PLECHTIGE HERDENKING VAN
JAN PIETERSZOON COEN.
I
O
V Hr. S
4
^Buitenland
REDE VAN MINISTER Dr. H. COLIJN.
HOORN HERDENKT ZIJN
GROOTEN ZOON.
op althans onze bewondering en pnze dank
baarheid.
Zn daaraan paart zich dan dit bijna enge-
loefefük verschijnsel, dat 4eze pasgeboren,
weinig volkrijke staat door den onbegrens-
den ondernemingsgeest van een deei zijner
bewoner» in den loop van het eerste vierde
def 17de eeuw, dus een goede kwarteeuw
§pr, schetste de teeht van Houtman en
st<4§a 4§ vraag of toen in 1007 de klokken
beierden bü den terugkeer op de Tessetsehe
reede van Houtman's espeditie, de 10-jarige
Hoornsehe knaap, Jan Hietersg-, die in 1667
he| levenslicht m deze stad aanschouwde,
hebben meegejuieht, over den gelukkigen
afloop van een stoutmoedig» teeht»
We kunnen het niet zeggen, want de
jaren zijner jeugd liggen voor ons groeten-
deels in het duister,
LET OP OEN ORA
De Spacinsche burger
oorlog.
In tegenwoordigheid van vele autoriteiten
ia heden op plechtige wijze de 350ste ge
boortedag van Jan Pieterszoon Coen »n ?Ün
geboortestad Hoorn herdacht.
Voor deze herdenking had zich een uitge
breid eerercomité gevormd.
Om kwart over twaalf ving in de Oroote
ICerk de plechtige herdenking aan.
Ter inleiding speelde de organist van de
(Hroote Kerk, de heer O. J, HaaLebos, de Mar-
che Solemnelle van A. Mailiy.
Hierna hield de burgemeester van Hoorn,
de heer mr. H- C. Leemhorst, een korte ope
ningsrede, waarin hij het een eervolle taak
noemde, die van heinde en verre waren ge
komen en onder wie de hoogsten meda in
den lande mag begroeten, namens de ge
meen te Hoorn welkom te heeten.
Mildste- Coliji
Zijnen grooten zoon eerend en diens liefde
voor zijn vaderstad niet vergeten, is Hoorn
verblijd tot deze herdenking het initiatief te
hebben megen nemen. Coen's nagedachtenis
verdient een andere bejegening dan haar ten
deei valt van hen, binnen wier al te enge ge.
ziehtskring slechts valt, wat hü heeft mis»
daan voor al te velen helaas datgene, wat
zy het gemakkelijkst in anderen vermogen
waar te nemen en wien ten eenen male
ontgaan die prachtige eigenschappen, die
hem hebben doen zijn, wat hij ons heeft na
gelaten. Zeker, hardvochtigheid heeft een
dppkere schaduw op zijn leven geworpen,
maar hoe talrijke andere eigenschappen heeft
hü niet bezeten, die hem aanspraak geven
Zen herdenking van Coen moest een na
tionale herdenking zijn: niet aan Hoorn be
hoort zijn figuur, rnaar san geheel Nederland
in Zuropa en in de tropen..
fk besluit, aldus spr., met den wenseh, dat
dose ondanks haren eenvoud schoone im
mers bezielde herdenking in aller gedach
te» gal mogen blijven voortleven ais een daad
van eenvoudige rechtvaardigheid jegens den
grooten Nederlander jen Pieterszoon Coen.
