DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De algemeene toestand.
De verdeeling der Spaansche kustcontrole.
het Rijk geeft een belangrijke
bijdrage voor het behoud
van de kaasmarkt.
AL KM AARS CHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTEEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef, 3320, redactie 3330.
Ne. 50
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur; C. KRAK.
Maandag I Maart 1937
Hoofdredacteur; Tj. N, ADEMA.
139e Jaargang
Alkmaar 1 Maart.
De wedloop der bewapening is thans in
vollen gang en groote financieele offers
worden er .van» de bevolking gevraagd. Zóó
groot, dat wij ons afvragen, of die offers
niet te groot zijn!
Het is begonnen met Italië, dat zich een
moderne lucht- en zeevloot aanschafte en
een perfect leger organiseerde. Wat een
vrijwel maximale prestatie was.
Toen kwam Duitschland, dat uit niets
een groote militaire macht bouwde, ten
koste van milliarden.
En op het oogenblik, dat ieder bij zich
zelf denkt, dat beide landen alles gedaan
hebben, wat mogelijk is, op het oogen
blik, dat beider schatkisten vrijwel leeg
zijn, komt Engeland met een bewape
ningsplan, dat zoo enorm is, dat èn Italië
èn. Duitschland straks weer een grooten
achterstand krijgen! En als die achterstand
weer weggewerkt moet worden, is er dan
nog wel geld voor andere doeleinden, voor
maatschappelijk werk, voor eten?
De bewapeningswedloop is in vollen
gang. En het moge dan voorloopig waar
zijn, dat slechts de groote, sterke bewape
ningen den vrede bewaren, eens zal het
mis moeten gaan, eens zal het tot een uit
barsting moeten komen.
Het is Engeland niet te doen, om een
oorlog uit te lokken, dat het thans be
wapent. Dat heeft minister Inskip dezer
dagen nog eens duidelijk laten uitkomen
in een redevoering te Fareham. Hij zeide,
dat het de bedoeling van Groot-Brit.annië
is zijn machtsmiddelen ten dienste te stel
len van dc collectieve veiligheid en in ge-
Val van een niet-uitgelokten aanval in
West-Europa militair in te grijpen.
Zinspelende op het herbewapeningsplan
verklaarde de minister: Onze strijdkrach
ten zullen nimmer gebruikt worden be
halve voor de ten uitvoer legging van ver
plichtingen, welke wij hebben aangegaan
om collectief Frankrijk, België te bescher
men of anderzijds Duitschland, indien dit
land zou worden aangevallen. Het is be
langrijk, dat niemand kan zeggen, dat wij
voor iets anders herbewapenen dan om
den wereldvrede te verdedigen.
Inskip critiseerde scherp de opvattin
gen van zekere lieden', die een oorlog
spoedig verwachten en onvermijdelijk
achten.
„Ik geloof daar geen oogenblik aan".
Indien het daartoe zou komen, zou een
ernstige slag worden toegebracht aan de
wijsheid der Europeesche en Britsche
Staatslieden.
Midden-Europa vraagt onze aandacht.
Want de „Petit Journal" publiceert een
onderhoud, dat een medewerker te Praag
met Hodza gehad heeft. Hodza heeft tij
dens dat onderhoud verklaard, dat
Tsjecho-Slowakije bereid was en is het
uiterste te doen om tot normale betrek
kingen met Duitschland te komen. Maar
de weg naar Berlijn leidt door een geor
ganiseerd Midden-Europa. De Duitschers
hebben beweerd, dat men daardoor een
politiek van insluiting volgt: Dit is on
juist. Verre van een hinderpaal te zijn
voor de toenadering tot Duitschland ver
gemakkelijken de overeenkomstentusschen
de kleine landen die toenadering. Er wor
den daardoor psychologische voorwaarden
vervuld, omdat een klein land, indien het
niet door zijn gelijken gesteund wordt,
altijd zal aarzelen een overeenkomst met
een groote mogendheid te sluiten, die het
tot een vazalstaat zou kunnen maken.
Op de vraag van den medewerker, wat
Hodza van een restauratie der Habsbur-
gers dacht, antwoordde hij: „Het herstel
van het evenwicht in Midden-Europa
eischt, dat men zich van dergelijke plan
nen onthoudt". Ten aanzien van de
PoolschTsjecho-Slowaaksche betrek
kingen zeide Hodza, dat de logica der
historie wil, dat beide landen het terrein
voor samenwerking terug vinden. Bij de
beschouwing van het vraagstuk der min
derheden- heeft de regeering ook het oog
op de Poolsche minderheid.
