KING Het groene oog van Baa-AI. PEPERMUNT Over collectieve arbeidscontracten. PARLEMEXT Wieringermeer een openbaar lichaam. Spaansche zeeroovers. (Van onzen parlementairen medewerker). Terwijl de Senaat de behandeling van de begrooting van Buitenlandsche Zaken voortzette, ging de Tweede Kamer met bekwamen spoed voort met de verdelging van haar lijvige en nog steeds aangroeien de agenda. Deze week moeten ook nog be handeld worden o.a. de wijziging van de crisispachtwet, het verhoogde crediet voor werkverruiming, de concentratie bij het lager onderwijs, de nieuwe ijkwet en de maatregelen met het oog op de non-inter ventie in Spanje, welke ontwerpen gister middag op de agenda zijn gebracht en die voor een deel in een tweede avondverga dering zullen worden behandeld, welke heden wordt gehouden. De heer K. ter Laan (s.d.) deed een poging om zijn initiatief-ontwerp inzake geldelijke uit- keeringen aan mobilisatieslachtoffers ook nog voor het scheiden van de markt be handeld te krijgen; vandaag zal bij de nieuwe regeling van werkzaamheden over zijn verzoek worden beslist. Bij de behandeling van het ontwerp tot instelling van een openbaar lichaam voor den Wieringermeerpolder en nader aan te wijzen ingepolderde of in te polderen ge deelten van het IJselmeer was een amen- dement-Bongaerts ingediend. Dit beoogde niet 3000 H.A., doch 1000 H.A. te reserveeren voor Staatsexploitatie en het werd gisteren met 40 tegen 37 stemmen aangenomen. Tegen stemden: de s.d.; de v.d., een zes tal katholieken, o.a. de voorzitter, en de heeren Arts (k.d.p.), van Houten (c.d.u.), Krijger (c.h.) en Smeenk (a.r.) Het wetsontwerp werd daarna z. h. s. goedgekeurd. Wijziging gemeentewet enz. De behandeling van een ontwerp tot wijziging van de Gemeentewet, de Pro vinciale wet en de Kieswet, en tot intrek king van de Gemeente-borgtochten wet had niet veel om 't lijf. Door deze wijzi gingen, welke door de commissie, onder leiding van het kamerlid Kooiman, zijn voorbereid, wordt vereenvoudiging van de gemeentelijke administratie beoogd; dat ze ook nog een bezuiniging medebren gen is weer „meegenomen". Tevens is van de gelegenheid gebruik gemaakt eendge leemten aan te vullen en dubia weg te werken. Alle sprekers waren 't met de strekking van het ontwerp eens en hoopten dat op den ingeslagen weg zou worden voortge gaan, waarbij hulde aan het werk der commissie en zijn bekwamen voorzitter, 't lid van Gerep. Staten in Noordholland werd gebracht. 't Waren de heeren Schwartz (a.r.), IJsselmuiden (r.k.), Krol (c.h.) en Drees (s.d.) De heer Kooiman (v.d.) gaf een uiteenzetting van de bedoelingen der commissie en vertelde dat zij andere ad viezen gereed heeft, o.a. betreffende de vlèeschkeuringswet en den Burgerlijken stand. Minister de Wilde deed in huldebetoon aan de commissie-Kooiman voor de spre kers niet onder. Hij waarschuwde er voor dit gold speciaal den heer IJsselmuiden de commissie niet op verkeerde paden te brengen door haar te zetten aan de op lossing van twistpunten. Terecht heeft zij zich gehouden aan louter administratieve vereenvoudigingen. De vraag of de com missie een permanent karakter moet heb ben welke door enkele leden was ge opperd is nog niet opgelost, maar op den weg der vereenvoudiging zal worden doorgegaan. Bij de artikelen betoogde de heer Vlie gen (s.d.) dat de combinatie: gemeente secretaris-gemeente-ontvanger voor klei ne gemeenten in de practijk wel eens tot groote verwarring kan leiden, in welken geest opmerkingen waren gemaakt ook door de heeren Krol en IJsselmuiden. De minister kwam door een wijziging aan de bezwaren tegemoet met betrekking tot het zielental der gemeenten, waarbij een combinatie voor de genoemde functies mogelijk is. Het wetsontwerp werd daarna z. h. s. goedgekeurd. Wijziging