DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
NA DEN VAL VAN MALAGA.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWdNE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. 1 ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No 34
Woensdag 10 Februari 1937
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeerie toestand.
De Spaansche revolutie
De regeering te Valencia publiceert een
zeer felle nota.
Madrid nog niet geheel
afgesneden?
Auto op drie wielrijders
ingereden.
Eén doode, één zwaar gewonde.
I
COURANT
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur; C KRAK.
Alkmaar, 10 Februari
In de Belgische Kamer is gistermiddag
heerlijk gevochten. De verschillende af
gevaardigden raakten slaags met elkaar,
boeken slingerden door de lucht, gezichten
werden met vuistslagen bewerkt en het
eind van het liedje was, dat de vergade
ring moest worden geschorst.
Zoo verliep de eerste vergadering van
de Belgische Kamerleden na het z.g.
Kerstreces!
Wat was de oorzaak van deze ongewone
gebeurtenis?
De voorzitter der Kamer, Huysmans,
heeft van het Kerstreces gebruik gemaakt,
om Spanje te bezoeken en daar heeft hij
redevoeringen gehouden voor de radio en
zich laten interviewen door journalisten.
Versohillende fracties nu meenden, dat de
heer Huysmans door deze handelingen de
waardigheid van zijn presidentieele functie
in opspraak had gebracht. Zoo dachten
vele katholieke afgevaardigden er over n
zij besloten, om in de Kamerzitting te
piotesteeren tegen de houding van den
scialistischen Kamerpresident.
Niet alleen de katholieken voelden zich
gegriefd, maar vrijwel naast hen stonden
de Rexisten, en verder de Vlaamsche
Nationalisten. Ook deze laatsten besloten,
in de Kamer te interpelleeren.
Daartegenover stonden de communisten,
die gistermorgen besloten om den socia-
listischen Kamervoorzitter onvoorwaarde-
delijk te steunen!
Zoo stonden de zaken, toen de zitting
geopend werd. De atmosfeer was geladen,
de stemming zeer geprikkeld en het
publiek, dat lucht had gekregen van de
naderende sensatie en dus in grooten ge
tale was opgekomen, hunkerde als 't ware
naar het „groote" moment!
Lang behoefde het publiek niet te
wachten, want de heer Huysmans kon al
heel spoedig mededeelen, dat er een voor
stel was ingekomen van de Vlaamsche
nationalisten en Rexisten, waarbij van den
Kamer-president, den heer Huysmans
zelf dus! werd verlangd, dat hij uitleg
zou doen over zijn verblijf en zijn hande
lingen in Spanje.
Toen begon het tumult. Want toen Huys
mans voorstelde, om deze interpellatie ie
behandelen bij de begrooting van buiten-
landsche zaken, toen kon de heer Daye, de
leider der Rexistische fractie, daar niet
mee accoord gaan en hij drong aan op
een onmiddellijke bespreking. Hij wilde
dat uiteen zetten, maar onmiddellijk be
gonnen de socialisten luidruchtig en sar
castisch te interrumpeeren.
Even luwde het, maar het was de kalm
te, die een storm vooraf ging. Want weldra
slingerde men elkaar heftige verwijten
toe en de geheele Kamer bemoeide zich
er mee.
Socialisten, gesteund door enkele libe
ralen, demonstreerden juichend voor den
Kamervoorzitter, Rexisten en Vlaamsch-
nationalisten jouwden en brulden „Ont
slag!, ontslag!" Waarop onmiddellijk de
tegenaanval kwa.r van de socialisten:
„Weg met de moffen!"
Het lawaai was oorverdoovend en duur
de meer dan een kwartier.
Toen leken de kelen schor en de com-
minist Berlemont kreeg het woord. Op
nieuw daverde het door het gebouw en de
afgevaardigde kreeg geen gelegenheid, om
Zich verstaanbaar te maken.
Meteen kwam toen het hoogtepunt van
de ruzie.