Ten slotte antwoordde Hodza op de
vraag, of hij voornemens was een afzon
derlijke overeenkomst met Duitschland te
sluiten: „Een schikking met Duitschland
zal des te duurzamer zijn, indien zij tot
stand komt in het kader van een algemee
ne regeling van den vrede. Na.de laatste
gebeurtenissen te Londen» de aankon
diging der herbewapeningsplannen kan
men vertrouwen hebben in de kansen op
een Europeesche regeling."
De Spaansche revolutie
Weinig vorderingen der strijdende partijen.
Een rede van generaal Mola.
Ook Zaterdag is er den geheelen dag
nauwelijks verandering gekomen in de
posities aan de fronten in Spanje. In den
sector van Carabanchel, vlak bij Madrid,
schijnen de regeeringstroepen eenige
huizen bezet te hebben. Hun artillerie
bestookte verder La Maranosa aan het
Jaramafront, dat dus, anders dan in het
begin van de vorige week gemeld was,
zich nog in rechtsche handen bevindt.
Wel is in de streek van het Escorial een
gevecht geleverd, dat voor de republi
keinen een ongelukkig einde heeft ge
nomen.
Een correspondent van Havas meldt daar
over: De laatste dagen legden de leden der
volksmilitie eenige activiteit aan den dag in
den sector van het Escorial en verrichtten
zij aanvallen om zich meester te maken van
het dorp en het station Robledo de Chavela.
Ten getale van duizend man moesten zij
daartoe de berghellingen in het Zuid-Westen
afdalen, om bij het dorp te komen. Twee
honderd cavalleristen te voet van de recht
sche troepen begonnen daarop den berg te
beklimmen, gedekt door het diepste gedeel
te van het dal, teneinde de regeeringscolon-
ne af te snijden. Dit gelukte hun en den mi
liciens- werden aanzienlijke verliezen toege
bracht, terwijl allen die niet sneuvelden, ge
vangen werden genomen. De bergtop ligt
thans nog met lijken bezaaid. Geen enkele
milicien, die aan deze gewaagde onderne
ming heeft deelgenomen, keerde in de linies
der regeeringstroepen terug.
Berichten uit Asturië geven den indruk,
dat daar op verschillende plaatsen gevochten
wordt, zonder dat de toestand zich nog ten
voor- of ten nadeele van een der beide par
tijen ontwikkelt.
Aanval van de regeeringstroepen
afgeslagen.
Na verscheidene dagen niet tot een aan
val te zjjn overgegaan, hebben Zaterdag
ochtend vroeg de regeeringstroepen een aan
val gedaan in het Oosten van den sector Ja-
rama, tegenover Morata de Tajuna. Volgens
hun gewoonte volgden verscheidene aan
valsgolven elkaar op, gesteund door tanks.
Na een kort gevecht werden de aanvallers
afgeslagen. De troepen van generaal Varela
vielen op den rechterflank de regeerings
troepen aan, die snel terugtrokken. Een
tank werd in brand geschoten en een tweede
tank werd buit gemaakt. De regeeringstroe
pen vielen eveneens bij La Maranosa aan,
doch ook hier werden zij met zware verlie
zen afgeslagen. Een tank van de regeerings
troepen werd buitgemaakt.
Mededeelingen van den verdedigings-
raad van Madrid.
De verdedigingsraad van Madrid deelde
Zondagmiddag mede, dat de zware artillerie
van de opstandelingen wederom het cen
trum van de hoofdstad heeft gebombardeerd.
De materieele schade is aanzienlijk en een
aantal slachtoffers onder de burgerbevolking
valt te betreuren. Van militair oogpunt be
schouwd is dit bombardement geheel nutte
loos.
In de sectoren Guadarrama en Somosierra
is aan beide zijden de artillerie actief ge
weest. Van het Jaramafront valt niets te
melden.
Duitsche mijnen voor Baskische
kust?
De persdienst van de Baskische regee
ring doet mededeeling van de volgende
nota, die uit Bilbao gedateerd is:
„De voor de haven van Bilbao opgevisch-
te mijnen, die gelijktijdig verschenen zijn
met de aanwezigheid in onze wateren van
een Duitsch oorlogschip, twee maanden ge
leden, zijn zorgvuldig onderzocht. De mijnen
zijn van Duitsche makelij en zijn door een
Duitsch schip gelegd. Binnenkort zal de
Baskische regeering de pers gedocumen
teerde inlichtingen verstrekken met foto's,
die aantoonen, dat Duitsche schepen deelne
men aan den oorlog in Spanje".
