DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN ONSTREKEN. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 85 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK. Maandag 12 April 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, 139e Jaargang De algemeene toestand Alkmaar, 12 April. De groote belangstelling ging gisteren uit naar den verkiezingsstrijd in Brussel tus schen van Zeeland en Degrelle. Deze strijd is vrijwel verloopen, zooals alge/heen verwacht werd: de Belgische premier behaalde een •zeer groote overwinning. Voor hen, die van cijferen houden, geven wij hier eenige getallen en percentages, die beter spreken dan welk overzicht ook. Van Zeeland dan, wiens candidatuur ge steund werd door de katholieken, socialis ten, liberalen en communisten, kreeg 275.840 stemmen of wel 75,89 van het totaal aan tal uitgebrachte stemmen. Daarentegen kon Degrelle, die steun had gekregen van de Rexisten en de Vlaamsqh-nationalisten slechts 69.242 stemmen op zich vereenigen, wat een percentage van 19.05 beteekent. Deze cijfers spreken voor zich zelf. Maar ze zeggen nog meer, als men de cijfers en de percentages van 1936 met die van gisteren vergelijkt. Toen kreeg van Zeeland 254.214 stemmen of 68.70 en De'grelle 73.721 of 19.90 En men moet daarbij nog beden ken, dat in 1936 de Rexisten den steun nog niet hadden van de Vlaamsch-nationalisten. Dat lijkt dus op een achteruitgang van de Rexisten. Maar toch dwingt deze bewering tot gereserveerdheid. Wanneer namelijk de verkiezingen onder normale omstandigheden waren geschied, dan hadden we werkelijk een acherüitgang van de Rexisten kunnen constateeren; nu echter de strijd een zeer bijzonder karakter heeft gehad, waren de omstandigheden niet meer normaal. Men denke maar eens aan de communisten, die, v. Zeeland steunden. Dat is iets abnormaals. Velen hadden dan ook een groot aantal ■blanco-stemmen verwacht ,maar dat is an ders uitgeloopen. Het percentage blanco of ongeldig bedroeg slechts 5 n Van Zeeland is natuurlijk zeer tevreden, hetgeen tot uitdrukking komt in zijn pro clamatie aan de Brusselsche kiezers er waarin hij zegt: „Gij hebt me zoojuist een schitterend be wijs van uw vertrouwen geschonken. Door al mijn daden zal ik er naar streven dit niet te beschamen. Voortaan zal niemand bij ons te lande, noch daarbuiten, een oogenblik den wil van België getrouw aan zich zelf te blijven, in twijfel kunnen trekken. België is zijn heroiek verleden waardig evenals de groote verwachtingen, welke tal van mannen het land hebben gesteld. De regeering zal, gesterkt door dit be wustzijn en dezen vasten wil, het werk van het nationale belang, dat het ter hand heeft genomen, voorzetten. Allen moeten thans aan het werk gaan (cn dit met een toespelling op de laatste woor den van de Brabangonne) voor den koning, de wetgeving en de vrijheid (Le roi, la loi, la liberté)". En wat zegt Degrelle van den uitslag. Zie hier zijn uitspraak: „De interventie van den kardinaal van Roey heeft vele katholieken op bevel doen stemmen. Het parool van den aartsbisschop werd merkbaar streng opgevolgd. Terwijl er 10 15 blanco stemmen werden ver wacht, waren er niet meer dan 5 Er werd aldus op het geweten der katholieken ge werkt. Aangenomen kan ook worden, dat zelfs vele niet-katholieken onder de welge stelde burgers onder den indruk van de in terventie van den kardinaal zijn gekomen. Toch is het voor ons een verheugend feit, dat onze troepen ons zoo trouw zijn geble ven. Het meerendeel van de Rexistische aan hangers is beslist katholiek. Deze katholieke Rexisten werden voor een pijnlijke ge wetenskwestie geplaatst. Voeg nog