wet Levensverzeke ringsbedrijf. Zonder discussie en eveneens z. h. s. werd aanvaard een wijziging van de wet op het Levensverzekeringsbedrijf 1922. Dit beoogt een verbod van het werken van buitenlandsche spaarkassen hier te lande, van welk verbod uitgezonderd zijn de in de Nederlandsche overzeesche ge westen gevestigde spaarkassen. Voorts eischt het ontwerp een waarborgsom van 100.000 voor buitenlandsche of in de overzeesche gebiedsdeelen werkende maat schappijen, die hier te lande een levens verzekeringsbedrijf willen oprichten. Collectieve arbeidscontracten. De rest van den middag en den geheelen avond heeft de Kamer zich bezig gehou den met de verbindend en onverbindend- verklaring van bepalingen van collectieve arbeidsovereenkomsten. Er waren' dertien sprekers, zoodat we met het oog op de plaatsruimte de beschouwingen hierover kort moeten weergeven. Bij de Protes- tantsch christelijke partijen werd de mees te bereidheid gevonden om met de strek king van het ontwerp, behoudens eenige wenschen ten aanzien van de practische uitvoering, mede te gaan. Bij de katholie ken en de sociaal-democraten bestond groot bezwaar tegen de onverbindend verklaring, omdat daardoor, ten aanzien van de loonbepalingen vooral, de C. A. O. op losse schroeven kon worden gezet. Doch alle vertegenwoordigers der groote partijen de liberalen uitgezonderd waren 't er over eens dat de verbindend- j verklaring der C. A. O. een sociaal ge rechtvaardigde maatregel was. De heer Kuiper (r.k.) verdedigde de zienswijze van de katholieke arbeiders en drong aan op intrekking van het artikel, volgens hetwelk de C. A. O. partieel onver bindend kon worden verklaard. De soc.- dem. Kupers, voorzitter van het N.V.V., hoezeer ook de verbindendverklaring toe juichend, achtte de onverbindendverkla- ring principieel onjuist. Als deze bleef ge handhaafd, zou het zeer de vraag zijn, of zijn fractie vóór zou kunnen stemmen. De heer Bakker (c.h.) vond de onver bindendverklaring noodig, om excessen in contracten te kunnen tegengaan. De heer Louwes (v.b.) wilde de wet zonder dezen mogelijken maatregel in 't geheel niet accepteeren, zóó hij haar überhaupt aan vaarden kon, omdat het de overheidsbe- moeiïng versterkt, verstarring bewerkt en bepaalde groepen de onbeschutte bedrij ven geen profijt ervan zullen trekken. Hij oordeelde dat er ter wille van het bedrijfsleven eerst eens een pauze in het sociale streven moest intreden. In de avondvergadering toonde de heer Amelink (a.r.) zijn ingenomenheid met het ontwerp. Hij wees erop, dat de ver bindendverklaring een programpunt zijner partij is en dat het ontwerp zijn rechts grond vindt in de bescherming der groote meerderheid der bedrijfsgenooten tegen de terreur der minderheid, evenals bij de winkelsluitingswet. Een volgend drietal sprekers liet een ander geluid hooren. De heer Westerman (ex-nat. herstel) beschouwde dit ontwerp als een avontuurlijke ordenings-poging, een greep in het wilde weg en daarom ge voelde hij voor een partieele regeling als deze niets. De heer Sneevliet (rev.soc.) evenmin, maar om een andere reden. Hij zag in het ontwerp een verslapping van de machts positie der vakvereenigingengelijkscha keling der arbeiders zal er het gevolg van zijn. En de heer van Dis (s.g.p.) was ertegen omdat het z.i. de vrijheid van het bedrijfs leven aantast en het op den weg naar het staatssocialisme voert, waarbij de anti- revolutionnairen en chr.