Uit het hoofdkwartier der
opstandelingen.
Een officieele communiqué van het recht
sche hoofdkwartier deelt o.m. mede:
Legers van het noordelijk front, achtste
divisie: de regeeringstroepen hebben giste
ren een nieuwen aanval ondernomen op het
front van Oviedo. Zij werden met enorme
verliezen afgeslagen. Wij behielden al onze
stellingen. Heele vijandelijke bataljons ver
dwenen tijdens dezen ongelukkigen aanval
op onze linies.
Legergroepen bij Madrid: licht geweer- en
kanonvuur in alle divisies, dat geen enkele
wijziging bracht.
Zuidelijke legers: geschutvuur zonder be
lang in alle sectoren.
Zondagochtend deelde het hoofdkwartier
van de opstandelingen mede, dat niettegen
staande het slechte weer de regeeringstroe
pen op enkele punten van het front voor
Madrid tot den aanval waren overgegaan.
In de sectoren Aravaca, La Maranosa, de
universiteitsstd en Argenda werd de voor
bereiding door de artillerie niet door een
aanval gevolgd.
Op den weg naar Valencia rukten de
rechtsche troepen vooruit en zij hebben
thans Argenda binnen het bereik van hun
geschut gebracht.
Een aanval van de regeeringstroepen op
Carabanchel Bajo werd afgeslagen.
In het officieele legerbericht werd nog
gezegd, dat het noordelijke leger Venta del
Diablo en de hoogte, die Portalrubio beheer-
schen, bezet heeft. De linksche troepen le
den groote verliezen. Aan het front in Astu
rië heeft de vijand twee aanvallen op de
rechtsche stellingen bij San Claudio gedaan,
waarbij hij zes bataljons in het vuur bracht
én gebruik maakte van vijf tanks. Hü werd
afgeslagen en verloor vele dooden en een
tank. Te La Maranosa aan het Madrileen-
Sche front hebben de rechtsche troepen een
Russischen strijdwagen buitgemaakt. In den
oostelijken Jarama-sector is een aanval der
linkschen afgeslagen, waarbij de vijand ver
liezen leed. Twee strijdwagens vielen in
handen der rechtschen., Aan het front bij
Granada vonden de\ troepen van Franco
tweehonderd lijken, die zij begraven heb
ben. Bij Malaga werd in een kelder een
belangrijke bergplaats voor munitie en an
der oorlogstuig gevonden. Tot dusverre
heeft men een millioen patronen van Russi
sche afkomst ontdekt.
De bevelvoerder over de noordelijke le
gers der opstandelingen, generaal Mola,
heeft gisteravond een radioredevoering uit
gesproken, waarin hij in groote lijnen een
uiteenzetting gaf van de regeeringspolitiek
der rechtschen.
Hij verklaarde: „Deze richtlijnen zijn de
volgende: erkenning van historische per
soonlijkheid van Spanje, die het land zijn
uitblinkende plaats zal geven in het concert
der vrije volken; vrede en goede betrekkin
gen met allen in binnen- en buitenlandsche
bemiddelingen; gezag en tucht, noodig om
aanslagen op het lot van het vaderland te
beletten; corporatieve organisatie van de
productie; een mensehelijke opvatting van
den arbeid om misbruiken der machtigen
te beletten; absolute eerbiediging van den
particulieren eigendom; strijd tegen specu
latie; onafhankelijkheid van de rechtspre
kende macht; vrijheid van onderwijs volgens
de door den staat, de volksaspiratie en de
christelijke moraal gegeven oriënteering;
bescherming van Spanje; verplichte arbeid
voor allen en algeheele afschaffing van de
aanbevelingen en de parasieten in het lands
bestuur".
Mola voegde hieraan toe: „Ik weet niet, of
hetgeen ik hier uiteengezet heb van fascis
tische, monarchistische, tradiotionationalis-
ten of republikeinsche schakeering is. Ik
weet alleen, dat het verstandig is en dat
deze zaak zal triomfeeren. De rest is van
weinig belang".
DOOQ EUbElAMO CU
Pooruc.iL
Oooo FBAUKH'JK EU
SayjET-BuaiAUB
Oooa DuirscuLAwocu
tuut
OOOB ITAllt.
DOOB FBAUKB'JK
DE BEWAKING DER SPAANSCHE
KUSTEN.
Hoe de zones verdeeld worden.
