DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN ONSTREKEN.
De koortsachtige verkiezingsatmosfeer
te Brussel.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 84
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK.
Zaterdag 10 April 1937
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Alkmaar, 10 April.
De voetbalwedstrijd FrankrijkItalië, die
morgen te Parijs zou worden gespeeld, gaat
niet door! De Italianen maakten bezwaar
tegen het spelen van dezen wedstrijd en
telefonisch werd naar Parijs geseind, dat de
Italiaansche spelers niet zouden komen. Zij
zouden zelfs van den secretaris-generaal
van de Italiaansche Fascistische partij geen
paspoorten kunnen krijgen voor het uitstapje
naar Parijs.
Het is natuurlijk niet de gewoonte, om'' in
deze rubriek „sport" te behandelen, maar
in dit geval mogen we wel een uitzondering
maken, omdat de sport deze keer bijzaak
geworden is.
De wedstrijd gaat niet door en de oorzaak
daarvan vertelt de Fransche voetbalbond in
de volgende nota:
De secretaris-generaal van den Italïaan-
schen Voetbal Bond, Barassi, heeft Woens
dag met verschillende vertegenwoordigers
van den Franschen Voetbal Bond te Parijs
besprekingen gevoerd. Hij heeft daarbij
medegedeeld, dat het verbod om den wed
strijd te spelen is uitgevaardigd door den
voorzitter van het Italiaansch Olympisch
Comité. De motieven, voor dit verbod sche
nen te bestaan uit inlichtingen, welke men
te Rome had verkregen, waarin mededeeling
werd gedaan, dat politieke elementen zich
hadden voorgesteld, ter gelegenheid van de
aankomst van het Italiaansche voetbalelftal
te Parijs te. manifesteeren.
Geen enkele officiëele tusschenkomst kon
onder het oog worden gezien. De vertegen
woordigers van den Franschen Voetbal
Bond bleven echter niet in gebreke, Barassi
aan te toonen, hoezeer deze vrees ongegrond
was, daar er tot nu toe. nog geen enkele
manifestatie, vreemd aan de sport, een
voetbalwedstrijd had bemoeilijkt.
Dadelijk na zijn terugkeer in Rome moest
Barassi verslag uitbrengen van zijn zending
en inmiddels stelden beide bonden alles in
het werk om de ontmoeting toch doorgarg
te doen vinden.
Gisteren tégen vier uur heeft de Italiaan
sche bond evenwel de door hem ontvangen
bevestiging doorgegeven.
De heer Rimet heeft onmiddellijk een
protest-schrijven gericht tot den voorzitter
van den Italiaanschen Voetbal Bond, waarin
dezen wordt verzocht, de motieven mede te
deelen, waarop deze onverwachte beslissing
is genomen.
In officieele kringen te Rome deelde men
omtrent het niet doorgaan van den wedstrijd
mede:
„Het Italiaansche Elftal was klaar om te
vertrekken, toen op het laatste oogenblik de
Fransche bond de vrees uitsprak manifesta
ties, welke altijd mogelijk zijn, niet te kun
nen verhinderen.
Men deed begrijpen, dat het beter was,
indien het Italiaansche Elftal maar van den
wedstrijd afzag".
Deze laatste verklaring aan Italië geeft de
Fransche bond weer aanleiding tot de vol
gende uiteenzetting:
De Fransche Voetbal Bond meent te moe
ten protesteeren tegen mededeelingen, welke
er in zekere couranten zijn verschenen,
waarin beoogd wordt het niet doorgaan
van den wedstrijd voor te stellen als een
gevolg van de tusschenkomst van den Fran
schen Voetbal Bond bij den Italiaanschen.
De Fransche Voetbal Bond handhaaft de be
woordingen van het hierboven reeds gepu
bliceerde communiqué volledig en voegt
daar nog bij, dat hij nooit de mogelijkheid
onder het oog heeft gezien van incidenten
met betrekking tot dezen wedstrijd. De
Fransche Voetbal Bond heeft dus aan nie
mand de vrees daartoe uitgesproken. Het
kan dus niet meer worden ontkend, dat de
Italiaanschen Voetbal Bond door middel van
zijn voorzitter, den heer Vaccari, aan den
Franschen Voetbal Bond spontaan heeft
doen weten, dat de wedstrijd door den voor
zitter van het Italiaansch Olympisch Comité
was verboden.
