, doordat ze tijdig naar elders
werden overgebracht. Wij vinden het be
droevend te moeten constateeren, dat gene
raal Franco uitgaat van het principe: men
moet slagen, demoraliseeren, niemand of
niets ontzien.
Niettegenstaande hetgeen den laatsten
tijd beweerd is, heb ik de vaste over
tuiging, dat generaal Franco Madrid
niet in zijn bezit zal krijgen. Ik baseer
mij op twee feiten: de kracht van het
ideaal der republikeinsche strijders en
hun militaire organisatie".
Huysmans voegde hieraan toe: „Ik bewon
der de houding der bevolking, het leven is
hier normaal. De trams doorkruisen de
straten. De voorstelling der bioscopen en
schouwburgen gaan gewoon door en de
straten zijn vol publiek. Het is een wonder
van Stoïcisme en wilskracht".
Op de vraag, wat hij dacht van de inter
nationale politiek, antwoordde Huysmans:
„De politiek van niet-inmenging, welke tot
nu toe gevolgd werd, mag niet worden
voortgezet. Zij werd immers gegrond op den
eerbied voor de verplichtingen, welke de
partijen tot het verdrag op zich hadden
genomen. Zij kan echter niet meer gerecht
vaardigd worden, wanneer men de houding
van Duitschland en Italië in aanmerking
neemt.
Frankrijk moet begrijpen, dat ingeval van
een overwinning van generaal Franco, het
voor dit land een omsingeling beteekent en
tevens bedreiging met een oorlog. Wat ons
Belgische socialisten het meest treft, is wel,
dat wü maar al te goed weten, wat het
grondgebied zal zijn, waarop de eerste slag
zal worden geleverd".
Huysmans ging voort: Ons bezoek aan
Spanje heeft ook een humanitair doel: de
stichting van een Belgisch hospitaal uit de
fondsen van de Belgische socialistische
partij. Hier heb ik de gekwetsten bezocht,
waaronder een Belgischen vrijwilliger, die
Men heeft op het oogenblik in de door
de overstroomingen geteisterde gebie
den 132 dooden geteld. Het doodencijfer
is waarschijnlijk nog hooger, want vele
plaatsen zijn volkomen afgesloten van
de buitenwereld. De schade wordt ge
schat op 300.000.000 dollar. Men vreest,
dat in verschillende streken, waar ge
brek aan drinkwater heerschen, ziekten
zullen uitbreken.
Te Louisville zijn reeds eenige gevallen
van typhus en roodvonk geconstateerd.
Ernstig ongeluk.
Een platboomde schuit, die een zestigtal
vluchtelingen vervoerde, is gekapseisd in 'n
groote straat te Padueah, waar twee metei
water stond. 14 personen zijn daarbij ver
dronken.
De senaat behandeld de crediet-
verleening.
De Kamer van afgevaardigden is begon
nen met de debatten Qver de credieten, die
zullen worden toegekend aan de door de
overstroomingen getroffen gebieden.
Uit Fort Knox wordt vernomen, dat deze
plaats, waar de federale goudschat is opge
slagen, aan de overstroortiingen ontsnapt is.
Hier zijn 1800 vluchtelingen opgenomen.
In Arkansas is de staat van beleg afgekon
digd, aangezien het water ernstig blijft stij
gen.
De voorzitter van het Amerikaansche
Roode Krqis, Gary Crayson, heeft verklaaid
dat de overstroomingen in elf staten over
een uitgestrektheid van 2.896 vierk. K. M.
schade hebben aangericht.
Er zijn 750.000 personen dakloos geraakt,
van wie 230.000 te Louisville.
De schade zou meer dan 300 millioen be
dragen.
Het hevigst geteisterd zijn: Louisville en
Padukah (Kentucky), Cincinnati en Ports-
mouth (Ohio), Esvansville (Indiana), Litt-
lerock (Arkansas) en Pittsburgh (Pennsyl-
vanie).
Het aantal dooden reeds 345.
Het aantal dooden bij de overstroomingen
in Ohio neemt snel toe. Te Louisville zijn
volgens den stedelijke commissaris voor de
volksgezondheid 200 personen bij de epi
demie om het leven gekomen, terwijl te
Jeffersonville (New Albany) de sterfte
eveneens bijzonder groot is.
Geneesmiddelen worden per vliegtuig naar
Louiville overgebracht. De staat van beleg
is thans over het geheele stadsgebied afge
kondigd.
Te middernacht bedroeg het aantal doo
den reeds 345. De schade wordt thans ge
raamd op 350 mililoen dollar.
Droogte in het Midden-Westen.
De overstroomingen hebben den omvai g
van een nationalen ramp aangenomen en
