DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
llfSgÈjga
Tegenaanvallen der regeeringstroepen
4
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTEEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk»
kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No 41
Donderdag 18 Februari 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
De Spaansche revolutie
Het resultaat van het op 7 Februari
ontketende offensief.
Madrid opnieuwgebombardeerd
Auto tegen boom en in
brand gevlogen.
Twee levensgevaarlijk gewonden.
Het ongeval van de
„Hertog Hendrik".
ALKMAARSCHE COURANT.
ijlt
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C KRAK.
Alkmaar, 18 Februari.
Naar aanleiding van het feit, dat de Oos-
tenrüksche minister van financiën gister
avond te Rome werd verwacht, en in ver
band met geruchten over een aanstaande
ontmoeting van Mussolini en Schuschnigg,
geeft de correspondent van Havas een be
schouwing over de betrekkingen tusschen
Italië en Oostenrijk.
Hierbij zijn drie factoren van veel be
lang: le. de protocollen van Rome, 2e. de
vriendschap tusschen Italië en Duitschland;
3e. de verbetering van de betrekkingen van
Itaië met sommige staten van de Kleine En
tente.
Deze factoren gelden natuurlijk ook voor
de betrekkingen van Italië tot de andere
landen in het Douana-bekken. Door de over
eenkomst met Duitschalnd schijnt Italië niet
meer geheel vrij in zijn optreden tegenover
Oostenrijk en Hongarije. Het schijnt, dat er
tusschen Rome en Berlijn een overeenkomst
bestaat aangaande de economische penetratie
in het Donau-bekken. Hierbij zou zijn be
paald, dat beide landen elkaar er steeds van
op de hoogte zouden houden, wanneer zij in
dit gebied economische overeenkomsten
zouden sluiten.
Ook op niet-economisch gebied kan men
den invloed van de Duitsch-Italiaansclie
overeenkomst bespeuren. Zoo heeft men te
Rome in het geheel geen commentaar ge
leverd op de woorden van Schuschnigg be
treffende de restauratie der Habsburgers,
hoewel men kon verwachten dat deze woor
den te Rome instemming zouden vinden.
Men vermoedt, dat de slechte ontvangst die
deze mededeelingen van den bondskanselier
in Duitschland vonden, Italië er toe ge
bracht heeft de kwestie van de restauratie
als slechte van binnenlandsch belang voor
Oostenrijk te beschouwen.
Samenvattend zou men kunnen zeggen,
dat de houding van Italië door het verbond
met Duitschland tegenover Oostenrijk voor
zichtig, tegenover de andere Donaulaaden
terughoudend is geworden. Deze laatste be
wering wordt gestaafd door het feit, dat
Italië in den laatsten tijd zich niet meer
houdt aan de preferentieele tarieven die de
basis zijn van de protocollen van Rome.
In Engeland houdt men zich nog steeds
bezig met de koloniale vraagstukken en in
het Hoogerhuis zijn gistermiddag de Duit-
sche koloniale eischen besproken.
De afgevaardigde van de Labour-partij,
lord Buxton, stelde voor, de conventie van
Saint Germain te wijzigen en zoo zekere
staten in het genot van koloniale exploitatie
te stellen.
Lord Buxton verweet verder de regeering
haar activiteit te beperken tot het voorbe
reiden van een oorlog, zonder rekening te
houden met de economische factoren, welke
sommige landen buiten hun grenzen drijven.
Dit is het geval met Italië, Japan en Duitsch
land. Spreker zeide, dat als men zjjn kolo
niën behandelt als gesloten schuren, men
recht op een oorlog aanstuurt.
De volgende spreker, lord Lugard, ver
klaarde, dat men de mogendheden, die kla
gen over onvoldoende grondstoffen tevre
den moet stellen door vermindering van de
Britsche douane-rechten.