Nieuws in 't kort.
Een nieuwe kampioen. - Een neger
uit Illinois heeft het Amerikaansche kam
pioenschap voor metselaars gewonnen. Hij
heeft gedurende 8 uur 3472 steenen
gemetseld per uur of bijna één per seconde.
107 jaar oud. - Te Mansfield in Not-
tingham Shire heeft gisteren de oudste
inwoonster van Engeland, de wedu
we Ann' Stencill haar 107den verjaardag
gevierd. De groote verjaardagstaart van het
gemeentebestuur met 107 kaarsjes heeft het
oudje nog zelf aangesneden.
Felle brand in Polen. - In het Poolsche
dorp Waratyck heeft gisteren een brand
gewoed tengevolge waarvan 23 woonhuizen
en 32 schuren in de asch werden gelegd.
Veel vee is in de vlammen omgekomen.
Geen idee in het koningsschap. - Uit
Boekarest wordt officieel medegedeeld, dat
prins Nicolaas, broer van koning Carol, af
stand heeft gedaan van al zijn koninklijke
rechten. Men vermoedt, dat Nicolaas zich
in het buitenland zal vestigen.
Manoeuvres van het laatste uur.
(Van onzen correspondent.)
Brussel, 9 April 1937.
De Brusselsche brievenbestellers zijn
met een honderdtal versterkt en allen
hebben een extra-vergoeding ontvangen
van 15 frank per dag voor het bijzon
dere werk dat van hen wordt verlangd
bij gelegenheid van de verkiezingspro
paganda. Dit toont aan, dat de propa
ganda krachtig wordt gevoerd. Het zijn
de laatste dagen. Vanavond geeft van
Zeeland zijn laatste meeting. Degrelle
heeft, sedert Zondag, eiken avond zijn
partijgangers verzameld in het Sportpa
leis. Er was een zekere belangstelling,
ook van de zijde van niet-rexisten, doch
velen werden per toerauto aangebracht,
komende uit andere arrondissementen.
Van Zeelanu
Thans woont men hier de manoeuvres bij
van het laatste uur en iedereen vraagt zich
af wat de kiezer Zaterdagavond of Zondag
morgen nog in zijn bus zal vinden om in
vloed uit te oefenen op zijn besluit. Er wordt
van rexistische zijde een propaganda ge
voerd die reusachtige sommen moet verslin-
den en men moet zich waarlijk de vraag stel-
len waar het geld moet vandaan komen. De
grelle legt 't er hierbij op aan zooveel moge
lijk te verbergen dat het drukwerk hetwelk
aan de menschen in de handen wordt ge
stopt, van „Rex" uitgaat. Zijn bladen hee-
ten, bij gelegenheid van de verkiezingen niet
„Le Pays Réel" en „De Nieuwe Staat" maar
„L'Union Nationale", „Le Renouveau Catho-
lique", „Liberté, journal des vrais libéreaux",
„La Volonté Catholique", enz.