daarbij, dat men met alle ter beschikking staande geldmiddelen, met een ongemeene mobili satie van het staatsapparaat een coalitie van alle partijen, heeft gepoogd ons te vernieti gen, dan mogen wij zeggen, dat wij prachtig stand hebben gehouden. Wat in het bijzonder de interventie van Mechelfen betreft, moet ik verklaren, dat wij nooit tegen de kerk zullen strijden. Zelfs heb ik er na de interventie van den kardi naal over gedacht, mijn candidatuur in te trekken, maar ten slotte zie ik dan liever een nederlaag tegemoet dan het vertrouwen te beschamen van de velen, die tot Rex zijn gekomen. De Brusselsche bevolking heeft den uitslag der verkiezing met dezelfde kalmte ont vangen als waarmede zij de verkiezings campagne heeft gevolgd. Socialisten hebben gisteravond geprobeerd een optocht te vormen. Ongeveer duizend personen, voor het meerendeel jongelieden, trokken onder het zingen van de inter nationale door de voornaamste straten der stad. Zij riepen zoo nu en dan: Degrelle naar de gevangenis. De politie heeft verhinderd, dat de be- toogers het clubgebouw der Rexisten zouden bereiken. De regen heeft een einde gemaakt aan deze betooging. Het duel Van Zeeland—Degrelle. Wat de dagbladen zeggen. De groote verkiezingsstrijd tusschen Degrelle en van Zeeland, die gisteren Brussel op de been hield, is in een groote overwinning voor van Zeeland geëindigd, zooals men lezen kan in de rubriek „De algemeene ^toestand". Hier zullen we de persstemmen van verschillende bladen weergeven en we beginnen met de Fransche meeningeu. De geheele Fransche pers levert commen taar op het succes van minister-president van Zeeland bij de verkiezingen te Brussel. In de „Petit Parisien" schrijft Bourgos, dat overal waar nog de volks-souvereiniteit regeert de naam van Zeeland heden zal worden gevierd als een symbool van de ware verantwoordelijkheid en toewijding van het land. De nederlaag van Degrelle zal even wel in de landen van den „totalen staat" diep worden gevoeld. Pertinax schrijft in de „Echo de Paris", dat men thans mag hopen, dat van Zeeland de noodzakelijke autoriteit zal hebben om het programma van de buitenlandsche politiek van België in het belang van het internationale recht en den vrede ten einde te brengen. „Het Belgische volk is thans vereenigd achter een man van eer, die met een helder verstand en met liefde werkt aan het doen herleven van het land" schrijft Ristelhueber in de „Petit J ournal". De „Oeuvre" noemt den uitslag van de verkiezing een klap, niet alleen voor Degrelle, doch ook voor alle „leerling-dicta tors" en bestaande dictators, hun Rijk gaat ten einde. „Le Populaire" noemt het een nederlaag voor het internationaal fascisme. ,Le Jour" schrijft, dat het ingrijpen van kardinaal van Roey beslissend is geweest en het blad acht het waarschijnlijk, dat deze houding zal worden gehandhaafd. In dit geval zouden de katholieken de plaats van de socialisten innemen bij den invloed welke op de regeering der nationale unie wordt uitgeoefend. Toch acht het blad het niet uit gesloten, dat binnen korteren of langeren tijd een overeenkomst tusschen de Rexisten en de katholieken tot stand zal komen. De Britsche pers. De Daily Telegraph schrijft, dat de ver kiezingen te Brussel een bemoedigend ant woord gaven aan hen, die geloofden dat over de geheele wereld de democratie haar strijd achteruit was gedrongen. De ,Times" is van meening, dat van Zeeland een overwinning heeft behaald voor zichzelf en voor de Belgische democratie. België be wees opnieuw de waarheid van zijn konink lijk devies „Eendracht maakt macht". De „Morning Post" wenscht van Zeeland ge luk. Deze kan