Da organist speelde hierop een fantasie van
Vsiorius' „Wilt bedep nu treden f
Herdenkingsrede dr. ff. Coiiju
Vervolgens betrad de minister-president
dr, ff. Colijn het spreekgestoelte voor het
hopden van een herdenkingsrede, getiteld:
TThjcnorpprt njp>
tt t i ttt^t f t
Spr. begon met op te merken, dat de vijf»
tig tot zestig jaren, d»e, in ongeveer gelijke
deeien, gegroepeerd liggen ter weerszijden
van den overgang van de 16e naar de 17e
eeuw, in onze rijke volkshistorie de belang
rijkste züfl te achten-
In het laatste kwart der 16de eeuw vol
trekt zich weliswaar eene nog altijd be
treurde scheiding twsscbes Noordelijke
Zuidelijke Nederlanden op geodanige wijw,
dat de gedeeldbeid de eeuwen verduurd
haeft, maar tegelijk zien wij in dien tijd bat
architectonisch is+wat zonderling uitziende,
doch in den grond vrij hecht gebleken ge
bouw van de republiek der Noordelijke
zeven provinciën tot stand komen Zen
bouwwerk, dat twee eeuwen later beven»
gipndseh wel ineenstortte, maar op welks
fundamenten wetdra de moderne Neder-
ïandsche staat verrees. Die fundamenten
voor ons onafhankelijk volksbestaan zijn ge
legd in bet laatste vierde deel van de 10e
eeuw-
na eigen geboorte, er in slaagt den grond
slag te leggen voor de stichting van een
groot koloniaal rijk, dat, na ruim drie
eeuwen, naar de grootte gerekend neg de
defhe en naar economische beieekems ge
oordeeld, aelfs de tweede plaats onder de
koloniale wereldgebieden inneemt,
Maar we weten wel dat, na Houtman's
terugkeer in 1117, behalve te Amsterdam,
ook elders nieuwe reederijen voor de groete
va#rt opgericht werden en we weten óók, dat
Hoorn daarbij niet aehter bleef, en als men
dan verder weet, dat Pleter Jansz „van
Twisk" in staat geweest is zijn zoon Jan een
zondanige opvoeding te geven, dat een zes»
a zevental jaren te Home op een handels»
kapte» werkzaam kon blijven, dan schijnt
het niet al te gewaagd om aan te nemen,
dat geen uit een burgerlijke omgeving
stamt, niet van middelen ontbloot en dus
waarschijnlijk beboerend tet dien kring
van burgers wier belangstelling verder
reikt# dan hunne onmiddellijke omgeving
met dagelijkse!)# kleine belangen Zn dat
dug eek deze 10-jarige knaap in 1567 heeft
hooren spreken, niet slechts over Houtman
en de lijnen, maar ook over de nieuwe plan»
nen, waarvan men In die dagen repte.
Is van dit alles invloed uitgegaan op de
lotsbestemming van dezen knaap, dan heeft
het evenwel toch nog 10 verdere Jaren ge
duurd alvorens het schip de „Nieuwe
Hoorn" hem, als onder-koopman voor dr
Oog^Jadisehe campagnie, naar kat Verte
Oosten voerde, om daar de loopbaan te be
ginnen, die hem maken zou tot den man van
eminent formaat, tot den grondlegger var.
het Nederlandsch gezag in Azië. wiens werk
de eeuwen heeft verduurd en dip daarom
aanspraak maken mag op de dankbare her
innering van het nageslacht.
Spr. bracht hierna de vpornaamste feiten
uit Coen's loopbaan in herinnering.
Pok bjj Coen's tweede komst iy Jndië, m
het begin van 1613, ontbrak nog elke vast?
bedragslijn met betrekking tot het Oosten,
Het is in die tijden van ongewisheid en
van moeilijkheden, dat Coen de leiding ont
vangt in het westelijk deel van den archipel,
Het over hem uitgeoefende gezag van d#
gouverneuFs-generaal, die ver wegt in de
Molukken verblijf hielden, kan niet veel
meer dan nominaal geweest zijn. Reeds in
het algemeen niet. doch stellig niet waar
het een man gold van de portuur van Coen.
Hij was reeds toen een man die leidde, meer
dan dat hij geleid werd,
Het ia voof ons, kinderen der 18de en
20ste eeuw, vervolgde spr„ niet eenvoudig
het werk der msnnen Uit de eerste jaren
der 17de eeuw te waardecren, zooals dat
zou behoor en te geschieden. Hat is niet
voldoende om te wijzen op het zeer uiteen-
leppende der materieeJe omstandigheden
toen en thans, al zijn die verschillen eek
zóó groot, dat we er ons nsuwelijks een
goede voorstelling van kunnen maken, ge»
weed als wij zijn aan al de technische hulp
middelen van dazen tijd-
Toen moesten de gewichtigste beslissingen
genomen worde» zonder eenige mogelijk»
beid van gedacbtenwisseimg en zonder dat
men vaak zeifs gissen kon, dat dc daden
ginds buiten bet kader vielen van den poli»
tieken toestand in het Westen.