Degrelle strijdt niet met open vizier. Hij
wil de kiezers die de zaken niet grondig vol
gen, in den waan brengen dat de organen
van de traditioneele partijen zijn candida-
tuur aanbevelen. Hiertegen zijn hevige pro
testen gerezen, want het gaat ook gepaard
met misbruik van vertrouwen. Bovendien
worden allerlei geruchten in de wereld ge
zonden, zonder dat men weet van waar zij
komen. Zoo werd het gerucht verspreid, dat
de heer van Zeeland op de hoogte was van
den tekst van het accoord tusschen Rex en
het Vlaamsch Nationaal Verbond, terwijl
zulks absoluut valsch is. Onmiddellijk na de
eerste bewering werd er een tweede gedaan,
luidende dat de Koning het accoord tusschen
de Rexisten en de Vlaamsche nationalisten
zou gekend en goedgekeurd hebben. De
Staatssecretaris van het Koninklijk Huis
heeft onmiddellijk een radicaal démenti ver
spreid, zeggende dat het beweerde feit totaal
valsch is. Men rekent blijkbaar op de gevol
gen van vertroebeling en verwarring in de
geesten van sommige kiezers. Men vertelt,
steeds zonder tot de bron te kunnen opklim
men, dat van Zeeland, indien hij niet vol
doende stemmen zou behalen, zou ontslag
nemen en dat er reeds een nieuw ministerie
gereed is onder de leiding van Spaak of De
Man, de twee meest representatieve socia
listen in de regeering. Men beweert ander
zijds ook dat de rexisten een laatsten troef
willen uitspelen op het allerlaatste oogen
blik, n.1. dat zij een affiche zouden versprei
den, met den afdruk van !n chèque van de
Nationale Bank, die zou moeten bewijzen,
dat de eerste minister een honorarium zou
hebben ontvangen als vice-gouverneur van
de Nationale Bank, terwijl hij reeds de lei
ding van de regeering op zich had geno
men. Deze chèque zou 'n vervalsching zijn,
maar om stemmen te winnen zou Rex het
op een veroordeeling na de verkiezingen
laten aankomen.
Ten slotte beweert men dat aan de andere
zijde nog onthullingen zouden worden ge
daan over de reis naar Berlijn van Degrel
leWij stippen dit alles slechts aan om
er op te wijzen hoe hevig de strijd is. Van
nacht nog werd door de politie een gepant
serde auto van de rexistische centrale, die
zonder licht door een der straten reed, tot
staan gebracht. Er zaten veertien personen
in den wagen die alten beweerden een zoo
genaamde bedreiging van het rexistische lo
kaal te willen afweren. Zij waren voorzien
van een marak en een dolkmes. Geweldda
den zijn echter tot dusver uitgebleven, al
thans van emstigen aard.
De meetings waarop van Zeeland ver
schijnt, hebben een triomfantelijk karakter.
Hij is volop de candidaat van de grondwet
en van de vrijheid en door deze verkiezin
gen, door Degrelle zelf uitgelokt, heeft men
althans dit bereikt, dat er tegenover de pro
paganda en agitatie van den rexistischen lei
der een andere propaganda is gesteld gewor
den welke tot dusver ontbrak en welke aan
deze begrippen hun volle beteekenis heeft
gegeven.
Daar gaat het nu om en het is de vraag in
hoeverre de misleiding van de rexistische
propaganda het publiek zal kunnen beïn
vloed hebben. De algemeene opvattingen
van Van Zeeland hebben een stroom van
sympathie doen ontstaan voor den eersten
minister die slechts weinig politieke perso
nen in België hebben gekend, en wij hebben
persoonlijk den indruk dat ook de verkie
zingsuitslag zulks zal bevestigen. Degrelle
heeft getracht, hierin geholpen door Sap,
den gewezen minister van financiën, zoo pas
uit de katholiek rechterzijde gesloten we
gens zijn aanvallen op Van Zeeland in de
Kamer, de Vlamingen voor zich te winnen
of hen ten minste te bewegen blanco te
stemmen, daar hij erop uit is de blanco stem
men te rekenen bij de stemmen op zijn
naam. Hij heeft n.1. veel gewag gemaakt van
het accoord dat werd gesloten tusschen Rex
en het Vlaamsch Nationaal Verbond en
waarvan de tekst nog steeds niet is gepubli