thans zonder moeilijkheden zijn weldoende politiek voortzetten, welke reeds zooveel tot stand heeft gebracht voor het Belgische volk. De „Daily Herald" schrijft, dat België zich thans definitief schijnt te hebben be vrijd van het fascistische gevaar. De „New Chronicle" schrijft, doelende op de aan staande bezoeken van Schacht en Eden, dat de beslissende nederlaag van het fascisme de eerste noodzakelijke stap is voor het werk. Duitsche meeningen. Van de weinige Maandagochtendbladen in Duitschland, die commentaar leveren op de verkiezingen in België, schrijft de „Völ- kischer Beobachter" o.a.: De verkiezingsstrijd in Brussel is met een overwinning voor den kardinaal-aartsbis schop van Mechelen geëindigd. De leider der Rexisten heeft het tot dusver in zijn poli tieke actie steeds vermeden front te maken tegen de kerk. De moreele en ook de poli tieke macht van den kardinaal heeft hij nooit aangetast. Integendeel, hij heeft z?ch steeds een gehoorzame zoon der katholieke kerk getoond. De aartsbisschop heeft nu van zijn onaangetaste macht gebruik ge maakt. Degrelle staat thans voor de beslis sing, of hij de macht der kerk nog verder tegen zich zal laten gebruiken, of dat hij openlijk den strijd tegen het politieke katholicisme moet opnemen. Het blad „Der Montag" meent, dat van Zeeland en Degrelle om de stemmen der katholieken gestreden hebben. Degrelle stond daarbij alleen, ter wijl de tegênpropaganda een eenheidsfront vormde van de liberalen tot de communisten. Degrelle's strijd tegen het communisme, al dus genoemd blad, vond juist bij de katho lieken krachtige instemming. Toen greep echter de aartsbisschop van Mechelen in. Ondanks de uitgesproken kerkelijke houding der Rexisten trad hij tegen Degrelle op en stelde hiermede de katholieke bevolking onder sterken gewetensdwang, een gebeur tenis welke wij uit de dagen der heerschap pij van het centrum voldoende kennen. Nieuws in 't korf. Wapensmokkel ontdekt. - Te Zürich is een wapensmokkel ontdekt, in verband waarmede de advocaat Rosenbaum gearresteerd. De gesmokkelde wapenen waren afkomstig uit het buitenland en bestemd voor Spanje. In officiëele kringen weigert men nadere bijzonderheden mede te deelen. De werkloosheid neemt af. - Volgens de statistiek van het Internationaal Ar beidsbureau is over de geheele wereld de werkloosheid verminderd. De statistieken van het bureau toonen aan, dat in de laatste vier jaar geregeld het aantal werkloozen is verminderd, doch nog nooit is een -verbetering gezien als op het oogenblik. Storm op de Zwarte zee. - Op de Zwarte zee woeden hevige stormen. Vijf Roemeensche schepen met veertien vis- schers aan boord worden vermist. Men heeft sedert een week niets meer van hen gehoord. Trein op vluchtelingen ingereden. - Uit Bilbao wordt gemeld, dat nabij Arenal in Spanje een electrische trein is ingereden op een aantal personen, die in een tunnel een schuilplaats zochten bij een luchtaanval. Door het geloei van de sire nes, welke het luchtalarm aankondigden, hoorden zij den trein niet naderen. Zes personen werden gedood en dertig ernstig gewond. Ontploffing in 'n springstof-fabriek. - Bij Pardubitz in Tsjecho-Slowakije is een fabriek van springstoffen door een ont ploffing geheel vernield. Vier personen zijn hierbij om het leven gekomen en velen werden gedood. Onrust aan hoogescholen. - De onrust aan de scholen van hooger onder wijs in Warschau- duurt voort. Voor de deur der directeurskamer aan de Poly technische school is een springbus ont ploft. In de Landbouwschool deed zich eenzelfde incident voor. De officieuse „Gazeta Polska" bezweert de studenten leiders een eind te