Een Vlaamsch nationalist en een Rexist
verlieten hun plaatsen en liepen in de
richting van den voorzitterszetel. Dat was
het sein voor een algemeenen „opstand",
want de socialisten dachten, dat hun par
tijgenoot Huysmans zou worden aange
vallen. Zij renden de zaal in, meerdere
tegenstanders van hen verlieten eveneens
hun plaatsen en plotseling ontstond een
verwoed handgevecht. Er werd geslagen
en geston.pt, enk 3le tegenstanders demon
streerden een uitstekende boksstijl!
Ziehier een „bloemlezing" van het ge
vecht: de socialist dr. Marteaux, deelde
links en rechts vuistslagen uit. De Vlaam
sche nationalist mr. Leuridan liet zich niet
onbetuigd. Dr. Marteaux sloeg den
Vlaamschen nationalist Lambrechts tegen
den grond, mr. Lambrechts bracht hem
met den voet een stomp in de maagstreek
toe. De socialist Eekeiers en de rexi^t
Duisburgh vochten als echte bokskampioe
nen. De communistische afgevaardigde,
mevr Adere, had een telefoontoestel van
de bank van minister Bovesse wegge
nomen en sloeg er een van de Vlaamsche
nationalisten mee op het hoofd. Ook mi
nister Medlot werd in de vechtparty be
trokken. Talrijke exemplaren van het
Kamerreglement snorden door de lucn..
Een van dc boeken kwam op het hoofd van
den Brusselschen burgemeester Max te
recht. Dassen, boorden en hemden werden
De betrouwbaarste berichten omtrent
den toestand in en om Malaga komen
op het oogenblik uit Gibraltar. Daar
verluidt, dat de regeeringstroepen, die
aan de verdediging hebben deelgeno
men, 5000 dooden en gewonden tellen,
terwijl aan de andere zijde 350 man
gedood of gewond zijn. Anders dan de
eerste geruchten deden veronderstellen
hebben alle regeeringsgezinde leiders uit
Malaga kunnen ontsnappen. De her
togin van Seville, de commandant van
Algeciras, is tot tijdelijk militair-gou
verneur benoemd en er zijn nog eenige
andere militaire en civiele chefs aange
wezen.
Het inwendige van de kathedraal is ge
heel verwoest, evenals dat van alle kerken
en kloosterkapellen, deelde een Britsch
ooggetuige gisteren te Gibraltar mede.
Naar aanleiding van het bericht, dat de
weg van Madrid naar Valencia door de
rechtschen afgesneden en de omsingeling
van Madrid een feit geworden zou zijn,
verzoekt de Spaansche legatie in den Haag
mede te deelen, dat dit bericht van eiken
grond ontbloot is. Naar aanleiding van gis
termiddag door de legatie rechtstreeks om
vangen berichten, kan zij verklaren, dat in
de situatie der beide verbindingswegen tus-
schen Madrid en Valencia niet de minste
verandering is gekomen. De verbinding tus-
schen Madrid en Valencia, zooals deze reeis
gedurende vele weken over deze twee we
gen bestaat, is volkomen gehandhaafd en
wordt zelfs niet in sterkere mate bedreigd.
Tot zoover het dementi van de Spaansche
legatie. Generaal Miaja, de president van
den Madrileenschen verdedigingsraad, heeft
zijnerzijds tegenover de pers verklaard: „Er
is geen reden om zich ongerust te maken
over de vorderingen, die de opstandelingen
gemaakt hebben in de richting van den weg
MadridValencia. Zelfs als deze weg zou
worden afgesneden, beschikken wij nog over
andere verbindingen met het Oosten".
Radio Requette deelt mede: De te Mara-
nosa gestationneerde colonne heeft Coberte-
ra bezet en beheerscht thans den sector
tot aan de oevers van de Jarama en de
Manzanares, strategische stellingen van het
grootste belang. De rechtschen beheerscher
tevens Vaciamadrid en een groot deel van
den weg naar Valencia ligt onder het vuur
hunner kanonnen. Het is thans nog slechts
mogelijk versterkingen naar Madrid te
brengen of de stad te evacueeren langs een
doolhof van secundaire wegen, die door der.
regen bijna onbegaanbaar zijn.