ceerd. Dit duister accoord wordt, van de zij
de der rexisten, dat is als het in het Fransch
wordt verklaard, heelemaal anders uitge
legd dan wanneer het door de Vlaamsch-
nationalisten wordt uiteengezet, of liever ge
ïnterpreteerd. Enkele dagen geleden vroe
gen wij aan een vooraanstaand rexistisch
mandataris, die geen Vlaming is, wat men
over dit accoord moest denken. Hij zei, dat
het niet werd gepubliceerd op advies en op
verzoek van de Vlaamsch Nationalisten, om
dat dezen meenden hierin te ver te zijn ge
gaan door zekere bepalingen betreffende de
toekomstige organisafie van den Staat te
aanvaarden. Daarna vroegen wij den leider
van de Vlaamsche nationalisten waarom het
niet werd gepubliceerd en deze gaf me tot
antwoord dat de rexisten niet van de publi
catie wilden hooren, daar zij het te compro
mittant achttenHij voegde er bij dat
de Vlaamsche Nationalisten niets hebben
opgegeven van hun stelling dat Vlaanderens
uiteindelijk belang moet gericht zijn op de
vorming van het Dietschland, in vereeni-
ging met Nederland.... Intusschen blijft
het geheim. De heer Sap heeft dan ook niet
veel succes gehad met zijn campagne in De
Standaard voor onthouding bij de stemming
van Zondag. Gisteravond heeft n.L te Brus
sel een groote meeting plaats gehad van de
Degrelle
Vlaamsche katholieken waarop geestdriftig
en met overtuiging door de voornaamste lei
ders een oproep werd gedaan om zonder
aarzelen voor van Zeeland te stemmen, wel
ke oproep wel zal worden gevolgd. Op een
vragenlijst van de Katholieke Vlaamsche
Volkspartij antwoordde van Zeeland, dat hij
de tweeledigheid van den Belgischen Staat
erkende, dat hij genoegen kon nemen met
de invoering van een stelsel waarbij in elk
departement benevens een minister ook een
Staatssecretaris zou worden benoemd, te be
ginnen, als proefneming, met de ministeries
van cultureelen aard. Hij erkent dat de een
taligheid tot den rang van bestuurder moet
worden geëerbiedigd, dat Brussel zijn twee
talig karakter moet behouden, dat de Vlaam
sche cultureele zelfstandigheid moet worden
verzekerd, dat de vervlaamsching van het
leger moet worden doorgedreven, dat een
Vlaamsche wetenschappelijke academie moet
worden opgericht, dat amnestie moet wor
den verleend. Het was dan ook niet moeilijk
de Vlamingen op te roepen om voor van Zee
land, die in zijn voorouders Nederlanders
heeft, te stemmen. Zijn verklaringen zijn
alleszins van het grootste belang.
Zoo gaan de kiezers van het arrondisse
ment Brussel dan Zondag naar de stembus
en dit referendum zal wegens de bijzon
dere omstandigheden ook buiten de grenzen
wel weerklank vinden. In Mei 1936, bij de
jongste parlementaire verkiezingen, werden
er in het arrondissement Brussel 339.711 gel
dige stemmen uitgebracht. Er waren 28.795
witte stembrieven. De partijen die thans de
candidatuur van Zeeland steunen, vereenig-
den in totaal 254.214 stemmen en de rexis
ten, Vlaamsche nationalisten, realisten en
enkel onafhankelij ken, die nu een vrucht
baar veld moeten geweest zijn voor rexisti
sche propaganda, behaalden 85.417 stemmen.
Aan de hand hiervan zal men kunnen na
gaan in welke verhouding, Zondag, deze toe
stand zal gewijzigd zijn geworden.
Stakingsrelletjes. - Uit San Martin in
den Mexicaanschen staat Puebla zijn bij
stakingsrelletjes drie arbeiders gedood en
achttien gewond.
De stad Mexico in donker. - Gister
avond zijn 6000 man van het personeel van
de electrische centrales in de stad Mexico
in staking gegaan uit protest tegen de
hooge levenskosten. Bijna geheel de stad
was gedurende 8 uur in dui. ter gehuld.
Duitsche spion gearresteerd. - Te Eu-
pen in België is een man gearresteerd, die
bij de annexatie van Eupen en Malmedy
Belg geworden is. Hij zou in dienst der
geheime staatspolitie staan en inlichtingen
over Duitsche vluchtelingen in België ver
strekt hebben.