maken aan dit spelletje met ontplofbare stoffen. Britsch mailschip vastgeloopen. - Het Britsche mailschip „Viceroy of India" is in het Suezkanaal vastgefoopen. Het schip heeft zevenhonderd passagiers aan boord, die zich naar Londen begeven om de kroningsfeesten bij te wonen. Drie vrouwelijke zendelingen ver bannen. - De Italiaansche minister van buitenlandsche zaken heeft, volgens een mededeeling van den Amerikaansehen ambassadeur te Rome, toegezegd een on derzoek in te stellen naar de berichten volgens welke drie vrouwelijke Ameri- kaansche zendelingen op bevel van maar schalk Graziani uit Abessinië zouden zijn gezet. Vechtparty tusschen arbeiders. - Ongeveer driehonderd inboorlingen in Marokko hebben een overval gedaan op een landbouwbedrijf te Ainteledes, nabij Mostaganem, en de Marokkaansche arbei ders met knuppels en messen aangevallen. Veertien arbeiders werden min of meer ernstig gewond. Textielstaking in Polen. - Vijfdui zend textielarbeiders te Bialystock, die een loonsverhooging van 30 procent eischen, hebben besloten met ingang van heden in staking te gaan. Trotzki-proces. - Zondag is te Mexico- stad voor een onpartijdige voorloopige com missie van onderzoek de behandeling van het Trotzki-proces begonnen, dat den ver bannen bolsjewisten-leider de gelegenheid moet geven, zich te zuiveren van de beschul digingen, die de Sovjet-regeering tegen hem heeft ingebracht. Ernstige arbeidsonlusten in Kansas. - Gisteren zijn te Galena in de Kansas (Am.) bloedige botsingen ontstaan tusschen arbei ders van de zink- en loodmijnen, en leden der organisatie van John Lewis. Ongeveer 500 mijnwerkers, voorzien van knuppels en traangasbommen, deden een aanval op het lokaal der organisatie van Lewis te Galena. Zij werden met een geweersalvo ontvangen en elf hunner bleven zwaar gewond liggen. Stuk ijzer op rails gevonden. - Op het traject LondenRamsgate heeft men gis teren een zwaar stuk ijzer gevonden, dat onbekenden daar hadden neergelegd kort voor het passeeren van den sneltrein. Het opstakel veroorzaakte kortsluiting, waar door het treinverkeer eenigen tijd werd ge stagneerd. De politie is op zoek naar de daders. Zandstormen in China. - Zandstormen van een kracht als de laatste dertig jaar niet meer is voorgekomen, hebben gisteren in China op den Loenghai-spoorweg zware schade aangericht. Het treinverkeer onder vond stagnatie, evenals de telefoon- en tele- graafleidingen. De vliegtuigen van de maat schappij Eurasia worden om het stormge- bied heengeleid. Bankier terechtgesteld. - De Chinee- sche bankier Fan Sjao Tsjang, die door de militaire autoriteiten schuldig werd bevon den aan verduistering van dertig duizend dollar, is ter dood veroordeeld en gefusil leerd. Hevige storm bij Korea. - Uit Seoel wordt gemeld, dat de provincie Kogendo sedert eergisteren door een hevigen storm wordt geteisterd. De materiëele schade is zeer aanzienlijk. Tien visschersschepen zijn vergaan, zestien visschers zijn hierbij om het leven gekomen, een zestigtal visschers wordt nog vermist. De Hitlerjugend moet boksen lee- ren. - Voor alle leden van de Duitsche „Jungvolk" organisatie, ouder dan dertien jaar, is het nemen van bokslessen ver plichtend gesteld. De jongens worden evenwel niet opgeleid voor wedstrijd- boksen. Wedstrijden blijven voor hen ver boden. De lessen hebben alleen ten doel de lichamelijke opvoeding te verbeteren. Weer vier nieuwe onder zeebooten. Opdracht voor den bouw verstrekt. De minister van staat, minister van defensie ai, heeft opdracht gegeven voor den bouw van vier onderzeeboo ten, type O 16", waarvan twee stuks zullen worden gebouwd door de Kon. Maatschappij „De Schelde" te Vlissin- gen en twee stuks door de Rotterdam- sche Droogdokmaatschappij. De machines voor deze booten wer den reeds in Maart jJ. besteld bij de Koninklijke Maatschappij „De Schelde". De torpedobuizen en het geschat zul len worden vervaardigd door Wil ton- Feijenoord. Nadere bijzonderheden. Li verband met de belangrijke opdracht aan de maatschappij „De Schelde" verne men wij, dat de twee nieuwe onderzeeboo ten, welke hier gebouwd zullen worden, een waterverplaatsing zullen hebben van 950 ton boven water en van 1200 ton onder wa ter. De capaciteit der motoren van de nieu we onderzeeërs zal belangrijk grooter zijn dan die van de „O 16". Laatstgenoemde boot had twee motoren van 1600 P.K., de nieuwe onderzeeërs zullen voorzien zijn van twee motoren van 2500 P.K. Deze grootere capaciteit is van belang voor de te ontwik kelen snelheid. De „O 16" kon 18 knoopen loopen, de nieuw te bouwen schepen zullen 191/21 knoopen kunnen halen. De lengte over alles is 77.525 M. Het ligt in het voornemen van „De Schelde" twee nieuwe hellingen te bouwen. De leveringstermijn is 2 jaar a 2 jaar. Automobielstakingen und keine Ende. U.A.W.A. dreigt met nieuwe staking bij General Motors. Homer Martin, de president van de Uni ted Automobile Workers of America (U.A. W.A.) heeft Zaterdagavond gedreigd, in de fabrieken van de General Motors in de Ver. Staten een nieuwe staking te zullen afkon digen, indien de overeenkomst, die te Mi- chigan tot stand gekomen is tusschen de maatschappij en den vakbond niet wordt uitgebreid tot de General Motors in Cana da. Martin, die per automobiel uit Toronto aankwam, en door meer dan duizend jui chende stakers van de Canadeesche fabriek der General Motors te Oshawa werd ver welkomd, verklaarde dat de U.A.W.A. niet de overeenkomst, die een einde maakte aan de staking van 44 dagen te Michigan, zou hebben onderteekend, „indien wij hadden kunnen vermoeden, dat zij niet de Canadee sche fabrieken zou omvatten". Martin ver klaarde voorts: „Indien men van meening is, dat zij niet de Canadeesche fabrieken moet omvatten, zullen wij ervoor zorgen, dat dit wel zoo is. Indien de fabrieken der General Motors in de Ver. Staten weer ge sloten worden, zullen zij tijd hebben, om nog eens over de zaak na te denken. Ik ge loof niet dat General Motors een nieuwe staking wenscht. In elk geval, wij wenschen dit niet". Martin zeide te gelooven, dat minister president Mitchell Hepburn, die te Toronto had verklaard, dat de provinciale regeering nooit de U.A.W.A. zou .erkennen aangezien zich onder de leiders „buitenlandsche agita toren" bevinden, zyn meening zou wijzigen", Ford is niet bang! In een interview in zijn winterverblijf te Ways (Georgia) zinspeelde Ford op de mo gelijkheid, dat de loonen van de 150.000 ar beiders, die in zijn fabrieken werkzaam zijn, spoedig worden verhoogd. Hij zeide voorts, niet bevreesd te zijn voor het dreigement der leiders van het comité voor industrieele organisatie inzake-aaneensluiting der arbei ders. Hij zag de noodzakelijkheid van eollee- Haagsche notaris gearresteerd. Wegens verduistering van tien duizenden guldens. Reeds beken tenis afgelegd? De Haagsche politie heeft als verdacht van verduistering Zaterdag gearresteerd den Haagschen notaris H. M. J. Janssen* wonende en kantoor houdende aan de Alexanderstraat no. 9. Er waren tegen den notaris klachten ingediend, dat hij gelden en effecten, toe- behoorende aan zijn cliënten, heeft zoek gemaakt, waarna de politie Zaterdag tot zijn aanhouding is overgegaan. De notaris moet inmiddels reeds hebben bekend. De commissaris van politie der afdeeling B., de heer