-historischen, zeer tot zijn verdriet, medewerking verleenden, welke bewering de heer Smeenk (a.r.) niet op zich liet zitten, door des^ heeren van Dis' opvattingen over het staatssocia lisme in het zonnetje te zetten. Hij achtte de onverbindendverklaring logisch, omdat ze ook in de wet op de ondernemers overeenkomsten voorkomt. De heer Kortenhorst (r.k.) bestreed hoofdzakelijk de heeren Westerman en Louwes. Den eerstgenoemde hield hij voor dat 100 pet. ordening niet te verkrijgen is, den laatste dat het ontwerp juist den staat op zijn eigen terrein terug dringt, dus dat het niet op den weg naar het staatssocialisme voert. Dat de bedr^fsraad, waar deze voor komt, wordt ingeschakeld bij het aan vragen van een verbindendverklaring werd door den heer Joekes (v.d.) toege juicht. Dit schept waarborgen tegen onbe raden stappen. Hij betwistte den heer Louwes dat van een „modern gildewezen" zou kunnen worden gesproken. Tegen de onverbindendverklaring had hij aanvan kelijk bezwaren, doch hij meende dat er m de practijk slechts zelden van gebruik zou worden gemaakt. Nadat tenslotte de heer Coops (v.b.) betoogd had dat door dit wetson' werp werd toegegeven aan den waan van den dag en dat het onbeschermde publiek ge vaar loopt te worden geplunderd, kwam minister Slinger.berg aan 't woord ter ver dediging van zijn wetsontwerp. Hij noem de het een vrucht van het overleg in het kabinet en verklaarde dat de leidende be ginselen ervan niet kunnen worden los gelaten. Het binden van.de minderheid in een bedrijf aan bepaalde regelingen is de belangrijkste kern, welke men geen oogenblik uit het oog mag vèdliezen. Het oogenblik om te binden is eerst ge komen als er een zéér belangrijke meer derheid is om den toestand van gebon denheid te doen intreden. Naar. objectie ve normen moet de beslissing worden ge nomen. De regeering acht onverbindendverkla ring eveneens noodig, óók in het belang van de arbeiders, wanneer er te lage loo- nen zijn bij te sterk stijgende kosten van het levensonderhoud. Tenslotte erkende de minister het sta kingsrecht, wanneer een onverbindend verklaring eenmaal is uitgesproken en de arbeiders het over het loon niet eens kun nen worden. Hij zeide nog eens, aan de hoofdbeginsedèn van het ontwerp te moe ten vasthouden: de duur van één jaar eener overeenkomst; een belangrijke meer derheid voor een verbindendverklaring; de onverbindendverklaring; géén bedrijfs- rechtspraak. Na re- en dupliek werden de algemeene beschouwingen gesloten. Om half één' ging de Kamer door met de behandeling van de artikelen en de amendementen. Daarop komen we later terug. EERSTE KAMER. Buitenlandsche Zaken. Gistermorgen heeft de Eerste Kamer de behandeling van de begrooting van Bui tenlandsche Zaken voortgezet. Zij kreeg eerst een zeer uitvoerige rede van prof. van Embden (v.d.) te hooren, die waar schuwde tegen het streven naar verzwak king van den Volkenbond, die juist uni verseel moet zijn en als zoodanig de col lectieve veiligheid het best zal dienen; deze is de beste preventie in het belang van het behoud van den vrede. Prof. van Embden zag hier een taak voor de ex- neutrale staten, welke een moreele pressie in die richting zouden kunnen uitoefenen. De heer van Vessem (n.s.b.) die als gewoonlijk zeer slecht verstaanbaar was wenschte dat Nederland onmiddellijk zijn- lidmaatschap van den Volkenbond zou opzeggen, van de instelling, die z.i. onder den drang van de vrijmetselarij is tot stand gekomen. We moeten terug naar een zelf standige neutraliteitspolitiek. De heer van Vessem hoopte dat ons land zich buiten het non-interventieavontuur van Spanje zou houden. Het was hem niet duidelijk op welke juridische en feitelijke gronden onze regeering tegen het aanhou den van de „Triton" door een Franco-schip had geprotesteerd. Hij vroeg, welke maatregelen de regee ring zou nemen om het verleenen van steun aan het bolsjewistische-anarchisti- sche bewind in Spanje te voorkomen. Hij wenschte verder dat 'de regeering niet waardeerend-af wij zend zou blijven ten aanzien van het Duitsche aanbod om onze onschendbaarheid bij tractaat te waar borgen. De heer Fleskens (r.k.) drong aan op een spoedige overeenkomst met Duitsch- land ter voorkoming van dubbele belas ting, de heer Pollema (c.h.) informeerde naar het standpunt dat de regeering in neemt ten aanzien van de aanhouding van de „Triton", nu zij nog altijd de oude re geering erkent en geen van beide partijen als oorlogvoerenden beschouwt. Wanneer zij de daad als zeerooverij beschouwt, be schikt zij dan over de middelen om die zeerooverij tegen te gaan? was ten slotte de vraag. Minister de Graeff aan 't woord. Eindelijk kwam dan de beurt aan mi nister de Graeff. Hij besprak eerst de on aantastbaarheid van Nederland. Die moet zoo vanzelfsprekend worden geacht, dat zij niet het onderwerp van een verdrag kan zijn. Zoo'n verdrag zou ons natuurlijk ook verplichtingen opleggen; en daar denken wij niet aan. De Duitsche regeering begrijpt deze simpele kwestie beter dan de n.s.b. hier te lande, voegde de minister den heer van Vessem toe. Willen aan een nieuw Locarno-pact meedoende mogendheden onze onschend baarheid waarborgen, dan moeten zij dit weten; wij vragen er niet om. De minister verwacht van een herzie ning van den tekst van het Volkenbonds- pact niet veel; met wat verbeteringen van gebreken zal men thans genoegen moeten nemen. Hij is nog altijd voorstander van het systeem der collectieve veiligheid; bij ge breken van universaliteit zal de toepassing nóg slechts gebrekkig- kunnen zijn. Doch Z. E. staart zich op de universaliteit niet blind; "evenwel moet toch worden getracht de bezwaren tegen toetreding of weder- toetreding uit den weg te ruimen. Men staat voor de keuze: een reëele Volken bond, die universaliteit bezit of geen Vol kenbond, althans iets wat dien naam niet verdient. Voorloopig moet worden afge zien van economische sancties en van de gedachte aan den Volkenbond als machts instituut. Op papier beteekent dit een verzwakking, maar in wezen is het 't be houd van den Volkenbond. Het verdwij nen daarvan zou een ramp voor de wereld zijn. Aangezien de groote meerderheid van ons volk een afkeer heeft van het in Duitschland heerschende regiem, begrijpt de minister heel goed het verzet tegen de door N. S. B. telkens herhaalde aanprij zing van dat regiem. En de minister be treurde het dat de N. S. B. zelf door die houding tot dat verzet prikkelt. De non-interventie. Minister de Graeff heeft aan het non- interventie comité doen weten, dat hij geen prijs op leidende functies van Nederlan ders in de non-interventiecontröle stelt. Hij kon evenwel niet nalaten toe te geven aan den aandrang der Londensche commis sie tot het noemen van namen van can- didaten voor administratieve en organisa torische fracties. De aanhouding van de „Triton" zeerooverij. De aanhouding van de „Triton" door een schip van de niet door ons erkende regeering van Franco kon de minister niet anders kwalificeeren dan als zeerooverij. En wij kunnen natuurlijk niet nalaten oorlogsschepen naar de Spaansche wateren te zenden teneinde dergelijke daden te be- leten. De begrooting van buitenlandsche zaken werd daarna z. h. s. goedgekeurd met aanteekening van de tegenstem der N.S.B.-ers. Onderwijs, Kunsten en Weten schappen. Bij de vervolgens aan de orde zijnde begrooting van onderwijs, kunsten en we tenschappen, bepleitte de heer de Jong (r.k.) regeling van het tuchtrecht voor de onderwijzers, daar dezen veelal te weinig steun van de ouders ondervinden, vervol gens meer zorg vóór het buitengewoon la ger onderwijs. Prof. Diepenhorst (a.r.) en mevr. Pot huis—Smit (s.d.) bepleitten de belangen van het landbouwhuishoudonderwijs, de heer Blomjous (r.k.) die van de r. k. leer gangen te Tilburg, waarvoor hij subsidie- verhooging vroeg. Den heer Droogleever Fortuyn (v.b.) was het niet duidelijk geworden wat de minister nu eigenlijk met