Lord Lloyd bracht hulde aan Frankrijk,
dat de afgeloopen tien jaar offers heeft ge
bracht om den vrede in Europa te hand
haven en hij is het volkomen een met de
regeering, die verzekerde, niet voornemens
te zijn Duitschland zijn vroegere koloniën
terug te geven. Hij ontzenuwde achteraen
volgens de argumenten van Duitschland,
waarmede het zijn eisch naar koloniën
rechtvaardigt. Hen herinnerde eraan, dat
toen Duitschland koloniën bezat, het min
der tevreden was dan thans.
Lord Cranborne antwoordde namens de
regeering en zeide, dat de generaliseering
van het mandaat-systeem onder toezicht van
den Volkenbond moeilijk uitvoerbaar is. De
verlaging van de Britsche douanerechten is
eveneens niet afdoende, aangezien hierdoor
de kwestie van de deviezen, noodig voor het
koopen van grondstoffen niet wordt ge-
rGHetd' debat ln het Hoogerhuis eindigde
zonder stemming.
Gisterochtend vroeg zijn de regee
ringstroepen aan de Jarama overgeaan
tot den aanval en de berichten, welke
in den loop van den middag van 't front
werden ontvangen, luidden gunstig. De
opstandelingen moesten terugtrekken,
vooral bij San Martin de La Vega.
De aanval werd voorbereid door een hevig
artillerievuur op de stellingen der opstan
delingen en een spervuur op hun verbin
dingslijnen. In samenwerking met de artil
lerie bombardeerden 22 bombardements
vliegtuigen van de regeering, beschermd
door jachtvliegtuigen, de loopgraven van de
opstandelingen. Later rukte de infanterie
op, beschermd door vechtwagens en ge
steund door een welonderhouden mitrail-
leurvuur. De troepen van Franco boden
hardnekkigen tegenstand en de strijd duur
de twee uur. Hierna toonden de opstande
lingen teekenen van vermoeidheid, hun
vuur werd minder levendig en de aanval
lende regeeringstroepen konden gemakkelij
ker de loopgraven bestormen. De mitrail
leurnesten van de opstandelingen werden
door tanks onschadelijk gemaakt.
Men verwachtte gisteravond resultaten
vah den opmarsch bekend te kunnen ma
ken.
Geschiedenis van het recente
offensief.
Op 7 Februari hebben de opstandelingen
een hevig offensief ontketend met het doel,
de verbinding tusschen Madrid en Valencia
af te snijden. Zij vertrokken van Pinto de
Val de More en maakten zich meester van
de strategische stelling Maranosa, waana zij
oprukten in de richting van San Martina de
la Vega. De verraste regeeringstroepen
trokken terug, waarop inderhaast toegezon
den versterkingen het offensief tot staan
brachten. Op 10 Februari lag de brug van
Arganda onder het mitrailleurvuur der op
standelingen, Malaga viel, de druk in den
sector van de Jarama werd duidelijker. Den
13den Februari werd Arganda gebombar
deerd en Morota de Tajuna bedreigd, terwijl
de rechtschen eveneens trachtten de verbin
dingen van Madrid af te snijden langs Al-
cala de Henares. Op 14 en 15 Februari werd
de slag voortgezet, maar de aanval was tot
staan gebracht.
De aanvallen der rechtschen in den sector
van Guadalajara, Somosierra en het Esco-
riaal werden onmiddellijk na den aanvang
gpstuit.
Den 16en Februari gingen de regeerings
troepen tot den tegenaanval over. Zij sloe
gen krachtig de rechtschen terug, die op het
front van de Jarama een open flank boden.
Op 17 Februari kondigde generaal Miaja
den aanvang van het offensief aan.
Het is thans nog te vroeg om voorspel
lingen te doen omtrent de resultaten, waar
toe dit regeeringsoffensief zal leiden, maar
men kan in het licht stellen, dat de opstan
delingen veel manschappen hebben verlo
ren, op zekere punten hebben moeten te
rugtrekken en de doeleinden, die zy zich
gesteld hadden, niet hebben kunnen berei
ken.