Eerst met Coen begint een vaste lijn
zichtbaar te worden. Niet slechte omdat hij»
zelf, in duidelijker omtrekken dan by zyr.
voorgangers het geval was, hét nieuwe ge
bouw voor zijn geestesoog zag verrijzen,
maar ook omdat zijn krachtige geest zijn
meesters in het vaderland, de bewindheb»
bers der Oost-Indische compagnie, den goe
den weg wist op te dry ven,
Ontzaglijk noemde spr, de taak, waarvoor
Coen in Ifilü gesteld was, Niet het minst,
wijl hij bij de volvoering ven zyn plannen
voortdurend de Engelsehen op zijn weg
vond en de beide naties in Europa met el
kander in vriendschap leefden.
Daarbij kwam dan, dat de inlandsehe
vorsten ter plaatse waar de Javasche neder
zettingen gevestigd waren de rijksbe
stuurder van bantam en de leenvorst van
Jaeatra een dubbele rol speelden en ia
geenen deele betrouwbaar genoemd kon
den worden en dat de hoofdmacht van de
strijdkrachten der compagnie zich niet bij
West-Java ophield, waar weldra de beslis
sende gebeurtenissen zouden plaats grijpen,
Integendeel» de krachtigste schepen der
vloot bevonden zich met den gouverneur»
generaal Heael in de Molukken-
Spr. ging uitvoerig in op de gebeurtenis»
sen aan het einde van het jaar 1H8. toen
de open oorlog tusschen de Nederlanders
en de Bngelschen in de wateren van West-
Ja va was uitgebroken en teen Coen een be»
I sluit nam, dat hem voor altijd rangschikt
onder de grootste bevelhebbers van vroe
ger en later tijd, De verspreide vloot wordt
vereenigd, Het dreigende gevsar afgewend,
Bantam's macht werdt gebroken en wij
hebben, zee bericht Coen naar het vader
land, „voet en dominie in 't landt van Java
beeomen",
In 1083 was Ceen's scheepsmacht drie
maal zoo sterk als die der Engelschen, Het
gebrek aan de noodige schepen en geld was
ten slotte oorzaak, dat de Engelsehen, om
trent het einde van Coen'a landvoogdij, ge
noodzaakt waren zich geheel uit de Moluk
ken terug te trekken, daardoor het ooste
lijk deal van den Archipel in het onbetwist
bezit der Nederlandsche Oost-Indische oom-
pagnie latend, terwijl niet veel later ook
Java praetiseh prijs gegeven werd
Spr. behandelde vervolgens Coen'a beide
landvoegdeiyke perioden, waarvan de eerste
een militair, de tweede een staatkundig ka
rakter droeg, Het militaire optreden droeg
in dit tweede tijdvak een duidelijken staat
kundigen achtergrond, waarbij Coen zekere
eeuwen, zij het in gewijzigden vorm, toe-
denkbeelden huldigde, die eerst in later
passing hebben gevonden,
Spr. weeg In dit verband op Coen'a plei
dooi voor een blijvende kolonisatie van
Nederlanders in verschillende deelen van
den Archipel.
Ontheven van de zorg voor de handha-
v! 3 der Nederlandsche belangen tegen
over buitenlandsche machten, kon Coen
thans volle aandacht schenken aan de
versteviging onzer positie naar den bin
nenkant. Coen's tweede landvoogdelijke
periode staat geheel in het teeken van den
strijd tegen Mataram, waarbij de begeerde
„voet en dominie" voor goed werd beves
tigd. Het werk van Coen had zijn bekro
ning erlangd. Er behoefde slechts te wor
den voortgebouwd op pen hecht funda
ment.
Wat Coen begon, ls door een van Die-
men, een van Goens, een Speelman en
om er een van lateren tijd te noemen
een van Heutsz voltooid geworden.
Coen zelf stierf in den nacht van 20 op
21 September, na nog op den UOsten zelf
van Batavia's wallen de verdediging te
hebben geleid. De volledige overwinning
heeft hij niet meer aanschouwd, maar jn
het geloof aan de zegepraal heeft HU de
oogen mogen sluiten. Tien dagen na zijn
verscheiden was zij werkelijkheid gewor
den en de vrucht ervan is zichtbaar tot op
dezen dag.
Het werk van de grooten uit onze bloei
tijd dwingt het nageslacht tot dankbare
erkentelijkheid. Ze waren talrijk die bou
wers van „grooter Nederland".