Zitting van kabinetsraad in Valencia.
De kabinetsraad heeft na zijn zitting te Va
lencia een belangrijk decreet uitgevaardigd
betreffende de spionnage, terwijl tegelijker
tijd een nota is gepubliceerd waarin gecon
stateerd wordt: „Een der voornaamste
oorzaken van den val van Malaga is de bui-
tenlandsche medewerking bij den aanval op
de stad". De nota zet uiteen dat op zeven
Februari zes torpedojagers der regeering
van hun basis Carthagena waren vertrokken
om de opstandelingenkruisers Canarias,
Baleares en Almirante Cervera aan te val
len, die de kust bij Malaga bombardeerden.
Spoedig bemerkten zy ten zuiden van Kaap
Gata twee kruisers, die den regeeringsschp-
pen den rechterflank toonden en aldus de
klassieke manoeuvre maaken voor een ka-
nonaanval. Men veronderstelde toen tegen
over de Canarias en de Baleares te liggen,
waarop de regeeringsschepen deze kruisers
volgden, die op zoodanige wijze bleven ma
noeuvreeren dat zij de regeeringsschepen
weglokten van de plaats waar de werkelijke
opstandelingenschepen lagen. Bij het vallen
gescheurd. De Vlaamsch-nationalistische
afgevaardigde de Backer, was ineengezakt
en werd door den socialist mr, Mathieu
weggedragen. Hij kwam echter spoedig
weer bij.
Toen schorste Huysmans de vergadering
en liet de tribunes ontruimen met behulp
van de zaalwachters en militairen.
Een half uur later kon de zitting hervat
worden.
De atmosfeer was toen eenigszins ge
zuiverd.
Vandaag zal Huysmans over zy'n reis
naar Spanje spreken!
van den nacht naderden de torpedojagers de
kruisers, die toen bekend maakten Italiaan-
sche schepen te zijn. De nota protesteert te
gen deze manoeuvre die ten doel had, de
regeeringsstrijdkrachten op een dwaalspoor
te brengen.
Herinnerd wordt aan de „flagrante inbreu-
regeeringsstrijdkrachten „Flagrante inbreu
ken, gepleegd door Italiaansche- en Duit-
sche schepen in de Cantabrische zee op de
noninterventie-overeenkomst", inbreuken d.e
de regeering reeds in de maand September
aan het licht heeft gebracht.
De nota besluit met de woorden: „Malaga
vormt het laatste bewijs voor deze inmen
ging in Spaansche zaken. Deze inmenging
bekort den oorlog niet, maar maakt hem
feller en plaatst dagelijks den Europeeschen
vrede dichter bij den rand van den afgrond"
Onderzeeër torpedeert de Navarra.
Uit Tarragona wordt gemeld, dat een on
derzeeër der opstandelingen Maandagavond
drie torpedo's afgeschoten heeft op het schip
„Navarra", dat uit Marseille komende op
weg was naar Tarragona. De kapitein van
het getorpedeerde schip slaagde er in de
Navarra op de kust aan den grond te zetten
bij Torre Embara. Een der opvarenden is
verdronken.
De strijd bij Madrid.
De verdedigingsraad van Madrid deelde
gisteravond 21.30 uur draadloos mede, dai
van beide zijden een licht geweer- en ka
nonvuur wordt onderhouden. Aan het front
voor Madrid en in de sectoren Guadarrama
en Guadalajara is geen wijziging gekomen-
Bij Aranjuez woedt een hevig geschutvuur.
De strijd in het Noorden.
Radio-Bilbao deelde gisteravond mede,
dat de regeeringstroepen niettegenstaande
den hevigen regen aan het front bij Cordova
tot den aanval zijn overgegaan en den vij
and hebben teruggeslagen. Door een han
dige manoeuvre van de luchtmacht der
regeering is een militaire trein op de lijn
Sevilla-Huelva vernield.
Sabotage bij het spoorwegbedrijf.