Brand in rubberfabriek. - Een hevige
brand heeft de rubberfabriek Vigeveano te
Milaan geheel vernield. De schade bedraagt
meer dan twee millioen lire.
Aanwerving van vrijwilligers gestraft. -
De Zwitsersche krijgsraad te Zürich ver
oordeelde den communistischen leider Otto
Brunna en tien medeplichtigen tot gevange
nisstraffen van vier maanden en een jaar,
zulks wegens het wederrechtelijk aanwerven
van vrijwilligers voor Spanje.
Vergiftiging. - Gisteren vertoonden een
I&nderdtal soldaten te Brussel na den maal
tijd vergiftigingsverschijnselen. 42 werden
naar het militair hospitaal vervoerd. Geen
van hen schijnt evenwel ernstig ziek te zijn.
Zwervende krant. - Na van het eene
land naar het andere te zijn verdreven, wordt
het partijblad van de Oostenrijksche socia
listen, de „Arba'terzeitung", naar de „Daily
Herald" meldt, thans te Parijs uitgegeven.
Het blad is na de revolutie in Februari 1934
verboden. Het werd echter gedurende ver
scheidene maanden in het geheim in Oos
tenrijk uitgegeven. Daarna verhuisde het
blad naar Brunc in Tsjecho-Slowakije. On
langs heeft de Tsjechische regeering onder
druk uit Weenen de uitgave zoozeer bemoei
lijkt, dat deze daar niet langer mogelijk
was. Nu verschijnt het blad te Parijs.
Engelsche protest. - Reuter verneemt,
dat de Britsche regeering heeft besloten, te
Rome krachtig te prctesteeren tegen het uit
Abessinië zetten van zes Britsche zende
lingen. Dit heeft kort voor Paschen plaats
gehad en op 24 Maart heeft de Britsche am
bassadeur te Rome in verband hiermede
reeds een eerste stap ondernomen.
Een „Duitsche Vrijheids
partij"
Verspreiding van een illegaal
pamtlet te Berlijn.
Gisteren is te Berlijn een op geel papier
gedrukt pamflet verspreid, dat onder
teekend is door den Duitschen Vrijheids
partij en dat van den volgenden inhoud is:
De Duitsche vrijheidspartij is een broe
derlijk verbond van mannen en vrouwen,
die Duitschland willen dienen en de vrij
heid willen laten overwinnen. De Duit
sche vrijheidspartij vereenigt mannen en
vrouwen van alle klassen, alle beroepen
en alle groepen in zich. In haar gelederen
strijden katholieken, en protestanten, oud-
Duitsch nationalen en oud-socialisten,
democraten en leden van de nationaal-
socialistische partij. Hun trots is de jeugd,
die zich wil ontwikkelen op de universi
teiten om de Duitsche wetenschap en haar
roep te ontwikkelen. Deze jeugd wil
Duitschland zijn plaats in de wereld terug
geven, welke plaats het land iederen dag
meer heeft verloren en verliest.
De binnenlandsche doelstellingen van
de party zijn de volgende:
Strijd tegen de politieke overdrijving en
de autarchie, die den Duitschen handel
vernietigt, die het volk berooft van boter
en die het brood duurder maakt.
De partij strijdt tegen de groote indus-
trieele concerns, die hun winsten rooven
van de Duitsche industrie en de Duitsche
volkshuishouding, zij eischt de noodige
ruimte voor de kleine werkgevers en
kooplieden.
Andere doelstellingen van de party zijn
volgens het pamflet: sociale rechtvaardig
heid, bescherming van de religieuze over
tuiging, onafhankelijkheid van de recht
spraak en vrijheid van gedachte en mee-
ningsuiting. Zij vraagt in overeenstemming
met het oude Duitsche recht, leiders die
rekenschap van hun daden moeten afleg
gen tegenover het volk en die gekozen
moeten worden en afgezet kunnen wor
den. Zij eischt ontbinding van den Rijks
dag, die is samengesteld uit „onderge
schikte knechten" en verkiezingen, opdat
vrije vertegenwoordigers van een vrij
volk benoemd'zullen kunnen worden.