Zij allen dienden het vaderland met
eere, bouwden aan zijn roem en grootheid,
maar van die allen verdient Coen toch de
eereplaats, wijl hij eens voer al de grond
slagen legde van ons Aziatisch rijk en
daarmee voor de welvaart en de plaats
onder de volken van het huidig Nederland.
Groot en forsch is de figuur die voor ons
oprijst indien we op de daden letten van
den man, die op 43-jarigen leeftijd van de
aarde scheiden moest en toen een taak had
volbracht, die, door haar omvang en haar
beteekenis, ons met verbazing vervult.
Maar niet daarop alleen rust zijn faam
Een „ziener" mag men hem zelfs noemen
als hij pleit voor ruimere deelneming van
Het Nederlandsche volk aan den opbouw
van het Indisch Rijk- Kind van zijn tijd
kan hij zich wel niet ten volle bevrijden
uit de omklemming van den monopolie
geest zijner dagen, maar hij uit toch ge
dachten, die men ruim twee eeuwen later
-=» onder andere omstandigheden en in
verbeterden verm ==- zal gaan toepassen
De waardeering, die wij hem sehuldig
zijn, vermindert niet, r aar stijgt als we
dit levert bezien in Het lieht van zijn tijd
den vreegrzeventiende-eeuwsehen tijd.
Want dan kunnen we hem noemen een
licht te midden van veel duisternis. Dan
vinden we zelfs een verschoenend en ver
zachtend woord voer handelingen, die,
gemeten met den meatstaf van later tijd,
scherpe afkeuring zouden verdienen. Zijn
optreden tegen de bewoners der Banda-
ejlanden was hard. vochtig en wreed.
Maar de tijd waarin hij leefde, draagt een
gansch ander stempel dan de onze. En ook
deze daad moet gezien worden in de om-
lijating van z ij n tijd, En niet minder ook
in het lieht van de worateling der Neder-
landache calvinisten van die dagen in den
atryd tegen Spanje. De bloei der Oost-
Indische compagnie, die in ruime mate de
middelen zou moeten leveren voor de
voortzetting van dien atryd tot een zege
vierend einde, werd daardoor immer# tot
een werk Gods, dat de vaderen i
zaamheid te volbrengen hadden.
Van die stoere calvinisten was Coen er
een, toegerust met al d* deugden die hen
«j©e©ö»®Q JladiopC Oi300t>*10A|
Dinsdag 2 Februari.
HILVERSUM, 1875 M. (AVRO-
uitz.j 8^- Gr.pl. 10.— Morgenwij
ding, gr.pl 10-30 Cello-recital. H,—
Huish. wenken. 11.30 Ensemble J.
Cantor. 1.Het Omroeporkest en
gr.pl. 3.Knipcursus. 4.05 Piano
recital. 4.30 Kinderkoorzang. 5.
Kinderhalfuur. 5.30 Het Aeolian-
orkest. 6,30 RVU.t Cursus „Vader-
land en Moederland". 7.— Voor de
kinderen. 7.00 Koorconcert
Blokfluitenkwartet. 7.30 Engelsche
les. 8.ANP-ber,, mededeelingen.
8.10 Bonte Dlnsdagavondtrein. 10,—
Avro-dansorke^t mmv. solista en
gr.pl 11— ANP-ber. 11,1018.—
Gramofoonplaten.
HILVERSUM, 301 M. (KRO uit».)
8.—9.18 en 10.— Gr.pl. 11.30—18.—
Godsd. halfuur. 18.18 De KRO-
melodisten mmv. solist en gr.pl
8.Vrouwenuur, 3.Modecursus.
4.08 KRO-orkest. 4.45 Gr.pl. 6
KRO-Kamerorkest. 5.48 Felicitatie-
bezoek. 8.KRO-orkest. 8.40 Espe-
rantoeursus. 7.— Ber. 7.18 Cause
rie „R.K. Jeugdwerkloozenzorg".
7.36 Sporthalfuur. 8.— ANP-ber.,
mededeelingen. 8.10 Deel. 8.50 Gr.
pl. 8.45 De KRO-melodisten en
solist. 9,15 Radiotooneel. 9.85 Qr.pl.
0 45 KRQ-gymph.-orkest en solist
10.30 ANP-ber. 10.40 Sportrepor-
tage. 11.30—18.— Grpl.