Volgens de „Daily Telegraph" zouden de
zones, welke onder bewaking worden gesteld
van de vloten van Engeland, Frankrijk,
Duitschland en Italië, op de volgende wijze
verdeeld worden.
Engeland bewaakt de noordelijke kust van
Spanje, ten westen van de Fransche grens,
rt0<XX><>00C>00<X><>0<XXX><><><X><X><XX><><>0<>CK><X><><XX><X><><XXXXXXXX><CK><X^o
B. en W. van Alkmaar hebben bericht ontvangen, dat de Minister van Land
bouw, ten behoeve van de handhaving der Alkmaarsche kaasmarkt, ge
durende 2 jaren 3000.per jaar ter beschikking onzer gemeente wil
stellen, mits de wik- en'weegloonen verlaagd worden tot 4 cent per 20
K.G. en door belanghebbende instanties minstens 1000.per jaar 6
beschikbaar wordt gesteld. (Zie verder stadsnieuws). 6
bijna tot Spanje's noordwestelijken hóek,
verder in het zuiden van de grens van Por
tugal af, voorbij Gibraltar tot Cabo de Gata
ten oosten van Aalmeria, alsmede de Cana-
rische eilanden Major ca en Ibiza.
Duitschland en Italië zullen de Oostkust
bewaken, dus van Cabo de Gata tot de Fran
sche grens. Italië krijgt bovendien Minorca
toegewezen, dat, in tegenstelling tot de an
dere Balearische eilanden, trouw is geble
ven aan de regeering van Madrid.
De plannen voor de nauwkeurige toepas
sing van dit schema zullen door de vier be
trokken regeeringen vandaag worden bestu
deerd, alvorens het subcomité der nïet-in-
mengingscommissie vergadert. Woensdag
wordt een bijeenkomst van deskundigen ge
houden, ter bespreking van de toepassing
van het controlestelsel op schepen die zich
naar Spanje begeven.
Amerikaansch vlieger gesneuveld.
Vernomen wordt, dat de Amerikaansche
vlieger Ben Leider, die dienst had genomen
bij de regeeringstroepen, gedood is tijdens
een luchtgevecht, toen hij op geringe hoogte
vloog boven de linies der opstandelingen
aan het front van Arganda. Hij werd getrof
fen door de luchtafweerartillerie der recht
schen. Zijn toestel viel te pletter in de
linies der opstandelingen.
Ernstige incidenten te
Frankenholz.
Het kruisbeeld zou vervangen
moeten worden door een portret
van Hitier.
Volgens uit Saarbrücken ontvangen
mededeelingen hebben zich Zaterdag in
de industrieplaats Frankenholz (Saar-
gebied) incidenten voorgedaan na de
beslissing van het schoolbestuur den
schoolhoofden te gelasten in de klasse
lokalen een eereplaats in te ruimen voor
het portret van Hitier, terwijl tot nu toe
deze eereplaats boven den lessenaar van
den onderwijzer was voorbehouden aan
het kruisbeeld.
Overeenkomstig deze instructies werd te
Frankenholz het kruisbeeld overgebracht
naar een zijmuur en de beeltenis van Hitier
vooraan in de klassen opgehangen. Dit
heeft een levendige ontevredenheid gewekt
onder de bevolking van Frankenholz, voor
het meerendeel mijnwerkers, en aanleiding
gegeven tot hevige protesten.
Voor het schoolgebouw werd betoogd. De
ouders eischten, dat het kruisbeeld op zijn
oude plaats zou worden opgehangen en het
portret van Hitier verwijderd.
Er werd een ware schoolstaking afgekon
digd.
De mijnwerkers, allen werkzaam in de
steenkolenmijnen, werden ontslagen. Zij zul
len zich voor de rechtbank moeten verant
woorden ter zake van het gezag onder
mijnende actie.
De ouders der stakende leerlingen werden
zwaar beboet.
De vertegenwoordiger der regeering heeft
de "bevolking in een communiqué gerust
gesteld en verklaard, dat de regeering niet
voornemens is het kruisbeeld te verwijderen,
maar dat er „in de nationaal-socialistische
beweging geen plaats- is voor martelaren".
Ongerustheid over den gezond
heidstoestand van Graziani.
Ziekteverloop zou een ernstige
wending nemen.
Volgens berichten uit Addis Abeba
zou de gezondheidstoestand van den
onderkoning maarschalk Graziani onge
rustheid wekken. Scherven van een der
bommen, die onlangs te Addis Abeba
zijn geworpen, zouden in de longen zijn
binnengedrongen, waardoor de maar
schalk aan traumatische longontsteking
zou lijden.
Graziani