Deze verkiezingen moeten tot stand
komen onder vrijheid van vergaderen en
vrijheid van drukpers.
De buitenlandsehe politiek.
Wat de buitenlandsehe politiek betreft
vraagt de partij een politiek van vrede en
toenadering met alle volkeren in het bij
zonder met Frankrijk, Polen en Tsjecho-
slowakije.
Zij eischt, dat men een einde maakt aan
de hulp voor de meineedige Spaansche
generaals en aan den menschenhandel,
welke de zonen van Duitschland zendt
naar de woestijnen van Noord-Afrika.
Het vlugschrift gaat dan voort: „Terwijl
wij dit eischen, voelen wij ons geheel
eensgezind met vice-admiraal Foerster,
met generaal von Fritsch met de duizen
den Duitsche officieren en met de milli-
oenen Duitsche mannen en vrouwen, die
met aandrang verzoeken, dat men onmid
dellijk ophoudt met het Spaansche avon
tuur. Wij willen geen nieuwen oorlog; wij
willen geen nieuwe beleediging van ons
vaderland;' wij wenschen geen enkel
avontuur en geen enkele van die ontplof
fingen, welke Schacht met nadruk naar
voren heeft gebracht.
Het geschrift eindigt dan: Vrienden
handelt vastbesloten maar verstandig.
Laat ieder op zyn plaats blijven en han
delen in zijn omgeving. De sterke wapens
van den vijand zyn: leugen, vervalsching
en verraad. Handelt en maakt propagan
da met voorzichtigheid. Op dit oogenblik
zijn weinigen in deze stad met ons. Weldra
zullen het er honderden zijn en later
millioenen. Heil Duitschland.
Een ander vluschrift, gedrukt op wit
papier eischt ten slotte een onmiddellijke
volksstemming over de Spaansche kwestie.
De Duitsche Kerkstrijd.
Hoogverraad-proces tegen katholieke
geestelijken.
De Duitsche bladen wijden groote aan
dacht aan het hoogverraad-proces, dat voor
het Volksgerechthof gevoerd wordt tegen
zeven katholieke geestelijken uit het Rijn
land. De „Völkische Beobachter" schryft
boven zijn verslag: „Een waar volksfront
tegen Hitier".
Gedurende het laatste gedeelte van de
zitting gistermiddag verweet de president
den geestelijke Roussaint een geheimzinnig
communistisch afgezant te hebben ontvan
gen, op welke figuur de verhooren vrijwel
geen licht wierpen. Niemand van de be
klaagden kende zijn naam. De aanklager
„veronderstelt" dat het een communist was,
omdat hij toespelingen zou hebben gemaakt
op het in het leven roepen van „een een
heidsfront tegen de fascisten". De katholie
ken zouden deel moeten uitmaken van dit
front. De president ondervroeg denzelfden
geestelijke over de besprekingen, die hij ge
voerd heeft met een communistische, vrou
welijke gedelegeerde, Bertha Karg, die, naar
uit de verhooren bleek, hem vooral inlich
tingen verstrekt heeft over den toestand der
kerken in Rusland, waar zij langen tyd ver
bleven heeft. Bertha Karg zit op het oogen
blik een straf van 15 jaar opsluiting uit,
waartoe zij veroordeeld is wegens politieke
activiteit. Zij zal later als getuige gehoord
worden in dit proces.
DE STAKING BIJ DE GENERAL MOTORS.
Nog steeds staken te Oshawa in Canada
vierduizend arbeiders van de General Mo
tors en de maatschappij heeft thans beslo
ten de fabriek toch weer aan het werk te
stellen. De arbeidersbond heeft aangekon
digd, dat de stakers zich hiertegen zullen
verzetten.
De stakers zouden de verzekering heb
ben ontvangen, dat de Amerikaansche
arbeiders van de General Motors zich zul
len verzetten tegen het vervaardigen van
automobielen in de Amerikaansche fabrie
ken, indien men zou trachten de staking in
Canada te breken.