DROITWICH, 1500 M. 11.05 Cause
rie: Value tor money. 11.2011.50
Orgelspel. 18.10 BBC-Empire-orkest
en soliste. 1,30 8port rep. 1,40—8.20
Het Horden Coiliery orkest. 4.80
Rep. Loting Psvis Cup. 4.35 Het
Hungaria-Zigeunerorkest. 515 Cau
serie: Law reform. 5.36 Het „New-
Qeorgian"-trio, 6 30 Her. 6 45 BBC-
Northern Ireland orkest en solist
7 60 Causerie: A Nation of shoppers.
8,10 Operette: Wenn die kleinen
Veilchen bliih'n. b 80 Ber. 8 40 Cau
serie: History anü the Kingdem of
God. 10-- 't Edrip Cundell-Kamer-
orkest en solisten. 11.Deel. 11.20
Bram Martin an zon band. 11.50*-
12.20 Dansmuziek (gr pl.)
RADIO PARIS 1648 M. 7.20 en 8.20
Gr.pl 11.20 Symphonie-orkest en
soliste. 2.55, 4.50 en 5.50 Gr.pl. 6.Q5
Zang- 6.80 Gr pl. 7 05 Zang. 7.30
Gr.pl 8-80 Operette-ultz. Hierna
Pascal-dansorkest
KEULEN, 456 M. 5.50 Concert. 7.5o
Saarbrücker Amusements-orkest
11.20 Politiemuziekcorps. 12.35 Om-
roepkleinorkest. 3.80 Kamermuziek,
4.35 Gr.pl 6.— Omroeporkeat, -koor
en solisten. 7.30 Westdeutsche Fast-
nacht. 10.10—11.20 Omroepklain.
orkest en solisten.
BRUSSEL, 822 en 454 M. 328 M.t
12 20 Gr.pl 18.50 Salonorkeat. i.só
Omroeporkest. 1 50—2.20 Gr.pl. 8,80
Salonorkest. 6.50 en 780 Gr.pl 8.30
Nat orkest. 9.10 Radiotooneel. 9.30
Verv. concert 10.3011.30 Gr.pl
484 M.: 12.20 Gr.pl. 12 50 Omroep
orkest. 1.80 Salon-orkest 1.50—8.10
Gr.pl. 6.20 Omroepdanaorkeit 6.35
en 7.35 Gr.pl 8.20 Omroeporkest
10.3011.20 Gr.pl.
DEUT8CHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Willi Glahe's dansorkest en so
listen. 9.80 Ber. 9.40 Sportnieuws,
9.50 Solistenconcert. 10.05 Weerben
10.2011.20 Gr.pl
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
LUn 1> Hilversum.
Lijn 3: Hilversum.
L|jn 3: Keulen 8.—10.10, Diver
sen 10.2011.20, Radio Denmark
11.30—18.20, Brussel (VI) 12.20
14.20, Diversen 14.2014.55, Parjji
Radio 14.5515.80, Keulen 15.20—
18.80, Droitwich 16.20—17.05, Brus-
sel VI. 17.0518.50, Lond. Rag. 18.50
19.20, Brussel VI. 19.8019.50,
Lond. Reg. 19.50—30.20, Rome
10.20—34.—.
Lijn 4: Brussel VI 8.—«.80, Di
versen 9.80—10.35, Lond. Reg. 10.31
—11.20, Droitwich 11.2014.25,
Lond. Reg. 14 85—17.80, Brussel Fr,
17.10—17.85, Droitwich 17.35—11.50,
Beromünster 18.80—18,45, Droit
wich 18.45—19.30, Keulen 19.30—
31.30, Lond. Reg. 11.20-34.—
Lijn 5: Diversen.
sierden, maar evenmin geheel vrij van wat
onze tijd in hen veroordeelt. Groot is hun
eenvoud, streng zijft ze in opvattingen van
zedelijkheid, farzch en doortastend in op
treden, kloek en tegelijk beleidvol in den
strijd; in doorzicht en rijpheid van oordeel
op staatkundig gebied, in plichtsvervulling
vaak onovertroffen en vervuld met oot
moedig Godsvertrouwen, Zoo staan de
besten dier stoere vaderen voer ona, En
onder hen blinkt Coen als een stralende
zon, ondanks de gebreken waarvan eek
deze zoon van Nederland niet vrij te plei
ten is.