Vliegtuigen boven Madrid.
Gisteravond tegen acht uur hebben tien
rechtsche vliegtuigen de omgeving van de
hoofdstad gebombardeerd. Men weet nog
niet, welke uitwerking dit bombardement
heeft gehad.
Te middernacht hebben luchtstrijdkrach
ten der opstandelingen nog een overval op
Madrid gepleegd, waarbij vooral de ver
keersaders nabij het centrum der stad be
stookt werden. In de buitenwijken werden
verscheidene gebouwen getroffen, zoodat zij
in brand vlogen, o.m. het gebouw van den
Pacifico. Volgens de eerste gegevens zijn
elf personen gedood en zestig gewond. He
gebouw der Belgische ambassade is door een
granaat der opstandelingen getroffen. De
granaat kwam echter niet tot ontploffing.
Het radiostation der Spaansche Phalanx
heeft medegedeeld dat volgens de laatste
berichten de zuidelijke legers der opstande
lingen in contact zijn gekomen met de ver
dedigers van Almeria. Een hevige aanval
der regeeringstroepen in de richting van
Madrid werd gisterochtend afgeslagen.
Het bombardement van de kust werd
door een vliegtuigeskader der opstande
lingen ondersteund. Aan het front van Ma
drid heeft de luchtmacht der opstandelingen
nieuwe convooien, die uit Valencia vertrok
ken waren, uiteengejaagd. Een groot aantal
vrachtauto's moesten naar Valencia terug-
keeren.
Catalaansche generaliteitsraad
bijeen.
De Catalaansche generaliteitsraad heeft
gistermiddag irt groote lijnen de bestudee
ring voortgezet van het ontworpen accoord
met de regeering der Spaansche republiek.
Aan het einde der beraadslagingen ver
klaarde het raadslid voor onderwijs, dat het
accoord Jiinnenkort tot stand zal komen.
Wat de krijgsverrichtingen betreft ver
klaarde hetzelfde raadslid, dat de Catalaan
sche regeering zal optreden in overeen
stemming met Valencia, teneinde eenheid in
het opperbevel te verwezenlijken.
Uit het opstandelingenkamp.
Een officieel communiqé van het rechtsche
hoofdkwartier meldt, dat aan het Asturische
front in den sector van Escamplerq^ door de
opstandelingen met kracht een aanval der
regeeringstroepen is afgeslagen. De loyalen
lieten talrijke dooden op het terrein achter.
Aan het front van Madrid hebben de op
standelingen een aanval gedaan op het
Westerpark. Tegenover Maranosa is een re-
geeringsaanval met tanks tot staan gebracht.
Twee van de tien regeeringstanks werden
onbruikbaar gemaakt. Aan het oostelijk
front van de Jarama blijven de troepen
oprukken. De regeeringstroepen hebben ge
tracht tegenaanvallen te doen, maar moes
ten drie aanvalswagens op het terrein ach
terlaten.
Britsche hulp aan vluchtelingen
bij Gibraltar.
De Britsche bevolking van Gibraltar is
actief bezig met het verleenen van hulp aan
de vluchtelingen, die sedert den val van
Malaga zijn blijven toestroomen. Honderden
Engelschen deelen voedsel uit aan duizen
den families, die den hongerdood nabij zijn.
Een nationalistisch officier heeft den cor
respondent gezegd, dat naar schatting tien
duizend menschen naar hun woningen heb
ben kunnen terugkeeren. De rechtsche troe
pen hebben tallooze lijken van vrouwen,
kinderen en grijsaards gevonden en begra
ven.
De torpedoboot jager „Basilisk" is van
Malaga naar Gibraltar teruggekeerd, na er
Clissold, den Britschen consul, met zijn ge
zin te hebben achtergelaten.
Het Duitsche slagschip „Deutschland" is
van Gibraltar naar Malaga vertrokken.