Naar van het front van Cordoba wordt
gemeld, heeft een onlangs uit Cordoba ont
snapte spoorwegbeambte verklaard, dat de
republikeinen, welke gedwongen zijn onder
de opstandelingen te leven, talrijke sabota
gedaden hebben gepleegd. Hij deelde o.a.
mede, dat kortgeleden nabij het station
Higueron een trein tengevolge van sabotage
in een ravijn is gestort. Hij geloofde, dat
deze trein bijna 1000 soldaten vervoerde,
die, naar hij verzekerde, allen van Duitsche
nationaliteit waren. Omstreeks denzelfden
tijd ontspoorde op de lijn naar Huelva een
trein, die oorlogsmateriaal vervoerde.
Queipo de Llano zou verscheidene spoor
wegarbeiders, die beschuldigd werden van
medeplichtigheid aan de sabotage, hebben
doen fusilleeren.
Van het zuidelijke front; nieuwe
verovering der rechtschen.
Uit het hoofdkwartier wordt gemeld, dat
de rechtsche troepen gisteren de stad Velez-
Malaga en de plaats Torre Del Mar, beiden
op ongeveer dertig K.M. ten Oosten van
Malaga nabij de kust gelegen, hebben inge
nomen.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
hebben zich in de provincie Malaga hon
derden linksche strijdkrachten aan de troe
pen van Franco overgegeven. Naar de om-
roepzenders melden, is kolonel Villaba, de
militaire bewindvoerder van Malaga, naar
het buitenland gevlucht. Generaal Martlnez
Monja is afgezet en zal door een Sovjet-
Russischen militair vervangen worden, wle».i
ook de verdediging van Jaen en Almeria zal
worden opgedragen.
NOODWEER IN ALABAMA.
Belangrijke schade aangericht.
Groote deelen van den staat Alabama zijn
gisteren geteisterd door zware wolkbreuken
en stormen, welke aanzienlijke schade aan
richtten aan woningen en handelsgebouwen.
21 personen werden deels mer ernstig ge
wond.
DE POOLSCHE BEWAPENING.
Een milliard zloty voor nationale ver
dediging.
De Sejm heeft gisteren eenstemmig het
door den vice-minister-president en den mi
nister van financiën, Kwiatkowski, ontwor
pen groote beleggingsplan in tweede en der
de lezing aangenomen, alsmede het wetsont
werp, waarb in den loop der komende vier
jaren een milliard zloty aan het fonds voor
de nationale verdediging wordt toegevoegd.
DE OVERSTROOMINGEN IN AMERIKA.
Crediet van 950 millioen voor de
slachtoffers der overstrooming.
President Roosevelt heeft een wetsont
werp onderteekend, waarbij een crediet van
950 millioen dollar wordt geopend tot hulp
aan de door de overstrooming geteisterde
gebieden.
Het congres maakte gisteravond zooveel
haast met het aannemen van het ontwerp,
dat de secretaris zich naar de schouwburg
begaf, waar de president van het huis van
afgevaardigden, Bankhead zich bevond om
een voorstelling bij te wonen, waarin zijn
dochter Tallulah meespeelde, om het ont
werp te doen teekenen.
Bankhead teekende tijdens de voorstel
ling.
ERNSTIGE OVERSTROOMINGEN IN
BELGIE.
In de omgeving van Kortrijk blijft het
hevig regenen, zoodat de overstroomingen
toenemen, vooral te Meinin, waar velen een
toevlucht moesten zoeken in de hooger ge
legen verdiepingen der huizen, van waar
uit zij gered moesten wordep. Ook de over
strooming van de Sambre neemt toe, het
Fransch-Belgische grensgebied biedt een
troosteloozen aanblik.
Te Gent is het gevaar geweken, aangezien
alle sluizen naar de zee geopend zijn.
OVERSTROOMING IN FRANKRIJK.
Te Saint Denis is het riviertje Vieillemer
buiten zijn oevers getreden De toestand is
verontrustend, het water bereikte op som
mige platasen een hoogte van 1.80 meter. In
verscheidene huizen zijn de bewoners naar
de eerste verdieping gevlucht.