Hier in gijn geboortestad is, een goede
veertig jaar geleden, een in brons gegoten
beeld van dezen grooten voorzaat ver
rezen. In Indië schenkt men thans aan
dacht aan de plaats waar giin ontzielde
lichaam aan den schoot der aarde werd
toevertrouwd,
Dat alles is goed.
Maar het is niet genoeg, Coen verlangt
meer van ons, Niet veer zichzelf, want er
is nauwelijks een tweede te noemen, die
minder aan gichgelf dacht dan hij, Hij
verlangt meer van ona ter wille van het
I .u dut hü hielp grondvesten. Hij vraagt
dat het nageslacht zal luisteren naar de
bemoedigende woorden die hij meer dan
eenmaal tot de bewindhebbers in het va
derland richtte, „Siet ende considereert
doch wat een goede couragie vermaeh",
riep hij hun toe als de maeht der Engel-
gchen in den Archipel geknot ia en men
vasten voet op Java verworven heeft,
„Dispereert niet"zoo klinkt zijn
woord bil een andere gelegenheid, Wan
hoop niet ook al stuwen de golven van
moeiten en zorgen tegen u op-
Die woorden zijn niet aan tijd of plaats
gebonden, Ze werden geuit in den aan
vang der 17e eeuw, ze gelden ook voor
onzen tijd. Ze hadden betrekking op den
arbeid in Indië, se hebben gelijke betee
kenis voer het moederland,
Deze man spreekt tot ons eeuwen nadat
hij gestorven is. Hij o i s e h t iets van ons;
hij wil dat wij sijn voorbeeld zuilen volgen
in opofferingsgezindheid, in kloekheid, in
zergvuldi,
zaa
van de kranslegging, welke hier ge
schiedde.
Allereerst legde de minister-president,
dr. H. Celyn, een krans aan den voet van
het standbeeld- Daarna voigden kranaen
van het gemeentebestuur van Hoorn en
van eon aantal organisaties.
De stafmusiek der Koninklijke Marine
luisterde deze plechtigheid op.
Receptie ten atadhulze.
Des middags tusschen half drie en half
Vier had ten atadhuisv een ontvangst
plaats. Dese geschiedde in de raadzaal,
waar door de zorgen van den conservator
van het Westfrieseh museum te Hoorn,
den heer J. C, Kerkmeyer, tentoongesteld
waren de portretten van Coen en van zun
vrouw Eva Ment uit het Westfriesch mu
seum, alsmede enkele belangwekkende
archivaria, welke op Coen betrekking
hebben, Hier vinden we allereerst het ge
reformeerde doopboek, dat berust in net
Rijks archief te Haarlem, waarin vermeld
wordt op u Januari 1587: „Jan, Vader-
Pieter Willem#*, van Twisk". Hier is du#
duidelijk aangegeven, dai Jan Rzn Coen
rdoopt ia op ii Januari 1817 en n i e t op
Januari,
We maken
hier ook kennia met den
juisten naam van den vader. n,i, Rieter
Wiliemii, van Twisk, die zich laier Coen
neemt. Voorts bevinden zich onder het
tentoongegteide een aantai protocollen van
Hoornsehe notarissen, waarin de namen
van de ouders van Coen voorkomen. De
naam van de moeder is Geert Jansd-
De herdenking werd besloten met een
concert door de gtafmuziek der Koninklü
ke Marine in den parkschouwburg. Van
avond wordt op de veemarkt door dezelfde
stafmugiek met medewerking van tam
boers en pijpers der mariniers een taptoe
gegeven.
B'
HA
Svutdig i
van ne
beraad, als het er om gaat de
et vaderland en die van „groo
ter Nederland" te dienen, zoo zou ook hij
verlangd hebben dat sijn nagedachtenis
zou worden geëerd.
En in die stemming herdenken wij sijn
Höüsten geboortedag, daarbij niet verge
tend, dat het de almachtige God ia die in
het leven van een volk mannen ala Coen
roept om zijn wil op aard# te volbrengen,
De plechtigheid in de kerk werd daarop
besloten met het gezamenlijk zingen van
het Wilhelmus met orgelbegeleiding.
Kranslegging.
Onmiddellijk na afloop van de plech
tigheid in de kerk begaven autoriteiten en
genoodigden zich naar het standbeeld van
Jeu Pieterszoon op de roode steen.