In antwoord op een vraag heeft Lord
Cranborne in het Britsche Lagerhuis mede
gedeeld, dat volgens de inlichtingen, waar
over hij beschikt, ongeveer 6000 man op 8
Febr. te Malaga zijn binnengetrokken. Daar
bij waren ongeveer 3000 Italianen. Cran
borne verklaarde voorts, naar aanleiding
van een vraag over den toestand in het wes
telijk deel der Middellandsche Zee, dat het
ministerie van buitenlandsche zaken voort
durende in verbinding staat met de admira
liteit voor hetgeen betreft de ontwikkeling
van den burgeroorlog in Spanje.
Legerbericht der opstandelingen.
Het officieele legerbericht der rechtsche
troepen meldt het volgende:
In den sector der vijfde en der Soria di
visie is de toestand ongewijzigd. Bij de zes
de divisie aan het front van Santander
heeft de vijand getracht een aanval te on
dernemen, welke echter werd afgeslagen.
Hetzelfde geschiedde aan het front van
Asturie nabij Escamplero, waarbij de vij
and sterke verliezen leed. Ook bij Madrid
werd in de buurt van het oostelijke park
vijandelijke aanval afgeslagen. Bij een mis
lukten stormloop op het plaatsje La Mana-
nosa in het gebied der Jarama vielen twee
tanks der internationale brigade in onze
handen.
Onze troepen zetten hun opmarsch lang
zaam voort en vernielden nog drie andere
vijandelijke tanks. Gisteravond zijn twee
vrachtauto's met soldaten der internationale
brigade, welke verdwaald waren, in onze
gelederen terecht gekomen. In het hieruit
ontstane gevecht verloor de vijand tien
dooden en een krijgsgevangene. By de zui
vering van het gisteren veroverde gebied in
het zuiden werden 65 dooden aangetroffen.
Steeds melden zich overloopers in de rijer,
der rechtschen aan. Zoo verschenen de laat
ste dagen een kapitein van het roode leger,
een majoor der roode militie, drie andere
officieren, zes onderofficieren, 64 gendar
men, tien militiesoldaten, alsmede vele bur
gergezinnen.
Een gevecht in de Middellandsche
Zee.
De radio-zender der regeering te Madrid
meldt, dat ter hoogte van de kust bij Tar-
ragona een zeegevecht is ontstaan. Aange
zien de rechtsche strijdkrachten verre in de
meerderheid waren, moesten de regeerings-
schepen volgens D. N. B. met aanzien
lijke averjj de vlucht nemen. Hierbij kwam
de Fransche communistische afgevaardigde,
Massell, om het leven. Hij bevond zich sinds
eenigen tijd in de gelederen der Spaansche
regeeringstroepen.
Toespraak van bevelhebber van
vreemdelingenlegioen.
Generaal Millan Astray, de bevelhebber
van het Spaansche vreemdelingenlegioen,
heeft gisteravond over den radiozender van
Salamanca een toespraak gehouden, waarin
hij in de eerste plaats de berichten over een
beweerde terreur der rechtsche troepen in
de veroverde steden als leugens kenmerkte
„Het nationale leger", zoo vervolgde hy, „is
tot zulks misdaden niet in staat. Elke aan
geklaagde misdadiger komt voor den krijgS'
raad. Niemand wordt veroordeeld, zonder
dat deze rechtbank de eerlijke overtuiging
bezit, dat de straf verdiend is. Het nationale
leger zal als bevrijder en niet als onder
drukker Madrid binnentrekken. Niemand
behoeft iets te vreezen. Vluchten en afwach
ten is niet noodig. Als teeken van vriend
schappelijke gezindheid kan men witte vlag
gen aanbrengen en witte banden om den
arm dragen. Ook indien wij gewapende mi
litietroepen zouden aantreffen, zou hun
niets geschieden. Zij dienen beide handen op
te heffen, en een witten doek om den ge
weerloop te binden. Wanneer de leden der
internationale brigade, die door de ronse
laars onbewust zijn misleid, zich onvoor
waardelijk overgeven, zullen zy op dezelf
de wijze als de Spaansche overloopers be
handeld worden. Alleen verraders, misdadi
gers en ophitsers zullen de hevigheid der
wetten gevoelen".