Niettegenstaande de sterke regens vaii
den laatsten tijd is de was van de Seine bij
Parijs niet verontrustend Tot nu toe wordt
het werk aan de tentoonstelling niet door
het water belemmerd. Men verklaart, dat
het werk eerst gestaakt zou worden, als het
water even hoog zou stijgen als in 1910.
HET NIEUWE JAPANSCHE KABINET.
Graaf Kodama minister van ver
keerswezen.
Haroemitsj Tanabe, lid van de Privy
Council van de Mandsjoerische regéering,
heeft geweigerd de door Hajasji hem aan
geboden portefeuille van verkeerswezen in
het nieuwe kabinet te aanvaarden. Hajasji
heeft de portefeuille daarop aan graaf Ko
dama, lid van het Hoogerhuis, aangeboden.
Deze heeft de functie aanvaard. Tot dus
verre werd dit ministerie tezamen met dat
van landbouw en boschwezen beheerd door
minister Tatsoenosoeke Jamazaki.
Generaal Terautsji.
Generaal Terautsji, lid van den oorlogs
raad en afgetreden minister van oorlog, is
aangesteld als superintendant-generaal voor
de militaire opleiding, als hoedanig hij gene
raal Soegiyama opvolgt, die na het aftreden
van Nakamoera minister van oorlog is ge
worden. Nakamoera ligt met typhus in het
ziekenhuis.
Dp benoeming van Soegiyama.
De Asahi Sjimboen schrijft, dat de veran
dering van minister van oorlog een dubbele
zegen zal blijken. Ten eerste zal* het leger
thans in staat zyn eenheid en solidariteit
tot stand te brengen door middel van den
nieuwen minister van oorlog, die de popu
lairste is onder de oudere legerofficieren en
die een langdurige ervaring heeft van het
militaire bestuur. Ten tweede zal de regee
ring van Hajasji versterkt worden door het
toetreden van Soegiyama tot het kabinet,
zoodat de nogal gespannen betrekkingen
tusschen kabinet en leger daardoor zullen
worden verbeterd.
Het blad brengt in herinnering, dat Ha
jasji moeilijkheden ontmoette bij de vor
ming van een kabinet, tengevolge van de
weigering van Soegiyama de portefeuille
van oorlog te aanvaarden, ondanks de aan-
bveling van „De groote drie" van het leger
en door den eisch van Hajasji dat luitenant-
generaal Itagaki, commandant van den staf
van het Kwantoengleger tot minister van
oorlog zou worden benoemd. Hajasji aan
vaardde tenslotte de aanbeveling van het
leger, dat Nakamoera in plaats van Soegiya
ma voorstelde. Klaarblijkelijk heeft Soegiya
ma thans zijn houding herzien, tot groote
voldoening van het geheele leger.
CONFLICT BIJ DE TRAM IN
SJANGHAI.
Vandaag is men tot overeenstemming ge
komen over het instellen van een „wapen
stilstand" tusschen de arbeiders van de
maatschappij tot exploitatie van de tram in
de internationle nederzetting en de directie.
De arbeiders hadden een staking afgekon
digd om hun looneischen kracht bij te zet
ten. Er waren relletjes ontstaan, waarbij op
gewonden stakers een tramwagen met stee-
nen hadden bekogeld en den dienst op ver
scheidene lijnen onmogelijk hadden ge
maakt.
In den afgeloopen nacht om één uur
is nabij het buitengoed „Hemelrijk" on
der St. Michielsgestel (N.Br.) een auto
op een drietal wielrijders ingereden,
waardoor één persoon gedood werd en
een ander zware verwondingen opliep.
Hoe het geschiedde.
Op genoemd tijdstip reden drie jongeman
nen per rijwiel van St. Michielsgestel naar
hun woning in 's Hertogenbosch. Ter hoog
te van het buitengoed „Hemelrijk" naderde
uit tegenovergestelde richting een personen
auto. De chauffeur reed links van den weg,
terwijl slechts één lamp brandde. Hij reed
recht op het groepje in.