de spelling wil; hij drong er op aan, dat geen verdere re gelingen zouden worden getroffen zonder grondige bestudeering van de zaak. In de avondvergadering betoogde de heer Ossendorp (s.d.) dat onderwijs in de bijbelsche geschiedenis op de openbare lagere school niet thuis behoort, waarna hij een pleidooi hield voor wettelijke rege ling van het voorbereidende onderwijs en klaagde over de slechte resultaten van het 1. o., als gevolg van te groote klassen en ongunstige economische omstandigheden der gezinnen. Hij achtte het een schande voor ons land, dat zooveel kweekelingen met acte voor een appel en een ei voor de klas staan. De heer de Marchant et d'Ansembourg (n.s.b.) dwaalde in zijn beschouwingen over de taak van den Staat ten aanzien van de vorming van een nationale jeugd zoover van het onderwerp af, dat de voor zitter hem tot tweemaal toe in het rechte spoor moest hameren. Verder klaagde hij erover, dat de bijzondere school waar de n.s.b. niet tegen is in het zuiden wordt gebruikt ter bestrijding van het nationaal-socialisme. De heer Serrarens (r.k.) meende dat de minister door zijn spellingsbesluit de ver warring had vergroot, de heer van Citters (a.r.) toonde hevig tegen den spelling- chaos en bepleitte regeling bij de wet. Minister Slotemaker aan 't woord. De minister van onderwijs, die om elf uur aan 't woord kwam, zeide voor het buitengewoon lager onderwijs te zullen doen wat hij kan. Het landbouwhuishoud onderwijs zal per provincie worden gere geld, om een zoo doelmatig mogelijke ver deeling te krijgen. Het subsidie aan de r.k. leergangen te Tilburg is op zich zelf niet verminderd; alleen zijn de salarissen verminderd. Een oplossing van de spelling kwestie? Ten aanzien van de spelling was de minister eveneens tot de overtuiging ge komen, dat er zonder de wet geen oplos sing mogelijk zou zijn. Die wet zal even wel geen spellingregels kunnen vaststel len. Zij zal alleen kunnen zeggen hoe het zijn moet en vorderen, dat alle onderwij zers en alle openbare diensten zich daar aan houden. En dat zal dus, als er geen andere weg is, moeten zijn de spelling van de Vries en Te Winkel, maar anders een tusschenweg, waarbij het principe der ge slachten moet worden bewaard en het gebruik der voornaamwoordelijke aan duiding aan regels wordt gebonden. De Koninklijke Academie heeft zich met dien opzet vereenigd en is bereid mede te werken aan de samenstelling eener com missie, welke den minister ter zake van bepaalde regels zal adviseeren, terwijl de Academie ook overleg pleegt met de Vlaamsche Academie. Voortgaande, zeide de minister het even eens te betreuren dat er op het onderwijs moest worden bezuinigd; de financieele omstandigheden verhinderen eveneens een wettelijke regeling van het voorbereidend onderwijs. Óver een wettelijke regeling van het tuchtrecht zal de minister in over leg treden met zijn ambtgenoot van justi tie. Van een staatsopvoeding, zooals de n.s.b. wenscht, wilde de minister natuurlijk niets weten. Om half één werd de begrooting z. h, s. aangenomen'en werd de vergadering ver- SBümeu£and BELGISCHE MINISTER TE EINDHOVEN. Bezoekt de Philips' fabrieken. De Belgische minister van economische zaken de heer Jh. E. van Isacker, heeft van zijn bezoek aan de Utrechtsche Jaarbeurs, ter gelegenheid van den aldaar gehouden Belgischen dag, gebruik gemaakt, om giste ren, vergezeld van den kabinetschef, den hêer E. G. Goris en van den heer J. B. Vink, leider van de Philips' bedrijven in Brussel, de Philips' fabrieken te Eindhoven te bezichtigen. Na ontvangst door de directie op het hoofdkantoor werd een rondrit door den Philips' woningbouw gemaakt, waarna ten huize van dr. A. F. Philips het noenmaal gebruikt werd. In de middaguren werden verschillende fabricage-afdeelingen bezocht en werd on der leiding van prof. Holst een bezoek ge bracht aan het laboratorium, waar ook een televisie-demonstratie werd gegeven. In de schouwburgzaal werd een film betreffende de t.b.c.