DE STRIJD OM DE HEGEMONIE IN
JAPAN.
Vrees voor overvallen op parlements
leden.
In verband met het feit, dat door de leden
van het parlement opnieuw critiek is uitge
oefend, op de door het leger gevoerde poli
tiek, vreest men, dat uiterst rechtsche ele
menten daardoor tot uitspattingen tegen de
parlementsleden zouden kunnen worden
gebracht. Men heeft dan ook .uit voorzorg
bewakingsposten geplaatst bij de woningen
der parlementsleden, terwijl de woning van
den oudsten staatsman, prins Sajonji en die
van Joekio Ozaki, welke laatste in het la
gerhuis gisteren krachtige critiek op de ex
tremistische militairen heeft uitgeoefend,
letterlijk omsingeld zijn door gendarmes.
In sommige politieke kringen geeft men
dan ook openlijk toe, dat de nieuwe regee
ring voor een ernstigen toestand staat, waar
uit mogelijk een nieuwe regeeringscrisis zal
kunnen ontstaan.
Zelfs wordt over de mogelijkheid gespro
ken, dat Hajasji het ontslag van het ge
heele kabinet zal indienen, wanneer het par
lement voortgaat met zijn critiek. De span
ning in de openbare meening is dan ook
groot geworden, waartoe niet weinig is bij
gedragen door de poging van een aantal
jonge mannen om voor regeeringsgebouwen
harakiri te plegen.
GEEN JODEN IN HET DUITSCHE
LEGER.
De Duitsche rijksminister voor binnen-
landsche zaken heeft in overeenstemming
met den rijksminister van oorlog een nieuwe
verordening uitgevaardigd inzake dienst
plicht, volgens welke joden niet meer wor
den toegelaten tot den militairen dienst.
Ieder dienstplichtige moet door de militaire
autoriteiten worden onderricht, over het be
grip „jood" en moet een verklaring afleg
gen, dat hem, na zorgvuldig onderzoek, geen
omstandigheden bekend zijn, die de opvat
ting rechtvaardigen, dat hy jood zou zyn.
Mocht deze verklaring niet overeenstemmen
met de waarheid, dan wordt de betrokken
persoon onmiddellijk uit den dienst ontsla
gen.
In geval van twijfel, of wanneer de ver
klaring niet wordt afgelegd, moet de dienst
plichtige een bewijs van afstamming over
leggen.
VIER DAGEN LANG ZWARE ZAND
STORM IN U.S.A.
Groote schade aan den oogst.
De Staten Oklahoma, Texas, Kansas en
Colorado zyn vier dagen lang door een he-
vigen zandstorm geteisterd, welke het he
vigst woedde in Texas, waar men letterlijk
geen hand voor oogen kon zien en het ge
heele verkeer was gestagneerd. Te Hugoton
in Kansas veroorzaakte de storm een zware
griepepidemie. De kerk moest als ziekenhuis
gebruikt worden. Wegens de groote schade,
toegebracht aan de akkers en den oogst,
eischen de boeren dringend hulp van de
regeer ing.
Vanochtend omstreeks half zeven is
nabij het bekende landgoed „Salentijn"
op den Rijksstraatweg tusschen Putten en
Nijkerk, een vrachtauto, toebehoorende
aan de firma weduwe van der Vegt,
door nog onopgehelderde oorzaak tegen
een links van den weg staanden boom
gereden en in brand geraakt. Van de
vier inzittenden werden de chauffeur en
een naast hem zittende vrouw levens
gevaarlijk gewond. De beide andere in
zittenden, een man en een kind, liepen
eveneens ernstig letsel op.