De gevolgen waren ontzettend. Een der
jongemannen, van der Berselaar, werd op
slag gedood, terwijl M. v. d. Groenendaal
ernstig gewond bleef liggen. De derde wiel
rijder, een broer van van der Groenendaal,
liep slechts enkele schrammen op. Hij begaf
zich onmiddellijk naar de nabij gelegen wo
ning van den landbouwer Visschers, die op
zyn beurt geestelijke- en geneeskundige
hulp inriep en de politie van het gebeurde
in kennis stelde.
Toen een dokter op de plaats van het on
geluk arriveerde, was van Berselaar reeds
overleden. M. v. d. Groenendaal bleek zwaar
gewond te zijn. Hij had om. een hersen
schudding opgeloopen.
Het stoffelijk overschot van van Berse
laar werd naar het lijkenhuisje te St. Mi
chielsgestel overgebracht, de zwaar gewonde
werd naar de ouderlijke woning vervoerd.
Zijn toestand is redelijk.
De burgemeester van St. Michielsgestel
heeft onmiddellijk na het ongeluk de aan
houding van den chauffeur van de personen
auto, die na het ongeluk was doorgereden,
verzocht.
De politie van 's-Hertogenbosch vond vrij
spoedig in een garage aldaar een auto, die
sporen van een aanrijding vertoonde. De
chauffeur was echter met een andere auto
vertrokken. Toen hij terug kwam, werd hij
aan een streng verhoor onderworpen. De
man zekere H. uit den Bosch bekende,
de aanrijding te hebben veroorzaakt. Hij
werd hierna in arrest gesteld.
OPPOSITIE TEGEN ROOSEVELTS
BELEID.
De hervorming van het federale
hooggerechtshof.
Afgevaardigde Emanuel Celier, lid van de
rechtskundige commissie van het huis van
afgevaardigden, en aangesloten bij de demo
cratische partij, heeft zich gisteravond te
Washington aangesloten bij hen, die opposi
tie zullen voeren tegen de voorstellen van
Roosevelt betreffende hervorming van het
federale hooggerechtshof.
Er is thans een „hooggerechtshofsblok" ge
vormd uit conservatieve democraten van
het huis van afgevaardigden onder leiding
van den afgevaardigde Eugene Cox, die
eveneens democraat is. Dit blok zal zich
aansluiten bij de oppositie tegen Roosevelt's
voorstellen.
Ondanks het feit echter, dat het verzet
tegen de plannen der regeering schijnt toe
te nemen, heeft men in regeeringskringen
goed vertrouwen, dat de aanbevelingen door
beide huizen zullen worden goedgekeurd.
Het huis van afgevaardigden van Colorado
heeft een resolutie aangenomen, waarin er
bij de congresleden, die voor dezen staat
zitting hebben, op wordt aangedrongen
Roosevelt's voorstellen te steunen. De wet
gevende vergadering van Maine, die een
republikeinsche meerderheid heeftv heeft
daarentegen een resolutie aangenomen,
waarin de voorstellen veroordeeld worden
als een „binnendringen", van de uitvoerende
en wetgevende machten in de rechtspreken
de macht. In Texas hebben senaat en huis
van afgevaardigden zich tegen de voorstel
len uitgesproken, terwijl in Zuid-Carolina
.het huis van afgevaardigden weigerde een
resolute in behandeling te nemen, waarin
de voorstellen goedgekeurd werden.
De tegencandidaat van Roosevelt bij de
presidentsverkiezingen, Alf M. Landon, voor
malig gouverneur van Kansas, heeft bekend
gemaakt, dat hy de voorstellen van Roose
velt zou bestrijden in een redevoering, die
hij Vrijdag a.s. in New York zal uitspreken.
DE REDEVOERING VAN TROTZKY.
Telefoonverbinding was verbreken.
Tengevolge van het verbreken van de
telefoonverbinding tusschen New York er.
Monterey kon niet spoedig genoeg verbin
ding tot stand gebracht worden voor iet
uitzenden van de redevoering van Trotzky.
De rede werd daarop voorgelezen door het
lid van het Amerikaansch comité tot ver
dediging van Trotzky". In het Hippodroom
in New York waren ruim zesduizend per
sonen bijeengekomen om de rede aan te
hooren.