-bestrijding vertoond, welke werd toegelicht door den fabriekshygiënist dr. G. C E. Burger. Na de thee in het clubhuis op de Eind- hovensche Golflinks is minister van Isacker in den laten middag per auto naar Brussei teruggekeerd. King verdrijft ver moeidheid, houdt U fris enmonter. King... geurig, sma kelijk en zuiver. Een natuurlijke verkwikking.' TONNEMA CIE FABR. VAN KING PEPERMUNT 15 NS EK MAATREGELEN MET HET OOQ OP SPANJE. In een nota naar aanleiding van het ver slag over het wetsontwerp houdende voor behoud tot het nemen van maatregelen met het oog op de vijandelijkheden in Spanje, zegt de regeering van meening té zijn, dat inderdaad de z.g. non-interventie moet ge zien worden als de uiting van een gemeen schappelijk streven, ten einde te voorkomen, dat de burgeroorlog in Spanje tot een inter nationaal conflict uitgroeit. Aan dit streven kan Nederland zijn medewerking niet ont zeggen, al kunnen ook haars inziens tegen de gevonden oplossing juridisch bezwaren worden aangevoerd. De bijzondere tijdsom standigheden eischen bijzondere middelen om aan bestaande gevaren voor den vrede het hoofd te bieden. De regeering, die in de z.g. non-interven- tie-commissie aan bedoeld streven haar steun verleent, is zich bewust, dat waak zaamheid geboden blijft en dat ook geen te groote verwachtingen moeten worden ge koesterd van de maatregelen, welke op grond van het niet-inmengingsstelsel worden getroffen. Het bezwaar der uitgebreidheid van de door de regéering gevraagde machtiging is möéilijk geheel weg te nemén, omdat de onderwerpen, die wellicht nog regeling zul len behoeven, niet van te voren te voorzien zijn. De regeering beoogt inderdaad niets anders dan Jn .sta'atj te: worden gestéld,, op elk ópgènblik met den yéfeischten spoed de maatregelen té nemen, die iïoödig zijn om ons land in het belang van den vrede hèt zijne aan de uitvoering van de besluiten der niet-inmengingscommissie té doen bijdra gen. Daar echter mogelijk is, dat de inter nationale samenwerking niet altijd uitslui tend door tusschenkoróst van dit orgaan zal plaats hebben, maar ook door rechtstreeksch overleg tusschen de regeeringen tot stand kan komen, heeft zij er de voorkeur aan gé- geven de niet-inmengingscommissie niet als zoodanig in het wetsontwerp te noemen. Ook is het wenschelijk de mogelijkheid open te laten zelfstandig te kunnen nemen in ge vallen, waarin het niet wenschelijk of niet mogelijk zou zijn om een aanbeveling d^r bedoelde commissiegeheel te aanvaarden. DE DIJKVAL TE HOEDEKENSKERKE. Kosten op 10 mille geraamd. Omtrent den dijk val te Hoedekenskerke kan nog worden gemeld, dat het gevaar niet van dien aard is, dat oogenblikkelijk ingrij pen noodzakelijk is. Men zal vermoedelijk wel binnenkort overgaan tot het aanbrengen van zinkstuk- ken. De kosten, die het herstellen van den dijk met zich brengt, worden geraamd op 10.000. De hoofd-ingenieür van den provincialen waterstaat, ir. van Leeuwen te Middelburg, heeft heden een onderzoek ingesteld. 191. De Amerikaan en de oude Hindoe fluisterden wat tegen elkaar, waarna de grijsaard zich naar de woning begaf van een Indischen koorddraaier. De koord- draaier was juist bezig met het maken van een heel fijne kluwen gouddraad. Je moet me aan een sterk koord helpen, zei de oude Hindoe. 192. Dit koord was bestemd om Tonny stevig te binden. Nauwelijks betrad Tonny de hall van het hotel of hij werd door een paar koelies vastgegrepen en in een zak gestopt. Daarna werd het koord er omheen gewonden en zoo namen de koelies hem mee.'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 6