Nadat den gewonden de eerste ge
neeskundige hulp was verleend, zijn zij
door een passeerenden automobilist naar
het ziekenhuis te Nijkerk vervoerd.
Nadere bijzonderheden.
Omtrent dit auto-ongeluk vernemen wy
nader, dat de auto toebehoorde aan de was-
scherij van de wed. F. van der Vegt te Kam
pen. De wagen was met waschgoed op weg
naar Amsterdam. De gewonden zijn de
chauffeur uit Putten, een zekere Riesebos,
mej. Schilder en haar zesjarig zoontje mej.
Schilder was er het ernstigst aan toe. Zy
had vermoedelijk een zware hersenschud
ding gekregen en was tegen den middag
nog steeds bewusteloos. Voorts liep zij
brandwonden op. De drie overigen hadden
verschillende verwondingen opgeloopen,
voornamelijk aan hoofd en gelaat, doch hun
toestand is redelijk weL
De gewonden zijn opgenomen in het wijk-
gebouw van het groene kruis te Nijkerk. De
doktoren Bosch en Van Lent verleenden de
eerste hulp.
Poging om schip vlot te brengen
gefaald.
Blijkens nadere berichten ontvangen
van den commandant van Hr. Ms. „Her
tog Hendrik" is het ongeval een gevolg
van het breken van de schacht van het
anker en niet, zooals aanvankelijk werd
gemeld, van krabben van het anker.
De sleepboot „Viking" van Svitiers'
bergingsmaatschappij uit Kopenhagen is
gisternamiddag ter assistentie bij het
schip aangekomen.
De eerste poging om het schip vlot te
brengen heeft gefaald. Gewacht wordt
thans op hoog water.
De aanvankelijke doorstaande krach
tige noordelijke wind is gaan liggen,
zoodat van gevaar geen sprake is.
EINDE VAN DE DUITSCH-NATIONALE
PARTIJ IN DANTZIG.
De Duitsch-Nationale Partij in Dantzig
heeft practisch opgehouden te bestaan. De
leider van deze partij, Blavier, heeft kort
geleden zijn mandaat als afgevaardigde
neergelegd en teekende in de gevangenis een
verklaring, waarbij hij beloofde zich niet
meer met politiek te zullen bemoeien, waar
na hjj werd vrijgelaten. Een einder Duitsch-
Nationaal afgevaardigde, de advocaat Weise,
is thans naar Duitschland vertrokken om
hier een cursus voor nationaal-socialistische
rechtsgeleerden te volgen. In oppositiekrin
gen verwacht men, dat twee andere Duitsch-
Nationale afgevaardigden, Gamm en Stein-
bruch, in het vervolg de nationaal-socialis-
ten zullen volgen, zoodat de geheele
Duitsch-Nationale fractie door de nationaal-
socialisten is geabsorbeerd. Het orgaan van
de partij, „De National-Zeitung", dat na zes
maanden verboden te zjjn geweest, weer
verscheen, onthoudt zich van elke oppositie.
DE BINNENLANDSCHE TOESTAND
IN HONDURAS.
De regeering van Honduras heeft gisteren
een verklaring gepubliceerd waarin zij zegt,
dat er geen sprake van is, dat er een revo-
lutionnaire beweging in Honduras zal be
staan. De ongeregeldheden die zich hebben
voorgedaan kunnen niet anders genoemd
worden dan een mislukte samenzwering van
terroristen.
BERGVERSCHUIVING IN
BRITSCH-COLUMBIA.
Britsch Columbia is practisch geisoleerd
van de rest van het dominion ten gevol
ge van het feit, dat een geweldige berg be
zig is te verschuiven. De verbindingen zyn
verbroken, de spoorlijnen gestremd.
Ploegen arbeiders zijn koortsachtig aan
het werk om de verkeersmogelijkheden te
herstellen.