H. B. Paré, die met het onderzoek is belast, heeft ten kantore aan de Alexanderstraat een uitvoerig onderzoek doen instellen, waarmede men nog niet is gereed gekomen. Het schijnt, dat de verduisteringen over vele jaren loopen en een gevolg zijn van mislukte speculaties, waarbij het eene gat met het andere werd gestopt. Het ver duisterde bedrag is nog niet met zekerheid op te geven, doch het moet tienduizenden guldens bedragen. Er loopen zelfs geruch ten, dat het bedrag niet ver van de hon derdduizend gulden af moet zijn. Beves tiging hiervan was gisteravond niet te krijgen, daar de justitie de grootste ge heimhouding in acht wenscht te nemen, om de tallooze cliënten van den notaris niet noodeloos ongerust te maken. De arrestatie heeft groot opzien gebaard in Den Haag, daar notaris Janssen tot de oudste en bekendste notarissen van de Residentie behoorde, die al jarenlang een druk kantoor aan de Alexanderstraat hield. Hier bewoonde hij een groot heerenhuis en hield er tevens kantoor. De notaris ge noot van zijn cliënten het grootstever trouwen en had dan ook groote bedragen onder zich van groote en kleine spaar ders. Of er van deze gelden nog iets te recht zal komen, is nog niet bekend. Daar voor moet eerst het boekenonderzoek be ëindigd zijn, hetgeen nogal tijd schijnt te kosten. Accountants zijn druk in de weer met de controle van de boeken, geassis teerd door politie-inspecteurs. De notaris, die ook in de Haagsche societykringen een bekende figuur was. is opgesloten in het hoofdbureau van politie aan 't Alexander- plein. tieve onderhandelingen in zijn fabrieken niet in, „omdat wij allen tezamen arbeiders zijn". De automobielkoning deed een aanval op Roosevelt's plannen inzake hervorming van de rechtspraak. De controle, die door aller lei organisaties wordt uitgeoefend, maakte volgens Ford het fabriceeren van duizenden goedkoope artikelen voor den kleinen man onmogelijk. „Wanneer deze organisaties wor den opgeheven en de industrie wordt vrij gelaten, zal alles beter worden, en zullen wij een ware bloeiperiode beleven". De Duitsche kerkstrijd. Twee herderlijke brieven. In de roomsch-katholieke kerken te Ber lijn zijn vandaag twee herderlijke brieven van mgr. Preysing, bisschop van Berlijn, voorgelezen. In den eersten brief protesteert de bisschop tegen zekere regeeringsorders ten aanzien van de jeugd, die volgens hem ten doel hebben, het kerkbezoek door de kinderen te hinderen. Volgens deze orders mogèn de kinderen in beginsel slechts eens per week naar de kerk gaan, terwijl nie- rnand hen daartoe mag dwingen. Verder protesteert Preysing tegen de bepaling, vol gens welke kinderen geen bewaarscholen en kostscholen, die onder leiding van leden van godsdienstige orden staan, mogen bezoe ken. In den tweeden brief maant de bisschop de ouders opnieuw aan den strijd voor de confessioneele school voort te zetten. Oproep aan de Duitsche moeders. De leiders der vrouwenafdeeling van de Evangelische kerk in Wurtemberg hebben een oproep uitgevaardigd, gericht tot de Duitsche moeders, waarin zij haar opwekken haar kinderen op te voeden in den geest van Christus. Gezegd wordt: „Wij hebben onze kinde ren laten doopen en zijn derhalve gehouden hun te leeren bidden, hun de bijbelgeschie denis te vertellen en ons er van te overtui gen, dat een zuiver en ongeschonden evan gelie voor hen verkondigd wordt in hun be waarscholen, scholen en kerken". De oproep dringt er verder by de moeders op aan bij de a.s. kerkverkiezingen de chr. boodschap te steunen tegenover al het hei dendom en ondanks de razernij van den vijand.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1