De politie had hier voor een goede af
zetting zorggedragen, doeh 100, dat velen,
die niet aanwezig konden zijn bü de
luchtigheid in de kerk, getuige waren
Generaal Mola heeft Zaterdag in zijn
gebruikelyke rede veer de microfoon
o,§. gezegd, dat het nationalisme van de
reehtsche het sterkste argument is, dat
kunnen stellen tegenover de enge
rustheid van de andere mogendheden.
Noch het nationalistische Spanje, noch
zijn leider zullen nooit toestaan, d
Spanje, zijn koloniën of protectoraten,
ooit aan een anderen wil gehoerzamen
dan een gpaanzehe of andere belangen
dienen dan Hpaanseho.
Verder ontkende generaal Mola, dat het
leger der reehtzchen ongedisciplineerd zou
zijn. De oorlog zou reeds ten einde zijn, in
dien de vreemde mogendheden niet hadden
toegestaan dat het roode Spanje van muni
tie e» wapenen werd voorzien,
Tenslotte zeide hij, dat de vrede zal wor
den opgelegd zonder de hulp van Duitaehe
bataljons, want deze syn niet in Spanje en
pok niet noedig.
„Radiu-Requete" deelde mede, dat de op
standelingen een brug over de Taag nabij
Questa de la Reine hebben vernield, In het
Casa de Campo trachtte de vijand zün stel-
lingen te verlaten, doch hü werd gedwongen
pnmiddeliyk weer hierin terug te keeren.
De opstandelingen lijden zware ver
liezen bij Aranjuez,
Zaterdag deelde men te Madrid mede, dat
de opstandelingen in den ztrüd bü Aranjue»
een duizendtal dooden en gewonden hebben
verloren.
Hoewel de aelte van de regeerutgetroeMi
geheim wordt gehouden, toonde een kort W
zoek aan het front, dat de verdediging*
kraeht aan dit gedeelte van het front evea
sterk ie ala ten Weeten van Madrid.
In Aranjuez zelf ia het leven normaal
Het kleezter „Virgen Del» i zbezg"
werdt nog steeds belegerd.
Uit Andujar wordt gemeld, dat Zaterdafr
ochtend een tiental vliegtuigen van de op
standelingen paketten hebben omlaag 3#'
worpen boven het klooster „Virgen Peïa Ca»
beza waar sedert het begtn van den op.
stand een aantal manschappen van de Qua*
dia Civil met hun vrouwen en kindezM
worden belegerd door de regeeringstroapgn-
Twee van deze vliegtuigen zyn veronge
lukt. De piloot van een Caproni-v liegtutg.
eeq jeugdig Italiaan, sprong met zün para
chute omlaag en werd door de regeeringt-
treepen gevangen genomen.
He vestig lag van de bezetting val
dpaanseh Guinee.
tscn üentai ambtenaren der regeerinf vaa
Madrid, die uil Spaansch Guinea in RW*
deau* zün aangekomen, bevestigen, dat deza
kolonie zonder tegenstand is bezet door
troepen en ambtenaren der regeerin# vaa
Burgos.
De ambtenaren dor regeering van Madrid
zün naar Franseh gebied uitgeweken 9"
wachten om naar Europa terug te keeran-
HKNRl UUVKRNOI8, t
In den afgeleopen nacht is Henrl Pu var-
Mis ie Raiüs overleden.
ichwabaeher, die under het pseudentaN
llenri Duvernois, als schrüver groote be
kendheid heeft verworven, werd in II*
te Paryz geboren, hü is dus 51 jzar ew
geworden. Toen hü 17 jaar oud was pubU*
eoerde hü reeds zijn eersten roman. KorteB
tüd later ging hü in de journalistiek. Pb"
vernois heeft in het geheel dertig roman»
en novellen geschreven, zoomede verschel"
dene tooneelstukken.
Onder zun collega's was Duvernois
gezien. Hü waz o,m. vlee-prezident vzn
'etc des Auteurs et Compoziteurs D""
matlquez.
Eün voornaams te werken zün: Lz Bonite
Infortune (IUH), Le Veau Gras (1914), f»u'
hourg Muntmartre (1914), La Mslson
Confidenee (1914), Edger (1919), Morie
Bete (1931), Un Soir De Plule (1989), JJ
Boulevard (1938), Us Soeurs Hortena»*1
0931), La Tuile Dargent (1932) en A l'om
ore d' une Femme (1934),
